Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo
1.ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 28 kwietnia 2022 r., który wpłynął do Organu 24 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 marca 2023 r. sygn. akt III SA/Wa 2397/22 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 sierpnia 2024 r., sygn. akt II FSK 1262/23
2.i stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego
Spółka jest osobą prawną, utworzoną i działającą na podstawie prawa polskiego, będącą polskim rezydentem podatkowym. Spółka zajmuje się produkcją i dystrybucją plakatów drukowanych na metalu.
W latach 2017 i 2018 Spółka poniosła straty podatkowe, w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o CIT z innych źródeł przychodów. Dochód Spółki w roku 2019 i 2020 był obniżany o straty podatkowe z lat 2017 i 2018, kwota obniżenia w żadnym roku nie przekroczyła 50% wysokości tych strat. Straty podatkowe rozliczane były z zysku operacyjnego Spółki. Na początku roku 2021 Spółka posiadała nierozliczoną część strat podatkowych z 2017 r. i 2018 r.
W grudniu 2020 r. doszło do zmiany w strukturze właścicielskiej Spółki, w wyniku której wspólnikiem posiadającym większość udziałów (548 z 567 udziałów) Spółki stała się spółka B Sp. z o.o. (dalej jako „Spółka Przejmowana”) - polski rezydent podatkowy.
Wspólnikiem Spółki Przejmowanej była spółka A s.a.r.l. (dalej jako „Inwestor” lub jako „A”). Inwestor jest luksemburskim rezydentem podatkowym, prowadzącym działalność inwestycyjną z udziałem kapitału prywatnego (tzw. „private equity”) inwestującym w spółki z regionu Europy środkowej i wschodniej, tzw. CEE. W czerwcu 2021 r. Spółka przejęła swoją dotychczasową spółkę matkę (tzw. przejęcie odwrotne), tj. Spółkę Przejmowaną, na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeksu spółek handlowych (t. j. Dz.U z 2019 r. poz. 505 ze zm.; dalej jako „Ksh”) poprzez przeniesienie całego majątku Spółki Przejmowanej na Wnioskodawcę w zamian za udziały Wnioskodawcy, które zostały wydane jedynemu wspólnikowi Spółki Przejmowanej – A (dalej jako „Połączenie”). W wyniku Połączenia Inwestor stał się jedynym wspólnikiem Wnioskodawcy. Połączenie posiadało uzasadnienie biznesowe oraz ekonomiczne. Należy wskazać, że celem Połączenia nie była jakakolwiek forma optymalizacji podatkowej, czy też działań sprzecznych z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu.
Ponadto przedmiot faktycznie prowadzonej przez Spółkę podstawowej działalności gospodarczej po Połączeniu jest tożsamy z przedmiotem faktycznie prowadzonej przez Spółkę podstawowej działalności przed Połączeniem.
Pytanie
Czy Spółka przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych za rok 2021 i w kolejnych latach podatkowych będzie mogła, na zasadach określonych w art. 7 ust. 5 ustawy o CIT, uwzględniać poniesione w latach 2017-2018 straty podatkowe, które Spółka poniosła przed Połączeniem i czy art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT znajdzie zastosowanie do Spółki?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych za rok 2021 i w kolejnych latach podatkowych będzie mogła, na zasadach określonych w art. 7 ust. 5 ustawy o CIT, uwzględniać poniesione w latach 2017-2018 straty podatkowe, które Spółka poniosła przed Połączeniem i art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT nie znajdzie zastosowanie do Spółki.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Jednocześnie, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o CIT, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Stosownie do treści art. 7 ust. 5 ustawy o CIT, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:
1)obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo
2)obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.
Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT, przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w ust. 1, stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się strat przedsiębiorców przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych - w razie przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę.
Ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2123 dalej jako „Ustawa Nowelizująca”) ustawodawca wprowadził od 1 stycznia 2021 r. ograniczenia w zakresie rozliczania strat podatkowych.
Od 1 stycznia 2021 r. do art. 7 ust. 3 ustawy o CIT dodany został pkt 7 wyłączający możliwość uwzględnienia przy ustalaniu podstawy opodatkowania przez podatnika straty, jeżeli podatnik przejął inny podmiot lub nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w tym w drodze wkładu niepieniężnego, lub otrzymał wkład pieniężny, za który nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w wyniku czego:
a.przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej po takim przejęciu lub nabyciu, w całości albo w części jest inny niż przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności przed takim przejęciem lub nabyciem, lub
b.co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika posiada podmiot lub podmioty, które na dzień kończący rok podatkowy, w którym podatnik poniósł taką stratę, praw takich nie posiadały.
Zmiana (rozszerzenie) art. 7 ust. 3 została dokonana w wyniku nowelizacji ustawy o CIT Ustawą Nowelizującą.
Co do zasady w sytuacji, gdy ustawodawca nowelizuje przepisy obejmujące materię już wcześniej uregulowaną, jak ma to miejsce w przypadku możliwości rozliczania start podatkowych, powinien on, wprowadzając nową regulację, rozstrzygnąć kwestie intertemporalne stosowania nowych zasad.
Przepisy intertemporalne wprowadzane do aktów prawnych mają służyć usunięciu wątpliwości adresatów normy prawnej co do tego, które przepisy powinny znaleźć zastosowanie oraz zapewnić ochronę interesów prawnych jednostki.
Ustawa Nowelizująca nie wprowadza przepisów intertemporalnych w zakresie stosowania dodanego art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT, który ogranicza prawo podatników do rozliczania poniesionych strat podatkowych.
W związku z powyższym wymaga rozstrzygnięcia wątpliwość, czy w odniesieniu do prawa podatnika w zakresie możliwości rozliczenia strat podatkowych, które powstały przed dniem wejścia w życie art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT stosowane powinny być przepisy dotychczasowe, czy też przepisy wprowadzone Ustawą Nowelizującą.
W związku z brakiem uchwalenia przepisów intertemporalnych w Ustawie Nowelizującej, które określałyby zakres i czas obowiązywania nowych regulacji, w ocenie Wnioskodawcy, należy dokonać analizy ogólnych zasad prawnych, a w szczególności konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych.
Według zasady ochrony praw nabytych nowe regulacje prawne powinny chronić uzyskane prawa, co oznacza, że uzyskane raz prawo nie może być odebrane lub w niekorzystny sposób zmodyfikowane.
Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, w ocenie Wnioskodawcy, nabyciem prawa było poniesienie strat podatkowych, o które podatnik może obniżyć swój dochód w kolejnych latach podatkowych, zgodnie z art. 7 ust. 5 ustawy o CIT. Zgodnie zatem z przedstawionym stanem faktycznym, poniesienie strat przez Wnioskodawcę to prawo przez niego nabyte na moment poniesienia danej straty podatkowej i powinno podlegać konstytucyjnej ochronie na gruncie zasady ochrony praw nabytych w przypadku ewentualnego wprowadzenia ograniczeń w tym zakresie po fakcie nabycia takiego prawa.
Nabyte przez podatników prawa podmiotowe podlegają w polskim porządku prawnym ochronie, którą wywodzi się z treści art. 2 Konstytucji RP.
Zgodnie z art. 2 Konstytucji RP, Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Z przepisu tego wywodzi się szereg zasad prawnych, które dotyczą przepisów intertemporalnych, w tym zasady ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa, co było przedmiotem licznych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (dalej jako „TK”) oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej jako „NSA”) .
Przykładowo w wyroku z 20 lipca 2021 r., sygn. akt II FSK 3225/19 NSA powołując się na wyroki TK z 14 czerwca 2000 r. sygn. P 3/00 oraz z 25 czerwca 2002 r. sygn. K 45/01 stwierdził, że:
„(...) zasada zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa opiera się na pewności prawa, a więc takim zespole cech przysługujących prawu, które zapewniają jednostce bezpieczeństwo prawne; umożliwiają jej decydowanie o swoim postępowaniu w oparciu o pełną znajomość przesłanek działania organów państwowych oraz konsekwencji prawnych, jakie jej działania mogą pociągnąć za sobą. Jednostka winna mieć możliwość określenia zarówno konsekwencji poszczególnych zachowań i zdarzeń na gruncie obowiązującego w danym momencie systemu jak też oczekiwać, że prawodawca nie zmieni ich w sposób arbitralny. Bezpieczeństwo prawne jednostki związane z pewnością prawa umożliwia więc przewidywalność działań organów państwa, a także prognozowanie działań własnych.”
Bezpośrednią konsekwencją płynącą z zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa jest zasada ochrony praw nabytych.
Zgodnie z wyrokiem NSA z 31 marca 2016 r., sygn. II FSK 90/14:
„Zasada ochrony praw nabytych zakazuje arbitralnego znoszenia lub ograniczania praw podmiotowych przysługujących jednostce (...).”
Zasada ta ma kluczowe znaczenie w obrocie gospodarczym. Jednostka nabywając określone prawo planuje swoje przyszłe działania uwzględniając w nich posiadanie tego prawa. Szczególnie istotne jest to w toku prowadzenia działalności gospodarczej, gdzie decyzje podmiotów bardzo często ściśle zależą od przewidywanych przyszłych przychodów oraz kosztów (w tym również obciążeń podatkowych), na które istotny wpływ mają podstawowe uprawniania podatnika takie jak np. możliwość rozliczenia strat podatkowych, które zmniejszają dochody jednostki. Jednostka, która podjęła decyzję w oparciu o nabyte prawo podmiotowe, jednocześnie kierując się zasadą zaufania wobec państwa i stanowionego prawa, jest narażona na negatywne konsekwencje nagłej zmiany przepisów prawa, które odbierają nabyte uprawnienia. Im dłuższa jest perspektywa czasowa decyzji podmiotu, tym większa powinna być ochrona prawa nabytego, z uwzględnieniem którego podmiot podjął decyzję. Znajduje to potwierdzenie w orzeczeniach NSA, np. w przywoływanym wyżej wyroku NSA z 20 lipca 2021 r., sygn. II FSK 3225/19.
Jak wskazywał Wnioskodawca, ochronie praw nabytych służą przepisy intertemporalne, które regulują zakres i czas obowiązywania ustaw zmienianych przez nowe ustawy. Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego w ramach zasad prawidłowej legislacji ustawodawca ma obowiązek stosowania przepisów intertemporalnych (tak np. w wyroku z 28 stycznia 2003 r., sygn. K 2/02). W przypadku, gdy ustawodawca nie zamieścił przepisu przejściowego, przepisy nowej ustawy należy stosować w zakresie w jakim nie pogarszają one sytuacji podatnika ukształtowanej pod przepisami poprzedniej ustawy. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych wyrokach NSA np. z 19 lutego 2014 r., sygn. akt II GSK 1691/12, z 16 października 2012 r., sygn. akt I FSK 1996/11, z 16 marca 2021 r., sygn. II GSK 927/18.
W wyroku NSA z 16 marca 2021 r. sygn. akt II GSK 927/18, NSA potwierdził stanowisko sądu pierwszej instancji:
„należy stwierdzić, że w sytuacji gdy ustawodawca nie przewidział regulacji intertemporalnej uwzględniającej uprawnienia podatników na podstawie dawnej ustawy, zaistniałą kolizję ustaw w czasie należy rozwiązać z uwzględnieniem art. 2 Konstytucji, w ten sposób, że należy stosować normę nową, chyba że norma poprzednio obowiązująca jest względniejsza (korzystniejsza) dla podatnika. Innymi słowy, regułą jest stosowanie ustawy (normy) nowej (jeśli nie pogarsza ona sytuacji prawnej) podatnika, wyjątkiem zaś - stosowanie ustawy (normy) poprzedniej (jeśli w świetle jej przepisów sytuacja prawna podatnika jest wówczas korzystniejsza)”.
Odnosząc powyższe do przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego należy stwierdzić, że brak przepisów intertemporalnych w odniesieniu do możliwości rozliczenia straty podatkowej poniesionej przez Wnioskodawcę przed datą wejścia w życie przepisu ograniczającego prawo do takiego rozliczenia, jest przykładem, w którym stosując wielokrotnie powoływaną przez sądy administracyjne jak również TK zasadę ochrony praw nabytych, podatnik, tj. Wnioskodawca, powinien w dalszym ciągu mieć prawo do skorzystania z uprawnienia do rozliczenia strat podatkowych poniesionych przez Wnioskodawcę przed wejściem w życie przepisów Ustawy Nowelizującej. Odmienna interpretacja wprowadzonych przepisów prowadziłaby do odebrania podatnikowi nabytego prawa podmiotowego w zakresie uprawnienia do rozliczenia strat podatkowych w związku z uchwaleniem w ramach Ustawy Nowelizującej przepisu art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT, pogarszając tym samym sytuację podatnika.
Ograniczenie zasady ochrony praw nabytych podobnie jak inne zasady konstytucyjne jest możliwe, ale tylko pod warunkiem, że jest to konieczne do realizacji innej wartości konstytucyjnej. TK oraz NSA w swoich wyrokach wyraźnie potwierdzają takie stanowisko. Ponadto wskazują oni, że prawodawca powinien ograniczyć negatywne skutki dla jednostki oraz wprowadzić rozwiązania ułatwiające jednostce dostosowanie do nowej sytuacji (np. NSA w wyroku z 20 lipca 2021 r. sygn. akt II FSK 3225/19). Zmiana prawa w celu uszczelnienia systemu podatkowego, nie powinna naruszać zasady ochrony praw nabytych, skoro nie przewidziano żadnych rozwiązań łagodzących skutki tej zmiany oraz nie wskazano, że takie ograniczenie praw nabytych jest istotnie intencją ustawodawcy.
W tym miejscu Wnioskodawca pragnie wskazać, że podobne ograniczenia jak te wynikające z art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT, wprowadza art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT w zakresie zakazu rozliczania strat podmiotu przejmowanego. Jednocześnie należy zauważyć, że przepisy ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 20 listopada 1998 r. (Dz.U. Nr 144, poz. 931), które wprowadzały art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT, przewidywały przepisy intertemporalne zgodnie, z którymi art. art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT znalazł zastosowanie do strat powstałych po 1 stycznia 1999 r., czyli po wejściu w życie przepisu. Zatem ustawodawca uwzględnił zasadę ochrony praw nabytych uchwalając przepisy ograniczające rozliczenie jedynie strat powstałych po 1999 r. Powołując się zatem pomocniczo na wykładnię historyczną należy stwierdzić, że racjonalny ustawodawca ma na celu ochronę praw nabytych podatnika w zakresie rozliczania strat poniesionych przed wejściem w życie danego przepisu i brak przepisów intertemporalnych w Ustawie Nowelizującej należy interpretować jako niewpływające na prawa nabyte przez podatników przed dniem wejścia w życie Ustawy Nowelizującej. W konsekwencji art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT, w ocenie Wnioskodawcy nie ma zastosowania do strat podatkowych powstałych przed dniem 1 stycznia 2021 r.
Ponadto, w ocenie Wnioskodawcy, istotną kwestią jest również cel wprowadzanej zmiany ograniczającej możliwość rozliczenia poniesionej straty. Celowość uchwalonego przepisu można wywieść m.in. z treści uzasadnienia do rządowego projektu Ustawy Nowelizującej.
W treści uzasadnienia odnoszącej się do przepisu ograniczającego możliwość rozliczenia straty projektodawca wskazał, że zmiana ma przeciwdziałać działaniom optymalizacyjnym mającym na celu wykorzystywanie przez podatnika strat podatkowych innego podmiotu celem obniżenia własnych zobowiązań podatkowych. W tym samym uzasadnieniu projektodawca zaznaczył, że działania restrukturyzacyjne, w których spółka przejmująca posiada stratę, którą planuje rozliczyć po przejęciu innej spółki mogą być prowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Celem zmiany przepisów nie było ograniczenie możliwości rozliczeń takich uzasadnionych ekonomicznie działań. Z tego powodu ograniczenie możliwości rozliczenia straty zostało uzupełnione koniecznością wystąpienia jednej z dwóch przesłanek.
Choć w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca spełnił przesłankę dotyczącą objęcia co najmniej 25% udziałów Wnioskodawcy przez podmiot, który w dniu poniesienia przez Wnioskodawcę straty tych udziałów nie posiadał, to dokonane czynności nie miały na celu osiągnięcia korzyści podatkowej w związku z możliwością rozliczenia strat podatkowych innego podmiotu. Strata poniesiona przez Wnioskodawcę wynikała z bieżącej działalności gospodarczej, która w okresie poniesienia straty charakteryzowała się intensywnymi działaniami inwestycyjnymi w celu rozwoju prowadzonej działalności gospodarczej Spółki, a zatem ponoszeniem uzasadnionych kosztów działalności operacyjnej Spółki. Natomiast zmiany właścicielskie wynikały jedynie z inwestycji funduszu typu private equity w działalność Wnioskodawcy poprzez objęcie udziałów, co jest standardową praktyką rynkową i nie miało na celu wykorzystania dodatkowych strat podatkowych - Wnioskodawca nabył prawo do rozliczenia straty w toku bieżącej działalności przed przystąpieniem Inwestora do struktury właścicielskiej. Istotnym jest również, że Spółka Przejmowana na moment Połączenia posiadała nierozliczoną stratę podatkową wynoszącą około 15 000 000 złotych, której Spółka po Połączeniu nie rozlicza i nie będzie mogła rozliczyć w przyszłości. Potwierdza to, że transakcja Połączenia nie miała na celu żadnych działań optymalizacyjnych poprzez wykorzystanie dodatkowych strat podatkowych.
Tym samym stosując również wykładnię celowościową przepisu, działania Wnioskodawcy nie powinny być objęte ograniczeniem z art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT, ponieważ wolą ustawodawcy nie było ograniczanie prawa do rozliczenia strat podatkowych w przypadku transakcji restrukturyzacyjnych, gdzie przeprowadzenie takich transakcji taka strata wynika z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych i nie ma charakteru osiągnięcia korzyści podatkowej sprzecznej z celem ustawy. Inny sposób wykładni tego przepisu skutkowałby nieuzasadnionym odebraniem podatnikowi nabytego prawa, co byłoby sprzeczne nie tylko z uzasadnieniem Ustawy Nowelizującej, ale również z podstawową zasadą ochrony praw nabytych wywodzonej z przepisów Konstytucji RP.
W świetle przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego oraz uzasadnienia, w ocenie Wnioskodawcy, Spółka przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych za rok 2021 i w kolejnych latach podatkowych będzie mogła, na zasadach określonych w art. 7 ust. 5 ustawy o CIT, uwzględniać poniesione w latach 2017-2018 straty podatkowe, które Spółka poniosła przed Połączeniem i art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT nie znajdzie zastosowanie do Spółki.
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 22 sierpnia 2022 r. wydałem interpretację indywidualną Znak: 0111-KDIB2-1.4010.439.2022.1.MKU, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe.
Interpretację doręczono Państwu 23 sierpnia 2022 r.
Skarga na interpretację indywidualną
21 września 2022 r. wnieśli Państwu skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Wnieśli Państwo m.in. o uchylenie interpretacji.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 21 marca 2023 r. sygn. akt III SA/Wa 2397/22 uchylił zaskarżoną interpretację z 22 sierpnia 2022 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.439.2022.1.MKU.
Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 1 sierpnia 2024 r. sygn. akt II FSK 1262/23 oddalił wniesioną skargę kasacyjną.
Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 1 sierpnia 2024 r.
Ww. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wpłynął do Organu 22 listopada 2024 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraziły Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 21 marca 2023 r., sygn. akt III SA/Wa 2397/22 oraz Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 1 sierpnia 2024 r., sygn. akt II FSK 1262/23,
•ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym odo osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Jednocześnie, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:
Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Stosownie do art. 7 ust. 5 ustawy o CIT:
O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:
1) obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo
2) obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.
Ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2123 dalej: „ustawa nowelizująca”) ustawodawca wprowadził od 1 stycznia 2021 r. ograniczenia w zakresie rozliczania strat podatkowych. Nie oznacza to, że podatnicy nie będą mieli w ogóle możliwości rozliczania strat podatkowych z lat ubiegłych, jednak ustawa nowelizująca wprowadza pewne ograniczenia rozliczania strat podatkowych m.in. w sytuacjach, w których dochodzi do połączenia podmiotów bądź nabycia przedsiębiorstwa.
Należy zauważyć, że ustawa o CIT, przed wejściem w życie ustawy nowelizującej przewidywała w takich sytuacjach jedynie zakaz „przejmowania” straty innego podmiotu.
Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT:
Przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w ust. 1, stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się strat przedsiębiorców przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych – w razie przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę.
Zgodnie natomiast z dodanym ustawą nowelizującą art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT:
Przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w ust. 1, stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się strat podatnika, jeżeli podatnik przejął inny podmiot lub nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w tym w drodze wkładu niepieniężnego, lub otrzymał wkład pieniężny, za który nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w wyniku czego:
a) przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej po takim przejęciu lub nabyciu, w całości albo w części jest inny niż przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności przed takim przejęciem lub nabyciem, lub
b) co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika posiada podmiot lub podmioty, które na dzień kończący rok podatkowy, w którym podatnik poniósł taką stratę, praw takich nie posiadały.
Powyższe oznacza, że nie można odliczać straty, jeżeli w wyniku przejęcia innego podmiotu w toku połączenia spółek lub nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (zakup lub w wyniku aportu):
a)zmieni się przedmiot prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej (w całości lub w części) lub
b)zmieni się wspólnik lub wspólnicy w odniesieniu do co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika, co jest badane na koniec roku podatkowego.
Zgodnie z treścią powyższego przepisu w przypadku spełnienia co najmniej jednej z dwóch wymienionych wyżej przesłanek będącej skutkiem transakcji przejęcia innego podmiotu (m.in. poprzez przeprowadzenie połączenia odwrotnego), nabycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w tym w drodze wkładu niepieniężnego, spółka przejmująca/nabywająca nie będzie uprawniona do rozliczenia własnych strat powstałych przed dokonaniem jednej z wyżej wymienionych transakcji.
Powyższa regulacja w bardzo istotny sposób wpływa na konsekwencje podatkowe m.in. transakcji przejęć spółek kapitałowych, ograniczając możliwość rozliczania przez spółkę przejmującą po dokonaniu przejęcia innej spółki swoich strat podatkowych z lat wcześniejszych.
Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, czy przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych za rok 2021 i w kolejnych latach podatkowych będziecie mogli, na zasadach określonych w art. 7 ust. 5 ustawy o CIT, uwzględniać poniesione w latach 2017-2018 straty podatkowe, które Spółka poniosła przed Połączeniem i czy art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT znajdzie zastosowanie do Spółki.
W omawianej sprawie w grudniu 2020 r. doszło do zmiany w Państwa strukturze właścicielskiej, w wyniku której wspólnikiem posiadającym większość udziałów Spółki stała się spółka B sp. z o.o. (Spółka Przejmowana). Wspólnikiem ww. Spółki Przejmowanej była spółka A s.a.r.l. (Inwestor). Ponadto w wyniku restrukturyzacji, w czerwcu 2021 r. przejęli Państwo swoją dotychczasową spółkę matkę (tzw. przejęcie odwrotne), poprzez przeniesienie całego majątku Spółki Przejmowanej na Spółkę w zamian za udziały Spółki, które zostały wydane jedynemu wspólnikowi Spółki Przejmowanej. W wyniku połączenia Inwestor stał się jedynym wspólnikiem Wnioskodawcy. Połączenie posiadało uzasadnienie biznesowe oraz ekonomiczne. Ponadto przedmiot faktycznie prowadzonej przez Spółkę podstawowej działalności gospodarczej po Połączeniu jest tożsamy z przedmiotem faktycznie prowadzonej przez Spółkę podstawowej działalności przed Połączeniem.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości wskazać należy, że z literalnej wykładni przepisu art. 7 ust. 3 pkt 7 lit. b) ustawy o CIT wynika, że w sytuacji gdy podatnik przejął inny podmiot i w wyniku tego co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika posiada podmiot lub podmioty, które na dzień kończący rok podatkowy, w którym podatnik poniósł stratę, praw takich nie posiadały, podatnik nie ma prawa do uwzględnienia tej straty przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o CIT.
Przy czym skoro przepis ten nie precyzuje o jakie dokładnie udziały chodzi to przyjąć należy, że mowa jest w nim ogólnie o udziałach, niezależnie od ich charakteru (bezpośrednie/pośrednie). W ustawie podatkowej ustawodawca wyraźnie bowiem wyróżnia charakter posiadanych udziałów, rozróżniając bezpośrednie ich posiadanie od posiadania pośredniego.
Istota połączenia odwrotnego, do którego doszło w omawianej sprawie, polega na przejęciu przez spółkę zależną jej bezpośredniego udziałowca, w wyniku czego udziałowcy (akcjonariusze) spółki przejmowanej otrzymują udziały (akcje) w spółce zależnej – będącej spółką przejmującą.
Zauważyć należy, że w opisanych we wniosku okolicznościach, w wyniku dokonanego przejęcia odwrotnego nie zmieniła się w istocie struktura udziałowców Spółki – jej dotychczasowy udziałowiec pośredni, tj. Inwestor stał się udziałowcem bezpośrednim Spółki. W efekcie, w Państwa strukturze jako Spółki przejmującej nie pojawił się żaden nowy, zewnętrzny udziałowiec. W konsekwencji uznać należy, że nie wystąpiła sytuacja wskazana w art. 7 ust. 3 pkt 7 lit. b ustawy o CIT, tj. w wyniku dokonanego przejęcia nie zmienił się wspólnik lub wspólnicy w odniesieniu do co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika.
Ponadto jak wyraźnie wynika z opisu sprawy, przedmiot faktycznie prowadzonej przez Państwa podstawowej działalności gospodarczej po Połączeniu jest tożsamy z przedmiotem faktycznie prowadzonej przez Spółkę podstawowej działalności przed Połączeniem. Tym samym nie wystąpi również przesłanka wskazana w art. 7 ust. 3 pkt 7 lit. a ustawy o CIT.
Uwzględniając powyższe, wskazać należy, że do strat podatkowych, o których mowa jest we wniosku nie znajdzie zastosowania art. 7 ust. 3 pkt 7 ustawy o CIT, jednak z uwagi na to, że nie zaistniały przesłanki wskazane w tym przepisie.
Tym samym za prawidłowe należy uznać Państwa stanowisko, zgodnie z którym, przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych za 2021 r. i w kolejnych latach podatkowych Spółka będzie uprawniona, zgodnie z art. 7 ust. 5 ustawy o CIT do uwzględnienia poniesionych w latach podatkowych 2017-2018 strat podatkowych, które poniosła przed Połączeniem.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania pierwotnej interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.