
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
- stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia, czy Koszty procesu stanowią/będą stanowić koszt uzyskania przychodów inny niż bezpośrednio związany z przychodami, potrącalny w dacie jego poniesienia. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Bank jest bankiem krajowym prowadzącym działalność na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2488 z późn. zm. dalej: „Prawo bankowe”) oraz na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 110) i jako specjalistyczny typ banku może wykonywać tylko czynności wymienione w tej ustawie. Głównym przedmiotem działalności Banku jest udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteką, sklasyfikowane pod pozycją 64.92.Z PKWiU. Działalność Banku podlega nadzorowi państwowego organu sprawującego nadzór nad rynkiem finansowym, którym jest Komisja Nadzoru Finansowego.
Działalność kredytowa Wnioskodawcy
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Bank zawierał z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej (dalej: „Kredytobiorca”) umowy o kredyt na cele mieszkaniowe, niemieszkaniowe oraz na cele konsumpcyjne, denominowane i udzielane w walucie obcej, w szczególności franku szwajcarskim (dalej: „CHF”), dalej określane jako: „Umowy”.
Wskazane Umowy obejmują kredyty udzielone przez Bank, który w latach ubiegłych funkcjonował pod wcześniejszymi firmami, tj. A. S.A. oraz B. S.A.
Istotny wpływ na wskazaną działalność Banku i przedmiotowe Umowy ma wydane w dniu 3 października 2019 roku przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) orzeczenie w sprawie kredytu indeksowanego do CHF udzielonego przez inny bank. W orzeczeniu TSUE dokonał wykładni przepisów dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich na kanwie umowy kredytu indeksowanego do CHF.
TSUE wskazał skutki uznania ewentualnej abuzywności klauzul przeliczeniowych przez sąd krajowy, nie badając jednocześnie ewentualnej abuzywności postanowień umownych. TSUE nie przesądził, że w przypadku ustalenia przez sąd krajowy ewentualnej abuzywności automatycznie nastąpić powinno ustalenie przez sąd nieważności całej umowy. Ocena w tym zakresie pozostaje do rozstrzygnięcia przez sąd krajowy.
Orzeczenie TSUE stanowi ogólne wytyczne dla polskich sądów. Ostateczne rozstrzygnięcia podejmowane są przez polskie sądy na podstawie przepisów UE interpretowanych zgodnie z wyrokiem TSUE, mając na uwadze przepisy prawa krajowego i analizę indywidualnych okoliczności każdej sprawy.
Od dnia wydania orzeczenia TSUE obserwowany jest stały napływ do polskich sądów, pozwów kredytobiorców kwestionujących ważność umów kredytów denominowanych i indeksowanych do CHF, w tym części umów zawieranych z Bankiem. Jednocześnie w oparciu o dotychczasowe orzecznictwo polskich sądów można mówić o ukształtowaniu się linii orzeczniczej w sprawach kredytów hipotecznych w CHF, która co do zasady jest negatywna dla banków (w przeważającej mierze są to wyroki unieważniające umowy kredytu), przy czym nadal występują orzeczenia korzystne dla banków. Biorąc pod uwagę orzeczenia sądów powszechnych dotyczące umów kredytów denominowanych i indeksowanych do CHF, Bank był zobowiązany do bieżącego rozpoznawania konsekwencji podatkowych tych kredytów, o czym szerzej mowa poniżej.
Pozycja podatkowa Wnioskodawcy
W okresie obowiązywania Umów, Bank rozpoznawał przychody podatkowe, wynikające z zawartych Umów. Przychody te obejmowały między innymi odsetki, prowizje, inne opłaty związane z udzielonym finansowaniem oraz dodatnie różnice kursowe, w tym także z tytułu niezrealizowanych różnic kursowych.
Zmiany w orzecznictwie TSUE oraz kwestionowanie klauzul walutowych, które były uznawane za nieuczciwe lub niedozwolone i wpisywane do rejestru klauzul zakazanych przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a także znacząca deprecjacja PLN, która negatywnie wpłynęła na sytuację Kredytobiorców, doprowadziły do rewizji praktyk bankowych dotyczących oferowania Umów.
W wyniku tych zmian, niektórzy Kredytobiorcy decydowali się lub nadal decydują na podjęcie działań prawnych przeciwko Bankowi w ramach postępowania cywilnego. Roszczenia Kredytobiorców zasadniczo koncentrują się na dwóch kwestiach:
- uznania za abuzywne części klauzul zawartych w Umowie;
- uznania zawartej z Bankiem Umowy za nieważną w całości.
Sądy uwzględniając przedmiotowe powództwa orzekają, że klauzule umowne zawarte w Umowach odnoszące się do tabel kursowych publikowanych przez Bank powinny być traktowane jako niedozwolone postanowienia umowne. W związku z tym, Bank rozróżnia dwa podstawowe typy orzeczeń sądowych: te, które stwierdzają nieważność Umów oraz te, które uznają klauzule zawarte w Umowach za abuzywne i w konsekwencji brak jest możliwości wykonywania takiej Umowy (dalej łącznie jako: „Wyroki”).
W przypadku zakończenia sporu sądowego Wyrokiem niekorzystnym dla Banku, Wnioskodawca jest zobowiązany do pokrycia kosztów związanych z procesem sądowym, w tym:
- kosztów odsetek ustawowych naliczanych za opóźnienie w spełnieniu dochodzonego świadczenia głównego (dalej: „Odsetki ustawowe”);
- zwrotu kosztów postępowania sądowego, tj. zwrotu poniesionych przez Kredytobiorcę kosztów powiązanych z dochodzeniem jego praw, takich jak koszty sądowe lub koszty zastępstwa procesowego (dalej: „Zwrot kosztów procesu”).
Odsetki ustawowe oraz Zwrot kosztów procesu będą dalej wspólnie określane jako „Koszty procesu”.
Mając powyższe na uwadze, po stronie Wnioskodawcy powstała wątpliwość, czy poniesiony wydatek w postaci Kosztów procesu stanowi (ew. będzie stanowić w przyszłości) dla Banku koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 oraz ust. 4d ustawy o CIT (dalej: „KUP”), potrącalny w dacie jego poniesienia (ujmowany jako KUP w dniu ujęcia w księgach rachunkowych Banku).
Pytanie
Czy Koszty procesu stanowią (ew. będą stanowić w przyszłości) dla Wnioskodawcy KUP inny niż bezpośrednio związany z przychodami w rozumieniu art. 15 ust. 1 oraz ust. 4d ustawy o CIT, potrącalny w dacie jego poniesienia (ujmowany jako KUP w dniu ujęcia w księgach rachunkowych Banku)?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy Koszty procesu stanowią (ew. będzie stanowić w przyszłości) dla Wnioskodawcy KUP inny niż bezpośrednio związany z przychodami w rozumieniu art. 15 ust. 1 oraz ust. 4d ustawy o CIT, potrącalny w dacie jego poniesienia (ujęty jako KUP w dniu ujęcia w księgach rachunkowych Banku).
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, KUP stanowią koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Za KUP uznaje się przy tym wydatki, które:
- zostały rzeczywiście poniesione przez podatnika (tzn. zostały faktycznie i definitywnie pokryte z majątku podatnika),
- pozostają w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- zostały poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
- są należycie udokumentowane,
- nie znajdują się w katalogu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
- (por. P. Małecki, M. Mazurkiewicz [w:] P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz, wyd. XII, Warszawa 2021, art. 15).
W odniesieniu do opisanego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), zdaniem Wnioskodawcy powyższe warunki zostały spełnione w odniesieniu do Kosztów procesu.
Spełnienie kryteriów uznania za KUP na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT
Po pierwsze, Bank poniósł wydatek definitywnie - jest zobowiązany dokonywać zapłaty Kosztów procesu na podstawie Wyroków. Dokonanie zapłaty Kosztów procesu wiązało się z trwałym uszczupleniem majątku Banku, z uwagi na fakt, że Koszty procesu mają charakter bezzwrotny.
Po drugie, wydatek ten wiązał się z prowadzoną przez Bank działalnością gospodarczą. Bank ponosi wskazane wydatki w związku z prowadzoną działalnością polegającą na udzielaniu kredytów, co należy do podstawowej działalności gospodarczej Banku stanowiącej główne źródło przychodów w postaci odsetek, prowizji i podobnych opłat.
W związku z powyższym, wypełnienie obowiązku dokonania zapłaty Kosztów procesu było niezbędne dla zapewnienia kontynuacji działalności gospodarczej Banku na podstawie obowiązujących przepisów prawa, poprzez wykonanie Wyroku.
Po trzecie, z powyższych względów wypełnienie obowiązku dokonania zapłaty Kosztów procesu zmierzało również do zachowania źródła przychodów Banku.
Ponadto, dokonanie zapłaty Kosztów procesu przez Bank zostało należycie udokumentowane - Bank dysponuje bowiem potwierdzeniem dokonanego przelewu.
Mając na względzie powyższe, zdaniem Wnioskodawcy wydatek miał charakter definitywny, pozostawał w związku z prowadzoną przez Bank działalnością gospodarczą, został poniesiony w celu zachowania źródła przychodów, a także był należycie udokumentowany.
Należy równocześnie wskazać, że Koszty procesu nie zostały wymienione w katalogu wydatków wyłączonych z KUP na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, a w szczególności art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, bowiem nie dochodzi do sytuacji, w której Bank wykonałby swoje zobowiązanie w sposób wadliwy, skoro w trakcie trwania danej Umowy wykonywał swoje zobowiązania w sposób należyty i zgodny z prawem. Obowiązek zapłaty Kosztów procesu wynika bowiem bezpośrednio z nowego zdarzenia jakim jest wydanie Wyroku.
Analogiczne stanowisko zostało równocześnie zaaprobowane w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia: 25 kwietnia 2024 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.98.2024.1.SP, 12 lutego 2024 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.746.2023.1.SG, 5 maja 2023 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.231.2023.1.SP, 10 lutego 2023 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.902.2022.1.MBD, 12 września 2022 r. nr 0111-KDIB1-3,4010.172.2022.1.PC oraz 18 października 2022 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.530.2022.1.AW.
Koszt inny niż bezpośrednio związany z przychodami
W przypadku kwalifikacji danego wydatku jako KUP, należy również ustalić w jakim momencie dany wydatek jest potrącalny dla celów podatkowych. W tym zakresie decydujące znaczenie ma kwalifikacja wydatku jako kosztu bezpośrednio związanego z przychodami (w rozumieniu art. 15 ust. 4 ustawy o CIT) lub innego niż bezpośrednio związanego z przychodami (dalej: tzw. „pośrednie KUP” w rozumieniu art. 15 ust. 4d ustawy o CIT).
Koszty bezpośrednio związane z przychodami to wydatki, które poniesione zostały w celu osiągnięcia konkretnych przychodów, do których należą koszty działalności danego rodzaju, w tym związane z konkretnymi transakcjami. Pośrednie KUP stanowią wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, pomimo iż są one racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia.
Ocena wydatków jako kosztów bezpośrednio lub pośrednio związanych z przychodami powinna uwzględniać charakter działalności podatnika i warunki w jakich przedmiotowe wydatki są ponoszone.
Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem organów podatkowych, „do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie, np. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną, ubezpieczenia. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów”. (por. przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 marca 2024 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.46.2024.1.PK).
Mając na uwadze charakter wydatków w postaci Kosztów procesu, koszty takie ponoszone są w związku z przychodami, przy czym związek taki nie ma charakteru bezpośredniego, gdyż nie ma możliwości wskazania konkretnego przychodu uzyskanego dzięki poniesieniu wydatków w postaci Kosztów procesu, a wymóg ich poniesienia dotyczy całokształtu działalności Banku podlegającej nadzorowi państwowego organu nad rynkiem finansowym.
Zważając na powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że: (i) Bank został zobowiązany do wpłacenia Kosztów procesu na podstawie Wyroku, jako kredytodawca, w celu zabezpieczenia źródła przychodu, oraz (ii) Koszty procesu dotyczą całokształtu działalności Banku - wydatki te stanowią KUP inne niż bezpośrednio związane z przychodami, o jakich mowa w art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, potrącalne w dacie ich poniesienia (ujmowane jako KUP w dniu ujęcia w księgach rachunkowych Banku).
Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy kwota dokonywanych przez Bank płatności z tytułu Kosztów procesu stanowi (ew. będzie stanowić w przypadku dalszych Kosztów procesu na skutek dalszych Wyroków) dla Wnioskodawcy KUP potrącalny w dacie jego poniesienia (ujmowany jako KUP w dniu ujęcia w księgach rachunkowych Banku) w rozumieniu art. 15 ust. 1 oraz ust. 4d ustawy o CIT, ponieważ wydatek:
- został faktycznie i definitywnie pokryty z majątku Banku,
- pozostaje w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Banku,
- został poniesiony w celu uzyskania zachowania źródła przychodów Banku,
- został należycie udokumentowany,
- nie znajduje się w katalogu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy podkreślić, że stosownie do przedstawionego opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego oraz zadanego pytania (wyznaczających zakres wniosku) przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie kwestia ustalenia, czy stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Koszty procesu (tj. Zwrot kosztów procesu, Odsetki ustawowe) mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, potrącalne w dacie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d ww. ustawy. Zatem inne koszty i zwroty, nie objęte pytaniem, a związane ze skutkami spraw zakończonych prawomocnymi Wyrokami stwierdzającymi nieważność lub Wyrokami stwierdzającymi abuzywność, nie były przedmiotem niniejszej interpretacji.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „updop”),
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…).
Z uwagi na brzmienie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, przesłanka celowości poniesionego wydatku ma fundamentalne znaczenie dla konstrukcji podatkowych kosztów uzyskania przychodów. Skoro bowiem podstawą opodatkowania zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty, rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, to tym samym pomiędzy podatkowym przychodem a podatkowym kosztem istnieje zależność tego rodzaju, iż poniesiony koszt musi w sposób bezpośredni albo pośredni wpływać na przychód podatkowy, jego osiągnięcie zachowanie albo zabezpieczenie. Stwierdzenie braku takiej zależności powoduje, że wydatek aczkolwiek poniesiony w sensie ekonomicznym i uwidoczniony w rachunku bilansowym, nie będzie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mógł zostać zaliczony do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury: „Warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu jest łączne spełnienie następujących warunków: faktycznego (rzeczywistego) poniesienia wydatku przez podatnika, istnienie związku z prowadzoną przez podatnika działalnością oraz poniesienie go w celu uzyskania przychodu, jego zwiększenia bądź zachowania źródła przychodu. Nie każdy zatem wydatek - nawet związany z prowadzoną działalnością gospodarczą - jest kosztem podatkowym, zmniejszającym podstawę opodatkowania, ale tylko taki, który realizuje cel wskazany w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Cel ten musi być widoczny, a ponoszone koszty winny go realizować bądź co na najmniej zakładać realnie możliwość jego osiągnięcia”. (por. wyrok NSA z 2 sierpnia 2012 roku, sygn. akt II FSK 41/11, uchwała NSA z 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10, oraz uchwała z 12 grudnia 2011 roku, sygn. akt II FPS 2/11). Poza tym, „przy ustaleniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego lub pośredniego związku z przychodem i racjonalnością działania dla osiągnięcia tego przychodu. Sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest jednoznaczny, należy rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku” (por. wyrok NSA z 9 września 2011 roku, sygn. akt II FSK 1118/10). Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego kosztu (por. wyrok NSA z 1 marca 2016 roku, sygn. akt II FSK 4009/13).
Z wniosku wynika, że udzielali Państwo w przeszłości kredytów, w odniesieniu do których kredytobiorcy decydowali lub nadal decydują się na podjęcie działań prawnych przeciwko Państwu w ramach postępowania cywilnego. W przypadku zakończenia sporu sądowego wyrokiem niekorzystnym dla Państwa, są Państwo zobowiązani do pokrycia kosztów związanych z procesem sądowym (kosztów odsetek ustawowych naliczanych za opóźnienie w spełnieniu dochodzonego świadczenia głównego oraz zwrotu kosztów postępowania sądowego, tj. zwrotu poniesionych przez kredytobiorców kosztów powiązanych z dochodzeniem jego praw, takich jak koszty sądowe lub koszty zastępstwa procesowego), określanych dalej Kosztami procesu.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy stosownie do art. 15 ust. 1 updop Koszty procesu mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, potrącalne w dacie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d updop.
W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że wymienione we wniosku wydatki nie wypełniają podstawowej przesłanki, jaką jest celowość poniesionego wydatku, czyli nakierowanie na osiągnięcie przychodów bądź też zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.
Celem Kosztów procesu nie jest bowiem osiągnięcie przychodów ani też zachowanie albo zabezpieczenia źródła przychodów. Koszty procesu są przez Państwa ponoszone w przypadku sporów sądowych zakończonych wyrokiem niekorzystnym. Niekorzystne wyroki stwierdzają nieważność umów kredytowych lub brak możliwości wykonywania takiej umowy. Na moment dokonywania zwrotów Kosztów procesu, kredytobiorcy nie posiadają już zobowiązań w stosunku do banku z tytułu niniejszych kredytów, co oznacza, że bank z tytułu tych umów kredytowych nie osiągnie już żadnych przychodów podatkowych, w tym z tytułu odsetek, prowizji, różnic kursowych i innych pożytków wynikających z umowy kredytowej. W związku z tym ponoszone koszty z tytułu wypłaty klientom środków pieniężnych nie są ponoszone w celu osiągnięcia przez bank przychodów.
Dalszej analizy wymaga więc spełnienie przesłanki związku z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Za koszty związane z zachowaniem źródła przychodów uznaje się koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej mogło istnieć. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać te koszty, które zostały poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne jego funkcjonowanie. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodów w przyszłości (por. wyrok NSA z 25 listopada 2015 roku, sygn. akt II FSK 2217/13).
Poza tymi ogólnymi stwierdzeniami, nie uzasadnili Państwo w jaki konkretny sposób zwrot Kosztów procesu pozwoli na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, czyli w jaki sposób przełoży się na to, żeby to źródło w ogóle mogło dalej istnieć i aby funkcjonowało w sposób bezpieczny. Inaczej mówiąc, nie uzasadnili Państwo, w jaki sposób brak poniesienia wymienionych kosztów zachwiałby źródłem przychodów - jakim jest działalność polegająca na świadczeniu usług bankowych, w tym w udzielaniu kredytów/pożyczek - lub wręcz doprowadziłby do jego utraty.
Zwrot Kosztów procesu jest skutkiem nieprawidłowości po Państwa stronie podczas zawierania umów kredytowych. Błędy w umowach, skutkujące koniecznością poniesienia przez Państwa dodatkowych wydatków, takich jak Koszty procesu, nie mogą stanowić podstawy pomniejszenia dochodu do opodatkowania. Przyjęcie przeciwnego założenia prowadziłoby do sytuacji, w ramach której część odpowiedzialności za nieprawidłowości w działaniach podatników przejmowałby na siebie Skarb Państwa poprzez zmniejszenie wysokości przysługującej mu daniny.
Uznanie za koszt uzyskania przychodu wydatków poniesionych w istocie z Państwa winy (na co wskazują wyroki, z których wynika obowiązek zwrotu Kosztów procesu) jest sprzeczne z analizowanymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ich brzmieniem, jak i wyraźnie i jasno sprecyzowanym celem prawodawcy. Nie ulega wątpliwości, że ratio legis art. 15 ust. 1 ustawy o CIT nie obejmuje przenoszenia na Skarb Państwa konsekwencji, które z tego tytułu zarówno w sferze faktów gospodarczych, jak i skutków prawnych, wynikają dla podatnika.
Podsumowując, Koszty procesu nie mogą dla Państwa stanowić kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Państwa stanowisko w tym zakresie jest więc nieprawidłowe.
Ze względu na fakt, że Koszty procesu nie stanowią dla Państwa kosztów uzyskania przychodów, rozpatrywanie momentu ich ujęcia w rachunku podatkowym stało się niezasadne.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Wskazać należy, że powołane we wniosku interpretacje indywidualne zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.