Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0111-KDIB2-1.4010.590.2024.1.BJ

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

7 listopada 2024 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek wspólny z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

1)   czy w przypadku wygaśnięcia z mocy prawa zobowiązań odsetkowych B 2 wobec B z tyt. pożyczki na skutek Likwidacji i wykreślenia B 2 z KRS, po stronie Spółki powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych,

2)   czy wartość niespłaconego i nieprzedawnionego zobowiązania pożyczkowego, które pozostanie w B 2 na dzień zakończenia jej Likwidacji będzie stanowić dla B 2 przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

  B

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

  B 2

Opis zdarzenia przyszłego

1.Informacje ogólne

B S.A. (dalej: „B” lub „Spółka”) jest spółką handlową prawa polskiego posiadającą siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej i jest polskim rezydentem podatkowym, tj. podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Grupa B funkcjonuje (…). Spółka, w ramach Grupy B, pełni głównie funkcje zarządcze, tj. pełni funkcję podmiotu skupiającego funkcje właścicielskie wobec zależnych jej innych podmiotów należących do Grupy, na czele której stoi Spółka (dalej: „Grupa”).

Jedynym akcjonariuszem Spółki jest X, luksemburska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka posiada w B 2 sp. z o.o. w likwidacji (dalej: „B 2”, „Spółka Likwidowana”, „Spółka Zależna”) 100% udziałów od momentu powstania Spółki Zależnej.

Spółka Zależna jest spółką handlową posiadającą siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej i jest polskim rezydentem podatkowym, tj. podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Spółka Zależna zakończyła już realizację swoich inwestycji (…). Między innymi w związku z tym, (…) r. Nadzwyczajne Zgromadzenia Wspólników Spółki Zależnej podjęło uchwałę w sprawie rozwiązania Spółki Zależnej i otwarcia jej likwidacji oraz podjęła uchwałę w sprawie powołania likwidatora (dalej: „Likwidacja”). Natomiast na dzień złożenia przedmiotowego wniosku proces podziału majątku likwidacyjnego nie został rozpoczęty.

Kapitał zakładowy w B 2 był kilkukrotnie podwyższany, czego skutkiem były zmiany stanu liczby udziałów posiadanych przez B w tej spółce (niemniej jednak, od momentu powstania wspomnianej spółki, B posiada w niej 100% udziałów).

1.Likwidacja Spółki Zależnej

Podstawowe założenia oraz uzasadnienie biznesowe planowanej likwidacji

Jak wskazano powyżej, Grupa funkcjonuje w strukturze opartej na Spółce pełniącej funkcje podmiotu skupiającego funkcje właścicielskie, którą jest B, wobec zależnych innych podmiotów należących do Grupy oraz spółek celowych o zróżnicowanej formie prawnej, które to spółki powoływane są do realizacji poszczególnych inwestycji.

Prowadzenie działalności w formie Spółki Zależnej jest podyktowane wymogami biznesowymi. Jak zostało podkreślone w pkt 1 opisu zdarzenia przyszłego Spółka Zależna zakończyła już realizację swoich inwestycji (…). Tym samym, racjonalnym z powodów obiektywnych jak np. uproszczenie struktury własnościowej Grupy, zminimalizowanie ryzyk biznesowych oraz ograniczenie kosztów funkcjonowania związanych z prowadzoną działalnością było podjęcie przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki Zależnej uchwały w sprawie rozwiązania Spółki Zależnej i otwarcia jej Likwidacji.

Na skutek dokonania planowanej likwidacji Spółki Zależnej ustanie jej byt prawny, a jej pozostały majątek likwidacyjny zostanie wydany B jako jej jedynemu udziałowcowi.

Spółka pragnie tym samym zaznaczyć, że planowane działania reorganizacyjne (Likwidacja) odbędą się z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, wskazanych powyżej. W szczególności, głównym lub jednym z głównych celów Likwidacji nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Jak wskazano powyżej, Likwidacja będzie miała przede wszystkim na celu uproszczenie struktury Grupy poprzez wyeliminowanie Spółki Zależnej, która nie prowadzi już istotnej działalności gospodarczej.

Jednocześnie, przedmiotem niniejszego wniosku nie jest potwierdzenie w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego kwestii weryfikacji posiadania uzasadnienia ekonomicznego dla planowanych działań. Kwestię tę należy traktować jako element zdarzenia przyszłego w ramach niniejszego wniosku.

Majątek Spółki Likwidowanej oraz pozostałe informacje

Rok podatkowy B oraz Spółki Likwidowanej jest równy i trwa od 1 stycznia do 31 grudnia.

Na moment Likwidacji Spółka Zależna nie będzie posiadała wartości niematerialnych i prawnych. Jednocześnie, będzie ona posiadała następujące kategorie aktywów, należności i zobowiązań:

•  zobowiązanie z tyt. pożyczki udzielonej przez B (zobowiązanie stanowią należne a nieuregulowane na moment likwidacji zobowiązania składające się w większości z niespłaconego kapitału pożyczki oraz w części z odsetek),

•  środki pieniężne w kasie i na rachunkach.

Spółka Zależna nie będzie posiadała zaległości budżetowych, ani wierzytelności nieściągalnych.

Ponadto, na moment Likwidacji Spółka Likwidowana nie będzie posiadała żadnych składników majątkowych, które nie podlegają wykazaniu w ich bilansie (tj. Spółka Zależna nie będzie posiadała tzw. składników pozabilansowych, które nie podlegają ujęciu w ewidencji rachunkowej lub ewidencji podatkowej Spółki Likwidowanej a wymagałyby ujawnienia przez B).

Jak zostało bowiem podkreślone powyżej, Spółka posiada wierzytelność wobec B 2, która do momentu likwidacji Spółki Zależnej nie zostanie uregulowana. W konsekwencji, w wyniku likwidacji Spółki Zależnej B otrzyma majątek likwidacyjny, w skład którego wchodzić będzie zobowiązanie B 2 oraz środki pieniężne Spółki Zależnej.

Jednocześnie Spółka podkreśla, iż wierzytelność B 2 wobec B do dnia likwidacji Spółki Zależnej z Krajowego Rejestru Sądowego nie ulegnie przedawnieniu, jak również nie nastąpi jej umorzenie. W szczególności, nie zostanie zawarta umowa o zwolnienie z długu ani inna umowa cywilnoprawna, która mogłaby stanowić podstawę umorzenia zobowiązania z tytułu wierzytelności.

Ponadto Spółka podkreśla, że B 2 nie posiada środków na spłatę powyższego zobowiązania pożyczkowego. Zobowiązanie to nie będzie również wymagalne na dzień likwidacji. Środki pieniężne zgromadzone przez likwidatora w ramach postępowania likwidacyjnego nie wystarczą na pokrycie zobowiązania pożyczkowego, w tym zobowiązań odsetkowych B 2 wobec B.

Pytania

1)   Czy w przypadku wygaśnięcia z mocy prawa zobowiązań odsetkowych B 2 wobec B z tyt. pożyczki na skutek Likwidacji i wykreślenia B 2 z KRS, po stronie Spółki powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

2)   Czy wartość niespłaconego i nieprzedawnionego zobowiązania pożyczkowego, które pozostanie w B 2 na dzień zakończenia jej Likwidacji będzie stanowić dla B 2 przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Ad 1

Państwa zdaniem, w przypadku wygaśnięcia z mocy prawa zobowiązań odsetkowych z tyt. pożyczki na skutek Likwidacji B 2 i wykreślenia jej z KRS, po stronie B nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Ad 2

Państwa zdaniem, wartość niespłaconej i nieprzedawnionej pożyczki, która pozostanie w B 2 na dzień zakończenia jej Likwidacji nie będzie stanowiła dla B 2 przychodu podatkowego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

Na gruncie ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2024 r., poz. 18 ze zm., dalej: „KSH”) brak jest przepisów prawnych, które wprost regulowałyby sytuację wykreślenia z rejestru przedsiębiorców KRS spółki z ograniczoną odpowiedzialnością po jej likwidacji, pomimo istnienia niezaspokojonych zobowiązań na dzień likwidacji. Niemniej w orzecznictwie wyrażany jest pogląd o dopuszczalności wykreślenia spółki z KRS w takim przypadku. Zatem, prawnie dopuszczalna jest sytuacja, iż na dzień zakończenia Likwidacji i wykreślenia B 2 z rejestru przedsiębiorców, B 2 nadal będzie posiadała nieuregulowane zobowiązania, jej wierzyciel (B) nie zostanie zaspokojony, a mimo to możliwe będzie wykreślenie B 2 z ww. rejestru, a tym samym zakończenie jej istnienia.

Jak zostało już wspomniane powyżej ustawa o CIT nie zawiera definicji pojęcia przychód podatkowy. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 tej ustawy otwartego katalogu przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Z kolei w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, wyliczone zostały enumeratywnie te rodzaje przychodów uzyskiwanych przez podatnika, które nie podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się m.in. otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów). Z powyższych przepisów wynika, że przychodem podatkowym jest kwota otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Pojęcie otrzymania odsetek należy odnieść do tzw. efektywnych form wygaśnięcia zobowiązania. Oznacza to, że odsetkami otrzymanymi będą odsetki, które zostały uregulowane, a wierzyciel pozostał zaspokojony, tj. zarówno odsetki zapłacone, jak i odsetki, które zostały uregulowane w drodze potrącenia wzajemnych wierzytelności. Z kolei, tzw. nieefektywne formy wygaśnięcia zobowiązań, które nie prowadzą do zaspokojenia wierzyciela, nie mogą skutkować uznaniem, że wierzyciel otrzymał odsetki w rozumieniu ustawy o CIT, a przez to, że powinien wykazać z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu.

W analizowanej sprawie dojdzie do wygaśnięcia zobowiązań w sposób automatyczny w następnie wykreślenia B 2 z KRS. W wyniku likwidacji B 2, B nie otrzyma jakichkolwiek środków pieniężnych (poza środkami pieniężnymi w kasie i na rachunkach), jak i nie nastąpi przyrost po stronie jego aktywów, to wręcz wystąpi spadek tych aktywów. Zobowiązania bowiem wygasną i B definitywnie utraci możliwość ich dochodzenia, co wiązać się będzie z koniecznością dokonania ich odpisu w księgach.

Tym samym, nie można w tym wypadku mówić o jakimkolwiek realnym przysporzeniu po stronie B, w szczególności zaś o otrzymaniu jakiegokolwiek majątku likwidacyjnego, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o CIT. W myśl tego przepisu, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3.

W ocenie Spółki nie budzi wątpliwości, że wygaśnięcie zobowiązań odsetkowych na skutek likwidacji dłużnika (tj. B 2) i jego wykreślenia z KRS stanowi tzw. nieefektywną formę wygaśnięcia zobowiązania, co oznacza, że należności odsetkowe, które wygasły w wyniku tego zdarzenia, nie mogą być uznane za odsetki otrzymane.

W świetle powyższego, kwota naliczonych zobowiązań odsetkowych, które na dzień zakończenia Likwidacji B 2 i wykreślenia jej z KRS wygasną z mocy prawa, nie będzie stanowiła przychodu podatkowego B. Jak wskazano powyżej, Likwidacja B 2 i wykreślenie z KRS nie prowadzi bowiem do efektywnego uregulowania zobowiązania, a jedynie powoduje jego wygaśnięcie, przy czym B jako wierzyciel nie zostanie zaspokojony. W wyniku tego zdarzenia zobowiązania odsetkowe w żaden sposób nie zostaną uregulowane, lecz wygasną bez zaspokojenia wierzyciela.

Tym samym, skutków wygaśnięcia zobowiązań odsetkowych nie można utożsamiać z otrzymaniem odsetek. A zatem odsetki te podlegać będą wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT.

Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie i doktrynie prawa podatkowego poglądem, przychodami podatkowymi, o których mowa w art. 12 ust. 1 Ustawy o CIT są co do zasady, wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym. Zatem, jako przychód dla celów podatkowych należy traktować tylko takie zdarzenia, które powodują rzeczywisty wzrost majątku podatnika. Tymczasem, wygaśnięcie zobowiązań odsetkowych nie spowoduje zwiększenia majątku B.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, po jej stronie nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Podsumowując, w związku z wykreśleniem B 2 z KRS, po stronie B nie powstanie przychód w rozumieniu ustawy o CIT, z uwagi na fakt, iż B nie otrzyma jakiegokolwiek przysporzenia, które mogłoby zostać potraktowane jako majątek likwidacyjny, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o CIT, jak i zobowiązania nie mogą zostać uznane za uregulowane w związku z zakończeniem procedury likwidacji B 2. Kwota zobowiązań, które na dzień zakończenia likwidacji B 2 i wykreślenia jej z KRS wygasną z mocy prawa, nie będzie stanowiła przychodu podatkowego B.

Brak skutków podatkowych po stronie wspólnika likwidowanej spółki z tytułu wygaśnięcia należności odsetkowych w związku z likwidacją spółki i wykreśleniem jej z rejestru potwierdzają organy podatkowe, przykładowo:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 14 września 2023 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.388.2023.1.IN: „Podsumowując, w związku z wykreśleniem Spółki z KRS, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód w rozumieniu ustawy o CIT, z uwagi na fakt, iż SA nie otrzyma jakiegokolwiek przysporzenia, które mogłoby zostać potraktowane jako majątek likwidacyjny, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy o CIT, jak i Zobowiązania nie mogą zostać uznane za uregulowane w związku z zakończeniem procedury likwidacji SP ZOO. Kwota Zobowiązań, które na dzień zakończenia likwidacji Spółki i wykreślenia jej z KRS wygasną z mocy prawa, nie będzie stanowiła przychodu podatkowego SA”;

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 28 marca 2023 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.46.2023.2.MKO: „W świetle powyższego, kwota naliczonych Zobowiązań odsetkowych, które na dzień zakończenia Likwidacji Spółki i wykreślenia jej z KRS wygasną z mocy prawa, nie będzie stanowiła przychodu podatkowego Wspólnika. Jak wskazano powyżej, Likwidacja Spółki i wykreślenie jej z KRS nie prowadzi bowiem do efektywnego uregulowania zobowiązania, a jedynie powoduje jego wygaśnięcie, przy czym Wspólnik jako wierzyciel nie zostanie zaspokojony. W wyniku tego zdarzenia Zobowiązania odsetkowe w żaden sposób nie zostaną uregulowane, lecz wygasną bez zaspokojenia wierzyciela. Tym samym, skutków wygaśnięcia Zobowiązań odsetkowych nie można utożsamiać z otrzymaniem odsetek. A zatem odsetki te podlegać będą wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT”;

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 22 stycznia 2019 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.490.2018.1.BG: „Prawidłowość tezy, że nieefektywne wygaśnięcie wierzytelności odsetkowych nie stanowi podstawy do wykazania przychodu podatkowego, potwierdzały niejednokrotnie organy podatkowe w odniesieniu do konfuzji wierzytelności i zobowiązań odsetkowych, która występuje w sytuacji likwidacji spółki będącej jedną ze stron stosunku zobowiązaniowego (np. wierzycielem z tytułu pożyczki). W ocenie Wnioskodawcy, wygaśnięcie należności odsetkowych będące wynikiem likwidacji spółki - dłużnika powinno mieć analogiczne skutki podatkowe jak wygaśnięcie tych należności w wyniku konfuzji, bowiem w obu tych sytuacjach dochodzi do nieefektywnego wygaśnięcia wierzytelności odsetkowych, którego nie należy utożsamiać z ich „otrzymaniem”.

Ad 2

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o CIT, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Sposób ujęcia przedmiotu opodatkowania w ustawie o CIT wskazuje na objęcie zakresem ustawy wszystkich zdarzeń, z którymi wiąże się dla podatnika konkretna korzyść o wymiarze finansowym, powodująca zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów. Nie jest przy tym istotne źródło korzyści, chodzi bowiem o każdy przypadek powodujący wzrost wartości majątku lub zmniejszenie zobowiązań ciążących na podatniku. Bez znaczenia jest również to, czy przysporzenie jest wynikiem działania innej osoby, czy też samego podatnika, jak również to, czy korzyść wiąże się z konkretnymi przepływami finansowymi. Ustawa o CIT jak już zostało podkreślone w powyższych częściach niniejszego uzasadnienia nie zawiera definicji pojęcia „przychód podatkowy”. Wskazuje jednak w art. 12 ust. 1 ustawa o CIT otwarty katalog przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Natomiast według art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT, przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z:

a.bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub

b.postępowaniem restrukturyzacyjnym, postępowaniem upadłościowym lub

c.realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw lub

d.przymusową restrukturyzacją w rozumieniu ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Brzmienie art. 12 ustawy o CIT wskazuje, że aby powstał przychód podatkowy, konieczne jest przede wszystkim, aby po stronie podatnika doszło do faktycznego przysporzenia majątkowego, mającego konkretny wymiar finansowy bądź to wskutek otrzymania czegoś nieodpłatnie (częściowo odpłatnie), bądź na skutek umorzenia istniejącego już zobowiązania.

Tym samym nie można przyjąć, aby B 2 miał otrzymać w związku z zakończeniem likwidacji i wykreśleniem jej z rejestru przedsiębiorców jakiekolwiek nieodpłatne (lub częściowo odpłatne) świadczenie (realne przysporzenie). Tym samym, nie można mówić o przychodzie na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Warto przy tym zauważyć, iż przepisy ustawy o CIT nie wskazują, co należy rozumieć pod pojęciem umorzenia zobowiązania. Według definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego PWN, pojęcie umorzenie oznacza zrezygnowanie całkowicie lub częściowo ze ściągania jakichś należności pieniężnych.

Przepisy k.c. wskazują, że z wygaśnięciem wierzytelności lub zobowiązań mamy do czynienia przez potrącenie (art. 498 k.c.), odnowienie (art. 506 k.c.) lub zwolnienie z długu (art. 508 k.c.). Rozważyć zatem należy, czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dojdzie do zastosowania któregokolwiek z wyżej wymienionych instrumentów.

Potrącenie polega na umorzeniu wzajemnych wierzytelności dłużnika i wierzyciela (po zaistnieniu określonych przesłanek). W rezultacie dochodzi do częściowej/całkowitej kompensaty wzajemnych wierzytelności. Potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. W opisanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do potrącenia - żadne oświadczenia o potrąceniu nie będą bowiem przez B 2 lub B składane. Odnowienie jest umową między dłużnikiem i wierzycielem, na podstawie której dłużnik, w celu umorzenia dotychczasowego zobowiązania, zobowiązuje się wobec wierzyciela i za jego zgodą spełnić inne świadczenie albo to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej. W efekcie odnowienia dotychczasowe zobowiązanie zostaje umorzone, jednakże na jego miejsce pojawia się nowe. W opisanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do odnowienia - żadna tego typu umowa z niezaspokojonymi wierzycielami nie będzie zawierana.

Natomiast do zwolnienia z długu dochodzi na podstawie umowy zawartej pomiędzy wierzycielem i dłużnikiem, w której wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik takie zwolnienie przyjmuje, w efekcie czego zobowiązanie wygasa. Wynika z tego, że do skutecznego zwolnienia z długu (wygaśnięcia zobowiązania) konieczne jest zawarcie odpowiedniej umowy, w której dłużnik zwolnienie przyjmie, tzn. wyrazi na nie zgodę. Brak zgody dłużnika przekreśla możliwość umorzenia. Zwolnienie z długu może być odpłatne lub nieodpłatne. Brak odpłatności oznacza powstanie przychodu podatkowego po stronie dłużnika w wysokości wartości umorzonego zobowiązania. W konsekwencji, przychód podatkowy powstanie, jeżeli do umorzenia dojdzie w drodze nieodpłatnego zwolnienia z długu, na które dłużnik wyrazi zgodę.

Warto w tym miejscu przypomnieć, iż B 2 będąca spółką z o.o. w likwidacji jest w trakcie procesu likwidacyjnego, zaś choć po zakończeniu działań likwidacyjnych pozostaną niespłacone zobowiązania z tytułu pożyczki udzielonej przez B, to udziałowiec nie zamierza rezygnować ze swoich należności i nie podpisze porozumienia, na mocy którego pożyczka zostałaby umorzona. Nie dojdzie zatem do zwolnienia B 2 z długu. B 2 nie będzie zawierała z niezaspokojonym wierzycielem (udziałowcem) żadnej umowy - wierzyciel nie wyraża zgody na zwolnienie B 2 z długu. Tym samym, nie zostaną spełnione warunki do zakwalifikowania sytuacji opisanej w zdarzeniu przyszłym jako nieodpłatnego zwolnienia z długu.

Mając powyższe na uwadze, wskazać należy, że opisane zdarzenie przyszłe nie może być zatem utożsamiane z umorzeniem zobowiązań, które mogłoby powodować po stronie B 2 powstanie przychodu do opodatkowania w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT, tj. w wysokości wartości umorzonych zobowiązań (do umorzenia bowiem nie dojdzie). Jednocześnie podkreślić należy, że podstawę do rozpoznania przychodu podatkowego zawsze powinno stanowić wystąpienie realnego przysporzenia majątkowego po stronie podatnika. Takie przysporzenie natomiast po stronie B 2 nie wystąpi. W momencie wykreślenia B 2 z rejestru przedsiębiorców KRS, B 2 przestanie istnieć. Niemożliwe będzie zatem przypisanie jej, jako podmiotowi już nieistniejącemu, jakiegokolwiek przysporzenia, a tym samym przychodu z tego tytułu.

Reasumując, wartość niespłaconego zobowiązania (pożyczki) B 2, istniejącego na dzień zakończenia likwidacji i wykreślenia jej z rejestru przedsiębiorców KRS, nie będzie stanowiła dla niej przychodu podatkowego.

Wnioskodawca zwraca uwagę, iż analogiczne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w szeregu wydawanych przez siebie interpretacji indywidualnych, przykładowo w:

interpretacji indywidualnej z 9 sierpnia 2023 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.261.2023.3.KW: „Mając na uwadze powyższe, w niniejszej sprawie jak wynika z opisu sprawy nie dojdzie do umorzenia zobowiązań, które mogłoby powodować po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu do opodatkowania w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o CIT, tj. w wysokości wartości umorzonych zobowiązań (do umorzenia bowiem nie dojdzie). Jednocześnie podkreślić należy, że podstawę do rozpoznania przychodu podatkowego zawsze powinno stanowić wystąpienie realnego przysporzenia majątkowego po stronie podatnika. Takie przysporzenie natomiast po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi. W momencie wykreślenia Wnioskodawcy z rejestru przedsiębiorców KRS, Spółka przestanie istnieć. Niemożliwe będzie zatem przypisanie Spółce - jako podmiotowi już nieistniejącemu - jakiegokolwiek przysporzenia, a tym samym przychodu z tego tytułu. Podsumowując, wartość niespłaconego i nieprzedawnionego zobowiązania, który pozostanie w Spółce na dzień zakończenia jej likwidacji i wykreślenia z rejestru przedsiębiorców KRS, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu podatkowego, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Zatem, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe”;

interpretacji indywidualnej z 14 lutego 2022 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.590.2021.1.MKU: „Mając powyższe na uwadze, wskazać należy, że opisane zdarzenie przyszłe nie może być zatem utożsamiane z umorzeniem zobowiązań, które mogłoby powodować po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu do opodatkowania w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. w wysokości wartości umorzonych zobowiązań (do umorzenia bowiem nie dojdzie). Jednocześnie podkreślić należy, że podstawę do rozpoznania przychodu podatkowego zawsze powinno stanowić wystąpienie realnego przysporzenia majątkowego po stronie podatnika. Takie przysporzenie natomiast po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi. W momencie wykreślenia Wnioskodawcy z rejestru przedsiębiorców KRS, Spółka przestanie istnieć. Niemożliwe będzie zatem przypisanie jej - jako podmiotowi już nieistniejącemu - jakiegokolwiek przysporzenia, a tym samym przychodu z tego tytułu. Reasumując, wartość niespłaconego zobowiązania (pożyczki) Spółki, istniejących na dzień zakończenia likwidacji i wykreślenia jej z rejestru przedsiębiorców KRS, nie będzie stanowiła dla niej przychodu podatkowego”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnej sprawie innych podmiotów i nie wiąże organu w sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

B S.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 w zw. z art. 14r § 5 Ordynacji podatkowej.