Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów świadczeń ugodowych wypłacanych w wyjątkowych sytuacjach na podstawie ugody pozasądowej.

Treść wniosku jest następująca.

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest zagranicznym (…) z siedzibą w (…), wykonującym w Polsce działalność (…) w zakresie (…) w ramach oddziału przedsiębiorcy zagranicznego - (…) Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w (...) (dalej: „Oddział”).

Stosownie do art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 838 ze zm.; dalej: „ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej”), po dokonaniu stosownej notyfikacji, zagraniczny (…) (z innego niż Rzeczypospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej) może wykonywać działalność (…) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez Oddział.

Wnioskodawca dokonał stosownej notyfikacji i poprzez Oddział zawiera umowy (…) oraz inne (…) na terytorium Polski, a także (…). Oddział nie ma statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce, takim podatnikiem jest Wnioskodawca.

W związku z prowadzoną działalnością Wnioskodawca dokonuje wypłat świadczeń (…) z tytułu zawartych umów (…) (zwanymi dalej: „Świadczeniami”). Podstawą prawną do wypłaty Świadczeń są umowy (…) zawierane przez Wnioskodawcę z określonymi osobami (zwanymi dalej: „Ubezpieczającymi”). Wnioskodawca dokonuje wypłat Świadczeń zgodnie z zasadami określonymi w (…) mających zastosowanie do przedmiotowych umów. Beneficjentami Świadczeń są z zasady osoby fizyczne, których (…) jest objęte ochroną (…) (zwane dalej: „Ubezpieczonymi”) lub osoby (w tym również osoby prawne), które są wskazane jako uprawnione do otrzymania Świadczenia na wypadek śmierci Ubezpieczonego (zwane dalej: „Uposażonymi”). W przypadku rozwiązania niektórych umów (…) Świadczenie - w postaci świadczenia w razie wypowiedzenia przez Ubezpieczającego umowy - może być również wypłacone Ubezpieczającemu.

Zgodnie z przepisem art. 28 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Wnioskodawca wypłacał, wypłaca i będzie wypłacał Świadczenia na podstawie:

1)uznania roszczenia Ubezpieczonego lub Uposażonego w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie tzw. postępowaniu likwidacyjnym,

2)zawartej z Ubezpieczonym lub Uposażonym ugody lub

3)prawomocnego orzeczenia sądu.

Z wyliczenia zawartego w powołanym wyżej przepisie wynika, że podstawowym sposobem wypłaty Świadczenia jest uznanie przez Wnioskodawcę roszczenia (…). W przypadku zajścia określonego zdarzenia losowego, uprawniony z umowy (…) (Ubezpieczony albo Uposażony) występuje do Wnioskodawcy z roszczeniem o wypłatę Świadczenia. Wskutek otrzymania zawiadomienia Wnioskodawca zobowiązany jest - zgodnie z przepisem art. 29 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej - podjąć postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia losowego, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości Świadczenia (zwane dalej: „postępowaniem likwidacyjnym”). Jeśli po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, w opinii Wnioskodawcy Świadczenie przysługuje osobie uprawnionej, powiadamia on tę osobę i dokonuje wypłaty żądanego Świadczenia. Jeżeli jednak w ocenie Wnioskodawcy Świadczenie nie przysługuje osobie uprawnionej lub przysługuje ono w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu, Wnioskodawca informuje o tym Ubezpieczającego, bądź osoby trzecie występujące z roszczeniem, wskazując na okoliczności oraz na podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty Świadczenia.

W przypadku, gdy osoba uprawniona zakwestionuje ustalenia Wnioskodawcy co do wysokości przyznanego Świadczenia, bądź odmowy jego wypłaty, może ona domagać się zapłaty Świadczenia w drodze procesu sądowego. W wyniku takiego procesu Wnioskodawca może zostać zobowiązany do wypłaty Świadczenia na podstawie prawomocnego orzeczenia lub - jeżeli w toku postępowania pojawią się ku temu przesłanki - na mocy ugody sądowej.

Możliwe jest również, na co wskazuje przywołany już przepis art. 28 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, dokonanie przez Wnioskodawcę wypłaty Świadczenia na podstawie ugody pozasądowej zawartej z osobą uprawnioną (dalej: „Świadczenie ugodowe”). Wnioskodawca, mając na względzie różnego rodzaju ryzyka, jakie mogą zaistnieć w przypadku ewentualnego postępowania sądowego, może zawrzeć z uprawnionym ugodę pozasądową. W takich sytuacjach (najczęściej, gdy istnieją wątpliwości faktyczne co do zakresu ochrony (…), przebiegu lub skutków zdarzenia losowego będącego podstawą wypłaty) wypłata Świadczenia ugodowego dokonywana jest w zakresie powodów biznesowych, tj. np. ze względu na chęć utrzymania klienta, czy też ze względu na chęć ograniczenia kosztów sądowych, jakie mogłyby wystąpić w przypadku odmowy wypłaty odszkodowania.

Podsumowując, w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności (…), zdarzają się sytuacje, że Wnioskodawca dokonuje wypłat Świadczeń ugodowych na rzecz Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub Uposażonego, których zasadniczym celem jest:

• polubowne rozstrzygnięcie istniejących sporów z Ubezpieczającym, Ubezpieczonym lub Uposażonym co do zasadności wypłaty / wysokości Świadczenia,
• zapobieżenie przyszłym sporom w tym zakresie oraz uchylenie niepewności w odniesieniu do przyszłych roszczeń przysługującym Ubezpieczającym, Ubezpieczonym lub Uposażonym związanych z umowami (…),
• ograniczenie kosztów sądowych,
• utrzymaniu dalszej relacji z klientem, tj. Ubezpieczonym.

Wypłata Świadczeń ugodowych ma miejsce w wyjątkowych sytuacjach, w których wypłata Świadczenia w postępowaniu likwidacyjnym jest niejednoznaczna i pozostawia wątpliwości co do zasadności wypłaty / wysokości Świadczenia, a więc w takich sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko negatywnego dla Wnioskodawcy rozstrzygnięcia sporu w postępowaniu sądowym.

Wypłaty z tytułu Świadczeń ugodowych nie obejmują odsetek za nieterminową wypłatę kwot należnych Ubezpieczającemu, Ubezpieczonemu lub Uposażonemu.

Świadczenia ugodowe są przyznawane na podstawie lub w związku z umowami (…) zawartymi przez Wnioskodawcę (…).

Pytanie

Czy przedstawione w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym koszty Świadczeń ugodowych, ponoszone przez Wnioskodawcę mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów, stosownie do art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, potrącalne w dacie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d Ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty Świadczeń ugodowych spełniają przesłanki określone w art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT i tym samym powinny stanowić koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, potrącalne w dacie ich poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d Ustawy o CIT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Na gruncie tego przepisu doktryna prawa podatkowego oraz orzecznictwo sądowe wypracowało następujące przesłanki uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodów:

a)wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

b)jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

c)pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

d)poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

e)został właściwie udokumentowany,

f)nie może znajdować się w katalogu wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej.

W kolejnej części wniosku przedstawione zostało podsumowanie przeprowadzonej przez Wnioskodawcę analizy w tym zakresie.

a) Poniesienie kosztu przez podatnika

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT, w pierwszej kolejności konieczne jest, aby został on poniesiony przez podatnika. Ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „poniesienie”. Natomiast, zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w doktrynie i orzecznictwie, przez „poniesienie kosztu” należy rozumieć pokrycie kosztów z własnych zasobów majątkowych podatnika.

Jak wskazano w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”) z dnia 17 grudnia 2019 r. sygn. akt II FSK 367/18: „Przez "poniesienie" kosztu należy w takim wypadku rozumieć zarówno poniesienie wydatku, jak i zakwalifikowanie faktycznie zrealizowanego odpisu lub innego zmniejszenia aktywów lub zwiększenia strat. (...)”.

Biorąc pod uwagę wyżej wskazane przesłanki poniesienia kosztu, należy zauważyć, iż dokonywane przez Wnioskodawcę wypłaty Świadczeń ugodowych w związku z zawarciem ugód pozasądowych lub rozpatrzeniem reklamacji, będą pomniejszać majątek/aktywa Wnioskodawcy.

W rezultacie, w związku z wypłatą Świadczeń ugodowych, dojdzie do rzeczywistego rozchodu środków pieniężnych będących w posiadaniu Wnioskodawcy. Wydatek na wypłatę Świadczeń ugodowych zostanie odzwierciedlony w księgach rachunkowych i zostanie w sposób rzeczywisty „poniesiony” przez Wnioskodawcę.

b) Definitywność poniesienia kosztu Definitywne poniesienie kosztu oznacza, że dany koszt musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika w sposób ostateczny. Dla uznania, że dany wydatek stanowi koszt uzyskania przychodu nie wystarczy, że podatnik poniesie wydatek, pokrywając go z własnego majątku, jeżeli wartość poniesionych wydatków zostanie mu następnie zwrócona. Aby wydatek mógł stanowić koszty uzyskania przychodu, wartość kosztu musi stanowić trwałe uszczuplenie jego majątku.

Odnosząc powyższe do rozważanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że wypłata Świadczenia ugodowego będzie wypłacona z majątku Wnioskodawcy. Ciężar ekonomiczny wypłacanego Świadczenia ugodowego nie jest w żaden sposób przenoszony przez Wnioskodawcę na inny podmiot. Wysokość Świadczenia ugodowego nie ulegnie także zmianom na skutek przyszłych zdarzeń, z tego względu, że wypłaty na mocy ugód pozwolić na polubowne i definitywne rozstrzygnięcie istniejącego lub potencjalnego sporu między Wnioskodawcą a Ubezpieczonym, Ubezpieczającym lub Uposażonym.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, Świadczenia ugodowe są ponoszone przez Wnioskodawcę w sposób definitywny i ostateczny - i tym samym spełniają przesłankę „definitywności” kosztu.

c) Związek kosztu z prowadzoną działalnością gospodarczą

Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, konieczne jest wykazanie przez podatnika związku poniesionego wydatku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Zakres prowadzonej działalności gospodarczej podatnika jest określany w akcie organizacyjnym danego podmiotu, np. umowie spółki.

Wnioskodawca jest zagranicznym (…), wykonującym w Polsce działalność (…) w zakresie (…) w ramach oddziału przedsiębiorcy zagranicznego. Działalność (…) Wnioskodawcy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jest wykonywana na podstawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.

Wypłata Świadczeń stanowi czynność (…) wskazaną bezpośrednio w art. 28 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. W związku z tym także wypłata Świadczeń ugodowych wynika wprost z ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. W rezultacie wypłata Świadczeń ugodowych jest ściśle związana z trzonem działalności gospodarczej Wnioskodawcy, która polega m.in. na wypłacie Świadczeń.

W ocenie Wnioskodawcy wypłata Świadczeń ugodowych wykazuje ścisły związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jaką jest działalność (…). Dokonywane przez Wnioskodawcę czynności związane z wypłatą Świadczeń są podejmowane przez Wnioskodawcę w związku z (…), oferowaną przez Wnioskodawcę, a sama wypłata Świadczeń ugodowych następuje na podstawie lub w ścisłym związku z umowami (…).

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, wypłata Świadczeń ugodowych spełniają warunek związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

d) Celowość poniesienia kosztu

Dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek na wypłatę Świadczeń ugodowych zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Kosztami uzyskania mogą być więc zarówno takie wydatki, które bezpośrednio przekładają się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako zmierzające do ich osiągnięcia.

W toku prowadzonej działalności gospodarczej, przedsiębiorcy są niejednokrotnie postawieni w sytuacji, kiedy muszą podjąć pewne kroki, by na różne sposoby zabezpieczyć swoje interesy gospodarcze. Działania te nie zawsze koncentrują się wyłącznie na zwiększeniu przychodów lub rentowności (np. na skutek optymalizacji kosztów), lecz czasem przybierają formę działań zmierzających do minimalizacji ponoszonych strat. W efekcie, w określonych sytuacjach, na skutek przeprowadzonego rachunku zysków i strat, przedsiębiorcy podejmują racjonalną ekonomicznie decyzję o poniesieniu nadzwyczajnych wydatków w celu uniknięcia długookresowych wyższych kosztów. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku Wnioskodawcy.

W tym miejscu należy podkreślić, że kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku (wyrok NSA z 16 października 2012 r., sygn. akt II FSK 430/11, LEX nr 1225442).

Istotą działalności (…) Wnioskodawcy jest sprzedaż (…), a następnie, w przypadku ziszczenia się warunków wskazanych w (…) do umowy wypłata Świadczeń z tytułu zawartych (…). W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, naturalnym jest, że przy wypłacie Świadczeń zdarzają się wątpliwości faktyczne co do zakresu ochrony (…), przebiegu lub skutków zdarzenia losowego będącego podstawą wypłaty.

(…)

Wnioskodawca jako podmiot prowadzący regulowaną prawnie działalność w zakresie wykonywania działalności (…) oraz jako instytucja zaufania publicznego, jest obowiązany do prowadzenia działalności w sposób uczciwy, odpowiedzialny oraz zgodnie z przepisami prawa i dobrymi obyczajami. Niewypłacenie Świadczenia w sytuacjach spornych prowadziłoby bezpośrednio do wszczęcia procesów sądowych, niejednokrotnie przy udziale Rzecznika Finansowego po stronie klienta, a w dalszej kolejności rodziłoby istotne ryzyko negatywnego dla Wnioskodawcy rezultatu procesu sądowego, a kwota świadczenia i bezpodstawnie uzyskanych korzyści ustalona przez sąd mogłaby być wyższa od Świadczenia ugodowego. W celu uniknięcia procesów sądowych Wnioskodawca decyduje się na ograniczenie potencjalnych strat związanych z wypłatą Świadczeń, poniesieniem dodatkowych kosztów procesu sądowego i podejmuje decyzje o wypłacie Świadczenia ugodowego.

W konsekwencji wypłata Świadczeń ugodowych przez Wnioskodawcę nie tylko służy zabezpieczeniu albo zachowaniu źródła przychodów, ale ma również na celu minimalizację strat, które mogłyby potencjalnie zaistnieć, gdyby Wnioskodawca nie zawarł ugody z Ubezpieczającym, Ubezpieczonym lub Uposażonym lub gdyby Wnioskodawca nie rozpatrzył reklamacji w sposób korzystny dla klienta. Takie podejście zaakceptował przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16 stycznia 2019, znak: IPPB3/423-1136/14-2/S/PK1/MC, gdzie za prawidłowe uznano stanowisko podatnika, że działania „polegające na minimalizowaniu strat mają na celu, obok zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, uzyskanie większego wyniku podatkowego niż zostałby osiągnięty przez podatnika w przypadku niepodjęcia takich działań”. Warto również zwrócić uwagę na interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 lipca 2016 r., znak: IBPB-1-2/4510-514/16/JP, w której wskazano na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków zapłaconych na podstawie ugody pozasądowej. Z kolei Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 27 sierpnia 2019 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.232.2019.1.AP uznał możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych kosztów sporu sądowego, odsetek i kosztu realizacji roszczenia kontrahenta, natomiast w interpretacji z 16 lipca 2019 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.215.2019.1.MBD Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że koszty zasądzone w procesie o zapłatę, w tym koszty sądowe, koszty obsługi prawnej i zwrot ceny mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

W tym zakresie Wnioskodawca pragnie także zwrócić uwagę na wyrok NSA z dnia 28 stycznia 2015 r. sygn. akt II FSK 3116/12, w którym Sąd podkreślił, że: „gospodarczo uzasadnione i racjonalne decyzje gospodarcze, podejmowane pierwotnie w określonych warunkach, mające oczywisty związek z przychodami, w związku z negatywną zmiana okoliczności mogą wywoływać lub wywołują konieczność podejmowania przez podatnika działań zmierzających już nie do osiągnięcia przychodów, ale do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów. Istotne jest, aby oceniając dany wydatek pod kątem kosztu podatkowego uwzględniać również logiczny ciąg zdarzeń wywołujących określone działania podatnika (...) (podkreślenie Wnioskodawcy)”.

W zakresie kosztów służących „zabezpieczeniu” lub „zachowaniu” źródła przychodów, w orzecznictwie sądowym wskazuje się również na możliwość ujmowania w kosztach uzyskania przychodów kosztów mających na celu ograniczenie wydatków czy minimalizowanie strat. Ważne wskazówki w tym zakresie wskazano w uchwale NSA w składzie 7 sędziów z dnia 25 czerwca 2012 r. sygn. akt II FPS 2/12: „W analizowanym zakresie za kierunkowe kryterium wykładni art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. przyjąć trzeba kryterium celu poniesionego kosztu. Wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, tym samym z istnieniem związku przyczynowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie (np. również w stanie polegającym na wyeliminowaniu, czy też ograniczeniu generowania strat pomniejszających przychód) albo zabezpieczenie jego źródła. W tym więc kontekście istotne jest, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony koszt jako koszt podatkowy, dokonywana była również z perspektywy związku tego wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz wiedzy o związkach przyczynowych, tj. w tym zakresie, że dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu - osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła - co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty (podkreślenie Wnioskodawcy)”.

Mając powyższe na uwadze, wypłaty Świadczeń ugodowych są racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia.

Należy zwrócić uwagę, że z perspektywy Wnioskodawcy wypłata Świadczeń ugodowych ma na celu utrzymanie dalszej relacji, nie tylko z tym konkretnym klientem, z któremu wypłacane jest ww. świadczenie, ale także utrzymanie relacji z innymi klientami, którzy nabyli polisy ubezpieczeniowe u Wnioskodawcy. Sprawy sądowe w zakresie wypłaty ubezpieczeń są często nagłaśniane na forach internetowych oraz w mediach. Takie informacje są wówczas szeroko komentowane (zazwyczaj w sposób negatywny) i wówczas Wnioskodawca może stać się celem niesłusznych ataków. Wnioskodawca musi podejmować kroki zapobiegające takim atakom, aby nie dopuścić do utraty klientów i jednocześnie podtrzymać dalsze relacje z obecnymi klientami, którzy pod wpływem wiadomości o procesie sądowym Wnioskodawcy i negatywnych opinii, mogliby podjąć decyzję o zerwaniu umowy ubezpieczenia z Wnioskodawcą lub nienabywaniu kolejnej polisy ubezpieczeniowej. Takimi działaniami zapobiegawczymi są właśnie wypłaty Świadczeń ugodowych.

Podsumowując, wynagrodzenie wypłacone przez Wnioskodawcę jest racjonalnym ekonomicznie wydatkiem mającym na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, co spełnia przesłankę pozwalającą na zaliczenie go do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT.

e) Udokumentowanie wydatku

W celu ujęcia danego kosztu w kosztach uzyskania przychodów, na podatniku spoczywa ciężar udowodnienia faktu poniesienia tego kosztu, w tym poprzez jego odpowiednie udokumentowanie.

Regulacje Ustawy o CIT dotyczące kosztów uzyskania przychodów nie określają zasad, według których powinno odbywać się dokumentowanie poniesienia kosztów. W konsekwencji, co do zasady, dowodem poniesienia kosztów może być każdy dokument źródłowy, który w sposób rzetelny i wiarygodny potwierdza faktyczne poniesienie kosztu oraz jego wysokość.

Odnosząc powyższe do rozważanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że podstawa i wysokość Świadczeń ugodowych wynikają z zawieranych przez Wnioskodawcę ugód czy rozpatrywanych reklamacji. Ponadto, fakt poniesienia oraz wysokość kosztu są dodatkowo udokumentowane przez Wnioskodawcę potwierdzeniem przelewu bankowego na rachunek klienta oraz dyspozycją odpowiednich księgowań.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, warunek dotyczący udokumentowania kosztu należy uznać za spełniony.

f) Katalog wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów nie są koszty wymienione w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT. Podatnik nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów takich kosztów, które zostały enumeratywnie wymienione w tym przepisie.

Zdaniem Wnioskodawcy Świadczenia ugodowe nie są wymienione w negatywnym katalogu art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT.

Podsumowując:

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacane Świadczenia ugodowe spełniają powyższe warunki i jako takie stanowią koszt uzyskania przychodów, inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami, potrącalny w dacie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d Ustawy o CIT.

Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na realizację ww. Świadczeń ugodowych mają bowiem związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą i przyczyniają się do powstania lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Wnioskodawca wypłacając Świadczenia ugodowe kieruje się bowiem uzasadnionym ekonomicznym interesem Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, która ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów.

Jako konieczne do spełnienia warunki przy kwalifikacji kosztu do kosztów uzyskania przychodów zarówno w literaturze, jak i orzecznictwie przyjmuje się, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełnić następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

• przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
• potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, ponieważ o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodów.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

W tym miejscu należy zauważyć, że ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

a)„celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,

b)„zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast

c)„zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.

Można więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto, poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Podsumowując, wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu zaistnieje związek przyczynowy i koszt nie będzie objęty dyspozycją art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury: „Warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu jest łączne spełnienie następujących warunków: faktycznego (rzeczywistego) poniesienia wydatku przez podatnika, istnienie związku z prowadzoną przez podatnika działalnością oraz poniesienie go w celu uzyskania przychodu, jego zwiększenia bądź zachowania źródła przychodu. Nie każdy zatem wydatek, nawet związany z prowadzoną działalnością gospodarczą jest kosztem podatkowym, zmniejszającym podstawę opodatkowania, ale tylko taki, który realizuje cel wskazany w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Cel ten musi być widoczny, a ponoszone koszty winny go realizować bądź co na najmniej zakładać realnie możliwość jego osiągnięcia”. (por. wyrok NSA z 2 sierpnia 2012 roku, sygn. akt II FSK 41/11, uchwała NSA z 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10, oraz uchwała z 12 grudnia 2011 roku, sygn. akt II FPS 2/11). Poza tym: „przy ustaleniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego lub pośredniego związku z przychodem i racjonalnością działania dla osiągnięcia tego przychodu. Sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest jednoznaczny, należy rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku” (por. wyrok NSA z 9 września 2011 roku, sygn. akt II FSK 1118/10). Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego kosztu (por. wyrok NSA z 1 marca 2016 roku, sygn. akt II FSK 4009/13).

Jak wynika z opisu sprawy, są Państwo zagranicznym (…) z siedzibą w (…), wykonującym w Polsce działalność (…) w zakresie (…) w ramach oddziału przedsiębiorcy zagranicznego. W ramach prowadzonej działalności (…), zdarzają się sytuacje, że dokonują Państwo wypłat Świadczeń ugodowych na rzecz Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub Uposażonego, których zasadniczym celem jest:

• polubowne rozstrzygnięcie istniejących sporów z Ubezpieczającym, Ubezpieczonym lub Uposażonym co do zasadności wypłaty / wysokości Świadczenia,
• zapobieżenie przyszłym sporom w tym zakresie oraz uchylenie niepewności w odniesieniu do przyszłych roszczeń przysługującym Ubezpieczającym, Ubezpieczonym lub Uposażonym związanych z umowami ubezpieczenia,
• ograniczenie kosztów sądowych,
• utrzymaniu dalszej relacji z klientem, tj. Ubezpieczonym.

Wyjaśnili Państwo, że wypłata Świadczeń ugodowych ma miejsce w wyjątkowych sytuacjach, w których wypłata Świadczenia w postępowaniu likwidacyjnym jest niejednoznaczna i pozostawia wątpliwości co do zasadności wypłaty / wysokości Świadczenia, a więc w takich sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko negatywnego dla Wnioskodawcy rozstrzygnięcia sporu w postępowaniu sądowym.

Wypłaty z tytułu Świadczeń ugodowych nie obejmują odsetek za nieterminową wypłatę kwot należnych Ubezpieczającemu, Ubezpieczonemu lub Uposażonemu.

Świadczenia ugodowe są przyznawane na podstawie lub w związku z umowami (…) zawartymi przez Wnioskodawcę (…).

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy wypłata świadczeń ugodowych, która następuje w wyjątkowych sytuacjach na podstawie ugody pozasądowej, skutkuje możliwością zaliczenia ww. świadczenia do kosztów uzyskania przychodów jako koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, potrącalne w dacie ich poniesienia.

W pierwszej kolejności należy rozważyć możliwość zaliczenia opisanych przez Państwa wydatków na świadczenia ugodowe do kosztów uzyskania przychodów na gruncie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Względy słusznościowe bądź biznesowe mogą powodować, że w praktyce (…) wypłacane są świadczenia, do spełnienia których ubezpieczyciel nie jest zobowiązany lub przyznaje je wobec trudności lub wątpliwości w przedmiocie ustalenia swojej odpowiedzialności, by uniknąć sporu sądowego lub utrzymać pozytywne postrzeganie usług (…) i utrzymać dalsze relacje z Klientem.

Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące przepisy ustawy o CIT należy stwierdzić, że Państwa stanowisko w analizowanej sprawie jest nieprawidłowe.

Co prawda koszty związane z wypłaconym świadczeniem ugodowym nie są wymienione w „negatywnym” katalogu art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Nie mniej jednak trudno przyznać, aby wydatki w postaci dobrowolnego finansowania świadczenia ugodowego nosiły przymiot kosztów związanych z przychodami Spółki bądź też kosztów służących zachowaniu, czy zabezpieczeniu źródła przychodów.

O braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów przesądza fakt, że świadczeniem ugodowym jest/będzie przekazywane na zasadzie „uznaniowości” i swoistej dobrowolności w sytuacji, gdy nie są/nie będą Państwo do tego zobowiązani. Tym samym, wypłata świadczeń ugodowych nie spełnia ustawowych przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, aby uznać ten wydatek za koszt uzyskania przychodów.

Zaliczenie świadczeniem ugodowym do kosztów podatkowych w warunkach art. 15 ust. 1 ustawy o CIT nie może być oparte na kryteriach uznaniowości i dobrowolności, komu może zostać przedmiotowe świadczenie wypłacone. Ubezpieczyciel wypłacając świadczenie ugodowe dokonuje tego dobrowolnie, tzn. nie spoczywa na nim ustawowy obowiązek świadczenia, czyli wypłaca świadczenie, które (co do zasady) nie należy się określonej osobie, a przyznane jest na podstawie zawartej ugody pozasądowej.

Powołany przez Państwa art. 28 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracji (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 838 ze zm.) określa wprost ową „uznaniowość”:

Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie postępowaniu, o którym mowa w art. 29, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Zawarcie przez Państwa ugody w takiej sytuacji nie jest działaniem racjonalnie uzasadnionym w celu osiągnięcia przychodów, gdyż nie wiadomo, której ze stron w przypadku sporu Sąd przyznałby rację. W toku postępowania sądowego, mogłoby się okazać że Państwo nie będą zobowiązani do poniesienia jakichkolwiek kosztów.

Działania zmierzające do ograniczenia ewentualnej straty polegające na wypłacie określonej kwoty z ugody w celu uniknięcia roszczeń o wyższej wysokości, nie spełnia przesłanki ani działania w celu osiągnięcia przychodu, ani w celu zabezpieczenia lub zachowania jego źródeł, określonej w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Swoboda w dobrowolności przy wypłacaniu świadczenia ugodowego nie może być utożsamiana z dobrowolnym kształtowaniem stosunków obligacyjnych w celu obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Swoboda w wypłacaniu przez Państwa świadczeń ugodowych nie jest bowiem swobodą stanowienia kosztów uzyskania przychodów.

Wprawdzie to Państwo decydują o tym, jaki wydatek jest celowy z punktu widzenia prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej, ale to nie pozbawia w toku postępowania interpretacyjnego prawa do oceny, czy na gruncie podatkowym wydatek ten wypełnia dyspozycję art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Przy interpretacji art. 15 ust. 1 ustawy o CIT nie można tracić z pola widzenia jego treści normatywnej, a także całego kontekstu tej ustawy.

Uznanie za koszt uzyskania przychodu wydatków, o których mowa we wniosku, a ponoszonych przez Państwa na rzecz określonych osób w oparciu o zawarte ugody pozasądowe w przypadku zaistnienia wyjątkowych sytuacji, w których wypłata świadczenia jest niejednoznaczna i na co sami Państwo wskazali - pozostawia wątpliwości co do zasadności wypłaty bądź wysokości świadczenia, przez co istnieje ryzyko negatywnego dla Państwa rozstrzygnięcia sporu w postępowaniu sądowym - sprzeczne jest z analizowanymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ich brzmieniem, jak i wyraźnie i jasno sprecyzowanym celem prawodawcy.

Nie ulega wątpliwości, że ratio legis art. 15 ust. 1 ustawy o CIT nie obejmuje przenoszenia na Skarb Państwa konsekwencji, które z tego tytułu zarówno w sferze faktów gospodarczych, jak i skutków prawnych wynikają dla podatnika.

Jak zaznaczył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 lipca 2022 r. w sprawie sygn. akt II FSK 3063/19:

Poniesienie kosztów stanowiących efekt podjętego ryzyka gospodarczego podatnik nie może sobie rekompensować za pomocą przepisów podatkowych. Nie wszystkie bowiem wydatki związane z działalnością gospodarczą, nawet ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów. W przeciwnym wypadku każde ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej można by przenosić przy użyciu przepisów podatkowych na Skarb Państwa poprzez pomniejszanie dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Zatem nie mogą Państwo oczekiwać, że ponosząc ryzyko ekonomiczne związane z podejmowanymi decyzjami biznesowymi w ramach działalności gospodarczej, ciężar tych decyzji spoczywał będzie na Skarbie Państwa.

Przerzucanie na Budżet Państwa skutków finansowych własnych decyzji, gdy przeciwko temu świadczą przepisy podatkowe jest w ocenie tut. organu nieuprawnione. (por. wyrok NSA z 12 marca 1999 r. sygn. akt I SA/Po 1362/98, wyrok NSA z 30 listopada2006 r. sygn. akt II FSK 1388/05, wyrok NSA w Krakowie z 18 maja 1995 r. sygn. akt SA/Kr 1768/94).

Podkreślenia wymaga, że koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty poniesione na zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów tak, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

W przedmiotowej sprawie nie można w jednoznaczny sposób powiązać wydatków poniesionych na wypłatę świadczeń ugodowych z przychodami, jakie zamierzają Państwo osiągnąć w przyszłości bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem przychodów. Działanie polegające na wypłacie świadczeń ugodowych w oparciu o przesłanki uznaniowe w celu uniknięcia kosztów procesu sądowego lub by utrzymać pozytywne postrzeganie świadczonych przez Państwa usług (…) i utrzymać relacje z Klientem, nie spełnia przesłanki działania w celu osiągnięcia ani w celu zabezpieczenia lub zachowania jego źródeł, określonej w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością stanowić może koszt uzyskania przychodów i jako taki podlegać odliczeniu od podstawy opodatkowania. Takimi kosztami, tj. nie spełniającymi kryteriów kosztów podatkowych, są w istocie ponoszone przez Państwa wydatki z tytułu świadczeń ugodowych, które skutkować mają m. in. polubownym rozstrzygnięciem potencjalnych sporów.

Jak wynika z Państwa wyjaśnień, opisane świadczenia ugodowe wypłacane są przez Państwa w celu uniknięcia procesów sądowych, a w ten sposób decydują się Państwo na ograniczenie potencjalnych strat związanych z wypłatą Świadczeń, poniesieniem dodatkowych kosztów procesu sądowego i podejmuje decyzje o wypłacie Świadczenia ugodowego.

Państwa argumentacja o tym, że: „(…) wypłata świadczeń ugodowych ma na celu utrzymanie dalszej relacji, nie tylko z tym konkretnym klientem, z któremu wypłacane jest ww. świadczenie, ale także utrzymanie relacji z innymi klientami, którzy nabyli (…) u Wnioskodawcy. Sprawy sądowe w zakresie wypłaty ubezpieczeń są często nagłaśniane na forach internetowych oraz w mediach. Takie informacje są wówczas szeroko komentowane (zazwyczaj w sposób negatywny) i wówczas Wnioskodawca może stać się celem niesłusznych ataków. Wnioskodawca musi podejmować kroki zapobiegające takim atakom, aby nie dopuścić do utraty klientów i jednocześnie podtrzymać dalsze relacje z obecnymi klientami, którzy pod wpływem wiadomości o procesie sądowym Wnioskodawcy i negatywnych opinii, mogliby podjąć decyzję o zerwaniu umowy ubezpieczenia z Wnioskodawcą lub nienabywaniu kolejnej polisy ubezpieczeniowej”, wskazuje ponadto na element reprezentacyjny ponoszonych wydatków o charakterze wizerunkowym. Tego typu wydatki noszą znamiona wydatków reprezentacyjnych, związanych z pozytywnym postrzeganiem Spółki w przestrzeni publicznej. Brak jest jednak związku z ich poniesieniem, a uzyskaniem bądź zabezpieczeniem źródła przychodu.

Należy przy tym podkreślić, że organ nie kwestionuje trybu postępowania przewidzianego w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracji, której Państwo podlegają, ani sensu ekonomicznego, czy też racjonalności podejmowanych przez Państwa decyzji biznesowych i ich efektywności. Rolą organu w toku postępowania interpretacyjnego jest jednak zbadanie opisanego we wniosku ORD-IN wydatku w granicach wyznaczonych przez art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, tj. czy konkretny wydatek został/zostanie poniesiony w związku z dążeniem do osiągnięcia przychodu (zachowania lub zabezpieczenia jego źródła).

Podsumowując, koszty Świadczeń ugodowych, ponoszone przez Państwa nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT, ponieważ nie są/będą poniesione w celu osiągnięcia, czy zachowania ani zabezpieczenia źródła przychodów Spółki. Jak wykazałem w swoim uzasadnieniu, świadczenia ugodowe przekazane na zasadzie uznaniowości i dobrowolności, a także partykularne interesy ubezpieczyciela w celu pozytywnego zaprezentowania się na rynku (…), nie spełnia przesłanek wymienionych w art. 15 ust. 1 u stawy o CIT, w związku z czym nie może być uznane za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów świadczeń ugodowych wypłacanych w wyjątkowych sytuacjach na podstawie ugody pozasądowej, należy uznać za nieprawidłowe.

Z uwagi na stwierdzony brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opisanych przez Państwa wydatków, niecelowe jest rozpatrywanie momentu ich rozpoznawania w czasie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.