Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie przychodów podatkowych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych, m.in. w zakresie ustalenia w jakiej dacie oraz w jakiej kwocie rozpoznać przychód podatkowy z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz faktora z tytułu zawartej Umowy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X. Sp. z o.o. (dalej jako „X.” lub „Spółka”) jest spółką prowadzącą działalność w zakresie (…). Spółka posiada siedzibę na terytorium Polski i na podstawie art. 3 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Rokiem podatkowym Spółki jest rok kalendarzowy. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W związku z faktem prowadzania działalności gospodarczej, Spółka posiada liczne wierzytelności od kontrahentów z różnym terminem płatności, powstałe z tytułu wykonania na ich rzecz usług (…). W celu zabezpieczenia ryzyka związanego z nieterminowym wykonywaniem wierzytelności handlowych przez swoich dłużników oraz zabezpieczenia płynności Spółki, w toku prowadzonej działalności Spółka korzysta z usług faktoringowych w oparciu o umowy zawierane z dostawcami tych usług, na mocy których Spółce udostępniane są określone limity faktoringowe. Aktualnie Spółka korzysta z usług faktoringu niepełnego na podstawie zawartej Umowy Finansowania Sprzedaży z podmiotem pn. Y. Sp. z o. o. (Spółka zależna w Z. - dalej jako „faktor”), prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług faktoringowych. W przyszłości Spółka nie wyklucza zawarcia kolejnych umów faktoringu z innymi podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie tych usług.

Zawarta Umowa Finansowania Sprzedaży (dalej jako „Umowa”) wraz z zapisami integralnego z Umową Regulaminu Finansowania Sprzedaży (dalej jako „Regulamin”) reguluje zasady stałego nabywania przez faktora istniejących i przyszłych wierzytelności X., z odroczonym terminem płatności, przysługujących w stosunku do odbiorców posiadających nadany limit odbiorcy. Limit odbiorcy to maksymalna kwota, jaką faktor może udzielić w ramach finansowania danego odbiorcy włączonego do Umowy.

W ramach Umowy dochodzi do zbycia wierzytelności Spółki, powstałych z tytułu wykonania usług przewozu osobowego na rzecz jej wybranych i włączonych do Umowy kontrahentów (odbiorców). Zgodnie z zapisami Umowy faktor nabywa wszystkie wierzytelności, przysługujące X. od odbiorców włączonych do umowy w ramach cesji wierzytelności, na podstawie Umowy Finansowania Sprzedaży i art. 509 i następne Kodeksu Cywilnego. Regulamin Finansowania Sprzedaży określa nabycie wszystkich wierzytelności odbiorcy X. w dacie zawarcia Umowy lub włączenia odbiorcy do umowy w momencie ich powstania. Zapisy Umowy i Regulaminu wskazują wprost, że nabycie wierzytelności powstaje najpóźniej z datą wystawienia faktury VAT, o ile nie można w inny sposób wykazać powstania wierzytelności. Lista kontrahentów włączonych do Umowy może ulegać zmianie podczas obowiązywania Umowy. Faktor przyznaje każdemu poszczególnemu kontrahentowi włączonemu do Umowy tzw. limit kontrahenta w ramach ogólnego limitu przyznanego X.. Suma limitów kontrahentów nie przekracza limitu ogólnego X.. X. jest zobowiązane do zawiadomienia odbiorcy o zawarciu Umowy i dokonaniu cesji wierzytelności na rzecz i w sposób wskazany przez faktora. Faktor nie jest zobowiązany do finansowania wszystkich przekazanych wierzytelności odbiorcy włączonego do Umowy. Spółka ma obowiązek poinformowania faktora o wierzytelności swojego odbiorcy włączonego do Umowy poprzez umieszczenie jej w postaci kopii faktury VAT w systemie informatycznym, wykorzystywanym w celu obsługi i zarządzania Umową. Ze względów organizacyjnych X. umieszcza fakturę VAT w systemie zazwyczaj 1-2 dni po dacie jej wystawienia. Wynika to z faktu, że w większości przypadków termin płatności uzależniony jest od daty otrzymania faktury VAT przez odbiorcę, a prawidłowe wskazanie terminu płatności w systemie faktora uzależnia bieg późniejszych terminów finansowania. Z tego powodu X. czeka na zwrotne potwierdzenie dostarczenia faktury VAT do odbiorcy i dopiero wówczas wprowadza ją do systemu informatycznego faktora.

Wypłacana kwota finansowania (określana mianem zaliczki) wynosi od 80% do 90% wartości wierzytelności nabytej przez faktora, na podstawie faktury VAT dokumentującej tę wierzytelność, pomniejszoną o opłaty i prowizje z tytułu świadczonych usług, w terminie do 2-ch dni roboczych od momentu przekazania wierzytelności do finansowania - umieszczenia ich w systemie faktora. Pozostała wartość wierzytelności zostaje wypłacona przez faktora na rachunek bankowy X. w momencie zapłaty całej wierzytelności przez Odbiorcę na konto bankowe faktora. W przypadku ewentualnego braku zapłaty zbytej wierzytelności przez Odbiorcę w wymaganym terminie i po upływie terminu tolerowanego opóźnienia faktor potrąca z rachunku X. przekazaną wartość zaliczki i zbyta wierzytelność wraca do faktora w celu dalszego prowadzenia działań windykacji. Tytułem wynagrodzenia faktor pobiera, m.in. następujące opłaty:

-prowizję powitalną, po zawarciu Umowy oraz w każdą rocznicę jej zawarcia,

-prowizję za sfinansowanie wierzytelności, naliczaną od wysokości kwoty brutto faktury za każdy dzień liczony od dnia jej sfinansowania do terminu jej płatności,

-prowizję z tytułu tolerowanego opóźnienia w okresie do 30 dni liczonych od terminu płatności z faktury dokumentującej wierzytelność, X. jest zwolniony z obowiązku zwrotu finansowania w tym okresie,

-prowizję minimalną, jako różnicę pomiędzy stawką tej prowizji, a sumą prowizji za sfinansowanie wierzytelności i prowizji za spłatę w okresie tolerowanego opóźnienia, naliczaną w okresach 3-miesięcznych.

X. zalicza te opłaty do kosztów uzyskania przychodów. Środki otrzymane od faktora w ramach sfinansowania wierzytelności Spółka wykorzystuje do finansowania bieżącej działalności operacyjnej.

W części 1-szej Regulaminu, będącego integralną częścią Umowy wskazano, że Regulamin określa zasady oraz warunki świadczenia usług w zakresie finansowania sprzedaży opartej na kredycie kupieckim.

Pytania

1.  W jakiej dacie rozpoznać przychód podatkowy z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz faktora z tytułu zawartej Umowy?

2.  W jakiej kwocie rozpoznać przychód podatkowy z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz faktora z tytułu zawartej Umowy - czy w kwocie netto, wynikającej z faktury VAT czy też w kwocie brutto, jako wartości wierzytelności zbytej?

Państwa stanowisko w sprawie

W celu wskazania daty powstania przychodu należy rozważyć następujące daty, które mogą określać moment powstania przychodu podatkowego:

-datę wystawienia faktury VAT dokumentującej sprzedaż usług, której kwota brutto stanowi wierzytelność jako całość sprzedaną w ramach Umowy Finansowania Sprzedaży,

-datę, w której następuje faktyczne powiadomienie faktora o wierzytelności, którą X. sprzedaje (tj. przekazanie faktury VAT do systemu informatycznego),

-datę wypłacenia finansowania w wys. 80-90% wierzytelności, wynikającej z kwoty brutto wystawionej faktury VAT i stanowiącej zaliczkę,

-datę faktycznej spłaty wierzytelności przez odbiorcę na rachunek faktora.

W Ustawie z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2024 poz. 232, 584 - dalej jako „Ustawa CIT”) brak jest przepisów szczególnych odnoszących się do opodatkowania transakcji faktoringu.

Umowa faktoringu należy do tzw. umów nienazwanych. Przyjmuje się, że umowa faktoringu jest umową mieszaną, w skład której wchodzi kilka umów regulowanych ustawowo lub będących połączeniem czynności faktycznych i prawnych. Umowy faktoringowe w odróżnieniu od umów przekazania wierzytelności, zawierają w sobie dodatkowe elementy.

Firmy faktoringowe są zobowiązane, oprócz podstawowej funkcji przejmowania wierzytelności, do oferowania dalszych usług jak np. monitoring wierzytelności, kontrola wypłacalności dłużników itp. Umowy takie zawierane są (w przeciwieństwie do podstawowego przejmowania wierzytelności) tylko pomiędzy faktorem, a przedsiębiorcą prowadzącym działalność polegającą na obrocie towarami i usługami. Najważniejszym elementem umowy faktoringowej jest przelew wierzytelności (unormowany art. 509 i nast. oraz art. 535 i nast. Kodeksu Cywilnego) połączony ze świadczeniem przez faktora usług (art. 734 i nast. Kodeksu Cywilnego).

W praktyce gospodarczej występuje wiele odmian faktoringu, jak faktoring właściwy (pełny), niewłaściwy (z regresem), mieszany, odwrócony itp. Faktoring niewłaściwy (z regresem) charakteryzuje się brakiem ryzyka faktora w przypadku braku spełnienia świadczenia przez dłużnika. To faktorant, mimo zawartej umowy faktoringu, ponosi odpowiedzialność za niewypłacalność odbiorcy. Faktor wypłaca faktorantowi zaliczkę na poczet ceny nabycia wierzytelności pomniejszoną o swoją prowizję, umożliwiając jednocześnie korzystanie z innych usług. Wierzytelność jest przelewana na faktora, jednak jest to czynność warunkowa. W przypadku braku zapłaty przez dłużnika, faktorant jest zobowiązany do zwrotu zaliczki.

Zaliczkowość wypłaty finansowania i jej ewentualny zwrot rekomendują odwołanie do umów o kredyt w rachunku bieżącym, jako odpowiednika dla umów faktoringu z regresem. Kwoty udzielonych przez faktora zaliczek z tytułu wykupionych wierzytelności obciążają rachunek faktoranta. Dopiero z chwilą, gdy zobowiązanie zostanie spłacone, zmniejsza się saldo zadłużenia na rachunku.

Kluczową dla rozważań na gruncie prawa podatkowego jest treść art. 7 ust. 1 Ustawy CIT.

Zgodnie z tą regulacją, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów.

W przypadkach o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Z powyższego przepisu wynika zatem, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi wyłącznie wtedy, kiedy powstanie dochód albo przychód. Dlatego też w przypadku, gdy przychód, ani też dochód podatkowy nie wystąpi, to nie są spełnione przesłanki do zaistnienia obowiązku podatkowego na gruncie Ustawy CIT.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, w art. 12 ust. 1, wymienia przykładowe zdarzenia, z wystąpieniem których wiąże się osiągnięcie przychodu. W art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT wskazuje się, że przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Natomiast, w art. 12 ust. 3 Ustawy CIT, zaakcentowano, że za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Mając na uwadze wyżej zacytowane przepisy należy podkreślić, że Ustawa CIT nie definiuje ściśle pojęcia przychodu. Jednakże, na podstawie wyżej wspomnianych przepisów, przychód należy określić jako wszelkie trwałe, bezzwrotne i definitywne przysporzenie majątkowe w postaci środków pieniężnych, dóbr majątkowych oraz świadczeń w naturze, niezależnie od tytułu prawnego ich uzyskania przez podatnika. Definitywne przysporzenie majątkowe należy rozumieć jako trwałe i ostateczne zwiększenie aktywów osoby prawnej.

Katalog wyjątków od tej zasady zawiera art. 12 ust. 4 Ustawy CIT. Artykuł ten w swoim 1-szym punkcie wskazuje wprost, że do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Ustawa CIT moment rozpoznania przychodów, jako zasadę ogólną, precyzuje w art. 12 ust. 3a, gdzie za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1) wystawienia faktury albo

2) uregulowania należności.

Zasada ta wynika z Ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (dalej jako UoR), gdzie art. 6 tej ustawy stanowi, że w księgach rachunkowych jednostki należy ujmować wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty (zasada memoriału). Należy zwrócić również uwagę, że w Ustawie CIT wskazano wprost, w art. 12 ust. 4 pkt 1, że do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów) z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Taka konstrukcja przepisów wskazuje, że samo zbycie wierzytelności nie prowadzi do spłaty tej wierzytelności przez odbiorcę, ponieważ ten w dalszym ciągu nie uregulował swojego zobowiązania, tylko po zbyciu tej wierzytelności, jest on zobowiązany wobec innego podmiotu.

Oznacza to, że przychód uzyskany w wyniku cesji wierzytelności na rzecz faktora, stanowi odrębną kategorię przychodu od przychodu z tytułu pierwotnie zawartej transakcji sprzedaży usług, w wyniku której powstała ta wierzytelność. Wypłacane tytułem zaliczki środki pieniężne, w związku z prawem regresu, w przypadku braku zapłaty przez odbiorcę nie stanowią przychodu w myśl powołanych wyżej przepisów. X., jako moment uzyskania przychodu podatkowego z tytułu zbycia wierzytelności powinno uznać moment zapłaty przez odbiorcę wierzytelności na rachunek faktora.

Moment wystawienia faktury VAT jest momentem powstania wierzytelności warunkowej, którą obejmuje umowa sprzedaży w ramach umowy o faktoring z regresem.

Moment zarejestrowania wierzytelności w systemie informatycznym faktora to moment przekazania informacji o wierzytelności, który warunkuje wyłącznie obsługę i zarządzanie wierzytelnością przez faktora oraz jest warunkiem niezbędnym do uzyskania finansowania w postaci zaliczki.

Moment wypłacenia finansowania to moment wypłaty zaliczki, która w przypadku umowy o faktoring z regresem, nie ma charakteru definitywnego, po upływie terminów wskazanych w umowie faktoringu z regresem i braku zapłaty od odbiorcy jest zwracana faktorowi

Przychód podatkowy powstanie faktycznie w momencie zapłaty przez odbiorcę wierzytelności na rachunek faktora. W tej dacie przychód podatkowy staje się definitywny, trwały i ostateczny. W tej dacie Spółka może swobodnie dysponować wpłaconymi środkami pieniężnymi bez obawy, że będzie musiała je zwrócić faktorowi. Do tego czasu wszelkie wpłaty obciążone są ryzykiem zwrotu.

Termin wierzytelność nie został przez Ustawodawcę w żadnej ustawie zdefiniowany. Ustawodawca w wielu przepisach prawa posługuje się tym terminem bez jego legalnej definicji. Wierzytelność jest jedną z podstawowych konstrukcji prawa zobowiązań.

Stosownie do art. 353 Kodeksu cywilnego zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie zaś może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. W przypadku naszych rozważań wierzytelnością jest kwota przychodu netto, należna z tytułu wykonania usługi (…) przez X. na rzecz swojego odbiorcy, powiększona o należny podatek VAT.

Wierzytelność należy rozumieć jako zobowiązanie. Zobowiązanie to określone jest w wartości brutto. Kwota netto z faktury stanowi jedynie przychód podatkowy z tytułu wydania towaru lub wykonania usługi. Kwota podatku VAT jest obciążeniem publiczno-prawnym, który co do zasady swojej konstrukcji, ponosi ostateczny konsument, nabywca towaru lub usługi. Kwota netto i kwota podatku VAT odnoszą się do pierwotnej transakcji, którą w naszych rozważaniach jest transakcja wykonania usługi transportu. Suma tych dwóch stanowi wierzytelność i określana jest jako wartość faktury brutto.

X. sprzedaje faktorowi wierzytelność w wys. 100% wartości faktury. Co do zasady zbycie wierzytelności podmiotowi trzeciemu nie jest związane z transakcją zawartą między wierzycielem a jego dłużnikiem, a jest traktowane jako odrębne zdarzenie gospodarcze. Przychód z tytułu zbycia tej wierzytelności w wyniku cesji wierzytelności na rzecz faktora w ramach umowy faktoringu stanowi odrębną kategorię przychodu od przychodu z tytułu pierwotnie zawartej transakcji, w związku z którą powstała ta wierzytelność. Wierzyciel w takiej sytuacji otrzymuje wynagrodzenie od faktora za zbytą wierzytelność, które nie stanowi jednak kwoty tytułem spłaty wierzytelności przez pierwotnego dłużnika.

W związku z powyższym, w omawianej sprawie znajdzie zastosowanie art. 14 ust. 1 ustawy o CIT, a w konsekwencji przychód z tytułu sprzedaży wierzytelności powinien zostać rozpoznany w wysokości odpowiadającej cenie zawartej w umowie zbycia wierzytelności, ustalonej na poziomie rynkowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytań o rozpoznanie przychodu podatkowego jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1 w całości oraz odpowiedź na pytanie nr 2 w części dotyczącej kwoty rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz faktora z tytułu zawartej Umowy. Natomiast do pozostałej części pytania nr 2, tj. części dotyczącej kosztu podatkowego z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz faktora zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

W myśl art. 12 ust. 3a ustawy o CIT:

Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o CIT:

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, w jakiej dacie oraz w jakiej kwocie rozpoznać przychód podatkowy z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz faktora z tytułu zawartej Umowy.

Z opisu sprawy wynika, że w celu zabezpieczenia ryzyka związanego z nieterminowym wykonywaniem wierzytelności handlowych przez swoich dłużników oraz zabezpieczenia płynności Spółki, w toku prowadzonej działalności korzystają Państwo z usług faktoringowych w oparciu o umowy zawierane z dostawcami tych usług, na mocy których Spółce udostępniane są określone limity faktoringowe. W ramach zawartej Umowy dochodzi do zbycia wierzytelności spółki. Regulamin Finansowania Sprzedaży określa nabycie wszystkich wierzytelności odbiorcy X. w dacie zawarcia Umowy lub włączenia odbiorcy do umowy w momencie ich powstania. Zapisy Umowy i Regulaminu wskazują wprost, że nabycie wierzytelności powstaje najpóźniej z datą wystawienia faktury VAT, o ile nie można w inny sposób wykazać powstania wierzytelności. Wypłacana kwota finansowania (określana mianem zaliczki) wynosi od 80% do 90% wartości wierzytelności nabytej przez faktora, na podstawie faktury VAT dokumentującej tę wierzytelność, pomniejszoną o opłaty i prowizje z tytułu świadczonych usług, w terminie do 2 dni roboczych od momentu przekazania wierzytelności do finansowania - umieszczenia ich w systemie faktora. Pozostała wartość wierzytelności zostaje wypłacona przez faktora na rachunek bankowy X. w momencie zapłaty całej wierzytelności przez Odbiorcę na konto bankowe faktora.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że za przychód w rozumieniu przepisów prawa podatkowego mogą zostać uznane tylko takie przysporzenie podatnika, które mają charakter definitywny, tj. w sposób bezzwrotny i trwały powiększają jego majątek. Przychody należne to bowiem wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. „Należność” odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia. Stanowisko to potwierdzają także przedstawiciele doktryny, w ocenie których „Przychodem podatkowym są wyłącznie tylko takie wartości, które definitywnie powiększają aktywa osoby prawnej” (tak: P. Małecki, M. Mazurkiewicz, Komentarz do art. 12 u.p.d.o.p., CIT. Komentarz, Lex, 2012).

Z pojęciem wierzytelności koreluje prawo wierzyciela do przeniesienia własności posiadanych wierzytelności na inny podmiot. Zgodnie z art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.; dalej: „k.c.”) wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Natomiast art. 510 § 1 k.c. stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei zgodnie z art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym art. 555 k.c. stanowi, iż przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody.

Zbycie wierzytelności podmiotowi trzeciemu nie jest związane z transakcją zawartą między wierzycielem a jego dłużnikiem – jest odrębnym zdarzeniem gospodarczym. Zbycie wierzytelności nie prowadzi do spłaty tej wierzytelności przez dłużnika, ponieważ ten w dalszym ciągu nie uregulował swojego zobowiązania, tylko po zbyciu tej wierzytelności, jest on zobowiązany wobec innego podmiotu.

W konsekwencji, przychód uzyskany w wyniku sprzedaży tej wierzytelności faktorowi stanowi odrębną kategorię przychodu od przychodu z tytułu pierwotnie zawartej transakcji, w związku z którą powstała ta wierzytelność. Wierzyciel w takiej sytuacji otrzymuje wynagrodzenie od podmiotu trzeciego za zbytą wierzytelność, które nie stanowi jednak kwoty tytułem spłaty wierzytelności przez pierwotnego dłużnika. W związku z powyższym, w omawianej sprawie znajdzie zastosowanie art. 14 ust. 1 ustawy o CIT, a w konsekwencji przychód z tytułu sprzedaży wierzytelności powinien zostać rozpoznany w wysokości odpowiadającej cenie zawartej w umowie sprzedaży wierzytelności i powstaje on w dacie przeniesienia wierzytelności na faktora.

W zakresie określenia momentu powstania przychodu ze zbycia wierzytelności o jakich mowa we wniosku należy zauważyć, że przyjęcie iż w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie art. 14 ust. 1 ustawy o CIT odnosi m.in. ten skutek, że przychód ten nie powstanie na zasadzie kasowej (art. 12 ust. 3e ustawy o CIT), ale w momencie zbycia prawa do wierzytelności, tj. zgodnie z art.12 ust. 3a ustawy o CIT.

Zatem skoro w Państwa sytuacji, Regulamin Finansowania Sprzedaży określa nabycie wszystkich wierzytelności odbiorcy (…) w dacie zawarcia Umowy lub włączenia odbiorcy do umowy w momencie ich powstania, a zapisy Umowy i Regulaminu wskazują wprost, że nabycie wierzytelności powstaje najpóźniej z datą wystawienia faktury VAT, to wtedy też następuje moment powstania przychodu.

Mając powyższe na względzie nie można zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że przychód podatkowy powstanie faktycznie w momencie zapłaty przez odbiorcę wierzytelności na rachunek faktora.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii dotyczącej kwoty rozpoznania przychodu zauważyć należy, że przepisy art. 12 ust. 3a w związku z art. 14 ust. 1 ustawy o CIT odnosi się do zbycia prawa majątkowego, nie dzieli tego prawa na poszczególne elementy, tyko wskazuje na całość przychodu ze zbycia tego prawa. W Państwa sytuacji, przychód ze zbycia ww. wierzytelności powstanie w wysokości odpowiadającej cenie zawartej w umowie sprzedaży wierzytelności, ustalonej na poziomie rynkowym.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 w części dotyczącej kwoty rozpoznania przychodów z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz faktora z tytułu zawartej Umowy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawili Państwo we wniosku i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz., 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.).