Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

28 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 27 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy umorzenie bez wynagrodzenia udziałów należących do dotychczasowych wspólników będzie powodować dla Spółki jakiekolwiek konsekwencje prawne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

Spółka A. sp. z o.o. 

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Zainteresowany A.A.

3)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Zainteresowany B.B.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania Spółka A. Sp. z o.o. (dalej „Wnioskodawca”) jest spółką prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie określonym w pkt:

• 01.11.Z uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu,
• 01.13.Z uprawa warzyw, włączając melony oraz uprawa roślin korzeniowych i roślin bulwiastych,
• 01.28.Z uprawa roślin przyprawowych i aromatycznych oraz roślin wykorzystywanych do produkcji leków i wyrobów farmaceutycznych,
• 01.61.Z działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną,
• 45.31.Z sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli,
• 46.21.Z sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt,
• 42.21.Z roboty związane z budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych,
• 42.91.Z roboty związane z budową obiektów inżynierii wodnej.

Zakres ten wynika z umowy spółki, natomiast obecnie faktyczna działalność Wnioskodawcy ogranicza się do zakresu określonego w PKD jako:

• 01.11.Z uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu,
• 01.61.Z działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną,
• 42.91.Z roboty związane z budową obiektów inżynierii wodnej.

Wnioskodawca jest podatnikiem na gruncie ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „u.p.d.o.p.”), opodatkowanym na zasadach ogólnych (nie korzysta z ryczałtu od dochodów spółek), posiadającym siedzibę w Polsce oraz podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Wspólnikami Wnioskodawcy są:

• Zainteresowany A.A. (30 udziałów o łącznej wartości nominalnej 15 000 zł), dalej zwany „Zainteresowanym A.A.”,
• Zainteresowany B.B. (30 udziałów o łącznej wartości nominalnej 15 000 zł), dalej zwany „Zainteresowanym B.B”,
• Spółka B. Sp. z o.o. (20 udziałów o łącznej wartości nominalnej 10 000 zł), dalej zwana „Spółka B.”,
• Spółka C. Sp. z o.o. (20 udziałów o łącznej wartości nominalnej 10 000 zł), dalej zwana „Spółka C.”

Kapitał zakładowy Wnioskodawcy wynosi 50.000 zł.

Zainteresowani A.A. i B.B. są braćmi.

Wszyscy Wspólnicy Wnioskodawcy mają rezydencję podatkową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w wyniku czego podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w zakresie odpowiednio podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych.

Wspólnikami Spółki B. są:

• Zainteresowany A.A. (90 udziałów o łącznej wartości nominalnej 450 000 zł),
• Zainteresowany B.B (90 udziałów o łącznej wartości nominalnej 450 000 zł),
• Spółka C. Sp. z o.o. (60 udziałów o łącznej wartości nominalnej 300 000 zł).
• Pani C.C. (2 udziały o łącznej wartości nominalnej 10 000 zł) Kapitał zakładowy tej spółki wynosi 1 210 000 zł.

Spółka B. jako pożyczkodawca oraz Wnioskodawca jako pożyczkobiorca są stronami umowy pożyczki z dnia 12 sierpnia 2013 r., na mocy której udzielona została pożyczka w łącznej kwocie 8 500 000 zł. Kwota pożyczki wraz z odsetkami ma zostać zwrócona w terminie do 30 listopada 2043 r. w 29 ratach (pierwsza rata płatna w 2015 roku) wskazanych w harmonogramie spłat, stanowiącym załącznik do umowy, przypadających regularnie. Dotychczas przypadające raty pożyczki zostały spłacone.

Planowane jest dokonanie dobrowolnego umorzenia całości udziałów Wnioskodawcy, przysługujących obecnie Spółka B oraz Spółce C., bez wynagrodzenia, za zgodą każdego z nich, w drodze nabycia udziałów przez spółkę, tj. w trybie, o którym mowa w art. 199 § 1 zdanie drugie w zw. z art. 199 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Umowa spółki Wnioskodawcy przewiduje możliwość umarzania udziałów. W konsekwencji jedynymi Wspólnikami Wnioskodawcy staną się Zainteresowany A.A. oraz Zainteresowany B.B.

Po umorzeniu udziałów przysługujących Spółce B. nadal będzie on wierzycielem Wnioskodawcy z tytułu pożyczki na mocy umowy z dnia 12 sierpnia 2013 r., bez zmiany warunków tejże umowy.

Przed opisanym wyżej umorzeniem udziałów Wnioskodawcy (lub równocześnie z nim, ewentualnie po nim) planowane jest także umorzenie udziałów w spółce Spółce C., przysługujących jej wspólnikowi Spółce B.

Pytania

1.Czy w związku z dobrowolnym umorzeniem bez wynagrodzenia udziałów Wnioskodawcy należących do Spółki B. oraz Spółki C. powstanie po stronie Zainteresowanego Wnioskodawcy przychód lub dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

2.Czy w związku z dobrowolnym umorzeniem bez wynagrodzenia udziałów Wnioskodawcy należących do Spółki B. oraz Spółki C. powstanie po stronie pozostałych Wspólników Wnioskodawcy, tj. Zainteresowanego A.A. lub Zainteresowanego B.B przychód lub dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych. Natomiast w zakresie pytania nr 2 dotyczącego dochodowego od osób fizycznych, wniosek zostanie rozpatrzony odrębnie.

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Ad 1

W związku z dobrowolnym umorzeniem bez wynagrodzenia udziałów Wnioskodawcy należących do Spółki B. oraz Spółki C. nie powstanie po stronie Zainteresowanego Wnioskodawcy przychód ani dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie - część wspólna

Umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością skutkuje ich prawnym unicestwieniem, które pociąga za sobą wygaśnięcie wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym jak i korporacyjnym, wynikających z posiadania umarzanych udziałów.

Przesłanki i tryb umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością określone zostały w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „k.s.h”).

Zgodnie z regulacją art. 199 § 1 k.s.h., udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

Stosownie natomiast do art. 199 § 2 k.s.h., umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może jednak nastąpić bez wynagrodzenia (art. 199 § 3 k.s.h.).

Biorąc powyższe po uwagę wskazać należy, że umarzanie udziałów co do zasady odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się także umorzenie nieodpłatne. W takiej sytuacji dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca i nabycie ich przez spółkę, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę w przyszłości. Zatem, w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie ich umorzenia - w dwóch etapach działań.

Umorzenie udziałów Wspólników Spółki B. oraz Spółki C. w Spółce Wnioskodawcy nastąpić ma w trybie określonym w art. 199 § 3 k.s.h., tj. umorzenia dobrowolnego bez wynagrodzenia.

Umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z powołanymi powyżej regulacjami kodeksu spółek handlowych. Podstawę umorzenia udziałów stanowić będzie uchwała zgromadzenia wspólników podjęta w oparciu o uprzednią zgodę ww. Wspólników, w której wyrażą oni zgodę na umorzenie należących do nich udziałów bez wynagrodzenia.

Uzasadnienie Ad 1

Przechodząc na płaszczyznę prawa podatkowego, a dokładniej podatku dochodowego od osób prawnych, należy stwierdzić, że przychody z umorzenia udziałów zaliczane są do przychodów z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 854 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o CIT „przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.”

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 zd. pierwsze tej ustawy „dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym”.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy o CIT wynika, że dochód podatkowy stanowi różnicę pomiędzy osiągniętym przychodem, a kosztami jego uzyskania. Co istotne, dochód podatkowy ustalany jest wyłącznie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Wpływ na wysokość dochodu podatkowego mają bowiem tylko wymienione w ustawie przychody i koszty uzyskania przychodów, zasady przypisywania ich do danego roku podatkowego oraz przewidziane w tej ustawie zwolnienia i ulgi podatkowe.

Wskazać zatem należy, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. W konsekwencji, jeśli określonej kategorii nie można uznać za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Ocena skutków podatkowych, umorzenia przez Wnioskodawcę własnych udziałów bez wynagrodzenia, wymaga zatem rozważenia, czy w związku z tą czynnością po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podatkowy.

Przepisy ustawy o CIT nie zawierają definicji legalnej przychodu podatkowego. W art. 12 ust. 1 tej ustawy zawarto jedynie przykładowe wyliczenie przysporzeń, których uzyskanie powoduje powstanie przychodu podatkowego. Katalog ten nie jest jednak zamknięty, na co wskazuje użycie przez ustawodawcę we wskazanym artykule sformułowania "przychodami są (...) w szczególności". W piśmiennictwie i judykaturze, przyjmuje się jednak zgodnie, że przychodami są wszystkie przysporzenia majątkowe o charakterze definitywnym, które skutkują zwiększeniem aktywów lub zmniejszeniem pasywów podatnika. Ponadto w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, wskazano enumeratywnie zdarzenia, które nie stanowią przychodu.

Analizując przepis art. 12 ustawy o CIT można stwierdzić, że co do zasady, przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną - przychód powstaje zatem w momencie jego faktycznego uzyskania przez podatnika. Tym samym na gruncie ustawy o CIT przychód powinien cechować się definitywnością i określonością. Zgodnie z takim podejściem, za przychód podatkowy może być uznany tylko definitywny, trwały i ostateczny (bezzwrotny) przyrost majątkowy. I tak, przykładowo, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy „przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe”.

Zgodnie więc z przepisami ustawy o CIT warunkiem koniecznym dla osiągnięcia przychodu jest uzyskanie definitywnego przysporzenia majątkowego. Natomiast umorzenie przez spółkę udziałów bez wynagrodzenia nie powoduje powstania takiego przysporzenia w tej spółce. W sensie ekonomicznym nie następuje zatem po stronie Wnioskodawcy żadne przysporzenie majątkowe. Należy bowiem zauważyć, że nabycie własnych udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia, nawet jeżeli następuje bez wynagrodzenia, nie prowadzi do uzyskania przez tę spółkę realnego przysporzenia, w wyniku którego następuje powiększenie majątku spółki, której udziały są umarzane. Spółka nabywająca udziały w celu umorzenia nie ma wszak swobody w dysponowaniu nimi. Udziały te są nabywane wyłącznie w celu ich umorzenia, a co za tym idzie, nie mogą przynieść spółce żadnych korzyści, a sama spółka nabywając udziały w celu umorzenia realizuje wyłącznie swoje zobowiązanie wynikające z podjętej uchwały zgromadzenia wspólników, do nabycia udziałów, jak i następnie ich unicestwienia. Spółka nie ma zatem swobody ani w nabyciu udziałów, ani w dysponowaniu nimi po ich nabyciu. Wyklucza to przyjęcie, iż otrzymała w związku z nabyciem swoich udziałów w celu umorzenia bez wynagrodzenia jakiekolwiek przysporzenie.

W świetle powyższego planowane dobrowolne umorzenie bez wynagrodzenia udziałów Wnioskodawcy, należących obecnie do Spółki B. oraz Spółki C., nie spowoduje powstania przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy.

Stanowisko zajmował już wielokrotnie Dyrektor KIS, m.in. w interpretacjach z:

• interpretacji indywidualnej z 10 września 2024 r. sygn. 0114-KDIP2-2.4010.267.2024.4.AS, w której organ uznał, że: „stwierdzam, że wyniku dobrowolnego umorzenia należących do Spółki B. udziałów w Spółce A., po stronie Spółki B. nie dojdzie do powstania jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego. Jak wynika z opisanej przez Państwa sprawy, umorzenie będzie miało charakter nieodpłatny, nastąpi zgodnie z zasadami przewidzianymi w art. 199 § 3 KSH. Brak przepływów majątkowych w związku z przeprowadzeniem ww. transakcji skutkować będzie tym, że Spółka B. nie otrzyma w związku z nabyciem od niej przez Spółkę A udziałów w celu ich umorzenia, żadnych przysporzeń o jakiejkolwiek wartości w sensie ekonomicznym. Wobec tego, brak jest zatem przesłanek do uznania, że po stronie Spółki B powstanie przychód o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT. Ponadto, w analizowanym zdarzeniu przyszłym brak jest także podstaw do zastosowania art. 14 ust. 1 Ustawy o CIT, zgodnie z którym: 1. Przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej. Dobrowolne umorzenie udziałów w spółce (zbycie udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia) jest szczególną instytucją prawną, w której brak jest umowy określającej cenę zbycia udziałów, a w przypadku skorzystania z możliwości przeprowadzenia takiej operacji bez wynagrodzenia, o której mowa w art. 199 § 3 KSH, brak też jest odpłatności na rzecz udziałowca umarzającego swoje udziały. Podsumowując, w opisanej przez Państwa sprawie należy stwierdzić, że wskutek dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia należących do Spółki B udziałów w kapitale Spółki A., po stronie Spółki B. nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”.
• interpretacji indywidualnej z 27 marca 2024 r. sygn. 0114-KDIP2-2.4010.47.2024.2.SJ, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: „Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że Spółka nabywając bez wynagrodzenia udziały własne w celu ich umorzenia nie uzyska jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, a w konsekwencji nie wystąpią podstawy do zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 Ustawy o CIT. W szczególności, nabycie udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia nie będzie skutkować zwiększeniem majątku Spółki ani otrzymaniem przez Spółkę jakichkolwiek realnych wartości ekonomicznych, lecz jedynie spowoduje zmianę struktury kapitałów własnych Spółki. W analizowanym przypadku nie dojdzie również do powstania przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 Ustawy o CIT. W wyniku wyrażenia zgody przez Wspólnika 1 na nieodpłatne umorzenie należących do niego udziałów w Spółce, po stronie Spółki nie powstaje zobowiązanie do zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Wspólnika 1, nie może zatem również dojść do umorzenia zobowiązania. Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, w wyniku dobrowolnego umorzenia całości lub części udziałów przysługujących Wspólnikowi 1 w Spółce - bez wynagrodzenia - nie powstanie dla Spółki dochód (jak i przychód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”.
• interpretacji indywidualnej z 31 sierpnia 2023 r. sygn. 0111-KDIB2-1.4010.276.2023.2.DD, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: „Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że Spółka nabywając bez wynagrodzenia udziały własne w celu ich umorzenia nie uzyska jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, a w konsekwencji nie wystąpią podstawy do zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. W szczególności, nabycie udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia nie będzie skutkować zwiększeniem majątku Spółki ani otrzymaniem przez Spółkę jakichkolwiek realnych wartości ekonomicznych, lecz jedynie spowoduje zmianę struktury kapitałów własnych Spółki. W analizowanym przypadku nie odjedzie (winno być: nie dojdzie) również do powstania przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT. W wyniku wyrażenia zgody przez Wspólników na nieodpłatne umorzenie należących do nich udziałów w Spółce, po stronie Spółki nie powstaje zobowiązanie do zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Wspólników, nie może zatem również dojść do umorzenia zobowiązania”.
• interpretacji indywidualnej z 22 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.593.2021.3.AW: „ (...) zgodnie więc z przepisami ustawy o CIT warunkiem koniecznym dla osiągnięcia przychodu jest uzyskanie definitywnego przysporzenia majątkowego. Natomiast umorzenie przez Spółkę udziałów bez wynagrodzenia nie powoduje powstania przychodu w tej Spółce. W sensie ekonomicznym nie następuje po stronie Spółki żadne przysporzenie majątkowe. Zatem planowane dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia posiadanych przez Wnioskodawcę w Spółce A., jak i rozważane dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia należących do osoby fizycznej HO w Spółce Wnioskodawcy nie spowodują powstania przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowane zostały w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18; dalej: „k.s.h.”).

Zgodnie z art. 199 § 1 k.s.h.:

Jak wynika z powyższego przepisu, spółka umarzająca udziały nabywa udziały celem ich umorzenia, tzn. ich prawnego unicestwienia. Prawne unicestwienie udziałów polega na wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z umarzanych udziałów.

Stosownie do art. 199 § 2 ww. ustawy:

W myśl art. 199 § 3 cyt. ustawy:

Zgodnie z Ksh wyróżnić zatem można trzy sposoby umarzania udziałów:

 1. umorzenie dobrowolne – w którym wspólnik musi wyrazić zgodę na umorzenie posiadanych przez niego udziałów; dochodzi do niego w drodze wykupu przez spółkę udziałów i ich umorzenia;

 2. umorzenie przymusowe – niezależne od zgody wspólnika, zgodnie z przesłankami określonymi w umowie spółki, które umożliwiają podjęcie stosownej uchwały o umorzeniu;

 3. umorzenie automatyczne (warunkowe) – w konstrukcji podobne do umorzenia przymusowego; dochodzi do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń, z tym, że nie jest wymagana uchwała o umorzeniu.

Umarzanie udziałów, co do zasady odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się także umorzenie nieodpłatne. W takiej sytuacji dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca i nabycie ich przez spółkę, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę w przyszłości. Zatem, w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie ich umorzenia − w dwóch etapach działań.

Przechodząc na płaszczyznę prawa podatkowego, należy stwierdzić, że przychody z umorzenia udziałów zaliczane są do przychodów z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 zd. 1 tej ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy o CIT wynika, że dochód podatkowy stanowi różnicę pomiędzy osiągniętym przychodem, a kosztami jego uzyskania. Co istotne, dochód podatkowy ustalany jest wyłącznie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Wpływ na wysokość dochodu podatkowego mają bowiem tylko wymienione w ustawie przychody i koszty uzyskania przychodów, zasady przypisywania ich do danego roku podatkowego oraz przewidziane w tej ustawie zwolnienia i ulgi podatkowe.

Wskazać zatem należy, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. W konsekwencji, jeśli określonej kategorii nie można uznać za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Przepisy ustawy o CIT nie zawierają definicji legalnej przychodu podatkowego. W art. 12 ust. 1 tej ustawy zawarto jedynie przykładowe wyliczenie przysporzeń, których uzyskanie powoduje powstanie przychodu podatkowego. Katalog ten nie jest jednak zamknięty, na co wskazuje użycie przez ustawodawcę we wskazanym artykule sformułowania „przychodami są (...) w szczególności”. W piśmiennictwie i judykaturze, przyjmuje się jednak zgodnie, że przychodami są wszystkie przysporzenia majątkowe o charakterze definitywnym, które skutkują zwiększeniem aktywów lub zmniejszeniem pasywów podatnika. Ponadto w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, wskazano enumeratywnie zdarzenia, które nie stanowią przychodu.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT:

Analizując przepis art. 12 ustawy o CIT można stwierdzić, że co do zasady, przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną – przychód powstaje zatem w momencie jego faktycznego uzyskania przez podatnika.

Jak wynika z wniosku, Spółka jest podatnikiem CIT opodatkowanym na zasadach ogólnych (nie korzysta z ryczałtu od dochodów spółek), posiadającym siedzibę w Polsce oraz podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Wspólnikami Spółki są:

• Zainteresowany A.A.,
• Zainteresowany B.B.,
• Spółka B. Sp. z o.o.,
• Spółka C. Sp. z o.o.

Wszyscy Wspólnicy Spółki mają rezydencję podatkową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w zakresie odpowiednio podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych.

Planowane jest dokonanie dobrowolnego umorzenia całości udziałów Spółki, przysługujących obecnie Spółce B. oraz Spółce C., bez wynagrodzenia, za zgodą każdego ze Wspólników, w drodze nabycia udziałów przez spółkę, tj. w trybie, o którym mowa w art. 199 § 1 zdanie drugie w zw. z art. 199 § 3 ustawy Kodeks spółek handlowych. Umowa spółki Wnioskodawcy przewiduje możliwość umarzania udziałów.

W konsekwencji tych działań jedynymi Wspólnikami Spółki staną się Zainteresowani A.A. oraz B.B.

Umorzenie udziałów Wspólników Spółki B. oraz Spółki C. w Spółce Wnioskodawcy nastąpi w trybie określonym w art. 199 § 3 k.s.h., tj. umorzenia dobrowolnego bez wynagrodzenia.

Umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z powołanymi powyżej regulacjami kodeksu spółek handlowych. Podstawę umorzenia udziałów stanowić będzie uchwała zgromadzenia wspólników podjęta w oparciu o uprzednią zgodę wspólników, w której wyrażą oni zgodę na umorzenie należących do nich udziałów bez wynagrodzenia.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy w związku z dobrowolnym umorzeniem bez wynagrodzenia udziałów Spółki należących do wspólników Spółki B. oraz Spółki C. powstanie po stronie Spółki przychód lub dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Ocena skutków podatkowych dla Spółki dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce posiadanych przez udziałowców bez wynagrodzenia, wymaga zatem rozważenia, czy w związku z tą czynnością, po stronie Spółki powstanie przychód podatkowy.

Jak wynika z powyższego, ustawodawca nie wprowadził do ustawy o CIT ogólnej definicji przychodu podatkowego. Treść art. 12 ust. 1 ustawy o CIT wskazuje, że zostały wymienione jedynie przykładowe przysporzenia zaliczane do kategorii przychodów. Za przychód podatkowy może być uznane tylko takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały (definitywny) i ostateczny (bezzwrotny).

Odnosząc się do Państwa wątpliwości zauważyć należy, że w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów w Spółce posiadanych przez udziałowców bez wynagrodzenia, Spółka nie osiągnie jakichkolwiek korzyści majątkowych, ani też nie nabędzie nowych praw. W tym zakresie nie dojdzie również do uzyskania przez Spółkę żadnego realnego przysporzenia, w wyniku którego nastąpiłoby powiększenie majątku.

Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Państwo nie otrzymają w związku z nabyciem udziałów w celu umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku nabycia udziałów bez wynagrodzenia w celu umorzenia, po Państwa stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Umorzenie bez wynagrodzenia udziałów należących do dotychczasowych udziałowców, będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/ przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą w sprawie będącej przedmiotem wniosku. Zostały wydane w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, nie mogą one zatem przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost z tego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego. Każdą sprawę organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Wnioskodawca (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na niniejszą interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).