Czy wydatki poniesione przez Nabywcę na nabycie Portfolio należy uznać za pośrednie koszty uzyskania przychodu, które Wnioskodawca może rozpoznać w dacie poniesienia?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 7 sierpnia 2024 r. został złożony ww. wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia czy wydatki poniesione przez Nabywcę na nabycie Portfolio należy uznać za pośrednie koszty uzyskania przychodu, które Wnioskodawca może rozpoznać w dacie poniesienia.

Uzupełniliście Państwo wniosek w odpowiedzi na wezwanie pismem z dnia 18 października 2024 r. oraz pismem z 14 listopada 2024 r.

Treść wniosku jest następująca :

Opis stanu faktycznego

A. (dalej: „Zbywca” oraz „A.”) jest łotewską spółką kapitałową, której forma prawna odpowiada polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zbywca jest łotewskim przedsiębiorstwem prowadzącym działalność agentów i brokerów (...) – A. prowadzi agencje (…), centra pośrednictwa dla brokerów (...) oraz inną działalność związaną z (...). W ramach swojej działalności Zbywca za pośrednictwem wewnętrznej jednostki (…) koordynuje współpracę brokerów (...) oraz dokonywanie przez nich poleceń innych brokerów w celu zawarcia przez klientów jak najbardziej korzystnej umowy (...) z odpowiednim towarzystwem (...).

Nabywca jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, którego główny przedmiot działalności stanowi działalność agentów i brokerów (...). Nabywca oferuje swoje usługi w następujących obszarach:

-(...),

-(...),

-(...),

-(...),

-(...),

-(…),

-(…),

-(…).

Na dzień zawarcia transakcji opisanej w punkcie 1.2. Nabywca oraz Zbywca pozostawali (i nadal są) podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

1.2. Przedmiot Transakcji

W związku ze swoją działalnością, Zbywca zawarł szereg umów z zagranicznymi brokerami (dalej: „Brokerzy Zagraniczni”), w ramach których Zbywca świadczył usługi pośrednictwa w zawarciu umów (...) (dalej: „Umowy Brokerskie”) pomiędzy klientami Brokerów Zagranicznych a towarzystwami (...) mającymi siedzibę w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce.

W związku z przyjęciem nowej strategii rozwoju działalności, podjęto decyzję o przeprowadzeniu kompleksowej reorganizacji, w ramach której spółki należące do grupy X. (w tym Nabywca i Zbywca) miały połączyć się z podmiotami należącymi do grupy B. zarówno na poziomie spółek holdingowych, jak i spółek operujących na rynkach krajowych.

W związku z powyższymi działaniami, A. zbyła na rzecz B. portfolio podmiotów, z którymi zawarła Umowy Brokerskie w części dotyczącej klientów Brokerów Zagranicznych mających siedzibę w Polsce (dalej: „Portfolio”). Głównym celem przeniesienia Portfolio przez A. na rzecz B. (dalej: „Transakcja”) było umożliwienie Nabywcy zawierania umów (...) z polskimi klientami Brokerów zagranicznych bez pośrednictwa A.W rezultacie, Wnioskodawca rozszerzył swoją działalność o portfel klientów Zbywcy, podczas gdy Zbywca w wyniku przeprowadzonej Transakcji zmniejszył koszty operacyjne prowadzonej działalności.

Na skutek dokonania Transakcji Zbywca przestał być stroną Umów Brokerskich zawartych z Brokerami Zagranicznymi, a wynikające z nich prawa i obowiązki zostały przeniesione na Wnioskodawcę. Zbywca przestał także otrzymywać premię brokerską z tytułu świadczonych usług na rzecz Brokerów Zagranicznych. Wnioskodawca pragnie jednak podkreślić, że Transakcja zbycia Portfolio nie była równoznaczna z zaprzestaniem wykonywania działalności przez A. - Zbywca dalej bowiem prowadzi działalność jako spółka z Grupy X. w zakresie usług agentów i brokerów (...), jednak ograniczyła zakres swojego działania do rynków państw bałtyckich, tj. Łotwy, Litwy oraz Estonii.

Wnioskodawca podkreśla, że przedmiotem Transakcji było jedynie Portfolio i jej przedmiotu nie stanowiły inne składniki majątku Zbywcy (np. nie doszło do sprzedaży aktywów rzeczowych.

Wnioskodawca, chcąc potwierdzić prawidłowość skutków podatkowych Transakcji, wystąpił z niniejszym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego. Formalną podstawą Transakcji była umowa zbycia Portfolio (dalej: „Umowa”) zawarta w grudniu 2023 r.

Wnioskodawca podkreśla, że intencją stron Transakcji nie było zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa A., lecz jedynie zbycie praw i obowiązków wynikających z Portfolio.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że Portfolio nie stanowiło wartości niematerialnej i prawnej dla A. oraz nie podlegało amortyzacji w tym podmiocie.

1.3. Cena sprzedaży Portfolio

Cena sprzedaży Portfolio została ustalona na podstawie technik wyceny rynkowej (dalej: „Cena Sprzedaży). W ramach zapłaty za nabywane Portfolio, Wnioskodawca zobowiązany został do uiszczenia przewidzianej w Umowie Cenę Sprzedaży w dwóch równych transzach. Płatności obu transz dokonano w grudniu 2023 r.

Cena sprzedaży Portfolio została ustalona na warunkach jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Uzupełniliście Państwo wniosek w odpowiedzi na wezwanie pismem z dnia 18 października 2024 r. oraz pismem z 14 listopada 2024 r.

Wnioskodawca podkreśla, że przedmiotem Transakcji nie była baza kliencka lecz prawa i obowiązki wynikające z Portfolio.

Nabyte Portfolio:

• jest wynikiem wypracowanych ustaleń oraz negocjacji pomiędzy Zbywcą a Brokerami Zagranicznymi współpracującymi ze swoimi klientami
• ma charakteru poufny (Portfolio nie jest powszechnie znane lub łatwo dostępne). Wnioskodawca wskazuje jednocześnie, że Portfolio nie stanowi innowacyjnych rynkowo ustaleń, danych lub informacji – poufność wynika ze standardowej praktyki rynkowej dot. nieujawniania warunków oraz stron Umów Brokerskich.

Portfolio (nie baza kliencka) jest istotne z puntu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej, polegającej na świadczeniu usług brokerów (...) oraz pozwala (potencjalnie) na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego w postaci przychodów ze sprzedaży tychże usług.

Wnioskodawca wskazuje, że Portfolio (rozumiane jako prawa i obowiązki wynikające z Umów Brokerskich) nadaje się do gospodarczego wykorzystania na takich samych zasadach jak inne umowy zawierane w ramach działalności gospodarczej. Dzięki Portfolio Wnioskodawca może prowadzić dotychczasową działalność gospodarczą w zakresie usług agentów i brokerów (...) na korzystniejszych warunkach (nabycie Portfolio nie determinowało możliwości prowadzenia podstawowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy wskazanej w pkt 1.1 Wniosku).

Na dzień zawarcia Transakcji nie było możliwe określenie czy Portfolio będzie mogło być używane dłużej niż rok (w przypadku przeniesienia praw i obowiązków wynikających z Umów Brokerskich nie jest możliwe oszacowanie okresu używania).

Portfolio (nie baza kliencka) będzie wykorzystywana przez Nabywcę na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i Nabywca może świadczyć wysokiej jakości usługi brokerskie na rzecz klientów Brokerów Zagranicznych wchodzących w skład Portfolio.

Wnioskodawca wskazuje, że ww. baza kliencka nie stanowi zespołu informacji w obszarze handlu (sprzedaży) oraz organizacji współpracy z Brokerami Zagranicznymi w zakresie ich klientów mających siedzibę w Polsce.

Wprawdzie ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „know-how”, lecz wskazuje pośrednio, iż know-how dotyczy:

• udokumentowanej wiedzy (informacji) nadającej się do wykorzystania w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej;
• informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej;
• informacji związanych ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, przedmiotem Transakcji nie były żadnego rodzaju informacje lub wiedza, lecz jedynie prawa i obowiązki wynikające z Umów Brokerskich. W ramach Transakcji nie doszło do przeniesienia bazy klientów, a Portfolio stanowiącego zbiór praw i obowiązków wynikających z Umów Brokerskich zawartych przez A. z podmiotami w Polsce.

W ramach Transakcji nie doszło do przeniesienia de facto bazy klientów, a zbioru praw i obowiązków (Portfolio) wynikających z Umów Brokerskich zawartych przez A. z podmiotami w Polsce. Tym samym nie można twierdzić, że „baza klientów” (Portfolio), do której referuje tut. Organ ma zmaterializowaną postać (w formie papierowej lub elektronicznej), a tym samym zidentyfikowany (określony) charakter.

W związku ze zmieniającymi się realiami gospodarczymi oraz sytuacją społeczno-ekonomiczną w regionie, Wnioskodawca nie ma możliwości z całą pewnością określić czy okres używania Portfolio będzie dłuższy niż rok. Na niniejsze szczególny wpływ ma fakt, iż Umowy Brokerskie zawarte zostały pomiędzy klientami Brokerów Zagranicznych a towarzystwami (...) mającymi siedzibę w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce. Wnioskodawca podkreśla, że w związku z m.in. nieustannie trwającym konfliktem zbrojnym na Ukrainie, niemożliwa do poddania ocenie jest sytuacja ekonomiczna rynku (...), który na wypadek rozszerzenia się konfliktu na inne państwa tego regionu, mógłby znacząco ucierpieć.

Pytanie

Czy wydatki poniesione przez Nabywcę na nabycie Portfolio należy uznać za pośrednie koszty uzyskania przychodu, które Wnioskodawca może rozpoznać w dacie poniesienia?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez Nabywcę na nabycie Portfolio można zakwalifikować jako pośrednie koszty uzyskania przychodu, a w konsekwencji rozpoznać je w dacie poniesienia – wydatki te nie są bowiem związane z określonym przychodem (nie stanowią bezpośredniego kosztu uzyskania przychodu) .

4. Uzasadnienie stanowiska wnioskodawcy

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na nabycie Portfolio powinny być kwalifikowane jako pośrednie koszty uzyskania przychodu.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa o CIT wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Kierując się kryterium stopnia powiązania istniejącego pomiędzy kosztem a celem, jakiemu ma służyć, ustawodawca wyróżnia koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami i koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie), różnicując moment ich potrącalności (art. 15 ust. 4, 4b - 4e ustawy o CIT).

Do pierwszej z wymienionych kategorii należą takie wydatki, których poniesienie ma bezpośrednio na celu uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki na nabycie Portfolio nie mogą być sklasyfikowane jako koszt bezpośredni – nie można bowiem ustalić konkretnego przychodu jaki został wygenerowany na skutek nabycia Portfolio.

Do drugiej kategorii zaliczają się pośrednie koszty uzyskania przychodów - tj. wydatki, których ponoszenie jest racjonalnie uzasadnione jako służące osiąganiu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu ich źródła, nie ma jednak możliwości przypisania ich do określonych, konkretnych przychodów. Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na nabycie Portfolio należy zakwalifikować właśnie do wskazanej kategorii kosztów pośrednich. Nabycie Portfolio daje wyłącznie ogólną (potencjalną) możliwość uzyskiwania przychodów ze świadczenia usług brokerskich na rzecz klientów Brokerów Zagranicznych mających siedzibę w Polsce.

Dodatkowo wskazać należy, iż Nabywca będzie uzyskiwał wskazane przychody przez okres czasu, którego nie można określić w momencie zakupu Portfolio.

Moment rozpoznania wydatków o charakterze pośrednim jako kosztu został określony w art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, zgodnie z którym koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Ponieważ nie można przyporządkować wydatków na nabycie Portfolio do określonego przedziału czasowego to opisywane wydatki powinny zostać ujęte jako koszt uzyskania przychodów jednorazowo w dacie poniesienia każdej z transz Ceny Sprzedaży.

Na możliwość ujęcia wydatków na nabycie praw i obowiązków z umów cywilnoprawnych jako pośrednich kosztów uzyskania przychodów wskazują także wydane interpretacje indywidualne [np. 0114-KDIP2-2.4010.355.2023.1.AS z dnia 01.09. 2023 r., 0111-KDIB2-1.4010.594.2021.1.BKD z dnia 11.03.2022 r., 0111-KDIB1-3.4010.211.2021.2.APO z dnia 05.08.2021 r., IPTPB1/415-258/14-2/MD z dnia 28.07.2014 r., IPPB3/423-453/13-2/MC z dnia 09.09.2013 r.]

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm., dalej: „updop”):

Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo - skutkowy.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie jego przychodu.

Do ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

1.bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),

2.inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Za koszty bezpośrednio związane z uzyskaniem przychodu uznaje się te koszty, których poniesienie można wprost powiązać z konkretnym przychodem uzyskanym przez podatnika (koszty najczęściej stanowiące element kalkulacji ceny konkretnego produktu). Natomiast pozostałe koszty to tzw. koszty pośrednie, których poniesienie jest istotne, a wręcz niezbędne, z punktu widzenia rodzaju prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej, jednakże w przypadku których trudno wskazać ich bezpośredni wpływ na uzyskiwany przychód, np. przychód ze zbycia konkretnych produktów.

W internetowej Encyklopedii Zarządzania koszty bezpośrednie definiuje się jako koszty działalności operacyjnej mające bezpośredni związek z wytwarzanym produktem (ew. wyrobem, grupom asortymentowym, zleceniom produkcyjnym). Koszty te mogą zostać przyporządkowane danej jednostce odniesienia za pomocą bezpośredniego pomiaru lub dokumentacji źródłowej. Zgodnie z ustawą o rachunkowości koszty bezpośrednie składają się na: wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia, które są związane bezpośrednio z produkcją jak i również wszystkie pozostałe koszty poniesione w celu osiągnięcia gotowego produktu np. koszty usług obcych związanych z wynajęciem sprzętu technologicznego. (…) Natomiast koszty pośrednie to takie, które nie mogą zostać odniesione bezpośrednio do przedmiotów kalkulacji, ponieważ potrzebują dużo większej liczby nośników. Co za tym idzie ich alokacja musi być dokonywana w umowny sposób. Przyjęto klucze rozliczeniowe dzięki którym w proporcjonalny sposób kwota danego kosztu jest dekomponowana na poszczególne nośniki. Ryzyko błędu takiego rozliczenia jest duże dlatego też okresowo weryfikuje się prawidłowość danych kluczy.

Jak wynika z art. 15 ust. 4 updop:

Stosownie zaś do art. 15 ust. 4b updop:

Zgodnie z art. 15 ust. 4c updop:

Zatem z art. 15 ust. 4 i 4b-c ustawy o CIT, wynika, że koszty bezpośrednie potrącalne są, co do zasady, w momencie uzyskania przychodu, z którymi ich poniesienie jest związane, tzn. pomniejszają one podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym dopiero w momencie, w który zostanie uznany przychód, w celu uzyskania którego zostały poniesione chyba, że zostaną one poniesione po dniu, w którym mija termin złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym osiągnięto przychód. W takim przypadku, stanowią koszty uzyskania przychodu w roku następnym.

Natomiast koszty pośrednie – jak wyżej wskazano - to takie koszty, których nie można powiązać bezpośrednio z uzyskaniem konkretnego przychodu, lecz ich poniesienie służy całokształtowi prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Stosownie do treści art. 15 ust. 4d updop:

W myśl art. 15 ust. 4e updop:

Ponadto zgodnie z art. 15 ust. 6 updop, zgodnie z którym

W art. 16 określono jakie wydatki nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, natomiast art. 16a-16m określają zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Na podstawie art. 16b ust. 1 updop,

Z art. 16b ust. 1 updop wynika, iż amortyzacji podlega m.in. know-how rozumiane jako wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej. Przy czym składnik ten powinien spełniać następujące warunki:

• być nabyty,
• nadawać się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,
• przewidywany okres jego używania powinien być dłuższy niż rok,
• być wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo oddany przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 updop.

Prawo polskie nie zawiera jednoznacznej definicji pojęcia know-how. Można wesprzeć się w tym zakresie przepisami prawa europejskiego. Rozporządzenie Nr 772/2004 w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu do kategorii porozumień o transferze technologii (Dz. U. L. 123 z 27 kwietnia 2004 r.) stanowi, że know-how to pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i badań, które są:

• niejawne, czyli nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne,
• istotne, czyli ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów objętych umową, oraz
• zidentyfikowane, czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby można było sprawdzić czy spełniają kryteria niejawności i istotności.

Słownik Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. wersja internetowa) definiuje pojęcie know-how jako «praktyczna umiejętności lub wiedza w zakresie technologii produkcji lub technik zarządzania».

Termin know-how oznacza więc zdolność, wiedzę lub umiejętność uzyskania określonego rezultatu lub prowadzenia jakiejś działalności. Know-how składa się z wiadomości i doświadczeń o charakterze technicznym, administracyjnym, finansowym albo innego rodzaju, nadających się do stosowania w pracy przedsiębiorstwa lub do wykonywania zawodu. Pojęcie know-how obejmuje doświadczenia o charakterze technicznym i techniczno-organizacyjnym oraz doświadczenia o charakterze organizacyjnym, finansowym i handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa, które nie są związane z cyklem produkcyjnym. Z szerokiej definicji know-how można zatem wyodrębnić kategorię know-how technicznego oraz know-how nietechnicznego, obejmującego wiedzę organizacyjną lub handlową przydatną nie tylko w procesie produkcji.

Know-how techniczne jest pojęciem zbliżonym do projektów wynalazczych. Należą tu wszelkie kategorie rozwiązań technicznych, łącznie z wynalazkami, którym przysługuje zdolność patentowa. Za przedmiot know-how uznane mogą być również doświadczenia techniczno-organizacyjne dotyczące wynalazków i wzorów użytkowych, jeśli ze względu na brak którejkolwiek przesłanki zdolności patentowej albo zdolności rejestracyjnej nie są ani wynalazkami, ani wzorami użytkowymi, ani projektami racjonalizatorskimi w rozumieniu przepisów o prawie własności przemysłowej, a przedstawiają jednak znaczną wartość ekonomiczną i użyteczną. Przedmiotem know-how nietechnicznego są z kolei informacje o charakterze organizacyjnym, finansowym lub handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa (np. projekty/informacje usprawniające organizację i zbyt w handlu).

W orzecznictwie sądowo-administracyjnym (m.in. wyrok NSA z 15 marca 2012 r. sygn. akt I FSK 973/11) przyjmuje się, że know-how nietechniczne obejmuje wszelkiego rodzaju wiadomości i doświadczenia o charakterze nietechnicznym, które nadają się do wykorzystania w działalności przedsiębiorstwa lub wykonywania zawodu. Zdaniem sądów administracyjnych cechy know-how technicznego odnoszą się także do know-how nietechnicznego. Według stanowiska sądów powyższe cechy należy rozumieć następująco:

• cecha poufności powoduje, że know-how mogą stanowić jedynie informacje, które nie zostały ujawnione, nie są powszechnie znane, czy też łatwo dostępne. Przesłanka ta nie musi oznaczać wymogu bezwzględnej tajemnicy, wystarczy, by informacja nie była dostępna osobom zainteresowanym w sposób zwykły i dozwolony,
• istotność know-how oznacza, iż są to informacje ważne dla całości lub zasadniczej części sposobu wytwarzania produktu lub świadczenia usług, muszą także spełniać u nabywcy określoną funkcję, czyli być użyteczne,
• identyfikowalność know-how oznacza, iż zostało ono opisane lub utrwalone, czyli zmaterializowane, i to w taki sposób, iż możliwe jest sprawdzenie posiadania przez nie pozostałych cech oraz powoduje, iż nabywca nie jest ,,nadmiernie ograniczony w wykorzystaniu nabytych informacji”.

Know-how jest zbywalne i może być udostępniane na podstawie umów upoważniających do korzystania, np. z poufnych projektów wynalazczych umów licencji know-how oraz umów przenoszących know-how. Zaś rozumiane jako pewien zakres wiedzy i doświadczeń może być także przedmiotem umowy sprzedaży. W takiej sytuacji nastąpi przeniesienie na nabywcę praw, które służyły wyłącznie dysponentowi know-how. Zbywca, przenosząc know-how, jest zobowiązany zapewnić prawną i faktyczną możliwość korzystania z pewnej wiedzy oraz do powstrzymywania się od jednoczesnego korzystania z tej wiedzy, jak również do nieujawniania know-how, jeżeli jest ono tajemnicą. Podstawowym obowiązkiem przekazującego know-how jest przekazanie odbiorcy określonych w umowie poufnych informacji. Dysponent jest natomiast zobowiązany do podejmowania starań o utrzymanie przedmiotu know-how w tajemnicy.

Reasumując powyższe, informacje mogą być uznane za know-how jeżeli:

• stanowią dobro niematerialne występujące w postaci wiedzy, zebranych doświadczeń, danych z kluczami ich zastosowań, pozwalające na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego,

• można je przeliczyć na rzeczywistą wartość materialną,
• powinny być zdobyte w ramach wypracowanego doświadczenia,
• powinny mieć charakter poufny i istotny,
• powinna być to wiedza zidentyfikowana, utrwalona we właściwy sposób i dająca się przekazać.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika m.in., że w związku ze swoją działalnością, Zbywca zawarł szereg umów z zagranicznymi brokerami (dalej: „Brokerzy Zagraniczni”), w ramach których Zbywca świadczył usługi pośrednictwa w zawarciu umów (...) (dalej: „Umowy Brokerskie”) pomiędzy klientami Brokerów Zagranicznych a towarzystwami (...) mającymi siedzibę w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce.

W związku z przyjęciem nowej strategii rozwoju działalności, podjęto decyzję o przeprowadzeniu kompleksowej reorganizacji, w ramach której spółki należące do grupy (...) (w tym Nabywca i Zbywca) miały połączyć się z podmiotami należącymi do grupy B. zarówno na poziomie spółek holdingowych, jak i spółek operujących na rynkach krajowych.

W związku z powyższymi działaniami, A. zbyła na rzecz B. PL portfolio podmiotów, z którymi zawarła Umowy Brokerskie w części dotyczącej klientów Brokerów Zagranicznych mających siedzibę w Polsce (dalej: „Portfolio”). Głównym celem przeniesienia Portfolio przez A. na rzecz B. PL (dalej: „Transakcja”) było umożliwienie Nabywcy zawierania umów (...) z polskimi klientami Brokerów zagranicznych bez pośrednictwa A.. W rezultacie, Wnioskodawca rozszerzył swoją działalność o portfel klientów Zbywcy, podczas gdy Zbywca w wyniku przeprowadzonej Transakcji zmniejszył koszty operacyjne prowadzonej działalności.

Na skutek dokonania Transakcji Zbywca przestał być stroną Umów Brokerskich zawartych z Brokerami Zagranicznymi, a wynikające z nich prawa i obowiązki zostały przeniesione na Wnioskodawcę.

Wnioskodawca podkreśla, że przedmiotem Transakcji było jedynie Portfolio i jej przedmiotu nie stanowiły inne składniki majątku Zbywcy (np. nie doszło do sprzedaży aktywów rzeczowych. Formalną podstawą Transakcji była umowa zbycia Portfolio (dalej: „Umowa”) zawarta w grudniu 2023 r. Wnioskodawca podkreśla, że intencją stron Transakcji nie było zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa A., lecz jedynie zbycie praw i obowiązków wynikających z Portfolio. Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że Portfolio nie stanowiło wartości niematerialnej i prawnej dla A. oraz nie podlegało amortyzacji w tym podmiocie. Cena sprzedaży Portfolio została ustalona na podstawie technik wyceny rynkowej (dalej: „Cena Sprzedaży’’). Cena sprzedaży Portfolio została ustalona na warunkach jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Jak wskazali Państwo w uzupełnieniu :

• Portfolio nie stanowi zespołu informacji w obszarze handlu (sprzedaży) oraz organizacji Współpracy z Brokerami Zagranicznymi w zakresie ich klientów mających siedzibę w Polsce,
• Portfolio nie ma zmaterializowanej postaci ( w formie papierowej lub elektronicznej) a tym samym nie ma zidentyfikowanego charakteru,
• spółka nie jest w stanie określić czy okres używania Portfolio będzie dłuższy niż rok. Na niniejsze wpływ ma fakt, iż Umowy Brokerskie zawarte zostały pomiędzy klientami Brokerów Zagranicznych a towarzystwami (...) mającymi siedzibę w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce. W związku z m.in. nieustannie trwającym konfliktem zbrojnym na Ukrainie, niemożliwa do poddania ocenie jest sytuacja ekonomiczna rynku (...), który na wypadek rozszerzenia się konfliktu na inne państwa tego regionu, mógłby znacząco ucierpieć.

Odnosząc wyżej cytowane przepisy do opisu sprawy stwierdzić należy, że wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie Portfolio nie będą stanowiły know-how podlegającemu amortyzacji. Powyższe wydatki stanowią koszty pośrednio związane z przychodem, o których mowa w art. 15 ust. 4d updop.

Nabycie Portfolio daje tylko potencjalną możliwość uzyskiwania przychodów ze świadczenia usług brokerskich na rzecz klientów a więc nie można ustalić konkretnego przychodu jaki zostałby wygenerowany na skutek nabycia Portfolio.

Biorąc pod uwagę powyższe, koszty na nabycie Portfolio należy rozpoznać w dacie ich poniesienia – za którą, zgodnie z art. 15 ust. 4e updop – uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku).

Wymieniony we wniosku wydatek na nabycie Portfolio, jest związany z działalnością prowadzoną przez Spółkę i przyczynia się w sposób ogólny do osiągania przez nią przychodów. Nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

• Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zaznaczyć należy, że tę interpretację wydano w oparciu o opis sprawy przedstawiony we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Państwa chroniła.

W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące. Każdą sprawę organ zobowiązany jest rozpatrywać indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i/lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).