Czy pożyczka udzielona przez Fundację rodzinną beneficjentom, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 lit. c ustawy o FR na 12 lat, której ostateczny okres obowiązywania umowy wyniesie mniej niż 10 lat wobec dokonania szybszej spłaty przez beneficjenta będzie stanowiła świadczenie z tytułu ukrytych zysków w rozumieniu art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT i tym samym powstanie obowiązek podatkowy w postaci opodatkowania udzielonej kwoty pożyczki beneficjentowi jako ukrytego zysku wiążącego się z opodatkowaniem stawką podatku wynoszącą 15%?

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 27 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy pożyczka udzielona przez Fundację rodzinną beneficjentom, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 lit. c ustawy o fundacji rodzinnej na 12 lat, której ostateczny okres obowiązywania umowy wyniesie mniej niż 10 lat wobec dokonania szybszej spłaty przez beneficjenta będzie stanowiła świadczenie z tytułu ukrytych zysków w rozumieniu art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i tym samym powstanie obowiązek podatkowy w postaci opodatkowania udzielonej kwoty pożyczki beneficjentowi jako ukrytego zysku wiążącego się z opodatkowaniem stawką podatku wynoszącą 15%. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną będącą polskim rezydentem podatkowym i podlegającym opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa o PIT”), który planuje założyć - jako jedyny Fundator - fundację rodzinną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 326, dalej: „ustawa o FR”) („Fundacja Rodzinna”) na podstawie aktu założycielskiego sporządzonego w formie aktu notarialnego.

Wnioskodawca wskazuje, że Fundacja Rodzinna będzie gromadzić mienie oraz zarządzać nim w interesie przyszłych beneficjentów. Jednym z beneficjentów Fundacji rodzinnej, którymi będą wyłącznie osoby fizyczne (lub organizacje pożytku publicznego) wskazane w statucie - będzie także Fundator. Początkowo mienie Fundacji rodzinnej będzie stanowić majątek (składniki majątku) wniesione przez Wnioskodawcę, a w przyszłości również potencjalnie mienie wniesione przez osoby najbliższe Wnioskodawcy (małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo).

W ramach prowadzenia przez Fundację rodzinną dozwolonej działalności gospodarczej planowane jest m.in. udzielanie przez Fundację pożyczek, zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o FR. Na podstawie wskazanego przepisu ustawy o FR, Fundacja rodzinna może wykonywać działalność w zakresie udzielania pożyczek:

a)spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,

b)spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,

c)beneficjentom.

Fundacja rodzinna planuje udzielanie pożyczek zarówno spółkom kapitałowym, w których będzie posiadała udziały albo akcje, spółkom osobowym, w których będzie uczestniczyła jako wspólnik, a także beneficjentom Fundacji rodzinnej - zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o Fundacji rodzinnej.

Fundacja planuje udzielanie pożyczek beneficjentom na ustalony okres obowiązywania.

Niewykluczone, że będzie wynosił co najmniej 10 lat - na przykład 12 lat. Natomiast, możliwe jest, że beneficjent będący pożyczkobiorcą zdecyduje się na szybszą spłatę pożyczki. Tym samym, w niektórych sytuacjach ostateczny termin obowiązywania umowy pożyczki ulegnie ostatecznie skróceniu i wyniesie mniej niż 10 lat.

W związku z rozważaną przez Fundację rodzinną działalnością w zakresie udzielania pożyczek oraz wobec ograniczeń wynikających z art. 24q ust. 1a ustawy o CIT związanych z kwestią uznania określonych działań jako świadczeń z tytułu ukrytych zysków, Wnioskodawca powziął następującą wątpliwość.

Pytanie

Czy pożyczka udzielona przez Fundację rodzinną beneficjentom, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 lit. c ustawy o FR na 12 lat, której ostateczny okres obowiązywania umowy wyniesie mniej niż 10 lat wobec dokonania szybszej spłaty przez beneficjenta będzie stanowiła świadczenie z tytułu ukrytych zysków w rozumieniu art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT i tym samym powstanie obowiązek podatkowy w postaci opodatkowania udzielonej kwoty pożyczki beneficjentowi jako ukrytego zysku wiążącego się z opodatkowaniem stawką podatku wynoszącą 15%?

Pani stanowisko w sprawie

Pożyczka udzielona przez Fundację rodzinną beneficjentom, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 lit. c ustawy o FR na 12 lat, której ostateczny okres obowiązywania umowy wyniesie mniej niż 10 lat nie będzie stanowiła świadczenia z tytułu ukrytych zysków w rozumieniu art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT i tym samym nie powstanie obowiązek podatkowy w postaci opodatkowania udzielonej kwoty pożyczki beneficjentowi jako ukrytego zysku wiążącego się z opodatkowaniem stawką podatku wynoszącą 15%.

Z art. 5 ustawy o FR, który dot. prowadzenia działalności gospodarczej przez Fundację rodzinną wynika, że:

1.Fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221) tylko w zakresie:

1)  zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;

2)  najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;

3)  przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;

4)  nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;

5)  udzielania pożyczek:

a)spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,

b)spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,

c)beneficjentom;

6)  obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;

7)  produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;

8)  gospodarki leśnej.

2.Działalność, o której mowa w ust. 1 pkt 7 i 8, fundacja rodzinna może wykonywać wyłącznie w związku z prowadzonym gospodarstwem rolnym.

3.Przepis ust. 1 pkt 1 nie dotyczy praw wynikających z przystąpienia do podmiotów, o których mowa w ust. 1 pkt 3, i uczestnictwa w tych podmiotach oraz składników mienia, o których mowa w ust. 1 pkt 4.

Wobec powyższego, ustawa o FR na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 5 upoważnia Fundację rodzinną do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek wskazanym podmiotom – m.in. beneficjentom Fundacji rodzinnej. Jednakże, po spełnieniu warunków określonych ustawą o CIT udzielone przez Fundację rodzinną pożyczki mogą zostać zakwalifikowane jako świadczenia z tytułu ukrytych zysków.

Zgodnie bowiem z art. 24q ust. 1 ustawy o CIT podatek dochodowy od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez Fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio:

1)świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej,

2)mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,

3)świadczenia w postaci ukrytych zysków

- wynosi 15% podstawy opodatkowania.

Zgodnie z art. 24q ust. 1a ustawy o CIT przez świadczenia w postaci ukrytych zysków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, rozumie się w kontekście udzielanych przez Fundację rodzinną beneficjentom pożyczek m.in. poniższe sytuacje, tj.:

-    pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi w tej części, która podlegała zwrotowi w danym roku podatkowym i nie została zwrócona do dnia upływu terminu złożenia deklaracji, o której mowa w art. 24s ust. 1, za ten rok podatkowy;

-    pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi na okres co najmniej 10 lat albo na okres krótszy niż 10 lat, jeżeli ostateczny termin obowiązywania umowy wyniósł co najmniej 10 lat.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym (winno być: zdarzeniem przyszłym), Fundacja rodzinna planuje udzielać pożyczek beneficjentom na określony okres obowiązywania. Niewykluczone jest, że umowy pożyczek będą zawierane na więcej niż 10 lat. Natomiast, wobec możliwości zaistnienia różnych, nieprzewidzianych na ten moment, czy w trakcie trwania zawartej umowy pożyczki okoliczności, termin obowiązywania pożyczki może ostatecznie ulec zmianie - tj. skróceniu w związku z dokonaniem wcześniejszej spłaty kwoty pożyczki udzielonej przez Fundację rodzinną. Okres faktycznego obowiązywania zawartej pierwotnie np. na okres 12 lat umowy pożyczki wyniesie wówczas mniej niż 10 lat liczonych od daty jej zawarcia. W konsekwencji, wskazana pożyczka nie będzie wypełniała definicji z art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT - ostateczny termin obowiązywania umowy pożyczki wyniesie bowiem mniej niż 10 lat i tym samym nie powstanie obowiązek podatkowy w postaci opodatkowania takiej pożyczki stawką podatku wynoszącą 15%.

Tym samym, planowane udzielanie pożyczki przez Fundację rodzinną beneficjentom na okres co najmniej 10 lat (np. 12 lat), której ostateczny okres obowiązywania umowy wyniesie mniej niż 10 lat nie będzie stanowiła świadczenia z tytułu ukrytych zysków w rozumieniu art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT i tym samym nie powstanie obowiązek podatkowy w postaci opodatkowania udzielonej kwoty pożyczki beneficjentowi jako ukrytego zysku wiążącego się z opodatkowaniem stawką podatku wynoszącą 15%.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Panią we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Pani zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „updop”):

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 5 lit. c ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 326, dalej: „ufr”):

W myśl art. 6 ust. 6 updop:

Stosownie do art. 24q ust. 1 updop:

Katalog ukrytych zysków znajduje się w art. 24q ust. 1a updop:

Ustawodawca dopuszcza zatem udzielanie pożyczek przez fundację rodzinną jej beneficjentom, a jedynie w określonych w ustawie przypadkach przewiduje opodatkowanie ukrytych zysków, jeżeli pożyczka udzielana jest jej beneficjentowi i mieści się w dyspozycji art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT. W myśl powołanego przepisu przez świadczenia w postaci ukrytych zysków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, rozumie się pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi na okres co najmniej 10 lat albo na okres krótszy niż 10 lat, jeżeli ostateczny termin obowiązywania umowy wyniósł co najmniej 10 lat.

Literalna wykładnia przepisu wskazuje, że pożyczka udzielona przez fundację rodzinną beneficjentowi na okres co najmniej 10 lat będzie stanowiła ukryty zysk.

W opisie sprawy wskazała Pani, że fundacja rodzinna planuje udzielanie pożyczek beneficjentom na ustalony okres obowiązywania.

Niewykluczone, że będzie wynosił co najmniej 10 lat - na przykład 12 lat. Skoro pożyczka będzie udzielona na okres co najmniej 10 lat, oznacza to, że fundacja rodzinna rozpozna świadczenie w postaci ukrytego zysku zgodnie z art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT. Powyższej oceny nie zmienia fakt, że „możliwe jest, że beneficjent będący pożyczkobiorcą zdecyduje się na szybszą spłatę pożyczki. Tym samym, w niektórych sytuacjach ostateczny termin obowiązywania umowy pożyczki ulegnie ostatecznie skróceniu i wyniesie mniej niż 10 lat”.

W ocenie organu skrócenie okresu obowiązywania umowy pożyczki na skutek wcześniejszej jej spłaty przez beneficjenta, nie wpłynie na obowiązek wykazania przez fundację rodzinną ukrytego zysku. Zauważyć należy, że art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT nie odnosi się do faktycznego okresu obowiązywania umowy pożyczki. Mowa bowiem o długości okresu, na który fundacja rodzinna udzielając pożyczki beneficjentowi zapłaci podatek z tytułu ukrytego zysku. Zawierając umowę pożyczki strony ustalają warunki na jakich jest udzielana, w tym długość okresu jej obowiązywania. W analizowanej sprawie okres ten zostanie również ustalony i będzie wynosił co najmniej 10 lat. Oznacza to, że pożyczka zostanie udzielona na taki a nie inny okres czasu, którego skrócenie chociażby z tytułu wcześniejszej spłaty pożyczki pozostaje bez znaczenia wobec treści art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT.

Przy czym zauważyć należy, że planowane w niniejszej sprawie skrócenie okresu obowiązywania umowy pożyczki jest zdarzeniem hipotetycznym i niepewnym co do samego zaistnienia. Sam Wnioskodawca w opisie sprawy wskazuje, że „możliwe jest, że beneficjent będący pożyczkobiorcą zdecyduje się na szybszą spłatę pożyczki”. Co istotne, takie stwierdzenie może sugerować, że skrócenie okresu pożyczki jest wyłącznie decyzją pożyczkobiorcy, tj. beneficjenta, nie wynika natomiast z warunków zawartej na okres co najmniej 10 lat umowy pożyczki.

Nie można zatem zgodzić się z Panią, że wskazana pożyczka nie będzie wypełniała dyspozycji art. 24q ust. 1a pkt 6 ustawy o CIT bowiem ostateczny termin obowiązywania umowy pożyczki wyniesie mniej niż 10 lat na skutek wcześniejszej spłaty.

W świetle powyższego po stronie fundacji rodzinnej powstanie obowiązek podatkowy w postaci opodatkowania takiej pożyczki 15% stawką podatku.

Zatem Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawiła Pani i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).