1. Czy prowizja którą Wnioskodawca zapłaci do S stanowiąca wynagrodzenie należne S od Wnioskodawcy w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy ujęty jednorazowo w momencie poniesienia? 2. Czy, w przypadku odkupu Wierzytelności Z od S, otrzymywane spłaty z tytułu odkupionych przez Wnioskodawcę Wierzytelności będą stanowiły przychody do opodatkowania? 3. Jaki koszt uzyskania przychodów będzie mógł rozpoznawać Wnioskodawca wraz z przychodami wskazanymi w pytaniu poprzednim? 4. Czy płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami, nie mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 updop i w konsekwencji, czy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku (tzw. podatku u źródła) od tych płatności?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

   - czy prowizja którą Wnioskodawca zapłaci do S stanowiąca wynagrodzenie należne S od Wnioskodawcy w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy ujęty jednorazowo w momencie poniesienia;

   - czy, w przypadku odkupu Wierzytelności Z od S, otrzymywane spłaty z tytułu odkupionych przez Wnioskodawcę Wierzytelności będą stanowiły przychody do opodatkowania;

   - jaki koszt uzyskania przychodów będzie mógł rozpoznawać Wnioskodawca wraz z przychodami wskazanymi w pytaniu poprzednim;

   - czy płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami, nie mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 updop i w konsekwencji, czy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku (tzw. podatku u źródła) od tych płatności

- (pytania oznaczone we wniosku nr 1-4).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 października 2024 r. (wpływ tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X Z sp. z o.o (dalej: „X Z” lub „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest podmiotem prowadzącym działalność polegającą na udzielaniu pożyczek („Umowy Z”), dedykowanych polskim małym i średnim przedsiębiorcom.

X S.A. (dalej: „X S.A.”) jest podmiotem regulowanym (dostawcą usług płatniczych), którego działalność obejmuje m.in. udzielanie pożyczek będących kredytem płatniczym w rozumieniu art. 74 ust. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych („Umowy W”), dedykowanych polskim małym i średnim przedsiębiorcom. X Z jest podmiotem powiązanym z X S.A. (X S.A. posiada 100% udziałów X Z).

Umowy W oraz Umowy Z będą w dalszej części wniosku łącznie określane jako „Umowy Pożyczki”, a przedsiębiorcy będący pożyczkobiorcami w ramach Umów Pożyczek jako „Przedsiębiorcy” lub „Pożyczkobiorcy”. X Z i X S.A. będą łącznie określani jako „Spółki”.

Spółki są polskimi rezydentami podatkowymi, nie posiadają w Luksemburgu (kraj rezydencji S, zdefiniowanej poniżej) zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ani nie posiadają w tym kraju miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

X S.A. jest zarejestrowana w Polsce jako podatnik podatku od towarów i usług („VAT”), zwolniony z VAT. Na moment składania wniosku o interpretację, X Z nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT (gdyż X Z świadczy wyłącznie usługi zwolnione z VAT).

W celu pozyskania finansowania niezbędnego do prowadzenia działalności, Spółki zamierzają przeprowadzić transakcję sekurytyzacji („Sekurytyzacja” lub „Transakcja”) w odniesieniu do wierzytelności wynikających z Umów Pożyczek, których Spółki są stroną (jako pożyczkodawcy) i na które składają się wierzytelności wobec Pożyczkobiorców przede wszystkim o spłatę pożyczek i innych należności ubocznych z tytułu pożyczek lub związanych z pożyczkami. Spółki będą sprzedawać wierzytelności do S i w zamian otrzymywać środki finansowe od S.

W przypadku Umów Z, wierzytelności wynikające z nich obejmują kwotę główną należną X Z w związku z pożyczką udzieloną danemu Przedsiębiorcy („Kwota Pożyczki Z”) oraz należności uboczne związane z udzieleniem pożyczki, w szczególności opłatę przygotowawczą („Opłata Przygotowawcza”) - łącznie jako „Wierzytelności Z”. Opłata Przygotowawcza związana z udzieleniem pożyczki jest naliczana z chwilą zawarcia umowy pożyczki - Umowy Z - oraz stanowi przychód do opodatkowania z chwilą naliczenia.

W przypadku Umów W, wierzytelności obejmują kwoty główne należne X S.A. od Przedsiębiorców które są wierzytelnościami z kredytu płatniczego w formie limitu kredytowego, powstałe w związku z Umowami W („Kwota Pożyczki W”), jak również należności uboczne, w szczególności prowizje naliczane miesięcznie od udzielonej kwoty limitu i prowizje od wykorzystania limitu („Wierzytelności W”, a łącznie z Wierzytelnościami Z jako „Wierzytelności”).

Pożyczkobiorcy będący stronami Umów Pożyczek są podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą.

Wierzytelności, które będą przeniesione do S, nie będą wierzytelnościami stanowiącymi tzw. złe długi, a wręcz przeciwnie, na dzień stanowiący tzw. datę graniczną („determination datę”) poprzedzający przeprowadzenie Sekurytyzacji Wierzytelności (tj. ich zbycie do S), nie będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności w drodze sprzedaży przez Spółki do spółki celowej utworzonej w Luksemburgu, Z LX (dalej: „S”), adres: (…). S jest rezydentem podatkowym Luksemburga. S nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, czy też zakładu w rozumieniu zarówno przepisów o podatku dochodowym, ani właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. S nie jest również zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT.

S nie jest powiązana kapitałowo lub personalnie ze Spółkami. Spółki nie będą miały wpływu na decyzje biznesowe podejmowane przez S w toku jej działalności, gdyż S będzie zarządzana przez zewnętrzny podmiot niepowiązany ze Spółkami, a sposób przeprowadzenia transakcji sekurytyzacyjnej oraz późniejszego funkcjonowania S będzie wynikał z umów zawartych przez S. S nie będzie zatrudniała w Polsce pracowników.

Przedmiotem działalności S będzie wyłącznie nabywanie Wierzytelności oraz uzyskanie finansowania, a także wykonywanie czynności z tym związanych, opisanych poniżej.

W celu zapłaty za nabycie Wierzytelności od Spółek, S dokona emisji dłużnych papierów wartościowych („Obligacje”) do podmiotów niepowiązanych z S oraz do Spółek. Część Obligacji emitowanych przez S obejmą Spółki - oprócz innego inwestora lub innych inwestorów.

Planowana Sekurytyzacja nie będzie obejmować wyłącznie przeniesienia Wierzytelności przez Spółki do S, ale do jej przeprowadzenia konieczne będą także inne kluczowe operacje. Na planowaną przez Spółki Sekurytyzację składać się więc będą m.in. następujące podstawowe elementy:

           (i) dokonanie przelewu (sprzedaży) Wierzytelności pomiędzy Spółkami i S,

          (ii) zapewnienie finansowania S poprzez emisję przez S Obligacji,

         (iii) zawarcie umowy o administrowanie (serwisowanie) Wierzytelnościami, na mocy której X S.A. działając jako tzw. serwiser (zdefiniowany poniżej), będzie administrować Wierzytelnościami na rzecz S, w tym w szczególności otrzymywać i przekazywać do S dokonane przez Pożyczkobiorców spłaty wynikające z Wierzytelności,

         (iv) zawarcie innych umów, które zapewnią możliwość przeprowadzenia transakcji (np. umów o administrowanie rachunkami bankowymi S).

Szczegółowy przebieg poszczególnych elementów Sekurytyzacji wskazany został poniżej.

W związku ze sprzedażą Wierzytelności przez Spółki do S w ramach Sekurytyzacji, Spółki, jako inicjatorzy („Inicjatorzy”) Sekurytyzacji, dokonają odpłatnych przelewów Wierzytelności na S w zamian za zapłatę ceny. Przelew będzie wykonany poprzez sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego. Zgodnie z założeniami planowanej Sekurytyzacji, następnie w trakcie trwania tzw. okresu rewolwingowego. dodatkowe transze Wierzytelności będą sukcesywnie i cyklicznie sprzedawane przez Spółki do S. Każda sprzedaż będzie dokonana według zasad opisanych we wniosku.

Wierzytelności objęte sprzedażą w każdej transzy będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności muszą wynikać z umów, które Pożyczkobiorcy terminowo realizują).

Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana, zgodnie z założeniami, w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Spółkami i S, a kolejne transze będą przelewane w późniejszych okresach, przy czym łączna ich wartość nie przekroczy określonego wstępnie przez strony limitu.

Cena sprzedaży Wierzytelności W będzie równa nominalnej wartości wierzytelności. Cena sprzedaży Wierzytelności Z będzie obejmowała 2 elementy:

        i) kwotę równą nominałowi sprzedawanej wierzytelności z tytułu pożyczki będącą ceną za wierzytelność z kapitału pożyczki oraz za ewentualne należności uboczne, które zostaną naliczone po sprzedaży oraz

       ii) kwotę niższą od nominału Opłaty Przygotowawczej będącą ceną za wierzytelność z tytułu Opłaty Przygotowawczej.

Jak wskazano powyżej, zarówno w przypadku Umów Z jak i Umów W, oprócz kwot głównych tj. Kwoty Pożyczki Z oraz Kwoty Pożyczki W, w ramach wynagrodzenia za sprzedaż Kwoty Pożyczki Z oraz Kwoty Pożyczki W, na S przejdzie prawo do należności ubocznych wynikających lub związanych z Umowami Pożyczek (z wyjątkiem Opłaty Przygotowawczej).

Metoda ustalania wynagrodzenia należnego S z tytułu udziału w Sekurytyzacji polegająca na zastosowaniu dyskonta będzie miała zastosowanie do sprzedaży każdej transzy Wierzytelności Z z którymi związana będzie Opłata Przygotowawcza, w okresie dostępności.

Każda ze Spółek zapłaci do S jednorazową prowizję, która będzie wynagrodzeniem należnym S od każdej ze Spółek za zorganizowanie transakcji sekurytyzacji i udział w niej.

Dla celów rachunkowych przedmiotowa transakcja będzie rozpoznana odmiennie od ujęcia prawnego i podatkowego, a mianowicie z perspektywy rachunkowej transakcja ta nie zostanie rozpoznana jako sprzedaż wierzytelności, lecz jako pożyczka udzielona Spółkom przez S. Powyższe wynika z faktu, że sprzedaż Wierzytelności nie spowoduje zaprzestania ich ujmowania przez Spółki w ich księgach rachunkowych zgodnie z zasadami rachunkowymi stosowanymi przez Spółki (pomimo sprzedaży Wierzytelności, będą one nadal ujmowane w księgach Spółek). W konsekwencji odmiennej kwalifikacji Sekurytyzacji dla celów księgowych, niż to wynika z ujęcia prawnego i podatkowego, kwota opisanego wyżej dyskonta nie zostanie ujęta jako koszt rachunkowy w księgach rachunkowych X Z.

Celem sfinansowania nabycia Wierzytelności od Spółek i zapłaty każdej ze Spółek odpowiedniej ceny, która staje się należna z chwilą sprzedaży Wierzytelności, S wyemituje Obligacje, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółek. Dodatkowe zabezpieczenie inwestorów obejmujących Obligacje będzie stanowił fakt, że każda ze Spółek obejmie transzę emitowanych przez S Obligacji, przy czym zobowiązania wynikające z tych transz Obligacji będą podporządkowane transzom obejmowanym przez innych inwestorów - zobowiązania z pozostałych transz będą miały pierwszeństwo przed zobowiązaniami z transz objętych przez Spółki. Transze objęte przez Spółki będą miały istotnie niższą wartość od łącznej wartości pozostałych transz.

Po zbyciu Wierzytelności do S, X S.A. będzie pełnił funkcję tzw. serwisera w zakresie administrowania przedmiotowymi Wierzytelnościami („Serwiser”). Usługi te będą pełnione przez Serwisera w oparciu o umowę o obsługę przeniesionych Wierzytelności. Na podstawie tej umowy Serwiser będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz S usług administrowania Wierzytelnościami, w tym, w szczególności monitorowania należności od Pożyczkobiorców, przyjmowania płatności od dłużników, wzywania do zapłaty w przypadku opóźnienia w zapłacie, itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Serwiser będzie uzyskiwał spłaty Wierzytelności od Pożyczkobiorców (choć pożyczkodawcą w ramach Umów Z jest X Z, spłaty z Umów Z są dokonywane na rachunek X S.A. na podstawie odrębnych uzgodnień pomiędzy X Z a X S.A.). Następnie, Serwiser będzie przekazywał kwoty ściągniętych (jedynie faktycznie spłaconych przez Pożyczkobiorców) Wierzytelności do S, jako prawowitego właściciela Wierzytelności, a więc również kwot uzyskanych z ich ściągnięcia. W zamian za świadczone usługi serwisowe Serwiser otrzymywać będzie od S określone umową wynagrodzenie.

Podobnie jak w innych transakcjach sekurytyzacyjnych, w planowanej Sekurytyzacji może zostać powołany tzw. serwiser zastępczy. Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Pożyczkobiorców i przekazywaniu tych należności do S w sytuacji, gdyby Serwiser nie mógł pełnić swojej funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Serwiser nie wykonywał obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez S na zakup Wierzytelności. W konsekwencji też, kwoty ściągniętych Wierzytelności muszą zostać przeznaczone na zwrot finansowania zaciągniętego przez S

Pomimo przeniesienia Wierzytelności na S, to Spółki w dalszym ciągu pozostawać będą stronami Umów Pożyczek (tj. X SA. pozostanie stroną Umów W, zaś X Z będzie nadal stroną Umów Z).

Strony transakcji Sekurytyzacji mogą postanowić, że Spółki będą miały prawo, z zastrzeżeniem określonych wymogów, zakończyć Sekurytyzację poprzez odkup wszystkich (ale nie części) pozostałych Wierzytelności posiadanych przez S (tzw. opcja clean-up cali) oraz że Spółki będą miały prawo lub obowiązek, z zastrzeżeniem spełnienia określonych wymogów, odkupienia tych Wierzytelności z tytułu Umów Pożyczek, które stały się przeterminowane (tzw. opcja kupna wierzytelności przeterminowanych), lub w innych określonych przez strony przypadkach.

Prawo lub obowiązek odkupu będą realizowane w ścisłym związku z usługą Sekurytyzacji. Zgodnie bowiem z założeniami Sekurytyzacji, wierzytelnościami sekurytyzowanymi powinny być wyłącznie wierzytelności uznane za terminowo spłacane przez Pożyczkobiorców, ponieważ wierzytelności te stanowić będą zabezpieczenie obligacji emitowanych przez S.

Opisane przepływy pieniężne S zostaną ustalone w taki sposób, by wszelkie nadwyżki finansowe pozostające w S po uregulowaniu wydatków o charakterze bezwarunkowym były wypłacane odpowiednio Spółkom. Tytułem takich wypłat będzie zapłata z tytułu dodatkowej ceny sprzedaży.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że cena sprzedaży Wierzytelności będzie miała dwa komponenty:

   - Składnik bezwarunkowy, który będzie stały (i opisany wartościowo w sposób opisany powyżej); oraz

   - Składnik dodatkowy, który zostanie ustalony i będzie płatny, gdy tylko S osiągnie nadwyżkę finansową (tj. w S pozostaną środki po spłacie wymagalnych zobowiązań) i zostanie faktycznie zapłacony danej Spółce w tym samym miesiącu, w którym zostanie ustalony, jeśli ma to zastosowanie.

W efekcie, dodatkowy składnik ceny sprzedaży zapewni dystrybucję nadwyżek finansowych przez S do Spółek, jeśli takie nadwyżki wystąpią. Nadwyżka finansowa, która wyznaczać będzie kwotę dodatkowej ceny będzie wyznaczana odrębnie dla Wierzytelności W oraz Wierzytelności Z. X S.A. uzyska dodatkową cenę sprzedaży wynikającą z nadwyżki generowanej przez Umowy W, a dodatkowa cena sprzedaży z nadwyżki generowanej przez Umowy Z trafi do X Z.

Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu planowanej Sekurytyzacji, będzie to kompleksowa operacja finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są niezbędne dla jej powodzenia. W związku z tym nie będzie to transakcja obejmująca wyłącznie sprzedaż i przeniesienie Wierzytelności do S.

Wręcz przeciwnie, równie istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez S poprzez emisję Obligacji, zagwarantowanie skutecznej obsługi i administrowania sekurytyzowanych. Wierzytelności pozwalających na terminowe ściąganie ich kwot od Pożyczkobiorców i w konsekwencji realizację zobowiązań finansowych S wobec podmiotów finansujących. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie jedynie zbycie przez Spółki Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do S celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółki środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez S w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności.

Właśnie z tych względów, sekurytyzowane Wierzytelności muszą być wierzytelnościami „zdrowymi”, nienoszącymi cech nieściągalności lub zagrożenia nieściągalnością. Wierzytelności te muszą pozwolić S na emisję w oparciu o nie „zdrowych” papierów wartościowych w formie Obligacji, które zostaną nabyte przez inwestorów.

Należy podkreślić, że opisana Sekurytyzacja nie ma na celu osiągnięcia korzyści podatkowych. Celem Spółek jest uzyskanie finansowania w wyniku Sekurytyzacji.

W uzupełnieniu wniosku z 22 października 2024 r. wskazali Państwo:

1. Prawo lub obowiązek odkupu Wierzytelności będzie realizowany w stosunku do Wnioskodawcy wyłącznie w stosunku do wierzytelności Wnioskodawcy, tj. Wierzytelności Z.

2. Zwrotne przeniesienie (odkup) wierzytelności przyjmie postać umowy sprzedaży.

3. Zważywszy, że przeniesienie (odkup) wierzytelności przyjmie postać umowy sprzedaży:

 a) Wszystkie prawa majątkowe, które będą przedmiotem zwrotnego przeniesienia wierzytelności z S na rzecz Wnioskodawcy, będą wykonywane na rzecz Wnioskodawcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

 b) Niektóre umowy sprzedaży wierzytelności zawierające zasady odkupu wierzytelności od S będą zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lecz nie wszystkie - niektóre z nich zostaną zawarte za granicą;

 c) Zwrotne przeniesienie wierzytelności, o którym mowa we wniosku, jeśli nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, to nie będzie również podlegało opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej w żadnym innym państwie członkowskim (w szczególności: w Luksemburgu).

(…)

Pytania

 1. Czy prowizja którą Wnioskodawca zapłaci do S stanowiąca wynagrodzenie należne S od Wnioskodawcy w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy ujęty jednorazowo w momencie poniesienia?

 2. Czy, w przypadku odkupu Wierzytelności Z od S, otrzymywane spłaty z tytułu odkupionych przez Wnioskodawcę Wierzytelności będą stanowiły przychody do opodatkowania?

 3. Jaki koszt uzyskania przychodów będzie mógł rozpoznawać Wnioskodawca wraz z przychodami wskazanymi w pytaniu poprzednim?

 4. Czy płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami, nie mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 updop i w konsekwencji, czy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku (tzw. podatku u źródła) od tych płatności?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, prowizja, którą Wnioskodawca zapłaci do S w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji będzie stanowiła dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów ujęty jednorazowo w momencie jego poniesienia. Dzień poniesienia należy jednocześnie rozumieć jako datę, pod którą prowizja zostanie ujęta na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w księgach Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Jak wskazują organy w interpretacjach podatkowych (tak m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 listopada 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.457.2018.1.AW), aby dany wydatek poniesiony przez podatnika mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów, konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

- został poniesiony przez podatnika, tj. musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

W ocenie Wnioskodawcy, prowizja, którą Wnioskodawca zapłaci do S za zorganizowanie Transakcji będzie spełniała wszystkie z ww. warunków. W szczególności, wydatek ten zostanie poniesiony przez Wnioskodawcę i będzie miał charakter definitywny. Biorąc pod uwagę, że prowizja stanowi wynagrodzenie należne S za udział w Transakcji, wydatek ten będzie pozostawał w związku z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę. Celem poniesionego wydatku w ramach Transakcji jest zwiększenie możliwości pozyskania finansowania przez Wnioskodawcę potrzebnego do prowadzonej działalności. Dodatkowo, prowizja zostanie właściwie udokumentowania w ramach dokumentacji transakcyjnej, a wydatek ten nie będzie znajdował się w grupie wydatków, o których mowa w art. 16 ust. 1 updop.

Stosownie do art. 15 ust. 4d updop koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia.

Jednocześnie, zgodnie z art. 15 ust. 4e updop za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W świetle interpretacji organów podatkowych: „Koszty pośrednie (...) potrąca się, co do zasady, w roku poniesienia. W takim przypadku rozliczenie przedmiotowych kosztów powinno następować, na podstawie odpowiednio udokumentowanych wydatków, w dacie poniesienia kosztu, tj. w dniu w którym ujęto koszt na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo w dniu, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) w księgach rachunkowych. W zakresie wszelkich wydatków stanowiących na gruncie updop pośrednie koszty uzyskania przychodów, które w momencie poniesienia, dla celów księgowych, są ujmowane na innych kontach niż kosztowe (tj. nie są księgowane jako koszt), podatnik jest uprawniony do rozpoznania ich w kosztach podatkowych w dacie, pod którą dany wydatek zostanie ujęty w księgach rachunkowych bez względu na rodzaj konta, na jakim zostanie dokonany zapis księgowy, z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów” (tak przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 października 2022 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.68.2022.2.KW).

W ocenie Wnioskodawcy, prowizja, którą Wnioskodawca zapłaci do S za zorganizowanie Transakcji będzie mogła zostać zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w dniu jej poniesienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, zapłacona S prowizja powinna zostać zakwalifikowana jako koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami. Kosztów tych nie da się bowiem przypisać do określonych przychodów osiąganych przez Wnioskodawcę.

Dodatkowo, biorąc pod uwagę, że prowizja jest pobierana jednorazowo, niemożliwe jest powiązanie jej z określonym okresem - mechanizm Transakcji zakłada, że Wierzytelności będą sukcesywnie sprzedawane do S, co oznacza, że niemożliwe jest określenie, jak długo Transakcja będzie trwała, oraz jakich Wierzytelności prowizja będzie ostatecznie dotyczyć oraz w jakim okresie Wierzytelności te będą spłacane. Uzasadnia to stanowisko, że prowizję należy rozliczyć w kosztach uzyskania przychodów jednorazowo.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytań nr 2 i 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane spłaty z tytułu odkupionych przez Wnioskodawcę od S Wierzytelności Z będą stanowiły przychody do opodatkowania.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 updop przychodami są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe Stosownie zaś do art. 12 ust. 3 updop za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Za datę powstania przychodu uważa się natomiast dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku spłat otrzymywanych z tytułu odkupionych przez Wnioskodawcę od S Wierzytelności Z, będą one stanowiły przychód do opodatkowania. Przychód ten powstanie z chwilą otrzymania spłaty.

Do określania kosztów uzyskania przychodów związanych ze spłatami odkupionych przez Wnioskodawcę od S wierzytelności, zastosowanie znajdzie art. 15ba updop.

Zgodnie z tym przepisem:

 1. W przypadku nabycia w ramach jednej transakcji co najmniej 100 wierzytelności bez wyodrębnienia ceny nabycia poszczególnych wierzytelności (pakiet wierzytelności) dochód z pakietu wierzytelności stanowi nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności nad kosztem nabycia pakietu wierzytelności.

 2. Przez przychody uzyskane z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności rozumie się środki lub wartości otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki lub wartości ze zbycia całości albo części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu wierzytelności, z wyjątkiem opłat, odsetek, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności.

 3. Przez koszt nabycia pakietu wierzytelności rozumie się cenę nabycia takiego pakietu wierzytelności.

 4. Koszty nabycia pakietu wierzytelności potrąca się w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty został przychód z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności, do wysokości odpowiadającej temu przychodowi.

 5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do nabycia pojedynczej wierzytelności.

Z powyższego wynika wniosek, że spłaty odkupionych przez Wnioskodawcę od S Wierzytelności Z będą powodowały (obok przychodu do opodatkowania) powstanie kosztu uzyskania przychodów, w kwocie:

   - równej przychodowi, aż do zrównania się skumulowanego kosztu uzyskania przychodów z ceną nabycia wierzytelności, w zakresie, w jakim spłaty dotyczą kapitału wierzytelności oraz opłat naliczonych przed datą odkupu,

   - równej zero po momencie zrównania się kwoty spłat z ceną nabycia wierzytelności,

   - równej zero, w zakresie w jakim spłata dotyczy odsetek i należności ubocznych naliczonych po dacie odkupu wierzytelności.

Powyższe zasady będą stosowane zarówno:

   - Gdy przedmiotem odkupu będzie jednorazowo pakiet co najmniej 100 wierzytelności, bez wyodrębniania ceny zakupu poszczególnych wierzytelności - w takim przypadku koszty uzyskania przychodów z tytułu spłat będą rozliczane w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi do momentu zrównania się skumulowanej kwoty spłat pakietu z ceną nabycia pakietu,

   - W przeciwnym przypadku - wówczas konieczne będzie określanie kwoty kosztu uzyskania przychodów poszczególnych wierzytelności i kwota tych kosztów będzie rozliczana w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi ze spłaty do momentu zrównania się tak skumulowanych przychodów z ceną nabycia danej wierzytelności.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 4.

Zdaniem Wnioskodawcy, płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z, które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami, nie będą podlegały w Polsce tzw. podatkowi u źródła Jednocześnie, skoro płatności będą przekazywane do S przez X S.A., Wnioskodawca nie będzie pełnił roli płatnika.

W konsekwencji, Wnioskodawca (będący stroną Umów Z) nie będzie miał obowiązku poboru podatku u źródła ani żadnych innych obowiązków na gruncie tego podatku w związku z ww. płatnościami.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 updop, przychody uzyskane na terytorium Polski przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 (nierezydenci), między innymi, z tytułu odsetek oraz należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce w wysokości 20% (tzw. podatek u źródła) Natomiast, jak stanowi art. 26 updop, ten podatek pobierany jest przez płatnika, którym jest, co do zasady, podmiot wypłacający te należności.

Zdaniem Wnioskodawcy analizowane płatności z tytułu Wierzytelności nie będą stanowiły wypłaty odsetek, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 updop. W szczególności więc, płatności dokonywane przez X S.A. do S nie stanowią dochodu z udostępnionych środków pieniężnych - w analizowanym zdarzeniu przyszłym Spółki nie są dłużnikami S z tytułu długu, od którego takie odsetki mogłyby być naliczane.

Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie sądów administracyjnych oraz interpretacjach indywidualnych odsetki traktowane są jako element wynagrodzenia z tytułu korzystania przez dłużnika z kapitału wierzyciela. Oznacza to, że ww. płatności dokonywane na rzecz S nie mają charakteru odsetkowego, gdyż nie stanowią dochodu z pożyczonych pieniędzy lub korzystania z cudzego kapitału w jakiejkolwiek innej formie, a pomiędzy stronami brak jest stosunku dłużnego, z którego wywodzić można by obowiązek zapłaty odsetek.

Analizowane płatności nie będą stanowiły także dywidend, ani dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych wskazanych w art. 22 ust. 1 updop.

W ocenie Wnioskodawcy, przekazane spłaty klientów Wnioskodawcy z tytułu Umów Z nie będą stanowić także żadnego z pozostałych tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 updop.

Należy również wskazać, iż, pomimo zawarcia umowy Sekurytyzacji Wierzytelności, strony Umów Pożyczek pozostaną niezmienione - pożyczkodawcą w ramach Umów Z pozostanie Wnioskodawca, a Pożyczkobiorcami w dalszym ciągu będą klienci Wnioskodawcy (analogicznie, pożyczkodawcą w ramach Umów W pozostanie X S.A.). Będąc stroną umowy Sekurytyzacji, S nie stanie się stroną Umów Pożyczek, przez co nie można jej przypisać przychodu z tytułu Umów Pożyczek.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, nie można płatności przekazywanych przez X S.A. do S, pochodzących ze spłat Wierzytelności (w tym ze spłat Wierzytelności Z) przez Pożyczkobiorców, uznać za należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 updop, ani też za jakikolwiek inny przychód wskazany w tym przepisie.

Jednocześnie należy podkreślić, iż należności pochodzące ze spłat Wierzytelności nie będą wypłacane do S przez Wnioskodawcę, lecz przez X S.A. działającego w roli Serwisera.

Zgodnie z art. 26 updop: Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. (...)

Zatem w świetle art. 26 ust. 1 updop Wnioskodawca nie będzie pełnił roli płatnika.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z, które będą przekazywane przez X S.A. do S, nie będą podlegały w Polsce tzw. podatkowi u źródła.

W konsekwencji, Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku poboru podatku u źródła ani żadnych innych obowiązków na gruncie tego podatku w związku z ww. płatnościami.

Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w interpretacjach indywidualnych, które prezentują jednolite podejście do opisanego zagadnienia, przykładowo:

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 czerwca 2019 r. (0111-KDIB1-2.4010.123.2019.1.BG),

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 maja 2019 r. (0111-KDIB1-2.4010.146.2019.1.BG),

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 listopada 2020 r. (Znak: 0114-KDIP2-1.4010.323.2020.2.OK),

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 stycznia 2024 r. (Znak: 0114-KDIP2-1.4010.627.2023.2.MW).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy wniosku. W związku z powyższym wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytań). Zatem inne kwestie wynikające z własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Ad 1.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „updop”):

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

   - został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu, podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

   - jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

   - pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

   - poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

   - został właściwie udokumentowany,

   - nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 updop, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodu.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dokonują podziału kosztów na koszty bezpośrednio związane z przychodami i koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie).

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest „zidentyfikowanie” wpływu danego kosztu na wielkość osiągniętych przychodów. Do tej kategorii należą głównie te koszty, które mogą być przydzielone, przypisane do określonych wyrobów bądź usług. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.

Natomiast, pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika - brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Do tego rodzaju kosztów zalicza się m.in. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną, ubezpieczenia, świadczenia na rzecz pracowników. Każdy z ww. wydatków jest związany z działalnością prowadzoną przez podatnika i przyczynia się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów. Nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy.

Mając na uwadze zróżnicowany charakter ww. kategorii kosztów ustawodawca zróżnicował zasady ich potrącalności.

W myśl art. 15 ust. 4d updop:

Koszty pośrednie potrąca się, co do zasady, w roku poniesienia. Jeżeli jednak dotyczą one okresu dłuższego niż 1 rok, rozlicza się je proporcjonalnie (art. 15 ust. 4d updop).

O tym jednak, czy w istocie dany wydatek z uwagi na swój charakter nie może zostać przyporządkowany do długości okresu, którego dotyczy, decydować będą przepisy prawa podatkowego, a nie sposób jego księgowania na potrzeby prawa bilansowego.

Jak stanowi art. 15 ust. 4e updop:

Uwzględniając orzecznictwo sądów administracyjnych należy stwierdzić, że art. 15 ust. 4e updop, odnosi się do pojęcia kosztu zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 tej ustawy, a więc pojęcia kosztu w znaczeniu ustawy podatkowej. Według jednolitych i utrwalonych poglądów orzecznictwa, o uznaniu danego przysporzenia czy wydatku (zobowiązania do jego poniesienia) za przychód, dochód czy koszt podatkowy decydują wyłącznie przepisy prawa podatkowego (wyroki NSA: z 9 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK 1237/13; z 24 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK 1555/14; z 6 maja 2015 r. sygn. akt II FSK 1071/13; z 20 lipca 2011 r. sygn. akt II FSK 414/10).

Ponadto, zapisy dokonywane w księgach nie mogą tworzyć, ani też modyfikować materialnego prawa podatkowego. Przepisy ustawy o rachunkowości, określają jedynie sposób prowadzenia ksiąg i jako takie nie mogą rozstrzygać o tym, co jest, a co nie jest kosztem uzyskania przychodów. Księgi rachunkowe służą ustaleniu wysokości dochodu (straty) podatkowego, nie mają zaś charakteru podatkotwórczego (wyrok TK z 4 lutego 1994 r. sygn. akt U 2/90).

Odnosząc się do Państwa wątpliwości w zakresie pytania nr 1, dotyczących ustalenia, czy prowizja którą Wnioskodawca zapłaci do S stanowiąca wynagrodzenie należne S od Wnioskodawcy w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy ujęty jednorazowo w momencie poniesienia wskazać należy, że wydatek ten należy uznać jako koszt pośredni, gdyż nie można przypisać go do określonych przychodów, ale jest racjonalnie uzasadniony jako prowadzący do ich osiągnięcia.

Jak już wskazano, zgodnie z art. 15 ust. 4d updop koszty pośrednie potrąca się, co do zasady, w roku poniesienia. Jeżeli jednak dotyczą one okresu dłuższego niż 1 rok, rozlicza się je proporcjonalnie.

Na gruncie art. 15 ust. 4d updop, właściwe będzie zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów przez Spółkę prowizji, która będzie wynagrodzeniem należnym S  od Wnioskodawcy za zorganizowanie transakcji sekurytyzacji i udział w niej, jednorazowo w dacie jej poniesienia.

Jak Państwo wskazali prowizja jest pobierana jednorazowo, niemożliwe jest powiązanie jej z określonym okresem - mechanizm Transakcji zakłada, że Wierzytelności będą sukcesywnie sprzedawane do S, co oznacza, że niemożliwe jest określenie, jak długo Transakcja będzie trwała, oraz jakich Wierzytelności prowizja będzie ostatecznie dotyczyć oraz w jakim okresie Wierzytelności te będą spłacane.

Zatem prowizja, którą Wnioskodawca zapłaci do S stanowiąca wynagrodzenie należne S od Wnioskodawcy w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji, będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy ujęty jednorazowo w momencie poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4e updop.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest zatem prawidłowe.

Ad 2.  i Ad 3.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest również kwestia, czy w przypadku odkupu Wierzytelności Z od S, otrzymywane spłaty z tytułu odkupionych przez Wnioskodawcę Wierzytelności będą stanowiły przychody do opodatkowania oraz jaki koszt uzyskania przychodów będzie mógł rozpoznawać Wnioskodawca wraz z tymi  przychodami.

Zgodnie z  art. 12 ust. 1 pkt 1 updop:

W myśl natomiast art. 12 ust. 3 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 12 ust. 3a updop:

W omawianej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 15ba updop.

W myśl art. 15ba ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 15ba ust. 2 updop:

Stosownie do art. 15ba ust. 3 ww. ustawy:

W myśl natomiast art. 15ba ust. 4 updop:

Jednocześnie zgodnie z art. 15ba ust. 5 ww. ustawy:

Zgodnie zatem z dyspozycją wyrażoną w cyt. powyżej art. 15ba ust. 4 ustawy o CIT, koszty nabycia pakietu wierzytelności oraz zgodnie z art.  15ba ust. 5 ww. ustawy koszty nabycia pojedynczej wierzytelności, potrąca się w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty został przychód z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności/pojedynczej wierzytelności, do wysokości odpowiadającej temu przychodowi. Z powołanych regulacji wynika zasada odpowiedniości (adekwatności) potrącania kosztów z przychodami. Oznacza to, że osiągnięcie części oczekiwanego przychodu powinno skutkować rozpoznaniem kosztu uzyskania przychodu „wprost” w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego przychodu, do momentu zrównania się przychodu ze spłaty wierzytelności (pakietu wierzytelności) z kwotą poniesionego na jej (jego) nabycie wydatku.

Zatem koszty nabycia wierzytelności bądź pakietów wierzytelności, są rozpoznawane „wprost” w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego z niej przychodu, do momentu zrównania się przychodu ze spłaty wierzytelności (pakietu wierzytelności) z kwotą poniesionego na jej (jego) nabycie wydatku (tj. innymi słowy, do momentu rozliczenia całości wydatków na nabycie określonej wierzytelności bądź pakietu wierzytelności).

Można zatem uznać, że wydatki na nabycie wierzytelności są ponoszone w celu uzyskania spłaty tych wierzytelności w wysokości odpowiadającej co najmniej wartości tych wierzytelności określonej w cenie ich nabycia. W konsekwencji, wydatki poniesione na nabycie wierzytelności mogą być rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów w  momencie powstania przychodu z tytułu spłaty danej wierzytelności.

Przy czym, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39a ustawy o CIT:

Zatem z przepisu art. 15ba ustawy o CIT wynika, że:

 1) W przypadku nabycia w ramach jednej transakcji co najmniej 100 wierzytelności bez wyodrębnienia ceny nabycia poszczególnych wierzytelności (pakiet wierzytelności) dochód z pakietu wierzytelności stanowi nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności nad kosztem nabycia pakietu wierzytelności.

 2) Przez przychody uzyskane z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności rozumie się środki lub wartości otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki lub wartości ze zbycia całości albo części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu wierzytelności, z wyjątkiem opłat, odsetek, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności.

 3) Przez koszt nabycia pakietu wierzytelności rozumie się cenę nabycia takiego pakietu wierzytelności.

 4) Art. 15ba ust. 5 ustawy o CIT, uprawnia do odpowiedniego zastosowania art. 15ba tej ustawy w przypadku nabycia pojedynczej wierzytelności.

Zauważyć należy, że Wierzytelności winny cechować się ustaloną ściśle określoną wartością. Tym samym winny spełniać wszelkie przesłanki pozwalające zakwalifikować je do składników majątkowych. Na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych samo nabycie wierzytelności nie stanowi podstawy do rozpoznania przychodu, w szczególności rozumianego jako spodziewany wpływ z nabytych od kontrahenta jednostkowych wierzytelności. Do przychodów z wierzytelności/pakietu wierzytelności zalicza się środki otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki ze zbycia całości lub części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu, z wyjątkiem opłat, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności. Przychodowi temu towarzyszą koszty uzyskania przychodów w wysokości ceny zapłaconej za nabyte wierzytelności, potrącane zgodnie z zasadą wyrażoną w  art.  15ba ust. 3 i 4 w zw. z  ust. 5 ustawy o CIT oraz z zastosowaniem art. 16 ust. 1 pkt  39a ustawy o CIT. Dochodem zaś będzie nadwyżka przychodów uzyskanych z  wierzytelności wchodzących w skład pakietu lub pojedynczej wierzytelności nad kosztem nabycia całego pakietu/pojedynczej wierzytelności.

Zatem w momencie odkupienia od S Wierzytelności nie powstanie po Państwa stronie przychód należny. Kwota należna, w rozumieniu art.  12 ust. 3 ustawy o  podatku dochodowym od osób prawnych odnosi się do świadczeń spełnionych (dokonanych).

W przypadku spłat otrzymanych z tytułu odkupionych przez Państwa od S Wierzytelności będą one stanowiły przychód do opodatkowania. Przychód ten powstanie z  chwilą otrzymania spłaty. Jednocześnie cena nabycia odkupionych Wierzytelności  będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów i będziecie Państwo  uprawnieni do rozpoznania ww. kosztu w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego przychodu, określonego w art. 15ba ust. 2 ustawy o CIT (tj. spłaty Wierzytelności lub jej części), do momentu zrównania się przychodu ze spłaty Wierzytelności z kwotą poniesionego na jej nabycie wydatku - z zastrzeżeniem ograniczeń wynikających z art. 16 ust. 1 pkt 39a ustawy o CIT.

Jeśli przedmiotem odkupu będzie jednorazowo pakiet co najmniej 100 Wierzytelności, bez wyodrębniania ceny zakupu poszczególnych Wierzytelności, to koszty uzyskania przychodów z tytułu spłat winni Państwo rozliczać w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi, do momentu zrównania się skumulowanej kwoty spłat pakietu z  ceną nabycia pakietu. W przypadku natomiast gdy przedmiotem odkupu będą pojedyncze Wierzytelności konieczne będzie określanie kwoty kosztu uzyskania przychodów poszczególnych ww. Wierzytelności i kwota tych kosztów będzie rozliczana w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi ze spłaty do momentu zrównania się tak skumulowanych przychodów z ceną nabycia danej Wierzytelności.

Biorąc powyższe pod uwagę Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2 i 3 należało uznać za prawidłowe.

Ad 4.

Przedmiotem wątpliwości w zakresie pytania nr 4 jest ustalenie, czy płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z, które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami, nie mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 ustawy o CIT i w konsekwencji, czy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku (tzw. podatku u źródła) od tych płatności.

W myśl art. 3 ust. 2 ustawy o CIT:

W art. 3 ust. 2 ustawy o CIT wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła.

Jak stanowi art. 3 ust. 3 ustawy o CIT:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

            1) wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;

            2) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;

            3) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;

            4) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;

4a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;

            5) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;

            6) niezrealizowanych zysków, o których mowa w rozdziale 5a.

Stosownie do postanowień art. 3 ust. 5 ustawy o CIT:

Na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o CIT:

Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów:

 1) z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),

 2) z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2a) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze

- ustala się w wysokości 20% przychodów;

 3) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych,

 4) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z lotniczego rozkładowego przewozu pasażerskiego, skorzystanie z którego wymaga posiadania biletu lotniczego przez pasażera

- ustala się w wysokości 10% tych przychodów.

Natomiast na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o CIT:

Wskazać należy, że w art. 21 oraz w art. 22 ustawy o CIT, wymienione zostały określone rodzaje należności wypłacane przez podmioty polskie podmiotom zagranicznym, w przypadku uzyskania których, podmiot zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym, a obowiązanym do jego naliczenia, potrącenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego jest podmiot polski. Podatek ten nazywany jest podatkiem „u źródła” ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez polski podmiot wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta, w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 ustawy o CIT.

Ustawa o CIT nie definiuje zastosowanych w art. 21 ust. 1 pkt 1 określeń „odsetki”. Zgodnie z definicją podawaną przez Encyklopedię Prawa (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2000, str. 587), odsetki stanowią „okresowe świadczenie uboczne w postaci określonej kwoty pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, stanowiące zazwyczaj wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału. Wielkość odsetek ustala się z uwzględnieniem określonej stopy procentowej w stosunku do wielkości kapitału oraz czasu korzystania z niego.”

W sposób analogiczny definiuje pojęcie odsetek Komentarz do Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku („Komentarz OECD”). Posiłkowe odwołanie się do Komentarza OECD jest w tym przypadku zasadne z uwagi na wyżej wskazany brak samodzielnej definicji odsetek w ustawie o CIT, jak również fakt, iż Modelowa Konwencja OECD stanowiła wzór dla większości bilateralnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę, które to umowy także zawierają regulacje dotyczące opodatkowania odsetek podatkiem u źródła. W Komentarzu OECD podkreśla się, iż odsetki stanowią wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału, zatem warunkiem koniecznym do zakwalifikowania określonej płatności do kategorii odsetek jest istnienie długu pieniężnego pomiędzy podmiotem dokonującym płatności a jej odbiorcą.

Analogiczna definicja odsetek została zawarta również w art. 11 ust. 5 konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Luksemburgu dnia 14 czerwca 1995 r. (Dz.U. z 1996 r. nr 110, poz. 527 ze zm.). Użyte w tym artykule określenie „odsetki” oznacza dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego lub prawem udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami mającymi związek z takimi skryptami dłużnymi, obligacjami lub pożyczkami. Opłaty karne z tytułu opóźnionej zapłaty nie będą uważane w rozumieniu niniejszego artykułu za odsetki.

Jak wynika z powyższego, aby można było mówić o płatności dokonywanej tytułem odsetek, płatność taka musi być związana z istnieniem określonego długu pomiędzy podmiotem otrzymującym odsetki a podmiotem dokonującym ich płatności. Odsetki muszą bowiem wynikać z umowy przewidującej udzielenie finansowania o charakterze zwrotnym, ponieważ zawsze stanowią one wynagrodzenie za otrzymane finansowanie.

Sytuacja taka nie wystąpi w omawianym przypadku, ponieważ Wnioskodawca nie otrzyma od S środków o charakterze dłużnym, z tytułu których Spółka miałaby obowiązek dokonywania płatności odsetek, jako wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. S przekaże do Spółki środki pieniężne, jednakże nie będą to środki o charakterze zwrotnym, lecz definitywnym. Wnioskodawca przeniesie bowiem na S własność Wierzytelności, w zamian za co S zapłaci na rzecz Spółki określoną cenę.

Płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z przekazywane przez X S.A. (Servisera) do S nie będą stanowić wynagrodzenia za udzielenie Wnioskodawcy finansowania przez S oraz nie będą wynagrodzeniem za jakikolwiek kapitał udostępniony przez S, bowiem podmiot ten nie zawrze ze Spółką umowy finansowania, w przypadku której odsetki stanowiłyby wynagrodzenie S. Co istotne - S nie będzie również występować w roli kredytodawcy i nie będzie udzielać kredytów Pożyczkobiorcom, bowiem to Spółka będzie mieć nadal status Pożyczkodawcy w Umowach Pożyczki.

W związku z powyższym, płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z, które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami nie mogą być zakwalifikowane do odsetek, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, ponieważ nie stanowią one wynagrodzenia za finansowanie udzielone Wnioskodawcy.

Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie sądów administracyjnych oraz interpretacjach indywidualnych odsetki traktowane są jako element wynagrodzenia z tytułu korzystania przez dłużnika z kapitału wierzyciela.

Oznacza to, że ww. płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami nie mają charakteru odsetkowego, gdyż nie stanowią dochodu z pożyczonych pieniędzy lub korzystania z cudzego kapitału w jakiejkolwiek innej formie, a pomiędzy stronami brak jest stosunku dłużnego, z którego można by wywodzić obowiązek zapłaty odsetek. Analizowane płatności nie będą stanowiły także dywidend, ani dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych wskazanych w art. 22 ust. 1 ustawy o CIT.

Płatności z tytułu spłaty Wierzytelności Z, które będą przekazywane przez X S.A. do S w wykonaniu usługi administrowania Wierzytelnościami, nie mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 ustawy o CIT.

W konsekwencji płatności te nie będą opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce a Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku (tzw. podatku u źródła) od tych płatności.

Tym samym Państwa stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 4, należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

W zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych wydano/wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).