Interpretacja indywidualna z dnia 4 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.431.2024.2.KW
Temat interpretacji
Skutki podatkowe podziału Spółki przez wyodrębnienie.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych podziału Spółki przez wyodrębnienie.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 października 2024 r. (data wpływu 11 października 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, mającym siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych i jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca jest częścią grupy kapitałowej (dalej: „Grupa”), w skład której wchodzą również Spółka A. S.A. oraz Spółka B. S.A. Wnioskodawca w ramach Grupy pełni rolę podmiotu (...) w realizacji projektów, w zakresie odnawialnych źródeł energii.
Główna działalność Wnioskodawcy prowadzona jest w zakresie realizacji projektów (...). Wnioskodawca specjalizuje się również w logistyce związanej z zaopatrzeniem, w niezbędne części/ narzędzia do przygotowania ww. instalacji. Zajmuje się także świadczeniem usług serwisowania zarówno instalacji wykonanych przez samego Wnioskodawcę, jak również na zlecenia zewnętrzne, tj. serwis instalacji wykonanych przez inne podmioty. Wnioskodawca prowadzi działalność na terytorium Polski.
Struktura kompetencji Spółki Dzielonej
Wobec powyższego, w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy można wyróżnić następujące struktury kompetencyjne:
a)handlowa- obejmująca działy związane z pozyskiwaniem klientów, wykonywaniem czynności polegających na analizie rynku, przygotowywaniem ofert, zawieraniem umów, etc., w ramach zarówno projektów związanych z budową farm fotowoltaicznych, małymi instalacjami jak i działalnością w obszarze zamówień publicznych;
b)pozyskiwanie dofinansowań- obejmuje zespół zajmujący się wsparciem handlowców w procesie obsługi sprzedaży, w ramach takich programów jak m.in.: (...) (lub innych dofinansowań, które są możliwe do uzyskania). Ponadto obejmuje działy zajmujące się współpracą z audytorami energetycznymi, a także przedsiębiorstwami, które świadczą usługi termomodernizacyjne;
c)audyty energetyczne- przeprowadzanie audytów energetycznych na zlecenie;
d)biznes- obejmuje działy związane z tworzonymi przez Wnioskodawcę rozwiązaniami, w celu zwiększenia oferty/poprawy jakości świadczonych usług, w zakresie energii odnawialnej;
e)techniczna/realizacyjna- obejmuje zespoły zajmujące się realizacją projektów. Zespoły te zajmują się wsparciem inżynieryjnym (w tym projektowym), a także wsparciem technicznym przy realizacji instalacji. Ponadto, zajmują się realizacją kontraktów, polegających na zaprojektowaniu lub zaprojektowaniu i wybudowaniu danej instalacji. Zespół ten proceduje również pozyskiwanie kontraktów w ramach zamówień publicznych;
f)zaopatrzenie- obejmuje dział CRM (dział zaopatrzenia), który zajmuje się kwestiami logistycznymi oraz zakupami w Spółce Dzielonej. Ponadto do zadań tej struktury organizacyjnej należy dokonywanie analiz posiadanych materiałów/zasobów, niezbędnych do wykonania danego projektu oraz w przypadku braków towarów/komponentów/podzespołów w magazynie, dokonanie ich odpowiednich zakupów;
g)serwis- obejmuje zespoły zajmujące się profesjonalnym wykonywaniem serwisów instalacji uprzednio wykonanych przez Wnioskodawcę, jak i wykonywaniem usług serwisowych na zlecenia zewnętrzne (w przypadku instalacji wykonanych przez inne podmioty niż Wnioskodawca). Zespół ten zajmuję się usługami serwisu instalacji fotowoltaicznych, magazynów energii, pomp ciepła kolektorów słonecznych jak i ładowarek aut elektrycznych. W ramach tej struktury organizacyjnej wykonywane są również audyty eksperckie, których wynikiem jest lokalizacja a następnie usunięcie ewentualnych błędów programowych i/ lub montażowych w instalacjach;
h)IT- obejmuje zespoły/działy związane z systemami IT;
i)marketing- obejmuje zespoły zajmujące się promocją oraz reklamą działalności Wnioskodawcy;
j)szkolenia (Akademia OZE)- obejmuje zespoły zajmujące się organizacją i przeprowadzaniem szkoleń dotyczących systemów fotowoltaicznych w ramach uzyskanej Akredytacji Urzędu Dozoru Technicznego. Szkolenia przeprowadzane są m.in. dla osób początkujących lub specjalistów, w ramach podwyższania kompetencji zawodowych;
k)usług Wspólnych- obejmuje działy związane z tzw. back office, czyli związane z ogólną działalnością Spółki Dzielonej, takie jak m.in. księgowość, kontroling, HR, BHP, wsparcie prawne, biuro zarządu i Compliance, głównego księgowego, systemy jakości, finanse;
l)zarządzanie Nieruchomościami- obejmuje kompleksowe zaspokajanie potrzeb lokalowych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, polegające m.in. na utrzymaniu obiektów należących do Wnioskodawcy (budynek magazynowo- biurowy) oraz przynależnych do nieruchomości dróg, parkingów), utrzymanie infrastruktury związanej z nieruchomościami, w tym sieci elektrycznych, instalacji wodnej, kanalizacji, klimatyzacji, ogrzewania oraz automatyki obiektowej, prowadzenie recepcji, a także administracja umowami z wybranymi dostawcami (np. mediów).
W ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, zostały wyodrębnione następujące jednostki organizacyjne (dalej łącznie jako: „Działy”):
A.Dział Serwisu- obejmuje zespoły posiadające kompetencje w zakresie serwisu/naprawy (lit. g), magazynów energii, pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz ładowarek do aut elektrycznych, zarówno w ramach instalacji wykonanych uprzednio przez Spółkę Dzieloną jak i na zlecenie klientów zewnętrznych (odrębne zlecenia);
B.Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji- obejmuje zespoły posiadające kompetencje w zakresie głównej działalności operacyjnej tj.:
1)Departament Sprzedaży, który zajmuje się obszarem handlowym (lit. a - czynności związane z pozyskiwaniem klientów); pozyskiwaniem dofinansowań (lit. b); kwestiami biznesowymi (lit. d - badania i rozwój w zakresie zwiększania kompetencji); przeprowadzanie audytów energetycznych (lit. c) oraz
2)Departament Realizacji Inwestycji, który zajmuje się obszarami związanymi z kompetencjami technicznymi/ realizacyjnymi (lit. e), a także zaopatrzeniem (lit. f);
C.Dział Administracji- obejmuje zespoły posiadające kompetencje w zakresie działalności związanej z obsługą administracyjno- finansową tj.:
1)Departament Finansowy (lit. k, l), który zajmuje się zarządzaniem nieruchomościami Wnioskodawcy (dot. biura, magazynu oraz powierzchni przynależnych, które należą do Wnioskodawcy), a także pozostałymi usługami wspólnymi (w tym m.in. finanse, księgowość, HR) oraz
2)Departament Marketingu i Szkoleń (lit. h, i, j), którego obszarem kompetencji jest zarządzanie reklamą i promocją działalności Spółki Dzielonej, zarządzanie systemami IT, jak i przygotowywaniem oraz przeprowadzaniem akredytowanych szkoleń.
Podział przez wyodrębnienie
Biorąc pod uwagę powyższe, Wspólnicy (dalej: „Wspólnicy”) Wnioskodawcy planują dokonać podziału poprzez wyodrębnienie Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji oraz Działu Serwisu do odrębnych spółek kapitałowych (dalej odpowiednio: „Spółka nowo zawiązana”, „Spółka B.”, a także łącznie: „Spółki Przejmujące”) w trybie art. 529 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.), w zamian za udziały lub akcje w tych spółkach, które obejmie Wnioskodawca (dalej: „Podział”). Równocześnie Dział Administracyjny pozostanie w Spółce Dzielonej.
Podział Wnioskodawcy zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym bądź jednym z głównych celów tego podziału nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Powyższe operacje mają na celu wyeliminowanie problemów zarządczych związanych z prowadzeniem kilku odrębnych Działów, w tym Działu Administracji, który tak jak powyżej wskazano skupia czynności związane z wykonywaniem tzw. usług wspólnych/ogólnych (tzw. Centrala).
Ponadto celem powyższych operacji jest usprawnienie działalności poszczególnych Działów, jak i uporządkowanie kompetencji/ działalności podmiotów w ramach Grupy m.in. poprzez przeniesienie Działu Serwisu do istniejącej już w ramach Grupy Spółki B., która w ramach swojej działalności zajmuje się m.in. usługami serwisu farm fotowoltaicznych etc.
W szerszym ujęciu planowany Podział wpisuje się w cel o znaczeniu strategicznym dotyczący zmiany zasad zarządzania biznesami istniejącymi w ramach Spółki Dzielonej.
Zmiana obecnego modelu zarządzania Działami funkcjonującymi wewnątrz Spółki Dzielonej na model pośredni (tj. zarządzanie przez Spółkę Dzieloną biznesami działającymi w ramach spółek zależnych), będzie skutkowała także optymalizacją zadań Zarządu Spółki. Pozwoli ona na pełne ukierunkowanie działalności Zarządu Spółki na zadania związane z opracowywaniem i realizacją strategii nowo utworzonej grupy kapitałowej powstałej, w rezultacie powyższych operacji (dalej: „nowo utworzona Grupa”) oraz rozwojem i podnoszeniem jej wartości, m.in. poprzez utrzymanie jak największych korzyści płynących ze współpracy i synergii pomiędzy spółkami w nowo utworzonej Grupie - w ramach działalności Centrali.
Koncentracja na roli Spółki Dzielonej jako Centrali, którą umożliwi przejście na model pośredniego zarządzania, w zakresie działań wspierających, pozwoli na optymalizację kosztową i operacyjną całej nowo utworzonej Grupy poprzez wprowadzenie ujednoliconych standardów dla wszystkich spółek Grupy w zakresie m.in. HR, księgowości i finansów, IT, itd.
Dział Serwisu
Na moment przeprowadzenia podziału przez wyodrębnienie, Dział Serwisu będzie posiadać następujące cechy na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej:
W zakresie wyodrębnienia organizacyjnego
Dział Serwisu będzie wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy w wyniku uchwały zarządu Spółki Dzielonej.
Dział Serwisu będzie funkcjonował w oparciu o wyodrębnione składniki materialne i niematerialne, a więc:
- ruchome środki trwałe oraz inne ruchomości niebędące środkami trwałymi, związane ściśle z działalnością Działu Serwisu, w tym urządzenia takie jak osprzęt pomiarowy, sprzęt komputerowy, narzędzia, materiały, komponenty, półprodukty i produkty niezbędne do realizacji usług serwisowych, osprzęt pomiarowy;
- prawa i obowiązki z umów związanych z działalnością prowadzoną w ramach Działu Serwisu (przede wszystkim umowy z klientami zewnętrznymi), a także istniejące należności i zobowiązania wynikające z ww. umów,
- magazyn serwisowy obejmujący materiały niezbędne do wykonywania usług w ramach Działu Serwisowego;
- ogół wiedzy i informacji pozyskanych w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Działu Serwisu, w szczególności fachowa wiedza techniczna (w obszarze serwisu instalacji fotowoltaicznych, solarnych, pomp ciepła), doświadczenie w zakresie realizacji projektów wymiany elementów instalacji PV (know-how), jak również dokumentacja techniczna, w tym zmaterializowana wiedza związana z prowadzeniem złożonych projektów badawczych oraz ich utrwalone w postaci dokumentacji rezultaty, których efektem jest maksymalizacja wydajności pracy modułów PV, pomp ciepła i kolektorów słonecznych, zapewniania niezbędnego poziomu usług.
Ponadto, w związku z podziałem przez wyodrębnienie Działu Serwisu, do Spółki B. przejdzie w trybie art. 231 Kodeksu pracy (Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.) zespół pracowników, obejmujący wykwalifikowanych specjalistów posiadających zarówno ogólną wiedzę techniczną, jak również indywidualne specjalizacje powiązane bezpośrednio z działalnością Działu Serwisu.
W zakresie wyodrębnienia finansowego
Na poziomie zakładowego planu kont będą wyodrębnione konta przychodowe oraz kosztowe dotyczące Działu Serwisu. Przy wykorzystaniu zakładowego planu kont oraz ksiąg pomocniczych będzie możliwe przedstawienie sytuacji finansowej Działu Serwisu, w szczególności sporządzenie jego bilansu.
Dział Serwisu będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności.
Do Działu Serwisu będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z jego działalnością - w wyniku podziału przez wyodrębnienie zobowiązania przyporządkowane wyłącznie do Działu Serwisu zostaną przejęte przez Spółkę B.
W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego
Składniki majątkowe przyporządkowane do Działu Serwisu będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych, obejmujących działalność w obszarach usług serwisowych, takich jak: audyt instalacji fotowoltaicznej; pomiary instalacji elektrycznej; wykonanie uziemienia instalacji; przeprowadzanie przeglądów okresowych technicznych, a także wymiany elementów instalacji PV w zakresie instalacji solarnych, pomp ciepła.
Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji
Na moment przeprowadzenia podziału przez wyodrębnienie Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie posiadać następujące cechy na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej:
W zakresie wyodrębnienia organizacyjnego
Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy w wyniku uchwały zarządu Spółki Dzielonej.
Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie funkcjonował w oparciu o wyodrębnione składniki materialne i niematerialne, a więc:
- ruchome środki trwałe oraz inne ruchomości niebędące środkami trwałymi, związane ściśle z działalnością Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, w tym urządzenia (sprzęt komputerowy, urządzenia, drony), narzędzia, materiały, komponenty, półprodukty i produkty związane z realizacją instalacji,
- prawa i obowiązki z umów związanych z działalnością prowadzoną w ramach Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji (przede wszystkim umowy z klientami i dostawcami, a także umowy kredytu, leasingu i prowadzenia rachunków bankowych), a także istniejące należności i zobowiązania wynikające z ww. umów,
- ogół wiedzy i informacji pozyskanych w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, w szczególności fachowa wiedza techniczna (w obszarze wykonywania instalacji związanych z energią odnawialną), doświadczenie w zakresie realizacji projektów związanych z budową instalacji oraz zarządzania takimi projektami (know-how), jak również dokumentacja techniczna, w tym spisane procedury (procesy) obsługi kontrahentów, zapewniania niezbędnego poziomu usług, zarządzania projektami, prowadzenia negocjacji i zawierania umów, w tym również strategii pozyskiwania klientów (materiały sprzedażowe, wewnętrzne materiały szkoleniowe), plany rozwoju produktów, analiza rynku (wyniki badań otoczenia ekonomicznego) oraz możliwości dalszego rozwoju w tym pozyskiwania inwestorów w celu prowadzenia dalszych badań rozwojowych i realizacji innych potrzeb inwestycyjnych.
W związku z podziałem przez wyodrębnienie Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, do nowo utworzonej Spółki przejdzie w trybie art. 23 1 Kodeksu pracy zespół pracowników, obejmujący wykwalifikowane zespoły inżynierskie, projektantów, analityków, wdrożeniowców oraz obsługi administracyjnej posiadających zarówno ogólną wiedzę techniczną jak również indywidualne specjalizacje wprost związane z działalnością Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji.
W zakresie wyodrębnienia finansowego
Na poziomie zakładowego planu kont będą wyodrębnione konta przychodowe oraz kosztowe dotyczące Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji. Przy wykorzystaniu zakładowego planu kont oraz ksiąg pomocniczych będzie możliwe przedstawienie sytuacji finansowej Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, w szczególności sporządzenie jego bilansu.
Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności.
Do Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z jego działalnością - w wyniku podziału przez wyodrębnienie zobowiązania przyporządkowane wyłącznie do Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji zostaną przejęte przez nowo utworzoną Spółkę.
W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego
Składniki majątkowe przyporządkowane do Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych w obszarach handlowych, realizacyjnych oraz zaopatrzeniowych.
Celem wyodrębnienia tego działu jest przeniesienie do jednego podmiotu głównej działalności operacyjnej Spółki Dzielonej. W ramach opisywanego wyodrębnienia, przeniesione zostaną zespoły, które zajmują się poszczególnymi etapami prac, zmierzającymi do wykonania danej instalacji. Czynności wykonywane przez Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji dotyczą zarówno mikro instalacji (do 50kW) jak i farm fotowoltaicznych (powyżej 50 kW), do czego dedykowane są poszczególne zespoły specjalistów. Niemniej czynności wykonywane, w zakresie obu rodzajów instalacji (mikro oraz farm), można podzielić na następujące etapy:
- pozyskanie klienta: czynności te obejmują zespoły, które zajmują się analizą rynku, przygotowywaniem ofert, wyszukaniem oraz pozyskaniem klienta, a następnie (docelowo) podpisaniem umowy. W zakresie mikro instalacji (do 50kW) będą to umowy /zlecenia przygotowywane przez zespół handlowy, natomiast, w zakresie farm fotowoltaicznych niezbędne jest również wsparcie inżynieryjne i techniczne, w celu przygotowania oferty dla tzw. „dużych” kontraktów, czy też udziale w przetargach publicznych,
- projektowanie/przygotowanie zlecenia: w tym zakresie, zadania gospodarcze opierają się na przygotowaniu projektu instalacji, a następnie przekazaniu informacji odnośnie projektu do zespołu zajmującego się zaopatrzeniem (CRM), gdzie dokonywana jest kontrola stanu magazynowego, tj. czy wykonanie danego projektu wymaga dokonania zakupów komponentów, czy też stany magazynowe zezwalają na wykonanie danego projektu,
- realizacja instalacji: czynności te obejmują działania stricte techniczne, zespołu inżynierów/pracowników odpowiedzialnych za wykonanie kontraktu, a następnie przeprowadzenie jego testów i oddanie do użytkowania.
Zespół składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie mógł być uznany za niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.
Składniki majątkowe pozostające własnością Wnioskodawcy tj. Dział Administracji
W związku z przeprowadzonym podziałem przez wyodrębnienie u Wnioskodawcy pozostanie majątek obejmujący tzw. centrum usług wspólnych dla spółek z grupy, obejmującą następujące składniki:
- nieruchomości (budynek magazynowo- biurowy oraz nieruchomość gruntowa), a także niezbędna do korzystania z nich infrastruktura w tym drogi, dojazdy i parkingi,
- obejmująca zespoły zajmujące się promocją i marketingiem produktów Spółki Dzielonej jak i zespoły realizujące szkolenia w ramach Akademii;
- obejmująca zespoły związane z zarządzaniem systemami IT;
- obejmująca zespoły związane z tzw. back office takie jak: księgowość, kontroling, HR, zarządzanie nieruchomościami, BHP, wsparcie prawne;
- a także czynności ogólne obejmujące m. in. biuro zarządu i compliance, głównego księgowego, systemy jakości, finanse.
Pozostający u Wnioskodawcy majątek będzie niewątpliwie stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.; dalej: „KC”), a tym samym w rozumieniu art. 4a pkt 3 ustawy o CIT.
W tym miejscu Spółka Dzielona wskazuje, że ma pełną świadomość, że neutralność podatkowa podziału Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Działu Serwisu oraz Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji jest w szczególności uzależniona także od tego, czy majątek pozostający u Wnioskodawcy będzie także stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Jednocześnie w ocenie Spółki Dzielonej uznanie, że majątek pozostający na dzień podziału przez wyodrębnienie stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa byłoby płytkim spojrzeniem na jej strukturę organizacyjną.
Jak zostało wskazane powyżej, w ramach struktury organizacyjnej Wnioskodawcy funkcjonują struktury kompetencyjne zajmujące się określonymi zadaniami. Niektóre z tych struktur, w ocenie Wnioskodawcy mogą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa, gdyż są do niej przypisane określone materialne i niematerialne składniki majątkowe, w tym umowy z odbiorcami, a także pracownicy. Co więcej, na potrzeby analiz finansowych, dla poszczególnych struktur kompetencyjnych można wyodrębnić przypisane przychody i koszty oraz należności i zobowiązania.
Przykładowo wyżej opisana struktura kompetencyjna Szkolenia czy też Marketing stanowią dojrzale wyspecjalizowaną działalność Wnioskodawcy, przygotowywaną do kolejnych faz rozwoju, których następstwem może być bezpośrednia ich sprzedaż konkretnemu zainteresowanemu inwestorowi branżowemu lub inna forma restrukturyzacji, której celem będzie pozyskiwanie kapitału do dalszego rozwoju np. poprzez spółkę typu joint-venture lub w ramach spółki inwestycyjnej, o czym świadczy chociażby fakt otrzymanej akredytacji dot. szkoleń od Urzędu Dozoru Technicznego.
Wobec powyższego, rozmiary działalności Wnioskodawcy oraz gama oferowanych rozwiązań nakazują przyjąć, że na dzień podziału Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Działu Serwisu oraz Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, majątek pozostający u Wnioskodawcy będzie stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 1 KC oraz art. 4a pkt 3 ustawy o CIT.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Spółki Przejmujące zamierzają kontynuować działalność prowadzoną w Spółce Dzielonej przez Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji.
Spółki Przejmujące będą miały faktyczną możliwość kontynuowania tych działalności wyłącznie w oparciu o nabyte składniki, bez konieczności angażowania dodatkowych składników lub podejmowania dodatkowych działań.
Tak jak Wnioskodawca wskazał, w opisie stanu faktycznego na moment podziału przez wyodrębnienie każdy z wyodrębnianych Działów (Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji) będzie spełniać wszelkie warunki do uznania za ZCP w rozumieniu analizowanych przepisów ustawy CIT m.in. składniki majątkowe przyporządkowane do każdego z Działów będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych (w przypadku Działu Serwisu - działalność związana z usługami profesjonalnego serwisu elementów instalacji PV, magazynów energii, pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz ładowarek do aut elektrycznych; w przypadku Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji - działalność w zakresie pozyskiwania klientów, zleceń, a także działalność związana z zaprojektowaniem oraz wytworzeniem poszczególnych rodzajów instalacji (do 50kW) jak i farm fotowoltaicznych (powyżej 50 kW)). Zespoły składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład każdego z Działów będą mogły być uznane za niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Jednocześnie składniki te umożliwią Spółkom Przejmującym kontynuowanie działalności prowadzonej w Spółce Dzielonej przez Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji - bez dokonywania jakichkolwiek dodatkowych nakładów.
Pytania
1)Czy wyodrębniany ze Spółki Dzielonej do Spółki B. Dział Serwisu na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT?
2)Czy wyodrębniany ze Spółki Dzielonej do nowo utworzonej Spółki Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT?
3)Czy w związku z planowanym podziałem Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Działu Serwisu oraz Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podatkowy na gruncie ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1
Wyodrębniony ze Spółki Dzielonej do Spółki B. na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Ad 2
Wyodrębniany ze Spółki Dzielonej do nowo utworzonej Spółki Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Uzasadnienie wspólne stanowiska 1 i 2
Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) wskazana w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT stanowi, iż zorganizowana część przedsiębiorstwa to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Jednocześnie, zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem wskazanym w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego w celu stwierdzenia, iż wyodrębniona część przedsiębiorstwa będzie stanowić ZCP niezbędne jest wykazanie:
- istnienia zespołu składników niematerialnych oraz materialnych, w tym zobowiązań;
- wyodrębnienia organizacyjnego;
- wyodrębnienia finansowego;
- wyodrębnienia funkcjonalnego.
Powyższe potwierdza teza Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej przedstawiona w interpretacji indywidualnej z dnia 1 marca 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.268.2022.2.JF, w której wskazano, iż: „zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest zatem dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze.
Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że jednym z podstawowych elementów istnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).
Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).”
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.307.2021.5.BD dodał, iż: „zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość)”.
Poniżej przedstawiono zatem analizę spełnienia poszczególnych warunków uznania za ZCP przez wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych.
Istnienie zespołu składników niematerialnych oraz materialnych
Uznanie danej masy majątkowej za ZCP wymaga istnienia zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Jak słusznie zauważył Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 1 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB 1-3.4010.307.2021.3.JKU: „podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.”
Warunek wyodrębnienia organizacyjnego
Na podstawie interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, iż wyodrębnienie organizacyjne oznacza odrębny pod względem organizacyjnym zespół składników materialnych i niematerialnych zachowujący miejsce w strukturze organizacyjnej (departament, dział, oddział, pion lub wydział). W tym przypadku istotne jest również formalne potwierdzenie struktury organizacyjnej, dokonane na bazie statutu, regulaminu lub uchwały zarządu. W szczególności w ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażonej w interpretacji indywidualnej z dnia 17 stycznia 2020 r. sygn. 0114-KDIP 2-2.4010.483.2019.1.RK zostało stwierdzone, iż: „samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności „widocznym z zewnątrz”. Oznacza to, że wyodrębnienie musi wynikać z określonych decyzji statutowych (zarządczych itp.), które formalnie nadają jednostce wewnętrznej uprawnienia uzasadniające jej wydzielenie organizacyjne”.
Warunek wyodrębnienia finansowego
W świetle wykładni przepisów regulujących tematykę ZCP wyodrębnienie finansowe rozumiane jest jako stan, w którym poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zespół składników materialnych stanowiących ZCP nie musi stanowić jednostki samodzielnej finansowo, nie jest również zobowiązany do samodzielnego bilansu w ramach przedsiębiorstwa podatnika.
Zgodnie z interpretacjami podatkowymi (przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 maja 2020 r., sygn. 0111-KDIB3 -2.4012.197.2020.1.MGO) podkreśla się, że w sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przenoszone zobowiązania i należności powinny być wyodrębnione oraz przyporządkowane organizacyjnie i finansowo do wyodrębnionego majątku tak, aby można było przejąć funkcje wyodrębnionego majątku w sposób umożliwiający przejęcie funkcji gospodarczych.
Warunek wyodrębnienia funkcjonalnego
Wyodrębnienie funkcjonalne w świetle ujednoliconego stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe oznacza, że dany zespół składników majątkowych służy realizowaniu w przedsiębiorstwie określonej działalności i zadań gospodarczych. W szczególności, niezbędne jest, aby ZCP wykonywała odrębną od podmiotu, z którego została utworzona działalność.
Zgodnie z interpretacjami podatkowymi (przykładowo interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 marca 2023 r. sygn. 0111-KDIB1-2.4010.819.2022.4.EJ podkreśla się, iż: „wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.”
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, aby uznać część przedsiębiorstwa za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o CIT powinny być spełnione następujące przesłanki:
- istnienie w ramach ZCP składników materialnych i niematerialnych;
- finansowe wyodrębnienie w istniejącym przedsiębiorstwie polegające na takiej ewidencji zdarzeń gospodarczych, aby możliwe było przyporządkowanie do ZCP przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań;
- organizacyjne wyodrębnienie ZCP w strukturze istniejącego przedsiębiorstwa jako departament, dział, wydział, oddział itp.; przyporządkowanie pracowników oraz majątku do ZCP;
- funkcjonalne wyodrębnienie ZCP polegające na realizowaniu w przedsiębiorstwie określonej (i odrębnej od pozostałych) działalności i zadań gospodarczych oraz możliwości kontynuacji dotychczasowych zadań ZCP, w przypadku jego przeniesienia na nowy podmiot.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że na moment podziału przez wyodrębnienie każdy z wyodrębnianych Działów (Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji) będzie spełniać wszelkie warunki do uznania za ZCP w rozumieniu analizowanych przepisów ustawy CIT.
Należy bowiem uznać, iż:
1.W przypadku każdego z Działów będzie istniał zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, wskazanych w punkcie 1.1.1. (w odniesieniu do Działu Serwisu) i 1.2.1. (w odniesieniu do Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji).
2.Istniejący w ramach każdego z Działów zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie tj.:
- każdy z Działów będzie wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy na podstawie uchwały Zarządu Spółki Dzielonej;
- do każdego z Działów będą przypisani pracownicy realizujący obowiązki pracownicze związane z działalnością gospodarczą danego Działu. W związku z podziałem przez wyodrębnienie Wnioskodawcy, ww. pracownicy przejdą do właściwej spółki przejmującej (ETS, nowo utworzona Spółka) w trybie art. 23[1] Kodeksu pracy.
3.Istniejący w ramach każdego z Działów zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie:
- na poziomie zakładowego planu kont będą wyodrębnione konta przychodowe oraz kosztowe dotyczące każdego z Działów;
- przy wykorzystaniu zakładowego planu kont oraz ksiąg pomocniczych będzie możliwe przedstawienie sytuacji finansowej każdego z Działów, w szczególności sporządzenie jego bilansu;
- każdy z Działów będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności;
- do każdego z Działów będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z jego działalnością - w wyniku podziału przez wyodrębnienie zobowiązania te zostaną przejęte przez właściwą spółkę przejmującą.
4.Istniejący w ramach każdego z Działów zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie funkcjonalnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie: składniki majątkowe przyporządkowane do każdego z Działów będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych (w przypadku Działu Serwisu - działalność związana z usługami profesjonalnego serwisu elementów instalacji PV, magazynów energii, pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz ładowarek do aut elektrycznych; w przypadku Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji - działalność w zakresie pozyskiwania klientów, zleceń, a także działalność związana z zaprojektowaniem oraz wytworzeniem poszczególnych rodzajów instalacji (do 50kW) jak i farm fotowoltaicznych (powyżej 50 kW)). Zespoły składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład każdego z Działów będą mogły być uznane za niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.
W konsekwencji, jak wynika z analizowanego stanu faktycznego, każdy z wyodrębnionych Działów (Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji) będzie spełniać wszelkie warunki do uznania za ZCP, w rozumieniu analizowanych przepisów ustawy o CIT.
Ad 3
Podział Spółki Dzielonej przez wyodrębnienie Działu Serwisu oraz Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podatkowego na gruncie ustawy o CIT, albowiem u Wnioskodawcy pozostanie majątek stanowiący przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 KC oraz art. 4a pkt 3 ustawy o CIT.
Uzasadnienie
Stosownie do treści art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m) tiret trzeci ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uznaje się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym przychody spółki dzielonej.
W myśl art. 7b ust. 1 pkt 1a ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.
W myśl art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub dzień wydzielenia albo dzień wyodrębnienia, przy czym przepisy art. 14 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
Z treści art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT wynika, iż do przychodów nie zalicza się w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa - wartości rynkowej składników majątku przeniesionych na spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane ustalonej na dzień poprzedzający dzień podziału lub dzień wydzielenia albo dzień wyodrębnienia.
Biorąc zatem pod uwagę literalną treść art. 12 ust. 1 pkt 9 oraz art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT, należy stwierdzić, że powołane przepisy ustawy o CIT odnoszą się do trzech sytuacji, tj. podziału spółki oraz podziału przez wydzielenie lub podziału przez wyodrębnienie.
W pierwszym przypadku wskazanych przepisów ustawodawca wskazuje, że przychód występuje w sytuacji, gdy majątek przejmowany nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa, natomiast w drugim i trzecim przypadku zawartym w tych przepisach prawodawca uznał, że przychód wystąpi w sytuacji, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem, żeby skorzystać z wyłączenia z przychodów obydwie części majątku muszą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W konsekwencji wystąpienie przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, uzależnione jest od posiadania przez każdą z części przedsiębiorstwa podlegającego podziałowi przez wyodrębnienie (każdej wyodrębnianej części oraz części pozostającej w dzielonym przedsiębiorstwie) atrybutu ZCP, o którym mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Zauważyć przy tym należy, że zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, majątek pozostający u Wnioskodawcy stanowić będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 4a pkt 3 ustawy o CIT. Nie oznacza to jednak, że w takim stanie rzeczy art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT rozumiany a contrario oraz art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT nie znajdą zastosowania.
Stosownie do art. 4a pkt 3 ustawy o CIT, przez przedsiębiorstwo należy rozumieć przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów KC. W myśl art. 55 1 zdanie pierwsze KC, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast w myśl powołanego już art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, przez ZCP należy rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Z zestawienia powyższych przepisów wprost wynika, że definicja przedsiębiorstwa jest definicją szerszą niż definicja ZCP. Na jedno przedsiębiorstwo może się składać kilka ZCP (co w stanie faktycznym niniejszej sprawy może mieć miejsce, z uwagi na rozmiary działalności Wnioskodawcy oraz gamę oferowanych rozwiązań). W takim stanie rzeczy, skoro majątek pozostający u Wnioskodawcy będzie stanowił przedsiębiorstwo, to tym samym będzie z natury rzeczy spełniać wymogi uznania go za ZCP.
W myśl art. 12 ust. 13 ustawy o CIT, przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania (art. 12 ust. 14 ustawy o CIT).
W konsekwencji, w przypadku przyjęcia, że Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji każdy z osobna, będą stanowić ZCP, oraz przyjęcia, że majątek pozostający u Wnioskodawcy będzie stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 4a pkt 3 ustawy o CIT podział Wnioskodawcy poprzez wyodrębnienie Działu Serwisu oraz Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji nie spowoduje po stronie Spółki Dzielonej powstania przychodu podatkowego, pod warunkiem, że głównym lub jednym z głównych celów podziału Wnioskodawcy poprzez wyodrębnienie Działów do spółek przejmujących nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Warto przy tym wskazać na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.564.2021.2.ŚS, w której wskazał, że: „Dział Produkcji jest w takim stopniu samodzielny i zorganizowany, aby wraz z jego przeniesieniem na skutek Podziału do Spółki Przejmującej została zachowana pełna ciągłość w zakresie przenoszonej działalności; oznacza to, iż po podziale Dział Produkcji będzie prowadził w sposób płynny i samodzielny działalność w zakresie swoich kompetencji biznesowych w takim samym kształcie jak wcześniej w ramach Spółki,
- pozostały w Spółce Dział Rekultywacji jest w takim stopniu samodzielny i zorganizowany, aby po podziale płynnie mógł kontynuować działalność w zakresie rekultywacji. Co istotne, plany na następne lata zakładają dalszy rozwój i wzrost przychodów każdej ze spółek po podziale tj.: Spółki oraz Spółki Przejmującej.
Mając powyższe na uwadze stwierdzić, należy, że przedstawione przez Państwa okoliczności sprawy pozwalają na uznanie, że zarówno zespół składników majątkowych przenoszony do Spółki Przejmującej, jak i zespół składników majątkowych pozostający u Państwa, cechuje się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym, który w dniu dokonania transakcji będzie posiadał samodzielność finansową. Zatem należy przyjąć, że zarówno zespół składników materialnych i niematerialnych, stanowiący ZCP (Dział Produkcji), który zostanie wydzielony z Państwa majątku na rzecz Spółki Przejmującej, jak i zespół składników materialnych i niematerialnych ZCP (Dział Rekultywacji), który pozostanie u Państwa, stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Zatem, w przedstawionej sytuacji, po Państwa stronie, w związku z planowanym podziałem przez wydzielenie nie dojdzie do powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw z art. 12 ust. 4 pkt 3h ww. ustawy.”
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 10 czerwca 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.633.2021.1.AW, wskazał, że: „Jak wynika z powyższego przepisu, w sytuacji, gdy zarówno majątek przejmowany na skutek podziału przez wydzielenie jak i pozostający po wydzieleniu stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa, spółka dzielona nie uzyskuje przychodu.
Skoro zarówno zespół składników materialnych i niematerialnych przeniesiony do spółki kapitałowej (...), jak również pozostający w spółce dzielonej (...) będą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, to po stronie spółki dzielonej, nie powstanie przychód podatkowy na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.”
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 27 lutego 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.804.2022.3.KM, wskazał, że: „Działalność wydzielana ze Spółki, jak i działalność pozostająca w Spółce będzie na dzień wydzielenia wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. W związku z czym zespoły składników materialnych i niematerialnych, przypisane do Działalności Edukacyjnej jak i Działalności Handlowo-Usługowej, będą na tyle zorganizowane, aby możliwe było samodzielne wykonywanie zadań i prowadzenie działalność bez udziału pozostałych struktur.
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treść powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że zarówno, wydzielany do Spółki nowo zawiązanej jak i pozostający w Spółce dzielonej- Wnioskodawcy- zespół składników materialnych i niematerialnych będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 Ustawy o CIT. Zespół składników materialnych i niematerialnych będzie bowiem wyodrębniony na wszystkich trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej, funkcjonalnej i każda z wydzielonych części może samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze. W związku z powyższym, skoro zarówno majątek pozostający w Spółce, jak i majątek przeniesiony na spółkę nowo zawiązaną będą stanowiły zorganizowane części przedsiębiorstwa, to dla Spółki dzielonej nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h Ustawy o CIT.”
Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, podział Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Działu Serwisu oraz Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji do spółek przejmowanych zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, wskazanych w punkcie 1 i 1.3. zdarzenia przyszłego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podział spółek handlowych regulowany jest przez ustawę z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz.U. z 2024 r., poz. 18 ze zm., także „KSH”).
W myśl art. 528 § 1 KSH:
Spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych. Nie jest dopuszczalny podział spółki akcyjnej, jeżeli kapitał zakładowy nie został pokryty w całości.
Stosownie do art. 529 § 1 pkt 5 ww. ustawy:
Podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział przez wyodrębnienie)).
Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych spółki przejmującej przy podziale przez wydzielenie regulują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT” lub updop).
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o CIT,
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Jednocześnie, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o CIT,
Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT,
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
- przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
- przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
- przychody spółki dzielonej.
W myśl art. 7b ust. 1a ustawy o CIT,
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.
Powołane przepisy nie stanowią jednak podstawy powstania zobowiązania podatkowego, a jedynie wskazówkę, do jakiego koszyka przychodów wskazane powyżej przychody powinny być zaklasyfikowane. Samo powstanie ewentualnego przychodu reguluje art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W myśl art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT,
Przychodem jest w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub dzień wydzielenia albo dzień wyodrębnienia, przy czym przepisy art. 14 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
Na podstawie art. 12 ust. 4 lit. 3h ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się:
w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie albo podziale przez wyodrębnienie majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa - wartości rynkowej składników majątku przeniesionych na spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane ustalonej na dzień poprzedzający dzień podziału lub dzień wydzielenia albo dzień wyodrębnienia;
Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 12 ww. ustawy,
Do przychodów nie zalicza się w przypadku połączenia lub podziału spółek, przychodu wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej stanowiącego wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, o którym mowa w ust. 1 pkt 8ba, jeżeli:
a)udziały (akcje) w podmiocie przejmowanym lub dzielonym nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów orazze
b)przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nie jest wyższa niż wartość udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia lub podziału
Zgodnie z art. 12 ust. 13 ustawy o CIT,
Przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
W świetle art. 12 ust. 14 ustawy o CIT,
Jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Stosownie do art. 12 ust. 15 ustawy o CIT,
Przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b mają zastosowanie wyłącznie do spółek będących podatnikami, o których mowa w:
1) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek lub podmiotów mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, albo
2) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, albo
3) art. 3 ust. 2, podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych i jest czynnym podatnikiem VAT. Spółka jest częścią grupy kapitałowej Grupa, w skład której wchodzą również Spółki Przejmujące. Spółka w ramach Grupy pełni rolę podmiotu wyspecjalizowanego w realizacji projektów, w zakresie odnawialnych źródeł energii. Spółka specjalizuje się również w logistyce związanej z zaopatrzeniem, w niezbędne części/narzędzia do przygotowania ww. instalacji oraz świadczeniem usług serwisowania zarówno instalacji wykonanych przez samą Spółkę, jak również na zlecenia zewnętrzne.
Wspólnicy Spółki planują dokonać podziału poprzez wyodrębnienie Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji oraz Działu Serwisu do odrębnych spółek kapitałowych w trybie art. 529 § 1 pkt 5 Kodeksu spółek handlowych, w zamian za udziały lub akcje w tych spółkach, które obejmie Spółka. Równocześnie Dział Administracyjny pozostanie w Spółce Dzielonej.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie uchwały zarządu zostały wyodrębnione następujące działy:
A.Dział Serwisu, który obejmuje zespoły posiadające kompetencje w zakresie serwisu /naprawy,
B.Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, który obejmuje zespoły posiadające kompetencje w zakresie głównej działalności operacyjnej,
C.Dział Administracji, który obejmuje zespoły posiadające kompetencje w zakresie działalności związanej z obsługą administracyjno-finansową.
Planowany podział Spółki zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym bądź jednym z głównych celów tego podziału nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Powyższe operacje mają na celu wyeliminowanie problemów zarządczych związanych z prowadzeniem kilku odrębnych Działów, w tym Działu Administracji, który skupia czynności związane z wykonywaniem tzw. usług wspólnych/ogólnych. Ponadto celem powyższych operacji jest usprawnienie działalności poszczególnych Działów, jak i uporządkowanie kompetencji/działalności podmiotów w ramach Grupy.
Planowany podział wpisuje się w cel o znaczeniu strategicznym dotyczący zmiany zasad zarządzania biznesami istniejącymi w ramach Spółki Dzielonej.
Zarówno Dział Serwisu jak i Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy w wyniku uchwały zarządu Spółki Dzielonej. Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie funkcjonował w oparciu o wyodrębnione składniki materialne i niematerialne.
Ponadto, w związku z podziałem przez wyodrębnienie zespół pracowników związanych z Działem Serwisu oraz Działem Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, obejmujący wykwalifikowanych specjalistów posiadających zarówno wiedzę techniczną jak i ogólną przejdzie do Spółki Przejmującej. Pracownicy Działów Serwisu oraz Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, przejdą do Spółki Przejmującej w trybie art. 231 Kodeksu pracy.
W zakresie wyodrębnienia finansowego na poziomie zakładowego planu kont będą wyodrębnione konta przychodowe oraz kosztowe dotyczące przenoszonych działów. Przy wykorzystaniu zakładowego planu kont oraz ksiąg pomocniczych będzie możliwe przedstawienie sytuacji finansowej Działu Serwisu, jak również Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji w szczególności sporządzenie jego bilansu.
Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności. Do Działu Serwisu oraz do Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z działalnością danego Działu.
W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego składniki majątkowe przyporządkowane do Działu Serwisu oraz Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych, obejmujących działalność w obszarach usług serwisowych oraz w obszarach handlowych, realizacyjnych oraz zaopatrzeniowych.
W związku z przeprowadzonym podziałem przez wyodrębnienie w Spółce dzielonej pozostanie majątek Działu Administracyjnego tzw. centrum usług wspólnych dla spółek z grupy, obejmujący następujące składniki:
- nieruchomości (budynek magazynowo- biurowy oraz nieruchomość gruntowa), a także niezbędna do korzystania z nich infrastruktura w tym drogi, dojazdy i parkingi,
- zespoły zajmujące się promocją i marketingiem produktów Spółki Dzielonej jak i zespoły realizujące szkolenia w ramach Akademii;
- zespoły związane z zarządzaniem systemami IT;
- zespoły związane z tzw. back office takie jak: księgowość, kontroling, HR, zarządzanie nieruchomościami, BHP, wsparcie prawne;
- a także czynności ogólne obejmujące m. in. biuro zarządu i compliance, głównego księgowego, systemy jakości, finanse.
Spółki Przejmujące zamierzają kontynuować działalność prowadzoną w Spółce Dzielonej przez Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji. Będą miały faktyczną możliwość kontynuowania tych działalności wyłącznie w oparciu o nabyte składniki, bez konieczności angażowania dodatkowych składników lub podejmowania dodatkowych działań.
Z opisu sprawy wynika, że składniki majątkowe przyporządkowane do każdego z Działów będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych (w przypadku Działu Serwisu - działalność związana z usługami profesjonalnego serwisu elementów instalacji PV, magazynów energii, pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz ładowarek do aut elektrycznych; w przypadku Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji - działalność w zakresie pozyskiwania klientów, zleceń, a także działalność związana z zaprojektowaniem oraz wytworzeniem poszczególnych rodzajów instalacji (do 50kW) jak i farm fotowoltaicznych (powyżej 50 kW)). Zespoły składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład każdego z Działów będą mogły być uznane za niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Jednocześnie składniki te umożliwią Spółkom Przejmującym kontynuowanie działalności prowadzonej w Spółce Dzielonej przez Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji - bez dokonywania jakichkolwiek dodatkowych nakładów. Przyjęty sposób działania nie jest też sztuczny - podział przez wyodrębnienie w pełni odpowiada przyjętym założeniom biznesowym.
Przedmiotem Państwa wątpliwości w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych jest kwestia, czy zarówno przenoszone w ramach podziału przez wyodrębnienie majątki stanowiące Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji jak i majątek stanowiący Działu Administracji pozostający w Spółce będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT i w związku z tym, po spełnieniu dodatkowych warunków, podział przez wyodrębnienie nie spowoduje, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT powstania przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy jako spółki dzielonej.
Biorąc pod uwagę literalną treść art. 12 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, stwierdzić należy, że wskazany przepis odnosi się do dwóch sytuacji, tj. podziału spółki oraz podziału przez wydzielenie albo przez wyodrębnienie. W pierwszym przypadku ustawodawca wskazuje, że przychód występuje w sytuacji gdy majątek przejmowany nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast, w przypadku podziału przez wydzielenie albo przez wyodrębnienie zgodnie z zamysłem ustawodawcy – w spółce podlegającej podziałowi przychód wystąpi w sytuacji, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce dzielonej nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem, aby skorzystać z wyłączenia z przychodów, obydwie części majątku muszą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa.
Zatem, żeby skorzystać z wyłączenia z przychodów obydwie części majątku muszą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W konsekwencji wystąpienie przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uzależnione jest od posiadania przez obydwie części przedsiębiorstwa podlegającego podziałowi przez wyodrębnienie atrybutu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ww. ustawy.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości, w pierwszej kolejności należy ocenić, czy w związku z opisanym we wniosku podziałem przez wyodrębnienie zarówno majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce dzielonej po podziale stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zgodnie z art. 4a ust. 4 ustawy o CIT,
ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa – oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W rozumieniu powyższych regulacji prawnych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, spełniać powinien następujące warunki:
- musi istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
- zespół ten powinien być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki przedsiębiorstwa przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- zespół składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące wskazane zadania.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Zorganizowana część przedsiębiorstwa, w rozumieniu powyższego przepisu, powinna więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota zorganizowanej części przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa stanowi o „zespole składników”. Zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa.
Zatem nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi ona odznaczać się odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiącymi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Zatem, samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności „widocznym z zewnątrz”. Oznacza to, że wyodrębnienie musi wynikać z określonych decyzji statutowych (zarządczych itp.), które formalnie nadają jednostce wewnętrznej uprawnienia uzasadniające jej wydzielenie organizacyjne.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Winno ono mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 i 552 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.)
Podsumowując, aby zatem określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa (zgodnie z definicją zawartą w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT), musi odznaczać się pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 Ustawy o CIT. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa jego zorganizowanej części i ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tym przedsiębiorstwem do tej jego części.
Przy ocenie czy zbywane składniki należy traktować jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa, należy także uwzględnić m.in. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
W opisie zdarzenia przyszłego jednoznacznie wskazali Państwo, że:
1.w przypadku każdego z Działów będzie istniał zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2.istniejący w ramach każdego z Działów zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie tj.:
- każdy z Działów będzie wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy na podstawie uchwały Zarządu Spółki Dzielonej;
- do każdego z Działów będą przypisani pracownicy realizujący obowiązki pracownicze związane z działalnością gospodarczą danego Działu. W związku z podziałem przez wyodrębnienie Wnioskodawcy, ww. pracownicy przejdą do właściwej spółki przejmującej (w trybie art. 23[1] Kodeksu pracy,
3.istniejący w ramach każdego z Działów zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie:
- na poziomie zakładowego planu kont będą wyodrębnione konta przychodowe oraz kosztowe dotyczące każdego z Działów;
- przy wykorzystaniu zakładowego planu kont oraz ksiąg pomocniczych będzie możliwe przedstawienie sytuacji finansowej każdego z Działów, w szczególności sporządzenie jego bilansu;
- każdy z Działów będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności;
- do każdego z Działów będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z jego działalnością - w wyniku podziału przez wyodrębnienie zobowiązania te zostaną przejęte przez właściwą spółkę przejmującą,
4.Istniejący w ramach każdego z Działów zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie funkcjonalnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie: składniki majątkowe przyporządkowane do każdego z Działów będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych (w przypadku Działu Serwisu - działalność związana z usługami profesjonalnego serwisu elementów instalacji PV, magazynów energii, pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz ładowarek do aut elektrycznych; w przypadku Działu Sprzedaży i Realizacji Inwestycji - działalność w zakresie pozyskiwania klientów, zleceń, a także działalność związana z zaprojektowaniem oraz wytworzeniem poszczególnych rodzajów instalacji (do 50kW) jak i farm fotowoltaicznych (powyżej 50 kW)). Zespoły składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład każdego z Działów będą mogły być uznane za niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.
Planowany podział przez wyodrębnienie zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym ani jednym z głównych celów podziału przez wyodrębnienie nie będzie unikanie lub uchylanie się od opodatkowania, a realne i uzasadnione motywy gospodarcze.
Zatem jak wynika z powyższego, zarówno opisany we wniosku w ramach zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych pozostający w Spółce dzielonej, tj. Dział Administracyjny oraz zespół składników materialnych i niematerialnych będący przedmiotem wyodrębnienia, tj. Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 należało uznać za prawidłowe.
Wobec powyższego należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że skoro zarówno wyodrębniany majątek stanowiący Dział Serwisu oraz Dział Sprzedaży i Realizacji Inwestycji, jak i majątek stanowiący Dział Administracyjny pozostający w Spółce, na dzień podziału przez wyodrębnienie będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa, to po stronie Państwa jako spółki dzielonej nie powstanie przychód na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.
Ponadto mając na uwadze treść art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT, w Spółce Dzielonej przychodem nie będzie wartość rynkowa składników majątku przenoszonych na Spółkę Przejmującą ustalona na dzień poprzedzający dzień wyodrębnienia.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych oraz orzeczeń sądów administracyjnych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach podmiotów, które o ich wydanie wystąpiły, zatem nie są one wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).