Koszty ponoszone w związku z projektowaniem i produkcją prototypów, opisane w stanie faktycznym, stanowią i będą stanowiły koszty kwalifikowane, o któ... - Interpretacja - null

Shutterstock

Koszty ponoszone w związku z projektowaniem i produkcją prototypów, opisane w stanie faktycznym, stanowią i będą stanowiły koszty kwalifikowane, o któ... - Interpretacja - 0111-KDIB1-3.4010.523.2024.2.JKU

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Koszty ponoszone w związku z projektowaniem i produkcją prototypów, opisane w stanie faktycznym, stanowią i będą stanowiły koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 Ustawy CIT (z wyłączeniem kosztów wynagrodzeń za czas nieobecności pracowników zatrudnionych na postawie umowy o pracę).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, który dotyczy ulgi badawczo-rozwojowej. 

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 października 2024 r., które wpłynęło w tym samym dniu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Polski zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2022 poz. 2587 z późn. zm.; dalej: „Ustawa CIT”). Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, posiada siedzibę w Polsce i podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych od całości swoich dochodów. Wnioskodawca został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego (…) r.

Przedmiotem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest projektowanie oraz konstruowanie prototypowych maszyn, odpowiedzialnych za automatyzację procesów produkcji różnych elementów (dalej: „Prototypy”). Wnioskodawca specjalizuje się w realizacji prototypów (…). Wykonywane są również urządzenia na indywidualne zamówienia. Wnioskodawca realizuje również projekty, których przedmiotem jest produkcja elementów indukcyjnych, wykonywana na zlecenie konkretnych klientów. W swojej siedzibie Wnioskodawca posiada pomieszczenia techniczne, w których konstruowane są prototypy, a także zaplecze biurowe, w którym pracę prowadzą m.in. projektanci i programiści. Pracownicy Wnioskodawcy swoją pracę realizują na zaawansowanych urządzeniach oraz programach projektowych, w których powstają pierwsze koncepcje Prototypów, a następnie ich zaawansowane projekty.

Wnioskodawca w latach od 2018 do 2023 zatrudniał (…) osób. Obecnie zatrudnienie wynosi (…)  osób, którzy w zależności od posiadanych kompetencji podzieleni są na działy: Dział finansowo-organizacyjny, Dział Produkcji elementów indukcyjnych oraz Dział konstrukcji i budowy maszyn - w ramach którego funkcjonuje m.in. Pracownia konstrukcji, odpowiedzialna za projektowanie i konstruowanie Prototypów. Obecnie w Dziale konstrukcji i budowy maszyn zatrudnionych jest (…)  osób. Pracownicy zatrudnieni przez Wnioskodawcę posiadają odpowiednie wykształcenie i doświadczenie, które umożliwia im opracowywanie od podstaw, od etapu koncepcji do etapu wdrożenia u klienta, nowych autorskich Prototypów. Ponadto, pracownicy Wnioskodawcy z inicjatywy Wnioskodawcy uczestniczą w szkoleniach, podczas których poszerzają swoją wiedzę, co wpływa bezpośrednio na opracowanie i rozwój nowych Prototypów. W każdym roku Wnioskodawca przygotowuje plan szkoleń dla pracowników, który w zależności od możliwości organizacyjnych jest realizowany. Szkolenia dotyczą m.in. programowania robotów i sterowników PLC, tworzenie schematów w systemie (…). Wnioskodawca przystępując do opracowania nowego Prototypu stosuje określony schemat postępowania, w oparciu o który realizowane są projekty. W strukturze Wnioskodawcy funkcjonuje system zarządzania w zakresie projektowania i wytwarzania maszyn (…). W związku z powyższym Wnioskodawca opracował i stosuje Procedury procesowe, w tym m.in. Procedurę Obsługi zleceń i zamówień oraz Procedurę projektowania i budowy maszyn. Proces opracowania nowego Prototypu zostaje zainicjowany przez zapytanie ofertowe otrzymane od klienta. Wnioskodawca otrzymuje zapytania ofertowe od klientów, poszukujących rozwiązań dotyczących automatyzacji procesów w własnym przedsiębiorstwie, którzy ze względu na złożoność procesów nie mogli znaleźć na rynku rozwiązania standardowego, oferowanego jako gotowy produkt. Dlatego też, zapytania ofertowe, które otrzymuje Wnioskodawca dotyczą opracowania nowego, prototypowego rozwiązania. Zapytania ofertowe otrzymywane od klientów nie zawierają projektu nowego rozwiązania ani instrukcji dotyczącej jego wykonania. Zawierają jedynie opis oczekiwanego procesu automatyzacji produkcji wraz z wskazaniem parametrów, które w wyniku automatyzacji mają zostać zapewnione. Otrzymane zapytanie ofertowe zostaje wpisane do Rejestru zapytań ofertowych. Następnie Wnioskodawca nawiązuje kontakt z klientem i ustala jego rzeczywiste potrzeby, wymagania i oczekiwania. Po uzyskaniu niezbędnych informacji, Wnioskodawca analizuje możliwość ich realizacji. W przypadku zapytań ofertowych obejmujących zaprojektowanie Prototypu Wnioskodawca we własnym zakresie opracowuje wstępną koncepcję. W tym celu Kierownik Pracowni Konstrukcji powołuje zespół mający za zadanie opracowanie wstępnej koncepcji Prototypu. Faza ta ma charakter autorski i niepowtarzalny. Na tym etapie powstają główne innowacje, tutaj tworzy się pierwsza koncepcja nowego rozwiązania. Tutaj też zostają zidentyfikowane obszary wiedzy, której wykorzystanie będzie konieczne przy opracowaniu rozwiązań zawartych w koncepcji. Budowa Prototypów realizowana jest na podstawie umów lub zamówień. Po podpisaniu umowy lub potwierdzeniu zamówienia Wnioskodawca przekazuje Kierownikowi Pracowni Konstrukcji wszystkie informacje i ustalenia dokonane z klientem, a następnie zakłada folder z nazwą projektu - Prototypu, gdzie umieszcza wszelkie dane wejściowe niezbędne do zrealizowania projektu. Dokumentacja prowadzona jest w wersji elektronicznej. W założonym folderze umieszcza wszystkie dane niezbędne do rozpoczęcia procesu projektowania. Kierownik Pracowni Konstrukcji powołuje Kierownika Projektu i skład zespołu realizującego projekt, a także zakłada Kartę projektu. Skład zespołu powinien być taki sam jak na etapie przygotowania oferty lub rozszerzony o dodatkowe osoby. Kierownik Projektu, w porozumieniu ze swoim bezpośrednim przełożonym, może w trakcie realizacji dobierać do zespołu dodatkowe osoby. Podstawowe dane dotyczące projektu, w tym zakresy odpowiedzialności, zapisywane są w Karcie projektu. Karta projektu jest tworzona w wersji elektronicznej i przekazana Kierownikowi Projektu, który zapisuje w niej wszystkie informacje, zdarzenia, uzgodnienia, terminy, wyniki przeglądów, weryfikacji i walidacji oraz raporty, związane z realizowanym Prototypem. Zapewnia to stały dostęp do danych wszystkim członkom zespołu projektowego. Kompletność danych jest weryfikowana przez zespół projektowy na spotkaniu otwierającym, zwołanym przez Kierownika Projektu. Skład zespołu projektowego podany jest w „Karcie projektu”. Po pozytywnej weryfikacji danych wejściowych decyzję o możliwości rozpoczęcia prac projektowych podejmuje Kierownik Pracowni Konstrukcji. Wnioskodawca tworzy harmonogram etapów realizowanego projektu. Terminy poszczególnych etapów w harmonogramie ustalane są w porozumieniu z Kierownikiem Projektu. Harmonogram obejmuje wszystkie etapy projektowania i wykonywania Prototypu, z podaniem osób odpowiedzialnych za dany etap.

Do poszczególnych etapów projektu należą:

1) Na podstawie opracowanej koncepcji zostaje przygotowany wstępny rysunek Prototypu. W trakcie opracowania nowego rozwiązania wnioskodawca wykorzystuje wiedzę posiadaną przez zespół pracowników zaangażowanych do opracowania maszyny. Podczas opracowania każdego z Prototypów wykorzystywana jest wiedza z dziedziny mechaniki i budowy maszyn, automatyki, robotyki, elektryki, programowania sterowników (…). Aby mógł powstać każdy z realizowanych przez Wnioskodawcę projektów konieczne jest zaangażowanie pracowników Wnioskodawcy, którzy wykorzystują ww. wiedzę wynikającą z ich wykształcenia i doświadczenia. Pracownicy dzięki własnej kreatywności i synergii posiadanych kompetencji mogą stworzyć nowe, innowacyjne rozwiązanie. Efekty tej synergii są widoczne w tworzeniu założeń projektowych, które nie tylko spełniają aktualne potrzeby klienta, ale również wprowadzają zupełnie nowe możliwości i funkcjonalności. Niejednokrotnie zdarza się, że wnioskodawca lub jego pracownicy, chcąc opracować nowy Prototyp, wynikający z przyjętej na wstępie koncepcji, musi uzupełnić swoją wiedzę. Zdobywanie nowej wiedzy i ciągła jej aktualizacja pomagają zarazem przygotować się na coraz bardziej skomplikowane i zaawansowane wyzwania z dziedziny budowy maszyn i automatyzacji procesów. Przy projektowaniu Prototypów uwzględniane są aspekty środowiskowe czyli analizowane możliwości zastosowania elementów i mechanizmów, umożliwiających ograniczanie oddziaływania maszyny na środowisko naturalne.

2) Na podstawie przyjętych założeń i koncepcji, pracownicy wnioskodawcy, posiadający wykształcenie z dziedziny konstrukcji i budowy maszyn, elektroniki, mechaniki maszyn, programowania, a także robotyki i automatyki przystępują do realizacji projektu.

Wykorzystywany jest w tym zakresie posiadany przez wnioskodawcę park maszyn. Pracownicy przygotowują elementy i łączą. Należy zaznaczyć, iż opracowanie Prototypu jest procesem, który wymaga połączenia wielu elementów technicznych wraz z oprogramowaniem. W wyniku tego procesu powstają nowe rozwiązania dotyczące funkcjonowania przyjętych na etapie koncepcji rozwiązań. W wyniku łączenia odpowiednich układów mechanicznych, elektronicznych i pneumatycznych powstają nowe rozwiązania, które w całości lub częściowo mogą zostać wykorzystane przez wnioskodawcę przy opracowywaniu kolejnych/nowych prototypów. Czasami, ze względu na złożoność Prototypu etap ten potrafi być bardzo długotrwały. W ramach tego etapu pracownicy tworzą również oprogramowanie dla Prototypu, oparte o indywidualnie przygotowany kod źródłowy, które stanowiło będzie podstawę jego funkcjonowania. Oprogramowanie tworzone jest w specjalistycznym środowisku informatycznym przez pracownika posiadającego odpowiednie kompetencje. Na tym etapie wykrywane są również wątpliwości i nieprawidłowości, wynikające z założeń przyjętych na etapie koncepcji. Wnioskodawca ewidencjonuje wszystkie nieprawidłowości w ww. Karcie projektu. Pojawienie się wątpliwości lub nieprawidłowości na etapie budowy Prototypu stwarza konieczność powrotu do etapu koncepcji i poszukiwania nowego rozwiązania, które zapewni funkcjonowanie Prototypu zgodnie z przyjętymi przez wnioskodawcę założeniami.

3) Kiedy cały Prototyp jest gotowy następuje faza testów, podczas której przeprowadzane są próby działania maszyny. Zazwyczaj początkowe testy kończą się niepowodzeniem co wymaga wprowadzania poprawek i usprawnień. Cechą budowy maszyny jest bowiem nieprzewidywalność i ryzyko niepowodzenia, które w momencie wystąpienia wymaga od wnioskodawcy pogłębienia analiz oraz nowych prób.

4) Po zakończonej pozytywnie fazie testów następuje faza kontroli jakości oraz wdrożenia. Każdy z powyższych elementów procesu stanowi ciąg przyczynowo-skutkowy.

Za opracowanie całej maszyny odpowiada jedynie Wnioskodawca. To on tworzy innowacyjne rozwiązania, które implementuje w ostateczny kształt urządzenia. Dzięki temu jest ono niepowtarzalne i stanowi dla niego nowy produkt, nie posiadający elementów odtwórczych. Dopiero po opracowaniu działającego zgodnie z założeniami prototypu, co związane jest z realizacją każdego z powyższych etapów, od koncepcji do zakończenia pozytywnego testów, powstaje nowy produkt. Sposób jego funkcjonowania oraz realizowany proces automatyzacji jest za każdym razem inny, a w konsekwencji dla jego opracowania konieczne jest wykorzystanie wiedzy i doświadczenia pracowników Wnioskodawcy.

W wyniku działań pracowników powstają nowe rozwiązania techniczne, które mogą zostać wykorzystane w kolejnych projektach realizowanych przez Wnioskodawcę. Wiedza uzyskana podczas opracowywania nowego Prototypu może być również wykorzystywana w przypadku konieczności powielenia pierwotnego, skończonego prototypu, a przez to wprowadzenia na rynek nowego rozwiązania technicznego, dotychczas niewystępującego. Wnioskodawca prowadzi projekty, które nie powielają typowych koncepcji, a zapewniają nowoczesne i innowacyjne produkty w dziedzinie produkcji maszyn i systemów automatyki przemysłowej. Wnioskodawca, zgodnie z wskazaną powyżej systematyką opracował w swojej praktyce kilkadziesiąt różnych Prototypów. Każdy z opracowanych Prototypów różnił się od pozostałych, odpowiadał za inny proces automatyzacji, a w konsekwencji dla jego opracowania konieczne było przyjęcie zupełnie odmiennych założeń oraz stworzenie innowacyjnych rozwiązań, które mogły realizować dany proces.

Do przykładów takich projektów należą:

Automat do nawijania i klejenia (…)

-(…)  

Nawijarka (…)

- (…)

Nawijarka (…)

-(…).

Stanowisko do wykańczania (…)

(…).

W tym miejscu Wnioskodawca zaznacza, iż wszystkie opisane powyżej urządzenia stanowią Prototypy, które Wnioskodawca zaprojektował i skonstruował po raz pierwszy w swojej praktyce. Każdy z prototypów jest inny i odpowiada za realizację innego procesu automatyzacji produkcji. Wnioskodawca sam zaprojektował, skonstruował i zintegrował opisane powyżej rozwiązania technologiczne, które w połączeniu z przygotowanym od podstaw przez Wnioskodawcę oprogramowaniem sterownika stanowią nową wiedzę w zakresie automatyzacji technologii wytwarzania danych produktów. Wiedza ta, którą stanowi cały prototyp, jak i poszczególne wymyślone przez Wnioskodawcę podzespoły i rozwiązania technologiczne może zostać rozwinięta przy kolejnych prototypach lub w przypadku powielenia gotowego i funkcjonującego prototypu.

Prace opisane powyżej stanowią działalność badawczo-rozwojową w zakresie prac rozwojowych:

1.Mają one charakter twórczy - gdyż ich celem jest stworzenie nowych, oryginalnych rozwiązań. Każdy z realizowanych przez Wnioskodawcę projektów stanowi rozwiązanie prototypowe. W konsekwencji, w wyniku realizacji projektów, których dotyczy przedmiotowy wniosek o wydanie interpretacji, tworzone są za każdym razem nowe rozwiązania - nowe prototypy.

2.Prowadzone są w sposób systematyczny - w sposób metodyczny, uporządkowany i zaplanowany, a charakter działalności świadczy, iż w taki sam sposób będą prowadzone również w przyszłości.

3.Obejmują one prace rozwojowe, w ramach których Wnioskodawca wykorzystuje dostępna i posiadaną wiedzę i umiejętności, łączy je i kształtuje w celu projektowania i tworzenia nowych produktów.

4.Wykorzystanie i łączenie posiadanej obecnie wiedzy prowadzi do powstania wartości dodanej w postaci nowej koncepcji/prototypu.

5.Opracowany prototyp stanowi efekt wiedzy pracowników, w ramach jej wykorzystania powstały nowe rozwiązania obejmujące wspólne funkcjonowanie układów technicznych, elektronicznych oraz mechanicznych sterowanych przez przygotowane oprogramowanie. Opracowane, innowacyjne rozwiązania technologiczne stanowiącą nową wiedzę, która może zostać wykorzystana częściowo w kolejnych realizowanych prototypach lub w przypadku powielenia skończonego i funkcjonującego prototypu. Prowadzone prace B+R mają na celu nie tylko rozwój nowych produktów, ale także przyczyniają się do rozwoju wiedzy technicznej w całej branży. Realizowane projekty badawczo-rozwojowe są źródłem nowej wiedzy, w trakcie ich realizacji formułowane są innowacyjne idee i rozwiązania.

6.Prace nie stanowią rutynowych i okresowych zmian w produktach.

Przedmiot działalności gospodarczej Wnioskodawcy, opisany w niniejszym wniosku stanowi działalność twórczą podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania tych zasobów do tworzenia nowych zastosowań. Działalność badawczo-rozwojowa w zakresie prac rozwojowych związanych z realizacją opisanego powyżej projektu prowadzona była w latach 2018-2023, a także prowadzona będzie w przyszłości. Należy podkreślić, że każdy z opracowanych prototypów, tak jak w opisanych powyżej przykładach, wymagał indywidualnego i odrębnego podejścia.

W konsekwencji powyższego podejmowane przez Wnioskodawcę działania polegające na projektowaniu i produkcji prototypów są i będą pracami rozwojowymi. W wyniku prac rozwojowych Wnioskodawca realizuje urządzenia, które za każdym razem stanowią inne maszyny/prototypy. Również oprogramowanie sterujące, tworzone w ramach prac rozwojowych, za każdym razem dotyczy innego procesu. Prace rozwojowe prowadzone są na każdym z etapów od etapu koncepcji do etapu testów.

W ramach realizowanej działalności badawczo-rozwojowej, ponosił koszty uzyskania przychodu stanowiące koszty materiałów (materiały, części, podzespoły). Wnioskodawca posiada odrębną dla każdego opracowanego prototypu, ewidencję kosztów materiałów, wykorzystanych podczas budowy maszyny. Koszty te stanowią wartości fakturowe nabytych materiałów. Ewidencja zawiera jedynie koszty materiałów wykorzystywanych do danego opracowanego prototypu.

Wnioskodawca ponosi także koszty związane z wynagrodzeniami pracowników, którzy poświęcili czas na realizację prac rozwojowych. Wnioskodawca posiada odrębną dla każdej opracowanej maszyny, ewidencje godzin pracy pracowników. Pracownicy zaangażowani w realizację prac rozwojowych, których wynagrodzenia stanowią dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zatrudnieni są na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Koszty wynagrodzeń pracowników stanowią należności, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca jako koszty kwalifikowane rozliczane w ramach ulgi B+R będzie rozliczał koszty wynagrodzeń, wraz ze sfinansowanymi przez płatnika składkami z tytułu tych należności określonymi w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, oraz finansowane przez pracodawcę wpłaty na pracownicze plany kapitałowe (PPK); z wyłączeniem składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Solidarnościowy oraz wpłat na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Wnioskodawca w tym zakresie chce dokonać zaliczenia do kosztów kwalifikowanych kosztów wynagrodzeń pracowników realizujących w jego strukturze opisane w niniejszym wniosku prace badawczo-rozwojowe. Wnioskodawca chce zaliczyć do kosztów kwalifikowanych wydatki związane z wynagrodzeniem pracowników realizujących prace B+R obejmujące: wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, ryczałt za godziny nadliczbowe, premie uznaniowe (z pominięciem tych składników, które przypadają na okresy nieusprawiedliwionej nieobecności Pracowników), a ponadto składki z tytułu tych należności, w części finansowanej przez Wnioskodawcę jako płatnika składek (składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe), w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie przepracowanym przez pracownika w danym miesiącu.

Dodatkowo, do kosztów kwalifikowanych Wnioskodawca zamierza zaliczyć koszty wypłacanych pracownikom należności z tytułu: ekwiwalentów za niewykorzystany urlop, wynagrodzenia za czas choroby, urlopu, lub innej usprawiedliwionej nieobecności zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w interpretacji ogólnej z 13 lutego 2024 r. znak DD8.8203.1.2021, które będzie miało zastosowanie do opisanego w niniejszym wniosku stanu faktycznego.

Wnioskodawca jest w stanie wskazać ww. koszty na podstawie ewidencji przypisanej do każdego z realizowanych Prototypów. Pomiędzy każdym z kosztów zachodzi bezpośredni związek z realizacją każdego z Prototypów.

Ponadto, Wnioskodawca oświadcza, że:

-   Chce skorzystać z możliwości zastosowania ulgi badawczo-rozwojowej w zakresie kosztów poniesionych na realizację opracowywanych prototypów w okresie od początku roku 2018 do 2023 roku oraz w latach kolejnych;

-   nie prowadzi działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej;

-   w przypadku uznania przez tutejszy organ podatkowy stanowiska Wnioskodawcy w zakresie prawa do skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej za prawidłowe, odliczy koszty kwalifikowane od podstawy opodatkowania na zasadach określonych w art. 18d Ustawy CIT;

-   prowadzi i będzie prowadził ewidencję, pozwalającą wyodrębnić koszty działalności w zakresie opisanym powyżej;

-   Wnioskodawca nie posiada/posiadał statusu centrum badawczo-rozwojowego;

-   koszty kwalifikowane nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym;

-   prowadzona działalność, w zakresie objętym niniejszym wnioskiem opodatkowana jest podatkiem dochodowym od osób prawnych;

-   w latach podatkowych, za które Wnioskodawca chciałby skorzystać z ulgi B+R nie korzystał on ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a ustawy CIT,

-   nie uzyskał dotychczas żadnych zwrotów wydatków ponoszonych na działalność w zakresie opisanym powyżej;

-   nie otrzymuje żadnych dotacji unijnych na realizację projektów kwalifikujących się pod ulgę badawczo-rozwojową;

 -  działalność Wnioskodawcy ukierunkowana jest na nowe odkrycia, ponieważ przystępując do realizacji każdego z prototypów nie znał założeń ich funkcjonowania. Opracowywane rozwiązania były nowymi koncepcjami. To z kolei prowadziło do zdobycia nowej wiedzy w zakresie sposobów funkcjonowania opracowywanych rozwiązań, które mogły zostać wykorzystane przy kolejnych opracowywanych maszynach lub przy powieleniu skończonego i funkcjonującego prototypu, podobnie tworzenie nowego kodu źródłowego sterowników wymagało napisania od podstaw nowych algorytmów, nieznanych wcześniej Wnioskodawcy;

-   działalność rozwojowa prowadzona przez Wnioskodawcę oparta jest na oryginalnych koncepcjach i hipotezach;

-   każda z realizowanych maszyn/prototypów odróżnia się od dotychczas opracowywanych rozwiązań;

-   mając na uwadze podział procesu twórczego na etapy: koncepcja, projekt, realizacja, testy; oraz ilość elementów, od których zależy powodzenie projektu, na pierwszych etapach brak jest pewności co do wyniku końcowego. Dlatego też, na każdym etapie należy liczyć się z niepowodzeniem w realizacji danego projektu, co wymusza weryfikację i przyjęcie nowych założeń. Po fazie realizacji następuje faza testów, podczas której może okazać się, że założenie przyjęte na etapie koncepcji i projektu było niewystarczające. Wówczas może okazać się, że konieczna jest weryfikacja projektu oraz poprawa niektórych elementów lub całości. W konsekwencji słuszne jest stwierdzenie, iż przystępując do realizacji prac rozwojowych brak było pewności co do wyniku końcowego.

W uzupełnieniu z 24 października 2024 r. wskazali Państwo, że przedmiotem pytania oznaczonego we wniosku nr 2, jest również zaliczenie do kosztów kwalifikowanych wynagrodzeń za czas choroby, urlopu lub innej usprawiedliwionej nieobecności pracowników.

Pytania

1. Czy działalność Wnioskodawcy polegająca na projektowaniu i produkcji Prototypów, podejmowana w sposób przedstawiony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26 i 28 Ustawy CIT w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 października 2018 r. oraz od dnia 1 października 2018 r, a w konsekwencji Wnioskodawcy przysługuje prawo do skorzystania z odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 18d Ustawy CIT?

2. Czy koszty ponoszone przez Wnioskodawcę w związku z projektowaniem i produkcją prototypów, opisane w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym stanowią i będą stanowiły koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 Ustawy CIT? (część pytania z wyłączeniem kosztów wynagrodzeń za czas nieobecności pracowników zatrudnionych na postawie umowy o pracę)

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Działalność Wnioskodawcy polegająca na projektowaniu i produkcji Prototypów, podejmowana w sposób przedstawiony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26 i 28 Ustawy CIT w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 października 2018 r. oraz od dnia 1 października 2018 r., a w konsekwencji Wnioskodawcy przysługuje prawo do skorzystania z odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 18d Ustawy CIT.

Ad. 2

Koszty ponoszone przez Wnioskodawcę na projektowanie i produkcję Prototypów oraz tworzenie oprogramowania sterującego procesami automatyzacji opisane w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym stanowią/będą stanowiły koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 Ustawy CIT.

Ad. 1

Zgodnie z definicją działalności badawczo-rozwojowej zawartą w art. 4a pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, oznacza ona działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Natomiast, definicja prac rozwojowych zawarta w ustawie w podatku dochodowym od osób prawnych odsyła do art. 4 ust. 3 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, zgodnie z którym Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Prace opisywane we wniosku stanowią działalność B+R (prace rozwojowe) i w konsekwencji, koszty kwalifikowane tych prac objęte są ulgą B+R. Odnosząc się do kwestii będącej przedmiotem niniejszego wniosku należy wskazać, że w celu skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, należy w pierwszej kolejności przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową. Działalność Wnioskodawcy w zakresie projektowania i produkcji prototypów i systemów automatyki przemysłowej (dalej łącznie: „budowa prototypów”), obejmuje działalność badawczo rozwojową, stanowiącą prace rozwojowe.

Spełnia ona następujące kryteria:

-   działalność stanowi działalność twórczą,

-   działalność podejmowana jest w sposób systematyczny,

-   celem działalności jest zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań,

-   działalność polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług,

-   działalność nie stanowi rutynowych i okresowych zmian, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Odnosząc się do kryterium twórczości, należy zaznaczyć, iż ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia „twórczy”, co oznacza, iż zgodnie z teorią wykładni prawa należy odwołać się do znaczenia tego słowa w języku słownikowym i potocznym w celu jego zrozumienia i zastosowania. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego charakter twórczy oznacza „tworzący lub mający zdolność tworzenia, mający na celu tworzenie, odkrywczy”. Warto również sięgnąć do Objaśnień podatkowych z 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów pochodzących z prawa własności intelektualnej, tj. IP Box. Przedmiotowe objaśnienia dotyczą innej ulgi podatkowej, jednakże definicja działalności badawczo-rozwojowej jest wspólna zarówna dla ulgi IP Box, jak i dla ulgi na działalność badawczo-rozwojową, która została przewidziana w art. 18d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak wskazano w Objaśnieniach podatkowych, za działalność twórczą uznaje się działalność, której rezultat jest odpowiednio ustalony, przez co może odbyć się w dowolnej formie; ma charakter indywidualny, w związku z tym nie jest wynikiem wyłącznie mechanicznych działań, ale kreatywnych procesów myślowych; oraz ma charakter oryginalny tzn. stanowi nowy twór, przy czym oryginalność należy rozpatrywać retrospektywnie (tzn. rezultat pracy nie jest twórczy, w sytuacji, w które istnieje identyczne, uprzednio stworzone już dzieło). Ponadto, zostało wskazane, że: „na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, w stopniu minimalnym, wystarczające jest działanie twórcze na skalę przedsiębiorstwa, tzn. przedsiębiorca we własnym zakresie (w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych) opracowuje nowe lub ulepszone produkty, procesy, usługi, nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika”. W Objaśnieniach wskazano „Twórczy charakter prac to między innymi opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidacje nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony. Twórczym charakterem prac może być w szczególności także, opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku, gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna” (Objaśnienia, s. 13). Istotna część działalności jaka jest realizowana przez Wnioskodawcę, w ramach prac nad prototypami, jest nastawiona na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego lub wtórnego charakteru. W świetle powyższego działalność Wnioskodawcy ma charakter twórczy, ponieważ jego prace składają się na projektowanie i wykonywanie prototypów, w szczególności opracowywanie koncepcji, tworzenie dokumentacji technicznej, przeprowadzanie testowania, analiz. Działalność ta ma za cel opracowywanie i wdrażanie nowych technologii, a każdy projekt jest oryginalny i indywidualny. Każdy z projektów jest tworzony dla zindywidualizowanych potrzeb klienta, a to zaś powoduje konieczność sięgania po innowacyjne, dotychczas niewykorzystywane rozwiązania, których zastosowanie pozwoli zrealizować projekt/maszynę. Wobec tego, każdy produkt jako rezultat pracy Wnioskodawcy, stanowi nowe rozwiązanie techniczne, dotychczas niewystępujące w praktyce gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje, że prace mające na celu projektowanie, wykonywanie i uruchamianie prototypów odznaczają się twórczym charakterem. Wniosek ten wynika również z celu i zakresu realizowanych prac, ponieważ prowadzą one w założeniu do powstania nowego, oryginalnego produktu, który znajduje zastosowanie w działalności gospodarczej klientów Wnioskodawcy. Jednocześnie, realizowane prace oparte są o wiedzę, umiejętności i inwencję pracowników oraz o testy i wdrożenie samodzielnie wykonanych rozwiązań (prace nie polegają na nabywaniu i implementowaniu gotowych rozwiązań). W opisywanym stanie faktycznym, kształt i parametry maszyn są definiowane w całości przez Wnioskodawcę od etapu koncepcyjnego. Kryterium Systematyczności również nie posiada ustawowej definicji. Systematyczny charakter działalności oznacza, że nie ma ona charakteru jednorazowego, lecz jest prowadzona w sposób zorganizowany, z nastawieniem na jej ciągłe prowadzenie w przyszłości (tak, np. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 8 stycznia 2018 r, nr 0114-KDIP2-1.4010.330.2017.1.JS, zgodnie z którą: „z art. 4a pkt 26 ustawy o CIT wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Przesłankę tę należy rozumieć, jako zakaz obejmowania ulgą incydentalnych działań podatnika”).

Odnosząc powyższe do przedstawionej działalności Wnioskodawcy należy wskazać, że prace badawczo-rozwojowe w strukturze Wnioskodawcy prowadzone są w sposób metodyczny, zaplanowany zgodnie z przyjętym harmonogramem, zorganizowany i ciągły. Nie mają one charakteru jednorazowego lub przypadkowego, co jedynie świadczy o ich systematycznym charakterze. Wnioskodawca projektuje prototypy w sposób zorganizowany, w ciągu każdego roku podatkowego. Proces wykonywania zamówień jest długotrwały. W toku prac wykorzystywana jest wiedza pozyskana przez pracowników w ramach już zrealizowanych projektów, w szczególności do tworzenia nowych rozwiązań technicznych. Należy jednak podkreślić, że zasoby te są każdorazowo pogłębiane na potrzeby realizacji danego projektu pod indywidualne zamówienie, bo - jak wyjaśniano wcześniej - każda realizacja jest zindywidualizowana i wymaga innych rozwiązań. W rezultacie, działalność prowadzona przez Wnioskodawcę opisana w opisie stanu faktycznego nie ma charakteru incydentalnego, lecz zaplanowany i zorganizowany oraz jest prowadzona w sposób ciągły. Prowadzone prace nad poszczególnym prototypami charakteryzują się niepewnością badawczą i nieprzewidywalnością, tj. członkowie zespołu projektowego pracujący nad stworzeniem zindywidualizowanego, dostosowanego do potrzeb klienta rozwiązania, muszą zmierzyć się z problemem opracowania koncepcji danego rozwiązania/funkcjonalności. Na każdym etapie opracowywania nowej funkcjonalności istnieje niepewność co do końcowego rezultatu prac, a w rezultacie - co do powodzenia całego projektu. Założeniem prowadzonych prac research and development jest poszukiwanie nowych, twórczych rozwiązań, mających na celu wypracowywanie oraz wprowadzanie nowych funkcjonalności wykonywanych prototypów. Prace prowadzone są w oparciu o metodę prób i błędów. Istotą tych prac jest działanie w warunkach niepewności oraz brak pewności co do wyniku końcowego. Działania Wnioskodawcy w obszarze B+R dążą również do zwiększenia zasobów wiedzy oraz ich wykorzystania do tworzenia nowych zastosowań. Wnioskodawca wraz z każdym projektem, którego opracowanie wymaga indywidualnego podejścia, tworzy nowe zastosowania, a przez to zgłębia zasoby wiedzy, rozwija specyficzną wiedzę oraz umiejętności, które mogą zostać wykorzystane przy kolejnych projektach budowy prototypów lub przy powieleniu opracowanego nowego rozwiązania. Opisana powyżej działalność prowadzona przez Wnioskodawcę ukierunkowana jest na nowe odkrycia, to jest na tworzenie nowych innowacyjnych produktów oraz rozwiązań w nich wykorzystywanych - działalność ta ma charakter nowatorski, ponieważ umożliwia i polega na pozyskiwaniu nowej wiedzy, w szczególności w kontekście rozwoju nowych koncepcji, pomysłów i rozwiązań związanych z projektowaniem i wdrażaniem prototypowych urządzeń oraz niejednokrotnie integrowania ich z pozostałymi urządzeniami na linii produkcyjnej klienta. Każda nowa maszyna, ze względu na jej odmienny charakter od pozostałych rozwiązań wymaga nowej koncepcji. W ramach koncepcji, a następnie projektu realizowany jest prototyp, który zawiera innowacyjne technologie, polegające na łączeniu elementów mechaniki, elektroniki wraz z sterującym nimi oprogramowaniem. Całe nowe innowacyjne elementy stanowią nową wiedzę, dotyczącą funkcjonowania założonych rozwiązań. W tym zakresie nowa wiedza może zostać wykorzystana przy opracowaniu nowej/kolejnej maszyny lub przy powieleniu kolejnego egzemplarza prototypu. W końcu, działalność Wnioskodawcy w pełni wpisuje się w ustawową definicję prac rozwojowych, która polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów (...). W swojej działalności Wnioskodawca wykorzystuje dostępną obecnie wiedzę z dziedzin m.in. konstrukcji i budowy maszyn, elektroniki, mechaniki maszyn, programowania, a także robotyki i automatyki, tylko po to aby stworzyć nowy, innowacyjny produkt, zgodny z oczekiwaniami klienta. Nowe rozwiązania powstają dzięki wiedzy i doświadczeniu samego Wnioskodawcy i jego pracowników. W efekcie zatem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności badawczo rozwojowej powstaje zarówno nowa wiedza, jak i wykorzystywana jest aktualnie dostępna wiedza i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów i procesów. Przy czym zauważyć należy, że jak wskazuje Minister Finansów w Objaśnieniach, nawiązując do definicji z art. 4 ust. 3 PSWN „w efekcie prac rozwojowych wystarczy, by podatnik zdobył i wykorzystał aktualnie dostępną wiedzę i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług”. Projektowanie zautomatyzowanych i zoptymalizowanych procesów produkcyjnych, znajdujących swój wyraz w opracowanych prototypach, każdorazowo wymaga opracowania od podstaw koncepcji całego rozwiązania, przy uwzględnieniu wymogów Klienta co do oczekiwanych funkcjonalności oraz prawie zawsze konieczności zintegrowania maszyn z całym, już funkcjonującym procesem technologicznym. W wyniku prac powstaje zatem nowe, oryginalne, autorskie, stanowiące nowy wytwór intelektualny rozwiązanie różne od znanych i dotychczasowych, dla którego nikt wcześniej nie opracował żadnego wzorcowego sposobu postępowania. Do osiągnięcia takich rezultatów pracownicy Wnioskodawcy muszą zatem każdorazowo nabyć nową i wykorzystać już posiadaną wiedzę i umiejętności. Do realizacji prac dobrani zostają pracownicy posiadający niezbędne kwalifikacje, umiejętności i doświadczenie. Oprócz tego pracownicy muszą zdobyć nową wiedzę w celu odpowiedniego przeprowadzenia projektu budowy prototypu. Każdorazowo realizacja prototypu wymagał przeprowadzenia prac koncepcyjnych, opracowania specyficznych (nowych, dotychczas przez nich nie opracowywanych) projektów, schematów, planów wykonania. Podczas realizacji prac pracownicy Wnioskodawcy często stają przed koniecznością zmierzenia się z sytuacją, w której w danym obszarze (w momencie definiowania wymagań) brakuje określonych informacji. Sytuacja ta określana jest jako tzw. „niepewność badawcza” i jest charakterystyczna dla prac B+R. Wymaga ona od pracowników Wnioskodawcy samodzielnego opracowania koncepcji danego rozwiązania, w tym rozważenia, czy jego opracowanie jest w ogóle możliwe przy użyciu zakładanych metod. Rezultaty prac nad danym Prototypem są odpowiednio dokumentowane, by możliwe było ich późniejsze odtworzenie. Nowa wiedza, powstała w trakcie odpowiednich badań lub opracowywania nowych koncepcji, może być następnie wykorzystywana do tworzenia innych zamówień. Przy czym nie tylko wyniki badań, które są następnie wykorzystywane do tworzenia projektów zautomatyzowanych i zoptymalizowanych procesów produkcyjnych stanowią źródło nowej wiedzy. W przypadku opracowania nowego zamówienia o niezadawalających cechach i właściwościach, informacja taka stanowi również nową wiedzę. Należy jednak podkreślić, że zasoby te są każdorazowo pogłębiane na potrzeby realizacji każdego Prototypu, bo - jak wyjaśniano wcześniej - każdy projekt ma charakter zindywidualizowany i wymaga zaprojektowania i zastosowania innych rozwiązań. Analogicznie, zasoby te są pogłębiane w toku prac research and development, co odpowiada specyfice tych prac oraz je warunkuje. Rezultaty prac research and development prowadzą do uzyskania wyników, które mogą być wykorzystane w toku wykonywania danego prototypu oraz powtórzone poprzez ich odpowiednie zaadaptowanie do danego, kolejnego unikatowego projektu. Wszystkie projekty Wnioskodawcy charakteryzują się podobną do opisanej powyżej złożoności w szczególności w zakresie poszukiwania i opracowywania nowych rozwiązań technologicznych i informatycznych, wskutek czego Wnioskodawca nabywa i rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów. Podręcznik Frascati 2015 do działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio odnosi się do szeregu czynności wykonywanych w ramach prac Wnioskodawcy. Mając na względzie procesy oraz specyfikę jego działalności warto wskazać fragment dotyczący prototypowania. Zgodnie z jego treścią faza koncepcyjna, projektowanie, budowa i testowanie prototypów stanowią działalność badawczo-rozwojową, do momentu wprowadzenia w nich wszelkich niezbędnych zmian i poprawek oraz osiągnięcia zadowalających rezultatów. Tym samym działalność prowadzona przez wnioskodawcę wyczerpuje znamiona określone w ww. podręczniku, czyli w ramach prowadzonych projektów i produkcji działalność ta obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Działalność nie stanowi rutynowych i okresowych zmian, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Jak opisano na wstępie, prace zakwalifikowane przez Wnioskodawcę jako działalność badawczo-rozwojowa polegają zawsze na tworzeniu nowych rozwiązań. Uznanie działalności Wnioskodawcy za działalność badawczo-rozwojową, zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych, m.in. w:

-   interpretacji z 9 października 2020 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.357.2020.2.MBD), w której Dyrektor KIS zgodził się z wnioskodawcą i uznał, że prowadzenie działalności w branży elektrotechnicznej m.in. w zakresie specjalistycznego projektowania, programowania, budowania, instalowania i uruchamiania maszyn, linii produkcyjnych czy robotów przemysłowych, w tym: montaż elektryczny i mechaniczny, symulacja, automatyzacja i robotyzacja nowych procesów, modernizacja istniejących linii produkcyjnych, obliczenia wytrzymałościowe oraz prefabrykacja szaf sterowniczych, stanowi działalność badawczo-rozwojową;

-   interpretacji z 27 maja 2020 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.89.2020.1.BM), w której Dyrektor KIS uznał stanowisko wnioskodawcy, że prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na projektowaniu i produkcji maszyn, urządzeń, pozostałych narzędzi mechanicznych, a także zajmowanie się ich naprawą i konserwacją, w tym projektowanie zautomatyzowanych systemów produkcji; natomiast realizowane przez wnioskodawcę zlecenia polegają na projektowaniu, programowaniu oraz uruchamianiu nowoczesnych oraz niezawodnych zrobotyzowanych systemów produkcyjnych na rzecz klientów mieści się w definicji działalności badawczo-rozwojowej, uprawniającej jednocześnie do zastosowania tzw. ulgi B+R;

-   interpretacji z 16 listopada 2017 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.387.2017.1.APO), w której Dyrektor KIS potwierdził stanowisko wnioskodawcy, że prowadzenie działalności w zakresie konstruowania urządzeń i maszyn zindywidualizowanych, dostosowanych do specyficznych potrzeb klientów, w tym: projektowanie i wykonawstwo układów sterowań, projektowanie i prefabrykacja szaf sterujących, modernizacja programowalnych sterowników logicznych (PLC) oraz sterowników numerycznych (CNC), wizualizacja i kontrola procesów produkcyjnych, a także programowanie robotów spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej;

-   interpretacji indywidualnej z 29 maja 2020 r. (znak: 0115-KDIT3.4011.197.2020.1.PS), w której Organ uznał, że realizowane przez podatnika (również wspólnika spółki komandytowej) prace stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 Ustawy o PIT „W ocenie tut. Organu, realizowane przez Spółkę Prace B+R, są działaniami podejmowanymi w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy i wykorzystania ich do tworzenia nowych zastosowań. Zatem, opisane we wniosku czynności realizowane przez Spółkę w ramach działalności B+R (tj. automatyka przemysłowa; robotyzacja procesów produkcyjnych; remonty i modernizacje maszyn) spełniają przesłanki do uznania ich za działalność badawczo-rozwojową.

-   interpretacji z 12 sierpnia 2021 r. (znak 0111-KDIB1-3.4010.188.2021.2.JKU), w której Organ zgodził się z wnioskodawcą i uznał, że działalność wnioskodawcy polegająca na projektowaniu i budowie maszyn i urządzeń, ma charakter twórczy, czynności z nią związane są działaniami podejmowanymi w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy i wykorzystania ich do tworzenia nowych zastosowań. Zatem, w opisanym zdarzeniu przyszłym, działalność Wnioskodawcy będzie spełniała przesłanki uznania jej za działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 4a pkt 26-28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w ramach której dochodzi do tworzenia indywidualizowanych produktów”.

W konsekwencji powyższego, działalność Wnioskodawcy polegająca na projektowaniu i produkcji Prototypów stanowi działalność badawczo-rozwojową, a Wnioskodawca jest uprawniony do skorzystania z ulgi, o której mowa w art. 18d ust. 1 ustawy CIT.

Ad. 2

Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 1, 1a i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami kwalifikowanymi są:

-   poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu,

-   poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;

-   koszty nabycia materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.

Wnioskodawca w tym zakresie chce dokonać zaliczenia do kosztów kwalifikowanych kosztów wynagrodzeń pracowników realizujących w jego strukturze opisane w niniejszym wniosku prace badawczo-rozwojowe oraz koszty materiałów i podzespołów wykorzystanych i niezbędnych do realizacji prac rozwojowych - projektowania i budowy prototypów. Wnioskodawca jest w stanie wskazać ww. koszty na podstawie ewidencji przypisanej do każdego z realizowanych Projektów. Pomiędzy każdym z kosztów zachodzi bezpośredni związek z realizacją projektu. Wszystkie materiały, części i podzespoły wykorzystane przy tworzeniu maszyny, w tym wykonane na indywidualne zlecenie Wnioskodawcy, stanowią części składowe urządzeń, do których zostały wykorzystane. Stanowią one koszty kwalifikowane ponoszone w związku z działalnością badawczo-rozwojową.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji

Zgodnie z art. 4a pkt 26 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „updop”, „ustawa o CIT”),

działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 4a pkt 27 updop, w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2018 r.,

ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych - oznacza to:

a) badania podstawowe - oryginalne prace badawcze, eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,

b) badania stosowane - prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce,

c) badania przemysłowe - badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie elementów składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy, szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych.

W świetle art. 4a pkt 28 updop, w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2018 r.,

ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności:

a) opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony,

b) opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna.

W myśl art. 4a pkt 27 updop, w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2018 r.,

ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:

a) badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

b) badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

badania naukowe są działalnością obejmującą:

a) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

b) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do treści art. 4a pkt 28 updop, w brzmieniu obowiązującym do 1 października 2018 r.,

ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

W myśl art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zgodnie z art. 18d ust. 1 updop:

podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Rodzaje kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową zostały wymienione w art. 18d ust. 2-3 updop.

Zgodnie z art. 18d ust. 2 updop, za koszty kwalifikowane uznaje się m.in.:

1) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;

1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;

2) nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.

Stosownie z art. 18d ust. 5 updop,

koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Zgodnie z art. 18d ust. 6 updop,

podatnikowi, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie tych przepisów.

Zgodnie z art. 18d ust. 7 updop, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.,

kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć

1) w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 150% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;

2) w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 150% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;

3) w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2-3.

Art. 18d ust. 7 updop, w brzmieniu obecnie obowiązującym,

kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

1) w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;

2) w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;

3) w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 2-5, ust. 2a i 3, oraz 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 1a.

Stosownie do art. 18d ust. 8 updop, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.,

odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

W myśl art. 18d ust. 8 updop, w brzmieniu obecnie obowiązującym,

odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Dokonując odliczenia, o którym mowa w zdaniu drugim, uwzględnia się kwoty pomniejszeń, o których mowa w art. 18db ust. 1.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 uCIT:

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Należy także zwrócić uwagę na brzmienie przepisu art. 9 ust. 1b updop, zgodnie z którym

podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, są obowiązani w ewidencji, o której mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z zasadą, przyjętą w orzecznictwie jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe, w tym ulga badawczo-rozwojowa, są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania, tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób prawnych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:

1.podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,

2.koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu updop,

3.koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2-3 updop,

4.ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu updop, przy czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,

5.jeżeli w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu,

6.w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b updop, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,

7.podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,

8.kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w updop,

9.koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Odnosząc się do kwestii będącej przedmiotem Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego nr 1 wskazać należy, że aby działalność spełniała przesłanki działalności badawczo-rozwojowej, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicje wskazane w art. 4a pkt 26-28 updop).

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności - badania naukowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy oraz badania podstawowe, stosowane i przemysłowe oraz prace rozwojowe w myśl art. 4a pkt 27 i 28 ustawy o pdop w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2018 r.

Należy zwrócić uwagę na podkreślone wyłączenie w art. 4a pkt 28 updop, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które pomimo ulepszenia istniejących procesów lub usług z uwagi na brak innowacyjnego charakteru (rutynowość) nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, że działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że ”ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Po drugie, z art. 4a pkt 26 updop, wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem, słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Pamiętać trzeba, że w ramach prac rozwojowych następuje połączenie wyników prac badawczych z wiedzą techniczną w celu wprowadzenia do produkcji nowego lub zmodernizowanego wyrobu, nowej technologii czy nowego systemu organizacji. Innymi słowy, prowadzone systematyczne prace opierają się na istniejącej wiedzy, uzyskanej w wyniku działalności badawczej oraz/lub doświadczeń praktycznych i mają na celu wytworzenie nowych materiałów, produktów lub urządzeń, inicjowanie nowych i znaczące udoskonalenie już istniejących procesów, systemów i usług. Podmioty gospodarcze zajmujące się działalnością badawczo-rozwojową realizują ją obok swojej działalności podstawowej (np. przedsiębiorstwa przemysłowe dysponujące własnym zapleczem badawczo-rozwojowym, laboratoria, zakłady i ośrodki badawczo-rozwojowe, działy badawczo-technologiczne, biura konstrukcyjne i technologiczne, zakłady rozwoju technik, biura studiów i projektów itp.). Prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zgadzam się z Państwem, że Państwa działalność polegająca na projektowaniu i produkcji Prototypów, podejmowana w sposób przedstawiony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26 i 28 ustawy CIT w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 października 2018 r. oraz od dnia 1 października 2018 r, a w konsekwencji przysługuje Państwu prawo do skorzystania z odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 18d ustawy CIT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Odnosząc się do pytania oznaczonego we wniosku nr 2 wskazać należy, że z treści wniosku wynika, że w ramach realizowanej działalności badawczo-rozwojowej, ponosili Państwo, koszty uzyskania przychodu, stanowiące koszty materiałów i surowców oraz koszty związane z wynagrodzeniami pracowników, którzy poświęcili czas na realizację prac rozwojowych. Posiadają Państwo, odrębną dla każdej opracowanej maszyny, ewidencje godzin pracy pracowników. Pracownicy zaangażowani w realizację prac rozwojowych zatrudnieni są na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

Wskazać należy, że przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane m.in. należności z tytułu wynagrodzeń pracownika, który realizuje wskazany cel, tj. wykonuje prace badawczo-rozwojowe. Istotne jest aby pracownik faktycznie wykonywał zadania będące realizacją prac badawczo-rozwojowych, wówczas wynagrodzenie takiego pracownika oraz koszty świadczeń poniesionych na jego rzecz będą mogły stanowić dla Wnioskodawcy koszt kwalifikowany w całości.

W przypadku gdy pracownik w ramach świadczonej pracy wykonuje obowiązki nie tylko związane z działalnością badawczo-rozwojową, zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową, a także składek od tych przychodów, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie jest związana z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.

Należy podkreślić, że ustawodawca nie narzucił przedsiębiorcom formy podziału/wyodrębnienia. Wybór sposobu udokumentowania tych wydatków pozostawiony został podatnikom, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Dlatego, wskazane jest, aby dla celów dowodowych, ewidencja czasu pracy, poświęconego przez pracowników na działalność badawczo-rozwojową, była prowadzona przez podatnika korzystającego z ulgi.

Dodatkowo, wskazać należy, że w komunikacie Ministerstwa Finansów z dnia 18 maja 2017 r. o Uldze B+R, zostało wyraźnie wskazane, że (...) prowadzenie tego rodzaju ewidencji przewidziane jest wprost w propozycji legislacyjnej przedstawionej w „projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej”. Ustawodawca proponuje tam, aby wynagrodzenia i składki stanowiły koszty kwalifikowane (stanowiące bazę do wyliczenia ulgi B+R) - w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm., ze zm., dalej: „updof”):

za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W tym miejscu zauważyć należy, że wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki i nagrody zostały wymienione wprost w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychody ze stosunku pracy, a zatem mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 updop.

Natomiast, użyty w art. 12 ust. 1 updof, zwrot „w szczególności” oznacza, że poszczególne kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Zatem, ww. katalog jest katalogiem otwartym. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Wskazać również należy, że od 1 stycznia 2018 r., przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane, poza należnościami z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1 updop), należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1a updop).

Zgodnie z art. 13 pkt 8 lit. a updof.:

za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, -z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zatem, koszty kwalifikowane prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej stanowią wydatki na wynagrodzenia osób z którymi zawarta została umowa zlecenia lub umowa o dzieło, a którzy wykonują określone prace w ramach prowadzonej przez Państwa działalności badawczo-rozwojowej, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia i o dzieło w danym miesiącu.

Mając powyższe na uwadze, należy zatem przyjąć, że to faktyczne wykonywanie określonych czynności w zakresie działalności badawczo-rozwojowej przesądza o tym, czy wynagrodzenie oraz składki od wynagrodzenia (w całości lub w części) stanowią koszt kwalifikowany, o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 i 1a updop.

Z wniosku wynika, że w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, planują Państwo także, zaliczyć do kosztów kwalifikowanych wpłaty na Pracownicze Plany Kapitałowe na rzecz pracowników wykonujących czynności w ramach prac B+R.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 46, dalej: „ustawa PPK”),

ustawa określa zasady gromadzenia środków w pracowniczych planach kapitałowych, zwanych dalej „PPK”, zawierania umów o zarządzanie PPK i umów o prowadzenie PPK, finansowania i dokonywania wpłat do PPK oraz dokonywania wypłat transferowych, wypłat i zwrotu środków zgromadzonych w PPK.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 18 lit. a i d ustawy PPK,

przez osoby zatrudnione należy rozumieć pracowników, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140), z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, o których mowa w art. 11b ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1309), oraz młodocianych w rozumieniu art. 190 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy,

osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Natomiast, w myśl art. 2 ust. 1 pkt 21 lit. a i d tej ustawy,

przez podmiot zatrudniający należy rozumieć:

a) pracodawcę, o którym mowa w art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – w stosunku do osób zatrudnionych, o których mowa w pkt 18 lit. a, jeżeli posiada numer indentyfikacyjny;

d) zleceniodawcę - w stosunku do osób zatrudnionych, o których mowa w pkt 18 lit. d, jeżeli posiada numer indentyfikacyjny

W myśl art. 27 ust. 9 ustawy PPK,

wpłaty finansowane przez uczestnika PPK są potrącane z wynagrodzenia po jego opodatkowaniu.

Uwzględniając powyższe należy uznać, że wpłata na PPK w części finansowanej przez pracodawcę, jako dodatkowy element wynagrodzenia pracownika wypełnia przesłankę do jej kwalifikacji do kosztów kwalifikowanych działalności B+R na podstawie art. 18d ust. 2 pkt 1 i 1a updop.

Odnosząc się do kosztów nabycia materiałów i surowców, należy odwołać się do art. 18d ust. 2 pkt 2 updop, który stanowi, że warunkiem uznania wydatków na nabycie materiałów i surowców jest ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową. Przepisy omawianej ustawy podatkowej nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciem materiałów i surowców. Zatem, przyjmuje się, że materiały i surowce, w przypadku których istnieje możliwość ich przypisania do działalności badawczo-rozwojowej, uznaje się za koszty kwalifikowane w ramach ww. działalności.

Jeżeli chodzi o pojęcie „surowce”, w związku z brakiem definicji przedmiotowego pojęcia na gruncie przepisów podatkowych i rachunkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi posłużyć należy się znaczeniem pojęcia „surowce” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie „surowce” to „materiały naturalne pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego, służące do wytwarzania jakichś produktów lub energii” (www.sjp.pwn.pl).

Z kolei w zakresie interpretacji pojęcia „materiały”, odwołać należy się do interpretacji przedmiotowego pojęcia funkcjonującej na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.). W świetle art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o rachunkowości, materiały to składniki majątku zużywane na własne potrzeby.

Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w doktrynie, gdzie podkreśla się, że materiały to „składniki majątku inicjujące realizację całego cyklu operacyjnego, które jednostka nabywa w celu ich całkowitego zużycia na własne potrzeby, w tym m.in. na potrzeby wytwarzania produktów, świadczenia usług czy realizacji działalności ogólnoadministracyjnej. Do materiałów zaliczyć można także pewne składniki majątkowe wytwarzane przez jednostkę we własnym zakresie (zazwyczaj w ramach działalności pomocniczej), a także różnego rodzaju odzyski, posiadające wartość użytkową, a pochodzące np. z likwidowanych środków trwałych, inwentarz żywy przeznaczony do uboju, części zamienne, półfabrykaty obcej produkcji, paliwa, opakowania itp.” (Walińska Ewa (red.), Bek‑Gaik Bogusława, Bojanowski Witold, Czajor Agnieszka, Czajor Przemysław, Gad Jacek, Idzikowska Gabriela, Janicka Anna, Jurewicz Anna, Kalinowski Jacek, Kuczyńska Iga, Mariański Adam, Michalak Marcin, Turzyński Mikołaj, Walińska Anna, Wencel Agnieszka, Wiatr Michał, Ustawa o rachunkowości. Komentarz, Wolters Kluwer, 2016).

W tym miejscu zauważyć należy, że surowcami i materiałami w znaczeniu przywołanym powyżej mogą być w istocie aktywa bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.

Zaznaczyć należy, że obowiązujące przepisy w zakresie ulgi B+R pozwalają na zakwalifikowanie do niej kosztów materiałów i surowców, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów i są one bezpośrednio związane z prowadzoną przez niego działalnością badawczo-rozwojową.

Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy koszty ponoszone w związku z projektowaniem i produkcją prototypów, opisane w stanie faktycznym, stanowią i będą stanowiły koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 Ustawy CIT (z wyłączeniem kosztów wynagrodzeń za czas nieobecności pracowników zatrudnionych na postawie umowy o pracę), jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

W zakresie części pytania, oznaczonego we wniosku nr 2 w zakresie kosztów wynagrodzeń za czas nieobecności pracowników zatrudnionych na postawie umowy o pracę, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w  przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).