Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć od dostawców, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF do podmiotu pośredniczącego/faktora na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (Konto BankuZ) bez stosowania ograniczeń określonych w art. 15d ustawy o CIT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 lipca 2024 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z 1 lipca 2024 r., w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć od dostawców, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF do podmiotu pośredniczącego/faktora na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (Konto BankuZ) bez stosowania ograniczeń określonych w art. 15d ustawy o CIT.

Z uwagi na braki formalne wniosku, wezwaliśmy Państwa, pismem z 4 września 2024 r., o ich uzupełnienie. Wezwanie zostało odebrane 6 września 2024 r., uzupełnienie do ww. wniosku wpłynęło 10 września 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

I. Status podatkowy Wnioskodawcy i jego działalność gospodarcza

X Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”) jest spółką prawa polskiego z siedzibą w (…) zarejestrowaną dla celów podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”) w Polsce jako tzw. podatnik VAT czynny. Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Wnioskodawca prowadzi opodatkowaną VAT działalność gospodarczą, której przedmiotem jest produkcja zaawansowanych technologicznie (…). Zainteresowany działa w ramach grupy (…) - światowego producenta wspomnianych (…). Z uwagi na umiejscowienie Wnioskodawcy w grupie (…) jego zadaniem jest produkcja i sprzedaż (…), przede wszystkim do podmiotu powiązanego, tj. (…) z siedzibą w (…) (posiadającego również oddział i rejestrację do celów VAT w Polsce), który następnie sprzedaje wytworzone produkty do klientów w Europie i poza Europą. Sprzedaż (…) jest rozpoznawana przez Wnioskodawcę jako dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu VAT.

W celu prowadzenia działalności produkcyjnej Wnioskodawca jest właścicielem m.in. budynków fabryki, linii produkcyjnych, maszyn oraz urządzeń. Natomiast użytkowanie gruntu, na którym posadowiona jest fabryka wynika zarówno z prawa własności, jak i z prawa użytkowania wieczystego. Aby utrzymać konkurencyjność produkcji wyrobów gumowych, jak również ich późniejszą sprzedaż, Wnioskodawca nabywa różnego rodzaju towary i usługi, przykładowo jedynie:

- dokonuje nabycia środków trwałych np. nowoczesny park maszynowy stanowi kluczowy element produkcji (…);

- dokonuje nabycia surowców do produkcji (…);

- nabywa usługi zw. z produkcją (…);

- nabywa usługi pośrednio zw. z produkcją takie jak modernizacja bądź naprawy budynku fabryki, ochrony i utrzymania fabryki.

W przypadku nabyć krajowych standardem i celowym działaniem Wnioskodawcy są płatności do Dostawców z wykorzystaniem Mechanizmu Podzielonej Płatności (dalej: „MPP”), o którym mowa w art. 108a ust. 1 i nast. ustawy o VAT.

II. Globalna inicjatywa SCF

Wnioskodawca jest w trakcie implementacji projektu o nazwie Supply Chain Finance (dalej: „SCF”). Projekt będzie polegał na zaproponowaniu Dostawcom Wnioskodawcy usług faktoringu przez Bank Zagraniczny (dalej: „BankZ”) współpracujący z Wnioskodawcą jako pełniący rolę Pośrednika płatności oraz faktora, w razie skorzystania z usługi przez Dostawców.

SFC będzie jednak szerszą inicjatywą niż jedynie usługa faktoringu – Wnioskodawca dopuszczając BankZ do swoich systemów ERP ( zintegrowane systemy zarządzania przedsiębiorstwem) oraz informacji o swoich nabyciach i Dostawcach będzie korzystał z technologicznych usprawnień wykonanych przez BankZ wraz ze swoim Partnerem technologicznym z branży (…).

Usprawnienia te pozwolą Wnioskodawcy lepiej wykonywać, automatyzować i kontrolować procesy księgowe dot. faktur zakupowych np. poprzez płacenie tych faktur w dniu, kiedy ta zapłata powinna nastąpić (ani nie wcześniej, ani nie później). Ponadto, dzięki renegocjacjom terminów płatności między BankiemZ a Dostawcami przy okazji wejścia Dostawców do SCF możliwe będzie uzyskanie przez Wnioskodawcę – nabywcę lepszych (dłuższych) terminów płatności niż pierwotnie wynegocjowane.

SCF zostanie opisany w umowach między Wnioskodawcą a BankiemZ, z których m.in. będzie wynikało zlecanie czynności na rachunkach określonych poniżej i prowadzonych przez BankZ i BankP.

Natomiast, z perspektywy Dostawców pojawią się dwie korzyści wejścia w SCF:

   - pierwsza to możliwość nieprzerwanego (w tzw. „czasie rzeczywistym”) śledzenia statusu faktury u nabywcy poprzez portal Partnera technologicznego. Dzięki temu Dostawcy będą mogli sprawdzić, bez konieczności dzwonienia czy wymiany e-maili z działem księgowym Wnioskodawcy, kiedy faktura została zaksięgowana i kiedy będzie opłacona. Bardziej zaawansowanym technologicznie Dostawcom portal Partnera technologicznego umożliwi np. automatyzację procesu wyboru opcji płatności;

   - druga to zapewnienie Dostawcom dodatkowego standardu w postaci dwóch form zapłaty za dostarczone towary i usługi tj.:

   - normalną płatność na dzień zapadalności faktury,

   - wcześniejszą płatność w sytuacji odprzedaży wierzytelności przez Dostawców na rzecz BankuZ (działającego wówczas jako faktor). Ma to istotne znaczenie w przypadku kluczowych Dostawców w kluczowych obszarach Wnioskodawcy np. produkcyjnym czy logistycznym.

III. Krótki opis SCF

Na wstępie należy zaznaczyć, że SCF bazuje na „usłudze zastępczej” (tzw. Re: Accounting) stosowanej w przypadku, gdy bank zagraniczny (tak jak BankZ) nie posiada w danym kraju fizycznej obecności. Re: Accounting od lat funkcjonuje w krajach UE oraz USA, a ponadto realizowana jest przez kilka instytucji bankowych w Polsce. Usługa ta pomaga bankom zagranicznym obsługiwać swoich globalnych klientów korporacyjnych (jak Wnioskodawca) poprzez wykorzystanie lokalnej infrastruktury i systemów rozliczeniowych banków krajowych.

W praktyce, usługa Re: Accounting polega na prowadzeniu wydzielonych krajowych rachunków bankowych (zarówno bieżących jaki i pomocniczych) dla potrzeb klientów korporacyjnych banku zagranicznego. Rachunki te są standardowymi rachunkami rozliczeniowymi w formacie IBAN i zapewniają funkcjonalności wymagane od krajowych rachunków bankowych (np. zgodnie z polskim Prawem Bankowym) na podstawie umowy między bankiem zagranicznym a bankiem krajowym (w tym przypadku między BankiemZ a BankiemP). Współpraca tych banków zakłada, iż każdy pojedynczy rachunek rozliczeniowy (Re: Account) dedykowany jest jednemu klientowi korporacyjnemu banku zagranicznego. Rachunki te są wykorzystywane przez klientów zagranicznych do prowadzenia bieżącej działalności gospodarczej i są zgłaszane organom podatkowym kraju rachunku jako rachunki danego klienta korporacyjnego.

Na tym tle SCF będący przedmiotem niniejszego wniosku dotyczy przepływu środków pieniężnych między nabywcami a Dostawcami. Nie dotyczy zatem przemieszczeń towarowych ani nie zmienia sposobów fakturowania.

Technicznie, SCF polega na umieszczeniu w schemacie płatności między nabywcą towarów i usług (Wnioskodawcą) a Dostawcą tych towarów i usług dodatkowego podmiotu (BankZ). BankZ będzie zatem pełnił rolę:

- pośrednika w płatnościach (z perspektywy Wnioskodawcy i Dostawcy),

- a w sytuacji, gdy Dostawca wybierze opcję wcześniejszej zapłaty w ramach faktoringu – także rolę faktora, wobec tego Dostawcy.

Skorzystanie z opcji wcześniejszej zapłaty przez BankZ do Dostawcy (w ramach faktoringu) będzie wiązało się z koniecznością odprzedaży wierzytelności przez Dostawcę na rzecz BankuZ. Dostawcy Wnioskodawcy będą podmiotami o różnym charakterze z perspektywy rejestracji VAT. W gronie Dostawców objętych programem SCF znajdą się następujące typy Dostawców:

 1. Dostawcy typu 1 będący czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług (VAT), dokonującymi dostawy towarów i świadczenia usług opisanych w załączniku nr 15 do ustawy VAT, wystawiającymi faktury w złotych polskich (PLN), których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł (Dostawca nr 1);

 2. Dostawcy typu 2 będący czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług (VAT), dokonującymi dostawy towarów i świadczenia usług innych niż opisane w załączniku nr 15 do ustawy VAT, wystawiającymi faktury w złotych polskich (PLN), których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł (Dostawca nr 2);

 3. Dostawcy typu 3 będący podmiotami zagranicznymi, będącymi podmiotami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, nieposiadającymi siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, zarejestrowanymi jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług, dokonującymi dostawy towarów i świadczenia usług innych niż opisane w załączniku nr 15 do ustawy VAT, wystawiającymi faktury w złotych polskich (PLN), których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł (Dostawca nr 3);

 4. Dostawcy typu 4 będący podmiotami zagranicznymi, będącymi podmiotami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, nieposiadającymi siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, niezarejestrowanymi jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług, dokonującymi dostawy towarów i świadczenia usług innych niż opisane w załączniku nr 15 do ustawy VAT, wystawiającymi faktury w złotych polskich (PLN), na których kwota podatku VAT nie będzie określona, a których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł (Dostawca nr 4);

 5. Dostawcy typu 5 będący zwolnionymi podatnikami podatku od towarów i usług (VAT), dokonującymi dostawy towarów i świadczenia usług innych niż opisane w załączniku nr 15 do ustawy VAT, wystawiającymi faktury w złotych polskich (PLN), na których kwota podatku VAT nie będzie określona, a których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł (Dostawca nr 5).

W związku z planowaną implementacją projektu SCF Spółka wystąpiła o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie skutków podatkowych zapłaty kwoty VAT Dostawcom typu 1 w świetle przepisów o podatku od towarów i usług. Spółka otrzymała interpretację indywidualną, z której wynika, że w ramach dokonywanego przelewu środków (nr 8 na Schemacie) obejmującego sytuacje, gdy Dostawcy typu 1 korzystają z usługi faktoringu, jak i wtedy gdy nie korzystają z usługi faktoringu, Spółka będzie podatnikiem-nabywcą stosującym mechanizm podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1 i następne ustawy o VAT (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 maja 2024 r., o znaku 0112-KDIL1-2.4012.127.2024.1.NF).

W ramach dokonywanego przelewu środków kwoty VAT (nr 8 na Schemacie), Spółka będzie podatnikiem – nabywcą stosującym mechanizm podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1 i następne ustawy o VAT (jak wynika z ww. interpretacji indywidualnej). Spółka chciałaby uzyskać potwierdzenie w zakresie prawa zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć od Dostawców typu 1, Dostawców typu 2, Dostawców typu 3, Dostawców typu 4 oraz Dostawców typu 5, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF (przelew nr 6 na Schemacie).

IV. Schemat SCF

Schemat SCF w kontekście Dostawców typu 1, Dostawców typu 2 oraz Dostawców typu 3 został zaprezentowany poniżej. W przypadku Dostawców typu 4 oraz Dostawców typu 5 schemat wygląda identycznie, z tą różnicą, że z uwagi na brak zapłaty kwoty VAT, brak jest przelewu nr 7 na Schemacie oraz przelewu nr 8 na Schemacie.

(…)

Legenda:

 * Konto Wnioskodawcy w BankuZ – Wnioskodawca otworzył zagraniczny rachunek w walucie PLN w BankuZ, z którego BankZ zapewni Wnioskodawcy pobieranie i podział środków pieniężnych Wnioskodawcy i podzieli je na dwa strumienie/przelewy:

- strumień odpowiadający kwocie netto z faktur Dostawców (nr 6 na Schemacie);

- strumień odpowiadający kwocie VAT z faktur Dostawców (nr 7 na Schemacie).

  ** Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP – BankZ otworzył rachunek zwykły wraz z odpowiadającym mu rachunkiem VAT w BankuP w celu świadczenia usługi SCF dla Wnioskodawcy. Formalnie zatem to BankZ jest Posiadaczem tych rachunków zgodnie z polskim Prawem Bankowym. W przyszłości, na Rachunkach (zwykłym + VAT) w BankuP zostaną zgromadzone jedynie środki Wnioskodawcy na zaspokojenie płatności VAT w ramach płatności MPP dla Dostawcy (płatność nr 8 na Schemacie). Innymi słowy, Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP należą do BankuZ (jako Posiadacza), ale znajdować się na nim będą środki wypłacane w imieniu Wnioskodawcy do Dostawcy. BankZ wraz z Partnerem Technologicznym oraz BankP zapewnią, że środki pieniężne żadnego innego niż Wnioskodawca podmiotu – podatnika nie będą mogły znaleźć się na tych rachunkach. Środki pieniężne w PLN w ramach płatności nr 8 będą przelewane na Rachunek VAT Dostawcy przy użyciu MPP. Jedynym celem istnienia tych Rachunków (zwykłego + VAT) w BankuP jest umożliwienie płatności MPP w odniesieniu jedynie do kwoty VAT między Wnioskodawcą a Dostawcą w ramach SCF.

Przypływy informacji i środków pieniężnych:

 1. Informacja (nr 1 na Schemacie) – System ERP Wnioskodawcy przesyła informację do BankuZ oraz jego Partnera Technologicznego o fakturze do zapłaty od Dostawcy. Informacja ta inicjuje proces.

 2. Informacja (nr 2 na Schemacie) – Partner Technologiczny instruuje BankZ, aby wykonać płatność do Dostawcy.

 3. Przelew (nr 3 na Schemacie) – BankZ wypłaca z Konta BankuZ (Faktora/Pośrednika) do Dostawcy wynagrodzenie netto z faktury:

a) w przypadku wyboru opcji wcześniejszej płatności – pomniejszonej o wynagrodzenie BankuZ za usługę faktoringu tzw. dyskonto;

b) w przypadku braku wyboru opcji wcześniejszej płatności – pełnej kwoty netto.

Płatność ta (nr 3) może dotyczyć wielu faktur od Dostawcy.

4. Przelew (nr 4 na Schemacie) – Wnioskodawca zasila środkami pieniężnymi Konto Wnioskodawcy w BankuZ.

5. Informacja (nr 5 na Schemacie) – w dniu zapadalności faktury wydawana jest instrukcja, że środki z Konta Wnioskodawcy w BankuZ zostaną podzielone i przelane na:

   - Konto BankuZ (Faktora/Pośrednika) w odniesieniu do kwoty netto z faktury (przelew nr 6 na Schemacie);

   - Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP w odniesieniu do kwoty VAT z faktury (przelew nr 7 na Schemacie), przy czym nie jest to przelew z użyciem MPP, albowiem z Konta w BankuZ nie można wykonać takiego przelewu (brak technicznej możliwości).

 6. Przelew (nr 6 na Schemacie) – środki z Konta Wnioskodawcy w BankuZ zostają wypłacone na Konto BankuZ (Faktora/Pośrednika) w dniu zapadalności faktury od Dostawcy. Środki te odpowiadają pełnej kwocie netto, która wynika z tej faktury. Płatność ta (nr 6) może dotyczyć wielu faktur od Dostawcy.\

 7. Przelew (nr 7 na Schemacie) – środki z Konta Wnioskodawcy w BankuZ zostają wypłacone na Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP. Środki te odpowiadają pełnej kwocie VAT, która wynika z faktury Dostawcy – co istotne, ich wypłata nie stanowi płatności z użyciem MPP z uwagi na brak technicznej możliwości procesowania płatności MPP przez BankZ (bank zagraniczny). Przelew nr 7 służy zatem zaopatrzeniu w środki Rachunków (zwykłego + VAT) w BankuP, z którego następnie będzie możliwość wykonania przelewu z użyciem MPP.

 8. Przelew (nr 8 na Schemacie) – środki z Rachunków (zwykłego + VAT) w BankuP zostają wypłacone na przy użyciu MPP na rzecz Dostawcy. W ramach tego przelewu użyty jest komunikat przelewu zgodny z art. 108a ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT obejmujący płatność pełnej kwoty VAT z faktury Dostawcy z całkowitym pominięciem kwoty netto z tej faktury. Przelew nr 8 na Schemacie jest wykonany przez BankP dla BankuZ (Faktora/Pośrednika) na zlecenie i na rzecz Wnioskodawcy.

  9. Przelew (nr 9 na Schemacie) – dzięki komunikatowi przelewu na poziomie płatności nr 8 na Schemacie pełna kwota VAT z faktury trafia na Rachunek VAT Dostawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy należy także usystematyzować, jakie strony będzie angażował SCF, jaki będzie status stron oraz jakie korzyści będzie oferował stronom SCF:

 a) Wnioskodawca – nabywca towarów i usług od Dostawców a także klient BankuZ.

Korzyści: Ulepszenie procesu płatności w organizacji, zwiększenie nad nim kontroli, możliwość renegocjacji dłuższych terminów płatności z Dostawcami wchodzącymi w SCF oraz zaoferowanie dodatkowej opcji płatności dla Dostawców (większa atrakcyjność Wnioskodawcy jako klienta w porównaniu do konkurencji);

 b) BankZ – Bank zagraniczny z siedzibą poza Polską i bez oddziału w Polsce (stąd brak możliwości technicznych i prawnych utworzenia rachunku VAT dla Wnioskodawcy w BankuZ, z którego istniałaby możliwość zapłaty przy użyciu MPP) oraz organizator projektu SCF, w ramach usługi Re: Accounting. Dla Wnioskodawcy pełni rolę Pośrednika w płatnościach między Wnioskodawcą a Dostawcami. Dla Dostawców może być Faktorem.

Korzyści: dostęp do szerokiej bazy Dostawców Wnioskodawcy i możliwość oferowania im produktów BankuZ, przede wszystkim faktoringu, poprzez który BankZ będzie zarabiał na tzw. dyskoncie (stanowiącą różnicę między ceną dla Wnioskodawcy a finalną odpłatnością od BankuZ do Dostawców);

 c) Dostawca – w przypadku tego wniosku chodzi o Dostawcę typu 1, tj. sprzedawcę towarów i usług na rzecz Wnioskodawcy, czynnego zarejestrowanego podatnika VAT dokonującego na rzecz Wnioskodawcy dostawy towarów i świadczenia usług opisanych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT i dokumentującego taką sprzedaż za pomocą faktur wystawionych w złotych polskich (PLN), których kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 000 zł.

Korzyści: Dostawca otrzyma dostęp do portalu Partnera technologicznego i poprzez ten portal wgląd do statusu procesowania faktur u Wnioskodawcy. Dostawca będzie miał także możliwość wyboru sposobu i czasu płatności za dostarczone towary i usługi. Wybór będzie polegał na tym, że Dostawca może:

   - otrzymać pełną (tj. 100%) odpłatność w standardowym terminie zapadalności faktury albo

   - otrzymać mniejszą płatność (np. 98%) we wcześniejszym terminie, przed zapadalnością faktury w związku z koniecznością wynagrodzenia BankuZ (dyskonto, zarobek BankuZ np. 2%) w ramach faktoringu;

 d) Partner technologiczny BankuZ z branży (…) – podmiot dostarczający techniczne (w tym IT) rozwiązania dla projektu SCF. Jego zadaniem będzie automatyzacja i powiązanie systemów uczestników projektu SCF.

Korzyści: umowa z BankiemZ, który zatrudnia partnera;

 e) Bank pomocniczy (dalej: „BankP”) – bank z siedzibą w Polsce (lub polski oddział banku zagranicznego) działający na podstawie polskiego Prawa Bankowego, który ma techniczną możliwość tworzenia rachunków VAT i który współpracuje z BankiemZ, aby zapewnić techniczną obsługę płatności z użyciem MPP (realizację komunikatu przelewu środków MPP na nim zgromadzonych dla potrzeb zapłaty kwot VAT dla Dostawcy).

Korzyści: umowa z BankiemZ, który zatrudnia BankP.

W powyższym schemacie Wnioskodawca zakłada, że faktury zostają opłacone przez Wnioskodawcę w dniu ich zapadalności (czyli dnia, w którym mają zostać zapłacone zgodnie z ustaleniami umownymi z Dostawcami). Tym niemniej, gdyby dzień zapadalności wypadł w dzień świąteczny wówczas faktury zostaną opłacone w pierwszym dniu roboczym po dniu/dniach świątecznych. W ocenie Wnioskodawcy, ten aspekt sprawy nie ma wpływu na funkcjonalności modelu ani płatność z użyciem MPP.

V. Rozliczenie MPP w schemacie SCF – przykład, gdy Dostawca korzysta z faktoringu BankuZ

Przykładowy schemat wyjaśnia w szczególności, że:

- (przelew nr 8 na Schemacie) płatność VAT w pełnej wysokości, tj. 23 zł nastąpi przy użyciu MPP jako zlecona przez Wnioskodawcę (wykonana w jego imieniu i na jego rzecz),

- (przelew nr 6 na Schemacie) przelew kwot odpowiadających kwotom netto np. 100 zł nastąpi z Konta Wnioskodawcy na rzecz BankuZ (faktora/Pośrednika).

(…)

VI. Rozliczenie MKK w schemacie SCE - przykład, gdy Dostawce NIE korzysta z faktoringu BankuZ

Względem powyższego scenariusza (gdzie Dostawca korzysta z opcji wcześniejszej płatności) różnica polega na czasie realizacji przelewów (tj. brak wcześniejszej płatności dla Dostawcy) oraz braku wynagrodzenia BankuZ za wcześniejszą płatność.

Innymi słowy:

   - przelewy środków z Konta Wnioskodawcy do Konta BankuZ i do Rachunków (zwykłego   + VAT) w BankuP oraz z tych kont pośrednika na Konto Dostawcy będą standardowo wykonywane w tym samym (bądź zbliżonym) czasie na dzień zapadalności faktury (dot. przelewów nr 3, 6, 7, 8 na Schemacie);

   - BankZ nie otrzyma wynagrodzenia (dyskonta) za wcześniejszą płatność, albowiem ta nie wystąpi i dlatego będzie on pełnił rolę Pośrednika w płatności (ale już nie faktora).

(…)

Podobnie jak w scenariuszu powyżej przelew nr 8 na Schemacie nadal będzie stanowił płatność VAT w pełnej wysokości, tj. 23 zł i nastąpi przy użyciu MPP – przelew nr 8 zostanie zlecony przez Wnioskodawcę (wykonany w jego imieniu i na jego rzecz).

W piśmie z 9 września 2024 r. (data wpływu 10 września 2024 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazali Państwo, m.in. że:

   - Wartość transakcji, o których mowa we wniosku przekracza 15 000 PLN.

   - Rachunek bankowy BankuZ, na który przekazywane są środki pieniężne przez Wnioskodawcę w ramach rozliczeń w systemie SCF (przelew nr 6 na Schemacie przedstawionym we wniosku) nie widnieje w wykazie podmiotów, o których mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

Rachunek bankowy BankuZ, to zagraniczny rachunek bankowy (rachunek bankowy otworzony w Niemczech, zgodnie z niemieckim prawem bankowym) w walucie PLN. W konsekwencji, BankZ nie ma możliwości ujawnienia tego rachunku (zagranicznego rachunku bankowego) w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

Pytania

 1. Odnośnie do zapłaty Dostawcom objętym programem SCF (Dostawcom typu 1, Dostawcom typu 2 oraz Dostawcom typu 3, Dostawcom typu 4, Dostawcom typu 5), czy w przypadku uregulowania zobowiązania Wnioskodawcy poprzez dokonanie płatności w ramach SCF (przelew nr 6 na Schemacie), tj. do podmiotu pośredniczącego/faktora (BankuZ), na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (Konto BankuZ) Wnioskodawca będzie miał prawo do zaliczania kwot rozliczanych w ramach SCF do kosztów uzyskania przychodów bez potrzeby stosowania ograniczeń określonych art. 15d ustawy o CIT, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT?

 2. Jeżeli odpowiedź organu interpretacyjnego na pytanie pierwsze okaże się przecząca, to czy odnośnie do zapłaty Dostawcom typu 1, Dostawcom typu 2 oraz Dostawcom typu 3, Wnioskodawca będzie mógł uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami wynikającymi z art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, poprzez opłacenie kwoty VAT za pośrednictwem banku pomocniczego (tj. poprzez Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP; przelew nr 8 na Schemacie), a kwoty netto za pośrednictwem BankuZ (Konta BankuZ; przelew nr 6 na Schemacie), bez konieczności składania zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT?

 3. Jeżeli odpowiedź organu interpretacyjnego na pytanie pierwsze okaże się przecząca, to czy odnośnie do zapłaty Dostawcom typu 4 Wnioskodawca będzie miał prawo do zaliczania kwot rozliczanych w ramach SCF do kosztów uzyskania przychodów, bez konieczności składania zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT?

 4. Jeżeli odpowiedź organu interpretacyjnego na pytanie pierwsze okaże się przecząca, to czy odnośnie do zapłaty Dostawcom typu 5 Wnioskodawca będzie miał prawo do zaliczania kwot rozliczanych w ramach SCF do kosztów uzyskania przychodów, bez konieczności składania zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Państwa zdaniem, Wnioskodawca będzie mieć prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF, do podmiotu pośredniczącego/faktora (BankuZ), na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (przelew nr 6 na Schemacie), bez potrzeby stosowania ograniczeń określonych w art. 15d ustawy o CIT, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Ad 2

Państwa zdaniem, Wnioskodawca z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 15d ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT, będzie mieć prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć od Dostawcy typu 1, Dostawcy typu 2 oraz Dostawcy typu 3, w związku z którymi płatność kwoty netto zostanie dokonana przelewem na rachunek zagraniczny BankuZ (Konto BankuZ; przelew nr 6 na Schemacie), a kwoty VAT z Rachunków (zwykłego i VAT) w BankuP z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o VAT (przelewy nr 7 oraz 8 na Schemacie).

Ad 3

Państwa zdaniem, Wnioskodawca będzie mieć prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF, do podmiotu pośredniczącego/faktora (BankuZ), na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (przelew nr 6 na Schemacie), bez konieczności składania zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Ad 4

Państwa zdaniem, Wnioskodawca będzie mieć prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF, do podmiotu pośredniczącego/faktora (BankuZ), na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (przelew nr 6 na Schemacie), bez konieczności składania zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Przepisy ogólne

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT: „kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.”

W myśl powyższego przepisu, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt podatkowy, muszą być spełnione następujące warunki:

   - został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik);

   - jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona;

   - pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;

   - poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów;

   - został właściwie udokumentowany;

   - nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Ograniczenie kosztów uzyskania przychodu

Celem uszczelnienia systemu VAT oraz zminimalizowania ryzyka nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT dokonano nowelizacji art. 15d ustawy o CIT i wprowadzono ograniczenie kosztów uzyskania przychodu w przypadku dokonywania transakcji bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Zgodnie z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT: „podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców:

 1) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub

 2) została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, lub

 3) pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.”

Ograniczenie, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT dotyczy transakcji określonej w art. 19 Prawo przedsiębiorców. Stosownie do art. 19 Prawo przedsiębiorców „dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

 1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

 2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego.

Z art. 19 Prawo przedsiębiorców wynika obowiązek korzystania przez przedsiębiorcę z rachunku płatniczego, w każdym przypadku, gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca (w rozumieniu ustawy) oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty (warunki muszą zostać spełnione łącznie).

Art. 15d ustawy o CIT obejmuje więc swym zakresem wyłącznie transakcje związane z wykonywaną działalnością gospodarczą, z których wynika płatność, w których stronami są przedsiębiorcy (w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców), a jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty (warunki muszą zostać spełnione łącznie).

Jeżeli podatnik chce uniknąć konsekwencji w postaci utraty możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów, transakcje powyżej 15 000 zł (lub równowartość tej kwoty) muszą być dokonywane za pośrednictwem rachunku płatniczego (art. 15d ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT).

Dodatkowo, jeżeli przedmiotem transakcji jest dostawa towarów lub świadczenie usług, transakcja została potwierdzona fakturą, a dostawca towarów lub usługodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, podatnik w celu zachowania możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest zobowiązany wykonać przelew na rachunek zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT).

W przypadku zaś, gdy transakcja dotyczy płatności, o której mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT (płatność objęta obowiązkowym MPP), a na fakturze zawarto sformułowanie „mechanizm podzielonej płatności”, zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, podatnik chcąc uniknąć konsekwencji w postaci utraty możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów, jest zobowiązany dokonać płatności z uwzględnieniem MPP, określonym w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT (art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT).

Stosownie do art. 15d ust. 2 ustawy o CIT: „w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy - Prawo przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy w tej części:

1) zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo

2) w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększają przychody

   - w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.”

Art. 15d ust. 2 ustawy o CIT reguluje sytuację, w której podatnik najpierw zaliczył dany wydatek do kosztów podatkowych, a następnie dokonał płatności z naruszeniem art. 15d ust. 1 ustawy o CIT. W takim przypadku, w miesiącu płatności/zlecenia przelewu podatnik zobowiązany jest do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów bądź w przypadku braku takiej możliwości, zwiększenia przychodów podatkowych.

Zgodnie z art. 15d ust. 4 ustawy o CIT: „przepisów ust. 1 pkt 2 i ust. 2 w zakresie, w jakim przepis ten dotyczy płatności dokonanej z naruszeniem ust. 1 pkt 2, nie stosuje się, jeżeli zapłata należności przez podatnika:

 1) została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a podatnik złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu lub

 2) została dokonana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej:

 a) służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub

 b) wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub

 c) prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym

   - jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, przekazali podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem, o którym mowa w lit. a, b lub c, lub

 3) została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o podatku od towarów i usług, lub

 4) wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.”

W art. 15d ust. 4 ustawy o CIT ustawodawca przewidział możliwość zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów, mimo dokonania płatności z naruszeniem art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Dla wyłączenia sankcji wynikającej z art. 15d ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o CIT konieczne jest spełnienie przynajmniej jednego z warunków wymienionych w art. 15d ust. 4 ustawy o CIT.

Ad 1

Ograniczenie, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT dotyczy wyłącznie transakcji określonej w art. 19 Prawo przedsiębiorców.

Z art. 19 Prawo przedsiębiorców wynika obowiązek korzystania przez przedsiębiorcę z rachunku płatniczego, w każdym przypadku, gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca (w rozumieniu ustawy) oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty (warunki muszą zostać spełnione łącznie).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 Prawo przedsiębiorców: „przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą”.

Stosowanie do art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo przedsiębiorców: „zasady podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne określają odrębne przepisy.”

W ustawie Prawo przedsiębiorców ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie szczegółowych zagadnień w zakresie działalności gospodarczej osób (i przedsiębiorców) zagranicznych. Kwestie związane z działalnością gospodarczą osób zagranicznych zostały kompleksowo i integralnie unormowane w dedykowanej tej materii ustawie: ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.2022 r., poz.470 t.j., ze zm. dalej: „UZUPZ”).

W art. 3 ust. 5 UZUPZ określono, że: „przez osobę zagraniczną rozumie się osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego, osobę prawną z siedzibą za granicą oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą.”

„Osoby zagraniczne mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w ustawie” (art. 2 ust. 1 UZUPZ). „Osoby zagraniczne będące przedsiębiorcami mogą tworzyć w Rzeczypospolitej Polskiej oddziały, przedstawicielstwa lub czasowo oferować lub świadczyć usługę, na zasadach określonych w ustawie” (art. 2 ust. 2 UZUPZ).

BankZ działając w roli pośrednika płatności (a także faktora w scenariuszu, w którym dany dostawca skorzysta również z usługi faktoringu) nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców. BankZ nie działa za pośrednictwem oddziału lub przedstawicielstwa, ani nie świadczy usług, na zasadach określonych w UZUPZ.

Wnioskodawca dokonując płatności przekraczających 15 000 zł za pośrednictwem BankuZ (pośrednika/faktora) na rzecz Dostawcy, na wskazany przez BankZ rachunek bankowy (Konto BankuZ; przelew nr 6 na Schemacie), który nie został zgłoszony w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, będzie mógł wydatek, którego dotyczy ta płatność, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów ze względu na fakt, że BankZ nie ma możliwości ujawnienia zagranicznego rachunku bankowego w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

W przypadku dokonywania płatności na rzecz podmiotu trzeciego względem wystawcy faktury (który to podmiot trzeci jest uprawniony do odbioru płatności na podstawie umowy zawartej z wystawcą faktury), przysługuje prawo zaliczenia tego kosztu do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców, zostanie dokonana przez podatnika na rzecz podmiotu trzeciego przelewem na rachunek tego podmiotu zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT. Oznacza to, że rachunek bankowy podmiotu pośredniczącego powinien znajdować się w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT. Jednak zagraniczny przedsiębiorca (w tym przypadku BankZ), nie ma możliwości ujawnienia zagranicznego rachunku bankowego (Konto BankuZ) w wykazie i stosowania go w rozliczeniach z polskimi nabywcami (Wnioskodawcą).

Zastosowanie sankcji wprowadzonych do ustawy o CIT w przypadku dokonania płatności na rachunek zagraniczny, w stosunku, do którego nie da się dokonać weryfikacji wskaźnika ryzyka w ramach STIR prowadziłoby do istotnego ograniczenia możliwości prowadzenia współpracy z podmiotami zagranicznymi, a tym samym ograniczenia swobody działalności gospodarczej. Naruszałoby to jedną z podstawowych zasad Unii Europejskiej, mianowicie zasadę konkurencyjności.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, np.: interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 czerwca 2020 r., o sygnaturze: 0114-KDIP2-2.4010.67.2020.4.SJ, w której organ wskazał, że: „należy więc zgodzić się z Wnioskodawcą, że Wnioskodawca – dokonując płatności przekraczających 15 000 zł za pośrednictwem Platformy (Spółki zagranicznej) na rzecz polskich kontrahentów, na wskazany przez Spółkę zagraniczną rachunek bankowy, który nie został zgłoszony na białą listę (gdyż nie jest rachunkiem bankowym prowadzonym przez polskiego podatnika VAT), będzie mógł wydatek, którego dotyczy ta płatność, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, tj. do Wnioskodawcy nie znajdą zastosowania sankcje przewidziane w art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.”

Końcowo, należy zwrócić uwagę, że w ustawie o CIT w sposób szczególny została uregulowana sytuacja, w której podmiot trzeci (np. w związku z umową faktoringu, cesji wierzytelności, przelewu lub umowy podobnej) dokonałby zapłaty dostawcy (usługodawcy) na rachunek, który nie figuruje w wykazie.

Zgodnie z art. 12 ust. 4i ustawy o CIT: „w przypadku gdy podatnik, który na podstawie umowy zawartej z dostawcą towarów lub usługodawcą zarejestrowanym na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny albo z nabywcą towarów lub usługobiorcą jest obowiązany do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, dokonał zapłaty tej należności bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, u podatnika ustala się przychód w dniu zapłaty tej należności bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub zlecenia przelewu. Przychód ten ustala się w takiej wysokości, w jakiej należność została zapłacona bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.”

W myśl art. 12 ust. 4j ustawy o CIT: „nie ustala się przychodu, o którym mowa w ust. 4i, jeżeli zapłata należności przez podatnika:

 1) wynika z transakcji innej niż określona w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub

 2) została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a podatnik złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu, lub

 3) została dokonana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej:

 a) służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub

 b) wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub

 c) prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym

   - jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, przekazali podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem, o którym mowa w lit. a, b lub c, lub

 4) została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o podatku od towarów i usług, lub

 5) wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.”

W myśl przywołanych przepisów, w przypadku krajowych pośredników w płatnościach, to pośrednik jest zobowiązany do złożenia stosownego zawiadomienia do właściwego urzędu skarbowego, pod rygorem ustalenia dodatkowego przychodu, związanego z przekazaniem środków na rachunek inny niż znajdujący się na wykazie.

W ocenie Wnioskodawcy, pośrednik zagraniczny (zagraniczny przedsiębiorca) może stać się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce w przypadku nieprzekazania środków na rachunek znajdujący się na wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, za co grozi mu ustalenie dodatkowego przychodu.

Patrząc na zasadę (postulat) racjonalnego ustawodawcy i systemowy zakaz podwójnego opodatkowania tego samego zdarzenia, to BankowiZ (a nie Wnioskodawcy) grozi sankcja za dokonanie zapłaty należności bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że Wnioskodawca będzie mieć prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF, do podmiotu pośredniczącego/faktora (BankuZ), na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (przelew nr 6 na Schemacie), bez potrzeby stosowania ograniczeń określonych w art. 15d ustawy o CIT, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Podsumowując, odnośnie do zapłaty Dostawcom objętych programem SCF (Dostawcom typu 1, Dostawcom typu 2 oraz Dostawcom typu 3, Dostawcom typu 4, Dostawcom typu 5), Wnioskodawca będzie mieć prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki dotyczące transakcji, w związku z którymi płatność dokonywana będzie przelewem na rzecz podmiotu trzeciego (innego niż dostawca towaru i usługi, tj. BankuZ), nieposługującego się polskim NIP-em, na rachunek nieznajdujący się na wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT. W tym przypadku nie znajdą zastosowania sankcje przewidziane w art. 15d ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o CIT.

Ad 2

W opinii Wnioskodawcy sankcja z art. 15d ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o CIT nie znajdzie zastosowania w przypadku opłacenia kwoty VAT za pośrednictwem banku pomocniczego (tj. poprzez Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP), a kwoty netto za pośrednictwem BankuZ (Konta BankuZ), z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 15d ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT.

Stosowanie do przywołanej treści ustawy o CIT, dla wyłączenia sankcji wynikającej z art. 15d ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o CIT konieczne jest spełnienie przynajmniej jednego z warunków wymienionych w art. 15d ust. 4 ustawy o CIT.

W myśl art. 15d ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT sankcji z art. 15d ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o CIT: „w zakresie, w jakim przepis ten dotyczy płatności dokonanej z naruszeniem ust. 1 pkt 2, nie stosuje się, jeżeli zapłata należności przez podatnika została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o VAT”.

Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym Wnioskodawca dokona płatności za fakturę Dostawcy w części odpowiadającej pełnej kwocie VAT z rachunku zagranicznego Wnioskodawcy (Konto Wnioskodawcy w BankZ) na Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP (przelew nr 7 na Schemacie). Środki będą odpowiadać pełnej kwocie VAT, która wynika z faktury Dostawcy, ale ich wypłata nie będzie stanowić płatności z użyciem MPP z uwagi na zagraniczny charakter Konta Wnioskodawcy w BankuZ (brak technicznej możliwości na dokonanie płatności z zastosowaniem MPP). Na Rachunkach (zwykły + VAT) w BankuP będą zgromadzone środki Wnioskodawcy na zaspokojenie płatności VAT w ramach płatności MPP dla Dostawcy (płatność nr 8 na Schemacie). Jedynym celem istnienia tego rachunku będzie umożliwienie płatności MPP w odniesieniu jedynie do kwoty VAT między Wnioskodawcą a Dostawcą w ramach projektu SCF.

Dostawca otrzyma płatność kwoty VAT z Rachunków (zwykły + VAT) w BankuP, w ramach przelewu z zastosowaniem MPP poprzez przelew nr 8 na Schemacie. Komunikat przelewu będzie obejmować wyłącznie płatność pełnej kwoty VAT z faktury Dostawcy, z całkowitym pominięciem kwoty netto z tej faktury. Kwota VAT będzie przekazywana Dostawcy wyłącznie za pośrednictwem płatności MPP niezależnie od tego, czy transakcja będzie podlegać obowiązkowemu, czy też dobrowolnemu zastosowaniu MPP do płatności.

Płatność przy użyciu MPP wymaga przekazania za pomocą komunikatu przelewu kwoty VAT, natomiast kwota netto może zostać rozliczona w inny sposób (niekoniecznie poprzez przelew z zastosowaniem MPP). Płatność kwoty VAT komunikatem przelewu przy jednoczesnym dokonaniu płatności netto z innego konta, czy też w inny sposób nie jest niezgodna z regulacjami MPP, w szczególności art. 108a ust. 2 ustawy o VAT i stanowi płatność w MPP.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy z dnia 5 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r., poz. 1065; dalej: „ustawa nowelizująca”), którą dokonano nowelizacji art. 15d i wprowadzono nowe rozwiązania (Druk nr 207): „Proponuje się także wprowadzenie zmiany systemowej polegającej na powiązaniu zapłaty na rachunek z wykazu podatników VAT z mechanizmem podzielonej płatności, a mianowicie w przypadku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności podatnik nie ponosiłby konsekwencji na gruncie PIT/CIT, nawet jeżeli zapłata zostałaby dokonana na rachunek spoza wykazu podatników VAT. Rozwiązanie to pozwoli uspójnić regulacje związane z koniecznością stosowania wykazu podatników z wprowadzonym już wcześniej mechanizmem podzielonej płatności. Podatnik, mając możliwość dokonania zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, nie byłby więc w ogóle obowiązany do sprawdzania, czy rachunek sprzedawcy figuruje w wykazie; transakcja dla niego będzie bezpieczna (strona 12 uzasadnienia)”.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, np.: interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 października 2021 r., o sygnaturze: 0111-KDIB1-1.4010.348.2021.3.AW, w której organ wskazał, że: „W sytuacji gdy Wnioskodawca dokona zapłaty czynszu dzierżawnego w wartości netto na rachunek bankowy wskazany przez Wydzierżawiającego, który nie widnieje na Białej Liście, a po upływie terminu na złożenie zawiadomienia ZAW-NR Wnioskodawca otrzyma fakturę od Wydzierżawiającego posiadającego status przedsiębiorcy w rozumieniu Prawa przedsiębiorców i podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny zgodnie z przepisem art. 96 ust. 4 ustawy o VAT, Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć uiszczony na rzecz Wydzierżawiającego czynsz dzierżawny w ciężar kosztów uzyskania przychodów i nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 oraz art. 15d ust. 2 ustawy o CIT, o ile po otrzymaniu faktury od Wydzierżawiającego Wnioskodawca dokona płatności pełnej kwoty VAT wykazanej na przedmiotowej fakturze z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o VAT” [Organ interpretacyjna na podstawie art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej odstąpił od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy].

Podsumowując, w sytuacji gdy Wnioskodawca dokona płatności kwoty VAT za pośrednictwem banku pomocniczego (tj. poprzez Rachunki (zwykły + VAT) w BankuP; płatności nr 7 oraz 8 na Schemacie), a kwoty netto za pośrednictwem BankuZ (Konta BankuZ; płatność nr 6 na Schemacie), Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć uiszczoną na rzecz Dostawców typu 1, Dostawców typu 2 oraz Dostawców typu 3 kwotę netto w ciężar kosztów uzyskania przychodów i nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 oraz art. 15d ust. 2 ustawy o CIT, z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 15d ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT, tj. płatności kwoty VAT z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o VAT.

Ad 3

W opinii Wnioskodawcy płatność na rzecz Dostawcy typu 4 nie będzie podlegać pod dyspozycję przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Płatność ta nie będzie podlegać również pod dyspozycję przepisu art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, jednym z warunków jego zastosowania jest fakt dokonania płatności za dostawę towaru lub świadczenia usług dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Powyższe oznacza, że w przypadku gdy dostawa towarów (lub świadczenia usług), zostaną dokonane przez dostawcę towarów lub usługodawcę niezarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Dyspozycja art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT obejmuje swoim zakresem płatności objęte wymogiem zastosowania mechanizmu podzielonej płatność, określonego w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, dokonane na podstawie faktury, na której zawarto wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”.

Dokonana płatność na rzecz Dostawcy typu 4 przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy VAT będzie mogła stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, np.: interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 listopada 2019 r., o sygnaturze 0111-KDIB2-3.4010.271.2019.2.AZE, w której organ wskazał, że: „Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., jednym z warunków jego zastosowania jest fakt dokonania płatności za dostawę towaru lub świadczenia usług dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Powyższe oznacza, że w przypadku gdy dostawa towarów (lub świadczenia usług), zostaną dokonane przez dostawcę towarów lub usługodawcę niezarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., w konsekwencji dokonana płatność przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy VAT będzie mogła stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów – płatność taka nie będzie podlegać pod dyspozycję przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.”

Podsumowując, w sytuacji gdy Wnioskodawca na rzecz Dostawcy typu 4 dokona płatności kwoty netto za pośrednictwem BankuZ (Konta BankuZ; płatność nr 6 na Schemacie), Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć uiszczoną na rzecz Dostawcy typu 4 kwotę netto w ciężar kosztów uzyskania przychodów i nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Ad 4

W opinii Wnioskodawcy płatność na rzecz Dostawcy typu 5 nie będzie podlegać pod dyspozycję przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Płatność ta nie będzie podlegać również pod dyspozycję przepisu art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, jednym z warunków jego zastosowania jest fakt dokonania płatności za dostawę towaru lub świadczenia usług dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Powyższe oznacza, że w przypadku gdy dostawa towarów (lub świadczenia usług), zostaną dokonane przez dostawcę towarów lub usługodawcę niezarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Dyspozycja art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT obejmuje swoim zakresem płatności objęte wymogiem zastosowania mechanizmu podzielonej płatność, określonego w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, dokonane na podstawie faktury, na której zawarto wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”.

Dokonana płatność na rzecz Dostawcy typu 5 przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy VAT będzie mogła stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, np.: interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 listopada 2019 r., o sygnaturze 0111-KDIB2-3.4010.271.2019.2.AZE, w której organ wskazał, że: „Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., jednym z warunków jego zastosowania jest fakt dokonania płatności za dostawę towaru lub świadczenia usług dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Powyższe oznacza, że w przypadku gdy dostawa towarów (lub świadczenia usług), zostaną dokonane przez dostawcę towarów lub usługodawcę niezarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., w konsekwencji dokonana płatność przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy VAT będzie mogła stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów – płatność taka nie będzie podlegać pod dyspozycję przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.”

Podsumowując, w sytuacji gdy Wnioskodawca na rzecz Dostawcy typu 5 dokona płatności kwoty netto za pośrednictwem BankuZ (Konta BankuZ; płatność nr 6 na Schemacie), Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć uiszczoną na rzecz Dostawcy typu 5 kwotę netto w ciężar kosztów uzyskania przychodów i nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

W myśl tego przepisu, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

   - został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

   - jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

   - pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

   - poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

   - został właściwie udokumentowany,

   - nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Będący przedmiotem niniejszej sprawy art. 15d ust. 1 został znowelizowany na mocy art. 3 ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1018 – dalej: „ustawa nowelizująca”) poprzez dodanie pkt 1 i 2 oraz na mocy art. 6 ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1751) poprzez dodanie do art. 15d ust. 1 pkt 3. Zgodnie z art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. i art. 18 pkt 2 ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. ww. art. wszedł w życie z dniem 1  stycznia 2020 r.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 15d ust. 1 ustawy o CIT obowiązującym od 1 stycznia 2020 r.,

Natomiast, stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o CIT,

Z kolei, w myśl art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo Przedsiębiorców (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 236),

Jednocześnie, zgodnie z art. 96b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.),

W myśl art. 96b ust. 2 ww. ustawy,

Stosownie do art. 96b ust. 3 pkt 13 ww. ustawy,

Ustawą z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, do ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 1751) został dodany art. 108a ust. 1a, zgodnie z którym, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2020 r., przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Natomiast zgodnie z tym artykułem – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2021 r.,

W myśl art. 108a ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług,

Stosowanie do art. 108a ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług,

Podkreślić należy przy tym, że jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej (Druk nr 3301) celem projektowanej ustawy jest dalsze uszczelnienie systemu podatku od towarów i usług oraz zminimalizowanie ryzyka nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT.

W ostatnich latach zarówno w Polsce, jak i w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej obserwuje się niepokojące zjawisko wykorzystywania mechanizmów konstrukcji podatku VAT do uzyskiwania niezgodnych z prawem korzyści. Dotyczy to przede wszystkim uszczuplania należności budżetu państwa przez wyłudzanie nienależnego zwrotu tego podatku lub nieodprowadzanie należności podatkowych z tytułu VAT. (...) Z art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców wynika obowiązek korzystania przez przedsiębiorcę z rachunku płatniczego, w każdym przypadku gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty.

Wprowadzone zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie art. 15d poszerzają zakres już istniejących przepisów dotyczących płatności gotówkowych w ramach transakcji przekraczających kwotę 15 000 zł.

Przepis art. 15d ustawy o CIT od 1 stycznia 2020 r. został rozszerzony i zgodnie z art. 15d ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, nie każda płatność przekraczająca kwotę 15 000 zł dokonana przelewem na rachunek bankowy będzie stanowić koszt uzyskania przychodów.

W przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług potwierdzonych fakturą i dokonanych przez podatników VAT czynnych, aby móc zaliczyć płatność (przekraczającą 15 000 zł) do kosztów uzyskania przychodów niezbędnym jest jej dokonanie na rachunek zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dodatkowo, w art. 12 ust. 4j pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadza się przepisy, które wyłączają skutki w postaci konieczności rozpoznania u podatnika przychodu, w sytuacji gdy płatność będzie wynikała z transakcji innej niż określona w art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców lub zostanie dokonana na inny rachunek niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a podatnik złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu.

Wzór zawiadomienia wraz z podstawowymi informacjami, które powinny być w nim zawarte, zostały określone w art. 117ba § 4 i 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacji podatkowej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Wprowadzenie takiego przepisu zrównuje sytuację osób trzecich (np. faktora) z pozostałymi kontrahentami, którzy zgodnie z projektowanymi przepisami będą mogli zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodu mimo dokonania zapłaty na rachunek, który nie figuruje w wykazie, jeżeli zawiadomią o tym rachunku naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury.

Dodać również należy, że pojęcie rachunku płatniczego zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 25 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 30 ze zm.), zgodnie z którym rachunek płatniczy jest to rachunek prowadzony dla jednego lub większej liczby użytkowników służący do wykonywania transakcji płatniczych, przy czym przez rachunek płatniczy rozumie się także rachunek bankowy oraz rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jeżeli rachunki te służą do wykonywania transakcji płatniczych.

Rodzaje rachunków bankowych określone zostały w rozdziale 3 ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.). Art. 49 ust. 1 pkt 1 Prawa bankowego stanowi, że jako rachunki bankowe należy rozumieć rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze oraz prowadzone dla nich na zasadach określonych w rozdziale 3a rachunki VAT.

Tym samym podkreślić należy, że rachunki techniczne nie są rachunkami rozliczeniowymi w rozumieniu art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo bankowe i tym samym nie są uwidaczniane w wykazie podatników VAT czynnych.

Zgodnie zatem z literalnym brzmieniem przepisu art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, jednym z warunków jego zastosowania jest fakt dokonania płatności za dostawę towaru lub świadczenia usług dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Powyższe oznacza, że w przypadku gdy dostawa towarów (lub świadczenia usług), zostaną dokonane przez dostawcę towarów lub usługodawcę niezarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny nie znajdzie zastosowania przepis art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych, w konsekwencji dokonana płatność przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy VAT będzie mogła stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile spełnione zostaną przesłanki zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów – płatność taka nie będzie podlegać pod dyspozycję przepisu art. 15d ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że są Państwo polskim rezydentem podatkowym, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Prowadzą Państwo opodatkowaną VAT działalność gospodarczą, której przedmiotem jest produkcja zaawansowanych technologicznie produktów (…). Działają Państwo w ramach grupy (…) – światowego producenta wspomnianych (…). Z uwagi na umiejscowienie w grupie (…), Państwa zadaniem jest produkcja i sprzedaż (…), przede wszystkim do podmiotu powiązanego, tj. (…) z siedzibą w (…) (posiadającego również oddział i rejestrację do celów VAT w Polsce), który następnie sprzedaje wytworzone produkty do klientów w Europie i poza Europą. Sprzedaż (…) jest rozpoznawana przez Państwa jako dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu VAT. W przypadku nabyć krajowych standardem i celowym Państwa działaniem są płatności do dostawców z wykorzystaniem Mechanizmu Podzielonej Płatności. Są Państwo w trakcie implementowania projektu SCF. Projekt ten będzie polegał na zaproponowaniu dostawcom usług faktoringu przez Bank Zagraniczny współpracujący z Państwem i pełniącym rolę pośrednika płatności oraz faktora w razie skorzystania z usług przez dostawców. Usprawnienia te pozwolą Państwu lepiej wykonywać, automatyzować i kontrolować procesy księgowe dot. faktur zakupowych np. poprzez płacenie tych faktur w dniu, kiedy ta zapłata powinna nastąpić. Technicznie SCF polega na umieszczeniu między nabywcą towarów i usług a dostawcą tych towarów i usług dodatkowego podmiotu na poziomie płatności (BankZ). Bank ten będzie pełnił rolę pośrednika w płatnościach, a także faktora. Walutą rozliczeniową tych transakcji jest polski złoty (PLN). Wskazać należy, że środki z Państwa konta zostają wpłacone na konto BankuZ (Faktora/Pośrednika) w dniu zapadalności faktury od dostawcy. Środki te odpowiadają pełnej kwocie netto, która wynika z tej faktury. Wartość transakcji, o których mowa we wniosku przekracza 15 000 zł. Rachunek bankowy BankuZ, na który przekazywane są środki pieniężne przez Państwa w ramach rozliczeń w systemie SCF (przelew nr 6 na Schemacie przedstawionym we wniosku) nie widnieje w wykazie podmiotów, o których mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT. Rachunek bankowy BankuZ, to zagraniczny rachunek bankowy (rachunek bankowy otworzony w Niemczech, zgodnie z niemieckim prawem bankowym) w walucie PLN. W konsekwencji, BankZ nie ma możliwości ujawnienia tego rachunku (zagranicznego rachunku bankowego) w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

Państwa wątpliwości budzi kwestia, czy w przypadku uregulowania Państwa zobowiązania poprzez dokonanie płatności w ramach SCF (przelew nr 6 na Schemacie), tj. do podmiotu pośredniczącego/faktora (BankuZ), na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (Konto BankuZ) będą Państwo mieli prawo do zaliczania kwot rozliczanych w ramach SCF do kosztów uzyskania przychodów bez potrzeby stosowania ograniczeń określonych art. 15d ustawy o CIT, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Państwa zdaniem, dokonując płatności przekraczających 15 000 zł za pośrednictwem BankuZ (pośrednika/faktora) na rzecz dostawcy, na wskazany przez BankZ rachunek bankowy (Konto BankuZ; przelew nr 6 na Schemacie), który nie został zgłoszony w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, będą mogli Państwo wydatek, którego dotyczy ta płatność, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów ze względu na fakt, że BankZ nie ma możliwości ujawnienia zagranicznego rachunku bankowego w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

Mając powyższe na względzie, należy zauważyć, że w przypadku dokonywania płatności na rzecz podmiotu trzeciego względem wystawcy faktury (który to podmiot trzeci jest uprawniony do odbioru płatności na podstawie zawartej z Państwem umowy), przysługuje prawo zaliczenia tego kosztu do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców, zostanie dokonana przez podatnika na rzecz podmiotu trzeciego przelewem na rachunek tego podmiotu zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT. W związku z powyższym – co do zasady – rachunek bankowy podmiotu pośredniczącego powinien znajdować się na tzw. „białej liście”. Jednak zagraniczny przedsiębiorca, tak jak BankZ (Pośrednik/Faktor) – nie jest obowiązany do otwarcia polskiego rachunku rozliczeniowego w celu zamieszczenia go w Wykazie i stosowania go w rozliczeniach z polskimi nabywcami.

Zgodnie z art. 96b ust. 3 pkt 13 ustawy o VAT, aby numer rachunku znalazł się w Wykazie musi to być rachunek:

- rozliczeniowy, o którym mowa w 49 ust. 1 ustawy Prawo bankowe (lub imienny rachunek w SKOK),

- wykazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym/aktualizacyjnym NIP-2 oraz

- potwierdzony przy wykorzystaniu STIR (Systemu Teleinformatycznego Izby Rozliczeniowej).

Przepisy dotyczące płatności na rachunki zamieszczone w Wykazie nie będą miały więc zastosowania dla płatności dokonywanych na rzecz banku zagranicznego (Pośrednika/Faktora), który nie jest podatnikiem podatku VAT w Polsce i jego rachunek rozliczeniowy nie znajduje się na tzw. „białej liście”.

Należy więc zgodzić się z Państwem, że będą Państwo mieli prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nabyć, w związku z którymi płatność należności zostanie dokonana w ramach SCF, do podmiotu pośredniczącego/faktora (BankuZ), na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (przelew nr 6 na Schemacie), bez potrzeby stosowania ograniczeń określonych w art. 15d ustawy o CIT, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Rozpatrywanie wniosku w zakresie pytania nr 2, 3 i 4, które zadali Państwo z ostrożności, gdyby stanowisko w zakresie pytania nr 1 zostało uznane za nieprawidłowe, stało się zatem nie zasadne.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych wskazać należy, iż rozstrzygnięcie w nich zawarte nie są wiążące dla Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.