Opodatkowanie wypłaty darowizny na rzecz organizacji pożytku publicznego przez fundację rodzinną.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 2 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy udzielenie Darowizny na rzecz organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Fundacji Rodzinnej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jestem polskim rezydentem podatkowym (dalej: „Wnioskodawca”) i planuje utworzenie fundacji rodzinnej, o której mowa w ustawie z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 326 ze zm., dalej: „UFR”), (dalej: „Fundacja Rodzinna”).

Działalność Fundacji Rodzinnej będzie obejmowała: gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów oraz spełnianie świadczeń na rzecz beneficjentów (tj. realizację wszystkich celów, o których mowa w art. 2 ust. 1 UFR). Bardzo istotna jest dla Wnioskodawcy jako fundatora też szeroko pojęta działalność charytatywna i społeczna. Z tego powodu Fundacja Rodzinna będzie przekazywała darowizny (dalej „Darowizna”) na rzecz organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U z 2023 r., poz. 571 ze zm., dalej: „u.d.p.p.w.”).

Przedmiotem Darowizny nie będą nieruchomości ani rzeczy ruchome czy prawa majątkowe. Darowizna będzie miała wyłącznie charakter pieniężny. Chęć wsparcia tych podmiotów wynika z prowadzenia przez nie działalności, która jest bliską ideą i wartościami osobie Wnioskodawcy jako fundatorowi. Podmiotami, do których będzie trafiać Darowizna będą:

1) A. - jest (...);

2) B. - prowadzi (...);

3) C.- jest to fundacja (...);

4) D.- fundacja (...).

- dalej łącznie „Podmioty PP”.

Podmioty PP nie będą beneficjentami Fundacji Rodzinnej, nie będą również podmiotami powiązanymi z beneficjentem, fundatorem ani Fundacją Rodzinną (w tym w rozumieniu przepisów o cenach transferowych).

Pytanie

Czy udzielenie Darowizny na rzecz Podmiotów PP spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Fundacji Rodzinnej?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że udzielenie Darowizny na rzecz Podmiotów PP nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Fundacji Rodzinnej.

UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY

Zgodnie z art. 2 ust. 1 UFR, fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełnienia świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej. Stosownie do art. 2 ust. 2 UFR, przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.

Art. 30 UFR stanowi, że beneficjentem fundacji rodzinnej może być osoba fizyczna, organizacja pozarządowa, o której mowa w art. 3 ust. 2 u.d.p.p.w., prowadząca działalność pożytku publicznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 tej ustawy, a także fundator w rozumieniu UFR.

Art. 5 UFR zawiera zamknięty katalog rodzajów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 236, dalej: „Prawo przedsiębiorców”), która może być wykonywana przez fundację rodziną. Katalog ten obejmuje:

1)  zbywanie mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;

2)  najem, dzierżawę lub udostępnianie mienia do korzystania na innej podstawie;

3)  przystępowanie do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwo w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;

4)  nabywanie i zbywanie papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;

5)  udzielanie pożyczek:

• spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,
• spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,
• beneficjentom;

6)  obrót zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;

7)  produkcję przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;

8)  gospodarkę leśną.

Zgodnie z art. 5 UFR, działalność gospodarcza fundacji rodzinnej to działalność, którą definiuje się zgodnie z art. 3 Prawo Przedsiębiorców. Zgodnie z art. 3 Prawa przedsiębiorców, działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT, fundacje rodzinne są podmiotowo zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych. Przy czym, ust. 6 - 8 ww. art. 6 ustawy o CIT stanowią, że zwolnienie to nie ma zastosowania do:

• podatku, o którym mowa w art. 24b ustawy o CIT (tj. podatku od przychodów z budynków) i art. 24q ustawy o CIT;
• działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 UFR;
• osiąganych przez fundację rodzinną przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem, przy czym wielkość udziałów i praw, o których mowa w art. 11a ust. 2 pkt 1, wynosi co najmniej 5%.

Zgodnie z art. 24q ust. 1 ustawy o CIT, podatek dochodowy w wysokości 15% podstawy opodatkowania jest należny od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio:

1) świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 UFR,

2) mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,

3) świadczenia w postaci ukrytych zysków.

Przez ukryty zysk rozumie się m. in.: darowizny lub inne nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia, inne niż świadczenia, o których mowa w art. 2 ust. 2 UFR, przekazane, bezpośrednio lub pośrednio, na rzecz beneficjenta, fundatora, podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną (art. 24q ust. 1a pkt 2 ustawy o CIT).

Zgodnie z art. 24r ust. 1 ustawy o CIT, w zakresie w jakim fundacja rodzinna prowadzi działalność gospodarczą wykraczającą poza zakres określony w art. 5 UFR, stawka CIT wynosi 25% podstawy opodatkowania. Z kolei przychody z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, o których mowa w art. 6 ust. 8 ustawy o CIT, opodatkowane są na zasadach ogólnych według stawki 19% (art. 19 ust. 1 i ust. 1b ustawy o CIT). Z uwagi na zdarzenie przyszłe opisane we wniosku, polegające na przekazaniu Darowizny na rzecz Podmiotów PP, poza zakresem dalszej analizy Wnioskodawcy pozostaje kwestia opodatkowania przychodów Fundacji Rodzinnej z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, o których mowa w art. 6 ust. 8 ustawy o CIT oraz opodatkowania przychodów z budynków, na podstawie art. 24b ustawy o CIT.

Jak wskazano we wniosku, w zakresie opodatkowania CIT fundacje rodzinne korzystają ze zwolnienia podmiotowego zawartego w art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT. Wyjątki od ogólnej zasady stanowią powołane wyżej przepisy art. 24q oraz art. 24r ustawy o CIT i powinny być one interpretowane - w myśl podstawowych reguł wykładni prawa podatkowego - w sposób ścisły.

Po pierwsze, zgodnie z art. 24r ust. 1 ustawy o CIT opodatkowane według stawki 25% są dochody z tzw. niedozwolonej działalności gospodarczej (tj. wykraczającej poza zakres wskazany w art. 5 UFR). Przekazywanie Darowizn, których dotyczy niniejszy Wniosek, z pewnością nie stanowi działalności gospodarczej z uwagi na brak spełnienia przesłanki zarobkowego charakteru, o której mowa w definicji legalnej działalności gospodarczej zawartej w art. 3 Prawa przedsiębiorców. Tym bardziej więc, takie działanie nie może być oceniane w kontekście tego czy wchodzi w zakres katalogu z art. 5 UFR. W konsekwencji, do Darowizn nie będzie stosował się art. 24r ustawy o CIT.

Po drugie, na podstawie art. 24q ust. 1 ustawy o CIT, podatek w wysokości 15% podstawy opodatkowania jest należny od trzech kategorii przysporzeń majątkowych, tzn.:

i. świadczenia na rzecz beneficjenta fundacji rodzinnej,

ii. mienia otrzymanego w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,

iii. świadczenia w postaci ukrytych zysków.

Pomijając aspekty podatkowe rozwiązania fundacji rodzinnej jako nieistotne z punktu widzenia zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku, wskazać należy, że Darowizna nie będzie stanowiła ukrytego zysku, ponieważ Podmioty PP nie będą powiązane - bezpośrednio lub pośrednio - z beneficjentem, fundatorem ani Fundacją Rodzinną. Ponadto, możliwość dokonania Darowizny wynika wyłącznie z woli wspierania bliskich mi jako fundatorowi celów publicznie pożytecznych. Podmioty PP nie zostaną również beneficjentem Fundacji Rodzinnej. Tym samym, art. 24q ustawy o CIT nie znajdzie zastosowania.

Fundacje rodzinne oprócz spełniania podstawowych celów wymaganych przepisami UFR mogą również realizować inne zadania, zarówno poprzez prowadzenie dozwolonej działalności gospodarczej, jak i m.in. wspieranie działalności pożytku publicznego w sposób nieodpłatny (nie wyklucza tego m.in. UFR). Według Wnioskodawcy przekazanie przez Fundację Rodzinną Darowizny na rzecz Podmiotów PP będzie nieodpłatnym wspieraniem działalności pożytku publicznego. W zamian za dokonanie Darowizny na rzecz Podmiotów PP, Fundacja Rodzinna nie otrzyma żadnych korzyści, w tym praw majątkowych, rzeczy ruchomych lub nieruchomości.

Co więcej, wypłata Darowizny nie stanowi w żadnej mierze przychodu podatkowego dla Fundacji Rodzinnej. Jednolite stanowisko doktryny oraz orzecznictwo sądów administracyjnych przez przychód, o którym mowa w art. 12 ustawy o CIT, rozumie definitywne przysporzenie majątkowe (por. np. wyroki NSA z 19.12.2012 r., sygn. akt. II FSK 871/11; z 16.03.2022 r., sygn. akt. II FSK 1695/19; WSA w Łodzi z 26.11.2015, sygn. akt I SA/Łd 735/15). Przychód cechuje się zatem trwałym i realnym zwiększeniem majątku podatnika, poprzez zwiększenie jego aktywów lub zmniejszeniem zobowiązań. W przypadku Darowizn nastąpi sytuacja odwrotna - majątek Fundacji Rodzinnej ulegnie zmniejszeniu. Zatem, nie powstanie po stronie Fundacji Rodzinnej przysporzenie, a więc też przychód podatkowy.

Uwzględniając, że wypłata Darowizny nie wiąże się z powstaniem przychodu podatkowego po stronie Fundacji Rodzinnej oraz nie mieści się w zakresie zastosowania żadnego z wyjątków od ogólnej zasady zwolnienia podmiotowego, przewidzianych w art. 6 ust. 8, art. 24b, art. 24q oraz art. 24r ustawy o CIT, nie będzie ona stanowić czynności opodatkowanej Fundacji Rodzinnej.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wypłata Darowizny na rzecz Podmiotu PP nie będzie powodowała powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Fundacji Rodzinnej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Zatem, fundacja rodzinna co do zasady jest zwolniona z opodatkowania zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 25 updop, jednak zwolnienie nie ma charakteru bezwzględnego i nie dotyczy wyjątków określonych w przepisach art. 6 ust. 6-8 updop.

Zgodnie z art. 6 ust. 6 ustawy o CIT:

W myśl art. 24q ust. 1 ustawy o CIT:

Zatem, zwolnienie to nie znajdzie zastosowania do podatku dochodowego od przekazanych lub postawionych do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio: świadczeń dokonywanych przez fundację rodzinną na rzecz beneficjenta oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, a także świadczeń w postaci ukrytych zysków.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 326, dalej: „ufr”):

Natomiast według art. 2 ust. 2 i 3 ufr:

W myśl art. 30 ufr:

Stosownie do art. 31 ufr:

Wskazać należy również regulację z art. 54 ust. 1 pkt 4 ufr:

Z opisu sprawy wynika, że planuje Pan utworzenie fundacji rodzinnej. Bardzo istotna jest dla Pana jako fundatora szeroko pojęta działalność charytatywna i społeczna. Z tego powodu Fundacja Rodzinna będzie przekazywała darowizny na rzecz organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Przedmiotem Darowizny nie będą nieruchomości ani rzeczy ruchome czy prawa majątkowe. Darowizna będzie miała wyłącznie charakter pieniężny. Podmiotami, do których będzie trafiać Darowizna będą:

1) A.,

2) B.,

3) C.,

4) D.

Podmioty PP nie będą beneficjentami Fundacji Rodzinnej, nie będą również podmiotami powiązanymi z beneficjentem, fundatorem ani Fundacją Rodzinną (w tym w rozumieniu przepisów o cenach transferowych).

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy udzielenie Darowizny na rzecz Podmiotów PP spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Fundacji Rodzinnej.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy ustawy o fundacji rodzinnej oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, przekazanie darowizn innym osobom fizycznym i prawnym  należy traktować jako rozszerzenie listy faktycznych beneficjentów Wnioskodawcy (Fundacji Rodzinnej).

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ufr, celem działalności fundacji rodzinnej jest gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów oraz spełnianie świadczeń na rzecz beneficjentów. Działalność fundacji rodzinnej nie powinna zatem wykraczać poza określony przez ustawodawcę podstawowy cel jej powołania, a osoby otrzymujące świadczenia z fundacji należy traktować jako beneficjentów.

Stosownie do art. 54 ust. 1 pkt 4 ufr, zarząd fundacji rodzinnej powinien aktualizować listę beneficjentów, tak by lista ta odpowiadała rzeczywistości i określała faktyczny krąg podmiotów na rzecz, których spełniane są świadczenia. Niedopełnienie formalności nie może skutkować tym, że świadczeniobiorcy nie będą uznani za beneficjentów.

W Pana sprawie, skutki podatkowe przekazywanych darowizn należy więc oceniać z uwzględnieniem art. 24q ust. 1 pkt 1 ustawy CIT, tj. tak jakby to były świadczenia, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej, czyli z zastosowaniem podatku w wysokości 15% podstawy opodatkowania.

Zatem Pana stanowisko, że Fundacja będzie zwolniona z podatku CIT z tytułu przekazania darowizn na rzecz organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, niebędącymi jej beneficjentami i Fundatorem oraz niebędącymi podmiotami powiązanymi z beneficjentami, Fundatorem lub Fundacją, jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).