Czy Spółka w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS powinna rozpoznać przychody podatkowe i/lub koszty uzyskania przychodów z... - Interpretacja - null

ShutterStock

Czy Spółka w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS powinna rozpoznać przychody podatkowe i/lub koszty uzyskania przychodów z... - Interpretacja - 0111-KDIB2-1.4010.403.2024.2.AR

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Czy Spółka w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS powinna rozpoznać przychody podatkowe i/lub koszty uzyskania przychodów z tzw. innych źródeł przychodów.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 lipca 2024 r. za pośrednictwem platformy e-puap wpłynął Państwa wniosek z 29 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej m. in. podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy Spółka w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS powinna rozpoznać przychody podatkowe i/lub koszty uzyskania przychodów z tzw. innych źródeł przychodów.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X Sp. z o.o. (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT). Głównym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest (…). Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlega w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. W celu rozwoju podstawowej działalności gospodarczej Spółki, czyli opisanej powyżej Produkcji (…)oraz inwestycji w rozbudowę zakładu produkcyjnego, na podstawie umowy kredytów z 28 października 2021 r., z późniejszymi zmianami (dalej: Umowa Kredytów), zawartej z bankami komercyjnymi wchodzącymi w skład konsorcjum stworzonego przez te banki na potrzeby udzielenia finansowania (dalej jako: Konsorcjum każdy z banków wchodzących w skład Konsorcjum dalej jako: Bank, a wszystkie banki łącznie jako: Banki), Spółka otrzymała kredyty terminowe (dalej jako: Kredyty) w walucie obcej (euro). Wnioskodawca rozlicza swoje zobowiązania wynikające z Kredytów w walucie obcej (euro).

Ze względu na to, że Kredyty udzielone Spółce na podstawie Umowy Kredytów są oprocentowane według zmiennej stopy procentowej, stanowiącej sumę zmiennej stawki bazowej EURIBOR 3M oraz marży ustalonej przez Konsorcjum (której wysokość zależy od określonego poziomu wskaźnika finansowego Total Net Debt/EBITDA i jest zapisana w Umowie Kredytów), Spółka narażona jest na ryzyko zmiany stopy bazowej,składającej się na oprocentowanie zmienne Kredytów. W celu zabezpieczenia się przed tym rodzajem ryzyka, Spółka zawarła z poszczególnymi Bankami transakcje Interest Rate Swap (dalej: Transakcje IRS). W Transakcjach IRS, kwota nominalna będąca podstawą rozliczeń jest dostosowana do zadłużenia z tytułu pozostającego do spłaty kapitału w Kredytach w proporcji do udziału finansowania poszczególnego Banku w Kredytach. Transakcje IRS są instrumentami finansowymi i transakcjami zawieranymi pomiędzy dwiema stronami, które zobowiązują się do wymiany strumieni płatności w tej samej walucie, naliczanych od uzgodnionej kwoty nominalnej i dla ustalonego okresu, przy czym jedna ze stron płaci kwoty oparte na stałej stopie procentowej, zaś druga na zmiennej stopie procentowej. Rozliczenie Transakcji IRS ma charakter wyłącznie finansowy - obejmuje rozliczenie pieniężne w chwili realizacji kontraktu, co w przypadku Transakcji IRS zawartej z danym Bankiem, oznacza częściowe rozliczenie Transakcji IRS na koniec danego okresu odsetkowego, który jest zbieżny z okresem odsetkowym ustalonym dla Kredytów.

Przykładowo: Transakcja IRS, w której nominał transakcji odpowiada kredytowi A ma takie same okresy odsetkowe jak kredyt A, jak również oprocentowanie stałe i zmienne w ramach Transakcji IRS naliczane są w danym okresie odsetkowym od nominału transakcji takiego jak kapitał kredytu A, od którego naliczane jest oprocentowanie zmienne w ramach Umowy Kredytów. Transakcje IRS zostały zawarte w trakcie rejestrowanych rozmów telefonicznych przeprowadzonych pomiędzy upoważnionym przedstawicielem Banku a upoważnionym przedstawicielem Spółki. Transakcja IRS w relacjach między Wnioskodawcą a Bankiem jest uregulowana następującymi dokumentami, które Wnioskodawca zawarł z każdym z Banków:

-    (…) - umowa ramowa dotycząca pochodnych instrumentów finansowych, w tym Transakcji IRS, opracowaną według wzoru standardowej umowy ramowej ISDA, wypracowanej w ramach międzynarodowego stowarzyszenia International Swap and Derivatives Assoctiation (ISDA),

-    (…) - załącznikiem do ww. umowy ramowej modyfikującym niektóre z jej standardowych postanowień w relacji Bankiem, regulującym zasady zawierania, rozliczania i dokumentowania instrumentów pochodnych między stronami tej umowy,

-    potwierdzenie zawarcia transakcji zamiany stóp procentowych IRS, które stanowi pisemne potwierdzenie zawarcia Transakcji IRS (która została zawarta w trakcie rozmowy telefonicznej), określającymi parametry danej Transakcji IRS, w tym datę jej zawarcia, uzgodnioną wysokość stałej stopy procentowej, zmienną stopę procentową oraz kwotę nominalną, do której stosuje się ww. stopy procentowe.

W Transakcjach IRS, ustalono, że dana Transakcja IRS odnosi się do nominału transakcji równego co do wysokości udziałowi danego Banku w udostępnionym Wnioskodawcy kapitale Kredytów, który pozostaje do spłaty oraz stanowi podstawę naliczania odsetek od Kredytów w danym okresie odsetkowym, z uwzględnieniem jego amortyzacji, czyli spłaty rat kapitałowych Kredytów zgodnie z harmonogramem spłaty zawartym w Umowie Kredytów. Dana Transakcja IRS uwzględnia również:

a)  zmienną stopę procentową, równą stawce bazowej EURIBOR 3M ustalonej dla Kredytów, na podstawie której od nominału transakcji właściwego dla danego okresu odsetkowego, na koniec tego okresu odsetkowego obliczana jest kwota zmienna, oraz

b)  stałą stopę procentową, uzgodnioną w ramach danej Transakcji IRS, na podstawie której od nominału transakcji na koniec danego okresu odsetkowego obliczana jest kwota stała.

W ramach rozliczenia Transakcji IRS, na koniec danego okresu odsetkowego, Bank będący stronę tej transakcji jest zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki kwoty zmiennej a Spółka jest zobowiązana do zapłaty na rzecz tego Banku kwoty stałej. ISDA 2002 Master Agreement zmodyfikowana postanowieniami danego Schedule to ISDA 2002 Master Agreement przewiduje mechanizm wzajemnego nettowania płatności kwoty zmiennej i kwoty stałej, co oznacza, że faktyczne przepływy finansowe pomiędzy stronami Transakcji IRS w ramach ich rozliczenia dotyczą jedynie różnicy pomiędzy kwotą zmienną a kwotą stałą, w miejsce odrębnej płatności kwoty zmiennej i odrębnej płatności kwoty stałej. Transakcje IRS oraz Umowa Kredytów, w tym odsetki naliczane od Kredytów, są rozliczane odrębnie, przy czym okresy odsetkowe oraz terminy płatności ww. kwot wynikających z Transakcji IRS są analogiczne jak okresy odsetkowe i terminy płatności odsetek od Kredytów. Spółka spłaca Kredyty - kwoty główne wraz z odsetkami na rzecz Banków. Dana Transakcja IRS jest rozliczana z danym Bankiem, który jest stroną tej transakcji poprzez odrębne od spłaty Kredytów płatności, tj. w zależności do tego jak kształtuje się stawka bazowa EURIBOR 3M: poprzez płatności ze Spółki do Banku albo poprzez płatności od Banku do Spółki. W ramach rozliczenia Transakcji IRS, w zależności od wysokości stawki bazowej EURIBOR 3M, która będzie obowiązywała w danym okresie odsetkowym:

Bank (jako strona danej Transakcji IRS) zapłaci na rzecz Spółki kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą zmienną a kwotą stałą, jeżeli kwota zmienna będzie wyższa od kwoty stałej;

Spółka (jako strona danej Transakcji IRS) zapłaci na rzecz Banku kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą stałą a kwotą zmienną, jeżeli kwota stała będzie wyższa od kwoty zmiennej; albo

pomiędzy Spółką a Bankiem nie nastąpi żaden przepływ finansowy z tytułu rozliczenia danej Transakcji IRS, jeśli kwota stała będzie równa kwocie zmiennej.

Wszelkie kalkulacje odsetek płatnych od Kredytów w ramach Umowy Kredytów Spółka otrzymuje od Konsorcjum, a konkretnie od jednego z Banków, któremu pozostałe strony Umowy Kredytów przypisały rolę agenta Kredytów. Wszelkie wyliczenia/kalkulacje kwot do zapłaty w ramach danej Transakcji IRS Wnioskodawca otrzymuje od Banku, który jest stroną tej Transakcji IRS. Zawiadomienie to zawiera kalkulację kwoty zmiennej, kwoty stałej i kwoty przypadającej do zapłaty przez daną stronę Transakcji IRS.

Transakcje IRS służą zabezpieczeniu ryzyka Spółki wynikającego ze zmienności stawki bazowej EURIBOR 3M, stanowiącej podstawę do naliczania oprocentowania zmiennego od Kredytów w ramach Umowy Kredytów. Ta zmienność skutkuje dla Spółki obowiązkiem zapłaty odsetek od Kredytów w nieprzewidywalnej, zmiennej wysokości. Dzięki Transakcjom IRS Spółka wie, jakiej wysokości kosztu finansowania swojej działalności może się spodziewać, dzięki czemu może lepiej/bezpiecznej/pewniej planować swoje inne koszty, ceny sprzedaży i wszelkie inne działania gospodarcze. Planowanie, budżetowanie w oparciu, o które zawierane są umowy z odbiorcami jak i dostawcami, dzięki Transakcjom IRS jest znacznie pewniejsze. Transakcje IRS ograniczają również samą wysokość kosztu finansowania działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę.

Spółka nie planuje poszerzać zakresu przedmiotu działalności wskazanego w Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: KRS). Zawarcie Transakcji IRS ma dla prowadzonej przez Spółkę działalności jedynie charakter zabezpieczający, uboczny. Produkcja (...) w formie zakładu przemysłowego dużych rozmiarów pozostaje głównym przedmiotem działalności Spółki. Skala ewentualnego obrotu generowanego przez Transakcje IRS stanowi ułamek całego obrotu osiąganego przez Spółkę z tytułu podstawowej działalności operacyjnej. Transakcje IRS nie są głównym przedmiotem działalności Spółki, ponieważ Spółka nie jest instytucją finansową i nie uczestniczy aktywnie i stale w obrocie instrumentami finansowymi. Spółka nie przewiduje także zaangażowania dodatkowych aktywów w związku z zabezpieczeniem ryzyka zmienności stóp procentowych w oparciu o Transakcje IRS. Spółka nie będzie także dokonywać jakichkolwiek zakupów aktywów zaliczanych do środków trwałych ani wartości niematerialnych i prawnych w celu rozliczania Transakcji IRS. Nie jest też planowane zatrudnianie dodatkowego personelu, który będzie zajmował się specjalnie obsługą Transakcji IRS. Wnioskodawca zwraca też uwagę, że jedyną czynnością jaką Spółka wykonuje na rzecz Banku w związku z Transakcjami IRS jest zapłata na rzecz Banku kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą stałą a kwotą zmienną, jeżeli kwota stała będzie wyższa od kwoty zmiennej. Nie jest to usługa wykonywana na rzecz Banku, ale realizacja zobowiązania umownego. Z tytułu dokonywania tych płatności, ani też z żadnego innego tytułu, Wnioskodawca nie otrzymuje żadnego dodatkowego wynagrodzenia od Banku. To Bank przygotowuje i dostarcza wszelkie wyliczenia/kalkulacje kwot do zapłaty czy to przez Spółkę, czy to przez Bank w ramach Transakcji IRS. Powyższe wynika z faktu, że Transakcja IRS to instrumenty finansowe zawierane pomiędzy dwiema stronami, które zobowiązują się do wymiany strumieni płatności w tej samej walucie, naliczanych od uzgodnionej kwoty nominalnej i dla ustalonego okresu, przy czym jedna ze stron płaci kwoty oparte na stałej stopie procentowej, zaś druga na zmiennej stopie procentowej.

Pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych

Czy Spółka w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS (zabezpieczenia przed ryzykiem zmienności i wysokości oprocentowania kredytu zaciągniętego na swoją podstawową działalność gospodarczą - produkcyjną kontraktem IRS) powinna rozpoznać przychody podatkowe i/lub koszty uzyskania przychodów z tzw. innych źródeł przychodów (działalności gospodarczej)?

(pytanie oznaczone we wniosku nr 2) 

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych

Spółka w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS (zabezpieczenia przed ryzykiem zmienności i wysokości oprocentowania kredytu zaciągniętego na swoją podstawową działalność gospodarczą – produkcyjną, kontraktem IRS) powinna rozpoznać przychody podatkowe i/lub koszty uzyskania przychodów z tzw. innych źródeł przychodów (działalności gospodarczej).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o CIT przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p.).

W świetle art. 7 ust. 1 Ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, ustawy o CIT przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b Ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych.

Ponieważ Transakcje IRS zabezpieczają koszty kredytu zaciągniętego na finansowanie działalności podstawowej Spółki polegającej na prowadzeniu zakładu przemysłowego wytwarzającego, między innymi (...), to wpływy do Spółki oraz płatności ponoszone poprzez Spółkę z tytułu Transakcji IRS będą rozliczane w ramach źródła przychodów innych niż zyski kapitałowe.

Wpływy będą stanowiły przychód, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1) ustawy o CIT, a wydatki będą stanowiły koszty uzyskania przychodu, ponieważ pozostają w związku z przychodami oraz zabezpieczają koszty finansowania działalności operacyjnej (produkcyjnej).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1 ustawy o CIT.

Zawarcie Transakcji IRS, z ekonomicznego punktu widzenia, między innymi, zamienia zmienne koszty Kredytów (tj. zmienne oprocentowanie Kredytów obliczane w oparciu o stawkę bazową EURIBOR 3M, której wysokość jest zmienna w czasie i zależy od czynników rynkowych) na stałe koszty Kredytów(tj. stałe oprocentowanie uiszczane przez Spółkę na rzecz Konsorcjum w związku z rozliczaniem Transakcji IRS). Zatem, zawarcie Transakcji IRS miało wyłącznie na celu bezpośrednie zabezpieczenie (kosztu) działalności operacyjnej, wpływa na wysokość tego kosztu. Wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub jego zachowanie albo zabezpieczenie.

Aby dany wydatek mógł być zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów muszą być spełnione łącznie następujące warunki, a mianowicie:

-wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika,

-musi być definitywny, a więc bezzwrotny,

-musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-musi zostać poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

-musi zostać właściwie udokumentowany,

-nie może być kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy CIT.

Wydatki ponoszone przez Spółę w tytułu Transakcji IRS, stosując kryterium celowości, spełniają te przesłanki. Istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Transakcje IRS zostały zawarte z poszczególnymi Bankami celem zabezpieczenia ryzyka kosztu prowadzonej działalności związanego ze zmianą stóp procentowych. Tym samym, wpływy do Spółki oraz płatności ponoszone poprzez Spółkę z tytułu Transakcji IRS będą rozliczane w ramach źródła przychodów innych niż zyski kapitałowe.

Wniosek taki potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 maja 2024 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.147.2024.3.SP, w której za prawidłowe zostało uznane stanowisko podatnika, zgodnie z którym: „Spółka w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS (zabezpieczenia przed ryzykiem zmienności i wysokości oprocentowania kredytów zaciągniętych na swoją podstawową działalność gospodarczą - produkcyjną kontraktem IRS) powinna rozpoznać przychody podatkowe i/lub koszty uzyskania przychodów z tzw. innych źródeł przychodów (działalności gospodarczej)”.

Takie stanowisko wynika również przykładowo z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 stycznia 2023 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.839.2022.1.AN oraz z 15 czerwca 2020 r., Znak: 0111-KDIB1- 3.4010.203.2020.2.IZ).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”),

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Wydzielając odrębne źródło przychodów ustawodawca zamieścił w art. 7b ustawy o CIT, katalog, w którym określił listę przychodów alokowanych do takiego źródła.

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b ustawy o CIT:

Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych,

Natomiast w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT,

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 4a pkt 22 ustawy o CIT:

Ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych, oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-e ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz.U. z 2024 r., poz. 722 ze zm.),

Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,

d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,

Są to instrumenty pochodne, ponieważ ich cena (wartość) jest uzależniona od kształtowania się ceny instrumentu, na który opiewają. Cechą konstytutywną pochodnych instrumentów finansowych jest ich oparcie na tzw. instrumentach bazowych, w tym na walutach obcych.

Zgodnie z § 3 pkt 4-8 rozporządzenia Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 277):

Użyte w rozporządzeniu pojęcia oznaczają:

4) instrument pochodny – instrument finansowy, którego:

a) wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i 

b) nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i

c) rozliczenie nastąpi w przyszłości.

Do instrumentów pochodnych zalicza się w szczególności transakcje terminowe, takie jak kontrakty forward lub futures, opcje oraz kontrakty swap;

5) kontrakt forward - umowa nakładająca na jedną stronę obowiązek dostarczenia, a na drugą - odbioru aktywów o określonej ilości, w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, ustalonej w momencie zawierania kontraktu;

6) kontrakt futures - umowa o określonej standardowej charakterystyce, będąca przedmiotem obrotu w obrocie regulowanym, nakładająca na jedną stronę obowiązek dostarczenia, a na drugą - odbioru aktywów o określonej ilości, w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, ustalonej w momencie zawierania kontraktu;

7) opcja - kontrakt, w wyniku którego jednostka nabywa prawo kupna - opcja kupna (call) lub sprzedaży - opcja sprzedaży (put) aktywów podstawowych po określonej z góry cenie i w określonym czasie;

8) kontrakt swap - umowa zamiany przyszłych płatności na warunkach z góry określonych przez strony.

Warto w tym miejscu wskazać, że w przypadku transakcji terminowych wyróżniamy transakcje:

-   nierzeczywiste, w których nie następuje fizyczna dostawa instrumentu bazowego, natomiast realizacja transakcji jest dokonywana poprzez rozliczenie między stronami różnicy cen, oraz

-   rzeczywiste, w których następuje faktyczne przeniesienie prawa własności ze sprzedającego na kupującego w drodze fizycznego dostarczenia instrumentu bazowego kupującemu przez sprzedającego, w określonym terminie i miejscu w zamian za ekwiwalent pieniężny.

Z opisu sprawy wynika, że w celu rozwoju podstawowej działalności gospodarczej Spółki, czyli Produkcji (...) oraz inwestycji w rozbudowę zakładu produkcyjnego, na podstawie umowy kredytów z 28 października 2021 r., zawartej z bankami komercyjnymi wchodzącymi w skład konsorcjum stworzonego przez te banki na potrzeby udzielenia ww. finansowania, otrzymaliście Państwo kredyty terminowe w walucie obcej (euro). Ze względu na to, że udzielone Państwu Kredyty są oprocentowane według zmiennej stopy procentowej, stanowiącej sumę zmiennej stawki bazowej EURIBOR 3M oraz marży ustalonej przez Konsorcjum (której wysokość zależy od określonego poziomu wskaźnika finansowego Total Net Debt/EBITDA i jest zapisana w Umowie Kredytów), Spółka narażona jest na ryzyko zmiany stopy bazowej, składającej się na oprocentowanie zmienne Kredytów. W celu zabezpieczenia się przed tym rodzajem ryzyka, Spółka zawarła z poszczególnymi Bankami transakcje Interest Rate Swap.

Zawarcie Transakcji IRS ma dla prowadzonej przez Spółkę działalności jedynie charakter zabezpieczający, uboczny. Transakcje IRS nie są głównym przedmiotem działalności Spółki, ponieważ Spółka nie jest instytucją finansową i nie uczestniczy aktywnie i stale w obrocie instrumentami finansowymi. Spółka nie przewiduje także zaangażowania dodatkowych aktywów w związku z zabezpieczeniem ryzyka zmienności stóp procentowych w oparciu o Transakcje IRS.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia do jakiego źródła przychodów winniście Państwo zakwalifikować rozpoznane w związku z uczestnictwem w opisanych we wniosku Transakcjach IRS przychody oraz koszty.

Zauważyć należy, że wskazane przez Państwa we wniosku instrumenty finansowe zabezpieczające kredyty przed ryzykiem wzrostu stopy procentowej spełniają ustawową definicję pochodnych instrumentów finansowych, o których mowa jest w art. 4a pkt 22 ustawy o CIT.

Transakcja IRS (swap na stopę procentową) stanowi bowiem instrument finansowy zabezpieczający przed ryzykiem związanym ze zmianą stóp procentowych z tytułu zawieranych transakcji lokacyjnych i kredytowych. Jest to umowa pomiędzy dwiema Stronami, na podstawie której jedna Strona zobowiązuje się do zapłaty serii płatności odsetkowych liczonych od uzgodnionej sumy kapitałowej i dla ustalonego okresu wedle jednej stopy procentowej (stałej bądź zmiennej), w zamian otrzymując od drugiej Strony serię płatności odsetkowych liczonych od uzgodnionej sumy kapitałowej i dla ustalonego okresu, ale wedle innej stopy procentowej (stałej bądź zmiennej).

Odnosząc się zatem do kwestii ustalenia źródła przychodu w jakim winien być przez Państwa rozpoznany ww. przychód oraz przypisane a związane z uzyskaniem tego przychodu koszty, zauważyć należy, że ustawodawca w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) jako przychody z zysków kapitałowych wymienił przychody z pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych.  

Przy prawidłowym kwalifikowaniu przychodu do odpowiedniego źródła, należy jednak również określić charakter danej transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych.

Jak wskazano wyżej, co do zasady, przychody osiągane z tytułu transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych (w rozumieniu ustawy o CIT), powinny być kwalifikowane do źródła „zyski kapitałowe”. Wyjątek dotyczy jednak pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych (tj. instrumentów zabezpieczających przychody/koszty z pozostałej działalności podatnika), które powinny być zaliczane do przychodów z innych źródeł.

W związku z powyższym, do źródła przychodów z innych źródeł (tj. z pozostałej działalności podatnika) powinny być kwalifikowane przychody osiągane przez podatnika z tytułu: realizacji transakcji z udziałem:

(i)instrumentów, które nie posiadają na gruncie ustawy o CIT statusu pochodnych instrumentów finansowych oraz

(ii)pochodnych instrumentów finansowych (w rozumieniu ustawy o CIT), których celem jest zabezpieczenie dochodu z pozostałej działalności podatnika.

Natomiast przychody (straty) z tytułu realizacji transakcji z udziałem pozostałych instrumentów finansowych, w rozumieniu ustawy o CIT (tj. np. o charakterze niezabezpieczającym przychodów/kosztów podatnika) należy kwalifikować do źródła: „zyski kapitałowe”.

Pochodne instrumenty finansowe o charakterze niezabezpieczającym to takie instrumenty, które stanowią samoistne, niezależne operacje (nie związane z przedmiotem działalności podatnika), mające na celu osiągnięcie zysku z posiadanego kapitału. Natomiast instrumenty o charakterze zabezpieczającym to instrumenty, nie stanowiące samoistnych, niezależnych operacji zawieranych w celu osiągnięcia zysku z posiadanego kapitału, mające na celu zapewnienie stosownego zabezpieczenia dla określonego rodzaju działalności podmiotu w szczególności zabezpieczenie przychodów/kosztów tej działalności).

Jak wynika z opisu sprawy, wskazane we wniosku Transakcje IRS zawarte zostały w celu  zabezpieczenia Spółki przed zmianą stóp procentowych, w związku ze spłatą zaciągniętych przez Państwa kredytów.

Wskazane we wniosku Transakcje IRS stanowią zatem instrumenty pochodne o charakterze zabezpieczającym i jako transakcje zabezpieczające, nie stanowią samoistnych, niezależnych operacji zawieranych w celu osiągnięcia zysku z posiadanego kapitału a mają na celu zapewnienie stosownego zabezpieczenia spłaty kredytu.

Przychodów z realizacji praw wynikających z ww. instrumentów nie można zatem wprost przypisać do źródła zyski kapitałowe, na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b ustawy o CIT lecz należy zakwalifikować do źródła przychodów, którego zabezpieczeniu służyły.

Kredyty bankowe, które zostały zabezpieczone przed ryzykiem wzrostu stopy procentowej  Transakcjami IRS, zostały zaciągnięte na rozwój Państwa podstawowej działalności gospodarczej, w tym rozbudowę zakładu produkcyjnego. Zatem przychody i koszty rozpoznane w związku z ww. Transakcjami IRS winny zostać przez Państwa zakwalifikowane do źródła przychodów innego niż „zyski kapitałowe”, tj. do przychodów z działalności operacyjnej (do pozostałych przychodów).

Państwa stanowisko w powyższym zakresie należy zatem uznać za prawidłowe.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie wskazanym w sformułowanym przez Państwa we wniosku pytaniu.

W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-    Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z  dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30  sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).