W okolicznościach, w których Spółka PL prowadzi niezależną prawnie i ekonomicznie działalność gospodarczą, podejmując ryzyko ekonomiczne usług świadcz... - Interpretacja - 0114-KDIP2-1.4010.374.2024.2.MW

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.374.2024.2.MW

Temat interpretacji

W okolicznościach, w których Spółka PL prowadzi niezależną prawnie i ekonomicznie działalność gospodarczą, podejmując ryzyko ekonomiczne usług świadczonych na rzecz Wnioskodawcy i otrzymując wynagrodzenie na zasadach właściwych pośrednikom handlowym, należy stwierdzić, że działalność prowadzona w oparciu o wyżej zaprezentowany model współpracy ze Spółką PL nie będzie kreowała po stronie Spółki powstania zagranicznego zakładu w postaci tzw. przedstawiciela zależnego w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP oraz art. 5 umowy o UPO PL-UK.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy działalność prowadzona w oparciu o wskazany model współpracy ze Spółką PL będzie kreowała po stronie Spółki powstanie zagranicznego zakładu w postaci tzw. przedstawiciela zależnego w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP w zw. z art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK.

Uzupełnili go Państwo - na wezwania - pismem z 13 września 2024 r. (data wpływu tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Limited (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest spółką kapitałową prawa brytyjskiego stanowiącą odpowiednik polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i posiada siedzibę działalności gospodarczej i faktyczny zarząd w Wielkiej Brytanii. Tam też podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów.

Spółka nie jest zarejestrowana na terytorium Polski dla celów podatku dochodowego od osób prawnych, nie jest polskim rezydentem podatkowym ani podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Główny przedmiot działalności Spółki skupia się na zaopatrywaniu i dystrybucji wysokiej jakości (...). Spółka obecnie dokonuje transakcji zarówno sprzedaży, jak i zakupu do/od producentów w Polsce. Transakcje te nie są dokonywane w ramach kontraktów długoterminowych - każda transakcja sprzedaży i zakupu jest przedmiotem odrębnej, indywidualnej umowy. W Polsce siedzibę ma podmiot powiązany Spółki - B. sp. z o.o. (dalej: „Spółka PL”). Spółka PL posiada w Polsce:

a) pracowników logistyki, którzy są zatrudnieni do organizacji transportu towarów do i z Polski, które zostały zakupione/sprzedane w imieniu Spółki;

b) niezależnych kontrahentów, którzy świadczą usługi sprzedażowe, marketingowe i negocjują umowy z klientami/dostawcami w imieniu Spółki - ale nie podpisują umów w imieniu Spółki.

Wnioskodawca powołał Spółkę PL na stanowisko przedstawiciela w Polsce w zakresie pośrednictwa w sprzedaży i zakupie towarów w Polsce. Do zadań Spółki PL należy m.in. odpowiedzialność za międzynarodowe pozyskiwanie Klientów, zleceń, import, dystrybucja i handel (...) na rynek międzynarodowy. Wnioskodawca posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki PL.

Zgodnie z aktualnym wyciągiem z Krajowego Rejestru Sądowego, działalność Spółki PL obejmuje m.in. czynności sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Działalności pod kodem 46.32.Z. „Sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa”. Z kolei do przedmiotu pozostałej działalności przedsiębiorcy można zaliczyć klasyfikację pod kodem 46.17.Z. „Działalność agentów zajmujących się sprzedażą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych” oraz 46.18.Z. „Działalność agentów specjalizujących się w sprzedaży pozostałych określonych towarów”. Spółka PL jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, posiadającą siedzibę na terenie Polski. Jest także polskim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Spółka PL zamierza realizować transakcje nie tylko z Wnioskodawcą, ale także przy wsparciu innych podmiotów z grupy E., tj. C. (także z siedzibą w Wielkiej Brytanii; dalej: „C.”) oraz D. (z siedzibą we Francji; dalej: „D.”), dalej zwane łącznie jako: „Spółki z Grupy”.

Planowane jest zawarcie pisemnej umowy między Wnioskodawcą a Spółką PL, odnoszącej się do warunków współpracy tych podmiotów (dalej: „Umowa”). Umowa nie będzie przewidywała klauzuli wyłączności, tj. zakazu wykonywania przez Spółkę PL usług pośrednictwa na rzecz innych podmiotów niż Spółki z Grupy. Nie można przy tym wykluczyć, że przynajmniej w początkowej fazie współpracy Spółka PL będzie świadczył usługi agencyjne wyłącznie na rzecz trzech wyżej wymienionych Spółek z Grupy E. (w tym również Wnioskodawcy), tj. będą one jego jedynym klientami. Możliwe jest jednak, iż w przyszłości Spółka PL dokonywać będzie transakcji także z innymi podmiotami z Grupy E. lub z podmiotami niepowiązanymi.

Zakres usług Spółki PL ma pozostawać jednolity w stosunku do każdej Spółek z Grupy oraz Wnioskodawcy, tj. ma on uwzględniać:

  • świadczenie usług agencyjnych na rzecz Wnioskodawcy i Spółek z Grupy;
  • podejmowanie na rzecz klienta informacyjnych działań marketingowych;
  • wpływanie na cenę produktów oraz udział w negocjowaniu ceny, ilości i rodzaju produktów Wnioskodawcy i wybranych Spółek z Grupy;
  • dostarczanie klientom produktów;
  • działanie marketingowe dla lokalnych klientów, tj. demonstrowanie produktów klientom, monitorowanie trendów i zapotrzebowania rynku, przekazywanie zapytań i zamówień otrzymywanych od lokalnych klientów oraz utrzymywanie relacji z klientami;
  • posiadanie niezależnych kontrahentów (dalej: „Kontrahenci”) w Polsce, którzy negocjują warunki umowy, ale nie są upoważnieni do podpisywania umów - będą one podpisywane przez Wnioskodawcę.

Spółka PL będzie fakturować Spółkę za ponoszone koszty całkowite i dodawać marżę w wysokości 6%.

Spółka PL ani jej przedstawiciele nie będą posiadali ani zwyczajowo wykonywali pełnomocnictwa do zawierania jakichkolwiek umów handlowych w imieniu Spółki.

Należy przy tym podkreślić, że warunki wynegocjowane przez Kontrahentów Spółki PL nie będą wiążące dla Wnioskodawcy lub pozostałych dwóch Spółek z Grupy (lub innych spółek z grupy E.), tj. będą oni mieli każdorazowo możliwość odrzucenia propozycji zawarcia wynegocjowanych umów. Tym samym, uzyskiwanie przez Kontrahentów danych, wstępnych warunków umów będzie miało charakter typowo techniczny.

Spółka PL nie będzie pełnić żadnych funkcji decyzyjnych i zarządczych w związku z nabywaniem danych aktywów. Ponadto, to na poszczególnych podmiotach dokonujących transakcji sprzedaży/zakupu, dla których Spółka PL świadczyć będzie swoje usługi, spoczywać będzie ryzyko związane z samą transakcją sprzedaży/zakupu. Spółka PL będzie ponosić ryzyko jedynie w ograniczonym zakresie.

Zakres kontroli sprawowanej przez Spółkę nad działalnością Spółki PL nie będzie wykraczał poza ramy przyjęte w ramach tego typu stosunku zobowiązaniowego. Co do zasady, Spółka PL będzie w swej działalności agencyjnej dysponować swobodą co do sposobu pozyskiwania zamówień, rozliczając się z Wnioskodawcą jedynie z wyników swojej pracy (jak wskazano powyżej, rozliczenie będzie odbywało się z użyciem metody koszt plus z marżą w wysokości 6%). Spółka PL będzie zatem ponosić ryzyko ekonomiczne usług świadczonych na rzecz Spółki.

Choć za wydawanie poleceń Spółce PL odpowiedzialny będzie zarząd Wnioskodawcy, to należy mieć na uwadze, że Spółka PL nie będzie poddana szczegółowym instrukcjom co do przyjętego modelu prowadzenia działalności - posiada swobodę w tym zakresie. Spółka PL będzie odpowiadać samodzielnie za wyniki swojej pracy, zleconej przez wybraną Spółkę z Grupy (jak ma to miejsce w tradycyjnym modelu współpracy z agentem/przedstawicielem). Wnioskodawca może jednak odrzucić propozycje rozwiązań zaproponowanych przez Spółkę PL.

Wartość sprzedaży/zakupów w wyniku zawarcia współpracy pomiędzy Spółką PL a wybranymi Spółkami z Grupy oszacowana została w następujący sposób:

  • Wnioskodawca ma wygenerować 30% całej sprzedaży oraz 30% całych zakupów poprzez współpracę ze Spółką PL,
  • C. ma wygenerować 20% całości swoich zakupów przy współpracy ze Spółką PL,
  • D. ma wygenerować 75% całości swoich zakupów oraz sprzedaży przy współpracy ze Spółką PL,
  • Z całości wygenerowanych przez Spółkę PL transakcji sprzedaży, 75% z nich będzie stanowiła współpraca z Wnioskodawcą, a 25% z D.,
  • Z całości wygenerowanych przez Spółkę PL transakcji zakupu, 75% z nich będzie stanowiła współpraca z Wnioskodawcą, 5% z C., zaś 20% z D.

W przyszłości dane te mogą ulec zmianie.

Wnioskodawca nie posiada do swojej wyłącznej dyspozycji żadnego majątku ani przestrzeni/powierzchni na terenie Polski takich jak biuro czy inna placówka, może jednak korzystać z lokalu Spółki PL w razie powstania takiej potrzeby. Niemniej jednak, w lokalu Spółki PL nie istnieje żadna przestrzeń, która byłaby wydzielona na potrzeby Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie ma też prawa do swobodnego wstępu do lokalu Spółki PL. Wnioskodawca nie posiada żadnego własnego personelu w Polsce.

W związku z powyższym, Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy posiadanie relacji ze Spółką PL, o której mowa w powyżej opisanym stanie faktycznym, skutkuje dla Spółki powstaniem zagranicznego zakładu w Polsce w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP oraz art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK.

Pytanie

Czy działalność prowadzona w oparciu o wskazany w stanie faktycznym model współpracy ze Spółką PL będzie kreowała po stronie Spółki powstanie zagranicznego zakładu w postaci tzw. przedstawiciela zależnego w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP w zw. z art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, działalność prowadzona w oparciu o wskazany w stanie faktycznym model współpracy ze Spółką PL nie będzie kreowała po stronie Spółki powstania zagranicznego zakładu w postaci tzw. przedstawiciela zależnego w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP oraz art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK.

Warunki decydujące o powstaniu zakładu

Zgodnie z brzmieniem art. 3 ust. 1 i 2 UPDOP, podatnicy, jeżeli mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedzibę lub zarząd, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy). Z kolei podatnicy nie mający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na tym terytorium. Jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy. Poprzez dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej należy rozumieć m.in. dochody (przychody) z wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również poprzez położony na jej terytorium zagraniczny zakład.

Istota ustalenia istnienia bądź braku ograniczonego obowiązku podatkowego Spółki w Polsce polega na ustaleniu, czy Spółka posiada w Polsce „zakład”.

Definicja ta została zawarta w art. 4a pkt 11 UPDOP i wskazuje, że przez pojęcia „zagranicznego zakładu” należy rozumieć:

  • stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych,
  • plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa,
  • osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje

- chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej.

Wskazana powyżej regulacja UPDOP przewiduje pierwszeństwo stosowania pojęcia „zagranicznego zakładu” przewidzianego w stosownych umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Z uwagi na to, że siedziba Wnioskodawcy znajduje się na terytorium Wielkiej Brytanii to analiza, czy Spółka posiada zakład w Polsce powinna zostać przeprowadzona z uwzględnieniem postanowień umowy o UPO PL-UK.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 umowy o UPO PL-UK, zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie działalność poprzez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej można je przypisać temu zakładowi. W myśl tej regulacji, dopóki przedsiębiorstwo jednego państwa nie założy bądź nie zidentyfikuje w drugim państwie „zakładu”, nie można uważać, iż to przedsiębiorstwo bierze udział w życiu gospodarczym tego drugiego państwa w stopniu wystarczającym, by poddać można było je jurysdykcji podatkowej tego państwa.

Na podstawie art. 5 ust. 1 umowy o UPO PL-UK, określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa. W szczególności jak wynika z ust. 2 tego artykułu, obejmuje to:

a) siedzibę zarządu,

b) filię,

c) biuro,

d) fabrykę,

e) warsztat,

f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom, albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych.

Jednocześnie, na mocy art. 5 ust. 3 umowy o UPO PL-UK, plac budowy albo prace budowlane lub instalacyjne stanowią zakład tylko wtedy, jeżeli trwają dłużej niż dwanaście miesięcy.

Ponadto, w myśl z art. 5 ust. 4 umowy o UPO PL-UK, bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu, określenie "zakład" nie obejmuje:

a) użytkowania placówek, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub dostawy dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa;

b) utrzymywania zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub wydawania;

c) utrzymywania zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu przerobu przez inne przedsiębiorstwo;

d) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu zbierania informacji dla przedsiębiorstwa;

e) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym;

f) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu łącznego prowadzenia którychkolwiek rodzajów działalności, o których mowa w punktach od a) do e) niniejszego ustępu, pod warunkiem jednak, że całkowita działalność tej placówki wynikająca z takiego połączenia rodzajów działalności ma charakter przygotowawczy lub pomocniczy.

Przy czym, zgodnie z art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK, jeżeli osoba - z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela, o którym mowa w ust. 6 niniejszego artykułu - działa w imieniu przedsiębiorstwa oraz posiada i zwyczajowo wykonuje pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa w Umawiającym się Państwie (w omawianym przypadku w Polsce), to uważa się, że przedsiębiorstwo to posiada w tym Państwie zakład (tj. w Polsce) w zakresie każdego rodzaju działalności, którą osoba ta podejmuje dla przedsiębiorstwa, chyba że czynności wykonywane przez tę osobę ograniczają się do rodzajów działalności wymienionych w ust. 4 niniejszego artykułu, które gdyby były wykonywane za pośrednictwem stałej placówki, nie powodowałyby uznania tej placówki za zakład na podstawie postanowień tego ustępu.

Stosownie natomiast do art. 5 ust. 6 umowy o UPO PL-UK, nie uważa się, że przedsiębiorstwo posiada zakład w Umawiającym się Państwie (tj. w Polsce) tylko z tego powodu, że podejmuje ono w tym Państwie (Polsce) czynności za pośrednictwem maklera, generalnego komisanta albo jakiegokolwiek innego niezależnego przedstawiciela, pod warunkiem, że te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

Fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę posiadającą siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, albo że prowadzi działalność w tym drugim Państwie (przez posiadany tam zakład albo w inny sposób) nie wystarcza, aby którąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki, o czym mowa w art. 5 ust. 7 umowy o UPO PL-UK.

Mając na uwadze wskazane powyżej regulacje zarówno UPDOP, jak i umowy o UPO PL-UK, w przypadku gdy spółka ma siedzibę lub zarząd za granicą, obowiązek podatkowy w Polsce powstaje tylko w zakresie, w jakim spółka ta prowadzi w Polsce działalność gospodarczą poprzez położony w Polsce zakład. Jak wskazano powyżej, zakład ten powstaje natomiast jeżeli:

  • istnieje w Polsce stała placówka, poprzez którą w całości lub częściowo prowadzona jest działalność spółki, z wyłączeniem jednak stałych placówek poprzez które prowadzona jest działalność o charakterze pomocniczym lub uzupełniającym,
  • istnieje plac budowy, lub
  • spółka działa w Polsce poprzez agenta zależnego.

Z uwagi na przedmiot działalności Spółki i zakres nabywanych w Polsce usług oczywiste jest, że Wnioskodawca nie ma w Polsce placu budowy, stąd Spółka pomija ten przypadek w dalszej części swojego prawnego uzasadnienia.

Przenosząc powyższe regulacje na grunt analizowanego modelu współpracy ze Spółką PL, należy wskazać, że podstawowym kryterium istnienia w przedmiotowej sprawie tzw. „zakładu” Spółki w Polsce byłoby posiadanie przez nią w kraju stałej placówki, o stałym charakterze, służącej całkowicie lub częściowo prowadzeniu działalności przedsiębiorstwa Spółki w Polsce, niemającej jednocześnie przygotowawczego ani pomocniczego charakteru (o którym mowa art. 5 ust. 4 umowy o UPO PL-UK).

Zatem dla celów stwierdzenia, czy Spółka posiada w Polsce zakład w rozumieniu odpowiednich przepisów umowy o UPO PL-UK, w pierwszej kolejności koniecznym jest dokonanie analizy pierwszej przesłanki determinującej powstanie zakładu, tj. warunku posiadania w Polsce stałej placówki, przez którą jest prowadzona działalność na terytorium Polski.

Stała placówka

Komentarz do Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku (dalej: "Komentarz OECD") choć nie ma wiążącego charakteru to wyznacza kierunek i wskazówki interpretacji postanowienia umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę.

Na mocy Komentarza OECD, określenie placówka obejmuje każde pomieszczenie, ale także przestrzeń pozostającą do dyspozycji przedsiębiorstwa (gdy nie ma żadnych pomieszczeń lub gdy nie są one wymagane do prowadzenia działalności przedsiębiorstwa) oraz w pewnych przypadkach także urządzania i maszyny. Co istotne, nie ma znaczenia czy przedsiębiorstwo jest właścicielem czy najemcą placówki, w każdym jednak przypadku niezależnie od tego czy przedsiębiorca ma tytuł prawny czy nie, placówka istnieje jedynie wówczas, gdy przedsiębiorca ma do własnej dyspozycji pewną, zdefiniowaną przestrzeń, którą wykorzystuje do prowadzenia działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe, należy dojść zatem do wniosku, iż a contrario, jeżeli przedsiębiorca nie dysponuje jakąkolwiek określoną przestrzenią, zakład nie powstaje. Przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 11 kwietnia 2017 r., znak. 1462-IPPB5.4510.1108.2016.4.RS/JC zgodził się z wnioskodawcą i potwierdził, że: "(…) dla stwierdzenia, że przedsiębiorca zagraniczny dysponuje placówką na terytorium Polski, konieczne jest zatem dowiedzenie, że przedsiębiorca ten ma prawo podejmować decyzje o wykorzystaniu pomieszczeń oraz posiada prawną lub faktyczną kontrolę nad nimi".

Kluczowa dla przedmiotowej sprawy, zdaniem Wnioskodawcy, jest także uwaga nr 118 Komentarza OECD do art. 5 ust. 7 Modelowej Konwencji, w której stwierdzono że: "Choć pomieszczenia należące do spółki wchodzącej w skład wielonarodowej grupy mogą być postawione do dyspozycji innej spółki danej grupy i mogą, z uwzględnieniem innych warunków artykułu 5, stanowić zakład tej drugiej spółki, jeżeli działalność tej drugiej spółki jest prowadzona przez to miejsce, to jest ważną sprawą odróżnienie tego przypadku od tych przypadków, w których spółka będąca członkiem wielonarodowej grupy świadczy usługi (na przykład usługi w zakresie zarządzania) na rzecz innej spółki należącej do tej grupy w ramach jej zwykłej działalności w pomieszczeniach należących do tej drugiej spółki, z wykorzystaniem własnego personelu. W takim przypadku miejsce, w którym świadczone są takie usługi, nie jest w dyspozycji tej ostatniej spółki i nie jest to działalność tej spółki prowadzona przez to miejsce. Takie miejsce nie może być tym samym uważane za zakład spółki, dla której usługi są świadczone. W rzeczywistości fakt, że działalność własna spółki w danym miejscu może przynosić ekonomiczny zysk innej spółce, nie oznacza, że ta druga spółka prowadzi własną działalność gospodarczą za pośrednictwem tego miejsca; mówiąc jaśniej, spółka która tylko zakupuje części produkowane lub usługi świadczone przez inną spółkę w drugim kraju, nie będzie miała zakładu z tego powodu, że może korzystać z produkowanych części lub świadczonych usług.".

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy, Wnioskodawca zwraca uwagę, że należy jednoznacznie odróżnić dysponowanie określonym miejscem/przestrzenią na terenie określonego państwa od nabywania usług od podmiotu mającego siedzibę na terenie danego kraju.

W pierwszym przypadku zagraniczny podmiot posiada tytuł prawny do dysponowania nieruchomością, co może wystąpić np. w przypadku wynajmu powierzchni biurowej i co może stanowić istotną przesłankę dla określenia istnienia zagranicznego zakładu. W drugim zaś przypadku, podmiot zagraniczny nabywa wyłącznie usługę od danego usługodawcy, która jest wykonywana z wykorzystaniem pomieszczeń tego usługodawcy. W tym jednak przypadku zagraniczny podmiot nie ma prawa do dysponowania pomieszczeniami, w których usługi są świadczone, co w świetle stanowisk organów i konkluzji wynikających z Komentarza OECD, nie powinno prowadzić do powstania zakładu w postaci stałej placówki. Taka sytuacja ma właśnie miejsce w niniejszym przypadku. Jak zostało bowiem wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie ma prawa do dysponowania jakąkolwiek powierzchnią wykorzystywaną dla potrzeb świadczenia usług przez Spółkę PL.

Sam fakt, że Spółka może w razie potrzeby skorzystać z przestrzeni biurowej Spółki PL nie powinien świadczyć o dysponowaniu przez Wnioskodawcę jakąkolwiek powierzchnią. Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 5 października 2023 r., znak: 0114-KDIP2-1.4010.407.2023.2.MW „Nie w każdym przypadku, gdy przedsiębiorca przebywa na terenie należącym do innego podmiotu, dochodzi do powstania placówki. Chodzi jedynie o sytuacje, w których mamy do czynienia z aktywnym prowadzeniem działalności gospodarczej”. W opinii Wnioskodawcy, okazjonalne skorzystanie z przestrzeni biurowej nie jest aktywnym prowadzeniem działalności i nie świadczy o prawie do dysponowania stałą placówką na terytorium Polski.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, jako że nie będzie on dysponować na terenie Polski żadną stałą placówką, w konsekwencji powoduje, że nie będą również spełnione pozostałe przesłanki kreujące zakład, takie jak: charakter stałości placówki oraz prowadzenie działalności gospodarczej za jej pośrednictwem – to w Polsce nie powstanie zagraniczny zakład w oparciu o tę przesłankę.

Przedstawiciel/agent zależny

Niezależnie od faktu nieposiadania stałej placówki, możliwe jest dysponowanie w Polsce „zakładem” w razie prowadzenia działalności gospodarczej za pośrednictwem osoby innej niż niezależny przedstawiciel.

Zgodnie z art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK, zakład zagraniczny powstanie w przypadku prowadzenia działalności za pomocą zależnego przedstawiciela, tzw. agenta, który:

  • działa w imieniu zagranicznego przedsiębiorcy w danym państwie,
  • posiada i zwyczajowo wykonuje pełnomocnictwo do zawierania umów w drugim państwie w imieniu przedsiębiorstwa.

Istotne jest również pozostanie takiego zależnego przedstawiciela w kwalifikowanym stosunku zależności względem zagranicznego przedsiębiorcy.

Przy wykładni przepisów umowy o UPO PL-UK dotyczących zależnego przedstawiciela pomocne jest odwołanie się do Komentarza OECD. Uwzględniając zatem Modelową Konwencję, wymaga ona, aby przedstawiciel (agent) posiadał zdolność do zawierania umów w imieniu mocodawcy, tj. miał dostateczne uprawnienia do angażowania w działalność gospodarczą w danym państwie. Powyższe znajduje również potwierdzenie w Komentarzu, który wskazuje na cechy, jakimi powinien charakteryzować się przedstawiciel zależny, tzn. osoba powinna prowadzić/wykonywać działania w imieniu przedsiębiorstwa i posiadać prawo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa oraz wykonywać to prawo z dużą częstotliwością. Z uwagi na łączącą ust. 5 i 6 artykułu 5 umowy o UPO PL-UK relację, zasadne jest ustalenie tego, czy Spółka PL powinna być uważana w przedmiotowej sprawie za „niezależnego przedstawiciela” Spółki w rozumieniu art. 5 ust. 6 umowy o UPO PL-UK.

Bowiem z analizy art. 5 ust. 6 umowy o UPO PL-UK wynika, że nie kreuje „zakładu” podejmowanie czynności za pośrednictwem niezależnego przedstawiciela, o ile przedstawiciel taki działa w ramach swojej zwykłej działalności. Kluczowa jest tutaj zatem właściwa interpretacja kryterium „niezależności” takiego przedstawiciela oraz określenie, czy podejmowane działania mieszczą się w „zwykłej działalności” przedstawiciela. Należy jednak zauważyć, że w umowie o UPO PL-UK brak jest szczegółowych wskazówek doprecyzowujących takie kryteria. W tym przypadku słuszne jest zatem odniesienie się do Komentarza OECD.

Jak wynika z pkt 37 Komentarza do art. 5 umowy o UPO PL-UK, kryterium "niezależności" przedstawiciela od zagranicznego przedsiębiorstwa powinno występować zarówno na płaszczyźnie prawnej, jak i ekonomicznej.

Zgodnie z pkt 38.1 Komentarza OECD, kontrola sprawowana przez spółkę matkę nad spółką zależną działającą w charakterze jej przedstawiciela (np. agenta) nie może być kryterium decydującym o odmowie spółce zależnej statusu podmiotu prawnie niezależnego od spółki-matki. Należy przy tym wskazać, że z punktu widzenia prawnego, spółki takie funkcjonują jako odrębne i niezależne od siebie podmioty. Tym samym fakt zależności kapitałowej Spółki PL od Wnioskodawcy nie może być utożsamiany z zależnością prawną tego pierwszego względem drugiego, tak jakby to miało miejsce w przypadku np. polskiego oddziału czy pracownika Spółki (podmiotów w ewidentny sposób zależnych od jednostki macierzystej/pracodawcy).

Jak wynika również z Komentarza (pkt 38, 38.3 oraz 38.5), zwyczajowo niezależny przedstawiciel odpowiada wobec swego mocodawcy za wyniki swojej pracy, natomiast sposób jej wykonywania nie podlega kontroli, tj. nie jest on poddany szczegółowym instrukcjom co przyjętego modelu prowadzenia działalności. Okoliczność korzystania przez mocodawcę ze specjalnych umiejętności i wiedzy przedstawiciela (której odzwierciedlenie stanowi fakt nieingerowania w sposób czynienia z nich użytku przez przedstawiciela) stanowi wskazówkę jego niezależności. Jeśli działalność prowadzona przez przedstawiciela byłaby natomiast poddana szczegółowym instrukcjom czy też całkowitej kontroli ze strony mocodawcy, przedstawiciel taki pozbawiony byłby przymiotu "niezależności". Nie może być przy tym interpretowana jako oznaka zależności okoliczność dostarczania mocodawcy informacji mających na celu zapewnienie dobrego przebiegu realizacji umowy i utrzymania dobrych relacji z mocodawcą, o ile nie prowadzi to do ingerencji mocodawcy w sposób prowadzenia przedsięwzięcia przez przedstawiciela.

W przedmiotowej sprawie, Spółka PL jest odpowiedzialna za międzynarodowe pozyskiwanie, import, dystrybucję i handel (...) na rynek międzynarodowy (w głównej mierze). Nie podlega szczegółowej kontroli ani nie jest poddawana szczegółowym instrukcjom prowadzenia swojej działalności ze strony Wnioskodawcy. Zamierza ona realizować transakcje nie tyko ze Spółką, ale także zamierza wspierać inne Spółki z Grupy, jak C. oraz D. Zakres usług Spółki PL jest co do zasady jednolity w stosunku do każdej Spółek z Grupy, jak i do Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiony model współpracy przemawia za twierdzeniem, że również na płaszczyźnie ekonomicznej Spółka PL będzie posiadała względem Wnioskodawcy przymiot niezależności. Należy podkreślić, że choć będzie ona brała udział w negocjowaniu ceny, ilości i rodzaju produktów na ich rzecz, to warunki wynegocjowane przez wykonawców Spółki PL nie będą wiążące dla Wnioskodawcy lub pozostałych Spółek z Grupy. Każdorazowo będą oni mieli możliwość odrzucenia propozycji zawarcia wynegocjowanych cen. Spółka PL za wykonywaną pracę uzyskuje wynagrodzenie. W interesie Spółki PL jest prowadzenie tak swojego biznesu, aby mogła uzyskiwać jak największy obrót, zrealizować jak najwięcej transakcji. Poprzez wykonywanie swoich zadań Spółka PL rozszerza zakres działalności oraz osiąga pozytywne wyniki finansowe.

Żadna z ww. czynności wykonywanych nie może być utożsamiana z prawnie wiążącym upoważnieniem Spółki PL do zawierania umów w imieniu Wnioskodawcy, czy też nie może prowadzić do stwierdzenia istnienia zależności względem Spółki. Takie czynności obejmują wyłącznie standardowe działania agenta, którego celem jest jedynie pośredniczenie w przedmiotowych transakcjach i wsparcie w działaniu i koordynowaniu tych transakcji na terenie Polski. Wpływanie na cenę produktów, prowadzenie wszelkich negocjacji, a także prowadzenie punktu kontaktowego dla lokalnych klientów, związane z dokonywanymi transakcjami, nie mogą być uznawane za upoważnienie do zawierania umów w imieniu Spółki. Są to tylko wstępne ustalenia umowne, które mogą ulec modyfikacjom. Ostateczne umowy są sporządzane i wykonywane przez podmioty z Grupy, w tym przez Wnioskodawcę. Dla pełnego zobrazowania sprawy, należy również podkreślić, że Spółka PL nie jest upoważniona do podpisywania umów z żadnym z kontrahentów Spółki w Polsce. Tym samym, czynności wykonywane przez Spółkę PL nie wpływają na możliwość uznania Spółki PL za przedstawiciela zależnego Wnioskodawcy w rozumieniu umowy o UPO PL-UK.

W indywidualnej interpretacji podatkowej z dnia 5 lutego 2020 r. znak. 0111-KDIB1-2.4010.490.2019.1.MS, organ uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe: „Dla określenia, czy mamy do czynienia z zależnym agentem, istotny jest zakres działań podejmowanych względem zagranicznego przedsiębiorcy. Nie każda czynność wykonana w imieniu przedsiębiorcy prowadzi bowiem do powstania zakładu. Mowa tu jedynie o zawieraniu umów w imieniu przedsiębiorstwa. (…) Fakt, że Usługodawca nie posiada i nie wykonuje pełnomocnictwa do zawierania umów w Polsce w imieniu Wnioskodawcy, dotyczących operacji stanowiących istotę działalności tego podmiotu, jest wystarczający do uznania, że Usługodawca nie stanowi zależnego agenta w rozumieniu UPO z Wielką Brytanią, a więc nie powoduje dla Wnioskodawcy powstania zakładu na terenie Polski”.

Uwzględniając powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że obecny model współpracy przemawia jednoznacznie za twierdzeniem, że na płaszczyźnie ekonomicznej i prawnej Spółka PL posiada względem Wnioskodawcy przymiot niezależności. Należy bowiem podkreślić, że Spółka PL nie podlega kontroli Wnioskodawcy w zakresie sposobu wykonywania swych czynności. Za wykonywaną pracę otrzymuje należne wynagrodzenie.

Niezależność przedstawiciela

Kryterium niezależności przedstawiciela opiera się o ustalenie, czy ryzyko prowadzonej działalności ponosi przedstawiciel czy też reprezentowane przez niego przedsiębiorstwo (pkt 38 Komentarza OECD). W ocenie Wnioskodawcy, trudnym do stwierdzenia byłoby uznanie za "niezależnego przedstawiciela" w sytuacji, w której wynagrodzenie Spółki PL przysługiwałoby jej niezależnie od efektów jej pracy.

W świetle takich rozważań, podmiot taki nie mógłby nosić znamiona niezależności, jeśli nie ponosiłby ekonomicznego ryzyka prowadzonej działalności.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy należy zatem stwierdzić, że obciążające Spółkę PL ryzyko ekonomiczne (wynagrodzenie kalkulowane w oparciu o koszty poniesione w związku z zawarciem wstępnych kontraktów oraz marżę, swoboda w zakresie wyboru sposobu i formy akwizycji zamówień) potwierdza fakt jej niezależności względem Wnioskodawcy również i w tym aspekcie.

Kolejnym aspektem, który należy poddać analizie, jest rozpoznanie, czy w przedmiotowej sprawie Spółka PL posiada i zwyczajowo będzie wykonywała pełnomocnictwo do zawierania umów w drugim państwie w imieniu przedsiębiorstwa zgodnie z art. 5 umowy o UPO PL-UK.

Wyjaśnić przy tym należy, że kryterium działania "w imieniu przedsiębiorstwa" należy rozpatrywać w dwojakim aspekcie, tj. (i) podejmowania czynności mieszczących się w przedmiocie jego działalności, oraz (ii) okazywania przez przedstawiciela na zewnątrz zamiaru działania przez niego nie we własnym, lecz w cudzym imieniu.

Z analizy pkt 32 Komentarza OECD do ww. przepisu wynika, że jedynie utrzymywanie osób posiadających i wykonujących określone pełnomocnictwa do zawierania kontraktów może prowadzić do powstania zakładu przedsiębiorstwa. Zdaniem Wnioskodawcy, ustalenie to jest kluczowe dla dalszych rozważań, gdyż jedynie w przypadku stwierdzenia istnienia po stronie przedstawiciela "pełnomocnictwa" zasadne byłoby dochodzenie, czy spełnione byłyby również pozostałe przesłanki istnienia "zależnego przedstawiciela" w rozumieniu art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK.

Mając na uwadze brak pojęcia „pełnomocnictwa” w umowie o UPO PL-UK, zasadne jest w przedmiotowej sprawie odwołanie się do definicji przewidzianej w polskim prawie krajowym - do Kodeksu cywilnego.

W uregulowaniach Kodeksu można znaleźć definicję tego pojęcia, przez które należy rozumieć oświadczenie woli mocodawcy, udzielającego innej osobie umocowania do dokonania w jego imieniu i na jego rzecz czynności prawnych pociągających za sobą skutki bezpośrednio dla niego (art. 96, art. 95 § 2).

Jednocześnie Wnioskodawca - niezależnie od powyższego - ponownie pragnie wskazać, że dodatkowym argumentem za brakiem powstania "zakładu" w przedmiotowej sprawie jest stan faktyczny wskazujący na to, że Spółka PL nie będzie posiadała ani zwyczajowo wykonywała jakiegokolwiek (wskazanego w tym przepisie) pełnomocnictwa do zawierania w Polsce umów w imieniu Spółki.

Jak wskazano w wyżej prezentowanym stanie faktycznym, Spółka PL nie jest upoważniona do zawierania umów, bowiem podpisywane będą one każdorazowo przez Wnioskodawcę dokonującego transakcji sprzedaży/zakupu (lub przez odpowiednią spółkę z Grupy E., C. lub D.).

Kolejnym istotnym zdaniem Wnioskodawcy czynnikiem jest fakt że Spółka PL nie będzie dokonywała usług pośrednictwa jedynie na rzecz jednego podmiotu (Wnioskodawcy), lecz także na rzecz innych Spółek z Grupy. Zgodnie z Komentarzem OECD (pkt 38.6), liczba obsługiwanych przez przedstawiciela przedsiębiorstw stanowi inny czynnik wymagający uwzględnienia w ocenie jego niezależności względem mocodawcy. Jakkolwiek okoliczność obsługi wyłącznie jednego podmiotu może wskazywać na ekonomiczną zależność przedstawiciela względem mocodawcy, tym niemniej - zgodnie z Komentarzem OECD - fakt ten sam w sobie nie może być decydujący.

Analiza przepisów krajowych oraz art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK prowadzi zatem do wniosku, że w przypadku działalności "zależnego przedstawiciela" nie chodzi o jakiekolwiek działanie w cudzym imieniu i na cudzy rachunek, lecz o podejmowanie w takim kontekście czynności prawnych bezpośrednio skutecznych dla mocodawcy. A contrario, nie kreuje nigdy "zakładu" wykonywanie przez przedstawiciela jedynie czynności faktycznych, np. zbieranie informacji o rynku i klientach, obsługa zamówień, prezentowanie towarów itp. Co w przedmiotowej sprawie w zakresie czynności wykonywanych przez Spółkę PL występuje.

Prawo do zawierania umów a negocjacje

Jak wynika z pkt 32.1 Komentarza OECD do art. 5, określenia "pełnomocnictwo do zawierania kontraktów w imieniu przedsiębiorstwa" nie należy ograniczać do sytuacji, w której to przedstawiciel zawiera bezpośrednio umowę handlową z kontrahentem - w imieniu, na rachunek i z bezpośrednim skutkiem dla swego mocodawcy. Zgodnie z Komentarzem OECD należy bowiem uznać, że przedstawiciel posiada takowe pełnomocnictwo również wówczas, gdy ubiega się i zbiera zamówienia (choć sam ich nie realizuje), zaś rola mocodawcy ogranicza się jedynie do aprobowania pozyskanych transakcji w sposób rutynowy (automatyczny). Wyrażono tym samym pogląd, że również osoby nie posiadające pełnomocnictwa w rozumieniu cywilnoprawnym (w tym np. formalnego dokumentu pełnomocnictwa), ale mające umocowanie do negocjowania wszystkich elementów umowy w sposób wiążący zagraniczne przedsiębiorstwo posiadają "pełnomocnictwo" w rozumieniu art. 5 ust. 5 Konwencji Modelowej (pełnomocnictwo w znaczeniu gospodarczym/materialnym).

Tym niemniej, sam udział Spółki PL w negocjacjach między Wnioskodawcą a klientem nie powinien wystarczyć do uznania, że osoba ta dysponuje uprawnieniami do zawarcia w cudzym imieniu umowy handlowej. Kryterium decydującym powinno być w takich przypadkach prawne związanie reprezentowanego przedsiębiorstwa działaniem przedstawiciela, polegające m.in. na braku możliwości zakwestionowania wynegocjowanych przez przedstawiciela warunków transakcji czy sytuacji, w której - w razie uchyleniu się przedsiębiorstwa od spełnienia wynegocjowanej przez przedstawiciela umowy sprzedaży - kontrahent miałby roszczenie nie wobec przedstawiciela, lecz jego mocodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, już w momencie analizy pojęcia "pełnomocnictwo" możliwe byłoby jednoznaczne stwierdzenie, że w ramach modelu współpracy Spółka PL takiego pełnomocnictwa jest pozbawiona, gdyż wszelkie podejmowane przez nią czynności noszą cechy czynności nie prawnych, a faktycznych, a tym samym nie będą kreować po stronie Spółki powstania "zakładu". Zdaniem Spółki, decydującym dla takiej kwalifikacji prawnej byłby fakt braku jakiegokolwiek prawnego związania Spółki warunkami wynegocjowanymi przez Spółkę PL, tj. zastrzeżenie i faktyczne wykonywanie przez Spółkę prawa do każdorazowej ich weryfikacji i ewentualnie akceptacji propozycji umów, jak opisano w opisie przyszłego modelu współpracy. Spółka PL nie będzie zatem ani w sensie materialnym (wynegocjowanie umowy w całości) ani formalnym (jej podpisanie) upoważniony do zawierania czynności prawnych w imieniu Spółki.

Podkreślenia wymaga, że Wnioskodawca, czy inny podmiot z Grupy, może renegocjować warunki umowy lub w ogóle takiej umowy nie zawrzeć. Żadna umowa nie jest więc automatycznie przyjęta i podpisywana przez podmiot z Grupy, wręcz przeciwnie, wynegocjowane warunki umowy, są ponownie weryfikowane przez podmiot z Grupy.

Potwierdza to tylko argumentację, że Spółka PL nie może zostać uznana za agenta zależnego, o którym mowa w art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK.

Powyższe zostało także potwierdzone w interpretacji indywidualnej z dnia 5 lutego 2020 r., znak. 0111-KDIB1-2.4010.490.2019.1.MS, gdzie uznano stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe: „(…) fakt, iż Usługodawca świadczy Usługi na rzecz Spółki i R - spółki z siedzibą na terytorium Niemiec, a w przyszłości prawdopodobnie również na rzecz innych spółek z Grupy wzmacnia jedynie argumentację, iż Usługodawca może być jedynie uznany za agenta niezależnego w rozumieniu art. 5 ust. 6 UPO z Wielką Brytanią, który nie powoduje powstania jakiegokolwiek zakładu na terytorium Polski.”

W przedmiotowej sprawie kluczowe będzie natomiast rozważenie, czy analiza wszystkich faktów i okoliczności prowadzi do wniosku, że działalność Spółki PL, mimo jej ewentualnego ograniczenia do działalności na rzecz trzech wskazanych w stanie faktycznym spółek, stanowi wciąż samodzielną działalność gospodarczą w granicach, w jakich podejmuje ona ryzyko i uzyskuje wynagrodzenie za udostępnienie przez Spółkę PL swych umiejętności i specjalistycznej wiedzy.

Zdaniem Wnioskodawcy, ewentualne działanie przez Spółkę PL wyłącznie na rzecz wskazanych Spółek z Grupy (w przyszłości również i innych podmiotów) nie wpłynie na odmienną niż wynikającą ze zdania poprzedzającego ocenę charakteru prowadzonej przez Spółkę PL działalności. Pomimo potencjalnie ograniczonego kręgu klientów, Spółka PL będzie bowiem prowadziła w pełni niezależną ekonomicznie działalność, podejmując ryzyko i otrzymując wynagrodzenie na zasadach właściwych pośrednikom handlowym.

W świetle powyżej zaprezentowanego uzasadnienia, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w oparciu o wyżej wskazany stan faktyczny i jego argumentację, działalność prowadzona w oparciu o zaprezentowany model współpracy ze Spółką PL nie będzie kreowała po stronie Spółki powstania zagranicznego zakładu w postaci tzw. przedstawiciela zależnego w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP oraz art. 5 umowy o UPO PL-UK.

Spółka podkreśla, iż w analizowanej sprawie nie zaistnieje również w Polsce stała placówka, poprzez którą w całości lub częściowo prowadzona będzie działalność Spółki, nie zaistnieje plac budowy, a Spółka PL, przez którą działać będzie Wnioskodawca, jest podmiotem prowadzącym swoją działalność o charakterze niezależnym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie zadanego pytania jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa CIT”):

Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy CIT:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1)wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;

Jak wynika z ww. ustawy, uzyskiwanie dochodów w Polsce za pośrednictwem zakładu zagranicznego przedsiębiorcy prowadzi do powstania źródła przychodów w Polsce, które powinny być opodatkowane na terytorium Rzeczypospolitej.

Zgodnie z definicją zagranicznego zakładu zawartą w art. 4a pkt 11 ustawy CIT pojęcie to oznacza:

a)stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

b)plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa,

c)osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje

- chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej.

Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku, gdy właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska, nie stanowi inaczej. Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii, dlatego też analiza czy Wnioskodawca posiada zakład w Polsce powinna zostać przeprowadzona na gruncie postanowień Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, sporządzonej w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 poz. 1840, dalej: „UPO, „umowy polsko-brytyjskie”), zmodyfikowanej przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, podpisaną przez Polskę oraz przez Zjednoczone Królestwo dnia 7 czerwca 2017 r. (dalej: „Konwencja MLI”).

Stosownie do art. 5 ust. 1 UPO:

W rozumieniu niniejszej umowy określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa.

W myśl art. 5 ust. 2 umowy UPO określenie „zakład” obejmuje w szczególności:

a)miejsce zarządu,

b)filię,

c)biuro,

d)fabrykę,

e)warsztat i

f)kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu ziemnego, kamieniołom albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych.

Jednocześnie na mocy art. 5 ust. 4 UPO wyłączono spod pojęcia „zakładu” działalność polegającą na:

a)użytkowaniu placówek, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub dostarczania dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa;

b)utrzymywaniu zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub dostarczania;

c)utrzymywaniu zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo;

d)utrzymywaniu stałej placówki wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo zbierania informacji dla przedsiębiorstwa;

e)utrzymywaniu stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym;

f)utrzymywaniu stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia któregokolwiek rodzaju działalności, o których mowa pod literami od a) do e), pod warunkiem jednak, że całkowita działalność stałej placówki, wynikająca z takiego połączenia rodzajów działalności, ma charakter przygotowawczy lub pomocniczy.

Zatem art. 5 ust. 4 UPO, wylicza różne rodzaje działalności, które stanowią wyjątki od ogólnej definicji zakładu zawartej w art. 5 ust. 1 (nie stanowią one zakładu w rozumieniu umowy, nawet gdy taka działalność jest wykonywana za pośrednictwem stałej placówki). Wspólną cechą takich rodzajów działalności jest ich przygotowawczy i pomocniczy charakter. Katalog ten jest katalogiem zamkniętym, którego nie należy interpretować rozszerzająco.

Stosownie do art. 5 ust. 5 UPO:

Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu, jeżeli osoba - z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela, o którym mowa w ustępie 6 niniejszego artykułu - działa w imieniu przedsiębiorstwa oraz posiada i zwyczajowo wykonuje pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa w Umawiającym się Państwie, to uważa się, że przedsiębiorstwo to posiada w tym Państwie zakład w zakresie każdego rodzaju działalności, którą osoba ta podejmuje dla przedsiębiorstwa, chyba że czynności wykonywane przez tę osobę ograniczają się do rodzajów działalności wymienionych w ustępie 4 niniejszego artykułu, które gdyby były wykonywane za pośrednictwem stałej placówki, nie powodowałyby uznania tej placówki za zakład na podstawie postanowień tego ustępu.

Zgodnie z art. 5 ust. 6 UPO:

Nie uważa się, że przedsiębiorstwo posiada zakład w Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że podejmuje ono w tym Państwie czynności za pośrednictwem maklera, generalnego komisanta albo jakiegokolwiek innego niezależnego przedstawiciela, pod warunkiem, że te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.

Jak stanowi art. 5 ust. 7 UPO:

Fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę, która ma siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, albo która prowadzi działalność w tym drugim Państwie (przez posiadany tam zakład albo w inny sposób), nie wystarcza, aby którąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że zasada tzw. zależnego przedstawiciela stanowi alternatywę w stosunku do zasad ogólnych wyrażonych w ust. 1-4 art. 5 UPO. Oznacza to, że w pierwszej kolejności należy badać istnienie zakładu w oparciu o zasady ogólne zapisane w ust. 1-4 art. 5 UPO. Jeśli w wyniku zastosowania ust. 1-4 zaistnieją okoliczności powstania lub nie powstania zakładu, to nie ma konieczności badania, czy osoby działające w przedsiębiorstwie są zależne, czy niezależne od reprezentowanego przedsiębiorstwa.

Podsumowując, z ogólnej regulacji zawartej w art. 5 umowy polsko-brytyjskiej wynika, że dla uznania, że przedsiębiorstwo prowadzi swoją działalność w formie zakładu winny wystąpić łącznie trzy następujące przesłanki:

  • istnienie miejsca gdzie działalność jest prowadzona (placówka),
  • stały charakter takiej placówki,
  • wykonywanie za pośrednictwem placówki działalności gospodarczej, która nie ma przygotowawczego lub pomocniczego charakteru.

Podkreślić należy, że „zakład” jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem funkcjonującym w międzynarodowym prawie podatkowym. Stwierdzenie, czy Wnioskodawca posiada zakład na terytorium Polski ma bezpośredni wpływ na kwestię powstania ograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 umowy polsko-brytyjskiej:

Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie działalność poprzez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej można je przypisać temu zakładowi.

Dokonując interpretacji postanowień umowy polsko-brytyjskiej należy zwrócić uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak również brzmienie Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zatem, obowiązki podatkowe podmiotów z siedzibą w odrębnych państwach należy rozpatrywać z uwzględnieniem postanowień umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz Modelowej Konwencji OECD wraz z Komentarzem.

Aby placówka mogła stać się zakładem, przedsiębiorstwo musi prowadzić własną działalność całkowicie lub częściowo za jej pośrednictwem. Działalność placówki nie musi mieć charakteru produkcyjnego.

Zgodnie z definicją placówka musi być „stała”, musi zatem istnieć więź między placówką, a określonym punktem geograficznym. Ponieważ placówka musi być stała, zakład może istnieć tylko wówczas, gdy placówka ma określony stopień trwałości, tzn. nie ma charakteru tymczasowego. Placówka może stanowić zakład nawet wówczas, gdy w rzeczywistości istnieje przez krótki okres, jeśli ze względu na szczególny rodzaj działalności jest prowadzona tylko przez bardzo krótki okres. Nawet jeżeli praktyka państw członkowskich nie jest jednolita, jeżeli chodzi o kryterium czasu, to jednak doświadczenie wskazuje, że zwykle nie uważa się, że zakład istnieje, jeżeli działalność była wykonywana w państwie za pośrednictwem stałej placówki utrzymywanej krócej niż sześć miesięcy.

Jednym z wyjątków od tej reguły jest sytuacja, gdy działalność ma charakter powtarzalny, w takim przypadku każdy okres, w którym placówka była użytkowana, powinien być brany pod uwagę w połączeniu z ilością wszystkich okresów, w których była użytkowana (okres może się rozciągnąć na wiele lat).

Zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku określenie „placówka” obejmuje każde pomieszczenie, środki lub urządzenia wykorzystywane do prowadzenia działalności przedsiębiorstwa, niezależnie od tego, czy są wykorzystywane wyłącznie w tym celu. Sam fakt, że przedsiębiorstwo ma do dyspozycji pewną przestrzeń służącą jego działalności gospodarczej, wystarczy do zaistnienia stałej placówki gospodarczej (placówka może istnieć również wtedy, gdy nie ma żadnych pomieszczeń). Placówka może być także usytuowana w pomieszczeniach innego przedsiębiorstwa. Nie ma znaczenia, czy przedsiębiorstwo jest właścicielem czy najemcą lokalu, środków lub urządzeń, czy dysponuje nimi w inny sposób. Nie wymaga się, aby przedsiębiorstwo posiadało formalne prawo do dysponowania taką placówką. Nawet, gdy lokal jest bezprawnie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium jednego państwa przez przedsiębiorcę z innego państwa to należy uznać, że mamy do czynienia z istnieniem placówki.

Aby placówka mogła stać się zakładem, przedsiębiorstwo musi prowadzić własną działalność całkowicie lub częściowo przez stałą placówkę. Słowo „przez którą” należy rozumieć szeroko i odnosić je do działalności gospodarczej wykonywanej w określonej lokalizacji (pomieszczeniu czy przestrzeni), będącej do dyspozycji przedsiębiorstwa.  

Ponadto z Komentarza do Modelowej Konwencji wynika również, że często trudno jest odróżnić działalność mającą charakter przygotowawczy lub pomocniczy od działalności, która takiego charakteru nie ma. Wskazuje się w tym zakresie m.in., że działalność placówki nie posiada charakteru przygotowawczego lub pomocniczego, gdy stanowi istotną i znaczącą część działalności przedsiębiorstwa jako całości, gdy istnieje znaczący związek między prowadzoną przez tę placówkę działalnością a uzyskiwanymi przez przedsiębiorstwo dochodami. Ponadto, działalność przygotowawcza lub pomocnicza zagranicznego przedsiębiorstwa prowadzona za pośrednictwem stałej placówki, aby nie była uznana za zakład, musi być wykonywana wyłącznie dla przedsiębiorstwa macierzystego, a także nie ma charakteru przygotowawczego lub pomocniczego jakakolwiek działalność zagranicznego przedsiębiorstwa prowadzona w drugim państwie za pośrednictwem stałej placówki, której cel jest identyczny z celem przedsiębiorstwa jako całości.

Zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD w przypadku, gdy stała placówka jest wykorzystywana zarówno dla działalności w ramach wyłączeń, jak i dla innej działalności, uznaje się ją za zakład, który podlega opodatkowaniu z tytułu obu rodzajów działalności. Innymi słowy, zakład powstanie, jeżeli oprócz czynności przygotowawczych lub pomocniczych wykonywana jest działalność zasadnicza, nawet w relatywnie niewielkim zakresie.

Obok opisanej powyżej zasadniczej formy zakładu, umowa polsko-brytyjska przewiduje także alternatywny sposób ustalania istnienia zakładu, na podstawie którego można uznać, że zagraniczne przedsiębiorstwo posiada zakład, nawet jeśli nie dysponuje stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w drugim państwie.

Wskazuje na to wyżej cytowany art. 5 ust. 6 UPO.

Jak wynika z powyższego, zakład może powstać także w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej za pośrednictwem tzw. zależnego przedstawiciela (tj. podmiotu działającego w drugim Państwie w imieniu zagranicznego przedsiębiorstwa). Cytowane postanowienie umowne znajduje zastosowanie „bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2”, co oznacza, że wobec braku zakładu w sensie przedmiotowym (stałej placówki) należy badać ustanowienie zakładu pod kątem działalności przedstawiciela przedsiębiorstwa. Użyte w treści ust. 6 pojęcie „osoba” oznacza w myśl art. 3 ust. 1 lit. d umowy osobę fizyczną, spółkę oraz każde inne zrzeszenie osób.

Warunkiem zastosowania art. 5 ust. 6 UPO jest, aby osoba działała „w imieniu przedsiębiorstwa”, czyli występowała w roli przedstawiciela, a także posiadała i zwyczajowo wykonywała pełnomocnictwo do zawierania umów w umawiającym się państwie. Z taką sytuacją mamy do czynienia, jeżeli oświadczenie woli tej osoby wywołuje dla reprezentowanego przedsiębiorstwa stan związania. Wystarczające jest, że reprezentowany godzi się na dokonanie czynności cywilnoprawnych przez przedstawiciela. Dla oceny, czy osoba ma pełnomocnictwo do zawierania umów, bardziej miarodajny jest całokształt okoliczności i zachowań osób uczestniczących w dokonywaniu czynności prawnych, niż umocowanie cywilnoprawne.

Zgodnie z komentarzem do Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku, która stanowiła podstawę dla postanowień umowy polsko-brytyjskiej zgodnie z powszechnie przyjętą zasadą przedsiębiorstwo powinno być traktowane jako posiadające zakład w danym państwie, jeżeli w tym państwie, w ramach określonych warunków, działa na jego rzecz osoba, nawet gdy przedsiębiorstwo to nie ma stałej placówki w rozumieniu ustępów 1 i 2. Celem tego przepisu jest przyznanie państwu prawa do opodatkowania w takich przypadkach. Tak więc postanowienia ustępu 6 ustalają warunki niezbędne do stwierdzenia, że przedsiębiorstwo posiada zakład w danym państwie, i to niezależnie od rodzaju działalności wykonywanej dla niego przez wyżej wymienioną osobę.

Zgodnie z pkt 32.1 Komentarza do art. 5 Modelowej Konwencji OCED w wersji z 15 lipca 2014 r. (w brzmieniu przed nowelizacją, czyli do 20 lipca 2017 r.) mającej wprost zastosowanie do postanowień analizowanej umowy również określenie „pełnomocnictwo do zawierania kontraktów w imieniu przedsiębiorstwa” nie ogranicza stosowania tego ustępu do przedstawiciela zawierającego kontrakty wiążące dosłownie dane przedsiębiorstwo. Ustęp ten ma również zastosowanie do przedstawiciela zawierającego kontrakty, które wiążą przedsiębiorstwo, mimo iż takie kontrakty w rzeczywistości nie są zawierane w imieniu danego przedsiębiorstwa. Fakt, że przedsiębiorstwo nie bierze czynnego udziału w transakcjach może oznaczać, iż przekazało takie uprawnienia przedstawicielowi. Na przykład można uważać, że przedstawiciel posiada rzeczywiste uprawnienie do zawierania kontraktów, jeżeli ubiega się i zbiera zamówienia (lecz ich nie realizuje w sposób formalny), które następnie są przesyłane bezpośrednio do składów, skąd towary są dostarczane, podczas gdy przedsiębiorstwo zagraniczne jedynie aprobuje transakcje w sposób rutynowy.

Tym samym osoby, które nie posiadają pełnomocnictwa w rozumieniu cywilnoprawnym, ale mają umocowanie do negocjowania wszystkich elementów umowy w sposób wiążący przedsiębiorstwo, posiadają pełnomocnictwo do zawierania umów w rozumieniu art. 5 ust. 6. W tym przypadku bez znaczenia jest, kto ostatecznie podpisuje umowę: osoba działająca w imieniu przedsiębiorstwa czy przedsiębiorstwo (zob. pkt 33 Komentarza OECD do art. 5). Kryterium decydującym jest prawne związanie przedsiębiorstwa działaniem przedstawiciela.

Analizując wyjaśnienia zawarte w komentarzu do Modelowej Konwencji należy zwrócić uwagę na pkt 83 Komentarza do ust. 5 art. 5 UPO, który wskazuje jednoznacznie, że osoby, których działalność może konstytuować zakład przedsiębiorstwa są osobami, które bez względu na to czy są zatrudnione, czy nie, działają w imieniu przedsiębiorstwa i prowadząc tą działalność nie działają w charakterze niezależnego przedstawiciela w rozumieniu ustępu 6. Mogą to być osoby fizyczne lub spółki i nie muszą mieć miejsca zamieszkania lub siedziby ani utrzymywać stałej placówki w państwie, w którym prowadzą działalność na rzecz przedsiębiorstwa.

Jednocześnie, pkt 104 Komentarza do ust. 6 art. 5 UPO przesądza o tym, że to czy osoba działająca jako agent jest niezależna od przedsiębiorstwa, zależy od zakresu jej zobowiązań wobec przedsiębiorstwa. Jeżeli prowadzona przez nią działalność handlowa jest poddana szczegółowym instrukcjom lub podlega całkowitej kontroli ze strony przedsiębiorstwa, to taka osoba nie może być uznana za niezależną od przedsiębiorstwa. Innym ważnym kryterium jest okoliczność, czy ryzyko biznesowe ponosi ta osoba czy przedsiębiorstwo, które ona reprezentuje.

Przy czym, pkt 106 Komentarza do ust. 6 art. 5 UPO precyzuje, że zwyczajowo niezależny przedstawiciel odpowiada wobec przedsiębiorstwa, które reprezentuje, za wyniki swojej pracy, przy czym sposób, w jaki wykonuje pracę, nie podlega kontroli. Nie jest on poddany szczegółowym instrukcjom przedsiębiorstwa, które reprezentuje, jeżeli chodzi o sposób prowadzenia działalności.

Uprawnienie do podejmowania czynności prowadzących do zawarcia umowy może wynikać z formalnie udzielonego pełnomocnictwa. Możliwe jest również umocowanie osoby w sposób dorozumiany, bez zbędnych formalności. Dla uzyskania statusu zależnego przedstawiciela forma udzielenia pełnomocnictwa nie ma znaczenia. Ważne jest aby strony były zgodne co do uprawnień udzielonych przez przedsiębiorcę.

Komentarz wyznaczył kierunek interpretacji, zgodnie z którym również pełnomocnictwo w znaczeniu gospodarczym spełnia kryterium pełnomocnictwa do zawierania umów w rozumieniu art. 5 ust. 6 UPO.

W przypadku ustalenia przesłanek istnienia pełnomocnictwa zakład przedsiębiorstwa istnieje w takim zakresie, w jakim dana osoba posiadająca pełnomocnictwo działa na rzecz przedsiębiorstwa, a nie tylko w zakresie uprawnień do zawierania umów w imieniu przedsiębiorstwa (zob. Komentarz OECD do art. 5 nr 84). Dodatkowo należy zauważyć, że jeżeli pełnomocnictwo dotyczy tylko części działalności przedsiębiorstwa, to wówczas zakładowi zostaną przypisane tylko te umowy, które zostały zawarte w ramach tych pełnomocnictw.

Podkreślić należy, że nie uważa się, że przedsiębiorstwo posiada zakład w umawiającym się państwie, jeżeli:

  • przedsiębiorstwo podejmuje czynności za pośrednictwem niezależnego przedstawiciela, oraz
  • przedstawiciel taki działa w ramach swojej zwykłej działalności.

Jeżeli osoba, która działa w imieniu przedsiębiorstwa, pozostaje w stosunku zależności od tego przedsiębiorstwa (organizacyjnej, prawnej lub ekonomicznej) lub czynności (niezależnego) przedstawiciela wykraczają poza przedmiot jego zwykłej działalności, to może - z zastrzeżeniem pozostałych warunków ust. 5 - powstać zakład. W celu ustalenia, jaki ma charakter działalność przedstawiciela zagranicznego przedsiębiorcy konieczne jest uwzględnienie całości łączących go z przedsiębiorcą relacji umownych, jak również faktycznego sposobu ich wykonywania, który nie musi pokrywać się z treścią zawartych umów, a które jednak mają decydujące znaczenie dla oceny istnienia zakładu.

Niezależność przedstawiciela powinna wyrażać się zarówno w aspekcie prawnym, jak i ekonomicznym. Niezależność prawna osoby w stosunku do przedsiębiorstwa, które ona reprezentuje, zależy od zakresu jej zobowiązań wobec przedsiębiorstwa. Jeżeli prowadzona przez nią działalność handlowa jest poddana szczegółowym instrukcjom oraz kontroli to taka osoba nie może być uznana za niezależną od przedsiębiorstwa.

Zatem przedstawiciel jest niezależny, jeżeli nie jest związany poleceniami i dyrektywami reprezentowanego przedsiębiorstwa. Generalne upoważnienie do zajmowania się sprawami mocodawcy bez ingerencji z jego strony świadczy o niezależności. Podleganie wskazówkom i poleceniom służbowym nie powinno przekraczać stopnia dopuszczalnego w danych stosunkach gospodarczych. Informacje o intensywności kontroli może dostarczać rodzaj i częstość kontaktów przedstawiciela z przedsiębiorstwem. Szeroka kontrola jawi się jako kontrola dotycząca środków, za pomocą których wykonywana jest działalność na rzecz przedsiębiorstwa. Umieścić można tutaj sytuację, w której przedstawicielowi zwracane są wszystkie jego wydatki oraz kieruje się jego działaniami - taki podmiot nie jest niezależnym.

Ponadto, istotne znaczenie z punktu widzenia oceny istnienia zakładu ma również niezależność ekonomiczna przejawiająca się w ponoszeniu odpowiedzialności za podejmowane działania. Powyższe kryterium sprowadza się do tego, czy ryzyko związane z prowadzeniem działalności ponosi ta osoba czy przedsiębiorstwo, które ona reprezentuje (pkt 38 Komentarza do art. 5 Konwencji Modelowej OECD). Kto podlega szczegółowym instrukcjom oraz kontroli, nie może ponosić ryzyka gospodarczego za czynności, na które nie ma wpływu. Zatem przedstawiciel jest niezależny, jeżeli nie jest związany poleceniami i dyrektywami reprezentowanego przedsiębiorstwa.

Za zależnego przedstawiciela powinna być traktowana osoba, której uprawnienia lub charakter jej czynności angażują przedsiębiorstwo w działalność gospodarczą w określonym zakresie na obszarze danego państwa.

Mając na uwadze wyjaśnienia zawarte w Komentarzu do art. 5 ust. 5 UPO zauważyć zatem należy, że aby miał zastosowanie ust. 5 muszą być spełnione następujące przesłanki:

  • osoba działa w Umawiającym się Państwie w imieniu przedsiębiorstwa;
  • czyniąc to, osoba ta zazwyczaj zawiera umowy lub zwykle odgrywa główną rolę przy doprowadzeniu do zawarcia kontraktów, które są rutynowo zawierane bez istotnej modyfikacji przez przedsiębiorstwo, oraz
  • umowy te są zawierane albo na rzecz przedsiębiorstwa, albo dotyczą przeniesienia własności lub przyznania prawa do użytkowania własności posiadanej przez to przedsiębiorstwo lub co do której ma ono prawo do korzystania lub dotyczą świadczenia usług przez to przedsiębiorstwo.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenie, czy działalność prowadzona w oparciu o wskazany model współpracy ze Spółką PL będzie kreowała po stronie Państwa Spółki powstanie zagranicznego zakładu w postaci tzw. przedstawiciela zależnego w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP w zw. z art. 5 ust. 5 umowy o UPO PL-UK.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka posiada siedzibę działalności gospodarczej i faktyczny zarząd w Wielkiej Brytanii. Główny przedmiot działalności Spółki skupia się na zaopatrywaniu i dystrybucji wysokiej jakości (...). Spółka obecnie dokonuje transakcji zarówno sprzedaży, jak i zakupu do/od producentów w Polsce. Transakcje te nie są dokonywane w ramach kontraktów długoterminowych - każda transakcja sprzedaży i zakupu jest przedmiotem odrębnej, indywidualnej umowy.

Spółka powołała Spółkę PL na stanowisko przedstawiciela w Polsce w zakresie pośrednictwa w sprzedaży i zakupie towarów w Polsce. Do zadań Spółki PL należy m.in. odpowiedzialność za międzynarodowe pozyskiwanie Klientów, zleceń, import, dystrybucja i handel (...) na rynek międzynarodowy.

Zakres usług Spółki PL ma uwzględniać:

  • świadczenie usług agencyjnych na rzecz Wnioskodawcy i Spółek z Grupy;
  • podejmowanie na rzecz klienta informacyjnych działań marketingowych;
  • wpływanie na cenę produktów oraz udział w negocjowaniu ceny, ilości i rodzaju produktów Wnioskodawcy i wybranych Spółek z Grupy;
  • dostarczanie klientom produktów;
  • działanie marketingowe dla lokalnych klientów, tj. demonstrowanie produktów klientom, monitorowanie trendów i zapotrzebowania rynku, przekazywanie zapytań i zamówień otrzymywanych od lokalnych klientów oraz utrzymywanie relacji z klientami;
  • posiadanie niezależnych kontrahentów (dalej: „Kontrahenci”) w Polsce, którzy negocjują warunki umowy, ale nie są upoważnieni do podpisywania umów - będą one podpisywane przez Wnioskodawcę.

Państwa Spółka posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki PL.

Spółka PL zamierza realizować transakcje nie tylko z Państwa Spółką, ale także przy wsparciu innych podmiotów z grupy E., tj. C. oraz D.

Planowane jest zawarcie pisemnej umowy między Państwa Spółką a Spółką PL, odnoszącej się do warunków współpracy tych podmiotów. Umowa nie będzie przewidywała klauzuli wyłączności, tj. zakazu wykonywania przez Spółkę PL usług pośrednictwa na rzecz innych podmiotów niż Spółki z Grupy. Wskazali Państwo, iż nie można wykluczyć, że przynajmniej w początkowej fazie współpracy Spółka PL będzie świadczył usługi agencyjne wyłącznie na rzecz trzech wyżej wymienionych Spółek z Grupy E. (w tym również na Państwa rzecz), tj. będą one jego jedynym klientami. Możliwe jest jednak, iż w przyszłości Spółka PL dokonywać będzie transakcji także z innymi podmiotami z Grupy E. lub z podmiotami niepowiązanymi.

Spółka PL będzie fakturować Spółkę za ponoszone koszty całkowite i dodawać marżę w wysokości 6%.

Spółka PL ani jej przedstawiciele nie będą posiadali ani zwyczajowo wykonywali pełnomocnictwa do zawierania jakichkolwiek umów handlowych w imieniu Spółki. Podkreślili Państwo, że warunki wynegocjowane przez Kontrahentów Spółki PL nie będą wiążące dla Państwa Spółki lub pozostałych dwóch Spółek z Grupy (lub innych spółek z grupy E.), tj. będą Państwo oraz pozostałe Spółki z Grupy mieli każdorazowo możliwość renegocjowania warunków umowy lub odrzucenia propozycji zawarcia wynegocjowanych umów. Żadna umowa nie jest więc automatycznie przyjęta i podpisywana przez podmiot z Grupy, wręcz przeciwnie, wynegocjowane warunki umowy, są ponownie weryfikowane przez podmiot z Grupy.

Spółka PL nie będzie pełnić żadnych funkcji decyzyjnych i zarządczych w związku z nabywaniem danych aktywów. Ponadto, to na poszczególnych podmiotach dokonujących transakcji sprzedaży/zakupu, dla których Spółka PL świadczyć będzie swoje usługi, spoczywać będzie ryzyko związane z samą transakcją sprzedaży/zakupu. Spółka PL będzie ponosić ryzyko jedynie w ograniczonym zakresie.

Zakres kontroli sprawowanej przez Państwa Spółkę nad działalnością Spółki PL nie będzie wykraczał poza ramy przyjęte w ramach tego typu stosunku zobowiązaniowego. Wskazali Państwo, że co do zasady, Spółka PL będzie w swej działalności agencyjnej dysponować swobodą co do sposobu pozyskiwania zamówień, rozliczając się z Państwem jedynie z wyników swojej pracy. Spółka PL będzie, ponosić ryzyko ekonomiczne usług świadczonych na rzecz Spółki.

Choć za wydawanie poleceń Spółce PL odpowiedzialny będzie Państwa zarząd, to zgodnie z Państwa wskazaniem, Spółka PL nie będzie poddana szczegółowym instrukcjom co do przyjętego modelu prowadzenia działalności - posiada swobodę w tym zakresie. Spółka PL będzie odpowiadać samodzielnie za wyniki swojej pracy, zleconej przez wybraną Spółkę z Grupy. Państwa Spółka może jednak odrzucić propozycje rozwiązań zaproponowanych przez Spółkę PL.

Podsumowując, w okolicznościach, w których Spółka PL prowadzi niezależną prawnie i ekonomicznie działalność gospodarczą, podejmując ryzyko ekonomiczne usług świadczonych na rzecz Państwa Spółki i otrzymując wynagrodzenie na zasadach właściwych pośrednikom handlowym, należy stwierdzić, że działalność prowadzona w oparciu o wyżej zaprezentowany model współpracy ze Spółką PL nie będzie kreowała po stronie Spółki powstania zagranicznego zakładu w postaci tzw. przedstawiciela zależnego w rozumieniu art. 4a pkt 11 UPDOP oraz art. 5 umowy o UPO PL-UK.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie zadanego pytania należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nie objęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że dotyczą one konkretnych, indywidualnych spraw podatnika. Zostały wydane w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Nie mogą one zatem przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego. Każdą sprawę Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).