Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Sprzedawcy ponoszonych przez Spółkę tytułem Wynagrodzenia bez zastosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w sytuacji dokonania ponownego przelewu na rachunek znajdujący się na tzw. Białej liście oraz możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Sprzedawcy ponoszonych przez Spółkę tytułem Wynagrodzenia bez zastosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w sytuacji zawarcia umowy depozytu notarialnego, na mocy której Sprzedawca przeleje na rachunek depozytowy notariusza kwotę Wynagrodzenia a notariusz ww. kwotę przeleje na rachunek bankowy Sprzedawcy znajdujący się na tzw. Białej liście.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, który dotyczy:

• możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Sprzedawcy ponoszonych przez Spółkę tytułem Wynagrodzenia bez zastosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w sytuacji dokonania ponownego przelewu na rachunek znajdujący się na tzw. Białej liście – jest prawidłowe;
• możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Sprzedawcy ponoszonych przez Spółkę tytułem Wynagrodzenia bez zastosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w sytuacji zawarcia umowy depozytu notarialnego, na mocy której Sprzedawca przeleje na rachunek depozytowy notariusza kwotę Wynagrodzenia a notariusz ww. kwotę przeleje na rachunek bankowy Sprzedawcy znajdujący się na tzw. Białej liście – jest prawidłowe.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku dochodowego o osób prawnych, posiada siedzibę na terytorium Polski i jest polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przedmiotem przeważającej działalności Wnioskodawcy są roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych.

W związku z prowadzoną działalnością w celu realizacji inwestycji budowlanej Wnioskodawca w dniu (…) maja 2021 r. zawarł warunkową umowę sprzedaży udokumentowaną aktem notarialnym pod numerem (…), na podstawie której Wnioskodawca nabył w stanie wolnym od wszelkich obciążeń oraz praw i roszczeń osób trzecich (z wyjątkiem nieodpłatnej i nieograniczonej służebności przesyłu) niezabudowaną nieruchomość gruntową położoną w obrębie (…), gminie (…), powiecie (…), województwie (…), stanowiącą działkę gruntu oznaczoną w ewidencji gruntów i budynków numerem (…), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w (…) Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą (…) (dalej: „Nieruchomość”), za cenę brutto (…) zł (słownie: (…)) pod warunkiem niewykonania przez Burmistrza Miasta i Gminy (…) prawa pierwokupu przysługującego Miastu i Gminie (…) w stosunku do danej nieruchomości na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, w terminie i na zasadach określonych w art. 110 ww. ustawy.

Wnioskodawca nabył Nieruchomość od B.B., prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą D. (ul. (…), NIP: (…)) wpisaną wówczas do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej. B.B. był w czasie zbycia nieruchomości czynnym podatnikiem VAT (dalej: „Sprzedawca”). Sprzedawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: „PIT”).

Pierwotnie umowa zakupu Nieruchomości miała zostać zawarta przez spółkę C. Spółka Jawna (NIP: (…)). Podmiot ten dokonał płatności tytułem zadatku kwotę w wysokości (…) zł (słownie: (…)). Stanowiło to 10% wartości Nieruchomość. Łączna kwota ceny zakupu nieruchomości wynosiła (…) zł (słownie: (…)), zwana dalej: Wynagrodzenie.

Na mocy umowy z dnia (…) lutego 2021 r. spółka C. Spółka Jawna dokonała cesji praw i obowiązków wynikających z umowy sprzedaży Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy.

Jak wskazano wcześniej, w dniu (…) maja 2021 r. została zawarta warunkowa umowa sprzedaży nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą a B.B. Wnioskodawca w dniu (…) maja 2021 r. wpłacił na rzecz B.B. kwotę w wysokości (…) zł (słownie: (…)).

Umowy przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu warunkowej umowy sprzedaży została zawarta w dniu (…) czerwca 2021 r. przed notariuszem (…).

W dniu (…) lipca 2021 r. dokonano płatności pozostałej kwoty ceny w wysokości (…) zł (słownie: (…)). Kwota ta pochodziła z kredytu bankowego.

Z uwagi na fakt, iż na Nieruchomości prowadzono prace inwestycyjne w związane z wznoszeniem budynków, które następnie w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej mają zostać zbywane na rzecz klientów, wydatki na zakup Nieruchomości do tej pory nie zostały uwzględnione w kosztach uzyskana przychodu. Inwestycja budowlana na Nieruchomości została zakończona w dniu (…) marca 2024 r.

Wnioskodawca w maju 2024 r. rozpoczął sprzedaż wyodrębnionych lokali w budynku posadowionych na Nieruchomości.

Wobec Wnioskodawcy w 2022 r. Urząd Skarbowy w (…) prowadził czynności sprawdzające w związku z wystąpieniem przez Wnioskodawcę o zwrot podatku VAT za lipiec 2021 r. W toku ww. czynności zostało ujawnione, iż zapłata ceny za Nieruchomość została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: „Wykaz podatników VAT”). Wnioskodawca złożył Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenia, iż jest świadomy, że koszty poniesione na zakup Nieruchomości nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”).

Wnioskodawca pragnie wskazać, że Sprzedawca w dniu (…) września 2022 r. zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej. Z dniem (…) października 2022 r. wpis dotyczący działalności gospodarczej prowadzonej przez Sprzedawcę został wykreślony. Sprzedawca na dzień złożenia wniosku figuruje jako czynny podatnik VAT.

Z uwagi na fakt, iż żaden z przepisów ustawy o CIT nie wyklucza możliwości dokonania ponownej płatności dotyczącej transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, tym razem na rachunek zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa o VAT”), Wnioskodawca rozważa dokonanie następujących działań zmierzających do sanowania negatywnych dla podatnika skutków pierwotnego, błędnego przelewu. W tym celu Wnioskodawca rozważa podjęcie jednego z dwóch wariantów działań:

1.Sprzedawca ponownie rozpocznie działalność gospodarczą i po jej wznowieniu dokona zwrotu Wynagrodzenia na konto Wnioskodawcy, a następnie Wnioskodawca dokona płatności na wskazany w Wykazie podatników VAT rachunek bankowy Sprzedawcy albo

2.Wnioskodawca wraz z Sprzedawcą, po ponownym rozpoczęciu przez niego działalności gospodarczej, w obecności notariusza zawrą umowę depozytu notarialnego, na mocy której Sprzedawca dokona przelewu bankowego na rachunek depozytowy notariusza kwoty Wynagrodzenia a następnie notariusz ww. kwotę przekaże (dokona przelewu bankowego) na zamieszczony w Wykazie podatników VAT rachunek bankowy Sprzedawcy.

Jednocześnie, Wnioskodawca wskazuje, że pierwotne rozliczenie z Sprzedawcą miało miejsce w 2021 roku, zaś nieprawidłowość wynikająca z tego, iż płatność została dokonana na rachunek bankowy Sprzedawcy niezamieszczony w Wykazie podatników VAT, została zidentyfikowana w 2022 roku (w związku z Wystąpieniem przez Wnioskodawcę o zwrot podatku VAT za lipiec 2021 r.), tj. już po złożeniu zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) za 2021 rok, w którym miała miejsce pierwotna płatność dokonana na rzecz Sprzedawcy.

Ponowna płatność bez względu na ostatecznie wybraną formę (pkt 1 albo pkt 2 powyżej) będzie miała miejsce w 2024 r.

Wskazane powyżej wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę, związane z nabyciem od Sprzedawcy Nieruchomości, dotyczą działalności gospodarczej Wnioskodawcy – w szczególności wydatki te mają na celu osiągnięcie przez Wnioskodawcę przychodów w ramach prowadzonej działalności w zakresie budownictwa. Z tego powodu wydatki dotyczące Wynagrodzenia uiszczonego na rzecz Sprzedawcy spełniają warunki zaliczenia ich przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Ww. wydatki stanowią przy tym tzw. koszty bezpośrednie, tj. koszty bezpośrednio związane z przychodami Wnioskodawcy.

Wpłata dokonana przez Wnioskodawcę z tytułu ponownej zapłaty Wynagrodzenia za Nieruchomość będzie po stronie Sprzedawcy stanowić przychód z tytułu działalności gospodarczej, gdyż dotyczyć będzie zapłaty za dostawę towarów w ramach prowadzonej przez Sprzedawcy jednoosobowej działalności gospodarczej.

Pytania

1.Czy w sytuacji, w której Wnioskodawca (i) dokonał w 2021 roku płatności tytułem Wynagrodzenia za Nieruchomość na rachunek bankowy Sprzedawcy, który w momencie dokonania płatności nie znajdował się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT oraz (ii) nie złożył zawiadomienia przy zapłacie takiej należności, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (dalej: „Ordynacja podatkowa”), a następnie (iii) w 2024 r. otrzyma zwrot tej kwoty od Sprzedawcy na swój rachunek bankowy oraz (iv) dokona ponownej płatności tej kwoty na rachunek bankowy Sprzedawcy, tym razem znajdujący się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, to po dokonaniu tej płatności, wydatki na rzecz Sprzedawcy ponoszone przez Wnioskodawcę tytułem zapłaty za Wynagrodzenia nie będą podlegać ograniczeniu wynikającym z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w zakresie zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów?

2.Czy w sytuacji, w której Wnioskodawca (i) dokonał w 2021 roku płatności tytułem Wynagrodzenia za Nieruchomość na rachunek bankowy Sprzedawcy który w momencie dokonania płatności nie znajdował się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT oraz (ii) nie złożył zawiadomienia przy zapłacie takiej należności, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, a następnie (iii) w 2024 r. Wnioskodawca oraz Sprzedawca w obecności notariusza zawrą umowę depozytu notarialnego, na mocy której Sprzedawca przeleje na rachunek depozytowy notariusza kwotę Wynagrodzenia a notariusz ww. kwotę przeleje na rachunek bankowy Sprzedawcy, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, to po dokonaniu przez notariusza ww. płatności, wydatki na rzecz Sprzedawcy ponoszone przez Wnioskodawcę tytułem zapłaty za Wynagrodzenia nie będą podlegać ograniczeniu wynikającym z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w zakresie zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów?

Państwa stanowisko w sprawie

1.W zakresie pytania nr 1, zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, w której Wnioskodawca (i) dokonał w 2021 roku płatności tytułem Wynagrodzenia za Nieruchomość na rachunek bankowy Sprzedawcy, który w momencie dokonania płatności nie znajdował się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT oraz (ii) nie złożył zawiadomienia przy zapłacie takiej należności, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, a następnie (iii) w 2024 r. otrzyma zwrot tej kwoty od Sprzedawcy na swój rachunek bankowy oraz (iv) dokona ponownej płatności tej kwoty na rachunek bankowy Sprzedawcy, tym razem znajdujący się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, to po dokonaniu tej płatności, wydatki na rzecz Sprzedawcy ponoszone przez Wnioskodawcę tytułem zapłaty za Wynagrodzenia nie będą podlegać ograniczeniu wynikającym z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w zakresie zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

2.W zakresie pytania nr 2, zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, w której Wnioskodawca (i) dokonał w 2021 roku płatności tytułem Wynagrodzenia za Nieruchomość na rachunek bankowy Sprzedawcy który w momencie dokonania płatności nie znajdował się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT oraz (ii) nie złożył zawiadomienia przy zapłacie takiej należności, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, a następnie (iii) w 2024 r. Wnioskodawca oraz Sprzedawca w obecności notariusza zawrą umowę depozytu notarialnego, na mocy której Sprzedawca przeleje na rachunek depozytowy notariusza kwotę Wynagrodzenia a notariusz ww. kwotę przeleje na rachunek bankowy Sprzedawcy, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, to po dokonaniu przez notariusza tej płatności, wydatki na rzecz Sprzedawcy ponoszone przez Wnioskodawcę tytułem zapłaty za Wynagrodzenia nie będą podlegać ograniczeniu wynikającym z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w zakresie zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

Uzasadnienie:

Ad 1 i 2

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W myśl art. 15 ust. 4 ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c tej regulacji.

Ust. 4 ww. artykułu stanowi, iż koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1)sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo

2)złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego – są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Art. 15 ust. 4c ustawy o CIT wskazuje zaś, iż koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 4b pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.

W myśl art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Zgodnie zaś z ust. 4e za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Niemniej jednak zgodnie z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (dalej: „Prawo przedsiębiorców”):

1)została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub

2)została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, lub

3)pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.

Z kolei ust. 2 ww. regulacji stanowi, iż w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 Prawa przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy w tej części:

1)zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo

2)w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów - zwiększają przychody – w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

Zgodnie z art. 15d ust. 4 ustawy o CIT, przepisów ust. 1 pkt 2 i ust. 2 w zakresie, w jakim przepis ten dotyczy płatności dokonanej z naruszeniem ust. 1 pkt 2, nie stosuje się, jeżeli zapłata należności przez podatnika:

1)została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, a podatnik złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu lub

2)została dokonana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej:

a)służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub

b)wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub

c)prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym

d)jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, przekazali podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem, o którym mowa w lit. a, b lub c, lub

3)została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o podatku od towarów i usług, lub

4)wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.

Należy tu przywołać art. 19 Prawa przedsiębiorców, zgodnie z którym dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1)stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2)jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

W myśl art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podmiotów:

1)w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT;

2)zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Biorąc przytoczone powyżej przepisy pod uwagę, wskazać należy, że w przypadku dokonania zapłaty należności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą na rzecz przedsiębiorcy z pominięciem rachunku wykazanego w Wykazie podatników VAT, gdy jednorazowa wartość transakcji przekracza 15.000 zł podatnik jest obowiązany do wyłączenia wydatków odpowiadających takiej płatności z kosztów uzyskania przychodów, chyba że jest spełniony któryś z wyjątków przewidzianych w przepisach ustawy o CIT.

Ujemne dla podatnika konsekwencje w zakresie braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów dotyczą wydatków związanych z dostawą towarów lub świadczeniem usług potwierdzonych fakturą i jednocześnie dokonanych przez podmiot zarejestrowany na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawca po dopuszczeniu się nieprawidłowości w zakresie wskazanym powyżej w opisie zdarzenia przyszłego (płatność za należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą na rzecz innego przedsiębiorcy na rachunek nieznajdujący się w Wykazie podatników VAT) chciałby naprawić wskazaną nieprawidłowość i w tym celu wskazuje, że w porozumieniu z Sprzedawcą dokona ciągu powiązanych ze sobą czynności polegających na:

1)zwrocie kwoty Wynagrodzenia od Sprzedawcy na swój rachunek bankowy a następnie dokonaniu ponownej płatności tej kwoty na rachunek bankowy Sprzedawcy, tym razem znajdujący się w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, albo

2) zawarciu w obecności notariusza umowy depozytu notarialnego, na mocy której Sprzedawca przeleje na rachunek depozytowy notariusza kwotę Wynagrodzenia a notariusz ww. kwotę przeleje na rachunek bankowy Sprzedawcy, o którym to rachunku mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT.

Wnioskodawca wskazuje, że pierwotne rozliczenie z Sprzedawcą miało miejsce w 2021 roku, zaś pomyłka wynikająca z tego, iż płatność została dokonana na rachunek bankowy Sprzedawcy niezamieszczony w Wykazie podatników VAT, została zidentyfikowana w 2022 roku (w związku z Wystąpieniem przez Wnioskodawcę o zwrot podatku VAT za lipiec 2021 r.), tj. już po złożeniu zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) za 2021 rok, w którym miała miejsce pierwotna płatność dokonana na rzecz Sprzedawcy. Ponadto, wskazać należy, że ponowna płatność bez względu na ostatecznie wybraną formę (pkt 1 albo pkt 2 powyżej) będzie miała miejsce w 2024 r.

Podkreślenia wymaga natomiast fakt, iż przepisy ustawy o CIT nie uniemożliwiają zwrotu płatności, a następnie jej ponownego dokonania na rachunek bankowy wskazany w Wykazie podatników VAT w celu możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. To zaś znajduje uzasadnienie w odpowiedzi na interpelację poselską nr 2109 z dnia 6 marca 2020 r. sygn. DD6.054.2.2020. W odpowiedzi na pytanie nr 1 w poniższym brzmieniu:

„Czy jeśli po dokonaniu wpłaty bez dochowania zasad zawartych w art. 15 d ust. 1 pkt 2 oraz pkt 3 ustawy o CIT, podatnik otrzyma zwrot wpłaconych kwot, a następnie ponowi wpłatę z dochowaniem wymogów określonych wyżej przywoływanymi przepisami, to czy zachowa prawo do ujęcia wydatków odpowiadających komentowanym wpłatom w kosztach podatkowych?”

Minister Finansów wskazuje, że: „W świetle przedstawionego pytania pierwotne transakcje zapłaty zostały anulowane zarówno po stronie kupującego jak i sprzedającego. Następnie ponownie uregulowano należności z zachowaniem zasad określonych w art. 15d ust. 1 pkt 2 oraz 3 ustawy o CIT, co powinno skutkować zachowaniem prawa do uznania wydatków z tak przeprowadzonych transakcji jako koszty uzyskania przychodu.”

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, we wskazanych sytuacjach zachowane są zasady określone w przytoczonych powyżej przepisach, umożliwiające uniknięcie ujemnych konsekwencji podatkowych związanych z brakiem możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Sprzedawcy (płatności dokonanych na rachunek niezamieszczony w Wykazie podatników VAT) gdyż przy ponownej zapłacie czy to przelewem czy na podstawie umowy depozytu notarialnego będzie ona dokonywana na rachunek bankowy Sprzedawcy zawarty na dzień zlecenia przelewu przez Wnioskodawcę lub notariusza w Wykazie podatników VAT.

Konkludując, we opisanych powyżej sytuacjach, zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie on obowiązany do wyłączania z kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Sprzedawcy, które pierwotnie zostały opłacone przelewem na rachunek bankowy Sprzedawcy niezamieszczony w Wykazie podatników VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

W myśl tego przepisu, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy oceniać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczyniać się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów – w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości.

Należy jednak mieć na uwadze zamknięty katalog wydatków zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, które nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pomimo, że pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością i zostały przez niego poniesione w celu uzyskania przychodu.

Zauważyć należy, że brzmienie przepisów art. 15d ust. 1 i ust. 2 ustawy o CIT zostało nadane na mocy art. 3 ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1018; dalej: „ustawa nowelizująca”) i zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy nowelizującej ww. przepisy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.

I tak, zgodnie z art. 15d ust. 1 omawianej ustawy:

W art. 15d ust. 2 ustawy o CIT wskazano, że:

W myśl art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo Przedsiębiorców (Dz.U z 2024 r., poz. 236),

Stosownie do art. 15d ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT,

Zgodnie z art. 96b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2024 r., poz. 361, ze zm.; dalej: „ustawa VAT”),

Stosownie do art. 96b ust. 2 ustawy o VAT,

Zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT:

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

1.zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;

2.zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej (Druk nr 3301) wynika, że celem projektowanej ustawy jest dalsze uszczelnienie systemu podatku od towarów i usług oraz zminimalizowanie ryzyka nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT.

W ostatnich latach zarówno w Polsce, jak i w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej obserwuje się niepokojące zjawisko wykorzystywania mechanizmów konstrukcji podatku VAT do uzyskiwania niezgodnych z prawem korzyści. Dotyczy to przede wszystkim uszczuplania należności budżetu państwa przez wyłudzanie nienależnego zwrotu tego podatku lub nieodprowadzanie należności podatkowych z tytułu VAT. (...) Z art. 19 ustawy - Prawo przedsiębiorców wynika obowiązek korzystania przez przedsiębiorcę z rachunku płatniczego, w każdym przypadku gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty. W art. 12 ust. 4j pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadza się przepisy, które wyłączają skutki w postaci konieczności rozpoznania u podatnika przychodu, w sytuacji gdy płatność będzie wynikała z transakcji innej niż określona w art. 19 ustawy - Prawo przedsiębiorców lub zostanie dokonana na inny rachunek niż zawarty w wykazie, pod warunkiem że podatnik złoży w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu zawiadomienie o tym rachunku do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury. Wzór zawiadomienia wraz z podstawowymi informacjami, które powinny być w nim zawarte, zostały określone w art. 117ba § 4 i 5 Ordynacji podatkowej. Wprowadzenie takiego przepisu zrównuje sytuację osób trzecich (np. faktora) z pozostałymi kontrahentami, którzy zgodnie z projektowanymi przepisami będą mogli zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodu mimo dokonania zapłaty na rachunek, który nie figuruje w wykazie, jeżeli zawiadomią o tym rachunku naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury.

I tak stosownie do art. 12 ust. 4j ustawy o CIT:

Odnosząc się do powyższego, wskazać należy, że w przypadku dokonania płatności:

• wynikającej z faktury wystawionej przez podatnika VAT czynnego,
• dotyczącej transakcji powyżej 15 000 zł,
• na rachunek niezamieszczony w Wykazie,

w celu uniknięcia negatywnych konsekwencji finansowych podatnik będzie mógł złożyć zawiadomienie o zapłacie należności na ten właśnie rachunek do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Ww. zawiadomienie należy złożyć zgodnie z art. 117ba § 4 i 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacji podatkowej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Zatem, w przypadku wysłania zawiadomienia o dokonaniu zapłaty na rachunek spoza Wykazu, podatnik nie będzie obowiązany dokonywać ponownie takiego zawiadomienia w sytuacji, gdyby kolejna wpłata została dokonana na ten sam rachunek spoza Wykazu, o którym podatnik już raz poinformował organy składając stosowne zawiadomienie. Wystarczające będzie dokonanie jednorazowego zgłoszenia takiego rachunku do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Jak wynika z opisu sprawy przeważającym przedmiotem Państwa działalności są roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. (…) maja 2021 r. zawarli Państwo warunkową umowę sprzedaży nieruchomości z Panem B.B. Zapłata ceny za Nieruchomość została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT. Złożyli Państwo Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenia, że są Państwo świadomi, iż koszty poniesione na zakup Nieruchomości nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Sprzedawca w dniu (…) września 2022 r. zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej. Z dniem (…) października 2022 r. wpis dotyczący działalności gospodarczej prowadzonej przez Sprzedawcę został wykreślony. Sprzedawca na dzień złożenia wniosku figuruje jako czynny podatnik VAT. Rozważają Państwo dokonanie następujących działań zmierzających do sanowania negatywnych dla Państwa skutków pierwotnego, błędnego przelewu. W tym celu rozważają Państwo podjęcie jednego z dwóch wariantów działań:

1.przedawca ponownie rozpocznie działalność gospodarczą i po jej wznowieniu dokona zwrotu Wynagrodzenia na konto Wnioskodawcy, a następnie Wnioskodawca dokona płatności na wskazany w Wykazie podatników VAT rachunek bankowy Sprzedawcy albo

2.Wnioskodawca wraz z Sprzedawcą, po ponownym rozpoczęciu przez niego działalności gospodarczej, w obecności notariusza zawrą umowę depozytu notarialnego, na mocy której Sprzedawca dokona przelewu bankowego na rachunek depozytowy notariusza kwoty Wynagrodzenia a następnie notariusz ww. kwotę przekaże (dokona przelewu bankowego) na zamieszczony w Wykazie podatników VAT rachunek bankowy Sprzedawcy.

Pierwotne rozliczenie ze Sprzedawcą miało miejsce w 2021 roku, zaś nieprawidłowość wynikająca z tego, iż płatność została dokonana na rachunek bankowy Sprzedawcy niezamieszczony w Wykazie podatników VAT, została zidentyfikowana w 2022 roku (w związku z Wystąpieniem przez Wnioskodawcę o zwrot podatku VAT za lipiec 2021 r.), tj. już po złożeniu zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) za 2021 rok, w którym miała miejsce pierwotna płatność dokonana na rzecz Sprzedawcy. Ponowna płatność bez względu na ostatecznie wybraną formę (pkt 1 albo pkt 2 powyżej) będzie miała miejsce w 2024 r.

Państwa wątpliwości budzi kwestia czy w sytuacji, gdy w 2024 r. otrzymają Państwo zwrot kwoty od Sprzedawcy na rachunek bankowy oraz dokonają Państwo ponownej płatności tej kwoty na rachunek bankowy Sprzedawcy, tym razem znajdujący się w Wykazie podatników VAT, to wydatki na rzecz Sprzedawcy ponoszone przez Państwa tytułem zapłaty za Wynagrodzenia nie będą podlegać ograniczeniu wynikającym z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w zakresie zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

W tym miejscu należy zauważyć, że w sytuacji opisanej we wniosku dochodzi do zawarcia porozumienia mającego na celu uregulowanie kwestii zwrotu płatności przez Sprzedającego i ponownego uregulowania należności, która jest dokonywana na rachunek bankowy Sprzedającego, zgłoszony i widniejący w Wykazie podatników VAT tzw. białej liście.

Jak wynika z wyżej wymienionych przepisów prawa podatkowego, aby zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów bez zastosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT muszą być spełnione wszystkie przesłanki tj. płatność musi zostać dokonana:

• za pośrednictwem rachunku bankowego;
• przelewem na rachunek bankowy zawarty w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT;
• z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności w myśl art. 108a ust. 1a ustawy o VAT.

Zatem jak wynika z opisu sprawy w sytuacji, gdy płatność zostanie ponownie dokonana na rachunek bankowy Sprzedającego widniejący w Wykazie podatników VAT, wówczas spowoduje to brak zastosowania ograniczenia przewidzianego w art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Mając powyższe na uwadze, w przypadku zwrotu kwoty Wynagrodzenia przez Sprzedającego na rzecz Spółki, a następnie ponowna zapłata przez Państwa Wynagrodzenia na rachunek bankowy Sprzedającego widniejący w Wykazie podatników VAT, tzw. białej liście, będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów i nie będzie podlegała ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów wynikającym z art. 15d ust. 1 ustawy CIT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

W pytaniu nr 2 natomiast zgłosili Państwa wątpliwości, czy dokonanie zapłaty przelewem przez Notariusza, z notarialnego rachunku depozytowego na rachunek bankowy Sprzedającego, który znajduje się na Białej Liście, będzie skutkowało dla Państwa możliwością zaliczenia zapłaconego wynagrodzenia na rzecz Sprzedającego do kosztów uzyskania przychodów bez zastosowania ograniczenia wynikającego z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT.

Jak wynika z wniosku zamierzają Państwo wraz ze Sprzedawcą, po ponownym rozpoczęciu przez niego działalności gospodarczej, w obecności notariusza zawrzeć umowę depozytu notarialnego. Na mocy umowy Sprzedawca dokona przelewu bankowego na rachunek depozytowy notariusza kwoty Wynagrodzenia, a następnie notariusz ww. kwotę przekaże (dokona przelewu bankowego) na zamieszczony w Wykazie podatników VAT rachunek bankowy Sprzedawcy.

Zatem, zwrot zapłaconej kwoty Wynagrodzenia przez Sprzedającego na rachunek depozytowy notariusza, a następnie przekazanie przez notariusza tej kwoty Wynagrodzenia przelewem bankowym na rachunek Sprzedającego, który jest zamieszczony w Wykazie podatników VAT nie będzie podlegać ograniczeniom wynikającym z art. 15d ust. 1 ustawy o CIT w zakresie zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej: „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).