Czy Spółka jest płatnikiem podatku u źródła obowiązanym do jego pobrania w związku z nabyciem Patentu, zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 i art. 26 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 7 UPDOP?

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Spółka jest płatnikiem podatku u źródła obowiązanym do jego pobrania w związku z nabyciem Patentu w ramach postępowania egzekucyjnego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółka Akcyjna (dalej zwana: Spółką bądź Wnioskodawcą) posiada siedzibę na terytorium Polski i na podstawie przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 185 ze zm.; dalej: UPDOP) podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Spółka prowadzi działalność gospodarczą na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (dalej: SSE) na podstawie wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. W związku z tym Spółka jest uprawniona do korzystania ze zwolnienia podatkowego z art. 17 ust. 1 pkt 34 UPDOP w zakresie działalności gospodarczej spełniającej warunki określone w zezwoleniu.

W 2005 roku Wnioskodawca zawarł z zagranicznym podmiotem XYZ Corp. z siedzibą w USA (dalej jako: Kontrahent) umowę na wykonanie projektu (…). W trakcie trwających prac Spółka zapłaciła Kontrahentowi wynagrodzenie w wysokości (…) USD.

Współpraca z Kontrahentem była trudna, a przygotowany projekt nie spełniał w pełni oczekiwań Spółki. Ze względu na brak możliwości porozumienia się z Kontrahentem, Wnioskodawca zdecydował się na dochodzenie swoich roszczeń na drodze sądowej. Spór pomiędzy stronami został rozstrzygnięty w 2010 roku wyrokiem (…), w którym zasądzono dla Spółki zapłaconą przez nią kwotę na rzecz Kontrahenta oraz odszkodowanie stanowiące równowartość utraconych korzyści (dalej jako: Wyrok 2010), w łącznej kwocie przekraczającej (…) zł.

Spółka rozpoczęła postępowanie w sprawie uznania Wyroku 2010 na terenie USA z uwagi na miejsce siedziby Kontrahenta. Powyższe działanie jest niezbędne do prowadzenia egzekucji kwot z wyroku polskiego sądu na terenie USA. Postępowanie zakończyło się wydaniem częściowego wyroku i uznania go co do kwoty (…) USD. Natomiast postępowanie do pozostałej kwoty odszkodowania jest zawieszone, z uwagi na trwające w USA postępowanie w sprawie ogłoszenia upadłości Kontrahenta. Uznanie wyroku w USA nie ma znaczenia dla prowadzenia egzekucji w Polsce.

Równolegle do prowadzonych przez Spółkę na terenie USA opisanych powyżej działań, Kontrahent wszczął w Polsce (…) dwa procesy (przeciwko Spółce i przeciwko innemu podmiotowi z grupy) dotyczące rzekomego naruszenia (…) (dalej: „Patent”). Sprawy zostały najpierw zawieszone, a po tym gdy Kontrahent nie złożył wniosku o wznowienie postępowań w określonym przez prawo terminie - umorzone. W ramach obrony przed działaniami Kontrahenta w Polsce, Spółka wraz z podmiotem z grupy zainicjowała postępowania w sprawie unieważnienia Patentu. Postępowania obecnie są zawisłe przed Urzędem Patentowym RP, natomiast Spółka i podmiot z grupy planują wycofanie wniosków w przyszłości.

W kwietniu 2023 roku Wnioskodawca na podstawie Wyroku 2010 zainicjował postępowanie egzekucyjne wobec Kontrahenta z zamiarem przejęcia Patentu z uwagi na to, że jest to jedyny majątek Kontrahenta na terenie Polski.

Komornik sądowy przeprowadził licytację publiczną Patentu. Spółka nabyła w ramach egzekucji z prawa majątkowego powyższy Patent za cenę wywoławczą przekraczającą (…) zł.

Zgodnie z art. 876 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.; dalej jako: KPC) Spółka będąc wierzycielem inicjującym tę egzekucję mogła zaliczyć na poczet ceny nabycia Patentu całą swoją wierzytelność dochodzoną w ramach postępowania wynikającego z przepisów.

Wobec powyższego, Spółka nie dokonała faktycznej płatności za Patent. Zgodnie z postanowieniem Komornika Sądowego, Spółka jako wierzyciel otrzymała łącznie na swoje roszczenie (po potrąceniu kosztów postępowania egzekucyjnego) (…) zł, na którą składają się koszty zastępstwa prawnego, spłata zaliczki wpłaconej przez Spółkę oraz – w kwocie (…) zł - odsetki zaległe wynikające z tytułu wykonawczego.

Ze względów ostrożnościowych Spółka uiściła podatek u źródła z własnych środków, ubruttawiając kwotę roszczenia zaliczoną przez komornika sądowego na poczet ceny sprzedaży patentu, w oparciu o art. 26 ust. 1 UPDOP.

Ponieważ forma prawna Kontrahenta to spółka kapitałowa (Corporation), Wnioskodawca w oparciu o publicznie dostępne dane, przyjął, iż Kontrahent podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Stanach Zjednoczonych jako osoba prawna.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym Spółka jest płatnikiem podatku u źródła obowiązanym do jego pobrania w związku z nabyciem Patentu, zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 i art. 26 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 7 UPDOP?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym Spółka nie jest płatnikiem podatku u źródła obowiązanym do jego pobrania w związku z nabyciem Patentu, zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 i art. 26 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 7 UPDOP.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 UPDOP, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know- how) ustala się w wysokości 20% przychodów. Stosownie zaś do dyspozycji art. 21 ust. 2 przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Spółka nie kwestionuje, iż po stronie Kontrahenta powstanie w Polsce przychód do opodatkowania z tytułu zbycia prawa majątkowego. Jak wynika z powołanych przepisów art. 21 ust. 1 pkt 1 UPDOP należności z praw do projektów wynalazczych, w tym również ze sprzedaży tych praw opodatkowane są stawką w wysokości 20% przychodów.

Jednak zdaniem Wnioskodawcy, nabycie ruchomości (prawa) w postępowaniu egzekucyjnym przez polskiego wierzyciela podmiotu zagranicznego nie może być uznane za podlegające opodatkowaniu podatkiem u źródła w Polsce.

Spółka wskazuje, że transakcja nie ma typowego charakteru gospodarczego. W analizowanym stanie faktycznym mamy do czynienia ze specyficznym przypadkiem nabycia w ramach licytacji komorniczej, gdzie komornik sądowy prowadzi egzekucję, przy zastosowaniu określonych środków przymusu, w której dąży do wyegzekwowania z majątku dłużnika (Kontrahenta) należności dla wierzyciela (Spółki). Spółka nabywa zatem owo prawo ze swojej wierzytelności wobec Kontrahenta.

Należy zauważyć, iż sytuacja ta może być przyrównana do instytucji „datio in solutum”. Zgodnie bowiem z powszechnie obowiązującym prawem dłużnik jest zobligowany do wykonania zobowiązania zgodnie z jego treścią to znaczy spełnić świadczenie w nim oznaczone (art. 354 § 1 Kodeksu cywilnego). Jednak za zgodą wierzyciela dłużnik może zwolnić się od wykonania pierwotnego świadczenia poprzez spełnienie innego, a zobowiązanie pierwotne wygasa. W polskim prawie takie rozwiązanie jest uregulowane artykułem 453 Kodeksu cywilnego. Zastępcze świadczenie jest rozumiane jako dążące do wykonania zobowiązania oraz musi mieć na celu zaspokojenie interesu wierzyciela w inny sposób niż było to określone w treści pierwotnego zobowiązania. Ze względu na kształt tej instytucji jest ona zaliczana do surogatów wykonania zobowiązania.

Podobnie, w przedmiotowej sytuacji, przeniesienie Patentu na Spółkę jako wierzyciela można traktować jako surogat wykonania zobowiązania Kontrahenta (jako dłużnika wobec Spółki). Świadczenie to dąży bowiem do wykonania zobowiązania Kontrahenta względem Spółki.

Z tej perspektywy przepisy dotyczące poboru podatku u źródła w ogóle nie powinny mieć zastosowania, gdyż to nie Spółka wykonuje swoje zobowiązanie, lecz komornik sądowy wykonuje zobowiązanie za zagraniczny podmiot - dłużnika.

Zdaniem Wnioskodawcy, nawet w przypadku uznania nabycia Patentu za podlegające opodatkowaniu podatkiem u źródła, to Spółka nie wystąpi w roli płatnika, z powodów wskazanych poniżej.

W myśl art. 26 ust. 1 UPDOP osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 płatnika z podatnikiem.

Z kolei zgodnie z przepisem art. 26 ust. 7 UPDOP wypłata, o której mowa w ust. 1, 1c, 1d, 1m, 2c i 2e, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez zapłatę, potrącenie lub kapitalizację odsetek.

Co do zasady, przychody (dochody) objęte zryczałtowanym podatkiem dochodowym wymienione w art. 21 UPDOP rozliczane są za pośrednictwem płatnika. Niemniej jednak należy wskazać, że nie każdy przychód określony w art. 21 UPODP musi być wypłacany za pośrednictwem płatnika.

Zgodnie bowiem z treścią art. 8 Ordynacji podatkowej musi istnieć przepis określający sytuację, w których podmiot krajowy jest płatnikiem podatku. Jak wynika z doktryny i orzecznictwa płatnikami w ustawach podatkowych ustanawia się bowiem takie podmioty, które w momencie powstania zobowiązania podatkowego dysponują środkami finansowymi podatnika lub dokonują czynności związanych z operacjami na jego majątku (tak np. wyrok WSA w Łodzi z dnia 18 maja 2022 r., sygn. akt I SA/Łd 170/22). Zatem płatnicy wykonują za podatników czynności dotyczące wywiązywania się przez nich z zobowiązań podatkowych. Ich zadania polegają bowiem na wykonaniu trzech materialno-technicznych czynności: obliczeniu należnego od podatnika podatku, pobraniu go z jego środków i wpłaceniu w wyznaczonym przepisami prawa podatkowego terminie do właściwego organu podatkowego.

W tym miejscu należy podkreślić, że dla powstania obowiązku poboru podatku u źródła koniecznym jest spełnienie przesłanki „wypłaty”, o których mowa w art. 21 ust. 1 UPDOP. Jak wynika z bieżącej linii orzeczniczej pod pojęciem „wypłaty” dla potrzeb określenia obowiązku płatnika podatku u źródła należy rozumieć faktyczne przekazanie środków pieniężnych należnych za wykonanie usługi, czy nabyte towary podmiotowi osiągającego przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 UPDOP (zob. wyrok NSA z dnia 18 grudnia 2019 r., sygn. akt II FSK 18/18 czy wyrok NSA z dnia 4 listopada 2020 r., sygn. akt II FSK 1669/18).

Wnioskodawca podnosi, że w przedstawionym stanie faktycznym nie dochodzi do sytuacji faktycznego przekazania środków pieniężnych na rzecz zagranicznego podmiotu. Spółka podkreśla, że co prawda ponosi ciężar ekonomiczny, ale faktycznie nie dokonuje wpłaty należności na rzecz dłużnika. Jak zostało podkreślone w analizowanym stanie faktycznym z uwagi na to, że Spółka jest wierzycielem inicjującym egzekucję z Patentu, może zaliczyć na poczet ceny nabycia tego patentu całą swoją wierzytelność dochodzoną w ramach postępowania zamiast płacić za wylicytowany Patent. Zatem Spółka nie dokonuje faktycznej płatności za Patent na rzecz Kontrahenta.

Odnosząc się natomiast do treści powołanego art. 26 ust. 7 UPODP wypłata, o której mowa w ust. 1, 1c, 1d, 1m, 2c i 2e, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez zapłatę, potrącenie lub kapitalizację odsetek. Ustawodawca rozszerza pojęcie „wypłaty” na każdy rodzaj wykonania zobowiązania - odnosząc się jednak w ocenie Wnioskodawcy do umownych instytucji prawa cywilnego. Takimi instytucjami są potrącenie czy kapitalizacja odsetek. Potrącenie to czynność wymieniona w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.; dalej: KC), polegająca na kompensacie wzajemnych wierzytelności. Kapitalizacja odsetek jest zaś terminem przede wszystkim podatkowym, którego treścią jest doliczenie odsetek do sumy zobowiązania głównego (zob. J. Sekita, 8.1.4. Pojęcie wypłaty oraz środków postawionych do dyspozycji [w:] Rozliczanie podatku u źródła, Warszawa 2017). Jednocześnie należy mieć na względzie, że w doktrynie przyjęło się, że z „dokonaniem wypłaty” mamy do czynienia w przypadku realizacji płatności tytułem zaspokojenia długu (wynikającego z transakcji opodatkowanej podatkiem u źródła).

Wnioskodawca podkreśla, że w omawianych okolicznościach nabycie prawa majątkowego następuje w trybie art. 867 KPC. Jak stanowi przepis art. 867 § 1 KPC zajęte ruchomości, niesprzedane według przepisów poprzedzających, z wyłączeniem przypadku, o którym mowa w art. 866¹, komornik sprzedaje w drodze licytacji publicznej. W doktrynie wskazuje się szczególną rolę wierzyciela jako dysponenta postępowania egzekucyjnego (zob. B. Falkowski, M. Świtkowski, Sprzedaż ruchomości w drodze licytacji publicznej, ABC). Wprawdzie Spółka jako wierzyciel inicjujący tę egzekucję może zaliczyć na poczet ceny nabycia Patentu całą swoją wierzytelność dochodzoną w ramach postępowania zamiast płacić za wylicytowany Patent, jednak powyższe zaliczenie następuje w oparciu o art. 876 KPC. Wobec tego w analizowanym stanie faktycznym nie jest składane oświadczenie o potrąceniu w rozumieniu art. 499 KC, a w konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanej sytuacji nie dochodzi do wykonania zobowiązania w rozumieniu art. 26 ust. 7 UPDOP.

Ponadto, Wnioskodawca uważa, iż nawet zapłata (w rozumieniu art. 26 ust. 1 lub ust. 7 UPDOP) dokonana na rzecz komornika sądowego a nie zagranicznego kontrahenta nie powoduje konieczności poboru podatku u źródła.

Po pierwsze, Spółka nie dysponuje środkami finansowymi podatnika (tu: Kontrahenta) ani nie dokonuje czynności związanych z operacjami na jego majątku. Spółka nie wykonuje zobowiązania na rzecz Kontrahenta. W postępowaniu egzekucyjnym odbiorcą należności jest komornik sądowy.

Po drugie, komornik sądowy nie działa jako pośrednik przekazujący płatność. Z samej istoty postępowania egzekucyjnego wynika, iż część lub całość uzyskanej kwoty zostanie przekazana do wierzycieli, a zatem nigdy całość kwoty uzyskanej przez komornika sądowego nie trafi do dłużnika. Jak Spółka wskazywała powyżej, z bieżącej linii orzeczniczej sądów administracyjnych wynika, iż pod pojęciem „wypłaty” dla potrzeb określenia obowiązku płatnika podatku u źródła należy rozumieć faktyczne przekazanie środków pieniężnych należnych za wykonanie usługi, czy nabyte towary podmiotowi osiągającemu przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 UPDOP, podczas gdy w analizowanych okolicznościach do takiego przekazania nie dochodzi.

Spółka wskazuje, że powołane wcześniej wyroki odnoszą się wprawdzie do stanów faktycznych, w którym podatnicy dokonywali płatności należności na rzecz przedsiębiorstw pośredniczących w sprzedaży biletów lotniczych, co oznacza, iż podmioty kupujące bilety lotnicze ponoszą ciężar ekonomiczny, ale nie przekazują faktycznie środków pieniężnych należnych za wykonanie usługi zagranicznym przedsiębiorstwom żeglugi powietrznej, które faktycznie wykonują te świadczenia. W ocenie Wnioskodawcy, właściwym będzie jednak przyjęcie tożsamych wniosków w analizowanych okolicznościach - nawet uznając, iż spółka poniosła ciężar ekonomiczny dotyczący płatności ceny (co jest wątpliwe, gdyż kwota ta pomniejszyła ostatecznie roszczenie Spółki wobec kontrahenta, którego Spółka raczej nie uzyska nigdy w całości), to nie przekazała środków pieniężnych do Kontrahenta, a zachodzi całkowita pewność, iż komornik sądowy również nie przekazał tych środków (w przedstawionym stanie faktycznym w żadnej części) do Kontrahenta.

Jednocześnie w ocenie Wnioskodawcy, za brakiem powinności poboru podatku u źródła przemawia także wykładnia celowościowa przepisów UPDOP w związku z przepisami dotyczącymi postępowania egzekucyjnego.

Mając na uwadze, iż do egzekucji z praw majątkowych stosuje się odpowiednio przepisy dot. egzekucji z ruchomości, Wnioskodawca wskazuje, iż zgodnie z art. 872 § 1 KPC nabywca, który w przepisanym terminie nie uiści ceny w całości lub części, traci prawa wynikające z przybicia. Z kolei w rozumieniu art. 872 § 2 KPC jeżeli nabywca nie uiści w terminie sumy przypadającej do zapłaty natychmiast przy udzieleniu przybicia, komornik wznowi niezwłocznie przetarg tych samych ruchomości, rozpoczynając od ceny wywołania, przy czym opieszały nabywca nie może nadal uczestniczyć w licytacji. W razie niezapłacenia w terminie reszty ceny płatnej dnia następnego po licytacji, będzie wyznaczona ponowna licytacja na warunkach pierwszej.

W świetle powyższych przepisów, w analizowanym stanie faktycznym Spółka nie posiadała nawet formalnej możliwości poboru podatku u źródła (w rozumieniu pomniejszenia należnej płatności o kwotę należnego podatku).

Ponadto, należy podkreślić, że nawet gdyby istniała taka możliwość, to w celu zwolnienia się z obowiązku poboru podatku Spółka musiałaby dysponować certyfikatem rezydencji podatkowej Kontrahenta. W doktrynie wskazuje się, że obowiązek legitymowania się certyfikatem rezydencji nałożony jest bowiem nie na podatnika, ale na płatnika, zamierzającego uwolnić się od obowiązków więżących się z takim statusem podatkowym, podczas gdy umowy międzynarodowe odnoszą się do prawnopodatkowej sytuacji podatnika (zob. J. Sekita, 2. Certyfikat rezydencji [w:] Rozliczanie podatku u źródła, Warszawa 2017). Wymaganie takie nałożone na polskich płatników znajduje uzasadnienie w standardowym obrocie gospodarczym, gdzie polski podmiot - jako dokonujący płatności - ma (w teorii) wpływ na zachowanie kontrahenta zagranicznego i może żądać od niego dostarczenia stosownego certyfikatu przed dokonaniem płatności. W realiach postępowania egzekucyjnego wymóg uzyskania stosownego dokumentu jest nierealny, gdyż nabywca ruchomości w trybie licytacji nie ma żadnej możliwości kontaktu z podmiotem, którego prawa są licytowane, a po wygraniu licytacji ma jeden dzień na dokonanie płatności, co czyni wymóg uzyskania certyfikatu rezydencji całkowicie niemożliwym do spełnienia. Stanowisko nakładające na polskie podmioty obowiązek uzyskania certyfikatu rezydencji zagranicznego podmiotu byłoby zupełnie wbrew idei instytucji płatnika w UPDOP.

Końcowo, Spółka podkreśla, iż niepobranie podatku przez płatnika w analizowanej sytuacji nie prowadzi w żaden sposób do uszczuplenia należności Skarbu Państwa.

Zdaniem Spółki, przychód Kontrahenta ze sprzedaży patentu powinien podlegać opodatkowaniu wyłącznie w kraju siedziby Kontrahenta. Polskie przepisy podatkowe stosuje się z uwzględnieniem odpowiednich umów o unikaniu opodatkowania. Tak więc w analizowanych okolicznościach właściwym będzie odwołanie się do regulacji umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (dalej jako: UPO).

Na podstawie art. 13 ust. 1 UPO, należności licencyjne powstałe w jednym Umawiającym się Państwie i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie będą opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie. Zgodnie z art. 13 ust. 2 UPO w każdym razie takie należności mogą być opodatkowane także w tym Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Państwa, ale podatek w ten sposób pobierany nie może przekroczyć 10% kwoty należności brutto. Natomiast w rozumieniu art. 13 ust. 3 UPO określenie "należności licencyjne" użyte w niniejszym artykule oznacza:

 a. wszelkiego rodzaju należności, które są płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania wszelkich praw autorskich z tytułu twórczości literackiej, artystycznej lub prac naukowych, włączając prawa autorskie, związane z filmami i taśmami magnetofonowymi używanymi przez rozgłośnie radiowe i stacje telewizyjne, patentami, znakami towarowymi, wzorami użytkowymi i zdobniczymi, dokumentacją, formułami, technologią produkcyjną, informacjami dotyczącymi doświadczeń przemysłowych, handlowych lub naukowo-badawczych lub umiejętności (know- how), oraz

 b. zyski osiągnięte ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji taką wartością majątkową lub prawami w takim zakresie, w jakim kwoty uzyskane z takiej sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji za odpłatnością uzależnione są od produktywności, używania lub dysponowania taką wartością majątkową lub prawami.

Mając na względzie powyższe dochód ze sprzedaży patentu nie stanowi należności licencyjnych w rozumieniu ww. regulacji i tym samym nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Nie mamy bowiem do czynienia z wynagrodzeniem za możliwość korzystania z praw wartości chronionych patentem, które na gruncie przepisów podatkowych zaliczone są do kategorii należności licencyjnych. W związku z powyższym, właściwym będzie zastosowanie regulacji art. 14 UPO, zgodnie z którym to przepisem osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw będzie zwolniona od opodatkowania w drugim Umawiającym się Państwie zysku ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji walorami kapitałowymi, chyba że:

 a. zysk został osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji mieniem wymienionym w artykule 7 niniejszej Umowy, położonym na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa,

 b. osoba osiągająca zysk, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie i wartość majątkowa przynosząca zysk jest rzeczywiście związana z tym zakładem lub

 c. osoba fizyczna osiągająca zysk, mająca miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, przebywa w drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy, sięgające łącznie lub przekraczające 183 dni w ciągu roku podatkowego.

Konkludując, w omawianym przypadku przeniesienia własności majątku przychód uzyskany z tego tytułu przez Kontrahenta podlega opodatkowaniu jedynie w kraju jego siedziby.

Mając na względzie wszystkie powyższe argumenty Spółka jest zdania, iż nabywając w omawianym trybie licytacji komorniczej prawo w postaci patentu nie występuje w roli płatnika i nie była zobligowana do poboru podatku u źródła.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

W myśl art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: updop):

Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 5 updop:

W świetle art. 3 ust. 5 updop:

W przepisie tym, wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła. W stosunku do niektórych przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podmioty zagraniczne, obowiązek potrącenia podatku spoczywa na podmiocie polskim dokonującym wypłaty należności będącej źródłem tego przychodu. Katalog takich przychodów został określony w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 updop.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 1 updop:

Zgodnie z art. 21 ust. 2 updop:

W art. 21 updop wymienione zostały określone rodzaje należności wypłacane przez podmioty polskie podmiotom zagranicznym, w przypadku uzyskania których, podmiot zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym, a obowiązanym do jego naliczenia, potrącenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego jest podmiot polski. Podatek ten nazywany jest podatkiem „u źródła” ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez podmiot polski wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 updop.

Stosownie natomiast do postanowień art. 26 ust. 1 updop:

Zgodnie zaś z art. 26 ust. 7 updop:

Powyższe regulacje prawne wskazują na fakt, że w przypadku podmiotu, który nie ma na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, a uzyskuje przychody na tym terytorium, w kwestii sposobu opodatkowania pierwszeństwo mają postanowienia właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu. Przy czym, zastosowanie stawki podatku wynikającej z takiej umowy lub niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika do celów podatkowych, uzyskanym od niego zaświadczeniem (certyfikatem rezydencji), wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej.

Odnosząc powołane wyżej przepisy do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wskazać ponownie należy, że w art. 21 updop wymienione zostały określone rodzaje należności wypłacane przez podmioty polskie podmiotom zagranicznym. Z przepisu art. 26 ust. 1 updop wynika natomiast, że osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w szczególności w art. 21 ust. 1 updop, są co do zasady obowiązane jako płatnicy pobierać, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat.

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy zakres regulujący kwestie patentowe związane z prawami do projektów wynalazczych wskazanymi w ww. art. 21 ust. 1 pkt 1 updop. Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia patent konieczne jest sięgnięcie do definicji patentu wynikającej z wykładni językowej. Jak wynika z internetowego słownika języka polskiego (https://sjp.pwn.pl), patent to dokument przyznający jakiejś osobie lub firmie wyłączne prawo do czerpania korzyści z wynalazku; też: to prawo.

Z powołanych przepisów art. 21 ust. 1 pkt 1 updop wynika, że należności z praw do projektów wynalazczych, w tym również ze sprzedaży tych praw opodatkowane są stawką w wysokości 20% przychodów, a w związku z tym podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła zgodnie z art. 26 ust. 1 updop.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, w zakresie ustalenia czy Spółka jest płatnikiem podatku u źródła w związku z nabyciem Patentu wskazać należy na postanowienia art. 26 ust. 7 updop. W świetle bowiem tego przepisu, wypłata, o której mowa m.in. w art. 26 ust. 7, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie.

Jak wskazał Wnioskodawca, w analizowanym stanie faktycznym mamy do czynienia ze specyficznym przypadkiem nabycia w ramach licytacji komorniczej, gdzie komornik sądowy prowadzi egzekucję, przy zastosowaniu określonych środków przymusu, w której dąży do wyegzekwowania z majątku dłużnika (Kontrahent) należności dla wierzyciela (Spółki). Spółka jako nabywca Patentu dokonała wypłaty (w rozumieniu art. 26 ust. 7 updop) wynagrodzenia, które było należne Kontrahentowi z tego tytułu. Takie rozliczenie z punktu widzenia przepisów regulujących kwestię obowiązków płatnika traktowane jest jak wypłata należności, pomimo tego że do takiej wypłaty fizycznie nie dochodzi, a kwota należna Kontrahentowi potrącona została na poczet wierzytelności. Wynika to z treści art. 26 ust. 7 updop, który wskazuje na wykonanie zobowiązania. Na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych pojęcie „wypłata należności o których mowa m.in. w art. 21 ust. 1 pkt 1” jest rozumiane szeroko (na co wskazuje cytowany wyżej art. 26 ust. 7 ww. ustawy), nawet w przypadku braku przepływu środków pieniężnych.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sytuacji Wnioskodawca będzie występował w roli płatnika o którym mowa w art. 26 ust. 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 1 updop i zobowiązany będzie do pobrania podatku w związku z nabyciem Patentu. Jednocześnie wskazać należy, że jeśli Wnioskodawca będzie w posiadaniu certyfikatu rezydencji, będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowych wynikających z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przy spełnieniu pozostałych przesłanek wynikających z art. 26 ust. 1 updop.

Państwa stanowisko należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. dalej jako „PPSA”. Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).