Portfolio stanowi podlegającą amortyzacji wartość niematerialną i prawną (której wartość początkowa odpowiada wynagrodzeniu (cenie nabycia) za Portfolio), o której mowa w art. 16b ust. 1 pkt 7) ustawy o CIT. Tym samym możecie Państwo zaliczać odpisy amortyzacyjne dokonywane od tej wartości niematerialnej i prawnej do kosztów uzyskania przychodu.

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia czy:

• wydatki poniesione przez Nabywcę na nabycie Portfolio należy uznać za pośrednie koszty uzyskania przychodu potrącalne w dacie poniesienia - jest nieprawidłowe
• nabyte przez Nabywcę Portfolio stanowi podlegającą amortyzacji wartość niematerialną i prawną (której wartość początkowa odpowiada wynagrodzeniu (cenie nabycia) za wspomniane Portfolio), o której mowa w art. 16b ust. 1 pkt 7) ustawy o CIT i tym samym Nabywca może zaliczać odpisy amortyzacyjne dokonywane od tej wartości niematerialnej i prawnej do kosztów uzyskania przychodu - jest prawidłowe

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 23 stycznia 2024 r. został złożony ww. wniosek z 22 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia czy wydatki poniesione na nabycie Portfolio należy uznać za pośrednie koszty uzyskania przychodu potrącalne w dacie poniesienia.

Uzupełniliście Państwo wniosek w odpowiedzi na wezwanie pismem z dnia 10 kwietnia 2024 r. ( data wpływu 10 kwietnia 2024r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

1.1 A. (dalej: „Zbywca” oraz „A.”) jest łotewską spółką kapitałową, której forma prawna odpowiada polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zbywca jest łotewskim przedsiębiorstwem prowadzącym działalność (…) - A. prowadzi agencje (…), centra pośrednictwa dla brokerów (…) oraz inną działalność związaną z (…). W ramach swojej działalności Zbywca za pośrednictwem wewnętrznej jednostki (…) koordynuje współpracę brokerów (…) oraz dokonywanie przez nich poleceń innych brokerów w celu zawarcia przez klientów jak najbardziej korzystnej umowy (…) z odpowiednim towarzystwem (…).

Nabywca jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, którego główny przedmiot działalności stanowi działalność agentów i brokerów (…).

Nabywca oferuje swoje usługi w następujących obszarach:

• (…)

Na dzień zawarcia transakcji opisanej w punkcie 1.2. Nabywca oraz Zbywca pozostawali (i nadal są) podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

1.2. Przedmiot Transakcji

W związku ze swoją działalnością, Zbywca zawarł szereg umów z zagranicznymi brokerami (dalej: „Brokerzy Zagraniczni”), w ramach których Zbywca świadczył usługi pośrednictwa w zawarciu umów (…) (dalej: „Umowy Brokerskie”) pomiędzy klientami Brokerów Zagranicznych a towarzystwami (…) mającymi siedzibę w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce.

W związku z przyjęciem nowej strategii rozwoju działalności, podjęto decyzję o przeprowadzeniu kompleksowej reorganizacji, w ramach której spółki należące do grupy (...) (w tym Nabywca i Zbywca) miały połączyć się z podmiotami należącymi do grupy B. zarówno na poziomie spółek holdingowych, jak i spółek operujących na rynkach krajowych.

W związku z powyższymi działaniami, A. zbyła na rzecz B. portfolio podmiotów, z którymi zawarła Umowy Brokerskie w części dotyczącej klientów Brokerów Zagranicznych mających siedzibę w Polsce (dalej: „Portfolio”).

Głównym celem przeniesienia Portfolio przez A. na rzecz B. (dalej: „Transakcja”) było umożliwienie Nabywcy zawierania umów (…) z polskimi klientami Brokerów zagranicznych bez pośrednictwa A. W rezultacie, Wnioskodawca rozszerzył swoją działalność o portfel klientów Zbywcy, podczas gdy Zbywca w wyniku przeprowadzonej Transakcji zmniejszył koszty operacyjne prowadzonej działalności.

Na skutek dokonania Transakcji Zbywca przestał być stroną Umów Brokerskich zawartych z Brokerami Zagranicznymi, a wynikające z nich prawa i obowiązki zostały przeniesione na Wnioskodawcę. Zbywca przestał także otrzymywać premię brokerską z tytułu świadczonych usług na rzecz Brokerów Zagranicznych. Wnioskodawca pragnie jednak podkreślić, że Transakcja zbycia Portfolio nie była równoznaczna z zaprzestaniem wykonywania działalności przez A.- Zbywca dalej bowiem prowadzi działalność jako spółka z A. w zakresie usług agentów i brokerów (…), jednak ograniczyła zakres swojego działania do rynków państw bałtyckich, tj. Łotwy, Litwy oraz Estonii.

Wnioskodawca podkreśla, że przedmiotem Transakcji było jedynie Portfolio i jej przedmiotu nie stanowiły inne składniki majątku Zbywcy (np. nie doszło do sprzedaży aktywów rzeczowych).

Wnioskodawca, chcąc potwierdzić prawidłowość skutków podatkowych Transakcji, wystąpił z niniejszym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego.

Formalną podstawą Transakcji była umowa zbycia Portfolio (dalej: „Umowa”) zawarta w grudniu 2023.

Wnioskodawca podkreśla, że intencją stron Transakcji nie było zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa A., lecz jedynie zbycie praw i obowiązków wynikających z Portfolio.

1.3. Cena sprzedaży Portfolio

Cena sprzedaży Portfolio została ustalona na podstawie technik wyceny rynkowej (dalej: „Cena Sprzedaży”). W ramach zapłaty za nabywane Portfolio, Wnioskodawca zobowiązany został do uiszczenia przewidzianej w Umowie Cenę Sprzedaży w dwóch równych transzach. Płatności obu transz dokonano w grudniu 2023 r.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego/ zdarzenia przyszłego

1.Czy informacje w postaci bazy klientów stanowiły u Sprzedającego wartość niematerialną i prawną oraz czy podlegały amortyzacji podatkowej?

Wnioskodawca wskazuje, że Portfolio nie stanowiło wartości niematerialnej i prawnej dla A. oraz nie podlegało amortyzacji podatkowej w tym podmiocie.

2.Czy w momencie zawarcia transakcji cena zakupu bazy klientów została ustalona na warunkach jakie ustaliłby między sobą podmioty niepowiązane?

Tak, w momencie zawarcia Transakcji cena Portfolio została ustalona na warunkach jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

3.Czy przedmiotem wniosku jest jedynie nabycie praw i obowiązków wynikających z Portfolio, czy też nabycie bazy klienckiej spełniającej poniższe warunki tj. czy ww. baza kliencka:

• stanowi zespół informacji w obszarze handlu (sprzedaży) oraz organizacji współpracy z Brokerami Zagranicznymi w zakresie ich klientów mających siedzibę w Polsce (tym samym ma charakter tzw. „know-how” nietechnicznego);
• jest wynikiem wypracowanych ustaleń oraz negocjacji pomiędzy Zbywcą a Brokerami Zagranicznymi współpracującymi ze swoimi klientami - ma charakter poufny, nie jest powszechnie znany lub łatwo dostępny;
• jest istotna z puntu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej, polegającej na świadczeniu usług brokerów (…) oraz pozwala na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego w postaci przychodów ze sprzedaży tychże usług;
• ma zmaterializowaną postać (w formie papierowej lub elektronicznej) - tym samym ma zidentyfikowany (określony) charakter,
• nadaje się do gospodarczego wykorzystania, tj. dzięki nabytej bazie klienckiej Nabywca może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie usług agentów i brokerów (…) i osiągać z tego tytułu przychody,
• przewidywany okres używania bazy klienckiej będzie dłuższy niż rok,
• będzie wykorzystywana przez Nabywcę na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą tj. czy Nabywca może świadczyć wysokiej jakości usługi brokerskie na rzecz klientów Brokerów Zagranicznych wchodzących w skład Portfolio.

Wnioskodawca wskazuje, że w ramach Transakcji nie doszło do przeniesienia bazy klientów, a Portfolio stanowiącego zbiór praw i obowiązków wynikających z Umów Brokerskich zawartych przez A. z podmiotami w Polsce.

Dla uniknięcia wątpliwości Wnioskodawca wyjaśnia, że przedmiotem Transakcji nie były także umowy (…) zawarte z podmiotami w Polsce (lecz jedynie prawa i obowiązki wynikające z Umów Brokerskich) ponieważ A. nie była bezpośrednią stroną umów (…). Dotychczasowy model działalności zakładał, że Zbywca na podstawie umów o współpracy z Brokerami Zagranicznymi rekomendował B., aby to właśnie B. obsługiwała podmioty (powiązane kapitałowo z podmiotami obsługiwanymi w innych krajach przez Brokerów Zagranicznych) działające w Polsce.

W piśmie z 10 kwietnia 2024 r. Wnioskodawca ostatecznie sformułował pytanie nr 2 mające być przedmiotem interpretacji oraz doprecyzował własne stanowisko do ww. pytania.

Pytanie

1)Czy wydatki poniesione przez Nabywcę na nabycie Portfolio należy uznać za pośrednie koszty uzyskania przychodu potrącalne w dacie poniesienia?

2)Czy nabyte przez Nabywcę Portfolio stanowi podlegającą amortyzacji wartość niematerialną i prawną (której wartość początkowa odpowiada wynagrodzeniu (cenie nabycia) za wspomniane Portfolio), o której mowa w art. 16b ust. 1 pkt 7) ustawy o CIT i tym samym Nabywca może zaliczać odpisy amortyzacyjne dokonywane od tej wartości niematerialnej i prawnej do kosztów uzyskania przychodu?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko w zakresie pytania z pkt 1

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez Nabywcę na nabycie Portfolio można zakwalifikować jako pośrednie koszty uzyskania przychodu potrącalne w dacie poniesienia - wydatki te nie są bowiem związane z określonym przychodem (nie stanowią bezpośredniego kosztu uzyskania przychodu).

Stanowisko w zakresie pytania z pkt 2

Zdaniem Wnioskodawcy, nabyte przez Nabywcę Portfolio może stanowić wartość niematerialną i prawną. Tym samym, jego wartość początkową należy ustalić w oparciu o cenę nabycia, a Nabywca może dokonywać odpisów amortyzacyjnych (przez okres nie krótszy niż 60 miesięcy), które będą stanowić koszty uzyskania przychodu.

Uzasadnienie w zakresie stanowiska do pytania nr 1

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na nabycie Portfolio powinny być kwalifikowane jako pośrednie koszty uzyskania przychodu.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa o CIT wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Kierując się kryterium stopnia powiązania istniejącego pomiędzy kosztem a celem, jakiemu ma służyć, ustawodawca wyróżnia koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami i koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie), różnicując moment ich potrącalności (art. 15 ust. 4, 4b - 4e ustawy o CIT).

Do pierwszej z wymienionych kategorii należą takie wydatki, których poniesienie ma bezpośrednio na celu uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki na nabycie Portfolio nie mogą być sklasyfikowane jako koszt bezpośredni - nie można bowiem ustalić konkretnego przychodu jaki został wygenerowany na skutek nabycia Portfolio.

Do drugiej kategorii zaliczają się pośrednie koszty uzyskania przychodów - tj. wydatki, których ponoszenie jest racjonalnie uzasadnione jako służące osiąganiu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu ich źródła, nie ma jednak możliwości przypisania ich do określonych, konkretnych przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na nabycie Portfolio należy zakwalifikować właśnie do wskazanej kategorii kosztów pośrednich. Nabycie Portfolio daje wyłącznie ogólną (potencjalną) możliwość uzyskiwania przychodów ze świadczenia usług brokerskich na rzecz klientów Brokerów Zagranicznych mających siedzibę w Polsce.

Dodatkowo wskazać należy, iż Nabywca będzie uzyskiwał wskazane przychody przez okres czasu, którego nie można określić w momencie zakupu Portfolio.

Moment rozpoznania wydatków o charakterze pośrednim jako kosztu został określony w art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, zgodnie z którym koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Ponieważ nie można przyporządkować wydatków na nabycie Portfolio do określonego przedziału czasowego to opisywane wydatki powinny zostać ujęte jako koszt uzyskania przychodów jednorazowo w dacie poniesienia każdej z transz Ceny Sprzedaży.

Na możliwość ujęcia wydatków na nabycie praw i obowiązków z umów cywilnoprawnych jako pośrednich kosztów uzyskania przychodów wskazują także wydane interpretacje indywidualne.

Uzasadnienie w zakresie stanowiska do pytania nr 2

Zdaniem Wnioskodawcy, nabyte przez Nabywcę Portfolio może stanowić wartość niematerialną i prawną. Tym samym, jego wartość początkową należy ustalić w oparciu o cenę nabycia, a Nabywca może dokonywać odpisów amortyzacyjnych (przez okres nie krótszy niż 60 miesięcy), które będą stanowić koszty uzyskania przychodu. Zdaniem Wnioskodawcy Portfolio może stanowić wartość niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji dla celów podatkowych.

W ocenie Wnioskodawcy, w powyższym przypadku wartość Portfolio stanowiłaby równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (tzw. know-how), o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 7) ustawy o CIT.

Wprawdzie ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „know-how”, lecz wskazuje pośrednio, iż know-how dotyczy:

• udokumentowanej wiedzy (informacji) nadającej się do wykorzystania w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej;
• informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej;
• informacji związanych ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

W świetle powyższego, pojęcie „know-how” może odnosić się zarówno do informacji/wiedzy z obszaru techniki (np. know-how w zakresie sposobu produkcji określonego asortymentu – tzw. know-how techniczne), jak również do innych obszarów prowadzenia działalności gospodarczej, w tym w szczególności - do obszaru handlowego (sprzedażowego) i organizacyjnego (tzw. know-how nietechniczne), które są równie ważne i przydatne w prowadzeniu działalności gospodarczej.

W praktyce sądów administracyjnych i organów podatkowych przyjmuje się, że „know-how” to „zespół informacji poufnych, istotnych i zidentyfikowanych we właściwej formie. Termin „poufny” oznacza, że przedmiot umowy nie jest powszechnie dostępny i znany.

Odnosząc wskazane powyżej wymogi dotyczące uznania danego składnika majątku za „knowhow” w rozumieniu przepisów ustawy o CIT należy zauważyć, iż Portfolio:

• stanowi zespół informacji w obszarze handlu (sprzedaży) oraz organizacji współpracy z Brokerami Zagranicznymi w zakresie ich klientów mających siedzibę w Polsce (tym samym ma charakter tzw. „know-how” nietechnicznego);
• jest wynikiem wypracowanych ustaleń oraz negocjacji pomiędzy Zbywcą a Brokerami Zagranicznymi współpracującymi ze swoimi klientami - ma charakter poufny, nie jest powszechnie znany lub łatwo dostępny;
• jest istotny z puntu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej, polegającej na świadczeniu usług brokerów (…) oraz pozwala na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego w postaci przychodów ze sprzedaży tychże usług;
• ma zmaterializowaną postać (w formie papierowej lub elektronicznej) - tym samym ma zidentyfikowany (określony) charakter.

Ponadto, „know-how” spełnia warunki niezbędne do uznania go za wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji podatkowej, ponieważ:

• został nabyty przez Nabywcę;
• nadaje się do gospodarczego wykorzystania - dzięki nabytemu „know-how” Nabywca może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie usług agentów i brokerów (…) i osiągać z tego tytułu przychody,
• przewidywany okres używania „know-how” będzie dłuższy niż rok - Nabywca zamierza prowadzić działalność z wykorzystaniem Portfolio możliwie jak najdłużej (powyżej roku),
• będzie wykorzystywany przez Nabywcę na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą - na podstawie nabytego know-how Nabywca może świadczyć wysokiej jakości usługi brokerskie na rzecz klientów Brokerów Zagranicznych wchodzących w skład Portfolio.

Jednocześnie, na podstawie art. 16m ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnej i prawnej jaką jest „know-how” nie może być krótszy niż 60 miesięcy. Tym samym, Nabywca będzie uprawniony do rozpoznawania dla celów podatkowych odpisów amortyzacyjnych przez ustalony okres nie krótszy jednak niż 60 miesięcy.

W ocenie Wnioskodawcy, dla celów podatkowej amortyzacji wartość początkową nabytego przez Nabywcę Portfolio należy ustalić w wysokości ceny nabycia określonej na dzień zawarcia Transakcji. Na podstawie art. 16g ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się w razie odpłatnego nabycia cenę ich nabycia. W konsekwencji, w opinii Wnioskodawcy uiszczona przez niego Cena Sprzedaży powinna stanowić wartość początkową Portfolio przyjętą na potrzeby dokonywania przez Wnioskodawcę odpisów amortyzacyjnych na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych. Z uwagi na to, że działalność Wnioskodawcy obejmuje świadczenie usług zwolnionych przedmiotowo z podatku od towarów i usług (zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.), tym samym wartość początkowa Portfolio powinna zostać powiększona o naliczony podatek od towarów i usług.

Pismem z 10 kwietnia 2024 r. doprecyzowali Państwo stanowisko do pytania nr 2 w następującym zakresie:

Zdaniem Wnioskodawcy, Portfolio może stanowić wartość niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji dla celów podatkowych.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku uznania Portfolio wartość niematerialną i prawną, Portfolio stanowiłaby równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (tzw. know-how), o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 7) ustawy o CIT.

Podsumowując - Portfolio powinno stanowić wartość niematerialną i prawną („know-how”), a Nabywca w takiej sytuacji byłby uprawniony do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów dokonywanych od nabytego Portfolio odpisów amortyzacyjnych (na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o CIT), w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe a w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady kwalifikowania wydatków jako kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT,

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o CIT, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

Kwestię kosztów ujmowanych w formie odpisów amortyzacyjnych reguluje art. 15 ust. 6 updop, zgodnie z którym

kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m, przy czym w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.

W art. 16 określono jakie wydatki nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, natomiast art. 16a-16m określają zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Na podstawie art. 16b ust. 1 updop,

amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

1)(uchylony)

2)spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

3)(uchylony)

4)autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

5)licencje,

6)prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej,

7)wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Zgodnie z art. 16 m ust. 1 updop,

z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 16ł ust. 1-3, okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych nie może być krótszy niż:

1)od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich - 24 miesiące;

2)od licencji na wyświetlanie filmów oraz na emisję programów radiowych i telewizyjnych - 24 miesiące;

3)od poniesionych kosztów zakończonych prac rozwojowych - 12 miesięcy;

4)od pozostałych wartości niematerialnych i prawnych - 60 miesięcy.

Stosownie do treści art. 16m ust. 2 updop,

jeżeli wynikający z umowy okres używania praw majątkowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest krótszy od okresu ustalonego w tym przepisie, podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w okresie wynikającym z umowy.

Treść art. 16m ust. 3 updop wskazuje, że

podatnicy ustalają stawki amortyzacyjne dla poszczególnych wartości niematerialnych i prawnych na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że A. zbyła na rzecz Państwa portfolio podmiotów, z którymi zawarła Umowy Brokerskie w części dotyczącej klientów Brokerów Zagranicznych mających siedzibę w Polsce. Głównym celem przeniesienia Portfolio przez A. na rzecz Państwa było umożliwienie Nabywcy zawierania umów (…) z polskimi klientami Brokerów zagranicznych bez pośrednictwa A. W rezultacie, rozszerzyliście Państwo swoją działalność o portfel klientów Zbywcy, podczas gdy Zbywca w wyniku przeprowadzonej Transakcji zmniejszył koszty operacyjne prowadzonej działalności.

Na skutek dokonania Transakcji Zbywca przestał być stroną Umów Brokerskich zawartych z Brokerami Zagranicznymi, a wynikające z nich prawa i obowiązki zostały przeniesione na Spółkę. Podkreślacie Państwo, że przedmiotem Transakcji było jedynie Portfolio i jej przedmiotu nie stanowiły inne składniki majątku Zbywcy.

Państwa wątpliwość budzi kwestia czy wynagrodzenie za przejęcie bazy klienckiej Zbywcy powinno być rozpoznawane dla celów podatku dochodowego od osób prawnych jako koszty pośrednie potrącalne w dacie poniesienia czy jako wartość niematerialna i prawna i alokowana w koszty podatkowe Spółki poprzez odpisy amortyzacyjne jako know-how.

Z art. 16b ust. 1 updop wynika, iż amortyzacji podlega m.in. know-how rozumiane jako wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej. Przy czym składnik ten powinien spełniać następujące warunki:

• być nabyty,
• nadawać się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,
• przewidywany okres jego używania powinien być dłuższy niż rok,
• być wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo oddany przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 updop.

W tym miejscu warto zauważyć, że w określonych sytuacjach przewidzianych prawem podatkowym, koszty dotyczące wartości niematerialnych i prawnych mogą być potrącalne w formie odpisów amortyzacyjnych. Ustawodawca nie pozwala bowiem kosztów tych zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, pozwala natomiast na stopniowe zaliczanie ich do kosztów uzyskania przychodów poprzez dokonywanie odpisów amortyzacyjnych.

W prawie bilansowym i podatkowym amortyzacja oznacza koszt związany ze stopniowym zużywaniem się środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Amortyzacja to zatem stopniowe a więc rozciągnięte w czasie wliczanie w koszty działalności firmy jej wydatków inwestycyjnych.

Prawo polskie nie zawiera jednoznacznej definicji pojęcia know-how. Można wesprzeć się w tym zakresie przepisami prawa europejskiego. Rozporządzenie Nr 772/2004 w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu do kategorii porozumień o transferze technologii (Dz. U. L. 123 z 27 kwietnia 2004 r.) stanowi, że know-how to pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i badań, które są:

• niejawne, czyli nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne,
• istotne, czyli ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów objętych umową, oraz
• zidentyfikowane, czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby można było sprawdzić czy spełniają kryteria niejawności i istotności.

Słownik Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. wersja internetowa) definiuje pojęcie know-how jako «praktyczna umiejętności lub wiedza w zakresie technologii produkcji lub technik zarządzania».

Termin know-how oznacza więc zdolność, wiedzę lub umiejętność uzyskania określonego rezultatu lub prowadzenia jakiejś działalności. Know-how składa się z wiadomości i doświadczeń o charakterze technicznym, administracyjnym, finansowym albo innego rodzaju, nadających się do stosowania w pracy przedsiębiorstwa lub do wykonywania zawodu. Pojęcie know-how obejmuje doświadczenia o charakterze technicznym i techniczno-organizacyjnym oraz doświadczenia o charakterze organizacyjnym, finansowym i handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa, które nie są związane z cyklem produkcyjnym. Z szerokiej definicji know-how można zatem wyodrębnić kategorię know-how technicznego oraz know-how nietechnicznego, obejmującego wiedzę organizacyjną lub handlową przydatną nie tylko w procesie produkcji.

Know-how techniczne jest pojęciem zbliżonym do projektów wynalazczych. Należą tu wszelkie kategorie rozwiązań technicznych, łącznie z wynalazkami, którym przysługuje zdolność patentowa. Za przedmiot know-how uznane mogą być również doświadczenia techniczno-organizacyjne dotyczące wynalazków i wzorów użytkowych, jeśli ze względu na brak którejkolwiek przesłanki zdolności patentowej albo zdolności rejestracyjnej nie są ani wynalazkami, ani wzorami użytkowymi, ani projektami racjonalizatorskimi w rozumieniu przepisów o prawie własności przemysłowej, a przedstawiają jednak znaczną wartość ekonomiczną i użyteczną. Przedmiotem know-how nietechnicznego są z kolei informacje o charakterze organizacyjnym, finansowym lub handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa (np. projekty/informacje usprawniające organizację i zbyt w handlu).

W orzecznictwie sądowo-administracyjnym (m.in. wyrok NSA z 15 marca 2012 r. sygn. akt I FSK 973/11) przyjmuje się, że know-how nietechniczne obejmuje wszelkiego rodzaju wiadomości i doświadczenia o charakterze nietechnicznym, które nadają się do wykorzystania w działalności przedsiębiorstwa lub wykonywania zawodu. Zdaniem sądów administracyjnych cechy know-how technicznego odnoszą się także do know-how nietechnicznego. Według stanowiska sądów powyższe cechy należy rozumieć następująco:

• cecha poufności powoduje, że know-how mogą stanowić jedynie informacje, które nie zostały ujawnione, nie są powszechnie znane, czy też łatwo dostępne. Przesłanka ta nie musi oznaczać wymogu bezwzględnej tajemnicy, wystarczy, by informacja nie była dostępna osobom zainteresowanym w sposób zwykły i dozwolony,
• istotność know-how oznacza, iż są to informacje ważne dla całości lub zasadniczej części sposobu wytwarzania produktu lub świadczenia usług, muszą także spełniać u nabywcy określoną funkcję, czyli być użyteczne,
• identyfikowalność know-how oznacza, iż zostało ono opisane lub utrwalone, czyli zmaterializowane, i to w taki sposób, iż możliwe jest sprawdzenie posiadania przez nie pozostałych cech oraz powoduje, iż nabywca nie jest ,,nadmiernie ograniczony w wykorzystaniu nabytych informacji”.

Know-how jest zbywalne i może być udostępniane na podstawie umów upoważniających do korzystania, np. z poufnych projektów wynalazczych umów licencji know-how oraz umów przenoszących know-how. Zaś rozumiane jako pewien zakres wiedzy i doświadczeń może być także przedmiotem umowy sprzedaży. W takiej sytuacji nastąpi przeniesienie na nabywcę praw, które służyły wyłącznie dysponentowi know-how. Zbywca, przenosząc know-how, jest zobowiązany zapewnić prawną i faktyczną możliwość korzystania z pewnej wiedzy oraz do powstrzymywania się od jednoczesnego korzystania z tej wiedzy, jak również do nieujawniania know-how, jeżeli jest ono tajemnicą. Podstawowym obowiązkiem przekazującego know-how jest przekazanie odbiorcy określonych w umowie poufnych informacji. Dysponent jest natomiast zobowiązany do podejmowania starań o utrzymanie przedmiotu know-how w tajemnicy.

Reasumując powyższe, informacje mogą być uznane za know-how jeżeli:

• stanowią dobro niematerialne występujące w postaci wiedzy, zebranych doświadczeń, danych z kluczami ich zastosowań, pozwalające na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego,
• można je przeliczyć na rzeczywistą wartość materialną,
• powinny być zdobyte w ramach wypracowanego doświadczenia,
• powinny mieć charakter poufny i istotny,
• powinna być to wiedza zidentyfikowana, utrwalona we właściwy sposób i dająca się przekazać.

We wniosku wskazujecie Państwo, że Portfolio:

• stanowi zespół informacji w obszarze handlu (sprzedaży) oraz organizacji współpracy z Brokerami Zagranicznymi w zakresie ich klientów mających siedzibę w Polsce (tym samym ma charakter tzw. „know-how” nietechnicznego);
• jest wynikiem wypracowanych ustaleń oraz negocjacji pomiędzy Zbywcą a Brokerami Zagranicznymi współpracującymi ze swoimi klientami - ma charakter poufny, nie jest powszechnie znany lub łatwo dostępny;
• jest istotny z puntu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej, polegającej na świadczeniu usług brokerów (…) oraz pozwala na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego w postaci przychodów ze sprzedaży tychże usług;
• ma zmaterializowaną postać (w formie papierowej lub elektronicznej) - tym samym ma zidentyfikowany (określony) charakter.

Zatem opisane przez Państwa we wniosku Portfolio będzie posiadało cechy charakterystyczne dla know-how nietechnicznego. Będzie posiadało przy tym określoną w umowie konkretną wartość materialną. Wskazana we wniosku wiedza na temat klientów i relacji handlowych niewątpliwie jest zidentyfikowana, ma charakter poufny, oraz pozwala na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego poprzez uzyskanie większego poziomu sprzedaży. Zatem ww. Portfolio będzie można uznać za wartość niematerialną i prawną know-how wskazaną w art. 16b ust. 1 pkt 7 updop. W związku z powyższym wydatki na nabycie przedstawionego we wniosku Portfolio, jako know-how, będziecie mogli Państwo zaliczać do kosztów podatkowych poprzez odpisy amortyzacyjne.

Tym samym przedstawione wydatki nie będą stanowiły kosztów pośrednich, które są potrącalne w dacie poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT.

Podsumowując należy stwierdzić, że Portfolio stanowi podlegającą amortyzacji wartość niematerialną i prawną (której wartość początkowa odpowiada wynagrodzeniu (cenie nabycia) za Portfolio), o której mowa w art. 16b ust. 1 pkt 7) ustawy o CIT.

Tym samym możecie Państwo zaliczać odpisy amortyzacyjne dokonywane od tej wartości niematerialnej i prawnej do kosztów uzyskania przychodu.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe a w zakresie pytania nr 2 za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

• Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i/lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).