Czy wydatki poniesione na odtworzenie nawierzchni, zgodnie z treścią Porozumienia, w części nie podlegającej refakturowaniu na Kontrahenta, stanowią dla Spółki podatkowe koszty uzyskania przychodu inne, niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, zgodnie z art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 4d Ustawy CIT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 stycznia 2024  r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wydatki poniesione na odtworzenie nawierzchni, zgodnie z treścią Porozumienia, w części nie podlegającej refakturowaniu na Kontrahenta, stanowią dla Spółki podatkowe koszty uzyskania przychodu inne, niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, zgodnie z art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 4d Ustawy CIT.

Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 marca 2024 r. (wpływ w tym samym dniu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A Sp. z o.o., NIP … (Wnioskodawca lub Spółka) jest spółką komunalną należącą w 100% do Gminy B (Gmina). Jednostka jest podatnikiem VAT czynnym. Przedmiot przeważającej działalności przedsiębiorcy - przedsiębiorstwa wodociągowego - jest wg PKD 36.00.Z pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody.

W szczególności Spółka zaopatruje w wodę oraz odprowadza i oczyszcza ścieki mieszkańców (…). Łącznie eksploatuje sieci wodociągowe i przyłącza w mieście B o długości 74,5 km, a na terenie wiejskim 85,4 km, a także własną oczyszczalnię ścieków.

W związku z działalnością realizuje projekty inwestycyjne polegające na budowie nowych oraz projekty polegające utrzymaniu (remontowaniu) i modernizacji już istniejących obiektów infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na obszarze Gminy. Urządzenia sieci wodociągowej oraz kanalizacji sanitarnej (względnie inne elementy infrastruktury) często są lokalizowane, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w pasie drogowym drogi publicznej (np. drogi gminnej). Prace zmierzające do budowy, rozbudowy lub remontu ww. infrastruktury skutkują w takich przypadkach naruszeniem nawierzchni drogi.

Spółka jest zobligowana do odtworzenia nawierzchni drogi; zobowiązanie do przywrócenia placu budowy (części lub całości pasa drogowego) do pierwotnego stanu jest warunkiem uzyskania stosownych zgód na przeprowadzenie robót.

Rozliczenie podatkowe tego rodzaju zdarzeń gospodarczych budzi wątpliwości Spółki.

Konkretyzując zarys stanu faktycznego należy wskazać, że Spółka prowadziła roboty budowlane na ul. (…). W toku prac doszło do naruszenia nawierzchni drogi; Wnioskodawca jest zobligowany do jej odtworzenia. Równolegle na tej samej ulicy prowadzone były prace związane z gazyfikacją nieruchomości, które również prowadziły do uszkodzenia nawierzchni, z obowiązkiem jej odtworzenia.

Pomiędzy Gminą będącą właścicielem drogi, Spółką oraz przedsiębiorcą prowadzącym roboty gazownicze (dalej Kontrahent) zawarte zostało dnia 17 lipca 2023 r. Porozumienie dotyczące zasad odtworzenia nawierzchni drogi gminnej ul. (…) w B oraz rozliczeń finansowych z tym związanych (Porozumienie).

Zważywszy, że Wnioskodawca wybudował w szczególności sieć wodociągową rozdzielczą zgodnie z decyzją Burmistrza (…) na działkach o nr (…) w obrębie 0001 m. B i został zobowiązany do odtworzenia podłoża gruntowego oraz nawierzchni pasa drogowego na obszarze prac. Natomiast Kontrahent (podmiot niepowiązany) wybudował sieć gazową średniego ciśnienia wraz z przyłączami w oparciu o decyzję (…) o ustaleniu lokalizacji celu publicznego z (…). Prace prowadzone były na ulicy (…) na działkach o numerach ewidencyjnych (…) położonych w obrębie 001 m. B. Kontrahent także został zobowiązany do odtworzenia podłoża gruntowego i nawierzchni pasa drogowego w obszarze prac.

Zawierając Porozumienie strony wskazały, że obszar realizacji obu inwestycji się częściowo pokrywa oraz że racjonalnym i ekonomicznie uzasadnionym jest wykonanie prac przy odtworzeniu podłoża i nawierzchni równocześnie oraz przez jednego z przedsiębiorców. Postanowiono, że Wnioskodawca wykona roboty odtworzeniowe; a Kontrahent pokryje koszt robót w części. W szczególności Wnioskodawca zorganizował postępowanie, zmierzające do wyboru optymalnej oferty na roboty odtworzeniowe (przy współudziale Kontrahenta). Kwota, do jakiej partycypował Kontrahent ustalona została w oparciu o przedmiar robót gazowniczych (stanowiących załącznik do Porozumienia). Rozliczenie następuje wg pozycji i iloczynu metrów kwadratowych wykonanych robót wynikających z przedmiaru oraz ceny jednostkowej brutto dla danej pozycji. Kwota wynikająca z ww. rozliczenia jest płatna przez Kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy na podstawie faktury VAT wystawionej przez ten podmiot po zakończeniu i zatwierdzeniu (protokołem odbioru) prac.

W zarysowanym stanie faktycznym Wnioskodawca zobowiązuje się zatem do odtworzenia podłoża i nawierzchni drogi publicznej w związku z wykonanymi robotami wodociągowymi i gazowniczymi, przy czym oznaczoną część kosztów - związanych z robotami gazowniczymi poniesie Kontrahent Wnioskodawcy, który owe prace gazownicze wykonał. Prace te na zlecenie Wnioskodawcy wykona podmiot trzeci (podatnik VAT czynny) i udokumentuje fakturami. Część kosztów poniesionych pierwotnie (sfinansowanych) przez Wnioskodawcę zostanie refakturowana na Kontrahenta. Docelowo Spółka ponosi ciężar odtworzenia podłoża i nawierzchni, które zostały uszkodzone w związku z jej robotami wodociągowymi.

W takim kontekście powstała wątpliwość odnośnie ujęcia poniesionych wydatków w rachunku kosztów Wnioskodawcy.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 15 marca 2024 r. wskazali Państwo, że:

 a) czy grunty, których dotyczy odtworzenie nawierzchni są własnością Gminy?

Tak, nawierzchnia drogi stanowi w ujęciu cywilnoprawnym część składową drogi publicznej, stanowiącą własność Gminy z mocy prawa. Zgodnie bowiem z art. 2a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych: „Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy”.

 b) czy posiadają Państwo tytuł prawny do gruntu oraz do drogi na których prowadzona była inwestycja oraz czy grunt i droga była wykorzystywana przez Państwa w prowadzonej działalności gospodarczej?

Nie, gdyż z mocy prawa nawierzchnia drogi stanowi w ujęciu cywilnoprawnym część składową drogi publicznej, stanowiącą własność Gminy z mocy prawa. Zgodnie bowiem z art. 2a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. 2024 poz. 320): „Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy”.

 c) jakie konkretnie wydatki zostaną Państwu refakturowane przez Kontrahenta?

Spółka obciąży w uzgodnionym zakresie Kontrahenta za wykonaną usługę odtworzenia nawierzchni, która ma związek z pracami gazowniczymi.

 d) czy kwota wynikająca z rozliczenia z Kontrahentem na podstawie wystawionej przez Państwa faktury VAT i otrzymana przez Państwa od Kontrahenta stanowi przychód podatkowy dla Państwa Spółki?

Tak.

 e) czy w związku z poniesionymi przez Państwa wydatkami na odtworzenie nawierzchni (poza częścią podlegającą refundacji przez Kontrahenta) zostaną one Państwu w jakikolwiek sposób zwrócone bądź rozliczone (w jaki sposób)?

Nie, usługa jest finansowana ze środków stanowiących własność przedsiębiorstwa wodociągowego (Spółki).

 f) jakie konkretnie wydatki poniesione na odtworzenie nawierzchni drogi publicznej chcecie Państwo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Spółka chce zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki zrealizowanie na odtworzenie nawierzchni drogi, tj. wydatki związane z realizacją robót ziemnych i rozbiórkowych, wydatki związane z robotami ziemnymi w miejscach po odtworzeniach po sieciach, wydatki związane z naprawą odwodnienia uszkodzone podczas prowadzonych robót sieciowych, naprawą elementów ulic w postaci krawężników drogowych, położeniem powierzchni asfaltowej, regulacją zaworów i studzienek.

Pytanie

Czy wydatki poniesione na odtworzenie nawierzchni, zgodnie z treścią Porozumienia, w części nie podlegającej refakturowaniu na Kontrahenta, stanowią dla Spółki podatkowe koszty uzyskania przychodu inne, niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, zgodnie z art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 4d Ustawy CIT?

(pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 15 marca 2024 r.)

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 15 marca 2024 r.)

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na odtworzenie nawierzchni drogi publicznej również w części nie pokrytej refundacją przez Kontrahenta stanowią koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy CIT. Zdaniem Wnioskodawcy może on zaliczyć bezpośrednio w koszty uzyskania przychodu koszty wszelkich prac związanych z odtworzeniem nawierzchni ul. (…) w B w celu przywrócenia ich do stanu pierwotnego ponieważ wszystkie te prace zmierzały do zabezpieczenia oraz do osiągnięcia nowych przychodów (budowa sieci rozdzielczej wodociągowej), a koszty prac mających na celu przywrócenie stanu pierwotnego nawierzchni chodników są kosztami pozostającymi w związku przyczynowo-skutkowym z pracami wykonywanymi przez Wnioskodawcę. Spółka nie mogła by dokonać budowy nowej sieci wodociągowej bez ingerencji w nawierzchni należące do Gminy. Natomiast ujęcie poniesionych wydatków w rachunku kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne byłoby oczywiście niewłaściwe; wydatki w tym zakresie stanowią tzw. koszty pośrednie (art. 15 ust. 4d ustawy CIT).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zauważyć należy, że stosownie do zadanego pytania wyznaczającego zakres rozpatrzenia wniosku, przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest wyłącznie kwestia ustalenia czy wydatki poniesione na odtworzenie nawierzchni, zgodnie z treścią Porozumienia, w części nie podlegającej refakturowaniu na Kontrahenta, stanowią dla Spółki podatkowe koszty uzyskania przychodu inne, niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, zgodnie z art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Natomiast przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej nie jest ocena, czy wydatki na odtworzenie nawierzchni drogi publicznej również w części pokrytej refundacją przez Kontrahenta stanowią koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”)

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem przychodu lub zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów. Kosztem uzyskania przychodów będą przy tym zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów (koszty bezpośrednie), jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (koszty pośrednie). Koszty pośrednie stanowią wydatki na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, związane z całokształtem działalności. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika, gdyż brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód.

A zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

   - został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

   - jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

   - pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

   - poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

   - został właściwie udokumentowany,

   - nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem  przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie jego przychodu.

Do ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

 1. bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),

 2. inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Za koszty bezpośrednie związane z uzyskaniem przychodu uznaje się te koszty, których poniesienie można wprost powiązać z konkretnym przychodem uzyskanym przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

Zatem z art. 15 ust. 4 i 4b-c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wynika, że koszty bezpośrednie potrącalne są, co do zasady w momencie uzyskania przychodu, z którymi ich poniesienie jest związane, tzw. pomniejszają one podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym dopiero w momencie, w który zostanie uznany przychód, w celu uzyskania którego zostały poniesione, chyba że zostaną one poniesione po dniu, w którym mija termin złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym osiągnięto przychód. W takim przypadku, stanowią koszty uzyskania przychodu w roku następnym.

Natomiast koszty pośrednie to takie koszty, których nie można powiązać bezpośrednio z uzyskaniem konkretnego przychodu, lecz ich poniesienie służy całokształtowi prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

Zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy wydatki poniesione na odtworzenie nawierzchni, zgodnie z treścią Porozumienia, w części nie podlegającej refakturowaniu na Kontrahenta, stanowią dla Spółki podatkowe koszty uzyskania przychodu inne, niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, zgodnie z art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT.

Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości w ww. zakresie wskazać należy, że z opisu sprawy wynika, że odtworzenie nawierzchni jest warunkiem koniecznym do przeprowadzenia przedmiotowej inwestycji. Spółka jest zobligowana do odtworzenia nawierzchni drogi, zobowiązanie do przywrócenia placu budowy (części lub całości pasa drogowego) do pierwotnego stanu jest warunkiem uzyskania stosownych zgód na przeprowadzenie robót. Zatem nakłady poniesione na odtworzenie nawierzchni, w części nie podlegającej refundacji przez Kontrahenta, spełniają przesłanki określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesieniem tych wydatków, a uzyskaniem przychodów w przez Państwa w ramach prowadzonej działalności. Wydatki te stanowią koszty uzyskania przychodu inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami i potrącalne są w dacie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, ponieważ nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do osiągnięcia przychodów w prowadzonej przez Państwa działalności.

Mając na uwadze powyższe Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach podmiotów, które o ich wydanie wystąpiły, zatem nie są one wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).