1. Czy Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość wydatków poniesionych na wykonanie przekazanej nieodpłatnie dokumentacji projektowej wraz z prawami autorskimi i pozwoleniem na budowę? 2. Jeżeli poniesione wydatki na wykonanie dokumentacji projektowej stanowią koszty uzyskania przychodu, to w którym momencie?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe  

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 grudnia 2023 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. ustalenia, czy:

  - Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość wydatków poniesionych na wykonanie przekazanej nieodpłatnie dokumentacji projektowej wraz z prawami autorskimi i pozwoleniem na budowę;

  - jeżeli poniesione wydatki na wykonanie dokumentacji projektowej stanowią koszty uzyskania przychodu, to w którym momencie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) prowadzi działalność na terenie Gminy (…) od 2000 roku. Głównym przedmiotem działalności jest dostawa wody i odprowadzanie ścieków sklasyfikowane w PKD 36.00.Z i 37.00.Z. Spółka świadczy również usługi z zakresu opróżniania zbiorników bezodpływowych oraz inne usługi na rzecz Gminy i jej mieszkańców. Gmina (…) objęła 100 % udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Spółka została powołana w celu realizacji ustawowych zadań z zakresu użyteczności publicznej Gminy - zbiorowa dostawa wody i odprowadzanie ścieków. Jako spółka prawa handlowego prowadzi działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek. Spółka ma nieograniczony obowiązek podatkowy i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Usługi świadczone przez Spółkę są opodatkowane podatkiem VAT. Spółka jest jedynym dostawcą wody oraz odbiorcą ścieków na terenie Gminy (…). Część infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej wykorzystywanej w działalności stanowi własność Spółki, w tym środki trwałe w większości wniesione aportem przez Gminę, a część jest użytkowana na podstawie bezpłatnej umowy użyczenia z Gminą (…). Środki te zostały wybudowane przez Gminę i stanowią jej własność.

Spółka w 2022 roku planowała we własnym imieniu i na własną rzecz przeprowadzenie dwóch inwestycji polegających na: budowie hali z rozbudową jednostopniowego procesu filtracji wody na dwustopniowy, rozbudową instalacji fotowoltaicznej, budową dwóch zbiorników wyrównawczych na terenie SUW (…) oraz budowie zbiornika na terenie stacji podnoszenia ciśnienia wody w (…). Inwestycje te miały na celu modernizację środków trwałych, które są własnością Spółki oraz zostały zlokalizowane na działkach geodezyjnych będących w posiadaniu Spółki. Po wybudowaniu miały one stanowić środki trwałe Spółki, wykorzystywane do prowadzenia działalności z zakresu uzdatniania i dostawy wody na terenie Gminy (…). Spółka w 2022 roku poniosła koszty na opracowanie dokumentacji projektowej rozbudowy stacji uzdatniania wody w (…) wraz z uzyskaniem pozwolenia na budowę w wysokości (…) tys. zł oraz (…) tys. zł na rozbudowę stacji podnoszenia ciśnienia wody w (…). Spółka odliczyła VAT od faktur dokumentujących powyższe czynności. Koszty wykonania dokumentacji zostały ujęte księgowo jako środki trwałe w budowie, a po zakończeniu inwestycji miały być odnoszone w koszty uzyskania przychodów Spółki w postaci odpisów amortyzacyjnych. Na potrzeby inwestycji Spółka starała się o pozyskanie dofinansowania ze środków zewnętrznych. Jednak ostatecznie Spółka nie otrzymała dofinansowania, lecz Gmina (…). W celu realizacji inwestycji przez Gminę, Spółka przekazała nieodpłatnie Gminie dokumentację projektową oraz pozwolenie na budowę wraz z prawami autorskimi.

Gmina otrzymała dofinansowanie na rozbudowę stacji uzdatniania wody w (…), ogłoszony został przetarg na wykonanie tej inwestycji. Gmina oczekuje też na decyzję o dofinansowaniu budowy drugiego zbiornika retencyjnego na stacji podnoszenia ciśnienia wody w (…).

Po zakończeniu inwestycji wybudowana infrastruktura będzie własnością Gminy i będzie przekazana Spółce do użytkowania na podstawie umowy bezpłatnego użyczenia lub dzierżawy. Będzie ona służyła Spółce w celu świadczenia usług zaopatrzenia w wodę mieszkańców Gminy (…). Spowoduje ona znaczne zwiększenie wydajności stacji uzdatniania wody oraz poprawę jakości wody. Wykorzystując nowo powstałą infrastrukturę Spółka zwiększy potencjalny przychód poprzez zwiększoną sprzedaż wody.

Zaopatrzenie w wodę jest jednym z zadań własnych Gminy (…) zgodnie z art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Gmina zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce komunalnej może to zadanie realizować samodzielnie lub poprzez utworzoną w tym celu spółkę prawa handlowego. Przekazanie dokumentacji Gminie nastąpiło w związku z brakiem możliwości otrzymania dofinansowania na realizację inwestycji przez Spółkę, a jedynie przez Gminę. Infrastruktura wodna, która powstanie po zrealizowaniu inwestycji przez Gminę będzie wykorzystywana na potrzeby działalności Spółki, gdyż Gmina realizuje zadanie z tego zakresu przez utworzoną w tym celu Spółkę. Inwestycje nie zostały jeszcze rozpoczęte.

Pytania

1. Czy Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość wydatków poniesionych na wykonanie przekazanej nieodpłatnie dokumentacji projektowej wraz z prawami autorskimi i pozwoleniem na budowę?

2. Jeżeli poniesione wydatki na wykonanie dokumentacji projektowej stanowią koszty uzyskania przychodu, to w którym momencie?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Wydatki poniesione na wykonanie dokumentacji projektowej przekazanej nieodpłatnie Gminie w celu realizacji inwestycji polegającej na rozbudowie stacji uzdatniania wody stanowią w Spółce koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Spółka poniosła faktyczne koszty sporządzenia dokumentacji. Przekazanie dokumentacji projektowej miało na celu osiągnięcie w przyszłości przychodów dla Spółki, ponieważ po zakończeniu inwestycji nastąpi zwiększenie wydajności stacji oraz poprawa jakości wody. Pomimo tego, że Spółka nie będzie właścicielem infrastruktury wodociągowej, to będzie z niej korzystać na podstawie umowy użyczenia i osiągać przychody ze sprzedaży wody. Spółka będzie eksploatować rozbudowaną infrastrukturę jako jedyny dostawca wody na terenie Gminy. Gdyby nie doszło do przekazania dokumentacji, infrastruktura wodociągowa nie zostałaby wybudowana przez Gminę, a obecna stacja uzdatniania wody nie byłaby w stanie zapewnić wystarczającej ilości i jakości wody mieszkańcom Gminy, przez co Spółka w przyszłości utraciłaby możliwość uzyskania przychodów ze sprzedaży wody.

Ad. 2

Wydatki na wykonanie dokumentacji projektowych powinny stanowić koszty uzyskania przychodów w dacie przekazania Gminie tych dokumentacji.

Na podstawie art. 15 ust. 4d updop, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia.

Poniesione przez Spółkę wydatki mają pośredni związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością, ponieważ nie mają one bezpośredniego odzwierciedlenia w uzyskanych przez Spółkę przychodach, ale ich poniesienie jest warunkiem zabezpieczenia ich uzyskania w przyszłości.

Właściwym momentem dla rozpoznania przez Spółkę kosztów uzyskania przychodów związanych z wydatkami poniesionymi na wykonanie dokumentacji projektowych jest moment formalnego przekazania ich Gminie (…), czyli moment podpisania protokołu zdawczo - odbiorczego dotyczącego przekazania przedmiotowej dokumentacji. Dopiero bowiem w tym momencie, koszty te mają charakter definitywny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

  - wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

  - jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

  - pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

  - poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

  - został właściwie udokumentowany,

  - nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.  

Na mocy powołanej regulacji, podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu. Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której, pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy. W przepisie tym ustawodawca określił katalog wydatków, które nawet pomimo poniesienia ich przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów, w rozumieniu przepisów podatkowych, nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów. 

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu.

Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu. Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy  z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartość wydatków poniesionych na wykonanie przekazanej nieodpłatnie dokumentacji projektowej wraz z prawami autorskimi i pozwoleniem na budowę.

Odnosząc powyższe uwarunkowania prawne do przedstawionego przez Państwa opisu sprawy stwierdzić należy, że wskazane we wniosku wydatki poniesione na wykonanie dokumentacji projektowej wraz z prawami autorskimi i pozwoleniem na budowę, które następnie będą przekazane nieodpłatnie, na rzecz Gminy, co do zasady, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, bowiem ze złożonego wniosku wynika, że wydatki te poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Ze złożonego wniosku wynika bowiem, że to Państwa Spółka w 2022 roku poniosła koszty na opracowanie dokumentacji projektowej rozbudowy stacji uzdatniania wody w (…) wraz z uzyskaniem pozwolenia na budowę w wysokości (…) tys. zł oraz (…) tys. zł na rozbudowę stacji podnoszenia ciśnienia wody w (…), a koszty te związane będą z osiągnięciem przychodu w przyszłości, ponieważ to Spółka będzie uzyskiwała korzyści związane z korzystaniem z infrastruktury powstałej na podstawie przekazanych nieodpłatnie dokumentów wraz z prawami autorskimi. Wykorzystując nowo powstałą infrastrukturę Spółka zwiększy potencjalny przychód poprzez zwiększoną sprzedaż wody.

Uznać zatem należy, że wartość przekazanej dokumentacji projektowej wraz z prawami autorskimi oraz wartość pozwolenia na budowę, przez którą to „wartość” należy rozumieć wysokość faktycznie poniesionych przez Państwa wydatków z tego tytułu, może stanowić koszt uzyskania przychodów na postawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Wnioskodawca powziął również wątpliwość w kwestii ustalenia, czy jeżeli poniesione wydatki na wykonanie dokumentacji projektowej stanowią koszty uzyskania przychodu, to w którym momencie.

Odnosząc się do momentu zaliczenia ww. wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, wskazać należy, że podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami.

Koszty podatkowe na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych można podzielić na:

- koszty bezpośrednio związane z przychodami (art. 15 ust. 4-4c ustawy o CIT), oraz

- koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT).

Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji kosztu „bezpośrednio związanego z przychodami” oraz kosztu „innego niż bezpośrednio związanego z przychodami” – brak takiej definicji związany jest z nieokreślonością tych pojęć i brakiem stałych, niezmiennych kryteriów oceny wystąpienia bezpośredniego lub jedynie pośredniego związku takich kosztów z przychodami osoby prawnej w konkretnym przypadku. W efekcie te same wydatki mogą być w danych warunkach bezpośrednimi, zaś w innych jedynie pośrednimi kosztami uzyskania przychodu. Ocena tej kwestii musi być więc dokonywana w każdym przypadku na tle określonej sytuacji, przy uwzględnieniu indywidualnych cech działalności podatnika, w warunkach której wydatki te są ponoszone. Przy czym, jeżeli określone wydatki można powiązać z osiąganiem konkretnego przychodu, to bez względu na możliwość jednoczesnego wywiedzenia pośredniego związku tych wydatków z ewentualnymi innymi przychodami, zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów ocenić należy w kontekście tego przychodu, z którym wydatki te są bezpośrednio związane.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód z jej zbycia.

Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie, np.: koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną, ubezpieczenia, świadczenia na rzecz pracowników. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym, nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów.

Odnosząc powyższe uwarunkowania prawne do przedstawionego we wniosku opisu sprawy należy stwierdzić, że poniesione przez Państwo wydatki na wykonanie dokumentacji projektowej, mają pośredni związek z prowadzoną działalnością (nie mają one bezpośredniego odzwierciedlenia w uzyskanych przez Spółkę przychodach, ale ich poniesienie jest warunkiem ich uzyskania).

Na podstawie art. 15 ust. 4d ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT,

Tym samym, przedmiotowe wydatki stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodów potrącalne w dacie ich poniesienia. Przy czym, za dzień poniesienia, stosownie do art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, rozumie się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Zatem, ww. wydatki poniesione na wykonanie dokumentacji projektowych, będą stanowić koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, które należy ująć w kosztach podatkowych w dacie poniesienia, tj. dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano). Ww. wydatki mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie formalnego przekazania ich Gminie, o ile na ten dzień zostaną ujęte w księgach rachunkowych na podstawie stosownego dokumentu.

W świetle powyższych przepisów, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 2 z powyższym zastrzeżeniem dotyczącym ujęcia w księgach rachunkowych, należy uznać za prawidłowe.

Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie ustalenie, czy:

  - Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość wydatków poniesionych na wykonanie przekazanej nieodpłatnie dokumentacji projektowej wraz z prawami autorskimi i pozwoleniem na budowę, jest prawidłowe;

  - jeżeli poniesione wydatki na wykonanie dokumentacji projektowej stanowią koszty uzyskania przychodu, to w którym momencie, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Organ wskazuje, że w zakresie podatku od towarów i usług wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będący przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

  - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).