Interpretacja indywidualna z dnia 15 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.676.2023.1.MC
Temat interpretacji
Czy dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w A bez wynagrodzenia czy innego rodzaju przysporzenia majątkowego, będzie rodziło jakiekolwiek skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych dla Wnioskodawcy, w szczególności czy będzie skutkowało po stronie Wnioskodawcy koniecznością rozpoznania przychodu podatkowego
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w A bez wynagrodzenia czy innego rodzaju przysporzenia majątkowego, będzie rodziło jakiekolwiek skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych dla Wnioskodawcy, w szczególności czy będzie skutkowało po stronie Wnioskodawcy koniecznością rozpoznania przychodu podatkowego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 z późn. zm.; dalej: „Ustawa o CIT”), posiadającym siedzibę w Polsce oraz podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.
Wnioskodawca w ramach swojej działalności realizuje projekty deweloperskie, tj. zajmuje się budową i sprzedażą nieruchomości mieszkaniowych.
Spółka posiada obecnie dwóch wspólników (dalej: „Wspólnicy”) będących osobami fizycznymi i podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: „PIT”). Zgodnie z umową Spółki Wspólnicy posiadają następujące udziały:
1. Pan K.G. posiada 574 (słownie: pięćset siedemdziesiąt cztery) udziały o łącznej wartości nominalnej 28.700,00 PLN (słownie: dwadzieścia osiem tysięcy siedemset złotych),
2. Pani M.G. posiada 222 (słownie: dwieście dwadzieścia dwa) udziały o łącznej wartości nominalnej 11.100,00 PLN (słownie: jedenaście tysięcy sto złotych).
Wnioskodawca jest jedynym wspólnikiem spółki (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „A”), będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „CIT”), posiadającym siedzibę w Polsce oraz podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce według Ustawy o CIT. Wnioskodawca posiada 100% udziałów w A, czyli 314.000 (słownie: trzysta czternaście tysięcy) udziałów o łącznej wartości nominalnej 15.700.000,00 PLN (słownie: piętnaście milionów siedemset tysięcy złotych).
Spółka w 2024 roku zamierza przejść na opodatkowanie na zasadach wynikających z Rozdziału 6b (art. 28c i nast.) ustawy o CIT, tj. ryczałtu od dochodów spółek (dalej: „Estoński CIT”). Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 5 Ustawy o CIT warunkiem opodatkowania Estońskim CIT-em jest m.in. nieposiadanie przez podatnika udziałów (akcji) w kapitale innej spółki. W konsekwencji, aby Wnioskodawca mógł skorzystać z reżimu Estońskiego CIT, musi uprzednio przeprowadzić zmiany w zakresie struktury własnościowej, polegające na wyeliminowaniu swojego uczestnictwa w A. Wnioskodawca dodatkowo wskazuje, że Spółka spełnia wszystkie pozostałe warunki umożliwiające jej wybór opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Ponadto do Spółki nie znajdują zastosowania wyłączenia wskazane w art. 28k Ustawy o CIT.
Wnioskodawca w celu wypełnienia normy art. 28j ust. 1 pkt 5 Ustawy o CIT, planuje skorzystać z instytucji przewidzianej w art. 199 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 z późn. zm.; dalej: „KSH”), tj. dobrowolnego umorzenia wszystkich posiadanych w A udziałów bez wynagrodzenia.
W związku z tym A, w celu uniknięcia sytuacji w której pozostanie bez wspólnika, planuje jednocześnie z umorzeniem wyemitować nowe udziały, które w zamian za wkład pieniężny obejmą Wspólnicy. Wnioskodawca zgodnie z wymogiem określonym w art. 199 § 3 KSH wyrazi zgodę na to, aby umorzenie należących do niego udziałów nastąpiło bez wynagrodzenia. Umowa spółki A zawiera zapis o dopuszczalności umorzenia udziałów.
W wyniku tej operacji:
- Spółka nie będzie posiadać udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym - co wypełnia dyspozycję art. 28j ust. 1 pkt 5 Ustawy o CIT; oraz
- nowymi udziałowcami A staną się obecni Wspólnicy Wnioskodawcy, czyli Pan K.G. oraz Pani M.G.
Pytanie
Czy dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w A bez wynagrodzenia czy innego rodzaju przysporzenia majątkowego, będzie rodziło jakiekolwiek skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych dla Wnioskodawcy, w szczególności czy będzie skutkowało po stronie Wnioskodawcy koniecznością rozpoznania przychodu podatkowego?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku, gdy 100% udziałów w A zostanie umorzone bez otrzymania od A wynagrodzenia lub innej korzyści majątkowej (tzw. umorzenie bez wynagrodzenia), nie zajdzie potrzeba rozpoznawania przez Wnioskodawcę dochodu dla celów podatkowych.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:
1. Umorzenie udziałów bez wynagrodzenia
Zgodnie z art. 199 § 1 KSH, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe).
Jak wynika z powyższego przepisu, spółka umarzająca udziały nabywa udziały celem ich umorzenia, tzn. ich prawnego unicestwienia. Prawne unicestwienie udziałów polega na wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z umarzanych udziałów. Stosownie do art. 200 § 1 KSH spółka nie może nabywać wyemitowanych przez nią udziałów (udziały własne). Zakaz ten nie dotyczy nabycia udziałów w celu ich umorzenia.
Stosownie do art. 199 § 2 KSH, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. W myśl art. 199 § 3 KSH za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia. Potwierdza to również piśmiennictwo: „Kodeks nie precyzuje zasad ustalenia wynagrodzenia za nabywane udziały, strony mają tu daleko idącą swobodę, dopuszcza się także umorzenie bez wynagrodzenia”, za H. Litwińczuk „Opodatkowanie Spółek, 2. Wydanie, Warszawa 2002, Wyd. Wolters Kluwer”.
Biorąc powyższe po uwagę wskazać należy, że umarzanie udziałów co do zasady odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego (które jest elementem zdarzenia przyszłego) dopuszcza się także umorzenie nieodpłatne. W takiej sytuacji dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca (w prezentowanym zdarzeniu przyszłym jest to Wnioskodawca) i nabycie ich przez spółkę (w prezentowanym zdarzeniu przyszłym jest to A), a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę w przyszłości. Zatem, w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie ich umorzenia - w dwóch etapach działań.
2. Brak przychodu w przypadku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia
Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 zd. 1 Ustawy o CIT, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.
Należy stwierdzić, że przychody z umorzenia udziałów zaliczane są do przychodów z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b Ustawy o CIT.
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.
Natomiast zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a Ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia.
Z cytowanych wyżej przepisów Ustawy o CIT wynika, że dochód podatkowy stanowi różnicę pomiędzy osiągniętym przychodem a kosztami jego uzyskania. Co istotne, dochód podatkowy ustalany jest wyłącznie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Wpływ na wysokość dochodu podatkowego mają bowiem tylko wymienione w ustawie przychody i koszty uzyskania przychodów, zasady przypisywania ich do danego roku podatkowego oraz przewidziane w tej ustawie zwolnienia i ulgi podatkowe.
Wskazać zatem należy, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. W konsekwencji, jeśli określonej kategorii nie można uznać za przychód ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Przepisy Ustawy o CIT nie zawierają jednak definicji legalnej przychodu podatkowego. W art. 12 ust. 1 tej ustawy zawarto jedynie przykładowe wyliczenie przysporzeń, których uzyskanie powoduje powstanie przychodu podatkowego. Katalog ten jest jednak katalogiem otwartym, na co wskazuje użycie przez ustawodawcę we wskazanym artykule sformułowania „przychodami są (...) w szczególności”. W piśmiennictwie i judykaturze przyjmuje się jednak zgodnie, że przychodami są wszystkie przysporzenia majątkowe o charakterze definitywnym, które skutkują zwiększeniem aktywów lub zmniejszeniem pasywów podatnika. Ponadto w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, wskazano enumeratywnie zdarzenia, które nie stanowią przychodu.
Analizując przepis art. 12 Ustawy o CIT można stwierdzić, że co do zasady, przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną - przychód powstaje zatem w momencie jego faktycznego uzyskania przez podatnika. Tym samym na gruncie Ustawy o CIT przychód powinien cechować się definitywnością i określonością. Zgodnie z takim podejściem, za przychód podatkowy może być uznany tylko definitywny, trwały i ostateczny (bezzwrotny) przyrost majątkowy. I tak, przykładowo, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.
Z kolei, jak wynika z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Odnosząc powyższe do opisanego na wstępie zdarzenia przyszłego wskazać należy, że w wyniku dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w A, po stronie Wnioskodawcy nie dojdzie do powstania żadnego przysporzenia majątkowego. Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Spółka nie otrzyma w związku ze zbyciem udziałów w celu umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym.
Przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko zostało potwierdzone między innymi w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
1. z dnia 28 marca 2023 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.53.2023.1.AND: „Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku zbycia udziałów bez wynagrodzenia w celu umorzenia, po Państwa stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.”
2. z dnia 3 stycznia 2023 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.756.2022.1.RH: „Odnosząc wyższej cytowane przepisy do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że w związku z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia, za zgodą Wnioskodawcy, po jego stronie nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.”
3. z dnia 16 sierpnia 2023 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.246.2023.2.KK; „Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe. Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.”
4. z dnia 2 grudnia 2016 r., znak: 2461-IBPB-1-3.4510.802.2016.2.APO: „W celu ustalenia skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia udziałów należy jednak wskazać, że nieodpłatne zbycie udziałów w celu ich umorzenia od 1 stycznia 2011 r. nie mieści się w kategorii dochodów (przychodów) z udziałów w zyskach osób prawnych.”
5. z dnia 25 stycznia 2021 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.502.2020.1.BS „W konsekwencji, skoro zbycie udziałów bez wynagrodzenia na rzecz Spółki w celu ich umorzenia nie będzie skutkować dla Wspólnika mniejszościowego przyrostem aktywów albo zmniejszeniem pasywów (zobowiązań), to taka operacja nie będzie skutkować uzyskaniem przez niego przychodu podatkowego na gruncie ustawy o CIT.”
Potwierdza to też piśmiennictwo, między innymi:
- „Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych zbycie udziałów (akcji) w celu dobrowolnego umorzenia nie musi mieć charakteru odpłatnego, tj. wspólnik w zamian za przeniesienie własności udziałów czy akcji może nie dostać wynagrodzenia. Określenie, czy dobrowolne umorzenie następuje za wynagrodzeniem oraz jaka jest jego wysokość, pozostawiono do decyzji stron, tj. wspólnika i spółki. W przypadku umorzenia nieodpłatnego nie dochodzi do jakiegokolwiek przysporzenia po stronie zbywcy udziałów. Tym samym w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych po stronie wspólnika nie powstanie przychód podatkowy. Konsekwencją braku obowiązku rozpoznania przychodu w takiej sytuacji jest także „utrata” przez wspólnika kosztów podatkowych poniesionych w związku z nabyciem udziałów (akcji) będących przedmiotem umorzenia. Nieodpłatne dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) jest także neutralne podatkowo zarówno na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, jak i prawnych, tj. nie spowoduje powstania dochodu (przychodu) dla pozostałych wspólników pozostających w spółce oraz dla samej spółki kapitałowej. To, że na skutek nieodpłatnego umorzenia udziałów (akcji) można mówić o wzroście wartości udziałów posiadanych w kapitale przez pozostałych wspólników, wobec braku jednoznacznych regulacji obejmujących opodatkowanie takiego wzrostu nie jest wystarczającą przesłanką do rozpoznania przychodu z tego tytułu”, za H. Litwińczuk „Opodatkowanie Spółek, 2. Wydanie, Warszawa 2002, Wyd. Wolters Kluwer.
- „Umorzenie udziałów (akcji) własnych bez wynagrodzenia nie powoduje po stronie spółki przejmującej powstania przychodu z tzw. nieodpłatnych świadczeń, przychodu z tytułu umorzenia zobowiązań, przychodu z zysków kapitałowych ani nie będzie stanowić przychodu z tytułu otrzymanych środków pieniężnych”, za M. Czerwiński, P. Sołtysiak, Prawne i podatkowe kontrowersje wokół wydania udziałów lub akcji własnych w toku połączenia odwrotnego, PPH 2018, nr 5, s. 17-24;
Na uwagę zasługuje także opinia zabezpieczająca nr. DKP3.8011.27.2020 wydana 16 lutego 2021 r. W przedmiotowej opinii Dyrektor KAS potwierdził, że w przypadku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia, dokonanego w celu uporządkowania struktury grupy, nie zachodzą przesłanki uznania takiej transakcji za sztuczną, pomimo iż podatnik odniósł korzyść podatkową przy wdrażaniu tego rozwiązania. W treści opinii Dyrektor KAS wskazał, że: „pomimo możliwości osiągnięcia przez Wnioskodawców korzyści podatkowej w rozumieniu art. 3 pkt 18 lit. a Ordynacji podatkowej, można przyjąć, że w danych okolicznościach osiągnięcie opisywanych korzyści podatkowych nie jest głównym lub jednym z głównych celów dokonania czynności, korzyści podatkowe nie pozostają w sprzeczności z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, a sposób działania nie jest sztuczny.”
Podsumowując powyższe, zdaniem Wnioskodawcy dobrowolne umorzenie bez wynagrodzenia udziałów posiadanych przez niego w A nie będzie rodziło po jego stronie jakichkolwiek skutków podatkowych. W szczególności przedmiotowe umorzenie udziałów nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowane zostały w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18, dalej: „Ksh”).
Zgodnie z art. 199 § 1 tej ustawy:
Udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.
Jak wynika z powyższego przepisu, spółka umarzająca udziały nabywa udziały celem ich umorzenia, tzn. ich prawnego unicestwienia. Prawne unicestwienie udziałów polega na wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z umarzanych udziałów.
Stosownie do art. 199 § 2 ww. ustawy:
Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.
W myśl art. 199 § 3 cyt. ustawy:
Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.
Zgodnie z Ksh wyróżnić zatem można trzy sposoby umarzania udziałów:
1. umorzenie dobrowolne – w którym wspólnik musi wyrazić zgodę na umorzenie posiadanych przez niego udziałów; dochodzi do niego w drodze wykupu przez spółkę udziałów i ich umorzenia;
2. umorzenie przymusowe – niezależne od zgody wspólnika, zgodnie z przesłankami określonymi w umowie spółki, które umożliwiają podjęcie stosownej uchwały o umorzeniu;
3. umorzenie automatyczne (warunkowe) – w konstrukcji podobne do umorzenia przymusowego; dochodzi do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń, z tym, że nie jest wymagana uchwała o umorzeniu.
Biorąc powyższe po uwagę wskazać należy, że umarzanie udziałów, co do zasady odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się także umorzenie nieodpłatne. W takiej sytuacji dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca i nabycie ich przez spółkę, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę w przyszłości. Zatem, w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie ich umorzenia – w dwóch etapach działań.
Przechodząc na płaszczyznę prawa podatkowego, należy stwierdzić, że przychody z umorzenia udziałów zaliczane są do przychodów z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):
Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 zd. 1 tej ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.
Z cytowanych wyżej przepisów ustawy o CIT wynika, że dochód podatkowy stanowi różnicę pomiędzy osiągniętym przychodem, a kosztami jego uzyskania. Co istotne, dochód podatkowy ustalany jest wyłącznie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Wpływ na wysokość dochodu podatkowego mają bowiem tylko wymienione w ustawie przychody i koszty uzyskania przychodów, zasady przypisywania ich do danego roku podatkowego oraz przewidziane w tej ustawie zwolnienia i ulgi podatkowe.
Wskazać zatem należy, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. W konsekwencji, jeśli określonej kategorii nie można uznać za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w A bez wynagrodzenia czy innego rodzaju przysporzenia majątkowego, będzie rodziło jakiekolwiek skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych dla Wnioskodawcy, w szczególności czy będzie skutkowało po stronie Wnioskodawcy koniecznością rozpoznania przychodu podatkowego.
Analizując przepis art. 12 ustawy o CIT można stwierdzić, że co do zasady, przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną – przychód powstaje zatem w momencie jego faktycznego uzyskania przez podatnika. Tym samym na gruncie ustawy o CIT przychód powinien cechować się definitywnością i określonością. Zgodnie z takim podejściem, za przychód podatkowy może być uznany tylko definitywny, trwały i ostateczny (bezzwrotny) przyrost majątkowy. I tak, przykładowo, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.
Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego wskazać należy, że w wyniku dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia należących do A Polska Sp. z o.o. udziałów w Państwa Spółce, po Państwa stronie nie dojdzie do powstania żadnego przysporzenia majątkowego. Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Państwo nie otrzymają w związku z nabyciem udziałów w celu ich umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku nabycia udziałów bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia, po Państwa stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Zatem dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów posiadanych przez Państwo bez wynagrodzenia lub innej korzyści majątkowej (tzw. umorzenie bez wynagrodzenia) będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).