Interpretacja indywidualna z dnia 28 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDWB.4010.131.2023.1.AZE
Temat interpretacji
Wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy w przypadku gdy Spółka rozlicza różnice kursowe zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP na podstawie przepisów o rachunkowości, tj. zgodnie z tzw. metodą rachunkową rozliczania różnic kursowych, wycena Instrumentów finansowych otrzymana z banków, z którymi Spółka zawarła kontrakty, skutkuje obowiązkiem jej uwzględnienia dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Spółka z o.o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, posiadającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz jest zarejestrowanym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „PDOP”), podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji i sprzedaży (...). W celu dostosowania się do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych oraz utrzymania konkurencyjnej pozycji wobec innych podmiotów obecnych na rynku, Spółka celem zwiększenia zdolności produkcyjnych realizuje projekt inwestycyjny (dalej: „Inwestycja”) w swoim zakładzie zlokalizowanym w (…) (dalej: „Zakład”). 30 grudnia 2022 r. Spółka otrzymała decyzję o wsparciu (dalej: „Decyzja”) na realizację nowej inwestycji nr (…), o której mowa w art. 3 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1752, ze zm.), wydaną przez (…) Specjalną Strefę Ekonomiczną.
Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca uzyskuje zarówno dochody zwolnione od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na mocy art. 17 ust. 1 pkt 34a UPDOP, jak i dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych (dochody z działalności nieobjętej Decyzją).
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zarówno korzystającej ze zwolnienia, jak i opodatkowanej na zasadach ogólnych, Spółka zawiera transakcje terminowe w celu zabezpieczenia występujących ryzyk zmienności cen metali (stanowiących surowiec do produkcji, tj. przede wszystkim niklu) oraz ryzyk kursowych (w związku z dokonywaniem rozliczeń z kontrahentami w walutach obcych). Wśród transakcji terminowych zawieranych przez Spółkę wymienić można przede wszystkim:
-walutowe transakcje terminowe - kontrakty typu forward (dalej: „Walutowe kontrakty forward”),
-transakcje zabezpieczające wahania cen surowców, głównie metali - niklu (dalej: „Kontrakty towarowe SWAP”),
(dalej zwane łącznie „Instrumentami finansowymi”).
Spółka stosuje rachunkowość zabezpieczeń.
Dla ustalania różnic kursowych przy rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych Spółka stosuje metodę określoną w art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP, tj. w oparciu o przepisy o rachunkowości, w tym przepisy Ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 120, ze zm.; dalej: „UoR”).
Zgodnie z przepisami o rachunkowości, Instrumenty finansowe stosowane przez Spółkę podlegają wycenie na określoną datę.
Zasady wyceny, ujawniania oraz prezentacji instrumentów finansowych, w tym instrumentów pochodnych, określone zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 277; dalej: „Rozporządzenie”). W rozdziale 4 tego Rozporządzenia określone zostały metody wyceny instrumentów zabezpieczających - instrumentów pochodnych - spełniających warunki określone w art. 35a ust. 3 UoR, a w uzasadnionych przypadkach - także aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe nie będące instrumentami pochodnymi, co do których oczekuje się, że ich wartość godziwa lub związane z nimi przepływy pieniężne skompensują zmiany wartości godziwej zabezpieczanej pozycji lub związanych z nią przepływów pieniężnych.
Instrumenty pochodne powodują powstanie pewnych praw i zobowiązań związanych z przeniesieniem ryzyka finansowego. W chwili zawarcia transakcji terminowej instrument pochodny nie powoduje zmian w składnikach bilansu i wyniku finansowym.
Zgodnie z § 32 ust. 1 powołanego Rozporządzenia, w przypadku zabezpieczania wartości godziwej, zyski lub straty z wyceny instrumentu zabezpieczającego w wartości godziwej lub z wyceny składnika walutowego instrumentu zabezpieczającego nie będącego instrumentem pochodnym, ujmuje się w księgach rachunkowych na bieżąco, jako przychody lub koszty finansowe okresu sprawozdawczego. Skutki przeszacowania pozycji zabezpieczanej, spowodowane przez określone ryzyko poddane zabezpieczeniu, odpowiednio podwyższające lub pomniejszające wartość tej pozycji wykazaną w księgach rachunkowych, zalicza się na bieżąco do przychodów lub kosztów finansowych okresu sprawozdawczego. Dotyczy to również zwiększania i zmniejszania wartości pozycji zabezpieczanych, które w innym przypadku, jako skutki przeszacowania, byłyby odniesione na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny, jak też pozycji wycenianych przez jednostkę w cenie nabycia. Jednocześnie - zgodnie z § 33 ust. 1 tego rozporządzenia - w przypadku zabezpieczania przepływów pieniężnych, zyski lub straty z wyceny wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego lub z wyceny składnika walutowego instrumentu zabezpieczającego nie będącego instrumentem pochodnym w części uznanej, zgodnie z § 28 ust. 4 Rozporządzenia, za efektywne zabezpieczenie przyszłych przepływów pieniężnych związanych z zabezpieczaną pozycją, odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny; bezwzględna wartość kwoty odniesionej na kapitał, to jest w pełni efektywnego zabezpieczenia, nie może być jednak wyższa od wartości godziwej skumulowanych od dnia rozpoczęcia zabezpieczania zmian przyszłych przepływów pieniężnych związanych z zabezpieczaną pozycją, a pozostałą część skutków przeszacowania instrumentu zabezpieczającego, obejmującą kwotę niestanowiącą w pełni efektywnego zabezpieczenia. Jeżeli instrumentem zabezpieczającym jest pochodny instrument finansowy, zalicza się do przychodów lub kosztów finansowych okresu sprawozdawczego; w pozostałych przypadkach stosuje się przepisy rozdziału 3 Rozporządzenia.
§ 32 i § 33 Rozporządzenia dotyczą sposobu ujmowania skutków wyceny Instrumentów finansowych. Instrumenty finansowe nie są aktywami, pasywami czy też pozycjami pozabilansowymi wyrażonymi w walucie obcej (w aspekcie ustalania różnic kursowych). Stosowany do ich wyceny kurs waluty ma jedynie charakter bazowy (podobny charakter mogłyby mieć np. indeksy giełdowe, czy stopy procentowe). Wycena bilansowa Instrumentów finansowych nie jest ustalaniem różnic kursowych. Wycena otrzymana przez Spółkę od banków polega na zmianach wartości godziwej tych Instrumentów finansowych (dotyczy urealnienia wartości Instrumentów finansowych). Celem oraz skutkiem tej wyceny nie jest ustalenie różnic kursowych.
Ocena sprawozdania finansowego Spółki za lata ubiegłe, wydana przez podmiot uprawniony do badania ksiąg, nie wskazuje nieprawidłowości w zakresie rozpoznawania przez Spółkę różnic kursowych jak również sposobu ujmowania wyceny Instrumentów finansowych w księgach.
Pytanie
Czy w przypadku gdy Spółka rozlicza różnice kursowe zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP na podstawie przepisów o rachunkowości, tj. zgodnie z tzw. metodą rachunkową rozliczania różnic kursowych, wycena Instrumentów finansowych otrzymana z banków, z którymi Spółka zawarła kontrakty, skutkuje obowiązkiem jej uwzględnienia dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy rozliczając różnice kursowe zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP na podstawie przepisów o rachunkowości, tj. zgodnie z tzw. metodą rachunkową rozliczania różnic kursowych, Spółka nie powinna uwzględniać dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych wyceny Instrumentów finansowych otrzymanych z banków, z którymi Spółka zawarła kontrakty.
Zgodnie z art. 9b ust. 1 UPDOP, podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie art. 15a UPDOP (tzw. podatkowa metoda ustalania różnic kursowych) albo w oparciu o przepisy o rachunkowości (tzw. rachunkowa/bilansowa metoda ustalania różnic kursowych).
Należy podkreślić, że art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP odsyła w zakresie ww. metody rachunkowej ustalania różnic kursowych do stosowania przepisów o rachunkowości. Spółka decydując się na bilansową metodę ustalania różnic kursowych zobowiązana jest zatem ustalać te różnice stosując przepisy ustawy o rachunkowości.
Rachunkowa metoda rozliczania różnic kursowych polega na odpowiednim włączeniu do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów zarówno zrealizowanych oraz niezrealizowanych różnic kursowych, a także z wyceny pozycji pozabilansowych. Tym samym, stosując metodę bilansową, podatnik zalicza odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej.
Bezpośrednią konsekwencją odesłania do przepisów o rachunkowości w przypadku tzw. metody rachunkowej ustalania różnic kursowych jest konieczność analogicznego prezentowania różnic kursowych dla celów podatkowych, jak dla celów rachunkowych, a zatem zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów UoR w tym zakresie. W rezultacie, w przypadku, gdy zgodnie z przepisami UoR, różnice kursowe powinny być wykazane, to będą one wpływać na wynik podatkowy Spółki - nawet, jeżeli nie są one uznawane za różnice kursowe na gruncie przepisów podatkowych. Analogicznie, w przypadku, gdy zgodnie z przepisami UoR, różnice kursowe nie są wykazywane, to nie będą one wpływać na wynik podatkowy Spółki. Zasada ta nie jest modyfikowana innymi przepisami UPDOP. Po przyjęciu przez podatnika metody ustalania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości kosztem lub przychodem podatkowym będą wszelkie różnice kursowe zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane.
W świetle powyższego stwierdzić w ocenie Spółki należy, że w celu uwzględnienia na gruncie metody rachunkowej danej pozycji jako różnicy kursowej dla celów podatkowych konieczne jest spełnienie następujących przesłanek:
-pozycja powinna powstać z tytułu transakcji walutowych lub wynikać z wyceny składników aktywów/pasywów wyrażonych w walucie obcej lub z wyceny pozycji pozabilansowych w walutach obcych,
-pozycja ta powinna spełniać definicję „różnicy kursowej”,
-taka „różnica kursowa” powinna być ujęta w księgach rachunkowych.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, w związku z przyjęciem metody rachunkowej, Spółka powinna stosować w zakresie zasad określenia różnic kursowych dla celów podatkowych, przepisy o rachunkowości (UoR).
W tym też kontekście Wnioskodawca twierdzi, że należy dokonywać interpretacji pojęć używanych przez art. 9b UPDOP sięgając w uzasadnionych przypadkach do rozumienia tych pojęć utrwalonego na gruncie przepisów o rachunkowości.
a. Zakres stosowania metody rachunkowej.
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 9b ust. 2 UPDOP, dla celów podatkowych rozpoznawane są „ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej, a także wyceny pozabilansowych pozycji w walutach obcych”. Zatem różnice kursowe, które powinny być rozpoznane dla celów podatkowych w metodzie rachunkowej to:
- różnice wynikające z transakcji walutowych oraz
- różnice wynikające z wyceny składników aktywów/pasywów wyrażonych w walucie obcej.
Odnosząc się do użytego w przywołanym przepisie słowa „wycena”, należy przyjąć, że chodzi tu o wycenę dokonywaną wyłącznie przy uwzględnieniu przepisów o rachunkowości, według metod przyjętych przez jednostkę i przeprowadzoną w odpowiedni sposób dla odpowiednich składników aktywów i pasywów. Pogląd taki znajduje swoje odzwierciedlenie w licznych interpretacjach indywidualnych, m.in. w Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 marca 2017 r., sygn. 0461-ITPB3.4510.38.2017.1.JG, w której organ interpretacyjny wskazał, iż: „wybór przez podatnika metody rachunkowej rozliczania różnic kursowych uprawnia go do stosowania zasad określenia różnic kursowych dla celów podatkowych wyłącznie przepisów ustawy o rachunkowości”.
Zasadniczo, instrumenty pochodne (a więc zarówno Walutowe kontrakty forward, jak również Kontrakty towarowe SWAP) są objęte zakresem powyższej regulacji, jako że:
-stanowią one składniki aktywów/pasywów wyrażone w walutach obcych,
-mogą stanowić podstawę transakcji walutowych (płatności z tytułu rozliczenia transakcji pochodnych mogą być dokonywane w walucie obcej).
Konieczne jest zatem zbadanie, czy w przypadku wyceny powyższych Instrumentów finansowych dochodzi do spełnienia pozostałych warunków zastosowania art. 9b ust. 2 UPDOP, które zostały wskazane powyżej przez Wnioskodawcę.
b. Definicja różnic kursowych.
Stosownie do art. 9b ust. 2 UPDOP, do przychodów lub kosztów zaliczane są „ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej, a także wyceny pozabilansowych pozycji w walutach obcych”.
Pojęcie „różnic kursowych” nie zostało zdefiniowane na gruncie przepisów UPDOP. W związku z tym, odwołanie się przez ustawodawcę w przepisie art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP do przepisów o rachunkowości oznacza, że dla rozstrzygnięcia tego, jakie pozycje powinny być ujmowane dla celów podatkowych w metodzie rachunkowej jako różnice kursowe, należy posiłkować się rozumieniem tego pojęcia wyrażonym na gruncie przepisów rachunkowych.
Powyższy pogląd został wyraźnie potwierdzony w interpretacji indywidulanej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 listopada 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.401.2020.1.AK), w której wskazano, że: „wybór przez podatnika metody rachunkowej rozliczania różnic kursowych uprawnia go do stosowania wyłącznie przepisów ustawy o rachunkowości przy określeniu różnic kursowych dla celów podatkowych (...) chodzi tu o różnice kursowe ustalone zgodnie z przepisami o rachunkowości i w rozumieniu przepisów o rachunkowości”.
W sposób jednoznaczny powyższe stanowisko w stosunku do metody rachunkowej potwierdził też Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który wskazał, iż: „Podatkowe uregulowania różnic kursowych sprowadzają się do zasady, że podatnicy, którzy wybrali rachunkową metodę ustalania różnic kursowych, w sposób konsekwentny zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów podatkowych ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe. Rozwiązania wynikające z rachunkowości określają zatem skutek w podatku dochodowym związany z różnicami kursowymi. Zasada ta nie jest modyfikowana innymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.” (interpretacja indywidualna z dnia 14 grudnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.183.2022.1.AP).
W świetle przywołanych powyżej regulacji, a także stanowisk wyrażanych przez organy interpretacyjne, w ocenie Spółki uprawnione jest przyjęcie, że dla celów podatkowych powinny być rozpoznawane wyłącznie te pozycje, które powstają w wyniku wyceny i rozpoznawane są jako różnice kursowe na gruncie przepisów o rachunkowości. Na gruncie zasad rachunkowości jako różnice kursowe należy uznać przede wszystkim te wartości, które pojawiają się na kontach „Różnice kursowe dodatnie/Różnice kursowe ujemne”, względnie na innych kontach, które zgodnie z przyjętą przez dany podmiot polityką rachunkowości - dedykowane są wyłącznie różnicom kursowym.
Należy dodatkowo wskazać, że zmiana wartości instrumentów finansowych powstała w wyniku ich wyceny ma na celu odzwierciedlenie w ewidencji księgowej bieżącej (urealnionej) wartości godziwej kontraktu (Instrumentu finansowego). Nie jest to wycena dla potrzeb ustalenia różnic kursowych, jak ma to miejsce w przypadku, np. wyceny bilansowej zagranicznych zobowiązań lub należności handlowych, czy też środków pieniężnych na rachunkach walutowych. W związku z tym nie można w ocenie Wnioskodawcy uznać, że w jej wyniku powstają różnice kursowe w rozumieniu prawa bilansowego. Istotą bowiem pochodnego instrumentu finansowego jest odwołanie jego wartości do aktualnej wartości instrumentu bazowego, którym może być np. kurs wymiany waluty, ale również stopa procentowa, indeks cen lub stóp lub inna podobna wielkość. Odwołanie to ma na celu ustalenie bieżącej wartości godziwej instrumentu finansowego, a wymóg jej ustalenia w celu dokonania wyceny wprowadzają przepisy prawa bilansowego.
Podsumowując, w świetle przedstawionych powyżej argumentów Wnioskodawca uważa, że zmiany wartości Instrumentów finansowych w wyniku wyceny do wartości godziwej nie stanowią różnic kursowych w rozumieniu art. 9b ust. 2 UPDOP i tym samym tym nie wpływają one na podstawę opodatkowania Spółki. Spółka nie zamierza rozpoznawać zmian wartości Instrumentów finansowych jako różnic kursowych, ale jako element całościowego wyniku na transakcji, tj. jako koszt lub przychód w dacie określonej zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8b lub art. 12 ust. 3 UPDOP.
Stanowisko zaprezentowane przez Spółkę znajduje swoje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych w stanach faktycznych podobnych do tego, który zaprezentowała Spółka, m.in. w:
-Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 maja 2019 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.143.2019.1.JG, w której Dyrektor KIS, odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny, uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym:
„Zdaniem Spółki należałoby przyjąć zasadę, że dla celów podatkowych powinny być rozpoznawane wyłącznie te pozycje, które powstają w wyniku wyceny i rozpoznawane są jako różnice kursowe na gruncie przepisów o rachunkowości. Na gruncie zasad rachunkowości jako różnice kursowe należy uznać przede wszystkim te wartości, które pojawiają się na kontach „Różnice kursowe dodatnie/Różnice kursowe ujemne”, względnie na innych kontach, które zgodnie z przyjętą przez dany podmiot polityką rachunkowości - zgodną z regulacjami MSR/MSSF - dedykowane są tylko i wyłącznie różnicom kursowym. [...] zmiany wartości instrumentów pochodnych w wyniku wyceny do wartości godziwej nie stanowią różnic kursowych w rozumieniu art. 9b ust. 2 ustawy o CIT i w związku z tym nie wpływają na podstawę opodatkowania Spółki. Oznacza to, że elementy zmiany wartości instrumentów pochodnych nie będą rozpoznawane jako różnice kursowe, ale jako element całościowego wyniku na transakcji, tj. jako koszt lub przychód w dacie określonej zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8b lub art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. Nie wpłynie to w ostatecznym rozrachunku na ostateczny wynik podatkowy na danym instrumencie, lecz jedynie na moment rozpoznania kosztu lub przychodu.”
-Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 maja 2017 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.4.2017.2.AK:
„Powyższe podatkowe rozwiązanie dotyczące różnic kursowych sprowadza się do reguły, że podatnicy, którzy wybrali metodę rachunkową ustalania różnic kursowych, w sposób konsekwentny zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów podatkowych ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z transakcji walutowych i wyceny aktywów oraz pasywów, a także wyceny pozabilansowej pozycji w walutach obcych (art. 9b ust. 2 u.p.d.o.p.). W takiej sytuacji rozwiązania wynikające z rachunkowości określają skutek w podatku dochodowym od osób prawnych związany z różnicami kursowymi. Zasada ta nie jest modyfikowana innymi przepisami u.p.d.o.p. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że skoro w związku z wyceną instrumentów finansowych, o których mowa we wniosku, Spółka nie rozpoznaje różnic kursowych dla celów rachunkowych to nie ujmuje ich również w rachunku podatkowym”.
-Interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 marca 2016 r., sygn. IBPB-1-3/4510-179/16/WLK, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odstąpił od uzasadnienia i uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym:
„zmiany wartości instrumentów pochodnych w wyniku wyceny do wartości godziwej nie stanowią różnic kursowych w rozumieniu art. 9b ust. 2 u.p.d.o.p. i w związku z tym nie wpływają na podstawę opodatkowania Spółki. Oznacza to, że elementy zmiany wartości instrumentów pochodnych nie będą rozpoznawane jako różnice kursowe, ale jako element całościowego wyniku na transakcji, tj. jako koszt lub przychód w dacie określonej zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8b lub art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. Nie wpłynie to w ostatecznym rozrachunku na ostateczny wynik podatkowy na danym instrumencie, lecz jedynie na moment rozpoznania kosztu lub przychodu.”
-Interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2012 r., sygn. ILPB4/423-327/12- 2/MC, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wskazał:
„jeżeli Spółka rozpoznaje/będzie rozpoznawać przy dokonywaniu wyceny kontraktów terminowych zabezpieczających skutki zmiany kursów walut jako różnice kursowe dla celów rachunkowych (tj. różnice kursowe ewidencjonowane na stosownych kontach wynikowych), to - stosownie do art. 9b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - skutki tej wyceny również będą stanowić różnice kursowe w ujęciu podatkowym. Reasumując, na podstawie art. 9b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, różnice wynikające z dokonanej wyceny kontraktów terminowych zabezpieczających zmianę kursu waluty (np. typu forward) stanowią odpowiednio przychód lub koszt podatkowy wyłącznie w sytuacji, gdy powstają/powstaną różnice kursowe w rozumieniu przepisów o rachunkowości, tj. są/będą one uwzględnione w rachunku zysków i strat Spółki.”
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy rozliczając różnice kursowe zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP na podstawie przepisów o rachunkowości, tj. zgodnie z tzw. metodą rachunkową rozliczania różnic kursowych, Spółka nie powinna uwzględniać dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych wyceny Instrumentów finansowych otrzymanych z banków, z którymi Spółka zawarła kontrakty.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Zgodnie z art. 9b ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”):
Podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie:
1)art. 15a, albo
2)przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że w okresie, o którym mowa w ust. 3, sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez firmy audytorskie.
W myśl art. 9b ust. 2 ustawy o CIT:
Podatnicy, którzy wybrali metodę, o której mowa w ust. 1 pkt 2, zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej, a także wyceny pozabilansowych pozycji w walutach obcych. Wycena ta dla celów podatkowych powinna być dokonywana na ostatni dzień każdego miesiąca i na ostatni dzień roku podatkowego lub na ostatni dzień kwartału i na ostatni dzień roku podatkowego albo tylko na ostatni dzień roku podatkowego, z tym że wybrany termin wyceny musi być stosowany przez pełny rok podatkowy i nie może być zmieniany.
Analizując całokształt przepisów zamieszczonych w art. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy mieć na uwadze, że powyższe normy ustanowione zostały przez ustawodawcę dla rozpoznawania różnic kursowych w podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż w ust. 1 tego artykułu jest wyraźnie mowa o ustalaniu przez podatników różnic kursowych (na podstawie art. 15a omawianej ustawy lub przepisów o rachunkowości).
Biorąc powyższe pod uwagę przy dokonywaniu interpretacji zapisów art. 9b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli w stosunku do podatników, którzy wybrali „metodę rachunkową” ustalania różnic kursowych, w pełni uzasadnionym staje się stwierdzenie, że zapisy te w całości dotyczą kwestii zaliczania do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów różnic kursowych. Przy czym chodzi tu o różnice kursowe ustalone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ) i w rozumieniu przepisów tej ustawy.
Podatkowe uregulowania różnic kursowych sprowadzają się do zasady, że podatnicy, którzy wybrali rachunkową metodę ustalania różnic kursowych, w sposób konsekwentny zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów podatkowych ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe. Rozwiązania wynikające z rachunkowości określają zatem skutek w podatku dochodowym związany z różnicami kursowymi. Zasada ta nie jest modyfikowana innymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Skoro ustawodawca uregulował zasadę zaliczania do przychodów lub kosztów podatkowych różnic kursowych ustalanych według metody rachunkowej, to metodologia obliczania tych różnic kursowych nie może być modyfikowana przez inne regulacje podatkowe, wynikające z art. 12-16 ustawy. Oznacza to, że ustalane zgodnie z przepisami o rachunkowości różnice kursowe, powinny być uwzględniane jako przychody lub koszty uzyskania przychodów w rachunku podatkowym.
Z wniosku wynika, że zgodnie z przepisami o rachunkowości, Instrumenty finansowe stosowane przez Spółkę podlegają wycenie na określoną datę. Instrumenty finansowe nie są aktywami, pasywami czy też pozycjami pozabilansowymi wyrażonymi w walucie obcej (w aspekcie ustalania różnic kursowych). Stosowany do ich wyceny kurs waluty ma jedynie charakter bazowy (podobny charakter mogłyby mieć np. indeksy giełdowe, czy stopy procentowe). Wycena bilansowa Instrumentów finansowych nie jest ustalaniem różnic kursowych. Wycena otrzymana przez Spółkę od banków polega na zmianach wartości godziwej tych Instrumentów finansowych (dotyczy urealnienia wartości Instrumentów finansowych). Celem oraz skutkiem tej wyceny nie jest ustalenie różnic kursowych.
Zgodnie z informacją zawartą we wniosku wybrali Państwo metodę ustalania różnic kursowych w oparciu o przepisy ustawy o rachunkowości. W konsekwencji tylko różnice kursowe powstałe na podstawie przepisów o rachunkowości muszą zostać rozpoznane także jako różnice kursowe w ujęciu podatkowym.
Zatem Państwa stanowisko, zgodnie z którym rozliczając różnice kursowe zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 UPDOP na podstawie przepisów o rachunkowości, tj. zgodnie z tzw. metodą rachunkową rozliczania różnic kursowych, Spółka nie powinna uwzględniać dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych wyceny Instrumentów finansowych otrzymanych z banków, z którymi Spółka zawarta kontrakty, jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Odnosząc się do powołanych interpretacji indywidualnych należy wskazać, że dotyczą one konkretnej i indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) i w tej danej sprawie rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie e-PUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).