Interpretacja indywidualna z dnia 30 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.344.2023.DD
Temat interpretacji
Czy nabycie Bazy Klientów będzie stanowić nabycie wartości niematerialnych i prawnych w rozumieniu art. 16b Ustawy o CIT. Czy koszty poniesione z tytułu Transferu Pracowników oraz Usług Najmu będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy o CIT potrącalne dla celów podatkowych w momencie poniesienia. Czy koszty poniesione z tytułu Zakazu Konkurencji (dotyczące okresu przekraczającego rok) będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy o CIT potrącalne dla celów podatkowych proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 sierpnia 2023 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z 29 sierpnia 2023 r., który dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:
- czy nabycie Bazy Klientów będzie stanowić nabycie wartości niematerialnych i prawnych w rozumieniu art. 16b Ustawy o CIT,
- czy koszty poniesione z tytułu Transferu Pracowników oraz Usług Najmu będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy o CIT potrącalne dla celów podatkowych w momencie poniesienia,
- czy koszty poniesione z tytułu Zakazu Konkurencji (dotyczące okresu przekraczającego rok) będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy o CIT potrącalne dla celów podatkowych proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
X S.A. (dalej: „Wnioskodawca”) i Y Sp. z o.o. (dalej: „Y”) są członkami międzynarodowej Grupy Z (dalej: „Grupa”), globalnego lidera w hurtowej dystrybucji artykułów (…).
Zgodnie z podziałem funkcji istniejącym w ramach Grupy „Z”:
1) „Y” odpowiedzialny jest za usługi finansowe, logistyczne, magazynowe i marketingowe na szczeblu centralnym oraz prowadzi działania HR dla pozostałych spółek wchodzących w skład Grupy. „Y” pełni również funkcję dystrybucyjną, tj. odpowiedzialny jest za zakup i odsprzedaż towarów do spółek operacyjnych na terenie Polski, w tym do „X”;
2) „X”, wraz z innymi spółkami operacyjnymi, pełni funkcję podmiotu dystrybucyjnego, którego zadaniem jest sprzedaż towarów do odbiorców końcowych (tj. sprzedaż poza Grupę). „X” dysponuje rozbudowaną siecią hurtowni (…) w całej Polsce, oferując różnego rodzaju (…). „X” w przyjętym w Grupie modelu działania nie dokonuje nabycia towarów handlowych od innych podmiotów niż „Y”.
W chwili obecnej „Y” i „X” rozważają rozszerzenie sieci sprzedaży w Polsce poprzez nawiązanie współpracy z podmiotem niepowiązanym w rozumieniu podatkowym (tj. niepowiązanym w rozumieniu art. 32 Ustawy VAT i art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy CIT) – spółką jawną (dalej: „SJ”) z siedzibą na terytorium Polski.
SJ prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego i hurtowego wyrobami przemysłowymi branży (…), a więc w obszarze zbieżnym z zakresem funkcjonowania „Y” i „X”. SJ posiada dwóch wspólników (osoby fizyczne). SJ w obecnej formie prawnej po przekształceniu ze spółki komandytowej istnieje od roku 2021. W poprzedniej formie prawnej (spółki komandytowej) podmiot funkcjonował na rynku polskim od 2012 r.
Aktualnie rozważana jest koncepcja, aby rozpoczęcie współpracy odbyło się poprzez zawarcie 4 umów między SJ i odpowiednio „X” oraz „Y” (dalej: „Transakcja”), które łącznie stanowiłyby całość porozumienia między stronami, w tym:
1) umowy pomiędzy Wnioskodawcą a SJ (dalej: „Umowa 1”), na podstawie której Wnioskodawca nabyłby od SJ bazę klientów (dalej: „Baza Klientów”) oraz przejąłby pracowników SJ (dalej: „Transfer Pracowników”), i jednocześnie SJ zostałaby objęta zakazem prowadzenia działalności konkurencyjnej (dalej: „Zakaz Konkurencji”) wobec dotychczasowej działalności SJ,
2) umowy pomiędzy Wnioskodawcą a SJ (dalej: „Umowa 2”), na podstawie której Wnioskodawca stałby się wyłącznym podwykonawcą SJ przy realizacji umów (w tym umów konsorcjalnych) na dostawy towarów (dalej zbiorczo: „Główny Kontrakt”) z głównym odbiorcą (dalej: „Główny Odbiorca”) towarów handlowych zbywanych przez SJ (podwykonawstwo oznacza, że Wnioskodawca będzie dokonywała dostaw na rzecz SJ, a następnie SJ będzie dokonywała dostaw w ramach Głównego Kontraktu),
3) umowy pomiędzy Wnioskodawcą a SJ (dalej: „Umowa 3”), na podstawie której Wnioskodawca wynajmowałby od SJ (dalej: „Usługi Najmu”) niektóre aktywa wykorzystywane przez SJ do prowadzenia działalności biznesowej,
4) umowy pomiędzy „Y” a SJ (dalej: „Umowa 4”), na podstawie której „Y” dokonałby nabycia od SJ zapasów magazynowych (dalej: „Zapasy Magazynowe”).
Ad. 1)
Zgodnie z rozważaną koncepcją w ramach Umowy 1:
1) nabycie Bazy Klientów będzie stanowić istotny z perspektywy Wnioskodawcy element całej Transakcji z uwagi na zwiększenie obszaru działalności (nabycie dodatkowej części rynku) uprzednio obsługiwanego przez SJ;
2) Baza Klientów zawierać będzie zorganizowany i zidentyfikowany zbiór poufnych informacji dotyczących zarówno aktualnych, jak i potencjalnych klientów SJ (np. nazwę, NIP, KRS (jeśli dotyczy), nr telefonu, adres e-mail, osoby do kontaktu) w tym wybrane informacje dotyczące relacji handlowych z SJ;
3) Baza Klientów stanowi know-how i podstawę działalności SJ;
4) Baza Klientów postrzegana jest jako tajemnica przedsiębiorstwa SJ w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1233), tj. obejmuje informacje handlowe SJ, które nie są powszechnie znane, w tym osobom zajmującym się tym rodzajem informacji, a SJ podjęła działania mające na celu utrzymanie Bazy Klientów w poufności;
5) dane wchodzące w skład Bazy Klientów zostały pozyskane i przetwarzane w sposób legalny zgodnie z obowiązującymi przepisami, w szczególności zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych; Dz.U.UE.L. z 2016 r. poz. 119.1);
6) Baza Klientów nie będzie przedmiotem jakiejkolwiek umowy licencji ani nie będzie obciążona jakimkolwiek innym prawem osoby trzeciej;
7) przejęcie Bazy Klientów ma zapewnić Wnioskodawcy możliwość wejścia w posiadanie niezbędnych informacji na temat każdego z klientów SJ oraz korzystania z bezpośredniego, wypracowanego kontaktu z tymi klientami;
8) przejęcie Bazy Klientów, ze względu na zakres i charakter zawartych w Bazie Klientów danych i informacji, może przyczynić się do polepszenia pozycji konkurencyjnej Wnioskodawcy na rynku;
9) SJ przeniesie na Wnioskodawcę własność wszelkich praw do Bazy Klientów (w tym prawo do pobierania i zmiany danych oraz prawo do ich wtórnego wykorzystania);
10) SJ wyda Wnioskodawcy nośnik w określonej postaci fizycznej (np. pendrive), na którym Baza Klientów została utrwalona, a Wnioskodawca zobowiąże się odebrać/przyjąć prawa do Bazy Klientów wraz z nośnikiem i uiścić cenę zgodnie z ustaleniami w ramach Umowy 1;
11) SJ wprowadzi Wnioskodawcy w zakres uprawnień, zmierzających do skutecznego wykonywania prawa do Bazy Klientów; SJ będzie udzielać Wnioskodawcy wszelkich informacji o stosunkach faktycznych i prawnych, mogących wpływać na zakres wykonywanego prawa;
12) przez zawarcie Umowy 1 i wydanie Bazy Klientów SJ utraci jakiekolwiek prawa do Bazy Klientów, w tym dostęp do Bazy Klientów;
13) jednym z celów Transakcji będzie m.in. wstąpienie przez Wnioskodawcę w prawa i obowiązki SJ wynikające ze stosunków pracy z pracownikami w trybie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, tj. przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę;
14) SJ zapewni Wnioskodawcy, że przez ustalony okres czasu, który zostanie wspólnie uzgodniony (przekraczający okres roku) od dnia zawarcia Umowy 1, SJ nie będzie prowadzić działalności konkurencyjnej wobec działalności Wnioskodawcy na określonym obszarze terytorialnym i rzeczowym zakresu działalności Wnioskodawcy (z pewnymi wyjątkami, które zostaną uzgodnione przez Wnioskodawcę i SJ);
15) w zamian za powstrzymywanie się od prowadzenia działalności konkurencyjnej Wnioskodawca zapłaci SJ jednorazowe wynagrodzenie;
16) Wnioskodawca i SJ ustalą cenę nabycia przedmiotu Umowy 1 na określoną kwotę, na którą składać się będą ceny jednostkowe poszczególnych składników przedmiotu Umowy 1 tj.:
a) prawa do Bazy Danych,
b) Transferu Pracowników;
17) Umowa 1 podlegać będzie prawu polskiemu.
Zgodnie z założeniami, Zakaz Konkurencji nie obejmie realizacji Głównego Kontraktu, który nadal wykonywany będzie przez SJ.
W ramach przeniesienia zakładu pracy transferowi między SJ i Wnioskodawcą będą podlegali wszyscy pracownicy. Dodatkowo, u Wnioskodawcy zostanie zatrudniony jeden ze wspólników SJ.
Transfer pracowników nie wyklucza możliwości kontynuowania działalności przez SJ. SJ, ze względu na swoją formę prawną, będzie mogła prowadzić działalność poprzez czynności podejmowane bezpośrednio przez jej wspólnika (wspólników). Planuje się, że jeden z pracowników SJ, po transferze do Wnioskodawcy, będzie nadal wykonywał pracę (w niepełnym wymiarze czasu) na rzecz SJ.
Zgodnie z założeniami, Baza Klientów będzie wykorzystywana w działalności Wnioskodawcy przez okres dłuższy niż rok. Baza Klientów została wypracowana w toku wieloletniej działalności SJ na rynku polskim.
Ad. 2)
Zgodnie z rozważaną koncepcją w ramach Umowy 2:
1) przedmiotem Umowy 2 będzie ustanowienie Wnioskodawcy wyłącznym podwykonawcą SJ przy realizacji Głównego Kontraktu (przy czym Umowa 2 może dopuszczać możliwość nabycia towarów u innych dostawców przez SJ, na które zamówienia zostały złożone przez SJ przed zawarciem Umowy 2 oraz ewentualnie w innych wyjątkowych sytuacjach, które zostaną ustalone przez SJ i Wnioskodawcę);
2) SJ powierzy Wnioskodawcy, jako podwykonawcy, wykonanie obowiązków SJ wynikających z Głównego Kontraktu w zakresie dostawy towarów;
3) za wykonanie przedmiotu Umowy 2, SJ zapłaci Wnioskodawcy wynagrodzenie netto, które umożliwi SJ realizację określonej marży na zakupie towarów od Wnioskodawcy i odsprzedaży w ramach Głównego Kontraktu;
4) Strony nie wykluczają w przyszłości rozszerzenia zakresu Umowy 2, na podwykonawstwo innych umów dotyczących dostaw na rzecz Głównego Odbiorcy (np. poprzez zawarcie aneksu do Umowy 2).
Realizacja Umowy 2 oznacza w praktyce, że:
1) nadal dostawcą w ramach Głównego Kontraktu pozostanie SJ, ale towary na potrzeby realizacji głównego kontraktu nabywane będą przez SJ od Wnioskodawcy;
2) SJ będzie częściowo kontynuowała działalność w analogicznym zakresie jak przez zawarciem Umów 1-4, tj. SJ będzie prowadziła w ograniczonym zakresie sprzedaż towarów (…).
Poza Głównym Kontraktem, SJ nie współpracuje z odbiorcami w ramach długoterminowych umów. Realizacja dostaw przez SJ w pozostałych przypadkach nie ma postaci sformalizowanej i odbywa się w formie bieżących zakupów albo poprzez realizację określonych zamówień.
Ad. 3)
Zgodnie z rozważaną koncepcją w ramach Umowy 3:
1) na warunkach określonych w Umowie, SJ odda Wnioskodawcy w najem określone aktywa (w szczególności magazyn wraz z placem oraz środki transportu, do używania przez czas nieoznaczony), a Wnioskodawca zobowiąże się płacić SJ czynsz najmu i przestrzegać innych postanowień ustalonych między Wnioskodawcą i SJ;
2) przez czas obowiązywania Umowy 3, Wnioskodawca będzie płaciła SJ czynsz najmu na warunkach określonych w umowie;
3) czynsz będzie płatny w okresach miesięcznych.
W świetle powyższego podkreślenia wymaga, że przedmiotem Usług Najmu będą lokale użytkowe, a nie lokale o charakterze mieszkalnym.
Jednocześnie, aktywa pozyskane do użytkowania przez Wnioskodawcę w ramach Umowy 3 będą wykorzystywane do prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży towarów. Nie będą one w szczególności używane do świadczenia przez Wnioskodawcę dalszych usług podnajmu, poddzierżawy czy też innych podobnych umów.
Umowa 3 zgodnie z założeniami nie obejmie budynku biurowego położonego w odrębnej lokalizacji, który pozostanie do używania nadal jedynie przez SJ.
Umowa Najmu nie spełnia warunków dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 2 Ustawy VAT.
Ad. 4)
Zgodnie z rozważaną koncepcją w ramach Umowy 4, przedmiotem Umowy 4 byłyby należące do SJ zapasy magazynowe wyrobów z branży (…), których dokładny stan, ilość i rodzaj mają zostać wskazane w Umowie 4.
Zapasy Magazynowe nabyte przez „Y” zostaną docelowo odsprzedane na rzecz spółek dystrybucyjnych. Dostawa tych towarów będzie podlegała opodatkowaniu VAT. Przynajmniej część z nabytych towarów może zostać dostarczona również do Wnioskodawcy.
Wnioskodawca podkreśla, że zawarcie umów z SJ przez dwa podmioty z Grupy, tj. „Y” i Wnioskodawcę ma uzasadnienie biznesowe związane z podziałem ról (funkcji) w Grupie i nie jest motywowane w żaden sposób przesłankami podatkowymi.
W praktyce powyższe oznacza, że do działalności handlowej po realizacji Transakcji, Wnioskodawca będzie zobowiązany zaangażować własne aktywa w szczególności zapasy handlowe, w celu nabycia których wykorzystywać będzie zawarte we własnym imieniu kontrakty handlowe.
Aktywa będące przedmiotem Umów 1-4 nie są wyodrębnione w sposób formalny w strukturze SJ (np. na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze). Nie funkcjonują one również w postaci działu czy wydziału w SJ.
SJ prowadzi księgi handlowe zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości . Księgi rachunkowe prowadzone są w sposób umożliwiający określenie zysku/straty SJ w ujęciu rachunkowym oraz podatkowym w stosunku do całego przedsiębiorstwa.
W ramach Umów 1-4 w żadnej formie nie zostaną przeniesione na Wnioskodawcę:
1) rachunki bankowe SJ,
2) środki pieniężne SJ,
3) należności handlowe SJ,
4) zobowiązania handlowe SJ,
5) zobowiązania finansowe (np. umowy dotyczące finansowania) SJ,
6) księgi rachunkowe SJ,
7) umowy na świadczenia usług telekomunikacyjnych na rzecz SJ,
8) umowy z dostawcami towarów dla SJ,
9) oznaczenie przedsiębiorstwa SJ.
Możliwe jest, że po zawarciu Umów 1-4 w ramach odrębnych porozumień jeden ze wspólników SJ za pośrednictwem SJ będzie na rzecz Wnioskodawcy:
1) wykonywać projekty instalacji (…),
2) pozyskiwać nowych klientów dla Wnioskodawcy (rozważa się wprowadzenie wynagrodzenia w formie prowizji).
Wskazane powyżej czynności nie są przedmiotem Transakcji.
„Y”, Wnioskodawca i SJ są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi.
„Y” i Wnioskodawca wykonują wyłącznie czynności podlegające opodatkowaniu VAT (nie wykonują czynności korzystających ze zwolnienia z VAT), w szczególności w zakresie odpłatnych dostaw towarów na terytorium Polski.
Wnioskodawca zwraca uwagę, że z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidulanej zwrócił się odrębnie również „Y”, w celu potwierdzenia wybranych skutków podatkowych opisywanej transakcji.
Pytania
1. Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym nabycie Bazy Klientów będzie stanowić dla Wnioskodawcy nabycie wartości niematerialnych i prawnych (dalej: „WNiP”) w rozumieniu art. 16b Ustawy CIT?
(pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)
2. Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym koszty poniesione przez Wnioskodawcę na rzecz SJ z tytułu Transferu Pracowników oraz Usług Najmu będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy CIT potrącalne dla celów podatkowych w momencie poniesienia?
(pytanie oznaczone we wniosku Nr 3)
3. Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym koszty poniesione przez Wnioskodawcę na rzecz SJ z tytułu Zakazu Konkurencji (dotyczące okresu przekraczającego rok) będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy CIT potrącalne dla celów podatkowych proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą?
(pytanie oznaczone we wniosku Nr 4)
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem:
1) prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym nabycie Bazy Klientów będzie stanowić dla Wnioskodawcy nabycie WNiP w rozumieniu art. 16b Ustawy CIT,
2) prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym koszty poniesione przez Wnioskodawcę na rzecz SJ z tytułu Transferu Pracowników oraz Usług Najmu będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy CIT potrącalne dla celów podatkowych w momencie poniesienia,
3) prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym koszty poniesione przez Wnioskodawcę na rzecz SJ z tytułu Zakazu Konkurencji (dotyczące okresu przekraczającego rok) będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy CIT potrącalne dla celów podatkowych proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą.
Uzasadnienie do pytania Nr 1.
Uzasadniając własne stanowisko, wskazali Państwo, że zgodnie z art. 16b ust. 1 pkt 7 Ustawy CIT wartością niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji jest wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how) o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywana przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddana przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1.
Aby dana informacja mogła być zakwalifikowana jako know-how, będącą wartością niematerialną i prawną, powinna mieć ona charakter poufny, istotny i być zidentyfikowana (wyrok NSA z 15 marca 2012 r., sygn. akt I FSK 973/11). Kryteria te można rozumieć w następujący sposób:
1) poufność: pakiet know-how jako taki lub jako ściśle określona konfiguracja i usytuowanie danych elementów nie jest powszechnie znany lub łatwo dostępny. Część jego wartości wyraża się w wyprzedzeniu konkurentów, które licencjobiorca (a w przypadku sprzedaży – kupujący) uzyskuje, gdy zostanie mu ono udostępnione. Know-how nie jest rozumiane wąsko; nie każdy jego pojedynczy element musi być całkowicie nieznany i niedostępny poza firmą licencjodawcy;
2) istotność: know-how musi być użyteczne, tzn. w dacie zawierania umowy można oczekiwać, że daje ono możliwość polepszenia konkurencyjnej pozycji licencjobiorcy, np. poprzez umożliwienie mu wejścia na nowy rynek lub zapewnienie przewagi konkurencyjnej w stosunku do innych wytwórców lub usługodawców, którzy nie mają dostępu do licencyjnego know-how lub innego porównywalnego know-how;
3) zidentyfikowanie: know-how jest opisane lub utrwalone w taki sposób, aby możliwe było sprawdzenie, że spełnia ono kryterium poufności i istotności, oraz aby zapewnić, że licencjobiorca nie jest nadmiernie ograniczony w korzystaniu ze swojej własnej technologii. Aby know-how mogło być zidentyfikowane, musi być ustalone w umowie licencyjnej albo w odrębnym dokumencie, bądź też zarejestrowane w jakiejkolwiek innej stosownej formie najpóźniej w chwili, kiedy know-how będzie przekazywane lub wkrótce potem.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji z 25 czerwca 2019 r., Znak 0111-KDIB2-1.4010.207.2019.1.AR, potwierdzając możliwość kwalifikacji bazy klientów jako wartości niematerialnej i prawnej wskazał, iż informacje mogą być uznane za know-how jeżeli:
1) stanowią dobro niematerialne występujące w postaci wiedzy, zebranych doświadczeń, danych z kluczami ich zastosowań, pozwalające na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego,
2) można je przeliczyć na rzeczywistą wartość materialną,
3) powinny być zdobyte w ramach wypracowanego doświadczenia,
4) powinny mieć charakter poufny i istotny,
5) powinna być to wiedza zidentyfikowana, utrwalona we właściwy sposób i dająca się przekazać.
Analogiczne stanowisko potwierdzające prawidłowość kwalifikacji bazy klientów jako WNiP zostało wyrażone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji:
1) z 13 kwietnia 2021 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.18.2021.1.PB,
2) z 19 lutego 2014 r., Znak IPPB3/423-972/13-2/MS.
Zestawiając przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe z przesłankami warunkującymi uznanie know-how jako WNiP należy stwierdzić, iż Baza Klientów powinna zostać zakwalifikowana w ten sposób dla celów podatkowych, bowiem spełnione zostaną w tym zakresie wszystkie warunki:
1) Baza Klientów będzie miała określoną cenę,
2) Baza Klientów umożliwi poszerzenie zakresu działalności handlowej prowadzonej przez Wnioskodawcę,
3) Baza Klientów została wypracowana w toku wieloletniej działalności SJ,
4) Baza Klientów ma charakter poufny stanowiąc tajemnicę przedsiębiorstwa SJ,
5) Baza Klientów ma charakter zidentyfikowany w ramach wskazanych uprzednio parametrów i jest utrwalona w formie elektronicznej.
Podsumowując należy stwierdzić, iż w przypadku nabycia Bazy Klientów przez Wnioskodawcę powinna ona zostać zakwalifikowana jako WNiP na gruncie art. 16b ust. 1 pkt 7 Ustawy CIT.
Uzasadnienie do pytania Nr 3 i 4
Uzasadniając własne stanowisko, wskazali Państwo, że zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 Ustawy CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Koszty poniesione przez Wnioskodawcę związane z realizacją Umów 1-3 niewątpliwie spełniają ogólne przesłanki do uznania ich za koszt podatkowy, bowiem:
1) Zakaz Konkurencji pozwala na zabezpieczenie przychodów Wnioskodawcy,
2) Transfer Pracowników zwiększy możliwości operacyjne Wnioskodawcy w zakresie generowania przychodów ze sprzedaży,
3) Usługi Najmu realizowane w ramach Umowy 3 zapewnią Wnioskodawcy możliwość korzystania z dodatkowych aktywów umożliwiających rozszerzenie działalności.
W myśl art. 15 ust. 4 koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.
Zgodnie z art. 15 ust. 4c koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 4b pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.
Jak stanowi art. 15 ust. 4d koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
W myśl art. 15 ust. 4e za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Cytowane regulacje Ustawy CIT tworzą zasadniczo dychotomiczny podział kosztów podatkowych, dzieląc je na koszty tzw. „bezpośrednie” (art. 15 ust. 4 Ustawy CIT) oraz „pośrednie” (art. 15 ust. 4d).
W ocenie Wnioskodawcy, ze względu na specyfikę omawianych kosztów (Zakaz Konkurencji, Transfer Pracowników, Usługi Najmu) stanowić będą one koszty pośrednie.
Ze stanowiskiem takim zgadzają się organy podatkowe, wskazując odpowiednio:
1) w zakresie zakazu konkurencji: Wydatków, o których mowa we wniosku (m.in. związanych z zakazem konkurencji), zarówno tych poniesionych przez/obciążających Zainteresowanego 1 (spółkę matkę) oraz poniesionych przez/obciążających pozostałych Zainteresowanych (spółki córki), nie sposób powiązać z uzyskaniem konkretnego przychodu. Wydatki te związane są bowiem z zabezpieczeniem źródła przychodu, tj. zwiększeniem udziału w rynku, wyeliminowaniem konkurencji, czy utrzymaniem dotychczasowych klientów (Dyrektor Krajowej Interpretacji Skarbowej w interpretacji z 9 września 2022 r., Znak 0111-KDIB2-1.4010.352.2022.2.DD);
2) w zakresie przejęcia pracowników (stanowiącego część szerszej transakcji przejęcia „potencjału zysku”): Zapłaty wynagrodzenia za potencjał zysku nie można zaliczyć do bezpośrednich kosztów uzyskania przychodów, a zatem wydatek ten nie mieści się w dyspozycji norm prawnych określonych w art. 15 ust. 4, 4b oraz 4c updop, określających zasady rozpoznania kosztów bezpośrednio związanych z przychodami. Nie można bowiem przyporządkować konkretnej wartości kosztu do konkretnej wartości sprzedaży w danym roku podatkowym. W konsekwencji, koszt zapłaty wynagrodzenia za potencjał zysku należy uznać za pośredni koszt podatkowy. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. (Dyrektor Krajowej Interpretacji Skarbowej w interpretacji z 7 maja 2021 r., Znak 0111-KDIB1-3.4010.105.2021.1.APO; tożsame stanowisko wyrażono w interpretacji z 25 października 2018 r., Znak 0111-KDIB2-3.4010.243.2018.4.KB).
Przy kwalifikacji podatkowej poszczególnych kosztów należy wziąć pod uwagę, że koszt poniesiony przez Wnioskodawcę z tytułu Transferu Pracowników będzie miał charakter jednorazowy, a opłaty za Usługi Najmu charakter cykliczny (miesięczny). W związku z tym w tych wypadkach, należy uznać, że są to koszty pośrednie potrącalne w dacie ich poniesienia (art. 15 ust. 4d zdanie pierwsze Ustawy CIT).
Natomiast w odniesieniu do Zakazu Konkurencji należy uwzględnić, że będzie to koszt dotyczący zdefiniowanego przedziału czasowego, w założeniach – dłuższego niż rok. W tym specyficznym przypadku należy zatem uznać, że koszty poniesione przez Wnioskodawcę powinny być uwzględniane w kosztach danego roku proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d zdanie drugie Ustawy CIT).
Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tę część Państwa stanowiska, która odnosi się jedynie do zagadnień dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Państwa stanowiska jedynie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (pytania oznaczone we wniosku Nr 2-4). W pozostałym zakresie wniosku, wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.
Wskazać również należy, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych dotyczy tylko spraw będących przedmiotem wniosku (Państwa zapytań). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami oznaczonymi we wniosku Nr 2-4, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji. Przede wszystkim przedmiotem interpretacji w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych nie była ocena czy w istocie w wyniku opisanej we wniosku Transakcji nie dojdzie do zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zasady kwalifikowania wydatków jako kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT,
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Kwestię kosztów ujmowanych w formie odpisów amortyzacyjnych reguluje art. 15 ust. 6 ustawy o CIT, zgodnie z którym
kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m, przy czym w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.
W art. 16 ustawy o CIT określono jakie wydatki nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, natomiast art. 16a-16m ww. ustawy określają zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
Na podstawie art. 16b ust. 1 ustawy o CIT,
amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:
1) (uchylony)
2) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
3) (uchylony)
4) autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
5) licencje,
6) prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej,
7) wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)
-o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.
Zgodnie z art. 16m ust. 1 ustawy o CIT,
z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 16ł ust. 1-3, okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych nie może być krótszy niż:
1) od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich – 24 miesiące;
2) od licencji na wyświetlanie filmów oraz na emisję programów radiowych i telewizyjnych – 24 miesiące;
3) od poniesionych kosztów zakończonych prac rozwojowych – 12 miesięcy;
4) od pozostałych wartości niematerialnych i prawnych – 60 miesięcy.
Stosownie do treści art. 16m ust. 2 ustawy o CIT,
jeżeli wynikający z umowy okres używania praw majątkowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest krótszy od okresu ustalonego w tym przepisie, podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w okresie wynikającym z umowy.
Treść art. 16m ust. 3 ustawy o CIT wskazuje, że
podatnicy ustalają stawki amortyzacyjne dla poszczególnych wartości niematerialnych i prawnych na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, m.in. że wspólnie z „Y” rozważacie Państwo rozszerzenie sieci sprzedaży w Polsce poprzez nawiązanie współpracy z podmiotem niepowiązanym – spółką jawną („SJ”). Aktualnie rozważana jest koncepcja, aby rozpoczęcie współpracy odbyło się poprzez zawarcie 4 umów między SJ i odpowiednio Państwem oraz „Y”, które łącznie stanowiłyby całość porozumienia między stronami, w tym m.in. umowy pomiędzy Państwem a SJ („Umowa 1”), na podstawie której nabyliby Państwo od SJ m.in. Bazę Klientów.
Zgodnie z rozważaną koncepcją w ramach Umowy 1 m.in.:
1) nabycie Bazy Klientów będzie stanowić istotny z Państwa perspektywy element całej Transakcji z uwagi na zwiększenie obszaru działalności (nabycie dodatkowej części rynku) uprzednio obsługiwanego przez SJ;
2) Baza Klientów zawierać będzie zorganizowany i zidentyfikowany zbiór poufnych informacji dotyczących zarówno aktualnych, jak i potencjalnych klientów SJ (np. nazwę, NIP, KRS (jeśli dotyczy), nr telefonu, adres e-mail, osoby do kontaktu) w tym wybrane informacje dotyczące relacji handlowych z SJ;
3) Baza Klientów stanowi know-how i podstawę działalności SJ;
4) Baza Klientów postrzegana jest jako tajemnica przedsiębiorstwa SJ w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, tj. obejmuje informacje handlowe SJ, które nie są powszechnie znane, w tym osobom zajmującym się tym rodzajem informacji, a SJ podjęła działania mające na celu utrzymanie Bazy Klientów w poufności;
5) dane wchodzące w skład Bazy Klientów zostały pozyskane i przetwarzane w sposób legalny zgodnie z obowiązującymi przepisami;
6) Baza Klientów nie będzie przedmiotem jakiejkolwiek umowy licencji ani nie będzie obciążona jakimkolwiek innym prawem osoby trzeciej;
7) przejęcie Bazy Klientów ma zapewnić Państwu możliwość wejścia w posiadanie niezbędnych informacji na temat każdego z klientów SJ oraz korzystania z bezpośredniego, wypracowanego kontaktu z tymi klientami;
8) przejęcie Bazy Klientów, ze względu na zakres i charakter zawartych w Bazie Klientów danych i informacji, może przyczynić się do polepszenia Państwa pozycji konkurencyjnej na rynku;
9) SJ przeniesie na Państwa własność wszelkich praw do Bazy Klientów (w tym prawo do pobierania i zmiany danych oraz prawo do ich wtórnego wykorzystania);
10) SJ wyda Państwu nośnik w określonej postaci fizycznej (np. pendrive), na którym Baza Klientów została utrwalona, a Państwo zobowiążecie się odebrać/przyjąć prawa do Bazy Klientów wraz z nośnikiem i uiścić cenę zgodnie z ustaleniami w ramach Umowy 1;
11) SJ wprowadzi Państwa w zakres uprawnień, zmierzających do skutecznego wykonywania prawa do Bazy Klientów; SJ będzie udzielać Państwu wszelkich informacji o stosunkach faktycznych i prawnych, mogących wpływać na zakres wykonywanego prawa;
12) przez zawarcie Umowy 1 i wydanie Bazy Klientów SJ utraci jakiekolwiek prawa do Bazy Klientów, w tym dostęp do Bazy Klientów;
13) ustalą Państwo wspólnie z SJ cenę nabycia przedmiotu Umowy 1 na określoną kwotę, na którą składać się będą ceny jednostkowe poszczególnych składników przedmiotu Umowy 1 tj. m.in. prawa do Bazy Danych.
Zgodnie z założeniami, Baza Klientów będzie wykorzystywana w Państwa działalności przez okres dłuższy niż rok. Baza Klientów została wypracowana w toku wieloletniej działalności SJ na rynku polskim.
Państwa wątpliwość w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 budzi kwestia, czy nabycie Bazy Klientów będzie stanowić dla Państwa nabycie wartości niematerialnych i prawnych, w rozumieniu art. 16b Ustawy o CIT.
Z art. 16b ust. 1 ustawy o CIT wynika, iż amortyzacji podlega m.in. know-how rozumiane jako wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej. Przy czym składnik ten powinien spełniać następujące warunki:
- być nabyty,
- nadawać się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,
- przewidywany okres jego używania powinien być dłuższy niż rok,
- być wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo oddany przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o CIT.
W tym miejscu warto zauważyć, że w określonych sytuacjach przewidzianych prawem podatkowym, koszty dotyczące wartości niematerialnych i prawnych mogą być potrącalne w formie odpisów amortyzacyjnych. Ustawodawca nie pozwala bowiem kosztów tych zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, pozwala natomiast na stopniowe zaliczanie ich do kosztów uzyskania przychodów poprzez dokonywanie odpisów amortyzacyjnych.
W prawie bilansowym i podatkowym amortyzacja oznacza koszt związany ze stopniowym zużywaniem się środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Amortyzacja to zatem stopniowe a więc rozciągnięte w czasie wliczanie w koszty działalności firmy jej wydatków inwestycyjnych.
Prawo polskie nie zawiera jednoznacznej definicji pojęcia know-how. Można wesprzeć się w tym zakresie przepisami prawa europejskiego. Rozporządzenie Nr 772/2004 w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu do kategorii porozumień o transferze technologii (Dz. U. L. 123 z 27 kwietnia 2004 r.) stanowi, że know-how to pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i badań, które są:
- niejawne, czyli nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne,
- istotne, czyli ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów objętych umową, oraz
- zidentyfikowane, czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby można było sprawdzić czy spełniają kryteria niejawności i istotności.
Słownik Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. wersja internetowa) definiuje pojęcie know-how jako «praktyczna umiejętności lub wiedza w zakresie technologii produkcji lub technik zarządzania».
Termin know-how oznacza więc zdolność, wiedzę lub umiejętność uzyskania określonego rezultatu lub prowadzenia jakiejś działalności. Know-how składa się z wiadomości i doświadczeń o charakterze technicznym, administracyjnym, finansowym albo innego rodzaju, nadających się do stosowania w pracy przedsiębiorstwa lub do wykonywania zawodu. Pojęcie know-how obejmuje doświadczenia o charakterze technicznym i techniczno-organizacyjnym oraz doświadczenia o charakterze organizacyjnym, finansowym i handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa, które nie są związane z cyklem produkcyjnym. Z szerokiej definicji know-how można zatem wyodrębnić kategorię know-how technicznego oraz know-how nietechnicznego, obejmującego wiedzę organizacyjną lub handlową przydatną nie tylko w procesie produkcji.
Know-how techniczne jest pojęciem zbliżonym do projektów wynalazczych. Należą tu wszelkie kategorie rozwiązań technicznych, łącznie z wynalazkami, którym przysługuje zdolność patentowa. Za przedmiot know-how uznane mogą być również doświadczenia techniczno-organizacyjne dotyczące wynalazków i wzorów użytkowych, jeśli ze względu na brak którejkolwiek przesłanki zdolności patentowej albo zdolności rejestracyjnej nie są ani wynalazkami, ani wzorami użytkowymi, ani projektami racjonalizatorskimi w rozumieniu przepisów o prawie własności przemysłowej, a przedstawiają jednak znaczną wartość ekonomiczną i użyteczną. Przedmiotem know-how nietechnicznego są z kolei informacje o charakterze organizacyjnym, finansowym lub handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa (np. projekty/informacje usprawniające organizację i zbyt w handlu).
W orzecznictwie sądowo-administracyjnym (m.in. wyrok NSA z 15 marca 2012 r. sygn. akt I FSK 973/11) przyjmuje się, że know-how nietechniczne obejmuje wszelkiego rodzaju wiadomości i doświadczenia o charakterze nietechnicznym, które nadają się do wykorzystania w działalności przedsiębiorstwa lub wykonywania zawodu. Zdaniem sądów administracyjnych cechy know-how technicznego odnoszą się także do know-how nietechnicznego. Według stanowiska sądów powyższe cechy należy rozumieć następująco:
- cecha poufności powoduje, że know-how mogą stanowić jedynie informacje, które nie zostały ujawnione, nie są powszechnie znane, czy też łatwo dostępne. Przesłanka ta nie musi oznaczać wymogu bezwzględnej tajemnicy, wystarczy, by informacja nie była dostępna osobom zainteresowanym w sposób zwykły i dozwolony,
- istotność know-how oznacza, iż są to informacje ważne dla całości lub zasadniczej części sposobu wytwarzania produktu lub świadczenia usług, muszą także spełniać u nabywcy określoną funkcję, czyli być użyteczne,
- identyfikowalność know-how oznacza, iż zostało ono opisane lub utrwalone, czyli zmaterializowane, i to w taki sposób, iż możliwe jest sprawdzenie posiadania przez nie pozostałych cech oraz powoduje, iż nabywca nie jest ,,nadmiernie ograniczony w wykorzystaniu nabytych informacji”.
Know-how jest zbywalne i może być udostępniane na podstawie umów upoważniających do korzystania, np. z poufnych projektów wynalazczych umów licencji know-how oraz umów przenoszących know-how. Zaś rozumiane jako pewien zakres wiedzy i doświadczeń może być także przedmiotem umowy sprzedaży. W takiej sytuacji nastąpi przeniesienie na nabywcę praw, które służyły wyłącznie dysponentowi know-how. Zbywca, przenosząc know-how, jest zobowiązany zapewnić prawną i faktyczną możliwość korzystania z pewnej wiedzy oraz do powstrzymywania się od jednoczesnego korzystania z tej wiedzy, jak również do nieujawniania know-how, jeżeli jest ono tajemnicą. Podstawowym obowiązkiem przekazującego know-how jest przekazanie odbiorcy określonych w umowie poufnych informacji. Dysponent jest natomiast zobowiązany do podejmowania starań o utrzymanie przedmiotu know-how w tajemnicy.
Reasumując powyższe, informacje mogą być uznane za know-how jeżeli:
- stanowią dobro niematerialne występujące w postaci wiedzy, zebranych doświadczeń, danych z kluczami ich zastosowań, pozwalające na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego,
- można je przeliczyć na rzeczywistą wartość materialną,
- powinny być zdobyte w ramach wypracowanego doświadczenia,
- powinny mieć charakter poufny i istotny,
- powinna być to wiedza zidentyfikowana, utrwalona we właściwy sposób i dająca się przekazać.
Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania oraz informacje zawarte we wniosku należy stwierdzić, że Baza Klientów, którą planujecie Państwo nabyć od SJ, będzie posiadała cechy charakterystyczne dla wartości niematerialnej i prawnej (know-how). Będzie posiadała przy tym określoną w umowie konkretną wartość materialną. Wskazana we wniosku wiedza na temat aktualnych i potencjalnych klientów i wybrane informacje dotyczące relacji handlowych niewątpliwie jest zidentyfikowana, ma charakter poufny, oraz pozwala na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego poprzez uzyskanie większego poziomu sprzedaży. Zatem nabycie przez Państwa ww. Bazy Klientów będzie można uznać za nabycie wartości niematerialnej i prawnej know-how wskazanej w art. 16b ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 należy uznać za prawidłowe.
Odnosząc się z kolei do Państwa wątpliwości w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 3 i 4 w kwestii:
- czy koszty poniesione z tytułu Transferu Pracowników oraz Usług Najmu będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy o CIT potrącalne dla celów podatkowych w momencie poniesienia, oraz
- czy koszty poniesione z tytułu Zakazu Konkurencji (dotyczące okresu przekraczającego rok) będą stanowić koszty pośrednie na gruncie Ustawy o CIT potrącalne dla celów podatkowych proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą,
- wskazać należy, że koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie jego przychodu.
W przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym wskazali Państwo m.in., że w ramach Umowy 1, która zawarta zostanie pomiędzy Państwem a SJ, dojdzie do przejęcia przez Państwa pracowników SJ i jednocześnie SJ zostanie objęta zakazem prowadzenia działalności konkurencyjnej („Zakaz Konkurencji”) wobec dotychczasowej działalności SJ.
Zgodnie z rozważaną koncepcją w ramach Umowy 1 m.in.:
1) SJ zapewni Państwa, że przez ustalony okres czasu, który zostanie wspólnie uzgodniony (przekraczający okres roku) od dnia zawarcia Umowy 1, SJ nie będzie prowadzić działalności konkurencyjnej wobec Państwa działalności na określonym obszarze terytorialnym i rzeczowym zakresu Państwa działalności (z pewnymi wyjątkami, które zostaną uzgodnione przez Państwa i SJ);
2) w zamian za powstrzymywanie się od prowadzenia działalności konkurencyjnej zapłacą Państwo SJ jednorazowe wynagrodzenie,
3) ustalą Państwo wspólnie z SJ cenę nabycia przedmiotu Umowy 1 na określoną kwotę, na którą składać się będą ceny jednostkowe poszczególnych składników przedmiotu Umowy 1 tj. m.in. Transfer Pracowników.
Zgodnie z założeniami, Zakaz Konkurencji nie obejmie realizacji Głównego Kontraktu, który nadal wykonywany będzie przez SJ.
Z kolei zgodnie z rozważaną koncepcją w ramach Umowy 3:
1) na warunkach określonych w Umowie, SJ odda Państwu w najem określone aktywa (w szczególności magazyn wraz z placem oraz środki transportu, do używania przez czas nieoznaczony), a Państwo zobowiążecie się płacić SJ czynsz najmu i przestrzegać innych postanowień;
2) przez czas obowiązywania Umowy 3, będzie Państwo płacić SJ czynsz najmu na warunkach określonych w umowie;
3) czynsz będzie płatny w okresach miesięcznych.
Przedmiotem Usług Najmu będą lokale użytkowe. Jednocześnie, aktywa pozyskane do użytkowania przez Państwa w ramach Umowy 3 będą wykorzystywane do prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży towarów. Nie będą one w szczególności używane do świadczenia przez Państwa dalszych usług podnajmu, poddzierżawy czy też innych podobnych umów.
Zgodnie z powołanym powyżej art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT,
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.
Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o CIT, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.
Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.
Przenosząc powyższe ustalenia na grunt rozpatrywanej sprawy należy zauważyć, że koszty poniesione przez Państwa na rzecz SJ z tytułu Transferu Pracowników oraz Usług Najmu będą stanowiły dla Państwa koszt uzyskania przychodów ponieważ będą się one wiązały z osiągnięciem przychodu. Równocześnie wydatki te nie zostały wyłączone z możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Zatem, należy uznać, że będą mogli Państwo zaliczyć ww. wydatki do kosztów uzyskania przychodów.
Odnosząc się z kolei do kosztów, które poniosą Państwo z tytułu Zakazu Konkurencji wskazać należy, że w dobie gospodarki rynkowej i wiążącej się z tym konkurencji, wydatki które poniosą Państwo ponoszone na rzecz SJ w związku z zawartą Umową 1, w części dotyczącej powstrzymywania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej w określonym umową okresie czasu i zakresie – działalności w określonym obszarze terytorialnym i rzeczowym, a więc ponoszone na ochronę Państwa interesów w celu ich zabezpieczenia (np. potencjalna działalność SJ mogłaby wiązać się z utratą kluczowych klientów, czy też zmniejszeniem do Państwa napływu nowych klientów), należy uznać za racjonalne. Wyeliminowanie bądź ograniczenie skutków konkurencji będzie mogło przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności jednostki, a zatem także do zabezpieczenia osiąganych przychodów. Wydatki z tytułu Zakazu Konkurencji, o których mowa w przedmiotowym wniosku poniesione przez Państwa na rzecz SJ, w związku z planowanym zawarciem Umowy 1 będą miały wpływ na wysokość osiąganych przychodów. Ograniczenie działalności w określonym w Umowie 1 obszarze terytorialnym i rzeczowym przez zapłatę na rzecz SJ jednorazowego wynagrodzenia z tytułu Zakazu Konkurencji, będzie leżało zatem w Państwa interesie, gdyż pozwoli Państwu na zajęcie większej części rynku, co będzie miało wpływ na wysokość osiąganych przez Państwa przychodów.
Oznacza to, że wynagrodzenie wypłacane z tytułu Zakazu Konkurencji będzie miało na celu ochronę Państwa interesów i tym samym, będzie ponoszone w celu zachowania/zabezpieczenia źródła ich przychodów. W konsekwencji, takie wydatki również będą spełniały dyspozycję art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Nie zostały także wymienione w katalogu art. 16 ust. 1 ww. ustawy wyłączającym możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych. Zatem, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów.
Do ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:
1) bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),
2) inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).
Jak stanowi art. 15 ust. 4 ustawy o CIT,
koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.
Z art. 15 ust. 4b ustawy o CIT wynika, że
koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:
1) sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2) złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego
- są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.
Zgodnie z art. 15 ust. 4c ustawy o CIT
koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 4b pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.
Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 4d ustawy o CIT,
koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
W myśl art. 15 ust. 4e ustawy o CIT,
za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Koszty bezpośrednio związane z przychodami to zatem takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód). Natomiast koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami to koszty, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, jednakże są one racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).
Wskazać należy, że podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.
Wydatków, o których mowa we wniosku, zarówno tych poniesionych z tytułu Transferu Pracowników, Usług Najmu oraz Zakazu Konkurencji, nie będzie można zaliczyć do bezpośrednich kosztów uzyskania przychodów, a zatem wydatki te nie będą mieściły się w dyspozycji norm prawnych określonych w art. 15 ust. 4, 4b oraz 4c ustawy o CIT, określających zasady rozpoznania kosztów bezpośrednio związanych z przychodami. Nie można bowiem przyporządkować konkretnej wartości kosztu do konkretnej wartości przychodu w danym roku podatkowym.
W konsekwencji, wydatki z tytułu Transferu Pracowników, Usługi Najmu oraz Zakazu Konkurencji będzie należało uznać za pośredni koszt podatkowy. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że przy kwalifikacji podatkowej poszczególnych kosztów należy wziąć pod uwagę, iż koszt poniesiony przez Państwa z tytułu Transferu Pracowników będzie miał charakter jednorazowy, a opłaty za Usługi Najmu charakter cykliczny (miesięczny). W związku z tym w tych wypadkach, należy uznać, że będą to koszty pośrednie potrącalne zgodnie z art. 15 ust. 4d zdanie pierwsze ustawy o CIT w dacie ich poniesienia.
Koszty te będą zatem potrącalne w momencie poniesienia określonym zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, tj. w dniu, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Natomiast w odniesieniu do wydatków poniesionych z tytułu Zakazu Konkurencji należy uwzględnić, że będzie to koszt dotyczący zdefiniowanego przedziału czasowego, w założeniach – dłuższego niż rok. W tym specyficznym przypadku należy zatem uznać, że koszty poniesione przez Państwa powinny być uwzględniane w kosztach danego roku proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą, zgodnie art. 15 ust. 4d zdanie drugie ustawy o CIT.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 3 i 4, należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).