Temat interpretacji

Odsetki od pożyczek zaciągniętych na zakup akcji w spółkach zależnych kosztami podatkowymi przyporządkowanymi do zysków kapitałowych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 września 2018 r. (data wpływu 19 września 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 listopada (data wpływu 7 listopada 2018 r.) w odpowiedzi na wezwanie nr 0114-KDIP2-3.4010.236.2018.MC z dnia 29 października 2018 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania:

• czy odsetki od pożyczek zaciągniętych przez Spółkę w celu nabycia akcji innych spółek będą kosztem innym niż bezpośrednio związany z przychodem &‒ jest prawidłowe,

• czy odsetki jako koszty podatkowe powinny być alokowane do dwóch źródeł przychodów, tj. zysków kapitałowych i innych źródeł przychodów &‒ jest nieprawidłowe.
  

UZASADNIENIE

W dniu 19 września 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania czy odsetki od pożyczek zaciągniętych przez Spółkę w celu nabycia akcji innych spółek nie będą kosztem bezpośrednio związanym z przychodem i czy powinny być alokowane do dwóch źródeł przychodów, tj. zysków kapitałowych i innych źródeł przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

PGK jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych od 1 stycznia 2017 r. Spółka pełni funkcję spółki dominującej oraz jednocześnie spółki reprezentującej PGK.

Przed przystąpieniem do PGK, odpowiednio w latach 2008 i 2011, Spółka zawarła umowy pożyczki (dalej: Pożyczki) w celu sfinansowania zakupu akcji dwóch spółek &‒ dalej: Spółka 1 i Spółka 2; dalej łącznie jako: Spółki Zależne. Spółka posiada 100% udziału w Spółce 1 i powyżej 97% udziału w Spółce 2.

W skład PGK nie wchodzą spółki, na zakup akcji których Spółka uzyskała wspomniane finansowanie. W konsekwencji, podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych Spółki 1 i Spółki 2 nie jest uwzględniana przy kalkulacji zobowiązania podatkowego PGK.

Działalność Spółek Zależnych jest istotnym elementem działalności całej grupy w Polsce, na czele której stoi Spółka. Spółka 1 zajmuje się produkcją i dystrybucją ciepła na potrzeby centralnego ogrzewania, cieplej wody użytkowej oraz ciepła technologicznego i w chwili obecnej jest właścicielem ok. 20 miejskich systemów ciepłowniczych (zarówno źródło jak i sieć) oraz dwóch elektrociepłowni. Z kolei Spółka 2 zarządza największą w Unii Europejskiej siecią ciepłowniczą, dostarczającą ciepło systemowe i ciepłą wodę do znacznej większości budynków w jednym z największych miast Polski.

W skład Grupy w Polsce oprócz Spółki, Spółki 1 i Spółki 2 wchodzi także szereg innych spółek należących do branży ciepłowniczo-energetycznej a także spółki koncentrujące swoje działania w obszarze zarządzania energią, gospodarką wodno-ściekową czy usług facility management. Na chwilę obecną Grupa prowadzi różnorodną działalność w 75 polskich miastach, w 41 z nich zarządza sieciami ciepłowniczymi, a w 4 elektrociepłowniami i jest największym prywatnym dostawcą ciepła w Polsce.

Należy wskazać, iż dokonując akwizycji i nabywając akcje / udziały spółek z branży ciepłowniczo-energetycznej Spółka ma na celu uzyskiwanie przychodów w długoterminowej perspektywie &‒ w przeważającej części z pozostałej działalności gospodarczej, a w mniejszej części z działalności o charakterze kapitałowym &‒ takie jak dywidendy.

W celu wykorzystania korzyści skali i efektów synergii w zakresie zakupów towarów i usług, w strukturach organizacyjnych Spółki funkcjonuje Platforma Paliwowa oraz Platforma Energetyczna. Obie te platformy zaopatrują pozostałe spółki z Grupy w paliwa &‒ węgiel i gaz, a w przypadku części spółek także w biomasę, stanowiące podstawowe surowce niezbędne do funkcjonowania spółek, a także w energię elektryczną wykorzystywaną na potrzeby spółek. Platforma Energetyczna oprócz sprzedaży na rzecz spółek z Grupy, w tym na rzecz Spółek Zależnych dokonuje także sprzedaży na rzecz podmiotów niepowiązanych. Przychody z działalności obu Platform stanowią zdecydowaną większość przychodów uzyskiwanych przez Spółkę.

Dodatkowo, jako lider grupy, Spółka świadczy na rzecz swoich spółek zależnych, w tym na rzecz Spółki 1 i Spółki 2 odpłatnie szereg usług wsparcia, w tym w szczególności usługi wsparcia w działalności gospodarczej pozostałych spółek z Grupy w Polsce.

Usługi wsparcia świadczone przez Spółkę obejmują między innymi:

• doradztwo strategiczne i gospodarcze, w tym w szczególności: wsparcie i pomoc w zakresie zdefiniowania oraz praktycznego wdrożenia strategii rozwoju dostosowanego do miejscowych rynków i uwarunkowań, pomoc w zarządzaniu sprawami technicznymi, nadzór nad bezpieczeństwem sprzętu personelu Grupy w Polsce i odbiorców energii, wsparcie w zakresie zarządzania ryzykiem, wsparcie w zakresie zarządzania jakością, wdrażanie procedur w tym zakresie, wsparcie w zakresie zarządzania środowiskiem i BHP i wdrażanie procedur w tym zakresie, współtworzenie systemu monitorowania handlu uprawnieniami do emisji,

• doradztwo prawne, w szczególności: opracowywanie i wprowadzanie wspólnych wzorców oraz procedur, opracowywanie i wprowadzanie standardów kontroli wewnętrznej,

• wsparcie w zakresie finansów, w szczególności: wsparcie (doradztwo, konsultacje) w procesach budżetowania, prognozowania, kontrolingu, wsparcie w zakresie przygotowywania projektów i analiz, wdrażanie modeli finansowych, współudział w budowie planów oszczędnościowych, wsparcie w zakresie zarządzania płynnością.

• usługi marketingowe i wsparcie w obszarze handlowym, w szczególności: wprowadzanie i wspieranie działań marketingowych, wsparcie oraz pomoc w zakresie opracowania strategii handlowej, badania oraz możliwości rynku, pomoc podczas negocjacji handlowych, projektów finansowania, akcji reklamowych i promocyjnych czy działalności marketingowej, współudział w opracowywaniu strategicznej analizy handlowo-rozwojowej, prowadzenie analizy regionalnej i sektorowej,

• wsparcie w zakresie HR, w szczególności: tworzenie i zarządzanie wspólnymi zasadami oraz procedurami dotyczącymi rekrutacji i mobilności, rozwojem kariery oraz zarządzania talentami w całej Grupie w Polsce, określenie praktyk i narzędzi powiązanych z zarządzaniem karierą (wspólny roczny formularz oceny, plany sukcesji), harmonizacja systemów emerytalnych, ubezpieczeń, profilaktyki zdrowia, pomoc w realizacji programów szkoleniowych i kadrowych.

• usługi z zakresu IT, w szczególności: opracowanie kompleksowego planu rozwoju narzędzi IT w Grupie w Polsce, wsparcie we wdrażaniu programów mających na celu zwiększenie efektywności technicznej i poprawę organizacji zespołów.

Oprócz wymienionych powyżej przychodów Spółka uzyskuje również przychody z dywidend, w tym ze Spółki 1 i Spółki 2 i przychody z praw majątkowych, o których mowa w art. 161) ust. 1 pkt 5, czyli licencji udostępnianych na rzecz spółek z Grupy, jednakże stanowią one znacznie mniejszy udział w sumie przychodów uzyskiwanych przez Spółkę (w roku 2017 stanowiły one zaledwie ok 20% ogółu przychodów podatkowych Spółki &‒ z uwzględnieniem dywidend w wyliczeniu).

Ustawą nowelizującą ze skutkiem od 1 stycznia 2018 roku zmieniono brzmienie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na skutek nowelizacji, przychody podatników podatku dochodowego od osób prawnych, w tym PGK, zostały rozdzielone na dwa źródła: przychody z zysków kapitałowych oraz inne przychody (z działalności operacyjnej), do których odpowiednio alokowane powinny być koszty.

W związku z powyższym u Wnioskodawcy powstała wątpliwość w jaki sposób powinien alokować koszty odsetek od Pożyczek (dalej: Odsetki) zaciągniętych na zakup akcji Spółki 1 i Spółki 2.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy uregulowane Odsetki od pożyczek zaciągniętych przez Spółkę w celu nabycia akcji Spółki 1 i Spółki 2 w Świetle przepisów obowiązujących od dnia 1 stycznia 2018 r. stanowią i będą stanowić koszt podatkowy inny niż bezpośrednio związany z przychodem oraz powinny zostać alokowane &‒ przez PGK przy zastosowaniu, tzw. klucza przychodowego określonego w art. 15 ust. 2 w zw. z ust. 21) ustawy o CIT odpowiednio do dwóch źródeł przychodów, tj. zysków kapitałowych i innych źródeł przychodów, co będzie również odzwierciedlone przy obliczaniu wyniku podatkowego PGK (stan faktyczny/ zdarzenie przyszłe)?

Zdaniem Wnioskodawcy, uregulowane Odsetki od pożyczek zaciągniętych przez Spółkę w celu nabycia akcji Spółki 1 i Spółki 2 w świetle przepisów obowiązujących od dnia 1 stycznia 2018 r. stanowią i będą stanowić koszt podatkowy inny niż bezpośrednio związany z przychodem oraz powinny zostać alokowane &‒ przez PGK przy zastosowaniu, tzw. klucza przychodowego określonego w art. 15 ust. 2 w zw. z ust. 2b ustawy o CIT odpowiednio do dwóch źródeł przychodów, tj. zysków kapitałowych i innych źródeł przychodów, co będzie również odzwierciedlone przy obliczaniu wyniku podatkowego PGK.

Źródła przychodów w ustawie o CIT w brzmieniu od 1 stycznia 2018 r.

Zgodnie z art. 1a ustawy o CIT, PGK jest traktowana jako podatnik CIT. Dochód/stratę PGK ustala się, na podstawie art. 7a ust. 1 ustawy o CIT, zgodnie z którym W podatkowych grupach kapitałowych dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę uzyskanych z danego źródła przychodów nad sumą ich strat poniesionych z tego źródła przychodów. Jeżeli za rok podatkowy suma strat poniesionych z danego źródła przychodów przez spółki wchodzące w skład podatkowej grupy kapitałowej przekracza sumę dochodów uzyskanych z tego źródła, różnica stanowi stratę podatkowej grupy kapitałowej poniesioną ze źródła przychodów. Dochody i straty spółek oblicza się zgodnie z art. 7 ust. 2 i 3

Tym samym, aby ustalić dochód/stratę PGK z danego źródła należy zsumować dochody/straty przypadające na każdą spółkę będącą członkiem PGK w ramach danego źródła, które ustalone zostały na podstawie art. 7 ust. 1-3 ustawy o CIT, w myśl którego: Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 241), przedmiotem opodatkowania jest przychód &‒ art. 7 ust. 1 ustawy o CIT.

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11, art. 24a i art. 241), jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów &‒ art. 7 ust. 2 ustawy o CIT.

W związku z powyższym, aby obliczyć dochód lub stratę Spółki do uwzględnienia w wyniku podatkowym PGK (dochód/strata), w pierwszej kolejności należy ustalić dochód lub stratę Spółki z danego Źródła przychodów. W celu ustalenia tego dochodu należy wziąć pod uwagę, że na mocy aktualnie obowiązujących przepisów ustawy o CIT przychody są odpowiednio dzielone na wynikające z (1) zysków kapitałowych oraz (2) innych źródeł przychodów (działalność operacyjna).

Przesłanki uznania wydatku na uregulowanie odsetek za koszt podatkowy w rachunku CIT

W pierwszej kolejności, należy wskazać, iż aby koszt w postaci Odsetek mógł spełnić warunki uznania wydatku za koszt uzyskania przychodów, spełnione muszą być warunki wskazane w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, tj.:

• ten został poniesiony i jest definitywny, przez co należy rozumieć, że w ostatecznym rozrachunku musi on być pokryty z zasobów majątkowych podatnika;

• wydatek ten, bezpośrednio lub pośrednio, musi wpływać na uzyskanie, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu podatnika;

• wydatek musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą &‒ w szczególności Spółka świadczy na rzecz ww. Spółek Zależnych odpłatnie usługi wsparcia, a także zaopatruje te Spółki Zależne w węgiel, paliwo gazowe i energię elektryczną;

• wydatek nie został wymieniony w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W ocenie Spółki, w odniesieniu do Odsetek, wszystkie powyższe przesłanki zostały spełnione.

Wydatki na uregulowanie Odsetek ponoszone są i będą przez Spółkę i ekonomicznie obciążały i będą dalej obciążać jej majątek.

Spółka ponosiła i będzie ponosić wydatki na Odsetki w sposób definitywny, bowiem nie podlegały i nie będą podlegać one zwrotowi na jej rzecz.

Wydatki te pozostawały i będą dalej pozostawać również w związku z działalnością gospodarczą Spółki. Nabycie akcji w Spółce 1 i Spółce 2 pozwoliło i będzie dalej pozwalać Spółce, m.in. czerpać przychody ze sprzedaży towarów/ usług na rzecz Spółek Zależnych, co wpłynie na rozwój działalności Spółki. Natomiast, na regulowanie Odsetek są konsekwencją zaciągnięcia Pożyczek, z tytułu których pozyskane środki finansowe pozwoliły na nabycie akcji w Spółce 1 i Spółce 2.

Nie powinno budzić wątpliwości, że nabycie akcji spółki kapitałowej nie jest celem samym w sobie, lecz służyć ma osiąganiu dalszych przychodów. Aby zostały uznane za związane z przychodami, nie muszą one skutkować uzyskaniem konkretnego identyfikowalnego przychodu dla Spółki. Głównym celem nabycia akcji w Spółkach Zależnych były korzyści wynikające z rozszerzenia zakresu prowadzonej działalności gospodarczej przez Spółkę. Konsekwentnie, podobnie jak nabycie towaru służącego działalności gospodarczej, także nabycie akcji nie jest celem samym w sobie, lecz jedynie środkiem prowadzącym do kolejnego celu. Spółka pozyskuje spółkę zależną (tak jak pozyskuje środki trwałe, materiały, towary handlowe itd.) nie po to, by ją po prostu mieć, lecz w celu rozszerzenia zakresu działalności gospodarczej. Jak wskazano w stanie faktycznym/ zdarzeniu przyszłym, pozyskanie Spółki 1 i Spółki 2 w portfolio inwestycji doprowadziło i dalej prowadzi do rozszerzenia bazy przychodów podatkowych Spółki o sprzedaż do tych spółek usług wsparcia/ towarów, co z kolei przekłada się, m.in. na zwiększenia dynamiki przychodów Spółki. Z tego też względu nie ulega wątpliwości, iż wydatki na uregulowanie Odsetek powinny być uznane za zmierzające do zabezpieczenia/ zachowania źródła przychodów Spółki.

Dodatkowo w oparciu o art. 16 ust. 1 pkt 10-11 ustawy o CIT za koszty uzyskania przychodu w związku ze spłacaną pożyczką powinny być uznane wyłącznie zapłacone/skapitalizowane odsetki (a nie kwota główna pożyczki/naliczone odsetki), o ile przesłanki z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT są spełnione i nie zachodzą ograniczenia w uwzględnianiu odsetek w kosztach uzyskania przychodów (np. przesłanki z art. 15c, 15ca ustawy o CIT).

Dodatkowo należy wskazać również zapisy art. 16 ust. 1 pkt 13e ustawy o CIT, zgodnie z którym nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 uzyskanego w celu nabycia udziałów (akcji) spółki - w części, w jakiej pomniejszałyby one podstawę opodatkowania, w której uwzględniane są przychody związane z kontynuacją działalności gospodarczej tej spółki, w szczególności w związku z połączeniem, wniesieniem wkładu niepieniężnego, przekształceniem formy prawnej lub utworzeniem podatkowej grupy kapitałowej. Jak wspomniano wcześniej w skład PGK nie wchodzą spółki, na zakup akcji których Spółka uzyskała wspomniane finansowanie. W konsekwencji, podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych Spółki 1 i Spółki 2 nie jest uwzględniana przy kalkulacji zobowiązania podatkowego PGK i przedmiotowe ograniczenie nie będzie miało zastosowania.

Tym samym, odsetki stanowią koszt uzyskania przychodów, jeśli są skapitalizowane/zapłacone, zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i nie zachodzą względem nich ograniczenia, wskazane powyżej. Zatem Odsetki stanowią i będą stanowić dla Spółki, a przez to również dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów.

Odsetki jako wydatek na nabycie akcji w Spółce 1/ Spółce 2

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Użycie przez ustawodawcę w powyższym przepisie określenia wydatki na nabycie oznacza, że do kosztów uzyskania przychodów - ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji zalicza się wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji, tj. takie, bez których poniesienia skuteczne nabycie udziałów lub akcji nie byłoby możliwe. Takimi wydatkami są: cena zakupu udziałów (akcji), opłaty notarialne, prowizja biura maklerskiego, podatek od czynności cywilnoprawnych. Zatem, zasada ta nie odnosi się do innych które nie były wydatkami na nabycie udziałów/ akcji.

Natomiast wydatki na Odsetki nie są i nie będą wydatkami na nabycie akcji w Spółce 1/ Spółce 2 w rozumieniu tego przepisu.

Powyższe potwierdza orzecznictwo podatkowe:

• i tak, przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 7 września 2004 r., (sygn. akt FSK 324/04) stwierdził, że: Przez wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654), należy rozumieć wydatki podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji, a więc w szczególności ich cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Do wydatków tych nie mogą być zaliczone odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika na nabycie akcji, gdyż nie pozostają one w bezpośrednim związku z ich nabyciem,

• podobnie Naczelny Sąd Administracyjny wypowiedział się w wyroku z dnia 13 stycznia 2006 r. (sygn. akt II FSK 229/05) oraz w wyroku z dnia 7 kwietnia 2006 r. (sygn. akt II FSK 508/05), gdzie skonkludowano, że: W wypadku zaciągnięcia przez podatnika kredytu bądź pożyczki na wydatki związane z objęciem lub nabyciem udziałów, wkładów, akcji i innych papierów wartościowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetki od kredytu bądź pożyczki oraz inne opłaty z tym związane nie są wydatkami na objęcie lub nabycie w rozumieniu powołanego przepisu i stanowią koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia.

Stanowisko wyłączające z grupy wydatków na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) kosztów niepozostających w bezpośrednim związku z nabyciem udziałów należy więc uznać za ugruntowane i prezentowane jednolicie w orzeczeniach sądów administracyjnych, jak również w licznych indywidualnych interpretacjach przepisów podatkowych. Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla przy tym, że o bezpośredniości kosztów kwalifikowanych jako wydatki na nabycie akcji świadczy fakt, iż podatnik, nabywając akcje (udziały), nie może ich uniknąć. Co oczywiste, możliwe jest nabycie akcji (udziałów) bez konieczności ponoszenia kosztu w postaci odsetek. Wydatki związane z pożyczką nie warunkują bowiem skutecznego nabycia udziałów czy akcji, a zatem nie mogą być one uznane za wydatki na objęcie lub nabycie udziałów albo akcji.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również uzasadnienie w szeregu interpretacji organów podatkowych, przykładowo:

• sygn. 0114-KDIP2-3-4010.121.2017.1.JBB z dnia 10 lipca 2017 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej;

• sygn. IPPB6/4510-227/16-2/AM z dnia 14 czerwca 2016 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie;

• sygn. ILPB3/4510-1-529/15-2/JG z dnia 22 lutego 2016 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

W konsekwencji wydatki na uregulowanie Odsetek nie znajdują się w grupie wydatków, o których mowa w art. 16 ust. l pkt 8 ustawy o CIT (ani też, jak wskazano powyżej, w żadnej innej grupie kosztów z katalogu z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT).

Odsetki jako koszt pośredni

Następnie kluczowym jest określenie, czy dany wydatek należy traktować jako pośredni czy bezpośredni koszt uzyskania przychodu.

Ustawodawca nie zdefiniował wprost pojęcia kosztów bezpośrednich związanych z przychodami, czy też pojęcia koszty pośrednie uzyskania przychodu", co pomogłoby określić czy Odsetki zapłacone przez Spółkę powinny być uznane za koszt bezpośredni czy pośredni uzyskania przychodu z danego źródła przychodów. W związku z tym, podział na koszty bezpośrednie i pośrednie powinien być każdorazowo dokonany przez podatnika (Wnioskodawcę), z uwzględnieniem specyfiki i charakteru danego kosztu.

Przepisy ustawy o CIT, w oparciu o kryterium stopnia powiązania kosztu podatkowego z przychodami, zakładają zatem rozróżnienie kosztów na koszty:

• bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód), ujmowane w dacie osiągnięcia odpowiadających im przychodów, z pewnymi włączeniami,

• inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie), ujmowane w dacie ich poniesienia.

W braku definicji obu kategorii kosztów w przepisach ustawy o CIT, można odwołać się do znaczenia słownikowego wyrażeń bezpośredni, bezpośrednio związany, co oznacza niemający ogniw pośrednich, dotyczący kogoś lub czegoś wprost" (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego PWN, pod red. S. Dubisza, Warszawa 2006). Zgodnie z przywołaną definicją, kosztem bezpośrednio związanym z przychodami byłby koszt dotyczący wprost konkretnych przychodów. Można z tego wnioskować, że przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te rodzaje kosztów, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie określonego przychodu, tj. istnieje bezpośrednia łączność, bez etapów pośrednich, pomiędzy danym przychodem i poniesionym kosztem. Tego rodzaju związek można utożsamiać także ze stanowiskiem, iż poniesienie określonego kosztu powinno stanowić warunek konieczny uzyskania konkretnego przychodu.

Mimo braku definicji i formalnych zasad podziału kosztów bezpośrednich oraz innych niż bezpośrednie w ustawie o CIT, zarówno doktryna, jak i orzecznictwo sądów i organów podatkowych wypracowało pewne reguły ogólne, pozwalające na przyporządkowanie ponoszonych wydatków do dwóch kategorii kosztów. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny, do kosztów bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów zaliczać należy koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, a do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodem wszystkie wydatki, które są ponoszone w celu zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów (na gruncie CIT tak m.in. S. Babiarz, L. Błystak, B. Dauter, A. Gomułowicz, R. Pęk, K. Winiarski, w: Podatek dochodowy od osób prawnych 2009, Wrocław 2009, s. 507).

Z kolei zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych, za koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanym przychodem należy uznać:

• które mogą przyczynić się do powstania konkretnego przychodu osiągniętego w danym momencie;

• wydatki ściśle (bezpośrednio) związane z danymi przychodami, jakie osiąga podmiot gospodarczy w związku z charakterem prowadzonej działalności;

• koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów (w odróżnieniu od kosztów poniesionych w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów);

• wydatki których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacjach indywidualnych jak również w orzecznictwie sądów administracyjnych (m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 marca 2014 r., sygn. II FSK 739/12). Należy zauważyć, że bezpośrednio powiązane z przychodem warunkują jego wystąpienie. Takiego charakteru nie powinny mieć na uregulowanie Odsetek. Zaciągnięcie Pożyczek nie było bowiem jedyną możliwą opcją sfinansowania nabycia akcji w Spółce 1/ Spółce 2.

Mając powyższe na względzie i biorąc pod uwagę, Że pozostałe przesłanki uznania zapłaconych Odsetek za koszt uzyskania przychodu są spełnione, należy uznać, że Odsetki, powinny być uznane przez Wnioskodawcę za pośredni koszt uzyskania przychodu ponieważ przedmiotowe odsetki jako koszt, nie wykazują bezpośredniego związku z przychodami. Należy więc traktować je jako zapłatę za pożyczkę (za finansowanie), pozostającą w związku z działalnością Spółki generującą przychody opodatkowane.

Traktowanie Odsetek jako kosztu pośredniego znajduje także uzasadnienie w długoterminowym charakterze inwestycji w akcje Spółki 1 i Spółki 2.

Argumenty potwierdzające prawidłowość powyższego wniosku znajdują się we wskazanym powyżej orzecznictwie sądowoadministracyjnym, a tym zapadłym na gruncie postępowań dotyczących kwestii kwalifikacji kosztów w związku z brakiem definicji wydatków na nabycie akcj, o których mowa w ar.t 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT.

Alokacja kosztów podatkowych z tytułu Odsetek do Źródeł przychodów

W świetle przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2018 r., oprócz przeprowadzenia analizy czy dany wydatek spełnia przesłanki uznania go za koszt uzyskania przychodów oraz czy jest to koszt bezpośredni czy pośredni uzyskania przychodów, podatnicy są również obowiązani określić do którego ze źródeł przychodów należy alokować dany koszt.

Podatkowe koszty bezpośrednio związane z przychodem są alokowane do odpowiedniego przychodu, a zatem wpływają na wynik podatkowy z danego źródła. Koszty pośrednie uzyskania przychodu mogą być natomiast alokowane do jednego z dwóch źródeł przychodów, tj. (1) zysków kapitałowych albo (2) innych źródeł przychodów (działalność operacyjna), albo do obydwu źródeł przychodów w oparciu o art. 15 ust. 2 w zw. z ust. 21) ustawy o CIT.

Uznając, że Odsetki nie stanowią wydatku na nabycie akcji w Spółce 1/ Spółce 2, koszt ten powinien być rozliczany w rachunku CIT Spółki na zasadzie kasowej i odpowiednio alokowany do źródła przychodów: zyski kapitałowe albo inne źródła przychodów albo do obydwu Źródeł jednocześnie.

W celu ustalenia czy Odsetki powinny pomniejszać przychody ze źródła zyski kapitałowe czy ze źródła pozostałe przychody należy w pierwszej kolejności ustalić jakie kategorie przychodów generuje i będzie mogła generować Spółka z tytułu posiadania akcji w Spółce 1/ Spółce 2. Zatem określenie jakie przychody może generować Spółka z tytułu trzymania akcji w Spółkach Zależnych powinno determinować zasady alokacji kosztów podatkowych z tytułu płatności Odsetek do źródła/ źródeł przychodów.

Jak wskazano powyżej, Spółka nie ogranicza swojej działalności względem Spółki 1/ Spółki 2 do czynności właścicielskich i zarządzania majątkiem (funkcji czysto holdingowych) tylko rozszerzyła i będzie kontynuować rozszerzenie swojej działalność jako właściciela Spółek Zależnych (holding) o czerpanie innych przychodów za pośrednictwem Spółki 1/ Spółki 2.

Z instytucją holdingu mamy do czynienia w przypadku grupy podmiotów samodzielnych pod względem prawno - gospodarczym w sytuacji, gdy jeden z nich ma pozycję dominującą względem pozostałych.

Co do zasady, wyróżnia się holding finansowy (administracyjny) oraz holding zarządzający. Możliwe jest również wyodrębnienie typu wynikającego z połączenia funkcji dwóch powyższych (holding mieszany). Pierwszy opiera się o sprawowanie funkcji właścicielskich wynikających z posiadanych udziałów (akcji). W przypadku drugiego, spółka dominująca aktywnie bierze udział w zarządzaniu spółkami zależnymi poprzez Świadczenie na ich rzecz usług administracyjnych (np. zarządczych w zakresie strategii/ polityki czy marketingu). Trzeci typ jest połączeniem dwóch poprzednich.

Spółka nie ogranicza swoich funkcji względem Spółek Zależnych do wykonywania funkcji właścicielskich i uzyskiwania dywidendy od Spółek (przychód ze źródła zyski kapitałowe &‒ art. 7b ust. 1 lit. a) ustawy o CIT). Spółka rozszerzyła swoje funkcje o aktywne Świadczenie usług/ sprzedaż towarów na rzecz Spółek Zależnych i czerpanie z tego tytułu przychodów (ze źródła pozostałe przychody).

Spółka pełni zatem względem Spółek funkcję holdingu zarządzającego. Wynika to z faktu nabycia przez Spółkę akcji w Spółkach nakierowanego na czerpanie potencjalnych zysków z dystrybucji dywidendy (przychody kapitałowe) i podjęcia innej działalności biznesowej względem Spółek oraz uzyskiwanie przychodów z tego tytułu (ze źródła pozostałe przychody).

Podsumowując, rozszerzenie działalności Spółki o świadczenie usług/ sprzedaż towarów do Spółek Zależnych i czerpanie z tego tytułu przychodów ze źródła pozostałe przychody determinuje, że Odsetki od Pożyczki powinny być związane zarówno z przychodami ze źródła przychody kapitałowe, jak i pozostałymi przychodami operacyjnymi.

Zdaniem Wnioskodawcy koszt podatkowy z tytułu Odsetek, jako ogólny koszt działalności Spółki, którego nie można przypisać do konkretnego przychodu Spółki (nie stanowi kosztu bezpośredniego przychodów ze źródła zyski kapitałowe i/lub pozostałych przychodów) powinien stanowić koszt wspólny dla obydwu Źródeł przychodów.

Koszty wspólne podlegają alokacji i w odpowiedniej części pomniejszają dochód na danym źródle przychodów wg ustawowego klucza alokacji. Podstawę dla takiej alokacji daje art. 15 ust. 21) ustawy o CIT zgodnie, z którym: W przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z zysków kapitałowych oraz przychody z innych źródeł przychodów, przepisy ust. 2 i 2a stosuje się także do przypisywania do każdego z tych źródeł kosztów innych niż bezpośrednio związane z przychodami.

Natomiast, jak stanowi art. 15 ust. 2 i 2a ustawy o CIT: Jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, oraz koszty związane z przychodami ze źródeł, z których dochody nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym lub są zwolnione z podatku dochodowego, a nie jest możliwe przypisanie danych kosztów do źródła przychodów, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają osiągnięte w roku podatkowym przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Przepis art. 7 ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio. Zasadę, o której mowa w ust. 2, stosuje się również w przypadku, gdy podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których część dochodów nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo jest zwolniona z tego opodatkowania; w takim przypadku przepis art. 7 ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio.

Zatem w sytuacji, w której podatnik ponosi koszty wspólne, których nie jest w stanie przypisać do jednego źródła przychodów, to takie koszty należy przyporządkować do obydwu źródeł przychodów wg tzw. klucza przychodowego.

Oznacza to, że Odsetki, które mają efektywnie związek ze wszystkimi przychodami Spółki, w tym z przychodami generowanymi za pośrednictwem Spółki 1/ Spółki 2, tj. przychodami ze źródła pozostałe przychody (w tym z przychodami ze świadczenia usług wsparcia, przychodami ze sprzedaży na rzecz spółek węgla i gazu oraz energii elektrycznej) oraz przychodami kapitałowymi (przychodami z dywidend oraz ewentualnymi potencjalnymi przychodami z wynagrodzeń za umorzone czy też sprzedane akcje) należałoby powiązać odpowiednio ze źródłami przychodów: zyski kapitałowe i inne źródła. Konsekwentnie, koszty uregulowanych Odsetek powinny być na podstawie art. 15 ust. 2, 2a i 2b ustawy o CIT alokowane do obydwu źródeł przychodów odpowiednio według klucza przychodowego (wyliczonego jako stosunek odpowiednio łącznych przychodów ze źródła zysków kapitałowych osiągniętych przez Spółkę w ogólnej kwocie przychodów uzyskanych przez Spółkę oraz łącznych przychodów z innych źródeł osiągniętych przez Spółkę w ogólnej kwocie przychodów uzyskanych przez Spółkę) .

Odpowiednia alokacja kosztów Odsetek będzie jednym z warunków prawidłowego ustalenia dochodu/straty z danego źródła przychodów Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie uznania:

• czy odsetki od pożyczek zaciągniętych przez Spółkę w celu nabycia akcji innych spółek nie będą kosztem bezpośrednio związanym z przychodem &‒ jest prawidłowe,
  

• czy odsetki jako koszty podatkowe powinny być alokowane do dwóch źródeł przychodów, tj. zysków kapitałowych i innych źródeł przychodów &‒ jest nieprawidłowe.

W ramach nowelizacji ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1036, z późn. zm., dalej: updop), prawodawca ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r., poz. 2175) wprowadził szereg zmian. Jedną z nich jest wyodrębnienie nowego źródła przychodów przychodów z zysków kapitałowych.

Jak wynika z uzasadnienia ustawy nowelizującej, podział źródeł przychodów podatników podatku dochodowego od osób prawnych miał na celu ograniczenie optymalizacji podatkowych. Jednym z częstych mechanizmów optymalizacyjnych jest sztuczne kreowanie straty w operacjach gospodarczych dokonywanych z użyciem posiadanego majątku i obniżanie o wysokość takiej straty dochodów wygenerowanych w następstwie podstawowej działalności (działalności operacyjnej). Ograniczenie optymalizacji polega na uniemożliwieniu pomniejszania dochodu z jednego źródła przychodów o stratę z drugiego źródła przychodów (art. 7 ust. 5 updop).

Obowiązkowi wyodrębniania źródeł przychodów nie podlegają banki i inne instytucje finansowe. Zgodnie z art. 7b ust. 2 updop, w przypadku ubezpieczycieli, banków, podmiotów, o których mowa w art. 15c ust. 16 pkt 3 i 4, oraz instytucji finansowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe przychody wymienione w ust. 1, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a i f, zalicza się do przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Wydzielając odrębne źródło przychodów, ustawodawca zamieścił w ustawie katalog, w którym określił listę przychodów alokowanych do takiego źródła (art. 7b updop).

Zgodnie z art. 7b ust. 1 updop, za przychody z zysków kapitałowych uważa się:

1. przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym:
   1. dywidendy, nadwyżki bilansowe w spółdzielniach oraz otrzymane przez uczestników funduszy inwestycyjnych lub instytucji wspólnego inwestowania dochody tego funduszu lub tej instytucji, w przypadku gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów bez odkupywania jednostek uczestnictwa albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych,
   2. przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości,
   3. przychody z wystąpienia wspólnika ze spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,
   4. przychody ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny
   5. wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3,
   6. równowartość zysku osoby prawnej oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przeznaczonego na podwyższenie jej kapitału zakładowego, równowartość nadwyżki bilansowej spółdzielni przeznaczonej na podwyższenie funduszu udziałowego oraz równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej osoby prawnej lub spółki,
   7. dopłaty otrzymane w przypadku połączenia lub podziału spółek przez wspólników spółki przejmowanej, spółek łączonych lub dzielonych,
   8. przychody wspólnika spółki dzielonej, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
   9. zapłata, o której mowa w art. 12 ust. 4d,
   10. wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną, z tym że przychód określa się na dzień przekształcenia,
   11. odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3,
   12. odsetki od pożyczki udzielonej osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, jeżeli wypłata odsetek od takiej pożyczki lub ich wysokość uzależnione są od osiągnięcia zysku przez tę osobę prawną lub spółkę lub od wysokości tego zysku (pożyczka partycypacyjna),
   13. przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:
       • przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
       • przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
       • przychody spółki dzielonej;
2. przychody z tytułu wniesienia do osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, wkładu niepieniężnego;
3. inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym:
   1. przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia,
   2. przychody uzyskane w wyniku wymiany udziałów;
4. przychody ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną;
5. przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności wynikających z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych;
6. przychody:
   1. z praw majątkowych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7, z wyłączeniem przychodów z licencji bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych,
   2. z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych,
   3. z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub instytucjach wspólnego inwestowania,
   4. z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnych charakterze dotyczącej praw, o których mowa w lit. a-c,
   5. ze zbycia praw, o których mowa w lit. a-c.
   
   

Zgodnie z art. 7 ust. 2 updop, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11, art. 24a i art. 24b, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 updop.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami ze źródła przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

• został właściwie udokumentowany,

• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów lub wydatków, których wysokość zaliczenia w ciężar kosztów podatkowych została ustawowo ograniczona.

Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w posób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Z opisu wniosku wynika, że Spółka przed przystąpieniem do PGK zawarła umowy pożyczki w celu sfinansowania zakupu akcji dwóch Spółek Zależnych. Spółki te nie wchodzą w skald PGK. Wnioskodawca uważa że odsetki od pożyczki są kosztem podatkowym innym niż bezpośrednio związany z przychodem. Jednocześnie zamierza odsetki od pożyczki jako koszty podatkowe zaliczyć do dwóch źródeł przychodów: zysków kapitałowych i innych źródeł przychodów, co znajdzie odzwierciedlenie przy obliczaniu wyniku podatkowego PGK.

Wnioskodawca podkreśla, że głównym celem nabycia akcji w Spółkach Zależnych była chęć rozszerzenia zakresu prowadzonej działalności i czerpania z niej zysku. Wnioskodawca pełni wobec Spółek Zależnych funkcję holdingu zarządzającego.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi ustalenie, czy na gruncie zmian w updop wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2018 roku Spółka postępuje prawidłowo, alokując wydatki na odsetki od pożyczek zaciągniętych w celu nabycia akcji Spółek Zależnych jako koszty pośrednie związane zarówno ze źródłem przychodów kapitałowych jak i innym źródłem przychodów.

Zgodzić się należy ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że niniejszej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 8 updop, który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Użycie przez ustawodawcę określenia wydatki na nabycie oznacza, że do kosztów uzyskania przychodów ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji zalicza się wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji, tj. takie, bez których poniesienia skuteczne nabycie udziałów lub akcji nie byłoby możliwe. Takimi wydatkami są np. cena zakupu udziałów (akcji), opłaty notarialne, prowizja biura maklerskiego, podatek od czynności cywilnoprawnych, związane z ich zakupem. Zatem, zasada ta nie odnosi się do innych wydatków, które nie były wydatkami na nabycie udziałów/akcji.

Zatem, przez wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 updop, należy rozumieć wydatki, których poniesienie jest integralnie powiązane z nabyciem udziałów/akcji, tj. wydatki dokonane przez podatnika, bezpośrednio związane z nabyciem udziałów/akcji bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie udziałów/akcji.

Tym samym Wnioskodawca prawidłowo zakwalifikował wydatki na odsetki od pożyczek zaciągnięte na zakup akcji do kosztów pośrednich, gdyż nie mają one bezpośredniego związku z uzyskaniem przez Spółkę konkretnych przychodów.

W opinii Wnioskodawcy, wydatki na spłatę odsetek od pożyczki nie stanowią wydatku na nabycie akcji w Spółkach Zależnych zatem jako koszt podatkowy powinny być alokowane do źródła przychodów: zyski kapitałowe albo inne źródła przychodów. Spółka nie ogranicza swojej działalności w Spółkach Zależnych jedynie do czynności właścicielskich i zarządzania majątkiem tylko zamierza także czerpać inne przychody za pośrednictwem Spółek Zależnych. Dlatego Wnioskodawca uważa, że rozszerzenie działalności Spółki wobec Spółek Zależnych (świadczenie usług /sprzedaż towarów) i czerpanie z tego tytułu przychodów powoduje, że odsetki od pożyczki powinny być związane zarówno z przychodami ze źródła przychody kapitałowe jak i pozostałymi przychodami operacyjnymi.

Zdaniem organu podatkowego koszty pośrednie, które dotyczą przychodów z zysków kapitałowych określonych w art. 7b ust. 1 updop, winny być kwalifikowane do źródła, do którego kwalifikowane są przychody. W sprawie będącej przedmiotem wniosku, odsetki od pożyczek powinny być zaliczane jako koszty uzyskania przychodu z zysków kapitałowych. Za taką kwalifikacją przemawia wykładnia powołanego wcześniej art. 7b updop. W art. 7b ust. 1 updop ustawodawca wymienia zdarzenia w związku z zaistnieniem których podatnik osiąga przychody będące następstwem uzyskania przychodów z obrotu udziałami/akcjami. Nie są to wyłącznie przychody ze zbycia udziałów (akcji), ale także np. przychody z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości, przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów, czy też przychody uzyskane w wyniku wymiany udziałów.

Zauważyć więc należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie uzależnia kwalifikacji do źródła przychodów związanych z udziałami (akcjami), w zależności od celu nabycia przedmiotowych udziałów (akcji).

W każdej sytuacji koszty pośrednie związane z nabyciem udziałów (akcji) powinny być odnoszone do kosztów związanych z zyskami kapitałowymi.

Przychody z udziałów/akcji zaliczane są do przychodów z zysków kapitałowych, a zatem wszystkie wydatki (bezpośrednie i pośrednie) związane z nabyciem udziałów/akcji powinny być przypisane do źródła przychodów jakim są zyski kapitałowe.

Zatem, jeżeli w świetle art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a) updop przychody z tytułu zbycia akcji w spółce kapitałowej są przychodami ze źródła zyski kapitałowe, to do tego samego źródła należy zaliczyć koszty związane z nabyciem tych akcji, w tym koszty finansowania zakupu tych akcji w tym przypadku odsetki od pożyczek.

Tym samym wydatki na zapłatę odsetek od pożyczek ponoszone w celu nabycia akcji w innych podmiotach powinny być rozpoznawane wyłącznie jako koszty pośrednie poniesione ze źródła jakim są zyski kapitałowe i Spółka nie ma podstaw do alokowania kosztów odsetek do obu źródeł przychodów według klucza przychodowego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

w części prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej