Temat interpretacji
1. Czy prace opisane w stanie faktycznym, wykonywane przez poszczególne zespoły zespołu B+R spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, zgodnie z Ustawą o CIT i, czy koszty kwalifikowalne z nimi związane wskazane w art. 18d Ustawy o CIT mogą podlegać odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową? 2. Czy kosztami kwalifikowanymi prowadzonej działalności B+R, podlegającymi odliczeniu od podstawy opodatkowania Spółki w ramach stosowania ulgi na prace badawczo-rozwojowe, o której mowa w art. 18d ustawy o CIT, będą koszty zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, ponoszone w ramach opisanej w stanie faktycznym działalności zespołu B+R, w postaci: a). dokonywanych w danym roku podatkowym odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, b). nabycia materiałów, c). składników kosztów pracy zatrudnionych osób pracujących stale w ramach opisanych podzespołów zespołu B+R, których obowiązki są w całości tożsame z pracami wykonywanymi przez poszczególne podzespoły zaprezentowanymi w opisie stanu faktycznego, stanowiących koszty uzyskania przychodu takich jak wynagrodzenie podstawowe, wynagrodzenie za czas choroby, wynagrodzenie za urlop, premie, dodatkowe świadczenia oraz składek na rzecz zakładu ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, z wyłączeniem składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w całkowitym zakresie, w jakim rzeczywiście wykonują prace opisane w stanie faktycznym? 3. Czy momentem uznania kosztów za koszty kwalifikowane w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R będzie moment ich poniesienia, a więc kwalifikowalne będą te koszty które ujęto w księgach rachunkowych w danym roku podatkowym, w którym Wnioskodawca chce skorzystać z odliczenia, o ile stanowią koszty uzyskania przychodu?
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2018 r. (data wpływu 29 czerwca 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 sierpnia 2018 r. (data nadania 1 sierpnia 2018 r., data wpływu 8 sierpnia 2018 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP2-1.4010.263.2018.1.JS z dnia 25 lipca 2018 r. (data nadania 25 lipca 2018 r, data doręczenia 25 lipca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy:
- działalność poszczególnych zespołów B+R stanowi badawczo-rozwojową, co uprawnia do zastosowania ulgi, w myśl art. 18d cyt. ustawy - jest prawidłowe,
- koszty amortyzacji środków trwałych oraz WNiP, materiałów i koszty pracownicze stanowiące należności ze stosunku pracy (w przypadku gdy pracownicy faktycznie wykonują czynności z zakresu prac badawczo-rozwojowych) mogą stanowić koszty kwalifikowane, w myśl art. 18d ww. ustawy - jest prawidłowe,
- koszty pracownicze stanowiące należności ze stosunku pracy, (w przypadku gdy pracownicy faktycznie nie wykonują czynności z zakresu prac badawczo-rozwojowych, będąc np. na zwolnieniu lekarskim, urlopie itp.) mogą stanowić koszty kwalifikowane, w myśl art. 18d ww. ustawy - jest nieprawidłowe,
- momentem uznania kosztów za koszty kwalifikowane w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R będzie moment ich poniesienia, rozumiany jako moment rozpoznania w księgach rachunkowych - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 29 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ulgi na działalność badawczo-rozwojową.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
W niniejszym opisie stanu faktycznego została przedstawiona ogólna charakterystyka Spółki, a także dokładny opis działalności jej Działu Rozwoju IT (dalej: dział B+R, jednostka), którego dotyczy niniejszy wniosek o interpretację. .
W dalszej części stanu faktycznego został opisany szczegółowo charakter prac wykonywanych przez poszczególne zespoły. Prace prowadzone przez Spółkę opisane w niniejszym stanie faktycznym mają charakter ciągły, co oznacza, że były one rzeczywiście wykonywane przez cały rok 2017, są wykonywane w 2018 r. oraz będą realizowane w przyszłości. Wnioskodawca chciałby jednocześnie zaznaczyć, że pytania przedstawione we wniosku odnoszą się do aktualnego stanu prawnego i mają na celu skorzystanie z ulgi za rok podatkowy 2018, a także w kolejnych latach, przy założeniu niezmienionego stanu prawnego w tym zakresie.
Wnioskodawca będąc Spółką notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych, od 2005 r. prowadzi działalność jako X zgodnie z uregulowaniami Komisji Nadzoru Finansowego.
Spółka jest jednym z największych brokerów na świecie, stawiając na opracowywanie własnych, przełomowych technologii inwestycyjnych, a także ciągły rozwój.
Z uwagi na przyjętą strategię opierającą się na rozwoju technologii, w ramach struktury Wnioskodawcy wyodrębniony został Dział Rozwoju IT, prowadzący działalność, która w rozumieniu Spółki stanowi prace badawczo-rozwojowe, zgodnie z definicją wskazaną w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT (dalej: prace B+R), polegające na opracowywaniu i rozwijaniu wysoce innowacyjnych, kompleksowych rozwiązań w dziedzinie transakcji oraz inwestycji internetowych.
Celem wszelkich prac B+R prowadzonych przez Wnioskodawcę jest opracowywanie innowacyjnych technologii i rozwiązań pozwalających na rozwój produktów oferowanych klientom. Wnioskodawca w ramach działu B+R posiada rozbudowaną i zaawansowaną infrastrukturę pozwalającą przeprowadzać prace badawczo-rozwojowe. Dział B+R jest odpowiedzialny za rozwój narzędzi niezbędnych do sprawnego funkcjonowania systemów transakcyjnych XTB, a także modernizację i unowocześnianie systemów CRM zgodnie ze zidentyfikowanymi potrzebami rozwojowymi.
Obszary badawcze skupiają się przede wszystkim na wyeliminowaniu błędów i zapewnieniu funkcjonalności i bezpieczeństwa działania systemów, a także baz danych. Prowadzone są również prace B+R ukierunkowane na rozwój nowych systemów elektronicznego obrotu.
Główne rodzaje działań wykonywanych w ramach prac B+R, które pozwalają Spółce rozwijać ofertę produktową i wprowadzać innowacyjne rozwiązania, które wynikają z wewnętrznego regulaminu organizacyjnego działu B+R to między innymi:
- rozwijanie infrastruktury informatycznej XTB, m in. w celu zapewnienia odpowiednio efektywnej sieci, ciągłego unowocześniania serwerów oraz innych urządzeń aktywnych w XTB,
- tworzenie nowych lub udoskonalanie obecnych rozwiązań programowych wspomagających działalność XTB,
- tworzenie i rozwój kluczowych aplikacji transakcyjnych oraz systemów CRM,
- opracowywanie rozwiązań w zakresie wzrostu bezpieczeństwa pracy w sieci, jak i dostępów z zewnątrz,
- opracowywanie rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa przechowywania danych,
- tworzenie oraz wdrażanie nowych, innowacyjnych rozwiązań sprzętowych, sprzętowo-programowych oraz programowych w firmie,
- analiza możliwości rozwoju produktów, pod kątem obecnych rozwiązań technologicznych.
W ramach struktury organizacyjnej działu B+R wyodrębnione zostały trzy jednostki organizacyjne:
- Zespół administracji,
- Zespół programistów,
- Zespół właścicieli produktów,
spośród których dalej wyodrębniono zespół dwóch jednostek (zespół B+R), których prace mają charakter merytoryczny i związane są z pracami B+R Spółki. Na zespół B+R składają się następujące jednostki:
- Zespół programistów,
- Zespół właścicieli produktów.
W tym momencie Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że pytania przedstawione w niniejszym wniosku dotyczyć będą jedynie działalności zespołu B+R, który faktycznie wykonuje prace B+R opisywane wcześniej jako zgodne z definicją przedstawioną w ustawie o CIT (w rozumieniu Wnioskodawcy), a więc z pominięciem zespołu administracji.
Prace B+R prowadzone przez Spółkę realizowane są poprzez współpracę poszczególnych zespołów programistów oraz członków zespołu właścicieli produktów, odpowiedzialnych za opracowywanie kierunków strategicznych rozwoju produktów. Zadaniem zespołu właścicieli produktów jest identyfikowanie i analiza potrzeb rozwojowych w zakresie rozwiązań technologicznych wykorzystywanych w systemach za pomocą różnych metod, m. in. poprzez tworzenie grup badawczych. Następnie, wykorzystując wiedzę o dostępnych rozwiązaniach technologicznych, opracowują zakres merytoryczny przyszłych projektów B+R i zmian w systemach. Prace wykonywane przez zespół właścicieli produktów stanowią pierwszą fazę procesów związanych z pracami B+R i pozwalają na dalszy rozwój produktów realizowany przez poszczególne zespoły programistów, których prace są również bieżąco ukierunkowywane przez członków zespołu właścicieli produktów.
Realizacja prac badawczo-rozwojowych możliwa jest dzięki wysoko kwalifikowanym zasobom personalnym, jakimi dysponuje Spółka. Są to dedykowane zespoły pracowników z wyższym wykształceniem technicznym, zatrudnionych w zespołach zajmujących się pracami B+R, którzy systematycznie podnoszą swoje kwalifikacje zawodowe i uczestniczą regularnie w projektach badawczo-rozwojowych.
Jak opisano w dalszej części wniosku, wszelkie prace B+R związane z działalnością poszczególnych podzespołów zespołu B+R spełniają wszystkie przesłanki wskazane w ustawowej definicji działalności badawczo-rozwojowej, a więc stanowią działalność.:
- twórczą,
- obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe,
- systematyczną,
- wykorzystującą obecne zasoby wiedzy oraz tworzącą nowe zasoby wiedzy,
podejmowaną w celu tworzenia nowych zastosowań.
Powyższe przesłanki, zgodnie z którymi Wnioskodawca identyfikował swoją działalność jako badawczo-rozwojową, wynikają bezpośrednio z definicji wskazanej w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT, która została dokładnie przedstawiona w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy do pytania Nr 1 niniejszego wniosku.
Zakres działania oraz poszczególnych czynności wykonywanych w ramach działalności zespołu B+R przedstawiono poniżej.
Ze względu ciągły charakter prac zespołu B+R działania te były prowadzone w 2017 r., są kontynuowane w 2018 r. i będą realizowane w latach kolejnych.
Programiści
Programiści to osoby aktywnie uczestniczące w pracach B+R, dzielą się na poszczególne zespoły zajmujące się konkretnymi obszarami. Do obowiązków kadry na niniejszych stanowiskach należy m.in. opracowywanie nowych rozwiązań w zakresie systemów oraz udoskonalanie obecnych rozwiązań wykorzystywanych w systemach informatycznych firmy. W tym celu niezbędne jest wykorzystanie dostępnej wiedzy, w celu rozwiązania wyzwań techniczno-technologicznych, których pokonanie pozwala osiągnąć niedostępne wcześniej zastosowania w zakresie produktów Spółki. W celu rozwoju oferowanych przez Spółkę produktów i tworzenia dla nich nowych zastosowań projektują innowacyjne rozwiązania programistyczne i opracowują w tym zakresie narzędzia pozwalające osiągnąć nowe funkcjonalności w ramach działających już lub nowoutworzonych systemów. Osoby zatrudnione na tych stanowiskach są odpowiedzialne m in. za rozwijanie kodów programów, wraz z wstępnymi testami rozwiązań programistycznych. Programiści dzielą się na zespoły, które w ramach opisanych wyżej celów wykonują prace B+R związane z rozwojem poszczególnych systemów i produktów, zgodnie z opisami poniżej.
- xServer, xBackoffice
Zespół odpowiedzialny jest za tworzenie i rozwój systemowej infrastruktury transakcyjnej oraz odpowiednie zarządzanie ustawieniami i parametrami systemów transakcyjnych i administracyjnych. Zespół rozwija następujące systemy: xTG (xServer) - centralny system środowiska xServer odpowiedzialny m. in. za walidacje zleceń oraz zarządzanie centralną bazą danych. System stale rozwijany jest na bazie usprawnień, w tym w zakresie komponentów komunikujących się podczas realizacji procesów biznesowych. Prace B+R nad systemem pozwalają przy rosnących jego obciążeniach uniknąć konieczności dodawania urządzeń fizycznych, a więc zwiększają jego wydajność. Opracowywane są nowe, ulepszone protokoły komunikacji za pomocą których aplikacje webowe, czy mobilne, wymieniają z Serverem dane.
xCache - niezależny moduł środowiska. Server odpowiedzialny m. in. za wycenę w czasie rzeczywistym rachunków, oraz blokowanie środków finansowych oraz papierów, w razie konieczności. Prowadzone prace B+R skupiają się na analizie i badaniu możliwości przepisania modułu xCache na inny język programowania w celu uspójnienia struktury architektonicznej systemu oraz równolegle na możliwości usunięcia tego modułu poprzez zintegrowanie go z dotychczasowa architekturą xServera.
xSocial - niezależny moduł środowiska odpowiedzialny za kopiowanie transakcji klientów wg zadanych algorytmów śledzących transakcje zarejestrowanych providerów, odpowiedzialny za wyliczanie statystyk.
xManager - środowisko klient-serwer służące do ustawiania parametrów systemu xServer, śledzenia pracy systemu, generowania raportów, posiadające również możliwość podręcznego przechowywania danych w celu bezpiecznego i wydajnego wystawiania w odległych lokalizacjach. Trwające analizy i badania skupiają się na możliwości wykorzystania innego języka programowania umożliwiającego łatwiejszy dalszy rozwój funkcjonalności systemu i ze względu na swoją charakterystykę zwiększającego elastyczność komunikacji z innymi komponentami.
xAdministrator - panel administracyjny systemu umożliwiający ustawienia kluczowych parametrów pracy systemu. Wraz z rozwojem oferty firmy system musi spełniać coraz większe wymagania dotyczące grupowej konfiguracji stąd głównym zadaniem jest odpowiedni nakład prac i analiz mających na celu optymalizację takich operacji z równoczesnym zapewnieniem stabilności warstwy serwera.
xBO (backoffice) - moduł systemu rozwijany w celu obsługi zapytań o historyczne dane przy równoczesnym nie zajmowaniu zasobów odpowiedzialnych w strukturze systemu za działalność operacyjno-tradingową. W ramach wyzwań i potencjalnych usprawnień prowadzone są prace mające na celu zapewnienie odpowiedniej struktury i spójności bazy danych.
xOctopus - system klient-serwer wspomagający pracę działu Trading w celu nadzoru nad biznesową częścią pracy środowiska xServer, oraz odpowiedzialny również za pilnowanie polityki bezpieczeństwa systemów xServer oraz MT4.
Egzekutory - systemy budujące ofertę egzekucji zleceń w oparciu o dziesiątki parametrów i przetwarzane dane rynkowe, bezpośrednio też odpowiadają za egzekucję zleceń w części ofert. Ze względu na bardzo duże znaczenie jakości egzekucji w procesie świadczenia usług inwestycyjnych zadania ciągłego rozwoju i optymalizacji tej części systemu stanowią priorytet. W planach jest przepisanie egzekutorów na nowe, niskopoziomowe biblioteki i zmiana sposobu zapisu/składni w plikach konfiguracyjnych w celu, jak najbardziej wydajnego przetwarzania i minimalizacji wprowadzanych opóźnień.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności, wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę. Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizacje istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementację nowych, nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności, między innymi poprzez opracowanie nowych technologii i rozwiązań. Dla osiągnięcia celu niezbędne było i jest rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych, związanych m.in. z ograniczonymi możliwościami w zakresie redystrybucji danych, jednoczesnego przetwarzania tysięcy zleceń oraz wymaganej stabilności czasów odpowiedzi systemu w trakcie szczytowych obciążeń. Rozwój procesu polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościową obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. W toku prowadzonych prac, zespół skupia się przede wszystkim na obszarach badawczych, charakteryzujących się wyzwaniami i niepewnością o charakterze techniczno-technologicznym, dotyczących redystrybucji danych rynkowych do użytkowników rozproszonych po wielu lokalizacjach geograficznych na świecie z gwarantowaniem minimalnych opóźnień. Wyzwanie przed którym stają osoby odpowiedzialne za rozwój polega na odpowiednim odchudzeniu systemu oraz wykorzystaniu centrów serwowania plików w różnych lokalizacjach geograficznych. Jakość i stabilność połączeń wykorzystywanych przez ostatecznego odbiorcę - klienta, stanowi największe wyzwanie technologiczne w uzyskaniu pożądanych efektów i może negatywnie wpływać na skuteczność prowadzonych prac, jednoczesnego przetwarzania tysięcy zleceń wprowadzanych do systemu przez użytkowników, z minimalnym czasem wykonania zleceń i akceptowalnym czasem wysłania potwierdzenia do użytkownika. Wyzwanie technologiczne służące dalszemu rozwojowi polega na analizie możliwości wykorzystania wielu języków programowania, bibliotek i metod optymalizacji połączeń. Różnorodne konfiguracje pozwalają na testowanie i analizowanie scenariuszy, których przyszłe wykorzystanie umożliwi osiągnięcie optymalnej struktury systemu. Wyzwaniem technologicznym jest osiągnięcie możliwie maksymalnych wartości krańcowych możliwych dla danej technologii w kontekście jej ograniczeń zwiększenia stabilność czasów odpowiedzi systemu w trakcie szczytowych obciążeń. Koncepcją rozwiązania wyzwania technologicznego z tym związanego, jest zapewnienie równoległej obsługi wielu tysięcy zapytań, co wymaga prac nad wyborem optymalnych baz danych zapewniających ciągłe działanie systemu bez przerw (24h/7). Zarządzanie strukturą kontenerów aplikacyjnych oraz analiza wielu warstw wirtualizacji systemów operacyjnych aplikacji jest elementem zwiększającym szanse osiągnięcia końcowego celu. Architektura utrzymania systemu o charakterze ciągłego działania (24h/7) wiąże się z ryzykiem technologicznym ze względu na konieczność szybkiego przełączenia środowisk pomiędzy zdalnymi lokalizacjami geograficznymi. Niezbędna jest dodatkowa analiza dostępnych lub tworzenie/rozwój własnych serwisów odpowiadających za m. in. jego aktualizacje i monitoring.
Prowadzone prace związane są z charakterystyczną dla badań przemysłowych oraz prac rozwojowych, niepewnością o charakterze techniczno-technologicznym, między innymi z uwagi na ryzyko braku kompatybilności kodu produkcyjnego w stosunku do kodu implementowanego. Dodatkowo, silne zależności systemowe występujące wewnątrz klastra funkcjonalnego mogą prowadzić do niepożądanego transferu błędów pomiędzy poszczególnymi komponentami. W celu minimalizacji tego ryzyka niezbędne jest prowadzenie systematycznych prac rozwojowych w zakresie rozbudowanego mechanizmu testów i weryfikacji.
Prace w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów wpływających m. in. na funkcjonalność produktu. Ukierunkowane są m.in. na skrócenie czasu egzekucji zlecenia o ok 30% (z 22 ms do 15 ms) przy jednoczesnym zwiększeniu przepustowości systemu o ok. 80% (z 300 ord/s do 550 ord/s). Prace mają pozwolić też na dwukrotne skrócenie czasu poświęconego zarządzaniu systemami w dziale tradingu dzięki rozwojowi aplikacji xOctopus, odpowiadającej za integrację wielu narzędzi i procesów ręcznych w jeden system (pięć niezależnych aplikacji zastąpiono jednym rozwiązaniem).
- xREF (Risk, Executor, Feed)
Zadania zespołu opierają się przede wszystkim na opracowywaniu nowych rozwiązań umożliwiających rozwój systemu i narzędzi pozwalających na automatyczne zarządzanie ryzykiem w zakresie m.in. przetwarzania kwotowań dla instrumentów finansowych oferowanych przez firmę, a także na rozwoju protokołów komunikacyjnych wykorzystywanych przez partnerów biznesowych. Zespół odpowiada za rozwój następujących systemów:
CFA - system agregujący w czasie rzeczywistym ekspozycję każdego z klientów z różnych systemów transakcyjnych dostępnych w ofercie spółki. W ramach systemu rozbudowywana jest komunikacja CFA - bazy danych. Duży zakres przetwarzanych danych wymaga odpowiedniej analizy sposobu komunikacji z zewnętrznymi systemami. W celu ograniczenia częstotliwości wykonywanych w systemie przeliczeń prowadzone są prace mające na celu zasilenie systemu optymalnym strumieniem danych cenowych.
Egzekutory - systemy budujące ofertę egzekucji zleceń w oparciu o dziesiątki parametrów i przetwarzane dane rynkowe. Odpowiadają też bezpośrednio za egzekucję zleceń w części ofert Spółki. Ze względu na bardzo duże znaczenie jakości egzekucji w procesie świadczenia usług maklerskich zadania ciągłego rozwoju i optymalizacji tej części systemu stanowią priorytet. Przepisanie egzekutorów na nowe biblioteki i zmiana sposobu zapisu/składni w plikach konfiguracyjnych i optymalizacja pod kątem unikania wycieków pamięci RAM to zadania o charakterze badawczym, prowadzone przez odpowiedzialny zespół.
Connectory - moduły łączące się do zdalnych źródeł danych przede wszystkim cen ofertowych, transakcyjnych, wolumenów na różnych poziomach przetwarzających odczytane dane do postaci znormalizowanej. Poprzez mierzenie opóźnień występujących na connectorach Spółka bada i analizuje możliwości rekonfiguracji i przebudowy systemu mające na celu uzyskanie minimalnych czasów opóźnień. Pogłębione analizy kierują aktywność także w obszar zarządzania stroną hardware-ową, tj. odpowiednim dobieraniem konfiguracji i ilości sprzętu serwerowego dla connectorów.
Provider Switch - moduł zarządzający przełączaniem źródeł cen pomiędzy różnymi Connectorami w zależności od jakości cen mierzonej m. in. ilością kwotową, głębokością rynku, opóźnieniami.
OffersFeed - moduł budujący ceny wraz z wolumenami wg ofert Spółki skierowanych do klientów detalicznych oraz instytucjonalnych.
xRisk - system agregujący ekspozycje w różnych aspektach zapisujący stan i ich przekroczenia wyzwalający przekazywanie zleceń do dostawców płynności. Trwające prace mają na celu zwiększenie autentykacji i poprawę bezpieczeństwa systemu. Dodatkowo analiza możliwości zdublowania infrastruktury w celu osiągnięcia redundantnych środowisk stanowi zakres prac o charakterze rozwojowym.
xConfingServer - serwis odpowiedzialny za redystrybucję parametrów cen pomiędzy serwerami feedów a modułami xServera, kompatybilny z bezpośrednimi narzędziami do podglądu oraz modyfikacji wykorzystywane przez dział Tradingu. W zakresie prowadzonych prac rozwojowych wykonywana jest analiza możliwości przepisania serwisu na ogólnodostępne bazy danych (MongoDB). Ma to na celu zwiększenie transparentności i elastyczności rozwiązania oraz zapewnienie odpowiedniej autentykacji i wersjonowania systemu.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności, wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę. Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementacje nowych nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności, między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologu i rozwiązań. Aby osiągnąć cel niezbędne było rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych związanych m.in. z ograniczonymi możliwościami w zakresie przetwarzania bardzo dużych ilości kwotowań, zapewnieniem optymalnej architektury połączeniowej, szybkością przetwarzania dostępną w aktualnych systemach. Realizowane prace dotyczą przede wszystkim opracowania nowych rozwiązań w zakresie optymalizacji i skalowania, tak aby finalnie uzyskać efekt w formie zapewnienia maksymalnego przepływu cen, zmniejszenia opóźnień w dostarczanych kwotowaniach oraz utrzymania spójności danych. Rozwój procesu polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościową obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą również być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. Większość prowadzonych prac polega na tworzeniu odpowiednich zmian w kodzie źródłowym, których efektem są udoskonalone rozwiązania w zakresie optymalizacji oprogramowania, kodu źródłowego oraz obsługi nowych funkcjonalności. Wykonywane działania optymalizują oprogramowanie w zakresie zwiększenia wydajności przetwarzania informacji, zwiększenia ergonomii dostarczania nowych funkcjonalności oraz zwiększenia zastosowania produktu.
W toku prowadzonych prac, zespół skupia się przede wszystkim na obszarach badawczych charakteryzujących się wyzwaniami i niepewnością o charakterze techniczno-technologicznym dotyczących:
- przetwarzania bardzo dużych ilości napływających z zewnętrznych źródeł kwotowań instrumentów finansowych. Krytyczność procesu egzekucji zleceń składanych przez klientów wymusza zachowanie najwyższych reżimów czasowych przetwarzania cen w systemach zarówno w aspekcie egzekucji jak i prezentacji danych. Odbywające się prace B+R skupiają się na zmianie protokołów z uni-castowych TCP na multi-castowe UDP,
- rozwijania optymalnej architektury połączeniowej. Duza ilość dostawców danych zróżnicowanych pod kątem formatu danych, protokołów połączeniowych i infrastruktury technicznej (MPLS, VPN. Icased lines, internet) wymaga odpowiedniego nakładu prac analitycznych, pomiarowych i technicznych w celu rozwoju architektury. Prowadzone prace B+R skupiają się przede wszystkim na właściwej ich unifikacji,
- zwiększania szybkości przetwarzania zapytań przez system walidujący ekspozycje na kontach klientów,
- utrzymania spójności konfiguracji (problem dualności lokalizacji komponentów systemu). Restrykcyjne wymagania w zakresie utrzymania ciągłości działania systemów wymuszają zapewnienie odpowiedniej struktury technicznej, niskich czasów przełączeń pomiędzy środowiskami w jednej i pomiędzy wieloma lokalizacjami geograficznymi.
Działania w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów, wpływających m. in. na funkcjonalność produktu. Podstawowym celem wdrażania innowacyjnych rozwiązań jest uzyskanie wysokiej stabilności przy jednoczesnym zachowaniu niskiego czasu przetwarzania danych. Prace ukierunkowane są m.in. na wprowadzenie bezpośredniego źródła cen dla systemu CFA, co umożliwi dziesięciokrotne zmniejszenie występowania opóźnień egzekucyjnych. Rezultatem prowadzonych prac będzie brak konieczności restartu systemu w przypadku przeprowadzania wybranych zmian konfiguracyjnych (zmniejszenie liczby restartów systemu xRisk) oraz stworzenie automatycznego kalkulatora spreadów końcowych na instrumentach, które pięciokrotnie ograniczą czas poświęcony na ten proces przez dział Trading-u.
- xMobile (iOS i Android)
Zespół odpowiedzialny jest za opracowywanie nowych rozwiązań w zakresie aplikacji na urządzenia mobilne (smartfony i tablety) - łączących się i kompatybilnych z systemami transakcyjnymi i innymi systemami dostarczającymi dane wymagane dla prawidłowej obsługi umowy klienta. Wiąże się to z koniecznością opracowania rozwiązań dla aplikacji dostosowanych do zmian, jakie zachodzą w tych systemach, co wymaga kompleksowej analizy oraz wykorzystania wiedzy w celu ulepszenia produktu. Zespół odpowiedzialny jest za rozwój m.in. następujących systemów:
xStation Mobile (iOS, Android) - aplikacje na urządzenia mobilne: smartphones, tablets oraz smartwatches. Dotychczasowe urządzenia iOS-owe rozwijane były przy użyciu technologii Objectve C. W ramach rozwoju planowane jest przepisanie aplikacji na język Swift z użyciem koncepcji programowania reactive programming. W zakresie urządzeń z systemem operacyjnym Android obecną technologię Java Spółka planuje przekonwertować w ramach prac B+R na język Kotlin z wykorzystaniem reactive programming.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności, wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę. Prowadzone prace badawczo-rozwojowe w wyżej wspomnianych systemach skupiają się na obszarach badawczych związanych z opracowywaniem rozwiązań pozwalających na udoskonalenie procesów wytwórczych aplikacji dla wielu urządzeń. Zespół koncentruje się na budowie optymalnej architektury połączeniowej systemu transakcyjnego oraz innych systemów, z którymi komunikuje się aplikacja. Rozwiązanie powyższych problemów pozwoli na zwiększenie liczby użytkowników aplikacji przy równoczesnym zapewnieniu odpowiedniej szybkości i stabilności działania. Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementację nowych nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań. Aby osiągnąć cel niezbędne było i jest rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych związanych z ograniczonymi możliwościami m.in. w zakresie wymagań energetycznych oraz jakości połączenia. Rozwój procesu polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościową obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. Realizowane prace dotyczą także ciągłej optymalizacji i skalowania, tak aby zapewnić optymalne działanie zgodnie z charakterystyką aplikacji mobilnych (np. niskie wymagania energetyczne pod kątem optymalnego działania baterii, utrzymanie działania aplikacji przy słabej jakości połączenia). W zakresie poprawy powyższego analizowane jest odciążenie procesora graficznego telefonu dzięki liczbie użytych gradientów, zmniejszenie obciążenia procesora telefonu poprzez zmniejszenie ilości transferu danych z zastosowaniem mechanizmu lokalnych pamięci podręcznych. Większość prowadzonych prac polega na tworzeniu odpowiednich zmian w kodzie źródłowym, których efektem jest optymalizacja oprogramowania, kodu źródłowego oraz obsługa nowych funkcjonalności. Wykonywane działania optymalizują także oprogramowanie w zakresie zwiększenia ergonomii i elastyczności interfejsu użytkownika.
Prace w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych aspektów - wpływających m.in. na funkcjonalność produktu ukierunkowane są np.: na skrócenie czasu przygotowania, a w następstwie skrócenie czasu (z kilku dni do kilku minut), wydawania nowych wersji dla środowisk testowych i produkcyjnych, dzięki opracowaniu innowacyjnego procesu i narzędzi continuous integration. Prace mają też pozwolić ograniczyć liczbę błędów krytycznych które pojawiają się w środowisku testowym. Zespół pracuje również nad rozwojem narzędzi migracji nowych protokołów komunikacyjnych dla systemu xOptions, które wpływają na znaczną poprawę szybkości działania platformy transakcyjnej poprzez wprowadzenie selektywnego subskrybowania usług.
- Integration
Zespół jest odpowiedzialny za merytoryczne, równoległe ukierunkowywanie prac prowadzonych w innych zespołach rozwojowych oraz w ramach samodzielnych zadań. Zadania grupy skupiają się m.in. na dostarczaniu rozwiązań, które zapewniają odpowiednio efektywny proces obiegu danych w systemach, wykorzystywanych w ramach prac B+R, dzięki czemu możliwe jest opracowywanie nowych, udoskonalonych wersji oprogramowania dla środowisk testowych i produkcyjnych. Zespół Integration tworzy także jeden z głównych komponentów zaangażowanych w proces obiegu zleceń i danych. W ramach prac grupa rozwija następujące systemy:
xStation servers - klaster serwerów integrujący wszystkie usługi domu maklerskiego. Wyzwania w procesie wytwarzania oprogramowania skupiają się na optymalizacji protokołu w celu zwiększenia przepustowości systemu, zmniejszeniu payloadu z zastosowaniem zaawansowanych metod kompresji danych. Zespół pracuje również nad automatycznym zwiększeniem elastyczności zmian zasobów klastra w celu możliwości obsłużenia zmieniającej się w czasie ilości użytkowników. Dodatkowo prace wpływają także na zintensyfikowanie prac nad bezpieczeństwem dostępu do systemu i ochroną przed atakami ODoS w warstwie aplikacji.
API dla aplikacji wewnętrznych - wewnętrzne szyny danych służące do kooperacji dziesiątków systemów wewnętrznych domu maklerskiego. Stojące przed Spółką wyzwania w zakresie API to zmniejszanie opóźnień w transmisji danych pomiędzy systemami, oraz podniesienie niezawodności szyny z możliwością odbudowy stanu.
API dla klientów i partnerów biznesowych - interfejs dostępu do środowiska. Server dla klientów detalicznych oraz klientów instytucjonalnych umożliwiający tworzenie własnych systemów/aplikacji m.in. do wykonywania transakcji budowania raportów, tworzenia analiz.
XNotyfikator - serwer integrujący różnego rodzaje źródła danych, którego celem jest ich rozsyłanie do aplikacji klientów zgodnie z polityką subskrypcji. Poza pracami optymalizacyjnymi analizowane i testowane są możliwości integracji systemu z innymi dostawcami usług typu mail, SMS, mobile push.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę. Prowadzone prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu jest celem realizowanym w zakresie implementacji nowych nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności, między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań, które pozwoliły na rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych. Aby osiągnąć cel niezbędne było rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych, związanych z ograniczonymi możliwościami m.in. w zakresie opracowania odpowiedniej architektury pozwalającej na łączność pomiędzy systemami, przepustowości serwerów oraz szybkości przetwarzania danych. Innowacyjna obsługa zarządzania kodem źródłowym, pozwoli na optymalizację ilościową i jakościową dotychczas stosowanych rozwiązań za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. Prowadzone prace polegają m.in. na rozwijaniu kodu źródłowego oraz analizie w celu identyfikacji komponentów powstałych na styku z systemami integrowanymi w ramach platformy uStation server.
Prace B+R mają na celu zapewnienie optymalnej architektury dla całości zastosowanego rozwiązania wraz z elementami łączącymi poszczególne systemy i podsystemy innowacyjnym rozwiązaniem, którego opracowanie wiąże się z rozwiązaniem zagadnienia technologicznego będzie również zapewnienie funkcjonalności wielu wersji API (aplication protocoł interface). służących do komunikacji między systemami. Do zadań zespołu należy również opracowanie spójnej struktury kodu i połączeń, pozwalających na dużą elastyczność w zakresie planowania zmian technologicznych i biznesowych.
Prace w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów wpływających m.in. na funkcjonalność produktu. Ukierunkowane są m.in. na zmniejszenie czasu przetwarzania informacji związanych z cenami instrumentów finansowych. Dwukrotnie zwiększona ma zostać przepustowość serwera, w związku z czym jeden serwer będzie mógł obsługiwać większą liczbę klientów. Dziesięciokrotnie zwiększona zostanie również liczba obsługiwanych klientów wewnętrznych aplikacji typu Widget, przez jeden serwer xStation. Prowadzone prace pozwolą na znaczne uproszczenie procesu skalowania dodawania oraz konfiguracji kolejnych instancji serwera xStabon. Wprowadzenie automatyzacji i skrócenie czasu przeprowadzania wydań na środowiska testowe i produkcyjne umożliwi nieosiągalne wcześniej całodobowe działanie systemu
- xStation
Zespół odpowiedzialny jest za opracowywanie webowych i desktopowych aplikacji klienckich, które muszą łączyć się i być kompatybilne z systemami transakcyjnymi i innymi systemami odpowiedzialnymi za dostarczanie danych. Zespół rozwija takie systemy, jak:
- platformę transakcyjną xStation 3 (w ramach tego produktu również xSocial, xOptions (frontendi oraz xMam) - platforma do handlu różnymi klasami instrumentów finansowych, z rozbudowanym modułem analitycznym i edukacyjnym, zawierająca również moduł do handlu opcjami binarnymi oraz handlu społecznościowego. Platforma projektowana w oparciu o Flash Adobe Ptayer. W ramach prac platforma przeprojektowywana na język HTML5 we frameworku Angular JS,
- platformę transakcyjną xStation 5 - najnowsza wersja platformy do handlu różnymi klasami instrumentów finansowych z rozbudowanym modułem analitycznym i edukacyjnym.
Zastosowana technologia HTML5 umożliwia znaczące usprawnienia wykonania testów automatycznych i m. in. optymalne wykorzystanie bazy danych przeglądarki. Dodatkowo w toku prowadzone jest badanie pod kątem przejścia z framework Angular Js przy użyciu Type Script na Angular w wersji najnowszej (minimum v5 2.10).
wtCreator (wersje pod xStation 3 oraz xStation 5) - generator wersji xStation3 oraz xStation5 dla klientów instytucjonalnych Spółki, odpowiedzialny za zwiększenie elastyczności w dostosowaniu platformy do konkretnych wymagań klienta instytucjonalnego i ułatwienie mu pracy w procesie tworzenia wersji dedykowanej. Pozwala również na wykorzystanie technologii umożliwiającej działania użytkowników także za pomocą urządzeń mobilnych.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności, wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę. Prowadzone prace skupiają się na obszarach badawczych związanych z optymalizacją warstwy układu danych dla użytkowników w różnych lokalizacjach geograficznych. Usprawnienia w dużej mierze bazują na analizie zachowań użytkowników platformy w celu usprawnienia ich pracy poprawienia czytelności dodawania różnego rodzaju analityczno-edukacyjnych narzędzi. Prowadzone są również prace nad optymalizacją działania systemu na różnych przeglądarkach internetowych, systemach operacyjnych oraz konfiguracją sprzętową. Zespół pracuje również nad ulepszonymi rozwiązaniami w zakresie procesowania oraz obsługi danych spływających do systemu, które pozwolą w przyszłości na bardziej optymalne działanie z umknięciem krytycznych błędów oraz zwiększą potencjał rozwoju firmy przez dostarczanie skutecznych narzędzi inwestycyjnych klientom.
Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementację nowych, nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności, między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań. Aby osiągnąć cel niezbędne było i jest rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych, związanych z ograniczonymi możliwościami m.in. w zakresie szybkości ładowania i modularności platformy transakcyjnej. Odpowiednie wykorzystanie języka programowania HTML5 umożliwiło użycie tej samej wersji kodu dla różnych trybów uruchamiania aplikacji, co stanowiło kluczowe usprawnienie. Rozwój procesu polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościową obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. Realizowane prace dotyczą m.in. ciągłej optymalizacji i skalowania, tak aby zapewnić efektywne działanie aplikacji na różnych przeglądarkach internetowych i systemach operacyjnych. Wykonywane działania pozwalają na rozwój oprogramowania w zakresie dostarczenia nowych funkcjonalności zwiększających zastosowanie produktu.
Prace w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów wpływających m in na funkcjonalność produktu. Ukierunkowane są m.in. na zmniejszenie czasu ładowania platformy, co udało się poprawić o 23.3%, a także optymalizację architektury sprzętowej, co udało się osiągnąć poprzez opracowanie alternatywnych rozwiązań i rezygnację z pośrednich komponentów (typu proxy) pomiędzy aplikacjami typu front-end, a serwerem transakcyjnym. Prace mają na celu również zwiększenie modularności platformy, a koncepcją rozwiązania zagadnienia jest rezygnacja z komponentu odpowiedzialnego za zarządzanie zakładkami i stworzenie biblioteki, umożliwiającej pełną kontrolę nad platformą (prace te nie są związane ze standardowym poprawieniem interfejsu). Prace ukierunkowane są również na opracowanie własnego, innowacyjnego rozwiązania, jakim jest biblioteka do obsługi połączenia webSocket-owego, która zastąpi mniej efektywną bibliotekę Socket.io.
W związku z migracją na nowy protokół komunikacji zwiększona zostanie szybkość działania platformy transakcyjnej poprzez wprowadzenie selektywnego subskrybowania się do usługi:
- DWH (DataWarehouse)
Zespół odpowiedzialny jest za opracowywanie rozwiązań pozwalających na zbieranie danych z poszczególnych systemów i redystrybucję ich do innych systemów które wymagają tych danych w formie przetworzonej (np. do systemów księgowych). Zespół tworzy także nowe rozwiązania w zakresie narzędzi biznesowych i marketingowych, niezbędnych do bieżącej kontroli działalności Spółki, poprzez rozwój następujących systemów:
- hurtownia danych oparta na SQL Server 2016 - system importujący dane z systemów transakcyjnych domu maklerskiego i agregujący te dane w kostkach OLAP, bazach danych i umożliwiający generowanie przekrojowych raportów analitycznych, system gromadzenia danych dla partnerów biznesowych (na potrzeby m.in. raportowania i analiz),
- aplikacja do parsowania logów platform transakcyjnych - zestaw parserów odczytujących dane z systemów tradingowych, przekształcających je do postaci znormalizowanej,
- aplikacja do robienia korekt transakcji - system klient-serwer zarządzający procesem uznawania, akceptowania i wykonywania korekt w transakcjach klientów.
W toku prowadzonych prac zespół DWH, skupia się na obszarach badawczych dotyczących zapewnienia wymaganej stabilności i pojemności baz danych, w celu ulepszenia oferowanego produktu. Zespół zapewnia również spójność baz danych pomiędzy różnymi bazami, systemami i przygotowywanymi raportami. Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę. Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementację nowych, nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności, między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań. Aby osiągnąć cel niezbędne było i jest rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych, związanych z ograniczonymi możliwościami, m.in. w zakresie wydajności pojemności i szybkości baz danych. Rozwój procesu polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościową obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. Realizowane prace dotyczą m. in. ciągłej optymalizacji i skalowania, tak aby zapewnić optymalne działanie hurtowni w zakresie zwiększania wydajności i pojemności baz oraz szybkości ich działania. Spółka w ramach prac B+R odpowiednio dostosowała m.in. najnowsze systemy DBMS zaimplementowane na najnowszych serwerach bazodanowych. Pozwoliło to osiągnąć kilkukrotnie niższe czasy generowania raportów oraz zwiększyć równoległość jednocześnie przetwarzanych procesów. Ponad dwukrotnie zmniejszył się czas importu i przetwarzania danych na wejściu do systemu.
Prace w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów wpływających m.in. na funkcjonalność produktu. Ukierunkowane są m.in. na skrócenie czasu importu danych z bazy danych do systemów księgowych o 50%, czy też skrócenie czasu generowania raportów na odpowiednim serwerze raport Server z 1 minuty do 40 sekund. Prace rozwojowe w zakresie wspomnianych systemów mają również pozwolić na optymalizację generowania korekt tworzonych hurtowo oraz skrócenie czasu procesowania narzędzi analityki biznesowej podczas odświeżania danych o blisko 95%. Prace zespołu DWH ukierunkowane są również na skrócenie czasu importu danych z systemów transakcyjnych do bazy danych o około 60%.
- xWallet/xTransfers (xGTW - Gateway, Transfer, Wallet)
Zespół odpowiedzialny jest za tworzenie i rozwijanie aplikacji Client Office, łączącej się z systemem transakcyjnym i innymi systemami dostarczającymi dane wymagane dla prawidłowej obsługi umów klientów. Zespół tworzy i rozwija również systemy odpowiedzialne za realizacje na rachunkach wpłat, wypłat transferów, jak również rozwija procesory płatności. Odpowiedzialny jest także za rozwój procesu autoryzacji oraz za system rozprowadzania danych do licznych podsystemów. W ramach prac rozwijane są następujące systemy:
- xWallet (Client office) - portal do zarządzania ustawieniami, prezentacją informacji oraz umożliwiający dokonywanie wpłat/wypłat dla klientów indywidualnych. Dostosowanie w warstwie frontowej technologu HTML5 umożliwia znaczące usprawnienia wykonania testów automatycznych, jak również optymalne wykorzystanie bazy danych przeglądarki. Prowadzone jest także badanie pod kątem przejścia z framework Angular Js przy użyciu Type Script na Angular w wersji najnowszej minimum v5 2.10,
- xTransfers - system do zarządzania wpłatami/wypłatami środków za pośrednictwem różnych kanałów dystrybucyjnych, działający w różnych regionach działania domu maklerskiego. Prowadzone analizy skupiają się w obszarze optymalizacji wykorzystywanych parserów json oraz zapytań do bazy danych (aktualizacja bazy danych Postgresql do wersji 9.6). Dodatkowo wprowadzane są usprawnienia pod kątem skrócenia czasów, jak również trwają prace nad zwiększeniem stabilności updatów systemu z wykorzystaniem skryptów fabric, a także wykorzystanie technologii Ansible.
xGateway - szyna systemowa odpowiadająca za procesy backendowe i administracyjne, z usprawnieniami analogicznymi do prowadzonych prac i zmian w systemie xTransfers.
CDB - centralny system do autentykacji i autoryzacji klientów indywidualnych oparty o technologię OAuth2. Usprawnienia systemu skupiają się na zmianach struktury danych bazy danych i poszukiwaniu optymalnych ustawień poprzez m.in. instalowanie i testy najnowszych wersji dostępnych baz danych i analizy ich optymalnych konfiguracji.
Xamel - wewnątrzfirmowa szyna danych umożliwiająca wymianę informacji pomiędzy różnymi systemami domu maklerskiego. W rozwoju aplikacji Spółka skupia się na zwiększeniu bezpieczeństwa procesu poprzez dodanie circuit breaker oraz aktualizacji bibliotek Apache Camel. W zakresie zwiększania bezpieczeństwa wprowadzana jest technologia Spring boot.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności, wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę.
W toku prowadzonych prac, zespół skupia się przede wszystkim na obszarach badawczych, charakteryzujących się wyzwaniami i niepewnością o charakterze techniczno-technologicznym, dotyczących:
- odpowiedniej obsługi wielu przeglądarek i systemów operacyjnych oraz prawidłowość działania aplikacji na urządzeniach mobilnych. Analizowanym wyzwaniem jest obsłużenie różnic w wykonywaniu Java scripts wynikających z różnych implementacji Java Scrypt w poszczególnych wersjach,
- skalowalności rozwiązania w celu zapewnienia odpowiedniej szybkości odpytania o niezbędne w procesie autoryzacji dane. W tym zakresie wprowadzane są:
- zmiany i testy konfiguracji baz danych ich odpowiednie updaty, zmiany konfiguracji, czy mechanizmy load balancing,
- utrzymania spójności architektury dla obsługiwanych banków i procesorów płatności,
- zarządzania istniejącymi i nowo dodawanymi połączeniami do systemu integracyjnego (szyny integracyjnej).
Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementację nowych, nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności, między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań. Aby osiągnąć cel niezbędne było i jest rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych związanych z ograniczonymi możliwościami m. in. w zakresie zapewnienia odpowiedniej architektury, szybkości ładowania komponentów aplikacji oraz komunikacji pomiędzy systemami a platformami. Realizowane prace mają na celu zapewnienie sprawnego działania aplikacji CO na różnych przeglądarkach internetowych, urządzeniach mobilnych i systemach operacyjnych. Wykonywane działania mają na celu rozwój oprogramowania w zakresie dostarczenia nowych funkcjonalności zwiększających zastosowanie produktu. Prowadzone prace polegają na tworzeniu odpowiednich zmian w kodzie źródłowym na styku tych systemów zapewniając zwiększanie spójności, szybkości i efektywności komunikacji. Prace wykonywane są za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej.
Prace w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów wpływających m.in. na funkcjonalność produktu. Ukierunkowane są m.in. na skrócenie czasu wyświetlania wyników weryfikacji dokumentów klienta z 20-25 sekund do 1 sekundy. Rezultatem prac zespołu ma być również optymalizacja czasu ładowania komponentów aplikacji Pokój inwestora. Prace rozwojowe nad dostosowaniem architektury aplikacji Pokoju Inwestora na SPA (Single Page Application) mają przyspieszyć kilkadziesiąt razy czas przejść pomiędzy podstronami. Prace nad opracowaniem oraz wdrożeniem aplikacji TinyURL mają pozwolić również na skrócenie długości wysyłanych wiadomości tekstowych z autologującym linkiem do aplikacji. Działania zespołu skupiają się również na opracowaniu aplikacji Xamei, której nowe funkcjonalności pozwolą zwiększyć szybkość wymiany komunikatów pomiędzy systemami, a platformami nawet do 25%.
Intemai Auditing
Zespół odpowiedzialny jest za rozwój licznych systemów pod kątem optymalizacji ich współdziałania, dzięki czemu możliwe jest udoskonalanie oferty produktów oferowanych przez Spółkę, a także ulepszanie procesów poprzez wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań. Działania zespołu polegają na opracowywaniu narzędzi i rozwiązań, dzięki którym niezbędne zmiany i modyfikacje mogą być wdrażane do systemów przez inne zespoły w celu ulepszenia produktów. Dzięki pracom zespołu możliwa jest poprawa przejrzystości rozwiązań, szybkości działania, zwiększanie wydajności poszczególnych komponentów oraz poprawa spójności kodu źródłowego. Zespół tworzy narzędzia, definiuje miary oraz opisuje zdobytą nową wiedzę w postaci raportów, dzięki którym możliwe jest zweryfikowanie wydajności, stabilności, czasu odpowiedzi oraz innych parametrów systemów IT pracujących w Spółce. Zespół odpowiada też za zapewnienie wymaganej precyzji wydajności systemów, która pozwala na rozwój produktów.
Prace w zakresie rozwoju systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów wpływających m.in. na funkcjonalność produktu. Ukierunkowane są m.in. na zwiększenie wydajności przetwarzania zleceń o 20%, a także skrócenie czasu odpowiedzi przy dużych obciążeniach systemowych z 12s do około 800ms. Prace prowadzone w zespole dotyczą z jednej strony rozwoju produktów i narzędzi związanych bezpośrednio z pracami pomiarowo-raportowymi, a z drugiej strony wpływają na jakość oraz wydajność pozostałych produktów, nad którymi pracują pozostałe zespoły. Niezależnie od powyższych celów, zespół ma istotny udział przy rozwoju procesu oprogramowania. Efektem prac zespołu są m.in. dziesiątki scenariuszy testowych pozwalających na określenie wydajności systemów. Bazując na zaprojektowanych scenariuszach, zespół przeprowadza testy oraz generuje raporty porównawcze, dzięki którym jest w stanie zidentyfikować zmiany wydajności systemu w miarę jego rozwoju. Głównym celem, a zarazem wyzwaniem techniczno-technologicznymi zespołu jest poszukiwanie powtarzalnych i wiarygodnych miar do badania systemów IT, tak aby pozwoliły one na jak najwierniejsze przybliżenie rzeczywistych warunków funkcjonowania tych systemów. Doświadczenia zebrane w toku prac zespołu pozwalają na stworzenie wiedzy, umożliwiającej odpowiednie dobranie architektury do nowego systemu, a dzięki przygotowanym scenariuszom testowym również na wczesną weryfikację usterek.
Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanych produktów, jak i optymalizację istniejących procesów. Rozwój produktów ma na celu implementację nowych niedostępnych wcześniej rozwiązań których wykorzystanie wpływa na nowe funkcjonalności produktów. Aby osiągnąć cel niezbędne było i jest rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych związanych z ograniczonymi możliwościami m in. w zakresie szybkości działania, wydajnością poszczególnych komponentów oraz spójności kodu źródłowego. Rozwój procesów polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościową obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. W szczególności, w Spółce prowadzane były prace nad wykorzystaniem różnych protokołów komunikacyjnych, jak i przeprowadzono dziesiątki badań z różnymi scenariuszami wykorzystującymi różne technologie. Zespół dokonywał m.in. pomiarów na TCP/UDP, z kernel bypassem, inplace parkingiem, infinibandem, przy wykorzystaniu różnych bibliotek bezpośrednio dostępnych lub opakowanych w wrappery. Zespół wykonał kilkadziesiąt scenariuszy testowych badających różne aspekty działania systemu, m.in. handlowania równoległe na wielu kontach, jednym koncie, z różnymi interwałami, na różnych ofertach. Badał on także logowania przez kilka dostępnych kanałów komunikacyjnych.
- xCRM/xSF
Zespół odpowiedzialny jest za rozwój systemu CRM wraz z zapewnieniem odpowiedniej kompatybilności i komunikacji z innymi systemami w celu udoskonalenia operacyjnych m.in. otwierania rachunku inwestycyjnego klienta, zmiany danych, udostępnienia różnych atrybutów rachunku, czy komunikacji z klientem. Rozwój systemu pozwala więc bezpośrednio na poprawienie funkcjonalności oferowanych produktów. Dodatkowo zespół uczestniczy w pracach dotyczących przyśpieszenia procesów monitorowania bieżącej aktywności klienta pod kątem zgodności z przepisami AML. Zespół rozwija następujące systemy:
CRM - system zarządzania klientami oparty o platformę Salesforce, zintegrowany m.in. z systemami webowymi, tredingowymi, transferowymi, księgowym. Prace o charakterze analityczno-badawczym skupiają się na rozwoju aplikacji programowanych w języku Java, z celem optymalizacji kluczowych procesów. Rozwijane i usprawniane są aplikacje służące synchronizacji informacji w rożnych aplikacjach z klastra funkcjonalnego. Dodatkowo analizy i badania skierowane są na skrócenie czasów komunikacji pomiędzy systemem CRM a innymi podsystemami poprzez wykorzystanie replikacji danych na bazie Postgres i komunikację streaming API (biblioteka CometD).
Live Agent (z wewnętrznymi komponentami komunikacji i interfejsu) - wielojęzyczny system komunikacji tekstowej do komunikacji z klientami zintegrowany z systemem CRM Spółki. Optymalizowany on jest poprzez opracowywanie rozwiązań unifikujących możliwości obsługi wielu oddziałów i umożliwiających obsługę funkcjonalności niedostępnych w źródłowym kodzie.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalnością wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę.
W toku prowadzonych prac zespół skupia się przede wszystkim na obszarach badawczych, charakteryzujących się wyzwaniami i niepewnością o charakterze techniczno-technologicznym, dotyczących:
- utrzymywania spójnej architektury dla obsługi oddziałów w różnych krajach z obsługą wielojęzyczną. Prowadzone prace wymagają odpowiednio optymalnego wykorzystania kodu systemu CRM oraz opisanych powyżej systemów bazujących na własnym kodzie,
- skrócenia czasu dostosowania kodów źródłowych do zmieniającego się otoczenia,
- efektywnej i bezawaryjnej komunikacji z systemami powiązanymi w procesie wymiany danych. W tym zakresie istotny jest aspekt stabilności środowiska na którym funkcjonują komponenty realizujące procesy biznesowe oraz tworzenie warstw pośrednich odpowiadających m.in. za integralność danych zapewnienia bezpieczeństwa, poufności i integralności przetwarzanych danych.
Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementację nowych, nieosiągalnych wcześniej funkcjonalnością, między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań, które pozwoliły na rozwiązanie zagadnień i barier technologicznych. Aby osiągnąć cel niezbędne było i jest rozwiązane zagadnień i barier technologicznych, związanych z ograniczonymi możliwościami m.in. w zakresie komunikacji w zakresie dostępnej architektury systemu i szybkości realizacji kluczowych procesów. Rozwój procesu polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościową obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej, pozwalając m.in. na bardziej optymalne działania związane z uniknięciem krytycznych błędów oraz zwiększenie potencjału rozwojowego firmy przez dostarczanie skutecznych narzędzi pracownikom. Realizowane prace mają za zadanie zapewnić udoskonalone działanie systemu w zakresie łatwości i szybkości komunikacji z innymi elementami architektury systemu. Zadania skupiają się także na redukcji czasu wykonywania procesów przez pracowników działów Customer Support i Sales.
Prace w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych parametrów wpływających m. in. na funkcjonalność produktu ukierunkowane są m.in. na:
- przyśpieszenie procesów poprzez rozwój rozwiązań dla elektronicznego podpisywania umów,
- skrócenie o 80% czasu potrzebnego do rozwiązania zapytań klientów, dzięki zwiększeniu ilości kanałów komunikacji, co umożliwia poprawę efektywności oraz monitoring prac działu Customer suport,
- skróceniu czasu potrzebnego do prowadzenia monitoringu wpłat klientów pod kątem AML, poprzez wprowadzenie automatycznego procesu porównywania wysokości wpłaty w stosunku do zadeklarowanej wysokości wolnych środków.
Prace rozwojowe wpłyną również na zmniejszenie o 25% czasu konwersji klientów w związku z wprowadzeniem usprawnień w interfejsie użytkownika CRM oraz implementacji narzędzi wspierających video weryfikację.
- xWEB
Zespół odpowiedzialny jest za tworzenie i rozwój portali internetowych należących do grupy kapitałowej w zakresie między innymi formularzy otwierania kont, serwisów publikacji danych, serwisów zbierania danych analitycznych, systemów rejestracji na wydarzenia oraz systemów do rejestracji i prowadzenia quiz-ów edukacyjnych. Zespół odpowiedzialny jest za rozwój systemów takich jak:
- portale www - kilkanaście webowych portali firmowych w różnych językach dostosowanych do różnych ofert zintegrowanych z systemami dystrybucji cen powiadomień wiadomości oraz systemem CRM Spółki. Rozwój serwisów wymusza poszukiwanie i implementowanie najnowszych wersji biblioteki PHP oraz zastosowanie nowego podejścia do ciągłej komunikacji strony z innymi komponentami architektury serwera tradingowego i serwowania danych. Rozpoznawane jest także opracowywanie nowych technologii frontowych za pomocą frameworków Java scriptowych działających po stronie przeglądarki końcowego klienta autorski system CMS - odpowiedzialny za zarządzanie treściami na stronie, dostosowany do specyfiki aktualizacji Spółki, pracujący w różnych trybach (ręcznym oraz półautomatycznym). Obecnie prowadzone jest rozszerzenie istniejącego rozwiązania CMS o nowe biblioteki umożliwiające edycję bloków HTML-owych oraz trwa ciągła optymalizacja i ulepszanie mechanizmów cacheowania mediów i plików przechowywanych w systemie i serwowanych w serwisie www. Dodatkowo nakład pracy w celu zwiększenia bezpieczeństwa skupia się na integracji systemu logowania z Active directory (AD);
- Tradebeat - portal wielojęzykowy redystrybuujący wiadomości rynkowe przygotowywane przez wewnętrznych analityków Spółki. Prowadzona przebudowa portalu polega na przepisaniu i częściowym przemigrowaniu jego kodu na fragment kodu źródłowego strony głównej i osadzenie jego funkcjonalności wraz z częścią administracyjną na warstwie autorskiego CMSa.
Wszystkie powyższe systemy i ich rozwijane funkcjonalności wpływają bezpośrednio na jakość produktów oferowanych przez Spółkę. W toku prowadzonych prac zespół skupia się przede wszystkim na obszarach badawczych, charakteryzujących się wyzwaniami i niepewnością o charakterze techniczno-technologicznym, dotyczących:
- zapewnienia jednocześnie różnych ścieżek onboardingowych dla formularzy rejestracyjnych publikowanych na stronach internetowych poszczególnych oddziałów Spółki, co uzyskiwane jest poprzez rozwój CMSa i odpowiednie zmiany jego konfiguracji,
- automatyzacji procesów publikacji danych/wiadomości
rynkowych na stronie. Implementacja i integracja z serwerowym API oraz
mechanizm automatycznych kolejek wysyłających wiadomości cyklicznie to
obok prac nad optymalizacja CDNa, główne wyzwania tego
obszaru:
- zapewnienia kompatybilności wielu podstron oddziałów we wspólnej architekturze. Poprawa i rozbudowa autorskiego CMSu z wykorzystaniem know-how pozwala na osiąganie wymiernych efektów o charakterze rozwojowym i optymalizacyjnym,
- zapewnienia wymaganej funkcjonalności kluczowych elementów serwisu poprzez analizę i wdrożenie przejścia z usługi hostowanej przez podmiot trzeci na pełne zarządzanie serwisami przez dedykowana wewnętrzną komórkę. W ramach dodatkowych prac trwa optymalizacja bazy danych poprzez m.in. wykorzystanie Elastic search.
Prowadzone przez zespół prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane są zarówno na rozwój oferowanego produktu, jak i optymalizację istniejącego procesu. Rozwój produktu ma na celu implementację nowych, nieosiągalnych wcześniej funkcjonalności, między innymi poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań. Aby osiągnąć cel niezbędne było i jest rozwiązanie zagadnień i baner technologicznych, związanych z ograniczonymi możliwościami m.in. w zakresie stabilności i szybkości działania serwisu. Rozwój procesu polega na takim zarządzaniu kodem źródłowym, który pozwala na optymalizację ilościową i jakościowa obecnego rozwiązania za pomocą nabywanej wiedzy informatycznej i technicznej, której odpowiednie wykorzystanie i połączenie pozwala Spółce stworzyć nowe zasoby wiedzy, które mogą być wykorzystane w dalszej działalności gospodarczej. Realizowane prace dotyczą także ciągłej optymalizacji i skalowania tak, aby zapewnić odpowiednią szybkość i stabilność działania serwisu na różnych przeglądarkach internetowych i w różnych lokalizacjach geograficznych. Dodatkowo, wykonywane działania zoptymalizują oprogramowanie w zakresie zwiększenia ergonomii całego serwisu. Ważnym aspektem prac jest ciągłe ulepszanie procesu wytwarzania oprogramowania, na który składa się tworzenie kodu, testy oraz proces wydawania kolejnych wersji systemu. Praca nad danymi zagadnieniami pozwoli w przyszłość na bardziej optymalne działania, poprzez uniknięcie krytycznych błędów oraz zwiększenie potencjału rozwoju firmy przez dostarczanie skutecznych narzędzi klientom i pozostałym działom.
Działania w zakresie rozwoju wspomnianych systemów mają na celu poprawienie kluczowych aspektów wpływających m.in. na funkcjonalność produktu. Ukierunkowane są m.in. na optymalizację procesu zarządzania poszczególnymi krajami na stronie Spółki, a także na skrócenie czasu zmian w konfiguracji z kilku dni do kilku minut. Prace polegają również na opracowaniu rozwiązań, pozwalających na natychmiastową publikację wiadomość na stronie internetowej. Prace zespołu pozwolą również na automatyzację testów poprzez stworzenie mechanizmu automatycznego, testowania formularzy rejestracyjnych przy jednoczesnym wyeliminowaniu 90% błędów krytycznych z formularzy rejestracyjnych. Automatyka testów polega na stworzeniu takich mechanizmów, które przechodząc wskazane ścieżki testowe są w stanie wskazać, czy system w pozytywny lub negatywny sposób przechodzi przez konkretny test. Dzięki temu po wprowadzeniu odpowiednich zmian biznesowych, czy technicznych można w łatwy sposób zweryfikować, czy zmiana nie powoduje błędów w głównej ścieżce. Praca kilku osób testujących zastępowana jest jednym skryptem, który analizuje wiele ścieżek w wielu wersjach biznesowych i językowych. Duży nakład prac kładziony jest na utrzymanie aktualności ścieżek testowych ich rozwój i dalszą optymalizację. W obliczu błędów krytycznych np. problemów z dostępem do części treści, brakiem dostępu do warstwy logowania do platform, czy niedziałaniem formularzy rejestracyjnych nakład prac na testy automatyczne stanowi istotną część alokowanych zasobów.
Zespół właścicieli produktów
Zespół właścicieli produktów to osoby aktywnie uczestniczące i współpracujące w pracach B+R, odpowiedzialne za opracowywanie kierunków strategicznych rozwoju produktów. Prace poszczególnych członków zespołu polegają na ukierunkowywaniu i zarządzana pracami rozwojowymi wykonywanymi przez konkretne zespoły programistów i mają na celu tworzenie nowych lub udoskonalanie istniejących już rozwiązań, w celu rozwoju produktów. Prace zespołu właścicieli produktów polegają na wykorzystywaniu dostępnej wiedzy, a także tworzenie nowych jej zasobów, które mogą zostać wykorzystane w działalność gospodarczej Spółki. Zadaniem zespołu produktów jest identyfikowanie i analiza potrzeb rozwojowych w zakresie rozwiązań technologicznych wykorzystywanych w systemach za pomocą różnych metod, w tym poprzez tworzenie grup badawczych. Ich wyniki, w połączeniu z wiedzą techniczną zaangażowanej kadry badawczej, pozwalają zidentyfikować kluczowe kierunki rozwoju produktów a także metodologie rozwiązania zagadnień technologicznych z tym związanych, które wykorzystywane będą w dalszych pracach przez poszczególne zespoły programistów. Prace wykonywane przez zespół właścicieli produktów stanowią więc pierwszą fazę procesów związanych z pracami B+R i pozwalają na dalszy rozwój produktów realizowany przez poszczególne zespoły programistów, których prace są również bieżąco ukierunkowywane przez członków zespołu właścicieli produktów.
Do obowiązków członków zespołu należy m.in.: analiza możliwości technologicznych rozwoju struktury oprogramowania narzędzi tradingowych, jak również możliwości rozwoju aktualnie wykorzystywanej bazy aplikacji informatycznych. Odpowiadają oni również za opracowywanie innowacyjnych rozwiązań pozwalających na udoskonalenie procesu wprowadzania nowych produktów w ramach realizowanych przez jednostkę projektów B+R. Zespół właścicieli produktów jest więc odpowiedzialny za rozwój oferty produktowej, a także infrastruktury technicznej. Obszary badawcze, a także niepewność oraz zagadnienia technologiczne napotykane w trakcie prac poszczególnych członków zespołu są tożsame z tymi opisanymi w ramach poszczególnych zespołów programistów, z którymi wspólnie pracują. Współpraca ma charakter systematyczny prowadzona jest zgodnie z przyjętą w Spółce metodyką, która poniżej została szerzej opisana.
Wszelkie prace podejmowane przez zespół B+R w celu opracowania wspomnianych rozwiązań były wykonywane samodzielnie przez Spółkę, a osiągnięcie celów nie było możliwe poprzez wykorzystanie dostępnych, gotowych rozwiązań, co świadczy o twórczym charakterze podejmowanej działalności. Działania rozwojowe opierane są na analizie dostępnej wiedzy oraz wykorzystywanie jej i łączenie w celu tworzenia nowych zasobów wiedzy i doświadczeń a także wykorzystania ich do opracowania innowacyjnych rozwiązań. Wszystkie opisane wyżej prace prowadzone przez poszczególne zespoły programistów oraz zespół właścicieli produktów (wspólnie tworzących zespół B+R) ukierunkowane są bezpośrednio na rozwój nowych produktów lub udoskonalanie oferowanych już przez Wnioskodawcę oraz prowadzone są w sposób systematyczny. Spółka ma przyjęty określony schemat postępowania, według którego planuje, buduje i kontroluje proces rozwoju oprogramowania. Zespół B+R, w ramach swojej działalności realizuje projekty B+R w oparciu o metodykę SCRUM, zgodną z manifestem AGILE, która zaliczana jest do zwinnych metod tworzenia oprogramowania. Metoda opiera się na podejściu iteracyjnym i przyrostowym oraz na bieżącym weryfikowaniu wyników kolejnych etapów prac i bieżącym wprowadzaniu poprawek. Ma to doprowadzić do możliwie szybkiego wytworzenia wysokiej jakości oprogramowania. Istotnym elementem tak prowadzonego procesu pracy nad programami jest bieżące testowanie opracowywanego oprogramowania przez dedykowane zespoły, celem minimalizacji ilości błędów oraz wykrywania i poprawiania ewentualnych pomyłek przed wdrożeniem produktu na rynek.
Zastosowanie metodyki SCRUM pozwala na prowadzenie prac równolegle nad kilkoma zagadnieniami, realizację przez zespoły projektowe w danym momencie kilku zadań dostarczenie efektów pracy w krótkich odstępach czasu, samoorganizacja zespołu projektowego oraz efektywne zarządzanie projektem, jak również unikanie przestojów prac. Struktura zatrudnienia w ramach działów odpowiedzialnych za prowadzenie prac B+R oparta jest na płaskiej strukturze szczeblowej, dokonującej podziału funkcji i odpowiedzialności między pracownikami. Struktura osób uczestniczących w pracach B+R według mapowania opartego o metodykę SCRUM oraz wprowadzony w Spółce schemat rozwoju oprogramowania zbudowana jest w oparciu o poszczególne grupy pracowników.
Niniejsze zapytanie dotyczy pracowników zespołu B+R, którzy zatrudnieni są w oparciu o umowę o pracę. Sposób wynagradzania pracowników unormowany jest regulaminem pracy oraz regulaminem wynagradzania. Praca osób zatrudnionych w celu realizacji działalności B+R prowadzona i koordynowana jest w oparciu o wprowadzone w Spółce metodyki i oprogramowanie wspierające ich stosowanie.
Prace prowadzone przez Spółkę mają charakter ciągły co oznacza, że były one rzeczywiście wykonywane przez cały rok 2017 są wykonywane w 2018 r. oraz będą realizowane w przyszłości. Wnioskodawca chciałby jednocześnie zaznaczyć, że pytania przedstawione we wniosku odnoszą się do aktualnego stanu prawnego i mają na celu skorzystanie z ulgi za rok podatkowy 2018, a także w kolejnych latach, przy założeniu niezmienionego stanu prawnego w tym zakresie.
Pismem z dnia 1 sierpnia 2018 r. Wnioskodawca doprecyzował przedstawiony stan faktyczny, wskazując, że działalność zespołu B+R (wydzielony dział rozwoju IT, którego działalność jest przedmiotem zapytania) polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych i ulepszonych produktów, procesów i usług.
Zgodnie z opisem we wniosku, pracownicy zespołu B+R odpowiedzialni są za opracowanie autorskich, twórczych rozwiązań (np. w postaci nowych kodów czy też całej architektury) z wykorzystaniem swoich wysokich kwalifikacji i najnowszej dostępnej wiedzy, które to rozwiązania wykorzystywane są do opracowywania znacznie ulepszonych lub zupełnie nowych produktów, procesów i usług, które różnią się w zależności od poszczególnych zespołów, zgodnie z opisem we wniosku, głównie w postaci systemów o różnych funkcjonalnościach, oferowanych odbiorcom.
Mimo, iż Wnioskodawca uzyskuje również przychody z zysków kapitałowych, koszty opisywanej działalności B+R nie są z nimi powiązane, w związku z czym w stosunku do tych przychodów nie zamierza korzystać z odliczenia w ramach tzw. ulgi na działalność badawczo-rozwojową.
Powyższe prace opisane jako B+R są jednocześnie zdarzeniem unikalnym i innowacyjnym. Działalność i jej efekty spełniają m.in. definicję innowacyjności wskazaną w podręczniku OSLO. Polegają one na opracowywaniu zupełnie nowych lub rozwijaniu ulepszonych, wysoce innowacyjnych, kompleksowych rozwiązań w dziedzinie transakcji oraz inwestycji internetowych, o niedostępnych do tej pory (co najmniej w skali Spółki) funkcjonalnościach, których też nie można nabyć z rynku. Prace zespołu B+R stanowią działania podejmowane w celu tworzenia nowych zastosowań, w postaci rozwijania nowych rozwiązań w zakresie systemów lub udoskonalania obecnych (konkretne zastosowania zostały wskazane w opisie prac poszczególnych zespołów), dzięki czemu Spółka może oferować klientom nowe lub ulepszone produkty. Opracowywane są rozwiązania i narzędzia pozwalające na osiągnięcie nowych funkcjonalności, jak np. w przypadku systemu xManager dzięki opracowaniu go w innym języku programowania, a także zapewnieniu większej wydajności, jak np. w przypadku Egzekutorów, gdzie prace miały na celu m.in. zwiększenie wydajności przetwarzania plików i minimalizacji opóźnień, czy też w przypadku systemu xTG, gdzie prace pozwolą przy rosnących obciążeniach systemu uniknąć konieczności dodawania urządzeń fizycznych.
Prace wymagają opracowania prototypów, które przybierają głównie formę prototypów technicznych rozwiązań architektonicznych. Prototypy stosowane są na wielu elementach i fazach projektowania systemów. Jako formy prototypów, opracowywane są również specjalne rozwiązania informatyczne takie jak fronty, back endy, czy też silniki przetwarzające transakcje, które są testowane między innymi pod kątem stabilności, czasu odpowiedzi, czy wydajności. Spółka posiada w swoich zasobach również specjalistów, których obowiązki obejmują testowanie prototypów, pod kątem możliwości wdrożenia ich w warunkach produkcyjnych lub wykrycia niezbędnych modyfikacji.
Prace w ramach opisanej działalności B+R obejmują kolejno opracowywanie pilotażu, wersji testowej, a także wersji przedprodukcyjnej. Przygotowywane są różne wersje testowe produktów (np. wersja alfa, wersja beta), które najpierw testowane są w ramach zespołów IT, następnie przez poszczególnych pracowników - specjalistów i dopiero później przez wybraną grupę klientów (testerów alfa, beta), którzy zgadzają się na fakt, iż Spółka jako dostawca oprogramowania nie ponosi odpowiedzialności za jego działanie. W ramach testów prowadzona jest współpraca, zarówno między poszczególnymi działami Spółki, jak i z docelowymi odbiorcami.
Prace w zakresie działalności badawczo-rozwojowej nie mają miały charakteru prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany. Działalność opisywana przez Wnioskodawcę jako B+R obejmuje opracowywanie narzędzi zgodnie z indywidualnymi wymaganiami dla każdego produktu. Prace wykonywane w ramach B+R polegają na opracowaniu nowych, nieszablonowych i unikalnych rozwiązań, a dopiero w efekcie prac B+R opracowywane są systemy, które pozwalają już końcowym odbiorcom dokonywać czynności o powtarzalnym, rutynowym charakterze. Działania o takim charakterze w żadnym stopniu nie występują jednak w ramach zespołu B+R.
Prace zakładają zastosowanie praktyczne nowych rozwiązań, niedostępnych na rynku. Wszelkie rozwiązania na potrzeby rozwijania produktów opracowywane są we własnym zakresie. Brak jest na rynku gotowych systemów i narzędzi, które Spółka mogłaby kupić i zaimplementować, co sprawiałoby, że nie byłoby konieczne prowadzenie prac B+R lub ich części.
Prace, wskazane jako B+R zostały w Spółce rozpoczęte przy jednoczesnym założeniu, że Wnioskodawca w przyszłości będzie dalej podejmował i realizował tego rodzaju działania, tj. prace o charakterze badawczo-rozwojowym. Mają one charakter ciągły, systematyczny i będą wykonywane w kolejnych latach, w celu dalszego ulepszania produktów lub opracowywania nowych, z wykorzystaniem wykreowanej w ramach dotychczasowej działalności wiedzy i umiejętności. Produkty te są również stale dostosowywane do uwarunkowań rynkowych, dlatego prace B+R będą kontynuowane w przyszłości.
Spółka nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego w związku z czym nie zastosuje podwyższonych limitów odliczenia, z których mogą korzystać jednostki tego typu.
Spółka nie należy do sektora MŚP w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców i posiada status dużego przedsiębiorcy.
Wnioskodawca w celu skorzystania z odliczenia B+R wyodrębni w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty działalności badawczo-rozwojowej. Spółka w ramach swojej księgowości posiada plan kont, który opracowany został w taki sposób, aby umożliwić wydzielenie kosztów na odpowiednie stanowiska kosztowe, dzięki czemu możliwe jest wyodrębnienie z ogólnych kosztów całego działu IT tylko tych kosztów, które dotyczą działu rozwoju IT (który w całości wykonuje jedynie prace B+R).
Będące przedmiotem zapytania wynagrodzenia ponoszone z tytułu stosunków pracy pracowników Spółki zatrudnionych do realizacji prac badawczo-rozwojowych, w całości są należnościami ze stosunku pracy - dotyczą pracowników zatrudnionych na umowie o pracę. Wykonywane przez tych pracowników prace wynikają również z ich obowiązków w ramach stosunku pracy.
W znacznej większości, personel wykonujący prace badawczo-rozwojowe wykonuje wyłącznie czynności w ramach realizacji działalności badawczo-rozwojowej. Większość pracowników zatrudnionych w ramach działu rozwoju IT wykonuje jedynie prace rozwojowe, spełniające definicję B+R. Pojedyncze osoby posiadają również dodatkowe obowiązki związane np. z utrzymaniem, co zostało opisane szerzej w kolejnym punkcie (ich wynagrodzenia w tej części nie będą wtedy uwzględniane w odliczeniu).
W odniesieniu do personelu wykonującego prace badawczo-rozwojowe, a także inne czynności obok realizacji działalności badawczo-rozwojowej - przedmiotem zapytania Nr 2 we wniosku nie są objęte koszty wynagrodzeń pracowników w części odnoszącej się proporcjonalnie do innych niż B+R czynności wykonywanych przez ww. pracowników. Dzięki specjalnie wydzielonej ewidencji, możliwe jest wyodrębnienie z ogólnych kosztów całego działu tylko tych kosztów, które dotyczą działu rozwoju IT (który w całości wykonuje jedynie prace B+R), z wyłączeniem kosztów związanych z utrzymaniem czy też administracją, które nie są związane z działalnością badawczo-rozwojową.
Środki trwałe oraz WNiP, które poprzez odpisy amortyzacyjne będą zaliczane do kosztów kwalifikowanych oraz koszty nabycia materiałów wykorzystywane są wyłącznie w ramach prowadzonej działalności badawczo rozwojowej. Są to koszty amortyzacji zespołów komputerowych i oprogramowania, a także koszty materiałów biurowych i komputerowych niezbędnych do prowadzenia prac przez pracowników zespołu B+R. Środki te nie są wykorzystywane w innych celach.
Koszty realizacji prac będących przedmiotem pytań Wnioskodawca ponosi ze środków własnych i nie były one, ani nie będą zwracane w jakiejkolwiek formie. W innym przypadku nie będą one odliczane od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, w związku z tym nie są również przedmiotem zapytania. W odliczeniu uwzględniane będą jedynie te koszty kwalifikowane, dla których Spółka nie otrzymała jakiegokolwiek zwrotu z tytułu ich poniesienia, które mogłoby się odbyć poprzez otrzymanie dotacji, skorzystanie ze zwolnienia podatkowego lub uzyskanie jakiejkolwiek innej formy pomocy publicznej.
Ponoszone wydatki będące przedmiotem pytań Spółka planuje odpisać od podstawy opodatkowania, na podstawie art. 18d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zeznaniach za poszczególne lata podatkowe, w których te wydatki poniesiono. Momentem uznania kosztów za koszty kwalifikowane w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R będzie moment ich poniesienia, a więc rozpoznania w księgach rachunkowych, zgodnie z linią interpretacyjną przytoczoną przez Wnioskodawcę w jego stanowisku w odniesieniu do pytania Nr 3.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Czy prace opisane w stanie faktycznym, wykonywane przez poszczególne zespoły zespołu B+R spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, zgodnie z Ustawą o CIT i, czy koszty kwalifikowalne z nimi związane wskazane w art. 18d Ustawy o CIT mogą podlegać odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową?
- dokonywanych w danym roku podatkowym odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
- nabycia materiałów,
- składników kosztów pracy zatrudnionych osób pracujących stale w ramach opisanych podzespołów zespołu B+R, których obowiązki są w całości tożsame z pracami wykonywanymi przez poszczególne podzespoły zaprezentowanymi w opisie stanu faktycznego, stanowiących koszty uzyskania przychodu takich jak wynagrodzenie podstawowe, wynagrodzenie za czas choroby, wynagrodzenie za urlop, premie, dodatkowe świadczenia oraz składek na rzecz zakładu ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, z wyłączeniem składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w całkowitym zakresie, w jakim rzeczywiście wykonują prace opisane w stanie faktycznym?
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad. 1
Prace opisane w stanie faktycznym, wykonywane przez poszczególne zespoły B+R spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej zgodnie z Ustawą o CIT, a koszty kwalifikowalne z nimi związane wskazane w art. 18d Ustawy o CIT mogą podlegać odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową.
Działalność badawczo-rozwojowa została zdefiniowana w art. 4a pkt 26 ustawy CIT, zgodnie z którym związana jest z twórczą działalnością obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Dalej w art. 4a pkt 27 oraz 28 ustawy CIT zdefiniowano wspomniane w pkt 26 tego samego artykułu badania naukowe oraz prace rozwojowe, które należy rozumieć w następujący sposób:
Badania naukowe to:
- badania podstawowe - oryginalne prace badawcze, eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,
- badania stosowane - prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce,
- badania przemysłowe - badania mające na celu zdobycie
nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów,
procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących
produktów, procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie
elementów składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku
laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy,
szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także
budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do
uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych.
Prace rozwojowe to działania dotyczące nabywania, łączenia, kształtowania i wykorzystywania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności:
- opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony,
- opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna
Z powyższej definicji Wnioskodawca wyodrębnił 5 przesłanek (działalność twórcza, obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, systematyczna, wykorzystująca obecne zasoby wiedzy i tworząca nowe zasoby wiedzy, podejmowana w celu tworzenia nowych zastosowań) których spełnienie świadczy o badawczo-rozwojowym charakterze prowadzonych prac, które zostały wskazane w stanie faktycznym i które - zdaniem Wnioskodawcy - są spełnione w zakresie prac prowadzonych przez B+R.
Wnioskodawca wyodrębnił w ramach swojej struktury specjalny dział dedykowany rozwojowi IT, na który składa się oddział administracyjny (którego działalność nie wlicza się w prace B+R i nie jest przedmiotem zapytania w ramach niniejszego wniosku), a także zespół B+R prowadzący faktyczne prace badawcze.
Prace prowadzone przez zespół B+R Spółki, zdaniem Wnioskodawcy w całości spełniają wszystkie przesłanki działalności badawczo-rozwojowej, które wynikają bezpośrednio z definicji wskazanej w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT. Wnioskodawca dążył do jak najlepszego odzwierciedlenia tego w opisie stanu faktycznego, co jednak jest wyzwaniem, biorąc pod uwagę, jak szerokie jest spektrum prac i obszarów badawczych. Należy pamiętać jednak, że wszelkie wskazane systemy i prace nad nimi, nawet jeśli same w sobie wydają się mieć charakter mniej kluczowy pod kątem innowacyjnych funkcjonalności, to są niezbędnymi składowymi stale ulepszanych produktów o kompleksowym charakterze (ich brak nie pozwoliłby na oferowanie takiego samego produktu), a ich rozwijanie jest niezbędne w celu dostosowania do zmieniających się warunków, co wymaga prac o badawczym charakterze, związanych z niepewnością technologiczną, gdyż brak jest gotowych rozwiązań do zastosowania w tym celu.
Prace zespołu B+R stanowią działania podejmowane w celu tworzenia nowych zastosowań, w postaci rozwijania nowych rozwiązań w zakresie systemów lub udoskonalania obecnych (jest to bardzo szerokie spektrum - konkretne zastosowania zostały wskazane w opisie prac poszczególnych zespołów w stanie faktycznym), dzięki czemu Spółka może oferować klientom nowe lub ulepszone produkty Opracowywane są rozwiązania i narzędzia pozwalające na osiągnięcie nowych funkcjonalności, jak np. w przypadku systemu xManager dzięki opracowaniu go w innym języku programowania, a także zapewnieniu większej wydajności, jak np. w przypadku Egzekutorów, gdzie prace miały na celu m.in. zwiększenie wydajności przetwarzania plików i minimalizacji opóźnień, czy też w przypadku systemu xTG, gdzie prace pozwolą przy rosnących obciążeniach systemu uniknąć konieczności dodawania urządzeń fizycznych.
Działania były wykonywane samodzielnie przez Spółkę, a osiągnięcie celów uzależnione było od opracowania niedostępnych wcześniej rozwiązań co świadczy o twórczym charakterze podejmowanej działalności. Przykładem może być rozwijanie nowych protokołów, czy też rozwijanie nowej architektury dla poszczególnych systemów, co zostało dokładnie wskazane w opisie stanu faktycznego. Prace B+R wykonywane są przez pracowników Spółki z wykorzystaniem ich wiedzy i umiejętności do tworzenia rozwiązań niewynikających w sposób oczywisty z dotychczasowego stanu informacji, co bezpośrednio przyczynia się do powstania nowych zasobów wiedzy. Nowo opracowane rozwiązania pozwalają Spółce rozwijać zarówno wewnętrzne procesy jak i końcowe produkty oferowane klientom. Zdobyta w trakcie prac wiedza dotycząca m.in. przebudowy architektury poszczególnych systemów, tworzenia nowych protokołów czy rozwijania systemów w innych niż dotychczas językach pozwoli Spółce na dużo łatwiejszy i efektywniejszy dalszy rozwój systemów.
Opierane są na nabywaniu i analizie dostępnej wiedzy, a także na wykorzystywaniu jej i łączeniu, w celu opracowania innowacyjnych rozwiązań w zakresie rozwoju nowych i udoskonalania istniejących produktów, procesów i usług.
Wszystkie prace zespołu B+R prowadzone są w sposób systematyczny, Spółka ma przyjęty określony schemat postępowania opierający się na metodyce SCRUM, zgodną z manifestem AGILE, według którego planuje, buduje i kontroluje proces rozwoju oprogramowania.
Zgodnie z opisanym stanem faktycznym, prace podejmowane przez zespół B+R stanowią badania naukowe (głównie badania przemysłowe) lub prace rozwojowe i nie są rutynowymi działaniami wykonywanymi przez Spółkę. Dotyczą głównie takich aspektów jak np. tworzenie elementów składowych systemów złożonych, czy też testowanie i walidacja ulepszonych produktów i procesów w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania. Przykładem mogą być prace wykonywane przez zespół xServer, polegające na testowaniu i analizowaniu scenariuszy, których przyszłe wykorzystanie umożliwi osiągnięcie optymalnej struktury systemu.
Poza definicją wskazaną w ustawie, zgodnie z którą należy decydować o kwalifikowalności działalności jako badania i rozwój, Wnioskodawca pomocniczo korzysta dodatkowo z powszechnie stosowanych dokumentów w tym zakresie. Jak wskazano w Podręczniku Oslo (OECD Proposed Guidelines for Collecting and Interpreting Technological lnnovation Data - Oslo Manual, wyd. trzecie, OECD/EU/Eurostat, 2005) opracowywania i udoskonalanie oprogramowania komputerowego (software development) zalicza się do działalności B+R, o ile z działaniami tymi wiąże się postęp naukowy lub technologiczny oraz/lub systematyczne eliminowanie elementu niepewności naukowej/technologicznej. Tworzenie i udoskonalanie usług (services development) zaliczane jest do działalności B+R, jeśli prowadzi to do nowej wiedzy lub wiąże się z wykorzystaniem nowej wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Zgodnie z opisanym stanem faktycznym charakter prac podejmowanych przez zespół B+R spełnia przesłanki prac badawczo-rozwojowych wskazane w podręczniku Oslo.
Należy również zauważyć, że wszyscy pracownicy zespołu B+R, według wewnętrznego schematu organizacyjnego Spółki przypisani są do obszaru dedykowanego faktycznej realizacji działalności B+R Spółki, co wynika z ich specjalizacji w danej dziedzinie.
Ad. 2
Zdaniem Wnioskodawcy, kosztami kwalifikowalnymi prowadzonej działalności B+R, podlegającymi odliczeniu od podstawy opodatkowania Spółki w ramach stosowania ulgi na prace badawczo-rozwojowe, o której mowa w art. 18d ustawy o CIT, będą koszty zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, ponoszone w ramach opisanej w stanie faktycznym działalności zespołu B+R, w postaci:
- dokonywanych w danym roku podatkowym odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
- nabycia materiałów.
- składników kosztów pracy zatrudnionych osób pracujących stale w ramach opisanych podzespołów zespołu B+R, których obowiązki są w całości tożsame z pracami wykonywanymi przez poszczególne podzespoły zaprezentowanymi w opisie stanu faktycznego, stanowiących koszty uzyskania przychodu, takich jak wynagrodzenie podstawowe, wynagrodzenie za czas choroby, wynagrodzenie za urlop, premie, dodatkowe świadczenia oraz składek na rzecz zakładu ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, z wyłączeniem składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w całkowitym zakresie, w jakim rzeczywiście wykonują prace opisane w stanie faktycznym.
Zgodnie z art. 18d ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową uznaje się między innymi:
- należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu,
- nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową,
- a także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie, w jakim dotyczyły one prac badawczo-rozwojowych wykonywanych przez zespół B+R - zgodnie z opisanym stanem faktycznym - odliczeniu podlegać będą koszty uzyskania przychodu w postaci amortyzacji sprzętu, zakupu materiałów oraz składników kosztów pracy pracowników takich jak wynagrodzenie podstawowe wynagrodzenie za czas choroby, wynagrodzenie za urlop, premie, dodatkowe świadczenia oraz składek na rzecz zakładu ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek z wyłączeniem składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych W Komunikacie Ministra Finansów z dnia 18 maja 2017 roku. w odniesieniu do kwalifikowanych kosztów pracowniczych opisano: za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń a w szczególności:
- wynagrodzenia zasadnicze,
- wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
- różnego rodzaju dodatki, nagrody,
- ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona,
- świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika oraz
- wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ().
Powyższe zostało uzupełnione o informację, że do kosztów kwalifikowanych zalicza się finansowane (w części lub w całości) przez pracodawcę składki na ubezpieczenie emerytalne rentowe oraz wypadkowe. Natomiast odliczeniu w ramach ulgi B+R nie podlegają składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych świadczeń Pracowniczych.
Opisywane podejście w zakresie kwalifikowania kosztów wynagrodzeń znajduje odzwierciedlenie także w linii interpretacyjnej organów podatkowych. Znajduje to potwierdzenie w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 listopada 2017 r, sygnatura 0111-KDIB1-3 4010.328.2017.1Z, w której organ podatkowy uznał za w całości prawidłowe następujące stanowisko Wnioskodawcy: () przedstawiony sposób ustalania wysokości kosztów kwalifikowanych, tj. na podstawie Wskaźnika B+R wynikającego z Ewidencji prowadzonej przez Spółkę, można stosować w odniesieniu do wszystkich składników Kosztów Pracy Pracowników B+R stanowiących przychody ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT, takich jak w szczególności wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za czas choroby, wynagrodzenie za urlop, dodatki do wynagrodzenia, dodatkowe świadczenia oraz do składek od ww. przychodów określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek.
Zgodnie z powyższą limą interpretacyjną odliczeniu mogą podlegać koszty wynagrodzenia dotyczące całkowitego czasu faktycznie związanego z działalnością badawczo-rozwojową zespołu B+R opisaną w stanie faktycznym.
Zdaniem Wnioskodawcy identyczną analogię, jak w przypadku wynagrodzeń, należy zastosować w przypadku kosztów amortyzacji sprzętu bezpośrednio związanego z prowadzoną działalnością B+R, a także materiałów bezpośrednio związanych z działalnością Zespołu B+R opisaną w stanie faktycznym.
Ad. 3
Momentem uznania kosztów za koszty kwalifikowane - w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R - będzie moment ich poniesienia, a więc kwalifikowalne będą te koszty które ujęto w księgach rachunkowych w danym roku podatkowym, w którym Wnioskodawca chce skorzystać z odliczenia, o ile stanowią koszty uzyskania przychodu.
Zdaniem Wnioskodawcy, momentem uznania kosztów za koszty kwalifikowane w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R będzie moment ich poniesienia a więc rozpoznania w księgach rachunkowych.
Zgodnie z art. 18d ust, 8 ustawy o CIT, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane Ewentualne wątpliwości budzić może kwestia interpretacji znaczenia wyrażenia poniesienie kosztu.
Należy przytoczyć linie interpretacyjną organów podatkowych w tym zakresie, która potwierdza stanowisko Wnioskodawcy zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przedstawionym w interpretacji z dnia 18 listopada 2016 r. o sygnaturze 1462-IPPB5.4510. 941.2016.1.MR, że: odliczenia kosztów kwalifikowanych dokonuje w zeznaniu za rok podatkowy, w którym je poniesiono. Zatem w kwestii rozliczenia kosztów kwalifikowanych, na potrzeby tzw. ulgi badawczo-rozwojowej bez znaczenia jest kiedy wydatki te będą mogą zostać potrącone jako koszty uzyskania przychodu oraz, kiedy Wnioskodawca dokona faktycznej zapłaty za nabywane usługi doradcze, czy równorzędne, czy też dokona zapłaty za nabywane materiały wykorzystywane do działalności B+R. Tym samym z powyższych przepisów wynika, że w danym roku podatkowym Wnioskodawca jest uprawniony do skorzystania z ulgi B+R w odniesieniu do tych wydatków, które spełniają definicję kosztów kwalifikowanych i zostały faktycznie poniesione.
Choć przytoczony przykład dotyczy usług doradczych, w swoim stanowisku organ podatkowy przedstawił sposób interpretacji wyrażenia poniesienia kosztu, które zgodnie z ustawą o CIT należy odnosić do wszystkich rodzajów kosztów kwalifikowanych, w tym również kosztów wynagrodzeń.
Należy sprostować, ze choć zgodnie z przytoczonym stanowiskiem nie jest istotne kiedy koszty zostaną rozpoznane jako koszty uzyskania przychody, to wciąż aby koszt był kwalifikowalny musi stanowić koszt uzyskania przychodu, co wynika z art. 18d ust. 1 ustawy o CIT.
W przytoczonej interpretacji z dnia 18 listopada 2016 r. doprecyzowano również, na podstawie art. 15 ust 4e ustawy o CIT za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust 4a i 4f-4h, uważa się dzień na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku).
Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy prawne, a także linia interpretacyjna organów podatkowych potwierdzają stanowisko Spółki, że momentem uznania kosztów za koszty kwalifikowane w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R będzie moment ich poniesienia, a więc kwalifikowalne będą te koszty, które ujęto w księgach rachunkowych w danym roku podatkowym, w którym Wnioskodawca chce skorzystać z odliczenia, o ile stanowią koszty uzyskania przychodu.
W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie stanowiska przedstawionego we wniosku.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie ustalenia, czy:
- działalność poszczególnych zespołów B+R stanowi badawczo-rozwojową, co uprawnia do zastosowania ulgi, w myśl art. 18d cyt. ustawy - jest prawidłowe,
- koszty amortyzacji środków trwałych oraz WNiP, materiałów i koszty pracownicze stanowiące należności ze stosunku pracy (w przypadku gdy pracownicy faktycznie wykonują czynności z zakresu prac badawczo-rozwojowych) mogą stanowić koszty kwalifikowane, w myśl art. 18d ww. ustawy - jest prawidłowe,
- koszty pracownicze stanowiące należności ze stosunku pracy, (w przypadku gdy pracownicy faktycznie nie wykonują czynności z zakresu prac badawczo-rozwojowych, będąc np. na zwolnieniu lekarskim, urlopie itp.) mogą stanowić koszty kwalifikowane, w myśl art. 18d ww. ustawy -jest nieprawidłowe,
- momentu uznania kosztów za koszty kwalifikowane w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R będzie moment ich poniesienia, rozumiany jako moment rozpoznania w księgach rachunkowych - jest nieprawidłowe.
Zgodnie z brzmieniem art. 4a pkt 26 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2018, poz. 1036 z późn. zm., dalej: ustawa o CIT, updop) przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 4a pkt 27 ustawy o CIT, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:
- badania podstawowe - oryginalne prace badawcze, eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,
- badania stosowane - prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce,
- badania
przemysłowe - badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz
umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług
lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów,
procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie elementów
składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku
laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy,
szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także
budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do
uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych.
Stosownie do treści art. 4a pkt 28 ustawy o CIT, ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności:
- opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony,
- opracowywanie prototypów i
projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych,
w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy
gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do
celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna
Zgodnie z art. 18d ust. 1 updop, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej kosztami kwalifikowanymi. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.
Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 18d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2018 r. za koszty kwalifikowane uznaje się:
- poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;
- nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
2a) nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;
- ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez jednostkę naukową w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2016 r. poz. 2045, z późn. zm.), a także nabycie od takiej jednostki wyników prowadzonych przez nią badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
- odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4;
4a) nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4;
- koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego
na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione
na:
- przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,
- prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione do momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,
- odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,
- opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.
W myśl art. 18d ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w przypadku wartości niematerialnych i prawnych w postaci kosztów prac rozwojowych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3, za koszty kwalifikowane uznaje się dokonywane od wartości niematerialnej i prawnej odpisy amortyzacyjne w proporcji, w jakiej jej wartości początkowej pozostają koszty wymienione w ust. 2 pkt 1-4a lub ust. 3a pkt 2.
Stosownie do art. 18d ust. 3 cyt. ustawy, za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Zgodnie z art. 18d ust. 3k ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów kwalifikowanych stanowiących odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych przepisu art. 16 ust. 1 pkt 48 nie stosuje się.
Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym (art. 18d ust. 5 updop).
Natomiast zgodnie z treścią art. 18d ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnikowi, który w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia.
Jak stanowi art. 18d ust. 7 updop w brzmieniu obowiązującym do 29 kwietnia 2018 r., kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
- w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej 150% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
- w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a 150% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
- w przypadku pozostałych podatników
100% kosztów, o których mowa w ust. 2-3.
Jak stanowi art. 18d ust. 7 updop w brzmieniu obowiązującym od 30 kwietnia 2018 r., który został zmieniony na podstawie art. 27 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz. U. 2018, poz. 650), kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
- w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców 150% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
- w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a 150% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
- w przypadku pozostałych
podatników 100% kosztów, o których mowa w ust. 2-3.
Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 updop w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. , kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Jak wynika z art. 15 ust. 4 updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne, co do zasady, w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.
Natomiast, w przypadku pośrednich kosztów uzyskania przychodów, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 4d updop, koszty te są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
W myśl art. 15 ust. 4g updop, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57.
Zgodnie z art. 15 ust. 4h updop, składki z tytułu należności, o których mowa w ust. 4g, określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 1 pkt 40, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone:
- z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który są należne w terminie wynikającym z odrębnych przepisów;
- z tytułu
należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu
następnym, w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub
innego stosunku prawnego łączącego strony nie później niż do 15 dnia
tego miesiąca.
W przypadku uchybienia tym terminom do składek tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57a i ust. 7d.
Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o CIT stanowi, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a - 16m, z uwzględnieniem art. 16.
Zgodnie z art. 16a ust. 1 updop, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty
-o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
W myśl art. 16b ust. 1 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
- spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
- prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
- autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
- licencje,
- prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej,
- wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)
-o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.
Zgodnie z brzmieniem art. 16b ust. 2 ustawy o CIT amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania:
- wartość firmy, jeżeli
wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego
zorganizowanej części w drodze:
- kupna,
- przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami rozdziału 4a, dokonuje korzystający,
- wniesienia do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji,
- koszty
prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być
wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
- produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, oraz
- techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, oraz
- z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii,
- składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami albo uprawnionymi do korzystania z tych wartości - jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający
- zwane także wartościami niematerialnymi i prawnymi.
W stosunku do kosztów prac rozwojowych ustawodawca zawarł w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, specyficzne regulacje normujące moment rozpoznania tych kosztów na cele podatkowe. W myśl art. 15 ust. 4a updop, koszty prac rozwojowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w jeden z poniższych sposobów:
- w miesiącu, w którym zostały poniesione albo począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo
- jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo
- poprzez odpisy
amortyzacyjne dokonywane zgodnie z art. 16m ust. 1 pkt 3 od wartości
niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3.
Należy zauważyć, że przepisy updop nie zawierają dodatkowych warunków, jakie podatnik powinien spełnić w przypadku, gdy postanowi on ujmować koszty prac rozwojowych dla celów podatkowych zgodnie z art. 15 ust. 4a pkt 1, 2 albo 3 updop.
W rezultacie, zgodnie z wyborem podatnika, w przypadku prowadzenia prac rozwojowych ich koszty mogą być przez podatnika rozpoznawane jako koszty podatkowe w trakcie trwania tych prac bądź jednorazowo na moment ich zakończenia, albo też podatnik może rozpoznawać koszty tych prac poprzez odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, które powstaną co do zasady w przypadku zakończenia prac rozwojowych wynikiem pozytywnym.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy:
Ad. 1.
W celu skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową należy przeprowadzić analizę nakierowaną na:
- zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazane w art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT),
- określenie kosztów działalności badawczo-rozwojowej (poprzez zidentyfikowanie kosztów spełniających definicję kosztów kwalifikowanych o jakich mowa w art. 18d ustawy o CIT),
- zidentyfikowanie dokumentacji uzasadniającej prawo do skorzystania z ulgi oraz wypełnienie obowiązków formalnych (przede wszystkim w celu realizacji obowiązku wskazanego w art. 9 ust. 1b ustawy o CIT).
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 4a pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którą (jak już wyżej wskazano) przez działalność badawczo-rozwojową, należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, iż działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Po drugie, z art. 4a pkt 26 ustawy o CIT wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Przesłankę tę należy rozumieć jako zakaz obejmowania ulgą incydentalnych działań podatnika. Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe, jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, iż taka działalność obejmuje dwie rodzaje aktywności, tj.: (i) badania naukowe (zdefiniowane w art. 4a pkt 27 ustawy o CIT) oraz (ii) prace rozwojowe (o których mowa w art. 4 pkt 28 ustawy o CIT).
Należy zwrócić uwagę na podkreślone wyłączenie zawarte w art. 4a pkt 28 ustawy o CIT, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które pomimo ulepszenia istniejących usług oraz innych operacji w toku z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość) nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Ponadto, w przypadku prac rozwojowych w ustawie o CIT wymieniono ich przykładowe przejawy, poprzez wskazanie, iż stanowią je w szczególności:
- opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony
- opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna.
Zatem, mając na uwadze przestawiony stan faktyczny, jak i przywołane powyżej przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że skoro we wniosku wskazano m.in., iż:
- działalność B+R polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych i ulepszonych produktów, procesów i usług,
- prace opisane jako B+R są jednocześnie zdarzeniem unikalnym i innowacyjnym, zakładają zastosowanie praktycznie nowych rozwiązań, niedostępnych na rynku,
- prace zespołu B+R stanowią działania podejmowane w celu tworzenia nowych zastosowań, w postaci rozwijania nowych rozwiązań w zakresie systemów lub udoskonalania obecnych (konkretne zastosowania zostały wskazane w opisie prac poszczególnych zespołów), dzięki czemu Spółka może oferować klientom nowe lub ulepszone produkty,
- prace w ramach opisanej działalności B+R obejmują kolejno opracowywanie pilotażu, wersji testowej, a także wersji przedprodukcyjnej,
- prace w zakresie działalności badawczo-rozwojowej nie mają charakteru prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany
oraz fakt, że prace, wskazane jako B+R zostały w Spółce rozpoczęte przy jednoczesnym założeniu, że Wnioskodawca w przyszłości będzie dalej podejmował i realizował tego typu działania, tj. prace o charakterze badawczo-rozwojowym, to należy uznać, że stanowią one prace, o których mowa w art. 4a pkt 26-28, a tym samym Spółka jest uprawniona do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, wynikającą z treści art. 18d ust. 1 updop, przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z dyspozycji art. 18d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 1 należy więc uznać za prawidłowe.
Ad. 2
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że:
() Środki trwałe oraz WNiP, które poprzez odpisy amortyzacyjne będą zaliczane do kosztów kwalifikowanych oraz koszty nabycia materiałów wykorzystywane są wyłącznie w ramach prowadzonej działalności badawczo rozwojowej. Są to koszty amortyzacji zespołów komputerowych i oprogramowania, a także koszty materiałów biurowych i komputerowych niezbędnych do prowadzenia prac przez pracowników zespołu B+R. Środki te nie są wykorzystywane w innych celach ().
Będące przedmiotem zapytania wynagrodzenia ponoszone z tytułu stosunków pracy pracowników Spółki zatrudnionych do realizacji prac badawczo-rozwojowych, w całości są należnościami ze stosunku pracy - dotyczą pracowników zatrudnionych na umowę o pracę (...).
W znacznej większości, personel wykonujący prace badawczo-rozwojowe wykonuje wyłącznie czynności w ramach realizacji działalności badawczo-rozwojowej. Większość pracowników zatrudnionych w ramach działu rozwoju IT wykonuje jedynie prace rozwojowe, spełniające definicję B+R. Pojedyncze osoby posiadają również dodatkowe obowiązki związane np. z utrzymaniem, co zostało opisane szerzej w kolejnym punkcie (ich wynagrodzenia w tej części nie będą wtedy uwzględniane w odliczeniu) ().
W odniesieniu do personelu wykonującego prace badawczo-rozwojowe, a także inne czynności obok realizacji działalności badawczo-rozwojowej - przedmiotem zapytania Nr 2 we wniosku nie są objęte koszty wynagrodzeń pracowników w części odnoszącej się proporcjonalnie do innych niż B+R czynności wykonywanych przez ww. pracowników ().
Wnioskodawca, przedstawiając własne stanowisko w sprawie, wskazał, że: () kosztami kwalifikowalnymi prowadzonej działalności B+R, podlegającymi odliczeniu od podstawy opodatkowania Spółki w ramach stosowania ulgi na prace badawczo-rozwojowe, o której mowa w art. 18d ustawy o CIT, będą koszty zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, ponoszone w ramach opisanej w stanie faktycznym działalności zespołu B+R, w postaci:
- dokonywanych w danym roku podatkowym odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
- nabycia materiałów,
- składników kosztów pracy zatrudnionych osób pracujących stale w ramach opisanych podzespołów zespołu B+R, których obowiązki są w całości tożsame z pracami wykonywanymi przez poszczególne podzespoły zaprezentowanymi w opisie stanu faktycznego, stanowiących koszty uzyskania przychodu, takich jak wynagrodzenie podstawowe, wynagrodzenie za czas choroby, wynagrodzenie za urlop, premie, dodatkowe świadczenia oraz składek na rzecz zakładu ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, z wyłączeniem składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
w całkowitym zakresie, w jakim rzeczywiście wykonują prace opisane w stanie faktycznym ().
W świetle powyższego, uznać należy, że mając na uwadze treść art. 18d ust. 3 oraz 18d ust. 2 pkt 3 updop, dokonywane w danym roku podatkowym odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością), jak i koszty nabycia materiałów - z uwagi na fakt, że wykorzystywane są wyłącznie w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej - stanowią u Wnioskodawcy koszty kwalifikowane i mogą w całości stanowić podstawę kalkulacji tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 18d ust. 1 cyt. ustawy.
W tym zakresie, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.
Odnosząc się natomiast do odliczenia w ramach kosztu kwalifikowanego kosztów pracowniczych, na wstępie, podkreślić należy, że z dniem 1 stycznia 2018 r. dokonano zmiany art. 18d ust. 2 pkt 1 updop, zgodnie z którym za koszty kwalifikowane uznaje się poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.
W ww. przepisie ustawodawca doprecyzował, że ww. należności, jak i sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, można uznać za koszt kwalifikowany jedynie w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.
Przechodząc na grunt analizowanej sprawy, stwierdzić należy, że przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane należności z tytułu wynagrodzeń oraz składek z tytułu tych należności w stosunku do pracownika, który realizuje wskazany cel, tj. wykonuje prace badawczo-rozwojowe.
Należy zatem przyjąć, że to faktyczne wykonywanie określonych czynności w zakresie działalności badawczo-rozwojowej przesądza o tym, czy to wynagrodzenie oraz ww. składki (w całości lub w części) stanowią koszt kwalifikowany. br>
Zatem, mając na uwadze brzmienie art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy stwierdzić, że aby koszty wynagrodzenia pracownika mogły stanowić podstawę do odliczenia na podstawie ulgi na działalność badawczo-rozwojową, pracownik ten musi realizować wskazany cel, tj. wykonywać prace badawczo-rozwojowe. W zakresie innych wykonywanych przez pracownika czynności, wskazane wydatki, choć będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, to nie będą kosztami poniesionymi na działalność badawczo-rozwojową.
Spółka, za koszt kwalifikowany w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1updop, może zatem uznać, będące należnościami ze stosunku pracy: wynagrodzenie podstawowe, premie, czy dodatkowe świadczenia (w myśl art. 12 ust. 1 updof) oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, i dokonać ich odliczenia na podstawie art. 18d ust. 8 w zw. z art. 18d ust. 1 updop, w części, w jakiej pracownicy zatrudnieni do realizacji prac badawczo-rozwojowych faktycznie uczestniczyli w ww. pracach B+R.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy - w tej części - w zakresie pytania Nr 2 - należy także uznać za prawidłowe.
Jednakże, odnosząc się do kosztów pracowniczych, należy podkreślić, że w przypadku, gdy pracownik nie wykonuje czynności w ramach prac B+R, będąc na zwolnieniu lekarskim, czy na urlopie, a w ramach należności ze stosunku pracy będzie otrzymywał m.in.: wynagrodzenie za czas choroby, czy wynagrodzenie za urlop - zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową, a także składek od tych należności, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, które nie są związane z realizacją działalności B+R.
Należy mieć na uwadze, że powyższe wyłączenie dotyczy również wynagrodzenia, tj. premii, czy innego świadczenia na rzecz pracowników, które choć będą stanowiły należności w myśl art. 12 ust. 1 updof, to jeśli będą obejmowały okres, w którym pracownicy nie wykonywali faktycznie czynności związanych z realizacją działalności badawczo-rozwojowej, będąc np.: na urlopie, zwolnieniu lekarskim itp. nie mogą podlegać odliczeniu, jako koszt kwalifikowany w ramach ulgi, o której mowa w treści art. 18d ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 18d ust. 1 updp.
Należy podkreślić, że ustawodawca nie narzucił przedsiębiorcom formy takiego podziału/wyodrębnienia. Wybór sposobu udokumentowania tych wydatków pozostawiony został podatnikom, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Dlatego, wskazane jest, aby dla celów dowodowych, ewidencja czasu pracy, poświęconego przez pracowników na działalność badawczo-rozwojową, była prowadzona przez podatnika korzystającego z ulgi.
Dodatkowo wskazać należy, że w komunikacie Ministerstwa Finansów z dnia 18 maja 2017 r. o Uldze B+R zostało wyraźnie wskazane, że () prowadzenie tego rodzaju ewidencji przewidziane jest wprost w propozycji legislacyjnej przedstawionej w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej. Ustawodawca proponuje tam, aby wynagrodzenia i składki stanowiły koszty kwalifikowane (stanowiące bazę do wyliczenia ulgi B+R) w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracownika (...).
Spółka nie może zatem uznać kosztów pracowniczych, w postaci: wynagrodzenia za czas choroby, wynagrodzenia za urlopu, itp. za koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1updop i dokonać ich odliczenia na podstawie art. 18d ust. 1 w zw. z art. 18d ust. 8 updop w roku, w którym zostaną one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w części, w jakiej pracownicy nie wykonują faktycznie zadań w celu realizacji prac badawczo-rozwojowych.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy - w tej części - w zakresie pytania Nr 2 należy uznać za nieprawidłowe.
Ad. 3
W myśl art. 9 ust. 1b updop, podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, są obowiązani w ewidencji, o której mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.
Stosownie do art. 9 ust. 1 updop, podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczania wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych co do zasady odnoszą się do roku podatkowego. Rok podatkowy jest podstawowym okresem rozliczeniowym w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2016).
Zgodnie z art. 18d ust. 8 updop, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części - dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Przepisu ust. 8 zdanie drugie nie stosuje się, jeżeli podatnik wykaże w zeznaniu kwotę przysługującą mu zgodnie z art. 18da updop (art. 18d ust. 9 updop).
Podkreślić należy, że rok podatkowy został przez ustawodawcę zdefiniowany w art. 8 ust. 1 updop, zgodnie z którym rokiem podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 2, 2a, 3 i 6, jest rok kalendarzowy, chyba, że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych.
Zgodnie z art. 18e updop, podatnicy korzystający z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, oraz podatnicy, którym przysługuje kwota określona w art. 18da, są obowiązani wykazać w zeznaniu poniesione koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu lub stanowiące podstawę do wyliczenia przysługującej podatnikowi kwoty.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy, należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób prawnych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:
- podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu updop,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2 - 3 updop,
- ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu updop, przy czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,
- jeżeli podatnik w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r.),
- w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,
- podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,
- kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w updop,
- koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r.).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.
Jak wynika z art. 15 ust. 4 updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne, co do zasady, w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.
Natomiast, w przypadku pośrednich kosztów uzyskania przychodów, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 4d updop, koszty te są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Jak już wcześniej wskazano, w stosunku do kosztów prac rozwojowych ustawodawca zawarł w updop regulacje normujące moment rozpoznania tych kosztów na cele podatkowe.
W myśl art. 15 ust. 4a updop, koszty prac rozwojowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w jeden z poniższych sposobów:
- w miesiącu, w którym zostały poniesione albo począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo
- jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo
- poprzez odpisy
amortyzacyjne dokonywane zgodnie z art. 16m ust. 1 pkt 3 od wartości
niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3.
Należy zauważyć, że przepisy updop nie zawierają dodatkowych warunków, jakie podatnik powinien spełnić w przypadku, gdy postanowi on ujmować koszty prac rozwojowych dla celów podatkowych zgodnie z art. 15 ust. 4a pkt 1, 2 albo 3 updop. W rezultacie, zgodnie z wyborem podatnika, w przypadku prowadzenia prac rozwojowych ich koszty mogą być przez podatnika rozpoznawane jako koszty podatkowe w trakcie trwania tych prac bądź jednorazowo na moment ich zakończenia, albo też podatnik może rozpoznawać koszty tych prac poprzez odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, które powstaną co do zasady w przypadku zakończenia prac rozwojowych wynikiem pozytywnym.
Należy podnieść, że zgodnie z przywołanymi przepisami updop podmioty prowadzące prace rozwojowe mają możliwość rozliczenia ponoszonych kosztów prac rozwojowych już w trakcie ich trwania, niezależnie od ich końcowego rezultatu (tj. od tego czy ich wynik będzie pozytywny czy negatywny), a także również wówczas, gdy prace te w ogóle nie zostały zakończone - pod warunkiem że spełniają one przesłanki uznania za koszty uzyskania przychodów, bowiem ustawodawca uzależnił w pierwszej kolejności możliwość dokonania odliczenia kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi badawczo-rozwojowej od faktu, czy koszty te wypełniają definicję kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto, wskazać należy, że ustawodawca nie przewidział dla celów ulgi badawczo-rozwojowej szczególnej definicji poniesienia kosztów uzyskania przychodów jak również momentu ich poniesienia. Tym samym, w celu prawidłowego określenia momentu, w którym Wnioskodawca powinien dane koszty kwalifikowane wykazać w zeznaniu podatkowym zasadne jest odwołanie się w tym zakresie do regulacji normujących kwestię poniesienia kosztów uzyskania przychodów przewidzianą w art. 15 ust. 4a updop.
Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawca ponosi w ramach ulgi koszty prac rozwojowych, powinien w pierwszej kolejności rozpoznać koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 4a updop. Podatnik zatem powinien podjąć decyzję o sposobie potrącalności wydatków związanych z pracami badawczo-rozwojowymi, a następnie stosując ulgę i obliczając wysokość kosztów kwalifikowanych, ujętych uprzednio w rachunku podatkowym jako koszt, odliczyć je od podstawy opodatkowania w roku podatkowym, w którym dany koszt został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 15 ust. 4a updop, od decyzji podatnika zależy forma rozliczania wydatków ponoszonych z tytułu prac rozwojowych.
Jeśli podatnik ponosi koszty prac rozwojowych, które stanowią w danym roku podatkowym koszty uzyskania przychodów, to w rozliczeniu za ten rok podatkowy może skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, po spełnieniu warunków wynikających z ww. przepisów.
Jak wskazano wyżej, w myśl art. 18d ust. 8 updop, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono dane koszty kwalifikowane. Oznacza to, że Wnioskodawca w danym roku podatkowym jest uprawniony do skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej w odniesieniu do tych kosztów kwalifikowanych, które zostały przez niego rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów w tym roku podatkowym.
Odnośnie powołanego przez Spółkę art. 15 ust. 4e updop wskazać należy, że nie znajdzie on zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż art. 15 ust. 4a updop przewiduje szczególny sposób zaliczania do kosztów uzyskania przychodów koszów prac rozwojowych.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawca powinien w pierwszej kolejności rozpoznać koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 4a ustawy, a zatem podjąć decyzję o sposobie potrącalności wydatków związanych z pracami badawczo-rozwojowymi w sytuacji, gdy prace te nadal trwają i w danym roku podatkowym nie zostały zakończone i będą prowadzone w latach następnych, aż do ich ukończenia, a następnie stosując ulgę i obliczając odpowiednią wysokość kosztów kwalifikowanych, ujętych uprzednio w rachunku podatkowym jako koszt, odliczyć je od podstawy opodatkowania w roku podatkowym, w którym dany koszt został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Zatem, wybrana przez podatnika metoda zaliczenia wydatków dotyczących działalności badawczo-rozwojowej do kosztów uzyskania przychodów decyduje o momencie, w którym podatnik uprawniony jest do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową w związku z ponoszonymi kosztami (spełniającymi warunki klasyfikacji jako koszty kwalifikowane w ramach powyższej ulgi).
Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 3 - że momentem uznania kosztów za koszty kwalifikowane, w celu ich odliczenia w ramach ulgi B+R będzie moment ich poniesienia, a więc rozpoznania w księgach rachunkowych, o ile stanowią koszty uzyskania przychodów, należy uznać za nieprawidłowe.
Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych w uzasadnieniu własnego stanowiska interpretacji indywidualnych, należy stwierdzić, że wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
w części prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej