Temat interpretacji

w zakresie ustalenia czy wydatki z tytułu zobowiązania związanego z regresem ubezpieczeniowym stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 19 czerwca 2018 r. (data wpływu 25 czerwca 2018 r.), uzupełnionym pismem z 2 sierpnia 2018 r. (data wpływu 3 sierpnia 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy wydatki z tytułu zobowiązania związanego z regresem ubezpieczeniowym stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy wydatki z tytułu zobowiązania związanego z regresem ubezpieczeniowym stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 20 lipca 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-3.4010.158.2018.1.PB, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano pismem z 2 sierpnia 2018 r. (data wpływu 3 sierpnia 2018 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny ostatecznie sformułowany w piśmie z 2 sierpnia 2018 r. (data wpływu 3 sierpnia 2018 r.):

Firma S spółka z o.o. jest producentem artykułów z tworzyw sztucznych, często wykorzystującym do tego celu formy wtryskowe będące własnością klienta zlecającego daną produkcję. W 2013 r. w wyniku pożaru, który miał miejsce w firmie S, znajdujące się na hali produkcyjnej formy wtryskowe należące do klienta uległy uszkodzeniu. Firma ubezpieczająca formy wtryskowe klienta po wypłaceniu ubezpieczonemu odszkodowania zastosowała regres ubezpieczeniowy, a ustalenie wysokości zwrotu środków wydatkowanych przez ubezpieczyciela od firmy S spółka z o.o. odpowiedzialnej za wyrządzenie szkody odbyło się na drodze sądowej. W postępowaniu sądowym ustalona została wysokość zobowiązania, które zapłacono wraz z odsetkami w czerwcu bieżącego roku firmie ubezpieczeniowej. Postanowienie w sprawie wyroku wydane zostało w lutym 2018 roku, a otrzymane przez firmę S spółka z o.o. w czerwcu 2018 roku.

W uzupełnieniu wniosku z 2 sierpnia 2018 r. (data wpływu 3 sierpnia 2018 r.), Wnioskodawca wyjaśnił, że:

1. przyczyną powstania pożaru było niewłaściwe użycie palnika gazowego przez pracownika firmy podczas wykonywanej pracy w postaci opalania nadlewów na wyrobach z tworzywa sztucznego, w wyniku którego zniszczeniu uległ wąż doprowadzający gaz do palnika butli, czego skutkiem było wydostanie się gazu na zewnątrz, który w towarzystwie ognia wzniecił pożar,
2. pracownik posługujący się ww. palnikiem nie otrzymał odpowiedniego instruktażu stanowiskowego, co stwierdzono po zapoznaniu się z zakresem obowiązków pracownika, wśród których nie znaleziono czynności, która była bezpośrednią przyczyną pożaru, jaką jest opalanie nadlewów na wyrobach z tworzywa sztucznego z użyciem palnika gazowego,
3. sąd oparł wyrok na podstawie art. 435 § 1 K.c.: Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.,
4. w wyroku sąd stwierdził winę wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy poniesiony koszt z tytułu zapłaconego zobowiązania wraz z odsetkami stanowi koszt uzyskania przychodu w dacie jego poniesienia?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 p. 4d (winno być: art. 15 ust. 4d) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Dlatego zarówno zobowiązanie jak i odsetki powinny zostać ujęte w księgach w momencie otrzymania wyroku sądu i zapłaty.

Ponadto poniesiony koszt stanowi koszt uzyskania przychodu z uwagi na to, iż wyżej wymienione zdarzenie nie zostało wymienione w art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych pośród kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania przychodu.

Naprawa form wtryskowych klienta, której opisywane zdarzenie dotyczy jest kosztem poniesionym w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu zgodnie z art. 15 p.1 (winno być: art. 15 ust. 1) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawę prawną kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów stanowi art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1036 z późn. zm., dalej: updop).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony.

Art. 16 ust. 1 updop zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Jednocześnie podkreślić należy, że nieujęcie danego wydatku w katalogu kosztów niepotrącalnych, wymienionych w art. 16 ust. 1 updop, nie oznacza automatycznie, że inne koszty w nim niewymienione, tymi kosztami być mogą. W takim przypadku należy bowiem badać, czy dany koszt poniesiony został w celu uzyskania przychodu z jego źródła (zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu). Tak więc dany podmiot gospodarczy ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu ze źródła przychodów lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest zaliczenie zapłaconego zobowiązania regresowego wraz z odsetkami do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia.

Wobec tego w pierwszej kolejności należy rozważyć, czy zobowiązanie regresowe wraz z odsetkami może być uznane za wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodów, albo zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów. Dopiero bowiem uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów daje ewentualną podstawę do oceny, czy wydatek taki nie został zaliczony do wydatków, które kosztów uzyskania przychodów nie stanowią.

Analizując kwestię uznania wskazanego we wniosku zobowiązania regresowego i odsetek za koszt uzyskania przychodu w świetle kryteriów wynikającego z art. 15 ust. 1 updop, należy zaakcentować charakter tychże wydatków. Wymaga więc podkreślenia, że wynikają one z faktu, że przyczyną powstania szkody był pożar wynikający z niewłaściwego użycia palnika gazowego przez pracownika Wnioskodawcy podczas wykonywanej pracy w postaci opalania nadlewów na wyrobach z tworzywa sztucznego. Pracownik posługujący się palnikiem nie otrzymał odpowiedniego instruktażu stanowiskowego, co stwierdzono po zapoznaniu się z zakresem obowiązków pracownika, wśród których nie znaleziono czynności, która była bezpośrednią przyczyną pożaru. W wyroku Sądu stwierdzono winę Wnioskodawcy.

Zatem poniesienie wydatku w postaci zobowiązania regresowego i odsetek nie może być postrzegane jako wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu albo zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Jest natomiast skutkiem winy Wnioskodawcy, stwierdzonej w toku zakończonego postępowania sądowego.

Zaznaczyć należy, że uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu, ekonomiczny ciężar poniesienia omawianego wydatku, zostałby przerzucony na Skarb Państwa. Wnioskodawca bowiem zaliczając go do kosztów uzyskania przychodów, nie poniósłby realnego ciężaru odpowiedzialności za szkodę spowodowaną z jego winy ale poprzez pomniejszenie należnych podatków przerzuciłby ten ciężar na Skarb Państwa. Tak określone skutki pozostają w oczywistej sprzeczności z podstawowymi założeniami aksjologicznymi systemu prawa.

Przyjąć bowiem należy, że skoro określony podmiot ponosi winę za wyrządzoną szkodę i z tego tytułu ponosi odpowiedzialność finansową, to dolegliwość tej odpowiedzialności powinna dotykać w pełnym wymiarze właśnie tego podmiotu.

Tak więc na podstawie przedłożonego wniosku nie sposób uznać, ażeby wydatek w postaci zobowiązania regresowego i odsetek, o którym mowa we wniosku, nakierowany był na uzyskanie przychodu (zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła). Jest on bowiem wynikiem powstania szkody spowodowanej pożarem wywołanym działaniami pracownika Wnioskodawcy, który nie został przeszkolony, za co odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca.

Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa. Wyjątkiem mogą być jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez podatnika wszelkich koniecznych działań w celu zapobieżenia im.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, że w sprawie będącej przedmiotem wniosku nie zostały spełnione przesłanki pozwalające na uznanie wskazanych we wniosku wydatków za koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15 ust. 1 updop.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej