Temat interpretacji
1. Czy wydatek z tytułu opłaty legalizacyjnej, który poniesie Wnioskodawca w związku z dokonaniem legalizacji opisanej samowoli budowlanej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy kosztu uzyskania przychodów? 2. Czy kwota stanowiąca równowartość opłaty legalizacyjnej, zwrócona Wnioskodawcy przez P. w świetle opisanych wyżej ustaleń, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu podatkowego?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 03.01.2012r. (data wpływu 05.01.2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych odnoszących się do opłaty legalizacyjnej samowoli budowlanej - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 05.01.2012r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych odnoszących się do opłaty legalizacyjnej samowoli budowlanej.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca, B.) jest jedną z wiodących na polskim rynku firm leasingowych. W ramach prowadzonej działalności B. oferuje swoim klientom (podmiotom gospodarczym) szeroki wachlarz usług w zakresie finansowania aktywów.
W dniu 3 marca 2011r. Wnioskodawca zawarł ze spółką P. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: P.) Umowę Leasingu oraz umowę Leasingu Budynków. Dodatkowo, w dniu 29 września 2011r. B. i P. zawarły Umowę o Zastępstwo Inwestycyjne i Finansowanie Inwestycji (dalej: Umowa o Zastępstwo), której przedmiotem jest pełnienie przez P. roli inwestora zastępczego w zakresie zaprojektowania, wybudowania i przygotowania do użytkowania inwestycji polegającej na budowie hali magazynowej i budynku biurowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą, która ma zostać zrealizowana na Nieruchomości (Inwestycja). W ramach Umowy o Zastępstwo P. jest zobowiązana do zorganizowania i przeprowadzenia procesu budowlanego, w tym dopełnienia wszelkich niezbędnych wymogów formalnych wynikających z przepisów prawa, jak również zatrudnienia wykonawcy (dalej: Wykonawca), przy czym Wnioskodawcę nie łączą z Wykonawcą żadne relacje prawne. W toku procesu budowlanego doszło do tzw. samowoli budowlanej, polegającej na tym, iż Wykonawca rozpoczął na terenie Nieruchomości roboty budowlane bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę (jak również bez wiedzy i zgody Wnioskodawcy). Podczas wykonywania bez pozwolenia robót budowlanych doszło do wypadku, efektem czego była kontrola terenu budowy przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego (dalej: Inspektor). W wyniku kontroli Inspektor wydał wobec Wnioskodawcy (będącego inwestorem bezpośrednim) postanowienie nakazujące wstrzymanie robót oraz wykonanie określonych czynności fizycznych (zabezpieczeń) na terenie budowy i dostarczenie określonych dokumentów. Jednocześnie zostały podjęte działania zmierzające do dokonania tzw. legalizacji zaistniałej samowoli budowlanej, co będzie możliwe po zrealizowaniu czynności nakazanych wspomnianym postanowieniem, oraz zapłaceniu opłaty legalizacyjnej. Decyzja o nałożeniu opłaty legalizacyjnej zostanie wydana na Wnioskodawcę, jako inwestora bezpośredniego. Jednakże, z uwagi na fakt, iż do samowoli budowlanej i wynikających z niej konsekwencji doszło z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy, a nie B., zainteresowane strony (tj. Wnioskodawca, P. i Wykonawca) podjęły rozmowy w celu ustalenia szczegółowych zasad postępowania zainteresowanych stron, mających na celu zapewnienie, iż zaistniała szkoda w procesie budowlanym zostanie odpowiednio naprawiona, a samowola budowlana - zalegalizowana. Jednym z istotnych ustaleń stron było uzgodnienie, iż koszt opłaty legalizacyjnej zostanie ekonomicznie poniesiony przez Wykonawcę (zwrócony do B.), niezależnie od faktu, iż z formalnego punktu widzenia decyzja legalizacyjna będzie wydana na rzecz Wnioskodawcy. Rozliczenie/poniesienie opłaty legalizacyjnej będzie przebiegało następująco:
- Inspektor określi wysokość opłaty w piśmie adresowanym do B., jednocześnie zobowiązując Wnioskodawcę do wpłacenia tej kwoty w określonym terminie na właściwy rachunek; o treści otrzymanego pisma B. poinformuje P. (które poinformuje odpowiednio Wykonawcę);
- B. wpłaci na wskazany rachunek kwotę opłaty legalizacyjnej we wskazanym terminie;
- P. zwróci B. (na podstawie wystawionej przez P. noty uznaniowej) sumę odpowiadającą kwocie opłaty legalizacyjnej, przy czym zwrot kwoty opłaty do B. może nastąpić przed lub po wpłaceniu opłaty przez B. na rachunek Inspektoratu; alternatywnie, B. uzyska prawo do realizacji gwarancji bankowej udzielonej przez P. - w sytuacji, gdyby w terminie uzgodnionym przez Wnioskodawcę i P. (określona liczba dni od otrzymania przez B. pisma legalizacyjnego) P. nie dokonała na rzecz Wnioskodawcy zwrotu kwoty opłaty na podstawie wystawionej noty;
- Ostatecznie, P. uzyska zwrot kwoty opłaty od Wykonawcy, na podstawie odrębnych ustaleń. Ustalenia stron zostaną szczegółowo zapisane w dwóch odrębnych porozumieniach, zawartych odpowiednio pomiędzy B. i P., oraz P. i Wykonawcą. Wnioskodawca w rozliczeniu z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych zamierza wyłączyć kwotę opłaty ponoszonej na podstawie decyzji ustalającej wysokość opłaty legalizacyjnej z kosztów uzyskania przychodów. Jednocześnie kwotę opłaty zwróconą przez P. Wnioskodawca wyłączy z przychodów podatkowych.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Czy wydatek z tytułu opłaty legalizacyjnej, który poniesie Wnioskodawca w związku z dokonaniem legalizacji opisanej samowoli budowlanej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy kosztu uzyskania przychodów...
Zdaniem Wnioskodawcy
Ad. 1
Wydatek z tytułu opłaty legalizacyjnej, który Wnioskodawca poniesie w związku z dokonaniem legalizacji opisanej samowoli budowlanej, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy kosztu uzyskania przychodów. W świetle zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ( art. 15 ), kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ustawy. Z kolei w myśl art. 16 ust. 1 pkt 18 updop nie uważa się za koszt uzyskania przychodów grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych grzywien i kar Opłata legalizacyjna, do zapłacenia której będzie zobowiązany Wnioskodawca, jest bez wątpienia kosztem poniesionym w celu zabezpieczenia źródła przychodów. Odmowa poniesienia opłaty skutkowałaby bowiem wydaniem postanowienia nakazującego zaprzestanie procesu budowlanego, w ramach którego Wnioskodawca występuje jako inwestor bezpośredni, a w konsekwencji uległyby rozwiązaniu Umowa Leasingu oraz Umowa Leasingu Budynków, jako bezprzedmiotowe. Tym samym Wnioskodawca zostałby pozbawiony przychodów, które planuje uzyskać na podstawie tych umów. Jednakże równocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, wspomniana opłata została wyłączona z kosztów podatkowych na mocy powołanego wyżej przepisu art. 16 ust. 1 pkt 18 updop. Jakkolwiek sama nazwa (opłata legalizacyjna) bezpośrednio na to nie wskazuje, jednakże jest to ciężar ekonomiczny o charakterze karnym, nakładany de facto w związku z niedopełnieniem wymaganych prawem procedur i formalności oraz samowolnym rozpoczęciem prac budowlanych. W związku z tym, ujęcie dla celów podatku dochodowego od osób prawnych wydatku związanego z ponoszoną opłatą powinno uwzględniać ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 18 updop, a tym samym kwota opłaty powinna być wyłączona z kosztów podatkowych. Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie potwierdza pismo Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 28 października 2004 r (sygn. BI/005-0762/04).
Ad. 2
Zdaniem Wnioskodawcy, kwota stanowiąca równowartość opłaty legalizacyjnej, zwrócona Wnioskodawcy przez P. w świetle opisanych wyżej ustaleń, nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu podatkowego. W ocenie Wnioskodawcy, regulacja, która stanowi podstawę wyłączenia z przychodów podatkowych kwoty opłaty legalizacyjnej, zwracanej do B. przez P., wynika wprost z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W myśl powołanego przepisu do przychodów nie zalicza się: zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Jak wynika z opisanego stanu faktycznego, z punktu widzenia formalnego Wnioskodawca jest podmiotem, który zostanie obciążony opłatą legalizacyjną (w drodze decyzji adresowanej do Wnioskodawcy, jako inwestora bezpośredniego). Wnioskodawca poniesienie wydatek, który ze względu na jego karny charakter i regulację zawartą w art. 16 ust. 1 pkt 18 updop - nie zostanie uznany przez niego za koszt uzyskania przychodów. Jednakże niezależnie od formalnego adresata wspomnianej decyzji, według zgodnych ustaleń stron będących uczestnikami procesu budowlanego (tj. Wnioskodawcy, P. i Wykonawcy), z uwagi na rozpoczęcie robót budowlanych bez pozwolenia na budowę, odpowiedzialność za zaistniałą sytuację spoczywa na Wykonawcy, a zatem ten podmiot ostatecznie poniesie ekonomiczny ciężar kosztów, które muszą być poniesione celem umożliwienia kontynuacji procesu budowlanego. Jak wskazano w stanie faktycznym, pomiędzy Wnioskodawcą (adresatem decyzji legalizacyjnej) oraz Wykonawcą (odpowiedzialnym za samowolę budowlaną,) nie istnieją żadne relacje prawne; natomiast relacje takie wiążą Wnioskodawcę z P. (Umowy Leasingu oraz Umowa o Zastępstwo). Ponadto P. i Wykonawcę wiąże Umowa o Roboty Budowlane. Z tego względu decyzja, iż ciężar ekonomiczny opłaty poniesie Wykonawca (chociaż decyzję administracyjną w tym zakresie formalnie otrzyma B.), wymagała doprecyzowania sposobu, w jaki wydatek z tytułu opłaty poniesiony przez B. zostanie Wnioskodawcy zwrócony. Z opisu stanu przyszłego wynika, iż po uzyskaniu decyzji przez B. (i poinformowaniu pozostałych stron) Wykonawca zapłaci (zwróci) kwotę opłaty na rachunek P., zaś P. następnie przeleje tę kwotę na rachunek B.. Przelewy będą dokonywane nie wcześniej, niż przed otrzymaniem przez B. decyzji ustalającej opłatę legalizacyjną, i będą dokonywane w kwocie dokładnie odpowiadającej wysokości opłaty. Inny sposób rozliczenia opłaty legalizacyjnej pomiędzy stronami nie byłby możliwy, przede wszystkim dlatego, że pomiędzy Wnioskodawcą a Wykonawcą nie istnieją jakiekolwiek relacje prawne, które stanowiłyby podstawę do bezpośredniego zwrotu kwoty opłaty legalizacyjnej przez Wykonawcę na rzecz B.. Również nie jest możliwe zastosowanie rozwiązania polegającego na tym, iż Wykonawca bezpośrednio wpłaca opłatę legalizacyjną na rachunek właściwego urzędu, zamiast B.. Bowiem to B., a nie Wykonawca będzie adresatem decyzji ustalającej opłatę legalizacyjną. Ponadto zaś wykonanie określonego świadczenia w imieniu i na rzecz adresata decyzji przez inny podmiot (tj bezpośrednia zapłata opłaty przez Wykonawcę) mogłoby prowadzić do postawienia wobec B. zarzutu, iż de facto uzyskał przychód, podlegający opodatkowaniu, w postaci nieodpłatnego świadczenia (zwolnienia z długu). Tym samym, ze względu na faktyczne okoliczności (tj. formalne adresowanie decyzji ustalającej opłatę do B., oraz istniejące powiązania prawne pomiędzy poszczególnymi stronami procesu budowlanego) właściwym sposobem przekazania środków na poniesienie opłaty legalizacyjnej było ustalenie, iż środki te Wykonawca (jako odpowiedzialny za zaistniałą sytuację) przekaże do P., zaś P. zwróci je Wnioskodawcy (adresatowi decyzji). Środki te będą przelewane przez kolejne podmioty pod warunkiem i po otrzymaniu przez Wnioskodawcę decyzji ustalającej, w kwocie wskazanej w decyzji, i z przeznaczeniem na pokrycie kosztów opłaty legalizacyjnej, nałożonej na Wnioskodawcę. Należy zatem uznać wprost, iż ostatecznie otrzymane przez B. środki będą stanowić zwrot wydatków (związanych z koniecznością poniesienia opłaty).
Jednocześnie, jako że kwota wydatkowana przez B. tytułem wpłaty opłaty legalizacyjnej będzie wyłączona przez Wnioskodawcę z kosztów uzyskania przychodów (na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 18 updop), zatem w świetle powołanego wyżej art. 12 ust. 4 pkt 6a, otrzymany od P. zwrot poniesionej kwoty nie powinien być uznany za przychód podatkowy Wnioskodawcy - jako zwrócony wydatek nie zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Prawidłowość stanowiska Spółki została potwierdzona np. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 lutego 2010r. (sygn. IPPB3/423-961/09-2/GJ) oraz z dnia 13 marca 2009r. (sygn. IPPB3/423- 1692/08 -2/GJ), a także w wyrokach sądów administracyjnych, np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 września 2008r. (sygn. I SA/Wr 233/08), wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 12 czerwca 2007r. (sygn. I SA/Gd 358/07) oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 12 czerwca 2007 r. (sygn. I SA/Gd 357/07).
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej przez Spółkę oceny swego stanowiska.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie