Temat interpretacji

1. Czy opisany zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, w tym pracowników oraz zobowiązań związanych z tym zespołem składników dedykowany działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT?
2. Czy w przypadku wydzielenia opisanego zespołu składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, w tym pracowników oraz zobowiązań związanych z tym zespołem składników w drodze podziału przez wydzielenie na podstawie art. 529 § l pkt 4 KSH, Wnioskodawca osiągnie przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, reprezentowanej przez pełnomocnika Panią, przedstawione we wniosku z dnia 25 stycznia 2012 r. (data wpływu 30 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania wydzielonych pionów za zorganizowane części przedsiębiorstwa oraz powstania przychodu w związku z podziałem Spółki przez wydzielenie jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania wydzielonych pionów za zorganizowane części przedsiębiorstwa oraz powstania przychodu w związku z podziałem Spółki przez wydzielenie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

S.A. (Wnioskodawca, Spółka) prowadzi działalność gospodarczą, na którą składają się dwa główne rodzaje działalności: handel hurtowy towarami (przędzami) oraz wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi. Podziałowi prowadzonej działalności odpowiada struktura organizacyjna Spółki, w której wyodrębnione zostały dwa główne Piony: Handlowy oraz Nieruchomości, którym przypisane zostały zadania dotyczące poszczególnych obszarów działalności, co znajduje odzwierciedlenie w protokole sporządzonym z posiedzenia Zarządu Spółki w dniu 1 lipca 2011 r., w czasie którego zapadła decyzja o dokonaniu powyższego wyodrębnienia w strukturze Spółki. W ramach Pionu Nieruchomości utworzony został Dział Zarządzania Nieruchomościami, odpowiedzialny za realizację całości zadań Pionu.

Spółka zamierza dokonać restrukturyzacji, w ramach której z majątku Spółki zostanie wydzielony majątek przypisany do Pionu Nieruchomości (Działu Zarządzania Nieruchomościami) i przeniesiony na nowo utworzoną spółkę w drodze podziału przez wydzielenie, zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych.

Działalność gospodarcza Spółki w zakresie zarządzania nieruchomościami własnymi polega głównie na wynajmie powierzchni stanowiących własność Wnioskodawcy w budynkach magazynowo - produkcyjnych oraz w budynkach administracyjno - biurowych na rzecz podmiotów trzecich. Nieruchomości te wykorzystywane są wyłącznie we wskazanym wyżej celu i nie mają związku z działalnością handlową Wnioskodawcy. Oprócz wspomnianych budynków oraz związanych z prawem ich własności, praw własności (użytkowania wieczystego) gruntów, na których są posadowione, do składników majątkowych przypisanych do Pionu Nieruchomości zalicza się wyposażenie biurowe niezbędne dla wykonywania zadań służbowych przez pracowników przypisanych do tego Pionu, t.j. meble biurowe, komputery, oprogramowanie, itp. Obok wskazanych wyżej nieruchomości oraz wyposażenia ruchomego, Wnioskodawca przekaże spółce przejmującej wszelkie dokumenty związane z prawem własności oraz korzystaniem z nieruchomości, t.j. w szczególności umowy najmu, umowy na dostawę mediów, umowę kredytową, korespondencję, dane teleadresowe kontrahentów, itp. (lub ich kopie, jeżeli z odrębnych przepisów wynikać będzie dla Wnioskodawcy obowiązek zachowania oryginałów dokumentów). Wydzieleniem objęte zostaną także środki pieniężne znajdujące się na rachunkach bankowych, związane z działalnością Spółki Wnioskodawcy w zakresie zarządzania nieruchomościami, przypisanych do Pionu Nieruchomości.

Do Działu Zarządzania Nieruchomościami przypisani są ponadto pracownicy Wnioskodawcy, bowiem działalność Wnioskodawcy w zakresie wynajmu nieruchomości wymaga obsługi w zakresie administrowania umowami najmu, zarządzania powierzchnią przeznaczoną do wynajęcia, kontaktami z aktualnymi i potencjalnymi najemcami, dozoru nieruchomości przeznaczonych pod wynajem. Pion Nieruchomości kierowany jest przez Dyrektora ds. Finansowych, pełniącego jednocześnie funkcję Wiceprezesa Zarządu Spółki. Osoba ta będzie pełnić analogiczną funkcję w nowoutworzonej spółce, do której przeniesiony zostanie Pion Nieruchomości.

Wnioskodawca jest stroną szeregu umów najmu dotyczących powierzchni magazynowych oraz biurowych, umów na dostawę mediów do wynajmowanych budynków lub przeznaczonych pod wynajem oraz umowy kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości w Łodzi. Ze wskazanych umów wynikają dla Wnioskodawcy zobowiązania, które łącznie ze zobowiązaniami z tytułu zawartych umów o pracę z pracownikami Pionu Nieruchomości, związane są z działalnością Wnioskodawcy w obszarze nieruchomości i będą przedmiotem wydzielenia łącznie z tą częścią działalności Wnioskodawcy.

Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja rachunkowa umożliwia identyfikację i przyporządkowanie należności i zobowiązań, jak również przychodów i kosztów, do wyodrębnionej jednostki organizacyjnej Pionu Nieruchomości. Przypisanie dokonywane jest w oparciu o system rejestracji kosztów w poszczególnych Miejscach Powstawania Kosztów (MPK) oraz księgowe konta analityczne umożliwiające określenie wyniku poszczególnych rodzajów działalności. Dodatkowo, Spółka posiada rachunki bankowe, które zostały założone wyłącznie dla celów działalności związanej z wynajmem nieruchomości. Rachunki te, wraz ze znajdującymi się na nich środkami pieniężnymi zostaną objęte wydzieleniem wraz z częścią działalności Wnioskodawcy w obszarze nieruchomości.

Wydzieleniem nie będzie objęta część zadań Spółki związanych z zapewnieniem funkcji wspólnych dla wszystkich obszarów działalności Wnioskodawcy, t.j. w szczególności biuro zarządu, księgowość, administracja, kadry i płace, itp. Funkcje te pozostaną w spółce Wnioskodawcy, natomiast ich świadczenie na rzecz części działalności Wnioskodawcy związanej z nieruchomościami, zostanie zapewnione we własnym zakresie przez spółkę przejmującą, w sposób umożliwiający nieprzerwaną kontynuację działalności przez Pion Nieruchomości po dniu wydzielenia. Pomieszczenia biurowe służące wykonywaniu pracy przez pracowników Pionu Nieruchomości, zostaną zapewnione przez spółkę przejmującą, na podstawie zawartych przez nią umów najmu (dzierżawy) powierzchni biurowej od Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy opisany zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, w tym pracowników oraz zobowiązań związanych z tym zespołem składników dedykowany działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT...

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, zorganizowana część przedsiębiorstwa oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Oznacza to, że na gruncie ustawy o CIT z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa mamy do czynienia, jeśli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki są przeznaczone do realizacji konkretnych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

Aby mówić o wydzieleniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, przedmiotem wydzielenia musi być zespół składników materialnych i niematerialnych. Elementami takiego zespołu, stanowiącymi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, zobowiązania, a także czynnik ludzki czyli kadra pracownicza.

Jak wynika z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu przyszłego, podlegający wydzieleniu z majątku Spółki Pion Nieruchomości obejmuje składniki majątkowe w postaci nieruchomości, t.j. grunty oraz posadowione na nich budynki administracyjne oraz magazynowe), a także wyposażenie biurowe (meble biurowe, komputery, oprogramowanie).

Do Pionu Nieruchomości przypisana jest także określona grupa pracowników, podlegająca jednolitemu kierownictwu, działająca w ramach wyodrębnionej struktury organizacyjnej istniejącej w spółce Wnioskodawcy, niezbędna do faktycznej realizacji zadań Pionu w zakresie wynajmu nieruchomości, t.j. w szczególności administrowania umowami najmu, zarządzania powierzchnią przeznaczoną do wynajęcia, kontaktami z aktualnymi i potencjalnymi najemcami, dozoru nieruchomości przeznaczonych pod wynajem.

W ramach podziału przez wydzielenie, spółce przejmującej przekazane zostaną także wszelkie dokumenty związane z prawem własności oraz korzystaniem z nieruchomości, t.j. w szczególności umowy najmu, umowy na dostawę mediów, umowa kredytowa, a także korespondencja, dane teleadresowe kontrahentów i inne dokumenty.

Wraz z przeniesieniem Pionu Nieruchomości, na spółkę przejmującą przejdą także zobowiązania, które związane są z działalnością Wnioskodawcy w obszarze nieruchomości i będą przedmiotem wydzielenia łącznie z tą częścią działalności Wnioskodawcy. Zobowiązania te wynikają ze wspomnianych umów najmu dotyczących powierzchni magazynowych oraz biurowych, umów na dostawę mediów do wynajmowanych budynków lub przeznaczonych pod wynajem oraz umowy kredytu zaciągniętego na zakup jednej z nieruchomości. Wnioskodawca jest także stroną szeregu umów zawartych z pracownikami przypisanymi do Pionu Nieruchomości. Również z tych umów wynikają dla Wnioskodawcy zobowiązania, które objęte zostaną podziałem przez wydzielenie. Wydzieleniu podlegać będą także środki pieniężne znajdujące się na rachunkach bankowych przypisanych do działalności spółki Wnioskodawcy realizowanej przez wydzielany Pion Nieruchomości.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy uznać należy, że podlegająca wydzieleniu struktura Pionu Nieruchomości stanowi wyodrębniony zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, obejmujący także pracowników oraz zobowiązania związane z działalnością Pionu, o którym mowa w art. 4 pkt 4a ustawy o CIT. Ponadto, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, musi odznaczać się pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Powyższe oznacza, że wyodrębnienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinno zachodzić na trzech płaszczyznach:

1. organizacyjnej,
2. finansowej oraz
3. funkcjonalnej.

Punktem odniesienia przy analizie spełnienia przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego i finansowego jest rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa podatnika, t.j. na ile stanowią one w nim wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo całość.

Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w istniejącym przedsiębiorstwie, a więc w ramach działalności prowadzonej przez podatnika i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa (np. w postaci oddzielnej jednostki organizacyjnej, działu). Stanowisko takie znajduje potwierdzenie, m.in.: w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 stycznia 2011 r. (ITPB3/423-624/09/10-S/DK).

W przypadku Pionu Nieruchomości podlegającego wydzieleniu ze Spółki Wnioskodawcy, warunek ten, zdaniem Wnioskodawcy, jest spełniony. Jak wynika bowiem z faktycznego opisu zdarzenia przyszłego, aktualnie w ramach struktury organizacyjnej Wnioskodawcy, obok Pionu Handlowego, istnieje wyodrębniony Pion Nieruchomości, realizujący zadania związane z zarządzeniem i wynajmem nieruchomości własnych Wnioskodawcy. Dla realizacji tych celów w ramach Pionu Nieruchomości powołany został Dział Zarządzania Nieruchomościami, odpowiedzialny za realizację całości zadań Pionu Nieruchomości.

Z kolei aspekt finansowy wyodrębnienia oznacza, że istnieje możliwość przypisania wyodrębnionemu w strukturach podatnika zespołowi składników majątkowych, określonych, wskaźników finansowych, w tym zwłaszcza przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań realizowanych (osiąganych) przez ten zespół. Takie przypisanie ww. wielkości powinno być możliwe w szczególności przy wykorzystaniu, np. systemu księgowo-rachunkowego.

W wydawanych w ostatnim czasie interpretacjach Ministra Finansów podkreśla się ponadto, że wyodrębnienie finansowe nie musi polegać na całkowitej samodzielności finansowej, wystarczy bowiem, że poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych, wydzielanej masie majątkowej można przyporządkować przychody i koszty oraz należności i zobowiązania. Stanowisko takie zostało przykładowo zaprezentowane w indywidualnej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 marca 2008 r. (IBP3/423-100/03) oraz w powołanej już interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 stycznia 2011 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na względzie przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego również i ten warunek należy uznać za spełniony. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja rachunkowa umożliwia identyfikację i przyporządkowanie należności i zobowiązań, jak również przychodów i kosztów, do wyodrębnionej jednostki organizacyjnej Pionu Nieruchomości. Przypisanie dokonywane jest w oparciu o system rejestracji kosztów w poszczególnych Miejscach Powstawania Kosztów (MPK) oraz księgowe konta analityczne umożliwiające określenie wyniku poszczególnych rodzajów działalności. Dodatkowo, Spółka posiada rachunki bankowe, które zostały założone wyłącznie dla celów działalności związanej z wynajmem nieruchomości prowadzonej przez Pion Nieruchomości. Rachunki te, wraz ze znajdującymi się na nich środkami pieniężnymi zostaną objęte wydzieleniem wraz z częścią działalności Wnioskodawcy w obszarze nieruchomości.

Kolejną cechą stanowiącą o istnieniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest wyodrębnienie funkcjonalne, t.j. przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest bowiem sumą poszczególnych składników, które potencjalnie mogłyby służyć do prowadzenia odrębnego zakładu, lecz zorganizowanym, autonomicznym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia powinna być tutaj rola, jaką, składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa, a więc na ile stanowią w nim wyodrębnioną funkcjonalnie całość.

Ze względu na wskazane wyżej wyodrębnienie majątkowe, organizacyjne i finansowe, a także wyposażenie w odpowiedni do realizowanego celu majątek, dokumenty oraz pracowników realizujących zadania i funkcje związane z prowadzeniem działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami zespół składników majątkowych podlegających wydzieleniu ze spółki Wnioskodawcy, mógłby w ocenie Wnioskodawcy stanowić odrębne przedsiębiorstwo, zdolne do samodzielnej realizacji powierzonych zadań, w oparciu o przypisany mu majątek (nieruchomy i ruchomy oraz prawa majątkowe), pracowników czy istniejącą bazę klientów (najemców) powierzchni magazynowych i biurowych.

Pozostałe funkcje pomocnicze do działalności związane z zarządzaniem nieruchomościami, w szczególności w zakresie księgowości, obsługi administracyjnej, wynajmu powierzchni biurowej, itp. zostaną zapewnione przez spółkę przejmującą, albowiem nie mogą być one w sposób wyłączny przypisane części działalności Wnioskodawcy związanej z prowadzeniem przedmiotowej działalności. Należy jednak podkreślić, że powyższe nie pozbawia wydzielanego zespołu składników cechy gospodarczej samodzielności, albowiem funkcje te nie są istotne z punktu widzenia możliwości prowadzenia działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami i będą zapewniane przez spółkę przejmującą od dnia wydzielenia.

Z uwagi na powyższe, należy uznać, iż funkcjonujący w ramach struktury organizacyjnej Wnioskodawcy Pion Nieruchomości spełnia wszystkie przesłanki do tego, aby uznać go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Pozostała działalność Spółki w obszarze handlu hurtowego towarami, realizowana przez odrębny Pion Handlowy, posiada wszelkie cechy samodzielności i autonomiczności, które w ocenie Wnioskodawcy uzasadniają uznanie jej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. W szczególności z działalnością Pionu Handlowego związane są nieruchomości, t.j.: stanowiące własność Spółki grunty wraz z usytuowanymi na nim budynkami magazynowymi (magazyn wysokiego składu) oraz budynek biurowy i magazynowy (tzw. magazyn detaliczny), z których Spółka korzysta na podstawie umów najmu zawartych z osobami trzecimi będącymi właścicielami tych obiektów, które to nieruchomości oraz umowy w strukturze organizacyjnej oraz księgowej Spółki są przyporządkowane do Pionu Handlowego.

Koszty i przychody generowane przez wspomniane nieruchomości wpływają na wynik działalności handlowej. Taka identyfikacja jest możliwa dzięki ewidencji rachunkowej prowadzonej w oparciu o system rejestracji kosztów w poszczególnych Miejscach Powstawania Kosztów (MPK) oraz księgowe konta analityczne.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 12 ust 1 pkt 9 ustawy o CIT przychodem w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jest wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia.

W ocenie Wnioskodawcy mający podlegać wydzieleniu ze spółki Wnioskodawcy zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych oraz zobowiązań związanych z prowadzeniem działalności zarządzania nieruchomościami, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4 pkt 4a ustawy o CIT. Ponadto, pozostająca w spółce Wnioskodawcy po wydzieleniu działalność w obszarze handlu hurtowego towarami, realizowana przez odrębny Pion Handlowy, posiada wszelkie cechy samodzielności i autonomiczności, które w ocenie Wnioskodawcy uzasadniają uznanie jej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Mając na względzie powyższe okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z podziałem spółki Wnioskodawcy przez wydzielenie na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi przychód, o którym mowa art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Spółka zamierza dokonać restrukturyzacji, w ramach której z majątku Spółki zostanie wydzielony majątek przypisany do Pionu Nieruchomości (Działu Zarządzania Nieruchomościami) i przeniesiony na nowo utworzoną spółkę w drodze podziału przez wydzielenie, zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych.

Podział spółek handlowych regulowany jest przez ustawę z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Stosownie do postanowień art. 528 § 1 ww. ustawy, spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek handlowych. Natomiast zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 tejże ustawy, podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Jest to jedyny podział, który nie skutkuje rozwiązaniem spółki dzielonej (art. 530 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych).

W związku z powyższym, w przepisach dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych uregulowane zostały skutki podatkowe podziału spółek. Skutki te zależne są od faktu, czy majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, czy też nie.

W myśl bowiem art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia; przepisy art. 14 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Powyższa regulacja znajdzie więc zastosowanie w następujących sytuacjach:

• gdy na każdą ze spółek przejmujących lub nowo zawiązanych nie przechodzi zorganizowana część przedsiębiorstwa (przy podziale przez przejęcie) lub

• gdy na spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną przeniesione zostają składniki majątku nie stanowiące zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub na spółkę tę zostaną przeniesione składniki majątkowe stanowiące zorganizowaną część przedsiębiorstwa, lecz składniki majątkowe pozostałe w spółce dzielonej nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa (przy podziale przez wydzielenie).

Na mocy art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zorganizowaną część przedsiębiorstwa należy rozumieć jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zatem, zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, iż najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy wydzielany majątek, a także majątek pozostający w spółce stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, iż zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby, zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona obiektywnie oceniając posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Podsumowując, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Spółka planuje wydzielenie dwóch pionów działalności gospodarczej, t.j. Handlowy oraz Nieruchomości. Podziałowi prowadzonej działalności odpowiada struktura organizacyjna Spółki.

Jak wynika z przedstawionego powyżej opisu zdarzenia przyszłego, podlegający wydzieleniu z majątku Spółki Pion Nieruchomości obejmuje składniki majątkowe w postaci nieruchomości, t.j. grunty oraz posadowione na nich budynki administracyjne oraz magazynowe, a także wyposażenie biurowe (meble, komputery, oprogramowanie). Wydzieleniem objęte zostaną także środki pieniężne znajdujące się na rachunkach bankowych, związane z działalnością Spółki. Niemniej jednak do Pionu Nieruchomości przypisana jest określona grupa pracowników, podlegająca jednolitemu kierownictwu, działająca w ramach wyodrębnionej struktury organizacyjnej istniejącej w Spółce, niezbędna do faktycznej realizacji zadań Pionu w zakresie wynajmu nieruchomości, t.j. w szczególności administrowania umowami najmu, zarządzania powierzchnią przeznaczoną do wynajęcia, kontrahentami z aktualnymi i potencjalnymi najemcami, dozoru nieruchomości przeznaczonych pod wynajem.

Wydzieleniem nie będzie natomiast objęta cześć zadań Spółki związanych z zapewnieniem funkcji wspólnych dla wszystkich obszarów działalności Wnioskodawcy, t.j. w szczególności biuro zarządu, księgowość, administracja, kadry i płace, itp.

Wnioskodawca zaznaczył, iż w ramach podziału przez wydzielenie, spółce przejmującej przekazane zostaną także wszelkie dokumenty związane z prawem własności oraz korzystaniem z nieruchomości, t.j. w szczególności umowy najmu, umowy na dostawę mediów, umowa kredytowa, a także korespondencja, dane teleadresowe kontrahentów i inne dokumenty.

Wnioskodawca zaznaczył również, iż należy uznać, że podlegająca wydzieleniu struktura Pionu Nieruchomości stanowi wyodrębniony zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, obejmujący także pracowników oraz zobowiązania związane z działalnością Pionu. Ponadto, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, musi odznaczać się pełną odrębnością organizacyjną i finansową z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

W świetle przedstawionego przez Spółkę opisu zdarzenia przyszłego, stwierdzić należy, że każdy z przedmiotowych Pionów wydzielony jest w ramach Spółki w sposób organizacyjny, finansowy i funkcjonalny oraz stanowi zespół składników majątkowych, w tym zobowiązań, przeznaczony do realizacji ściśle określonych zadań gospodarczych. Tym samym, opisane we wniosku Piony odpowiadają definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa określonej w art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z podziałem Spółki przez wydzielenie. Jak wskazał Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka zamierza dokonać podziału Spółki przez wydzielenie poprzez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na spółkę nowo zawiązaną, w taki sposób, że zarówno majątek przenoszony na spółkę nowo zawiązaną jak i pozostającą w spółce dzielonej stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Reasumując powyższe, wydzielone piony: Handlowy i Nieruchomości stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. A w związku z tym na skutek podziału Spółki przez wydzielenie, u Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, o którym stanowi art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Spółkę interpretacji stwierdzić należy, że zapadły one w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację, nie mają bowiem zastosowania w odniesieniu do innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPB3/423-39/12-2/PM, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi