Temat interpretacji

Czy kwoty świadczeń uzyskanych przez Fundację, stanowiących procentową część z kwoty uzyskanego odszkodowania dla osoby poszkodowanej, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Fundacji, przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2010 r. (data wpływu 5 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zwolnienia od podatku kwot stanowiących procentową część odszkodowania osoby poszkodowanej

• jest prawidłowe w części w jakiej kwoty te są przeznaczane i wydatkowane na realizację celów statutowych mieszczących się w pojęciu dobroczynności,
• jest nieprawidłowe w części w jakiej kwoty te są przeznaczane i wydatkowane na realizację celów statutowych nie mieszczących się w pojęciu dobroczynności.

UZASADNIENIE

W dniu 5 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zwolnienia od podatku kwot stanowiących procentową część odszkodowania osoby poszkodowanej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Celem działania Fundacji określonym w statucie jest pomoc i wspieranie osób poszkodowanych (pokrzywdzonych) przez los, w szczególności dzieci i młodzieży, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. Celem działania Fundacji jest również wspieranie placówek i organizacji pomagających dzieciom i młodzieży oraz pokrzywdzonym przez los i w trudnej sytuacji życiowej.

Fundacja realizuje swoje cele poprzez:

• organizowanie pomocy rzeczowej i finansowej dla osób pokrzywdzonych i znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej,
• organizowanie pomocy rzeczowej, finansowej i organizacyjnej dla placówek i organizacji pomagających dzieciom, młodzieży, osobom pokrzywdzonym i w trudnej sytuacji życiowej,
• wspieranie organizacyjne, rzeczowe i finansowe podmiotów prowadzących działalność w zakresie edukacji, opieki i wychowania dzieci i młodzieży,
• prowadzenie działalności doradczej w zakresie pomocy prawnej osobom pokrzywdzonym,
• organizowanie pomocy w uzyskiwaniu stypendiów.

Działalność Fundacji w zakresie realizacji pomocy osobom poszkodowanym polega na między innymi bezpłatnych spotkaniach z osobami poszkodowanymi (pokrzywdzonymi), które zgłoszą się do Fundacji. W trakcie tych spotkań Fundacja udziela osobie poszkodowanej informacji na temat trybu postępowania w związku ze zgłaszaniem roszczeń do zakładu ubezpieczeń/podmiotu odpowiedzialnego, udziela informacji na temat procedury likwidacji szkód oraz wymaganych do tego celu dokumentów. Fundacja udziela także pomocy w zakresie szacowania wysokości szkody oraz określenia wysokości roszczeń przysługujących poszkodowanemu. Ponadto Fundacja pomaga wypełniać formularze zgłoszenia szkody do ubezpieczyciela, kompletuje potrzebną dokumentację służącą do zgłoszenia roszczenia i kieruje kompletny wniosek o wypłatę odszkodowania. Za podejmowane i wykonywane czynności Fundacja nie pobiera żadnych opłat. Oprócz doraźnej, nieodpłatnej pomocy poszkodowanym w przedstawiony wyżej sposób, Fundacja współpracuje również z poszkodowanymi na podstawie umowy, w oparciu o którą Fundacja zostaje upoważniona do przedsiębrania w imieniu poszkodowanego działań mających na celu uzyskanie świadczenia odszkodowawczego. W toku prowadzenia sprawy Fundacja reprezentując poszkodowanego prowadzi w jego imieniu korespondencję z zakładami ubezpieczeń lub innymi podmiotami zobowiązanymi do naprawienia szkody. Korespondencja ta ma postać odwołań od decyzji zakładów ubezpieczeń/podmiotów zobowiązanych, wniosków składanych w imieniu poszkodowanego, co ma na celu uzyskanie korzystniejszego rozstrzygnięcia dla poszkodowanego. Wszelkie koszty związane z kierowaną do zakładów ubezpieczeń, innych podmiotów korespondencją wnioskami i innymi czynnościami podejmowanymi przez Fundację w imieniu poszkodowanego, pokrywane są wyłącznie ze środków własnych Fundacji. Reprezentowanie osób poszkodowanych nie skutkuje powstaniem jakichkolwiek zobowiązań finansowych po ich stronie. W przypadku konieczności prowadzenia sprawy na etapie sądowym Fundacja pokrywa również koszty prowadzenia sprawy przez kancelarię prawną. W szczególnych przypadkach, Fundacja pokrywa z własnych środków koszty sądowe i zaliczki związane z wniesieniem pozwu do sądu. W przypadku pozytywnego zakończenia sprawy na etapie przedsądowym lub sądowym Fundacji przysługuje świadczenie w wysokości do 20% (dwadzieścia) bez podatku VAT, z którego jest zwolniona, z kwot odszkodowań i innych świadczeń uzyskanych za pośrednictwem Fundacji dla osoby poszkodowanej. Kwoty te zgodnie z zawartą umową Fundacja przeznacza w całości na działalność statutową.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwoty świadczeń uzyskanych przez Fundację, stanowiących procentową część z kwoty uzyskanego odszkodowania dla osoby poszkodowanej, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty świadczeń stanowiące procentową część odszkodowania lub innego świadczenia odszkodowawczego otrzymanego przez poszkodowanego podlegają zwolnieniu przedmiotowemu od podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Celem potwierdzenia swojego stanowiska Fundacja załączyła do wniosku opinię doradcy podatkowego z dnia 22 stycznia 2008 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w części, w jakiej przedmiotowe kwoty są przeznaczane i wydatkowane na realizację celów statutowych mieszczących się w pojęciu dobroczynności i za nieprawidłowe w części, w jakiej kwoty te są przeznaczane i wydatkowane na realizację celów statutowych nie mieszczących się w pojęciu dobroczynności.

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t.j. Dz. U. z 1991 r., Nr 46, poz. 203 ze zm.) określa, że fundacje mogą być ustanawiane dla realizacji zgodnych z interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, szczególnie takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

Fundacje posiadają osobowość prawną, tak więc jako osoby prawne są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Jednocześnie nie zostały one wymienione przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), jako podmioty, które zwolnione są od podatku.

W konsekwencji, fundacje tak jak inne podmioty posiadające osobowość prawną podlegają ogólnym regułom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Oznacza to, że fundacje ustalają dochód bez względu na rodzaje źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty.

Jednocześnie, art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy stanowi, iż wolne od podatku są z zastrzeżeniem ust. 1c dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego w części przeznaczonej na te cele.

Zwolnienie zawarte w tym przepisie jest zwolnieniem warunkowym, uzależnionym od spełnienia przez podatnika dwóch istotnych warunków:

1. jego celem musi być działalność wymieniona w tym przepisie, przy czym statut może przewidywać również inne cele działalności,
2. uzyskane dochody muszą być przeznaczone wyłącznie na cele tej preferowanej przez ustawodawcę działalności statutowej.

Oznacza to, że dochody Fundacji będą zwolnione od podatku jedynie wówczas, gdy cele statutowe tej organizacji będą tożsame lub zbieżne z celami wymienionymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a dochody będą przeznaczone i wydatkowane na działalność statutową.

Stosownie natomiast do treści art. 17 ust. 1b tej ustawy, zwolnienie dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i bez względu na termin wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków nie stanowiących kosztu uzyskania przychodów. Przedmiotowe zwolnienie dotyczy dochodów uzyskanych zarówno z działalności statutowej jak i gospodarczej, za wyjątkiem dochodu z działalności, o której mowa w art. 17 ust. 1a pkt 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że celem statutowym Fundacji jest pomoc i wspieranie osób poszkodowanych (pokrzywdzonych) przez los, w szczególności dzieci i młodzieży, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej oraz wspieranie placówek i organizacji pomagających dzieciom i młodzieży oraz pokrzywdzonym przez los i w trudnej sytuacji życiowej. Cele te Wnioskodawca realizuje poprzez organizowanie pomocy rzeczowej i finansowej dla osób pokrzywdzonych i znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, organizowanie pomocy rzeczowej, finansowej i organizacyjnej dla placówek i organizacji pomagających dzieciom, młodzieży, osobom pokrzywdzonym i w trudnej sytuacji życiowej, wspieranie organizacyjne, rzeczowe i finansowe podmiotów prowadzących działalność w zakresie edukacji, opieki i wychowania dzieci i młodzieży, prowadzenie działalności doradczej w zakresie pomocy prawnej osobom pokrzywdzonym oraz organizowanie pomocy w uzyskiwaniu stypendiów.

Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego należy podkreślić, iż kumulatywnym warunkiem zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest przeznaczenie, a następnie wydatkowanie osiągniętego dochodu na preferowany przez ustawodawcę cel.

Nadmienić przy tym należy, iż cele Fundacji określone w statucie muszą być wskazane w sposób ścisły i nie budzący wątpliwości. Organy podatkowe nie są bowiem uprawnione do dokonywania wykładni zapisów statutu.

Wskazane przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego cele statutowe mają bardzo szeroki zakres. Mogą one mieścić się w pojęciu dobroczynności, ale także swoim zakresem obejmować inne czynności, które nie są dobroczynieniem.

Jako że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują tego pojęcia, należy odnieść się do ogólnego znaczenia tego słowa.

Dobroczynność jest pojęciem zbliżonym do filantropii i rozumiana jest jako działalność polegająca na niesieniu pomocy materialnej ubogim, jest to przynoszenie ulgi, odprężenia, oznacza też miłosierdzie, ofiarność, uczynność.

Wobec powyższego dochody Fundacji, które przeznaczane są na ten cel podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego. Należy jednak stwierdzić, iż realizacja celów statutowych Fundacji jest dokonywana między innymi poprzez takie czynności, jak np. opłacenie kancelarii prawnej prowadzącej sprawę osoby poszkodowanej (od której następnie pobierane jest 20% z kwoty odszkodowania), a takie wydatkowanie dochodu trudno potraktować jako dobroczynność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy