Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19.05.2008r. (data wpływu 02.06.2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02.06.2008r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

P S.A. (dalej: Spółka) w ramach prowadzonej działalności sprzedaje owoce warzywa m. in. odbiorcy prowadzącemu ogólnopolską sieć wielkopowierzchniowych placówek handlowych (dalej: Market). Zawarta przez Spółkę z Marketem umowa handlowa - poza zasadniczymi postanowieniami dotyczącymi sprzedaży towarów - przewiduje także dodatkowe odpłatne usługi świadczone przez Market na rzecz Spółki. Usługami tymi są:

1. usługa logistyczna polegająca na umożliwieniu Spółce dostawy towarów tylko do jednego punktu odbioru zamiast do poszczególnych placówek na terenie całego kraju;
2. usługa polegająca na włączeniu produktów Spółki do tzw. programu lojalnościowego organizowanego przez Market (Market przyznaje nabywcom takich towarów punkty wymienne na nagrody co ma zwiększać ich atrakcyjność);
3. usługi marketingowe podlegające na promowaniu towarów lub marki Spółki w materiałach reklamowych przygotowywanych przez Market, w tym odrębnie odpłatne usługi w przypadku organizowania dodatkowych: ograniczonych czasowo lub terytorialnie (otwarcie nowego sklepu), akcji promocyjnych (dalej: Usługi). Wynagrodzenie za Usługi ustalone zostało jako procent od obrotu z zawartych przez strony umów sprzedaży (lub stała kwota w przypadku usługi marketingowej związanej z otwarciem nowego obiektu) i płatne jest na podstawie faktur VAT wystawianych przez Market na rzecz Spółki na koniec miesiąca kalendarzowego. W przypadku usług marketingowych zakres i sposób ich świadczenia określa samodzielnie Market.

Powyższe warunki świadczenia Usług określone zostały w zawartej przez Strony umowie, a zatem kwoty wypłacane z tego tytułu Marketowi nie mają charakteru dobrowolnego świadczenia uiszczanego przez Spółkę jej kontrahentowi.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Podstawowa kwestia, która wywołała wątpliwości Spółki objęte niniejszym wnioskiem wiąże się z możliwością uznania umowy zawartej przez Spółkę z Marketem za nieważną czynność prawną w części dotyczącej świadczenia Usług. To zaś mogłoby za sobą pociągnąć konsekwencje w zakresie wskazanych wyżej przepisów prawa podatkowego. Omawiany skutek nieważności wynikać może z art. 15 ust. 1 pkt4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, dalej: uznk, tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 z późn.zm.). Przepis ten stanowi, iż pobieranie przez przedsiębiorstwo handlowe innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Tak zatem umowa przewidująca takie inne opłaty jako sprzeczna z ustawą i zasadami współżycia społecznego byłaby nieważną czynnością prawną w rozumieniu art. 58 Kodeksu cywilnego (dalej: k.c.). Takie stanowisko (w odniesieniu do kwot za samo wejście do sklepów, tzw. kwoty na otwarcie) zajmuje Sąd Najwyższy, czemu dał wyraz w wyrokach: z 26.01.2006 r., II CK 378/05, opublik. Wokanda 2006/6/8 i z dnia 9.01.2008 r., I CK 4/07, opublik. 2008/3/117, . Z powołanych orzeczeń oraz brzmienia uznk nie wynika jednak konkretny zakres treściowy opisywanego czynu nieuczciwej konkurencji. W ocenie Spółki nie można jednak racjonalnie przyjąć, iż strony ramowej umowy sprzedaży nie mogą zawrzeć porozumień dodatkowych, dotyczących świadczenia określonych usług. Stanowisko takie bez oceny charakteru tychże świadczeń - było zbyt rygorystyczne i sprzeczne z treścią art. 353(1) k.c. Zakresem zatem zakazu z art. 15 ust. 1 pkt 4 uznk objęte są tyko opłaty za przyjęcie towaru do sprzedaży, które nie mieszczą się w pojęciu marży handlowej. Dodatkowo wskazać należy, iż w omawianej sytuacji stwierdzenie nieważności czynności prawnej nie jest tak oczywiste jak w przypadku np. braku zachowania formy zastrzeżonej pod rygorem nieważności, czy braku właściwej reprezentacji osoby prawnej. W zasadzie każda z opłat uiszczanych odbiorcy wymaga wnikliwej oceny, czy jest ona tyko opłatą za przyjęcie towarów do sprzedaży, czy też stanowi już wynagrodzenie za odrębnie świadczoną usługę.

Zdaniem Spółki porozumienia w zakresie ww. Usług a)- c) (z wyjątkiem opłaty za otwarcie nowego sklepu) są z pewnością ważnymi czynnościami prawnymi. Opłata zaś za otwarcie nowego sklepu może zostać uznana za nieważną czynnością prawną. Uzasadniając to stanowisko wskazać należy, iż każda z Usług przekłada się na wymierne korzyści dla Spółki (w postaci zmniejszenia kosztów działalności lub zwiększenia zysków). W przypadku usługi logistycznej Spółka unika wydatków, które poniosłaby, gdyby dostarczała towary nie do jednego punktu odbioru, a do wielu sklepów usytuowanych z reguły w dużych miastach na terenie całego kraju. Czynności związane z dystrybucją towarów wykonuje Market, a zatem w usłudze tej jest widoczny także element świadczenia wzajemnego. Cecha ta dotyczy także usługi polegającej na włączeniu towarów Spółki do programu lojalnościowego oraz usługi marketingowej polegającej na reklamie produktów Spółki.

Zdaniem Spółki przedstawione powyżej cechy Usług świadczą w sposób jednoznaczny, iż ich wykonywanie przez Market przynosi Spółce korzyści, które umożliwiają rozwój prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. W tej zatem sytuacji kwoty wynagrodzeń za Usługi stanowią koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów rozumieniu art. 15 ustawy o pdop.

Odpowiedź na pytania dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych stanowią przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek Wnioskodawcy w zakresie pytania drugiego dotyczy podatku od towarów i usług i został rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.

Po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Wiąże się to z koniecznością każdorazowej indywidualnej oceny prawnej poniesionego przez podatnika wydatku. Wyjątkiem będzie jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu.

Reasumując, aby zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie znajduje się w katalogu kosztów zawartych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy

Stosownie do art. 58 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) Kodeks Cywilny nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Zasady współżycia społecznego w aktualnym ich rozumieniu, to zasady słuszności, uczciwości, rzetelności, także w obrocie gospodarczym, z którym z kolei prawo podatkowe wiąże określone skutki.

Funkcja art. 58 k.c polega na tym, aby zapobiegać powstawaniu stosunków prawnych przez system prawny zakazanych. Wspomniane zakazy lub nakazy mogą wynikać z norm rangi ustawowej każdej z gałęzi prawa publicznego.

W ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t. j. z 2003 r. Dz. U. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) w art. 3 wskazano, iż czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. W pkt. 2 tego artykułu , zaliczono do powyższych czynów między innymi utrudnienie dostępu do rynku. Natomiast w art. 15 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, odniesiono to do pobierania innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży.

Rozstrzygnięcie, czy dane działania stanowią czyn nieuczciwej konkurencji, możliwe jest poprzez zindywidualizowane podejście do działań podejmowanych na rynku. Brak wiedzy na temat zasad współpracy z odbiorcami towarów, jak również warunków, w jakich współpraca ta się odbywa, ustalenia pozycji rynkowej oraz warunków w jakich działają przedsiębiorcy (podmiot zobowiązany do ponoszenia opłat jak również podmiot na rzecz którego są one ponoszone), brak analizy sytuacji gospodarczej tych podmiotów uniemożliwia dokonanie prawidłowego rozstrzygnięcia kwalifikacji określonych działań jako czynu nieuczciwej konkurencji.

Należy zaznaczyć, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów obciąża podatnika bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego. Zgodnie bowiem z obowiązującą w prawie cywilnym zasadą ciężaru dowodu, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne (art. 6 Kodeksu cywilnego).

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego, wydatki Spółki poniesione na wypłatę wynagrodzenia w zamian za usługi świadczone przez Market, po spełnieniu warunków zawartych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe

Biorąc powyższe pod uwagę i odnosząc się do wydanej w dniu 18.08.2008 r. interpretacji przepisów prawa podatkowego znak IP-PP2-443-883/08-2/MK dotyczącej podatku od towarów i usług, uznającej stanowisko Spółki w zakresie pytania oznaczonego nr 2 za prawidłowe, pytanie oznaczone nr 3 we wniosku ORD-IN z dnia 19.05.2008 r. (data wpływu 02.06.2008 r.) jest bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.