Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym do odsetek płaconych przez Spółkę z tytułu ujemnego salda na Rachunku Transakcyjnym będą znajdowały zastosowanie ... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 12.08.2016, sygn. IPPB5/4510-586/16-3/JC, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym do odsetek płaconych przez Spółkę z tytułu ujemnego salda na Rachunku Transakcyjnym będą znajdowały zastosowanie ograniczenia wynikające z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o CIT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2016 r. (data wpływu 6 czerwca 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 8 sierpnia 2016 r. (data wpływu 10 sierpnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy do odsetek płaconych przez Spółkę z tytułu ujemnego salda na Rachunku Transakcyjnym będą znajdowały zastosowanie ograniczenia wynikające z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy do odsetek płaconych przez Spółkę z tytułu ujemnego salda na Rachunku Transakcyjnym będą znajdowały zastosowanie ograniczenia wynikające z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z.o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest spółką prowadzącą działalność deweloperską na polskim rynku. Spółka jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik VAT i prowadzi działalność podlegającą opodatkowaniu VAT.

Spółka wchodzi w skład międzynarodowej grupy Y. (dalej: Grupa). Obecnie planowane jest włączenie Spółki do systemu zarządzania płynności finansowej typu Nordic Cash Pooling (dalej: System Nordic Cash Pool), oferowanego przez S. AB (dalej: Bank). System Nordic Cash Pool będzie koordynowany przez Y. Oy (dalej: Lider), podmiot dominujący w Grupie posiadający bezpośrednio ponad 25% udziałów w Y. Oy, będącego jedynym udziałowcem Wnioskodawcy.

Bank i polski oddział Banku (dalej: Oddział S.) nie są podmiotami powiązanymi z Wnioskodawcą i Liderem w rozumieniu art. 11 ustawy o CIT.

Lider posiada siedzibę i jest zarejestrowany dla celów VAT w Finlandii. Lider nie posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagranicznego zakładu w rozumieniu ustawy o CIT oraz Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Finlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2010 r. nr 37, poz. 205, dalej: Konwencja). Wnioskodawca będzie dysponował certyfikatem rezydencji Lidera, potwierdzającym, że jest on fińskim rezydentem podatkowym.

Opis Systemu Nordic Cash Pool

System Nordic Cash Pool jest produktem Banku, który polega na umożliwieniu Wnioskodawcy na bardziej efektywne, codzienne zarządzanie środkami pieniężnymi i limitami zadłużenia oraz korzystanie przez Spółkę i inne podmioty z grupy ze wspólnej płynności finansowej w ramach Systemu. W szczególności, zarządzanie środkami pieniężnymi oferowane w ramach Systemu przez Bank będzie umożliwiało obniżenie kosztów finansowania Wnioskodawcy poprzez uzyskanie niższego oprocentowania zadłużenia, przy jednoczesnej możliwości korzystniejszego lokowania nadwyżek finansowych (uczestnik ma możliwość uzyskania wyższego oprocentowania niż standardowe oprocentowanie lokat bankowych).

Początkowo Spółka będzie jedynym uczestnikiem Systemu Nordic Cash Pool. Jednakże docelowo, w zakresie kolejnych inwestycji w projekty mieszkaniowe realizowane w Polsce przez inne podmioty z Grupy, planuje się, iż do Systemu Nordic Cash Pool mogą zostać dołączone inne spółki celowe, będące polskimi rezydentami podatkowymi w charakterze uczestników (dalej: Polskie Spółki). Nie jest planowane uczestnictwo w Systemie Nordic Cash Pool spółek zagranicznych, za wyjątkiem Lidera.

Spółka jest stroną Umowy dotyczącej Produktów Cash Management zawartej z Oddziałem S. Zintegrowanie istniejącego rachunku bankowego Wnioskodawcy z Systemem Nordic Cash Pool oraz automatyczne przelewy dokonywane w ramach Systemu Nordic Cash Pool uregulowane zostaną w dodatkowych załącznikach do tejże umowy (dalej Umowa dotycząca Produktów Cash Management wraz z załącznikami zwana jest Umową NCP). Załączniki te nie zostały jeszcze podpisane. Spółka pragnie podkreślić, że przyłączenie do Systemu Nordic Cash Pool nie będzie wiązało się z zawarciem żadnej umowy pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem.

Funkcjonowanie Systemu Nordic Cash Pool przewiduje wykorzystanie trzech różnych typów rachunków obsługiwanych przez Bank / Oddział S., z których każdy będzie pełnił odrębne funkcje:

Rachunek Źródłowy
Rachunek Transakcyjny
Rachunek Konsolidacyjny

Rachunek Źródłowy jest bieżącym rachunkiem należącym do Spółki, prowadzonym przez Oddział S., który po podpisaniu załączników opisanych powyżej zostanie włączony do Systemu Nordic Cash Pool.

Zgodnie z założeniami Systemu Nordic Cash Pool saldo na Rachunku Źródłowym na początku każdego dnia wynosić będzie zero. W ciągu dnia Spółka będzie wykorzystywała Rachunek Źródłowy do wykonywania swoich operacji bankowych tj. dokonywania oraz otrzymywania płatności na rzecz / od kontrahentów. Spółka będzie miała możliwość zadłużania się na Rachunku Źródłowym w ramach udostępnionej Spółce przez Oddział S. krótkoterminowej linii technicznej. Na koniec dnia roboczego, w zależności od tego czy saldo na Rachunku Źródłowym będzie dodatnie czy ujemne, dokonane zostaną automatyczne przelewy (Automated Sweeps) pomiędzy Rachunkiem Źródłowym a Rachunkiem Transakcyjnym mające na celu wyzerowanie salda Rachunku Źródłowego (wykorzystanie mechanizmu zero balance cash pool). W przypadku salda dodatniego nadwyżka zostanie przekazana do przechowania na Rachunku Transakcyjnym Liderowi (sweeping). Z kolei w przypadku salda ujemnego na Rachunku Źródłowym Lider przekaże środki z Rachunku Transakcyjnego na Rachunek Źródłowy (topping). W zależności od salda Rachunku Transakcyjnego określone należności lub zobowiązania wobec Lidera na koniec okresu rozliczeniowego będą kompensowane.

Rachunek Transakcyjny zostanie założony i będzie prowadzony w Finlandii - jego prawnym właścicielem (oraz środków księgowanych na nim) będzie Lider, natomiast dla celów Systemu Nordic Cash Pool będzie on dedykowany Wnioskodawcy. Jest to specyficzna konstrukcja przewidziana w fińskim systemie prawnym, która nie posiada swojego odpowiednika w polskim prawie.

Rachunek Transakcyjny będzie rachunkiem o charakterze technicznym - saldo prezentowane na Rachunku Transakcyjnym będzie miało charakter wyłącznie wirtualny. Środki pieniężne będą zawsze gromadzone fizycznie na Rachunku Konsolidacyjnym, z którym Rachunek Transakcyjny zostanie połączony. Z uwagi na to salda Rachunku Transakcyjnego będą odpowiednio odzwierciedlane na Rachunku Konsolidacyjnym. Natomiast nie będzie fizycznych przepływów środków finansowych pomiędzy Rachunkiem Transakcyjnym a Rachunkiem Konsolidacyjnym. Saldo Rachunku Transakcyjnego odzwierciedlać będzie odpowiednio stan należności lub zobowiązań pomiędzy Spółką oraz Liderem.

Rachunek Konsolidacyjny będzie należał do Lidera i będzie prowadzony w Finlandii. Na tym rachunku gromadzone będą wszystkie środki pieniężne w ramach Systemu Nordic Cash Pool. Lider będzie odpowiedzialny za zasilanie Rachunku Konsolidacyjnego w celu pokrycia ujemnego salda na tym rachunku. Środki te mogą pochodzić między innymi ze środków własnych Lidera, z pożyczek bankowych oraz obligacji.

W zależności od salda na Rachunku Transakcyjnym powstawały będą zobowiązania Spółki w stosunku do Lidera, bądź też Spółka będzie wykazywać należności od Lidera. W sytuacji dodatniego salda na Rachunku Transakcyjnym naliczone zostaną odsetki należne Spółce od Lidera, które zostaną zaksięgowane jako zwiększenie salda na Rachunku Transakcyjnym (i odpowiednio odzwierciedlone na Rachunku Konsolidacyjnym). Natomiast, w sytuacji gdy Rachunek Transakcyjny wykazywał będzie saldo ujemne, wówczas naliczone zostaną odsetki należne Liderowi od Spółki, które zostaną zaksięgowane jako zmniejszenie salda na Rachunku Transakcyjnym (i odpowiednio odzwierciedlone na Rachunku Konsolidacyjnym). Odsetki nie będą wpływały na saldo Rachunku Źródłowego.

Wszystkie wyżej wymienione rachunki będą prowadzone w polskich złotych. Wszystkie rozliczenia i transfery w ramach Systemu Nordic Cash Pool będą dokonywane w polskich złotych.

Funkcje Banku, Lidera i Wnioskodawcy

Bank (i Oddział S. w odpowiednim zakresie) zapewni wykonanie wszelkich niezbędnych czynności związanych z Systemem, w tym przykładowo: wykonywanie przelewów bankowych, techniczne naliczanie odsetek, niektóre obowiązki sprawozdawcze itp.

Lider będzie odpowiedzialny za reprezentowanie Wnioskodawcy przed Bankiem, jak również za podejmowanie wewnętrznych decyzji np. w zakresie zasad kalkulacji odsetek, ustalanie wysokości oprocentowania środków, oraz okresów rozliczeniowych, a także realizację innych czynności niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania Systemu.

Wnioskodawca będzie zobowiązany do uiszczenia wynagrodzenia na rzecz Oddziału S. na podstawie Umowy NCP. Poza tym Spółka nie będzie obciążana innymi kosztami funkcjonowania Systemu Nordic Cash Pool.

Ponadto należy podkreślić, iż:

Zasilanie Rachunku Konsolidacyjnego przez Lidera będzie się odbywało w jego imieniu i na jego rzecz.

Z perspektywy Lidera, nie istnieją żadne procedury czy umowne uregulowania nakazujące Liderowi wykorzystanie konkretnego źródła (środki własne, środki pochodzące z pożyczek bankowych, obligacji itp.) w celu uzupełnienia ujemnego salda Rachunku Konsolidacyjnego. Decyzja o wykorzystaniu danego źródła finansowania w ramach Systemu Nordic Cash Pool będzie każdorazowo podejmowana niezależnie przez Lidera, w zależności od bieżącej sytuacji.

Zasadniczo środki otrzymywane przez Lidera z różnych źródeł finansowania, które będą zasilać Rachunek Konsolidacyjny denominowane będą w euro (lub w innych walutach obcych). Dlatego też Lider będzie dokonywał przewalutowania tych środków na PLN przed lub na moment ich wpływu na Rachunek Konsolidacyjny. Z uwagi na to Lider ponosił będzie ryzyko walutowe.

Poziom stóp procentowych zastosowanych w Systemie ustalony zostanie przez Lidera i będzie odpowiadał warunkom rynkowym. Lider ponosił będzie ryzyko biznesowe w związku z ewentualną różnicą pomiędzy wysokością odsetek otrzymywanych z Systemu a wysokością odsetek ponoszonych w związku z zewnętrznymi źródłami finansowania.

Na początkowym etapie funkcjonowania Systemu Nordic Cash Pool (tj. w momencie kiedy Spółka - poza Liderem - będzie jego jedynym uczestnikiem) odsetki otrzymane przez Lidera w ramach Systemu Nordic Cash Pool będą stanowić jego definitywny przychód i nie będą podlegać dalszej dystrybucji do innych podmiotów. Lider będzie posiadać niczym nieskrępowane prawo do korzystania z tych odsetek oraz możliwość dysponowania nimi wedle własnego uznania. Nie istnieją i nie będą istniały żadne umowy, które ograniczałyby prawo Lidera do dysponowania tymi odsetkami.

Po przyłączeniu Polskich Spółek do Systemu Nordic Cash Pool, w zakresie w jakim odsetki płatne na rzecz Lidera będą związane z korzystaniem przez Wnioskodawcę ze środków pierwotnie księgowanych na Rachunkach Transakcyjnych przypisanych do Polskich Spółek, będą stanowić one definitywny przychód Polskich Spółek. Jednocześnie, Polskie Spółki będą mogły dysponować tymi odsetkami wedle własnego uznania, bez żadnych umownych ograniczeń.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 8 sierpnia 2016 r. Wnioskodawca wskazał:

Bank S. AB (dalej: Bank) oraz polski oddział Banku (dalej: Oddział S.) nie posiada bezpośrednio lub pośrednio udziałów w Spółce w wysokości nie mniejszej niż 25% udziałów Spółki w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 6 ustawy o CIT.
Nie istnieje ten sam podmiot, który bezpośrednio lub pośrednio posiadałby nie mniej niż po 25% udziałów (akcji) zarówno w Spółce jak i w Banku/Oddziale S. w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 61 oraz art. 16 ust. 6 ustawy o CIT.
Y. Oy (dalej: Lider) posiada bezpośrednio ponad 25% udziałów w Y. Oy. Y. Oy jest z kolei 100% udziałowcem Spółki. Konsekwentnie, Lider jest podmiotem posiadającym pośrednio więcej niż 25% udziałów w Spółce, określonych na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami przysługują danemu podmiotowi.
Jak wskazano we wniosku, na dalszych etapach funkcjonowania Systemu Nordic Cash Pool, możliwe jest przyłączenie w charakterze uczestników innych spółek celowych, będących polskimi rezydentami podatkowymi (dalej: Polskie Spółki). Możliwe jest, iż Spółka będzie posiadała bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w niektórych lub wszystkich Polskich Spółkach, określonych na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami przysługują danemu podmiotowi. Możliwe jest także, iż będzie istniał podmiot, który bezpośrednio lub pośrednio będzie posiadał nie mniej niż po 25% udziałów (akcji) zarówno w Spółce jak i w Polskich Spółkach (niektórych lub wszystkich), określonych na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami przysługują danemu podmiotowi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, do odsetek płaconych przez Spółkę z tytułu ujemnego salda na Rachunku Transakcyjnym nie znajdą zastosowania ograniczenia w zakresie możliwości zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów wynikające z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 roku) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiedni do spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Z kolei zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 roku) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

W myśl art. 16 ust. 7b ustawy o CIT przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz art. 15c, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę; pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu.

Wskazana w tym przepisie regulacja dotycząca rozumienia pojęcia pożyczki dla celów przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji stanowi nawiązanie do instytucji pożyczki, która uregulowana jest w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 z późn. zm., dalej: Kodeks cywilny). Zgodnie z tym przepisem przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż odsetki płacone przez niego na podstawie Umowy NCP będą pozostawały poza ograniczeniami wynikającymi z powyższych regulacji dotyczących tzw. cienkiej kapitalizacji. Wynika to z następujących przesłanek:

Ustawa o CIT zawiera zamknięty katalog czynności, jakie podlegają ograniczeniom wynikającym z tzw. cienkiej kapitalizacji, podczas gdy cash pooling znajduje się poza tym zakresem

Zgodnie z powyższymi regulacjami, aby można było mówić o istnieniu stosunku prawnego opartego na umowie pożyczki, który potencjalnie byłby objęty ograniczeniami wskazanymi w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT, niezbędne jest wystąpienie kluczowego elementu - zgodnego oświadczenia woli dającego oraz biorącego pożyczkę, przez które dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy (albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku). Po drugie elementem przedmiotowo istotnym, bez którego nie ma umowy pożyczki jest obowiązek jej zwrotu. Dodatkowo umowa pożyczki jest umową dwustronnie zobowiązującą, z uwagi na to, że obie strony umowy pożyczki zaciągają zobowiązania (por. Kodeks Cywilny. Komentarz do art. 720 pod red. E. Gniewka, Warszawa 2016, www.legalis.pr).

Dla potrzeb przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji ustawodawca rozszerzył definicję pożyczki z Kodeksu cywilnego wskazując, że umowę taką stanowią dla celów stosowania ograniczeń wynikających z tzw. cienkiej kapitalizacji także kredyt, emisja papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokata, z zastrzeżeniem, że nie uważa się za pożyczkę pochodnych instrumentów finansowych. Jak słusznie zauważył WSA w Krakowie w wyroku z dnia 23 czerwca 2014 r., sygn. I SA/Kr 665/14 wymienienie tych czynności ma przy tym charakter zamknięty, gdyż ustawodawca nie użył sformułowania sugerującego, że mamy do czynienia jedynie z przykładowym wskazaniem takich czynności, których funkcja odpowiada funkcjom umowy pożyczki. Wśród tych enumeratywnie wymienionych czynności, nie znalazł się jednak cash pooling, choć ta konstrukcja prawna powszechnie występuje w obrocie gospodarczym. Gdyby zatem ustawodawca zamierzał zrównać ją z umową pożyczki, zapewne dałby temu wyraz w omawianym przepisie [...].

Zmiany w zakresie przepisów dotyczących cienkiej kapitalizacji zostały wprowadzone z dniem 1 stycznia 2015 roku na mocy ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych ustaw (Dz. U. 2014 poz. 1328, dalej ustawa nowelizująca). Wnioskodawca pragnie podkreślić, że w przypadku definicji pożyczki stosowanej dla potrzeb przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji zmiany zawarte w ustawie nowelizującej objęły zakresem umowę kredytu oraz wyłączyły spod jej zakresu pochodne instrumenty finansowe. Rozszerzona definicja pożyczki o nowe czynności nie obięła natomiast umowy cash poolingu. W uzasadnieniu ustawy nowelizującej ustawodawca wskazał, że zmiana treści ust. 7b zawierającego definicję pożyczki ma charakter doprecyzowujący i ma jedynie na celu ułatwienie jego stosowania w praktyce (por. druk sejmowy nr 2330, VII kadencja, s. 52). Z uzasadnienia do zmian w ustawie o CIT wprowadzającej znowelizowane regulacje w zakresie tzw. cienkiej kapitalizacji nie wynika zatem, że intencją ustawodawcy było objęcie cash poolingu zakresem definicyjnym pożyczki z art. 16 ust. 7b ustawy o CIT.

Wnioskodawca pragnie zauważyć, że taki pogląd zaprezentowany został przez WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 20 stycznia 2016 r., sygn. I SA/Gd 878/15, w którym wskazano, że [...] treść art. 16 ust. 7b, po nowelizacji, czyli w brzmieniu od 1 stycznia 2015 r., została rozszerzona o kwalifikację negatywną dotyczącą instrumentów finansowych, których z woli ustawowej nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu. Poszerzeniu - o kredyt - uległ również katalog zamknięty czynności, których ustawodawca zrównał - co do skutków podatkowych - z umową pożyczki. W katalogu tym ustawodawca nie wymienił umowy cash - poolingu, funkcjonującej w obrocie prawnym przed nowelizacją przepisu i już wówczas rodzącej - co do skutków podatkowych - wątpliwości, o czym świadczy brak jednolitego orzecznictwa w tym względzie [...]. Mając to na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy intencją ustawodawcy nie było włączenie cash poolingu jako pożyczki dla celów przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji. Dlatego też instytucja cash poolingu pozostaje poza zakresem ograniczeń wynikających z tzw. cienkiej kapitalizacji.

W przedstawionym stanie faktycznym Spółka zawiera umowę z bankiem, będącym podmiotem niepowiązanym; natomiast nie będzie ją łączył żaden stosunek prawny z Liderem bądź też innymi uczestnikami Systemu Nordic Cash Pool

Ponadto, Spółka pragnie podkreślić, że System Nordic Cash Pool, do którego przystąpi będzie miał charakter wielostronny. Jednakże przyłączenie Wnioskodawcy do niego nastąpi na podstawie dwustronnej Umowy NCP, która zostanie zawarta między Spółką a Bankiem (za pośrednictwem Oddziału S.).

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę na stanowisko zaprezentowane przez WSA w Warszawie w wyroku z dnia 22 października 2014 r., sygn. III SA/Wa 1076/14, w którym stwierdzono, że: [...] powyższe, przyznane i/lub zadeklarowane przez Spółkę okoliczności faktyczne sprawy, nie mają jednak tak doniosłego znaczenia prawnego, jakie przypisał im Organ. Otóż wielostronność umowy cash poolingu dotyczy tylko jej aspektów faktycznych - w ramach tej umownej konstrukcji prawnej występuje wielu uczestników o różnych statusach i funkcjach (zwykli uczestnicy, pool leader/koordynujący, bank), ale z punktu widzenia Skarżącej zawarła ona umowę tylko z bankiem, i tylko wobec banku ma chronione prawne roszczenia o wykonywanie tej umowy. W sensie prawnym kontrahentem dla Spółki jest tylko bank, gdyż tylko z bankiem zawarła umowę (wynika to zresztą już z pierwszego zdania wniosku o interpretację). To, że w konstrukcji stosunku cash poolingu bierze udział wiele podmiotów, w tym też podmioty powiązane w rozumieniu art. 9a ustawy, nie oznacza, iż mamy do czynienia z zawartymi pomiędzy nimi transakcjami w rozumieniu tego samego przepisu. Transakcja, z perspektywy Skarżącej, była bowiem zawarta z bankiem, który przecież podmiotem powiązanym ze Spółką nie jest (przynajmniej nie wynikało to z wniosku).

Mając na uwadze powyższe stanowisko WSA w Warszawie Wnioskodawca zauważa, że ewentualne skutki kredytowania w ramach Systemu, jakie odnosić się będą do Spółki wystąpią na skutek umowy podpisanej z Oddziałem S., będącej podmiotem niepowiązanym kapitałowo ze Spółką. Tym samym, skutki takie nie wystąpią wskutek umów podpisanych z Liderem czy też innymi uczestnikami Systemu Nordic Cash Pool. Mając na uwadze fakt, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT, Bank nie jest pożyczkodawcą kwalifikowanym, skutków kredytowania umowy podpisanej z Bankiem (za pośrednictwem Oddziału S.) nie należy oceniać pod kątem ograniczeń z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji.

Stosunki faktyczne łączące Spółkę z Liderem i pozostałymi uczestnikami nie mają znamion umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o CIT

Dodatkowo Wnioskodawca podkreśla, że na skutek jego przystąpienia do Systemu Nordic Cash Pool wejdzie on w określone uprawnienia oraz obowiązki jakie przysługiwać mu będą wobec Lidera oraz (w przyszłości) innych uczestników. Nie dojdzie jednak do zawarcia umowy pożyczki, gdyż nie będzie istnieć wyraźne oświadczenie woli podmiotów, które mogłyby występować w charakterze pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. Ponadto, brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy albo innego uczestnika Systemu Nordic Cash Pool lub też przez uczestników Systemu Nordic Cash Pool (w tym Wnioskodawcę) na rzecz Lidera.

Wnioskodawca przystępując do Systemu Nordic Cash Pool nie będzie wiedział czy i kiedy należne mu środki zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego z uczestników. Podmioty przystępujące do Systemu Nordic Cash Pool z góry będą akceptowały jedynie możliwość udostępniania czy też otrzymywania środków w zależności od ich sytuacji finansowej. Zatem fakt przystąpienia nie wiąże się z określeniem sumy środków finansowych, które dany uczestnik Systemu Nordic Cash Pool będzie udostępniał konkretnemu odbiorcy tych środków. Nie można zatem mówić o skonkretyzowanej drugiej stronie umowy pożyczki jak i jej wysokości. Oznacza to, że wszystkie podmioty które będą uczestniczyły w Systemie Nordic Cash Pool nie są w tym zakresie wobec siebie stronami stosunków zobowiązaniowych.

Spółka zwraca uwagę, że celem jej uczestnictwa w Systemie Nordic Cash Pool nie będzie przenoszenie na własność biorącego określonej ilości pieniędzy i ich późniejszy zwrot, ale zarządzanie płynnością finansową poszczególnych uczestników wchodzących w skład Grupy, co pozwala na kompensowanie przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty, z przejściowymi niedoborami powstałymi u innych podmiotów - co będzie skutkiem Systemu Nordic Cash Pool jako całości, a nie wynikiem odrębnie zawieranych pomiędzy uczestnikami umów pożyczek.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza istniejące orzecznictwo sądów administracyjnych

Wnioskodawca zauważa, że prawidłowość prezentowanego przez niego stanowiska znajduje swoje potwierdzenie w bogatym orzecznictwie sądów administracyjnych w tym zakresie. W szczególności Wnioskodawca chciałby zwrócić uwagę na:

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 20 stycznia 2016 r., sygn. I SA/Gd 878/15, w którym Sąd stwierdził, że [...] umowa cash - poolingu, opisana we wniosku, nie spełnia warunków koniecznych umowy pożyczki, o której mowa w art. 16 ust. 7b ustawy o CIT. Żeby uznać sporną umowę za umowę pożyczki należy znać (a nie domniemać) strony tej umowy oraz ich wzajemne zobowiązania. W umowie zaś opisanej we wniosku strony nie są określone i nie są określone ich wzajemne konkretne prawa i obowiązki. Cele porównywanych umów w istocie są inne i tak w przypadku tzw. cienkiej kapitalizacji, chodzi o ograniczenie wielkości pożyczek (kredytów) udzielonych spółkom przez ich udziałowców, zamiast wkładów na kapitał zakładowy. Umowa natomiast cash - poolingu, to forma wykorzystania (koordynacja i optymalizacja) nadwyżek finansowych generowanych przez uczestników oraz zaspokojenie ich potrzeb finansowych związanych z przepływem środków pieniężnych. W konstrukcji tej występuje wyłącznie operacja wyrównania sald. Reasumując powyższe wywody Sąd uznał, że opisana we wniosku umowa cash - poolingu nie wypełnia przesłanki zaliczenia jej do umowy pożyczki zdefiniowanej w art. 16 ust. 7b ustawy o CIT. Tym samym organ podatkowy dokonał błędnej interpretacji art. 16 ust. 7b ustawy o CIT, a w konsekwencji również art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT (podobnie: wyrok WSA w Gdańsku z dnia 7 października 2015 r., sygn. I SA/Gd 847/15);

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 listopada 2014 r., sygn. III SA/Wa 1109/14, w którym wskazano, że należy zauważyć, że ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczą odsetek od pożyczek (kredytów) udzielanych podatnikowi przez podmioty z nim powiązane. Natomiast w przypadku cash poolingu przedstawionego w zdarzeniu przyszłym opisanym przez stronę, nie dochodzi do zawierania pomiędzy uczestnikami systemu zarządzania środkami pieniężnymi umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b u.p.do.p., mimo że umowy te zawierają element kredytowania jednych podmiotów przez inne podmioty. Przede wszystkim, jak słusznie wskazała Skarżąca, podatnicy przystępujący do umowy cash pooolingu nie zobowiązują się do przeniesienia własności określonej z góry ilości pieniędzy na inny określony w umowie podmiot. Uczestnicy tego rodzaju porozumienia nie wiedzą, kiedy ich środki zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego z uczestników. Nie jest więc skonkretyzowana druga strona transakcji i wysokość pożyczki, co oznacza, że podmioty porozumienia nie są w tym zakresie wobec siebie stronami stosunków zobowiązaniowych. Uczestnicząc w umowie, spółka jedynie udostępnia lub otrzymuje środki w zależności od swojej sytuacji finansowej. Innymi słowy, istotą umowy cash poolingu nie jest przenoszenie na własność biorącego określonej ilości pieniędzy i późniejszy ich zwrot, ale zarządzanie płynnością finansową poszczególnych podmiotów wchodzących w skład grupy, co pozwala na kompensowanie przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty, z przejściowymi niedoborami powstałymi u innych podmiotów (podobnie: wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 20 maja 2014 r., sygn. I SA/Bd 418/14);

Wyrok WSA w Łodzi z dnia 11 września 2014 r., sygn. I SA/Łd 755/14 Nie można przy tym zapominać, że w art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p. ustawodawca zawarł legalną definicję umowy pożyczki. Jednocześnie wskazał na inne czynności, które wprawdzie swym zakresem nie odpowiadają takiej umowie, niemniej jednak do umowy pożyczki są zbliżone, zawierając podobne elementy konstrukcyjne i pełniące w istocie takie same funkcje ekonomiczne. Z całą pewnością nie stanowią jednak umowy pożyczki, lecz zostały z nią zrównane. Wymienienie tych czynności ma przy tym charakter zamknięty, gdyż ustawodawca nie użył sformułowania sugerującego, że mamy do czynienia jedynie z przykładowym wskazaniem takich czynności, których funkcja odpowiada funkcjom umowy pożyczki. Wśród tych enumeratywnie wymienionych czynności, nie znalazł się jednak cash pooling, choć ta konstrukcja prawna powszechnie występuje w obrocie gospodarczym. Gdyby zatem ustawodawca zamierzał zrównać ją z umową pożyczki, zapewne dałby temu wyraz w omawianym przepisie. Posługując się logiką zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej interpretacji należałoby jako pożyczkę zakwalifikować np. każdą wpłatę przez osobę prawną środków pieniężnych na rachunek bankowy. W takiej sytuacji bank pozostaje przecież faktycznym dysponentem tych środków i może je przenosić na rzecz innych podmiotów (np. udzielając im kredytu), choć weryfikując zapisy księgowe pozostają one nadal do dyspozycji właściciela wspomnianego rachunku bankowego. Wobec powyższego należy stwierdzić, że organ kwalifikując stosunki istniejące między uczestnikami systemu cash pooling jako pożyczkę w rozumieniu art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p. dopuścił się niewłaściwej interpretacji tego przepisu, a uchybienie to miało decydujący wpływ na nieprawidłową ocenę zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. w odniesieniu do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez stronę skarżącą;

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28 sierpnia 2014 r., sygn. I SA/Po 315/14 Ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczą odsetek od pożyczek (kredytów) udzielanych podatnikowi przez podmioty z nim powiązane. Natomiast w przypadku cash poolingu, przedstawionego w zdarzeniu przyszłym opisanym przez stronę, nie dochodzi do zawierania pomiędzy uczestnikami systemu zarządzania środkami pieniężnymi umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust 7b u.p.d.o.p., mimo że umowy te zawierają element kredytowania jednych podmiotów przez inne podmioty. Przede wszystkim, jak słusznie wskazała strona skarżąca, podatnicy przystępujący do umowy cash poolingu nie zobowiązują się do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na inny określony w umowie podmiot. Uczestniczy tego rodzaju porozumienia nie wiedzą, kiedy ich środki zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Nie jest więc skonkretyzowana druga strona transakcji i wysokość jej przedmiotu, ponieważ zerowanie salda debetowego na rachunku uczestnika następuje z wykorzystaniem dodatniego salda rachunku zbiorczego, którego stan jest wypadkową sald rachunków wszystkich uczestników systemu. Poza tym w umowie cash poolingu brak jest możliwości swobodnego dysponowania środkami przez uczestników systemu, co jest elementem koniecznym umowy pożyczki. Wobec powyższego zasadne jest stanowisko skarżącej, że stosunki pomiędzy uczestnikami systemu wynikające z uczestnictwa w systemie cash pooling nie powinny być kwalifikowane jako udzielenie pożyczki, o której mowa w art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p. i tym samym odsetki płacone w ramach umowy cash poolingu nie powinny podlegać restrykcjom wynikającym z przepisów o niedostatecznej kapitalizacji. Tym samym organ podatkowy dokonał błędnej interpretacji art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p., a w konsekwencji również art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. (podobnie: wyrok WSA w Kielcach z dnia 13 sierpnia 2014 r., sygn. I SA/Ke 347/14);

Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 8 maja 2014 r., sygn. I SA/Rz 235/14, gdzie wskazano, że na podstawie przedstawionego przez Skarżącą zdarzenia przyszłego nie sposób zgodzić się z interpretacją organu, że uczestnicy systemu zobowiązują się względem siebie do przeniesienia określonych pieniędzy; a następnie do zwrotu tej samej ich ilości. Jak słusznie podkreśla Skarżącą, w momencie zawarcia umowy żaden z uczestników systemu (w tym koordynujący) nie posiada informacji, czy i w jakiej wysokości nabędzie roszczenie wobec innego uczestnika systemu, w związku ze spłatą jego długu wobec banku, z tytułu wykorzystania kredytu w rachunku głównym. (...) tymczasem cash pooling jest formą zarządzania finansami stosowaną wprawdzie przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie, której istota sprowadza się do zapewnienia płynności finansowej grupy, przy prawnie dopuszczalnym koncentrowaniu środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą z wykorzystaniem korzyści skali. [...] w związku z zaprzeczeniem by przepływy finansowe pomiędzy uczestnikami systemu stanowiły realizację zawartych pomiędzy tymi uczestnikami umów pożyczek brak jest podstaw do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p..

Podsumowując Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w stosunku do odsetek płaconych przez Spółkę z tytułu ujemnego salda na Rachunku Transakcyjnym nie znajdą zastosowania ograniczenia w zakresie możliwości zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów wynikające z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy przez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. Pool leadera (Agenta, Lidera), którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm., dalej: updop), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 60 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 61 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Przy czym, zgodnie z art. 16 ust. 6 updop, wskaźnik procentowy, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, posiadanych udziałów (akcji) w spółce określa się na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami (akcjami) przysługują danemu podmiotowi; przepis art. 11 ust. 5b stosuje się odpowiednio. W przypadku wspólnika spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, niebędącego akcjonariuszem uważa się, że ten wskaźnik procentowy pozostaje spełniony bez względu na wielkość jego udziału w tej spółce.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b updop, przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz art. 15c, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę; pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu.

Zgodnie z art. 16 ust. 7g updop, wartość zadłużenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, pomniejsza się o wartość pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, wskazanym w tych przepisach.

Z kolei, w myśl art. 16 ust. 7h updop, wartość kapitału własnego, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, określa się na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek, o których mowa w tych przepisach, bez uwzględnienia kapitałów z aktualizacji wyceny oraz części kapitału własnego pochodzącego z otrzymanych pożyczek podporządkowanych. Wartość tę pomniejsza się o wartość kapitału zakładowego spółki lub funduszu udziałowego w spółdzielni, jaka nie została na ten kapitał lub fundusz faktycznie przekazana lub jaka została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek, przysługującymi wspólnikom wobec tej spółki lub członkom wobec tej spółdzielni, a także wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16m.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka wchodzi w skład międzynarodowej grupy Y. Group. Obecnie planowane jest włączenie Spółki do systemu zarządzania płynności finansowej typu Nordic Cash Pooling, oferowanego przez Bank. System Nordic Cash Pool będzie koordynowany przez Lidera.

Polskie przepisy prawa cywilnego nie zawierają regulacji odnoszących się do umowy cash poolingu, stąd też umowę taką zaliczyć należy do umów nienazwanych na gruncie polskich przepisów prawa cywilnego. Tym niemniej cechą takiej umowy jest to, że jeden z podmiotów (uczestnik umowy) przekazuje własne środki finansowe innemu podmiotowi (innemu uczestnikowi umowy), celem pokrycia przez ten inny podmiot zobowiązań pieniężnych. Otrzymane przez podmiot środki finansowe podlegają zwrotowi wraz z wynagrodzeniem za korzystanie z tych środków, określonym w formie odsetek. Faktycznym jej celem jest udostępnianie środków pieniężnych pomiędzy podmiotami z grupy oraz osiąganie przez te podmioty korzyści w postaci odsetek.

Istotą zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki jest przejście prawa własności przedmiotu pożyczki na pożyczkobiorcę oraz zobowiązanie pożyczkobiorcy do zwrotu, czyli do przeniesienia własności takiego samego przedmiotu na pożyczkodawcę.

Opisana we wniosku umowa cash poolingu wypełnia przesłanki zaliczenia jej do umowy pożyczki zdefiniowanej w art. 16 ust. 7b updop. W przedmiotowej sprawie mamy bowiem do czynienia z przekazywaniem środków pieniężnych pomiędzy podmiotami, przy jednoczesnej wynikającej z logiki systemu zarządzania płynnością finansową konieczności zwrotu danych środków oraz uzyskiwaniu w związku z tym określonego wynagrodzenia w postaci odsetek.

Z ekonomicznego punktu widzenia finansowanie to ma cechy pożyczki, gdyż w wyniku sfinansowania ujemnego salda wykazanego przez danego uczestnika umowy nadwyżką środków zgromadzonych przez innego uczestnika/innych uczestników, uczestnik ten nie jest zobowiązany do zapłaty odsetek na rzecz banku z tytułu debetu jego rachunku, który by wystąpił w sytuacji, gdyby niedoboru tego nie pokrył inny uczestnik umowy. W miejsce zatem dłużnego kredytowania debetu, jaki występuje na rachunku prowadzonym na rzecz danego uczestnika, w następstwie umowy cash poolingu kredytowanie takie nie jest realizowane ze środków banku, lecz innego bądź innych uczestników umowy, w zamian za wynagrodzenie wypłacane w postaci odsetek tym uczestnikom, którzy wykazywali saldo dodatnie, i którzy tym samym finansowali także saldo ujemne innych uczestników.

Uzyskiwane zatem przez podmioty wynagrodzenie w postaci odsetek jest uzyskane z tytułu czasowego finansowania debetu innych podmiotów (uczestników umowy). Tym samym nie powinno budzić wątpliwości, że w przypadku środków finansowych, które posłużą pokryciu niedoborów finansowych innych podmiotów, można mówić o ich udzieleniu innym podmiotom (uczestnikom umowy) w formie pożyczki w rozumieniu wyżej powołanego art. 16 ust. 7b updop.

Wynika to jednoznacznie z opisu zdarzenia przyszłego, gdzie wskazano: Na początkowym etapie funkcjonowania Systemu Nordic Cash Pool (tj. w momencie kiedy Spółka - poza Liderem - będzie jego jedynym uczestnikiem) odsetki otrzymane przez Lidera w ramach Systemu Nordic Cash Pool będą stanowić jego definitywny przychód i nie będą podlegać dalszej dystrybucji do innych podmiotów. () Po przyłączeniu Polskich Spółek do Systemu Nordic Cash Pool, w zakresie w jakim odsetki płatne na rzecz Lidera będą związane z korzystaniem przez Wnioskodawcę ze środków pierwotnie księgowanych na Rachunkach Transakcyjnych przypisanych do Polskich Spółek, będą stanowić one definitywny przychód Polskich Spółek.

Stwierdzić zatem należy, że w przypadku korzystania przez Spółkę z finansowania innego podmiotu/innych podmiotów, powstające w konsekwencji zadłużenia spełniać będą definicję pożyczki określoną w art. 16 ust. 7b updop.

W tym miejscu należy szczególnie zaakcentować, że uzyskanie niezbędnych i koniecznych informacji, istotnych z punktu widzenia prawidłowego opodatkowania płacanych odsetek powinno stanowić element organizacji planowanego przedsięwzięcia cash poolingu i umożliwić prawidłowe stosowanie przepisów podatkowych.

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego należy wskazać, że w sytuacji gdy Spółka będzie wykazywała saldo debetowe, a także łączna wartość zadłużenia wobec podmiotów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 updop przekroczy wartość kapitału własnego, wówczas w odniesieniu do odsetek płaconych w związku z uczestnictwem w umowie cash poolingu znajdą zastosowanie ograniczenia w zakresie niedostatecznej kapitalizacji.

Mając zatem na względzie treść stanowiska Wnioskodawcy zawartego we wniosku należy stwierdzić, że jest ono nieprawidłowe, gdyż w kontekście przedstawionej umowy cash poolingu, nie można wykluczyć okoliczności stosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 updop, z uwagi na brzmienie art. 16 ust. 7b updop.

Zauważyć także należy, że stanowisko organu zawarte w niniejszej interpretacji znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych przykładowo wyroki:

WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt I SA/Go 604/13;

WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Go 503/15;

WSA w Poznaniu z dnia 2 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Po 1014/13;

WSA w Poznaniu z dnia 3 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Po 745/15;

WSA w Lublinie z dnia 11 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Lu 240/14;

WSA w Łodzi z dnia 12 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 714/15;

WSA w Gliwicach z dnia 6 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 483/15;

WSA w Gliwicach z dnia 6 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 500/15;

WSA w Gliwicach z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 242/15;

WSA w Gliwicach z dnia 19 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 535/15;

WSA w Gliwicach z dnia 12 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Gl 755/15;

WSA w Szczecinie z dnia 5 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Sz 175/16;

WSA w Kielcach z dnia 15 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Ke 151/16;

WSA w Kielcach z dnia 15 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Ke 150/16;

WSA w Warszawie z dnia 6 października 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 212/15;

WSA w Warszawie z dnia 28 października 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 147/15;

WSA w Warszawie z dnia 16 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 389/15;

WSA w Warszawie z dnia 17 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2907/15;

WSA w Warszawie z dnia 3 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1054/15 (prawomocny);

WSA w Warszawie z dnia 3 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1055/15 (prawomocny);

WSA w Warszawie z dnia 3 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1056/15 (prawomocny);

WSA w Warszawie z dnia 23 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1295/15;

WSA w Warszawie z dnia 9 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1318/15;

WSA w Warszawie z dnia 10 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 210/15;

WSA w Warszawie z dnia 11 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1355/15 (prawomocny);

WSA w Warszawie z dnia 11 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1353/15 (prawomocny);

WSA w Warszawie z dnia 11 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1354/15 (prawomocny);

WSA w Warszawie z dnia 22 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1322/15;

WSA w Warszawie z dnia 22 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1323/15;

WSA w Warszawie z dnia 22 czerwca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1609/15;

WSA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1112/15;

WSA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1018/15;

WSA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 996/15.

Stanowisko organu zostało także w pełni potwierdzone przez:

NSA w wyroku z dnia 30 września 2015 r., sygn. akt II FSK 2033/14;

NSA w wyroku z dnia 30 września 2015 r., sygn. akt II FSK 3137/14;

NSA w wyroku z dnia 13 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1704/14;

NSA w wyroku z dnia 13 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1706/14;

NSA w wyroku z dnia 21 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1739/14;

NSA w wyroku z dnia 4 sierpnia 2016 r., sygn. akt II FSK 1097/16;

NSA w wyroku z dnia 4 sierpnia 2016 r., sygn. akt II FSK 1160/16;

NSA w wyroku z dnia 4 sierpnia 2016 r., sygn. akt II FSK 1096/16;

NSA w wyroku z dnia 9 sierpnia 2016 r., sygn. akt II FSK 918/16.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie