Temat interpretacji

czy w związku z planowanym nabyciem przez Wnioskodawcę części udziałów od Udziałowca bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia za zgodą Udziałowca (umorzenie dobrowolne) oraz ich umorzeniem, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 7 września 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 9 września 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy w związku z planowanym nabyciem przez Wnioskodawcę części udziałów od Udziałowca bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia za zgodą Udziałowca (umorzenie dobrowolne) oraz ich umorzeniem, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1) jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 września 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy w związku z planowanym nabyciem przez Wnioskodawcę części udziałów od Udziałowca bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia za zgodą Udziałowca (umorzenie dobrowolne) oraz ich umorzeniem, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej również: Spółka) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca podlega w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o CIT.

Wnioskodawca planuje dokonać umorzenia części udziałów za zgodą udziałowca będącego posiadaczem tych udziałów (dalej: Udziałowiec) w drodze ich nabycia. Proces ten odbędzie się w trybie umorzenia dobrowolnego, zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm., dalej: KSH). Za zgodą Udziałowca, zgodnie z możliwością przewidzianą w art. 199 § 3 KSH, Udziałowiec nie otrzyma wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów w powyższym trybie.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że umowa Spółki będzie przewidywała możliwość zastosowania powyższego trybu umorzenia udziałów.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z planowanym nabyciem przez Wnioskodawcę części udziałów od Udziałowca bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia za zgodą Udziałowca (umorzenie dobrowolne), oraz ich umorzeniem, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT lub jakiegokolwiek innego przepisu przedmiotowej ustawy... (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z planowanym nabyciem części udziałów od Udziałowca bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia za zgodą Udziałowca (umorzenie dobrowolne), oraz ich umorzeniem, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT lub jakiegokolwiek innego przepisu przedmiotowej ustawy.

Umorzenie udziałów na gruncie KSH:

Zgodnie z art. 199 § 1 KSH, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

Umorzenie udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością polega na jego prawnym unicestwieniu. Z chwilą wpisu do rejestru uchwały o umorzeniu udziału - prawo udziałowe przestaje istnieć (por. S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, M. Tarska, A. Herbet, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. T. 2, Wyd. 3, Warszawa 2014). Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (art. 199 § 2 KSH). Natomiast, zgodnie z art. 199 § 3 KSH, za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Koncepcja przychodu na gruncie ustawy o CIT:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym, co do zasady, jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty, przy czym w określonych ustawą przypadkach, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Natomiast, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o CIT dochodem, z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w ustawie, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

W art. 7 ustawy o CIT, określającym podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, ustawodawca posłużył się pojęciem przychodu, nie wyjaśniając jego znaczenia, tj. nie wprowadził definicji ustawowej tego pojęcia. Należy jednakowoż podkreślić, że na rozumienie tego pojęcia wpływ ma zarówno enumeratywne wyliczenie przychodów wymienione w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, jak i okoliczność, że podatek dochodowy jest podatkiem bezpośrednim od przyrostu majątkowego. Zatem, aby wystąpiło opodatkowanie konieczne jest wykazanie, że doszło do przyrostu majątku podatnika. Ponadto, stosownie do wypracowanych w orzecznictwie sądowym i w doktrynie ustaleń, przychodem jest tylko takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały, definitywny i bezwarunkowy. Na taką interpretację wskazał m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 marca 2014 r. o sygn. II FSK 928/12 stwierdzając, że ustawa o CIT, obejmuje swoim zakresem przedmiotowym wszelkie uzyskiwane w ciągu roku podatkowego przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym. W doktrynie podkreśla się, że przychodem będą wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, rzeczywiście otrzymane w roku podatkowym <...>. (P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz, wyd. VI, LEX 2015).

Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, zawarto jedynie otwarty katalog przysporzeń będących przychodami podlegającymi opodatkowaniu. W tym zakresie wskazano m.in. na otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe, jako podstawowe rodzaje przysporzeń majątkowych stanowiących przychody podatkowe.

W katalogu przychodów podlegających opodatkowaniu w przepisie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, wymieniono również wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT).

Pojęcie nieodpłatnego świadczenia nie zostało zdefiniowane w ustawie o CIT. Wyjaśnienia tego terminu dokonano natomiast w orzecznictwie, np. w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 15 kwietnia 2008 r. o sygn. SA/G1 768/07, w którym wskazano, że nieodpłatne świadczenie w rozumieniu przepisów prawa podatkowego obejmuje zdarzenia prawne i gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub też wszystkie zdarzenia gospodarcze i prawne w działalności, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie mające konkretny wymiar finansowy.

Zatem, nieodpłatne świadczenie wystąpi wtedy, gdy:

1. otrzymanie tego świadczenia nie jest związane z jakimikolwiek kosztami czy inną formą ekwiwalentu po stronie beneficjenta,
2. ma konkretny wymiar finansowy,
3. jego wykonanie nastąpi kosztem majątku podmiotu świadczącego.

Należy ponadto podkreślić, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, przychodem jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów). Zatem, do powstania przychodu na gruncie ww. przepisu doszłoby np. w przypadku umorzenia przez wierzyciela zobowiązania pożyczkowego podatnika.

Umorzenie dobrowolne bez wynagrodzenia w świetle przepisów ustawy o CIT:

Mając powyższe na uwadze, do powstania przychodu na gruncie ustawy o CIT, dojdzie jedynie wówczas, gdy podatnik otrzyma określone przysporzenie majątkowe np. w efekcie nieodpłatnego nabycia rzeczy lub praw majątkowych albo umorzenia zobowiązań. Z perspektywy bilansowej musi więc dojść do zwiększenia aktywów danego podmiotu lub do zmniejszenia poziomu jego zobowiązań. Ponadto, aby uznać dane przysporzenie za przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o CIT niezbędne jest ustalenie, czy ma ono charakter trwały i definitywny.

Należy zatem podkreślić, że w wyniku planowanego procesu Wnioskodawca nie uzyska faktycznego przysporzenia majątkowego, które byłoby wymierne finansowo. Jedynym celem nabycia udziałów będzie bowiem ich umorzenie, a nie gospodarcze wykorzystanie przez Wnioskodawcę. Zatem, udziały te nie będą przedstawiać dla Spółki wymiernej wartości majątkowej i nie będą inkorporować jakichkolwiek praw dla Wnioskodawcy.

W konsekwencji, wykluczyć należy możliwość zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, w takim zakresie, w jakim zgodnie z tym przepisem opodatkowaniu podlega przychód w postaci wartości praw otrzymanych nieodpłatnie. Jednocześnie należy zaznaczyć, że planowana czynność nabycia udziałów celem ich dobrowolnego umorzenia jak i ich umorzenie nie doprowadzi również do otrzymania rzeczy czy świadczeń - udziały należy kwalifikować bowiem jako prawa majątkowe a nie rzeczy czy inne świadczenia.

W analizowanej sytuacji, nie znajdzie także zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, który stanowi, że przychodem jest m.in. wartość umorzonych zobowiązań. Należy bowiem podkreślić, że nabycie lub objęcie udziałów przez udziałowców spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie powoduje powstania po stronie spółki zobowiązania finansowego wobec udziałowców, które mogłoby być umorzone. W tym zakresie należy wskazać na fundamentalną różnicę między dwoma sposobami finansowania działalności spółek kapitałowych, tj. finansowaniem dłużnym i kapitałem. W pierwszym przypadku, w sytuacji np. zaciągnięcia przez spółkę pożyczki od udziałowca, udziałowiec ma roszczenie w stosunku do spółki o zwrot kapitału pożyczki wraz z odsetkami. W sytuacji umorzenia tego rodzaju zobowiązań przez udziałowca spółka kapitałowa niewątpliwie byłaby obowiązana do rozpoznania przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT. Odmienne konsekwencje niesie za sobą finansowanie spółki kapitałem. Naturalnie, zgodnie z art. 191 KSH, wspólnicy mają prawo do udziału w zysku, który został przeznaczony do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Jednak ewentualne roszczenie wspólnika zaktualizować się może dopiero w momencie podjęcia stosownej uchwały o wypłacie dywidendy. Zatem, samo umorzenie udziałów bez wynagrodzenia niewątpliwie nie może prowadzić do umorzenia jakiegokolwiek zobowiązania Spółki wobec wspólników. W związku z powyższym uznać należy, że art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, nie może znaleźć zastosowania w takich okolicznościach.

W świetle powyższego, nabycie udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia nie doprowadzi do powstania po stronie Spółki jakiejkolwiek kategorii przychodu wymienionej przez ustawodawcę w katalogu przychodów zawartym w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT. Choć katalog ten nie ma charakteru wyliczenia enumeratywnego, należy uznać, że okoliczność niewskazania w nim przychodu z tego tytułu stanowi dodatkowy argument przemawiający za słusznością stanowiska prezentowanego przez Wnioskodawcę.

Praktyka interpretacyjna organów podatkowych:

Zaprezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, a w szczególności:

• w interpretacji indywidualnej z 3 marca 2015 r. o sygn.: IBPBI/2/423-1446/14/JP wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, w której organ ocenił, że: <...> omawiane zdarzenie nie będzie wiązać się z żadnym przysporzeniem majątkowym po stronie Spółki, które można by ocenić jako uzyskanie realnej korzyści ekonomicznej. Czynność umorzenia udziałów Spółki bez wynagrodzenia stanowi bowiem w rzeczywistości przesunięcie (przeksięgowanie) części środków spółki w ramach jej kapitału własnego,
• w interpretacji indywidualnej z 2 lutego 2015 r. o sygn.: IPTPB3/423-393/14-2/PM wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: <...> nabycie udziałów w celu umorzenia i ich umorzenie bez wynagrodzenia, nie jest wymienione w katalogu przychodów zawartych w art. 12 ust. 1 ustawy o PDOP. Jednocześnie, pomimo faktu, że określony w art. 12 ustawy o PDOP katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest katalogiem zamkniętym, w opinii Wnioskodawcy należy uznać, że nabycie przez Wnioskodawcę własnych akcji celem ich umorzenia bez wynagrodzenia nie powoduje powstania przychodu dla Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie uzyskuje bowiem faktycznie przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym w następstwie omawianej transakcji. Wnioskodawca nabywa udziały tylko w celu umorzenia, to jest ich prawnego unicestwienia. Umorzenie udziałów własnych nie powoduje też wpływu środków finansowych do Wnioskodawcy i w sensie ekonomicznym Wnioskodawca niczego nie uzyskuje,
• w interpretacji indywidualnej z 19 września 2014 r. o sygn.: ILPB4/423-306/14-4/DS wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: <...> nieodpłatne nabycie udziałów w celu umorzenia i ich umorzenie nie jest wymienione w katalogu przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ani w przepisie art. 10 ust. 1 tej ustawy. W ocenie Wnioskodawcy nie uzyskuje ona również żadnego przysporzenia, nie napływają do niej bowiem zewnętrzne środki finansowe, a wartość jej aktywów i kapitałów własnych nie ulega zmianie. Spółka nie uzyskuje tym samym przychodu na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
• w interpretacji indywidualnej z 7 sierpnia 2014 r. o sygn.: ILPB4/423-235/14-4/DS wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: W wyniku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia bądź za wynagrodzeniem znacząco niższym od wartości rynkowej umarzanych udziałów Spółka nie otrzymuje żadnego świadczenia od Wspólnika Zbywającego, a jej stan majątkowy nie ulega zmianie. Uzyskane w ten sposób udziały własne nie powiększają majątku Spółki, w związku z ich nabyciem nie odnosi ona żadnej korzyści majątkowej, jako że nabywa udziały nie w celu wykonywania z nich praw, lecz wyłącznie w celu ich umorzenia. W opinii Wnioskodawcy brak jest podstaw do uznania, że w związku z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia bądź za wynagrodzeniem znacząco niższym od wartości rynkowej umarzanych udziałów powstaje po stronie Spółki dochód podatkowy,
• w interpretacji indywidualnej z 23 lipca 2014 r. o sygn.: IPPB3/423-471/14-4/MC, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: <...> pod względem ekonomicznym, w wyniku nabycia udziałów własnych w celu umorzenia bez wynagrodzenia, Spółka nie uzyska żadnego przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Umorzenie udziałów własnych nie powoduje wpływu środków finansowych do Spółki w sensie ekonomicznym Spółka nie uzyskuje żadnej korzyści majątkowej. Udziały własne nabywane przez Spółkę w celu umorzenia nie przedstawiają dla Spółki żadnej wartości majątkowej, ani też nie dają Spółce jakichkolwiek praw korporacyjnych, np. prawa do wypłaty dywidendy ich nabycie dokonywane jest wyłącznie celem ich niezwłocznego umorzenia tj. prawnego unicestwienia,
• w interpretacji indywidualnej z 24 lutego 2014 r. o sygn.: ITPB4/423-159/13/AM wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, w której organ uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: Spółka w wyniku nabycia własnych udziałów bez wypłaty wynagrodzenia wspólnikom nie osiąga korzyści ekonomicznych skutkujących powstaniem u niej przychodu. Nie można również przyjąć, że chodzi tutaj o uzyskanie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ani też o umorzeniu zobowiązania (art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), ponieważ umorzenie udziałów nie jest równoznaczne z umorzeniem zobowiązania, z tego względu, że nabycie udziałów przez Spółkę nie rodzi po stronie Spółki żadnego zobowiązania. Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że po stronie Spółki nie występuje przysporzenie majątkowe. Podatnik otrzymuje bowiem udziały w celu ich umorzenia, a uzyskane w ten sposób środki zostają jedynie przeksięgowane na inny kapitał. Dlatego też w wyniku umorzenia udziałów własnych nabytych w tym celu od Wspólnika, którego udziały mają zostać umorzone, nie powstanie w Spółce przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym operacja ta pozostanie bez wpływu na dochód podlegający opodatkowaniu tym podatkiem.

Ponadto, stanowisko Wnioskodawcy potwierdzone zostało także w interpretacjach indywidualnych wydanych przez:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 26 maja 2014 r., sygn. ILPB4/423-125/14-2/ŁM,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 maja 2014 r., sygn. IPPB3/423-188/14-4/MC oraz z 8 maja 2014 r., sygn. IPPB3/423-122/14-4/MC,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 kwietnia 2014 r., sygn. IPTPB3/423-17/14-2/IR.

Wnioskodawca pragnie także podkreślić, że powyższe stanowisko Wnioskodawcy jest spójne ze stanowiskiem podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, Elżbiety Muchy, działającej z upoważnienia Ministra Finansów, która w odpowiedzi z 23 lutego 2004 r. na zapytanie poselskie nr 2206 w sprawie skutków podatkowych w związku z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia w spółce kapitałowej stwierdziła: Oceniając skutki podatkowe będące następstwem nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu sytuacja taka wprost nie jest wskazana. Niezależnie jednak od faktu, iż określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, zdaniem Ministra Finansów nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia nawet bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce. Podobnie czynność ta nie spowoduje również powstania przychodu u wspólników tej spółki, jakkolwiek wzrośnie wartość księgowa posiadanych przez nich udziałów.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nabycie własnych udziałów bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia będzie neutralne z perspektywy ustawy o CIT i Wnioskodawca nie osiągnie z tego tytułu przychodu (dochodu) na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, ani jakiegokolwiek innego przepisu tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851, ze zm.), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 ww. ustawy).

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca planuje dokonać umorzenia części udziałów za zgodą udziałowca będącego posiadaczem tych udziałów (dalej: Udziałowiec) w drodze ich nabycia. Proces ten odbędzie się w trybie umorzenia dobrowolnego zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1030, ze zm., dalej: KSH). Za zgodą Udziałowca, zgodnie z art. 199 § 3 KSH, Udziałowiec nie otrzyma wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów w powyższym trybie. Możliwość zastosowania wspomnianego trybu umorzenia udziałów będzie przewidziana w umowie Spółki.

Stosownie do art. 199 § 1 KSH, udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Każda z tych form prawnych umorzenia udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (art. 199 § 2 KSH). W przypadku umorzenia dobrowolnego udziałów, kwestia minimalnej wysokości wynagrodzenia za nabywane w tym celu udziały została pozostawiona uznaniu wspólników (możliwe jest umorzenie bez wynagrodzenia).

Należy zauważyć, że ustawodawca nie wprowadził do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ogólnej definicji przychodu podatkowego. Treść art. 12 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje, że zostały ustanowione jedynie przykładowe przysporzenia zaliczane do kategorii przychodów. Natomiast, art. 12 ust. 4 ww. ustawy, określa w sposób enumeratywny, które zdarzenia nie stanowią przychodu.

Generalnie należy wskazać, że przychód powstaje w każdym przypadku, w którym podatnik uzyskuje realną korzyść. Ponadto, przychodem jest takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały (definitywny).

Opisane zdarzenie przyszłe w istocie polegać będzie na prawnym unicestwieniu udziałów spółki, co oznacza, że nastąpi wygaśniecie wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym jak i korporacyjnym, które wynikają z udziałów. W konsekwencji, omawiane zdarzenie nie będzie wiązać się z żadnym przysporzeniem majątkowym po stronie Spółki, które można by ocenić jako uzyskanie realnej korzyści ekonomicznej. Czynność umorzenia udziałów Spółki bez wynagrodzenia stanowi bowiem w rzeczywistości przesunięcie (przeksięgowanie) części środków spółki w ramach jej kapitału własnego.

Tym samym należy stwierdzić, że skoro w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Spółki bez wynagrodzenia nie wystąpi po jej stronie realne przysporzenie majątkowe, to brak jest podstaw by uznać, że zdarzenie to generuje na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych przychód.

Stanowisko Wnioskodawcy uznaje się zatem za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 2 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach