Temat interpretacji

w zakresie:ustalenia, czy w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 23 września 2015 r., który wpłynął do tut. Biura 6 października 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2015 r. wpłynął do BKIP w Piotrkowie Trybunalskim wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Wniosek ten przy piśmie z 1 października 2015 r. Znak: IPTPB3/4510-258/15-2/JZ został przesłany zgodnie z właściwością do tut. Biura (data wpływu 6 października 2015 r.).

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która jest udziałowcem w polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka). Udziały w Spółce posiada również druga polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Współwłaściciel), w której z kolei udziałowcem jest Spółka. Takie wzajemne powiązania pomiędzy spółkami, które charakteryzuje wielopoziomowość i skomplikowanie, utrudniają ich właścicielom kontrolowanie działalności tych spółek. W związku z tym, właściciele spółek planują w swojej strukturze kapitałowej ograniczyć wzajemne powiązania między tymi spółkami. Planowane jest, że wyłączenie wzajemnych powiązań kapitałowych pomiędzy Współwłaścicielem a Spółką zostanie dokonane w drodze umorzenia udziałów, jakie Współwłaściciel posiada w kapitale zakładowym Spółki. Umorzenie zostanie przeprowadzone w ramach procedury dobrowolnego umorzenia udziałów, o której mowa w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.; dalej: ksh). Umorzenie będzie miało charakter odpłatny, tj. stosowna uchwała Zgromadzenia Wspólników Spółki określi wysokość wynagrodzenia przysługującego Współwłaścicielowi z tytułu przeprowadzonego umorzenia, przy czym wynagrodzenie wypłacone zostanie z czystego zysku, bez obniżenia kapitału zakładowego Spółki (dalej: Wynagrodzenie). Kwota wypłaconego Wynagrodzenia na rzecz Współwłaściciela będzie zależna od wysokości wolnych środków pieniężnych w Spółce. W związku z tym może dojść do sytuacji, w której Współwłaściciel otrzyma Wynagrodzenie równe lub niższe od wartości nominalnej umarzanych udziałów Spółki, przy czym jego wysokość może się różnić od ich wartości rynkowej (Spółka z uwagi na charakter operacji nie będzie przeprowadzała wyceny). Wnioskodawcy znane są liczne interpretacje indywidualne, w których organy podatkowe potwierdzały, że w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów - za wynagrodzeniem, bądź nawet bez wynagrodzenia - przez jednego ze wspólników, nie dochodzi do powstania przychodu podatkowego po stronie wspólników pozostających w spółce. Niemniej jednak, Wnioskodawca chciałby potwierdzić również i w swoim przypadku, że dobrowolne umorzenie udziałów Współwłaściciela w Spółce, w wyniku którego Współwłaścicielowi zostanie wypłacone Wynagrodzenie równe lub niższe od wartości nominalnej umarzanych udziałów Spółki, nie doprowadzi do powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zasady umorzenia udziałów w spółce reguluje art. 199 ksh, który przewiduje trzy sposoby jego przeprowadzenia:

• za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę - tzw. umorzenie dobrowolne;
• bez zgody wspólnika - tzw. umorzenie przymusowe;
• w razie ziszczenia się określonego zdarzenia - tzw. umorzenie warunkowe (automatyczne).

Stosownie do art. 199 § 2 ksh, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Jednocześnie za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia (art. 199 § 3 ksh).

W odniesieniu do procedury dobrowolnego umorzenia udziałów, Kodeks spółek handlowych nie zawiera przepisów określających minimalną wysokość wynagrodzenia za umorzone udziały.

Odnosząc powyższe rozważania na grunt podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: CIT), należy wskazać, że ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.; dalej: Ustawa o CIT) nie zawiera definicji przychodu. Jednocześnie ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 Ustawy o CIT przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

W art. 12 ust. 1 pkt 1-3 Ustawy o CIT wskazano, że przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:

1.otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;

2.wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie;

3.wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych:

1. zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy,
2. środków na rachunkach bankowych - w bankach.

W przypadku umorzenia dobrowolnego osiągnięty przez udziałowca przychód ze zbycia udziałów, celem ich umorzenia, należy rozpoznawać na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 12 Ustawy o CIT. Niemniej jednak, katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu CIT wskazany w art. 12 ust. 1 Ustawy o CIT, nie wskazuje, aby źródło przychodu - po stronie udziałowca pozostającego w spółce - stanowiło zbycie udziałów (akcji) przez innych wspólników (udziałowców) na rzecz spółki, celem ich umorzenia. Ponadto, wśród przypadków skutkujących uzyskaniem dochodu (przychodu) na gruncie Ustawy o CIT, w tym z udziału w zyskach osób prawnych (art. 10 ust. 1 Ustawy o CIT), nie wymieniono przypadku, w którym po stronie wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pozostającego w spółce powstaje przychód, w związku ze zbyciem w celu umorzenia udziałów przez innego wspólnika. Powyższe oznacza, że Ustawa o CIT nie wskazuje, aby po stronie Wnioskodawcy pozostającego w Spółce doszło do powstania przychodu, w przypadku zbycia udziałów na rzecz Spółki przez Współwłaściciela, celem ich umorzenia.

W celu uznania danego świadczenia za przychód, w rozumieniu art. 12 Ustawy o CIT, musi być ono przez podatnika otrzymane lub postawione do jego dyspozycji. Jednocześnie, jak wskazuje orzecznictwo sądów administracyjnych, przychodem jest tylko takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały (definitywne), a przez to - prawnie uchwytny (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 października 2010 r. sygn. akt II FSK 1047/09). Pomimo braku definicji legalnej przychodu w Ustawie o CIT, ze wskazanego w art. 12 ust. 1 Ustawy o CIT katalogu przychodów wynika, że przychód charakteryzuje się określoną wartością, która trwale powiększa majątek podatnika. Niemniej jednak, w wyniku umorzenia udziałów Współwłaściciela, Wnioskodawca nie otrzyma żadnych środków pieniężnych ani innych wartości. Jedocześnie brak jest podstaw do uznania, że w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów Współwłaściciela, Wnioskodawca otrzyma świadczenie w naturze lub inne nieodpłatne świadczenie. W szczególności zbycie udziałów przez Współwłaściciela na rzecz Spółki, celem ich umorzenia, nie oznacza otrzymania jego udziałów przez pozostałych wspólników, w tym Wnioskodawcę. Wobec powyższego, w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów nie można mówić o jakimkolwiek definitywnym przysporzeniu majątkowym u Wnioskodawcy. Jakkolwiek, po umorzeniu udziałów Współwłaściciela, Wnioskodawca uzyska większy udział w majątku Spółki i w konsekwencji w przyszłym zysku Spółki przeznaczonym do podziału, to i tak ewentualny przychód u Wnioskodawcy powstanie dopiero w momencie uzyskania przez niego definitywnego przysporzenia majątkowego. Takim przysporzeniem w przyszłości będzie m.in. otrzymanie przez Wnioskodawcę dywidendy ze Spółki lub odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę posiadanych w Spółce udziałów. Wtedy dopiero zmaterializuje się ewentualny przychód Wnioskodawcy związany ze wzrostem jego udziału w kapitale zakładowym Spółki.

Stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, w tym przykładowo w:

• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 15 kwietnia 2015 r. Znak: IBPBI/2/4510-96/15/BG;
• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 listopada 2014 r. Znak: IPPB5/423-868/14-3/RS;
• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 5 czerwca 2013 r. Znak: IPPB3/423-235/13-2/MC.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 585 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach