Temat interpretacji

Czy w stanie faktycznym opisanym w niniejszym wniosku Wnioskodawca będzie uznany za płatnika podatku u źródła w Polsce?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2015 r. (data wpływu 19 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania Spółki za płatnika podatku u źródła w Polsce jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania Spółki za płatnika podatku u źródła w Polsce.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

1. Uwagi ogólne

Wnioskodawca Spółka akcyjna (dalej: Wnioskodawca) do dnia 30 czerwca 2011 r. prowadził zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (dalej: UOIF), system zabezpieczania płynności rozliczeń transakcji zawieranych w obrocie instrumentami finansowymi, w tym system gwarantowania rozliczeń transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz w alternatywnym systemie obrotu (dalej: System). Prowadzenie Systemu zostało z dniem 1 lipca 2011 r. przekazane Wnioskodawcy_X. Spółka akcyjna (dalej: Wnioskodawca_X.) - podmiotowi zależnemu od Wnioskodawcy, na podstawie pisemnej umowy w sprawie przekazania rozliczeń transakcji, zgodnie z art. 48 ust. 7 UOIF. Wnioskodawca, umową w sprawie przekazania rozliczeń transakcji, przekazał spółce Wnioskodawca X. wykonywanie wszystkich czynności z zakresu zadań określonych w art. 48 ust. 2 UOIF, w tym prowadzenie Systemu. Wnioskodawca_X. jest izbą rozliczeniową i prowadzi rozliczenia transakcji z zastosowaniem szeregu mechanizmów pozwalających na systemowe obniżenie ryzyka niewywiązania się stron ze zobowiązań wynikających z zawartych transakcji.

Wnioskodawca_X. prowadzi System, w ramach którego:

1. Gromadzi i zarządza środkami stanowiącymi depozyty zabezpieczające;
2. Gromadzi i zarządza środkami tworzącymi fundusz rozliczeniowy zabezpieczający rozliczenia transakcji zawieranych na rynku regulowanym, środkami tworzącymi fundusze zabezpieczające rozliczenia transakcji zawieranych w alternatywnych systemach obrotu oraz środkami tworzącymi fundusz zabezpieczający rozliczenia transakcji zawieranych poza obrotem zorganizowanym;
3. Dokonuje bieżących rozliczeń pomiędzy stronami transakcji;
4. We współpracy z Wnioskodawca organizuje system automatycznych i negocjowanych pożyczek papierów wartościowych.

Wnioskodawca_X. gromadzi i zarządza środkami stanowiącymi depozyty zabezpieczające, mającymi na celu zabezpieczenie płynności prowadzonych rozliczeń transakcji, których przedmiotem są w szczególności papiery wartościowe lub inne instrumenty finansowe rejestrowane w depozycie papierów wartościowych prowadzonym przez Wnioskodawca. Do wnoszenia i utrzymywania tych depozytów zobowiązani są uczestnicy Wnioskodawca_X. (są to przede wszystkim banki oraz firmy inwestycyjne).

Przedmiotem depozytów zabezpieczających (wstępnych depozytów rozliczeniowych, właściwych depozytów zabezpieczających oraz depozytów dodatkowych (dalej: Depozyty) mogą być:

1. Akceptowane przez Wnioskodawca_X. papiery wartościowe;
2. Środki pieniężne.

Wniesienie papierów wartościowych na poczet wstępnego i właściwego depozytu zabezpieczającego następuje poprzez ich przeniesienie na rachunek papierów wartościowych prowadzony dla Wnioskodawca_X. przez Wnioskodawca, na podstawie umowy przewłaszczenia papierów wartościowych na zabezpieczenie wykonania zobowiązań, zawartej pomiędzy uczestnikiem a Wnioskodawca_X.

Wniesienie środków pieniężnych w walucie polskiej następuje poprzez przeniesienie ich na rachunek bankowy prowadzony dla Wnioskodawca_X. w NBP, natomiast wniesienie środków pieniężnych w walucie euro następuje poprzez przeniesienie ich na rachunek bankowy Wnioskodawca w NBP lub na rachunek Wnioskodawca_X. w NBP.

Wnioskodawca, działając z umocowania i na zlecenie Wnioskodawca_X. zarządza środkami pieniężnymi przekazanymi do depozytu zabezpieczającego (oraz depozytów dodatkowych) i inwestuje te środki na lokatach bankowych oraz w obligacje i bony Skarbu Państwa, a także obligacje Banku Gospodarstwa Krajowego.

Wnioskodawca_X. organizuje i zarządza funduszem rozliczeniowym zabezpieczającym prawidłowe wykonanie zobowiązań wynikających z transakcji zawieranych na rynku regulowanym, a także funduszami zabezpieczającymi prawidłowe wykonanie zobowiązań wynikających z transakcji zawieranych w poszczególnych alternatywnych systemach obrotu oraz na rynku OTC (dalej: Fundusz lub Fundusze rozliczeniowe).

Masy majątkowe poszczególnych Funduszy stanowią współwłasność łączną ich uczestników. Jednakże, przepisy te nie wyłączają możliwości indywidualnego określania obowiązków uczestnika w związku z wykorzystaniem środków danego Funduszu rozliczeniowego, spowodowanym przez działania tego uczestnika.

Wpłaty do Funduszy rozliczeniowych polegają na wniesieniu:

1. Środków pieniężnych w walucie polskiej, co następuje poprzez przeniesienie ich na rachunek bankowy prowadzony dla Wnioskodawca_X. w NBP, natomiast wniesienie środków pieniężnych w walucie euro następuje poprzez przeniesienie ich na rachunek bankowy Wnioskodawca w NBP lub na rachunek Wnioskodawca _X. w NBP
2. Skarbowych papierów wartościowych (obligacje emitowane przez Skarb Państwa oraz bony skarbowe) na rachunek prowadzony w ramach systemu organizowanego, odpowiednio, przez Wnioskodawca (obligacje Skarbu Państwa) albo NBP (bony skarbowe).

Wnioskodawca na podstawie umowy zarządza środkami pieniężnymi wniesionymi do Funduszu.

Środki pieniężne zgromadzone na Funduszu rozliczeniowym są inwestowane w:

1. Instrumenty bankowe, w tym depozyty bankowe;
2. Bony i obligacje emitowane przez Skarb Państwa i NBP;
3. Dłużne instrumenty finansowe gwarantowane przez Skarb Państwa lub NBP emitowane przez inne podmioty;
4. Obligacje emitowane przez Europejski Bank Inwestycyjny.

1. Planowane formy zabezpieczeń

W ramach prowadzonego Systemu planowane jest akceptowanie, jako zabezpieczeń, aktywów:

1. W postaci obligacji emitowanych przez państwa z Unii Europejskiej denominowanych w euro, oferowanych na rynkach zagranicznych. Obligacje będące przedmiotem zabezpieczeń będą emitowane przez Austrię, Niemcy, Holandię, Finlandię, Francję i Polskę;
2. W postaci środków pieniężnych w walucie euro.

Wnioskodawca_X. wprowadzając nowe formy zabezpieczeń zamierza oprzeć się na dotychczasowym Systemie i zastosować do nowych przedmiotów zabezpieczenia ogólne zasady obowiązujące w przypadku wnoszenia tytułem zabezpieczeń polskich papierów wartościowych oraz środków pieniężnych w walucie polskiej.

W celu umożliwienia akceptowania, jako zabezpieczenia, papierów wartościowych emitowanych poza Polską, Wnioskodawca_X. będzie korzystał z usługi M. oferowanej przez Y. S.A. z Luksemburga. W ramach tej usługi, Y. będzie sprawował pieczę nad papierami wartościowymi złożonymi na zabezpieczenie, jak również monitorował ich status celem zapewnienia, że będą one mogły zostać wykorzystane, w przypadku konieczności skorzystania z tego zabezpieczenia.

Papiery wartościowe będące przedmiotem zabezpieczeń będą zapisywane na rachunku papierów wartościowych należącym do Wnioskodawca_X. prowadzonym przez Y. (lub w przyszłości też Z.). Rachunki, na których będą zapisywane papiery wartościowe wnoszone jako zabezpieczenie będą znajdowały się poza granicami Polski.

Z chwilą przeniesienia obligacji przez uczestnika na rachunek prowadzony dla Wnioskodawca_X., dojdzie do przewłaszczenia tych papierów na rzecz Wnioskodawca_X. i będą one traktowane, jako zabezpieczenie finansowe. Jednakże, to uczestnik będzie podmiotem uprawnionym do pożytków (odsetek, kuponów) z tych obligacji.

Na podstawie umowy z Y. w ramach usługi M. pożytki z papierów wartościowych będą przekazywane na konto Wnioskodawca_X. w Y., a następnie Y. dokona przeniesienia tych środków bezpośrednio na konto uczestnika, który wniósł zabezpieczenie. W przypadku środków pieniężnych wynikających z wykupu obligacji będzie funkcjonowało dodatkowe zabezpieczenie polegające na tym, że Y. dokona przeniesienia środków z konta Wnioskodawca_X. na konto uczestnika dopiero po uzyskaniu akceptacji od Wnioskodawca_X.

Wnoszenie zabezpieczeń w postaci środków pieniężnych w euro będzie dokonywane na rachunek bankowy w NBP, prowadzony dla Wnioskodawca (w systemie Q.) (docelowo na rachunek bankowy prowadzony w NBP dla Wnioskodawca_X.).

Wnioskodawca będzie inwestował środki pieniężne wniesione jako zabezpieczenie działając w tym zakresie na zlecenie Wnioskodawca_X.. W wyniku tej działalności środki pieniężne będą:

1. Przekazywane na rachunki bankowe prowadzone w bankach komercyjnych dla Wnioskodawca_X. lub Wnioskodawca;
2. inwestowane w walutowe lokaty terminowe; oraz
3. Inwestowane w polskie euroobligacje emitowane przez Skarb Państwa oraz zagraniczne obligacje skarbowe (ta opcja jest rozważana w przyszłości).

Pożytki z inwestowania środków pieniężnych będą okresowo przekazywane uczestnikom. Wprawdzie rozważana jest również sytuacja, w której pożytki z inwestowania środków pieniężnych nie będą w ogóle wypłacane na rzecz uczestników, lecz zatrzymywane jako przychód Wnioskodawca_X., jednakże niniejszy wniosek nie dotyczy takiego rozwiązania i odnosi się jedynie do wyżej wskazanego scenariusza, w którym pożytki z inwestowania środków pieniężnych będą do uczestników przekazywane.

W przypadku wypłaty pożytków uczestnikom, Wnioskodawca_X. będzie pobierał od uczestników opłatę za zarządzanie. Opłata będzie naliczana i pobierana w PLN.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w stanie faktycznym opisanym w niniejszym wniosku Wnioskodawca będzie uznany za płatnika podatku u źródła w Polsce...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku przychodów uzyskiwanych przez uczestników z inwestowania środków pieniężnych wniesionych tytułem zabezpieczenia w obligacje skarbowe wyemitowane przez państwo inne, niż Polska, Wnioskodawca nie będzie uznawany za płatnika i, w konsekwencji, nie będzie miał obowiązku pobrania podatku u źródła w Polsce.

W przypadku środków pieniężnych wyrażonych w walucie euro wnoszonych tytułem zabezpieczenia, Wnioskodawca_X. będzie dysponować tymi środkami przekazując je na rachunki bankowe prowadzone w bankach komercyjnych dla Wnioskodawca_X. lub Wnioskodawca, inwestując je w walutowe lokaty terminowe oraz w polskie euroobligacje emitowane przez Skarb Państwa lub zagraniczne obligacje skarbowe. Inwestując środki pieniężne Wnioskodawca_X. będzie działać za pośrednictwem Wnioskodawca.

Z tytułu inwestycji środków pieniężnych powstawać będzie przychód w postaci odsetek. Przychód ten będzie przekazywany uczestnikom, którzy wnieśli określone środki pieniężne tytułem zabezpieczenia. Podmiotem zobowiązanym do wypłaty przychodu uczestnikom będzie Wnioskodawca_X., natomiast na podstawie umowy o zarządzaniu aktywami Wnioskodawca technicznie wykonuje czynności związane z zarządzaniem środkami pieniężnymi na rzecz Wnioskodawca_X..

W oparciu o umowy z uczestnikami, środki pieniężne będą wpłacane przez uczestników na rachunek Wnioskodawca prowadzony w NBP i z tego rachunku będą im wypłacane również przychody. Inwestorem środków pieniężnych będzie Wnioskodawca_X., jednakże nie można uznać, iż Wnioskodawca X. będzie jednocześnie właścicielem tych środków. W przypadku wypłaty pożytków z wniesionych środków pieniężnych na rzecz uczestników, Wnioskodawca_X. będzie zobowiązany do rozliczenia się z tych środków, a także z przychodów uzyskanych z tytułu ich inwestowania.

Zgodnie z art. 3 Ustawy CIT, podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Natomiast, jeżeli podatnicy nie mają na terytorium Polski siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Polski.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 1) Ustawy CIT, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Polski, przez podatników nieposiadających rezydencji podatkowej w Polsce, odsetek wynosi 20% przychodów. Wskazane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 Ustawy CIT, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Wyjątek od powyższej zasady stanowi wypłata pożytków z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych wypłacanych na rzecz uprawnionego, którego tożsamość nie została ujawniona, a także wypłata pożytków z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych oraz na rachunkach papierów wartościowych - wówczas płatnikiem jest podmiot prowadzący takie rachunki.

Z powyższego wynika, iż wskazane regulacje Ustawy CIT zawierają dwie podstawowe zasady dotyczące podatników o nieograniczonym i ograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce. Pierwsza z nich określa, iż opodatkowaniu w Polsce podlegają osoby prawne będące polskimi rezydentami podatkowymi (tj. mające siedzibę lub zarząd na terytorium Polski), bez względu na miejsce osiągania przychodów, czyli bez względu na położenie źródła przychodów. W takim przypadku, opodatkowanie w Polsce obejmuje całość dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy). Druga z zasad stanowi natomiast, iż podatnicy niebędący polskimi rezydentami podatkowymi (tj. niemający siedziby lub zarządu w Polsce) podlegają opodatkowaniu w Polsce jedynie w odniesieniu do dochodów mających swoje źródło w Polsce i to pod warunkiem, że właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi inaczej.

Z powołanego wyżej art. 26 Ustawy CIT wynika, że płatnikiem na gruncie polskiej Ustawy CIT, co do zasady, jest podmiot wypłacający należność na rzecz nierezydenta, czyli dłużnik, którym w przypadku papierów wartościowych jest ich emitent. Natomiast, aby na dłużnika nałożyć obowiązek pobrania podatku od odsetek płaconych do nierezydenta, zgodnie z Ustawą CIT, musi zostać spełniony podstawowy warunek, czyli odsetki muszą zostać uzyskane na terytorium Polski (Polska musi zostać uznana za państwo źródła odsetek).

Zatem, kluczowe znaczenie dla stwierdzenia, czy na Wnioskodawcy ciążyć będą obowiązki płatnika w odniesieniu do pożytków uzyskiwanych przez nierezydentów z papierów wartościowych wyemitowanych przez państwa inne, niż Polska, które zostały złożone do Wnioskodawca X. tytułem zabezpieczenia, ma rozstrzygnięcie, co oznacza, że dochody są uzyskane na terytorium Polski. Przepisy Ustawy CIT nie zawierają bezpośredniej odpowiedzi na powyższe pytanie, w szczególności w odniesieniu do odsetek wypłacanych z tytułu wyemitowanych papierów wartościowych. Opierając się natomiast na poglądach wyrażanych w orzecznictwie przyjmuje się, że źródło dochodu powstaje w państwie, w którym dłużnik spełnił swoje zobowiązanie względem wierzyciela (przykładowo wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 kwietnia 2011 r., sygn. akt II SA/Wa 2045/10).

Ponadto w piśmie z dnia 24 lipca 2001 r. Minister Finansów (Departament Podatków Bezpośrednich) stwierdził, że:

"państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła. Jest to zasada ograniczonego obowiązku podatkowego. O źródle dochodów położonych w Polsce można więc mówić wtedy, gdy takie źródło dochodów trwale związane jest z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy źródłem dochodów są polscy rezydenci eksploatujący rzeczy lub dobra niematerialne należące do innych podmiotów."

Również w piśmiennictwie (H. Hamaekers, K. Holmes, J. Głuchowski, T. Kardach, W. Nykiel "Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego") można znaleźć poglądy zgodnie z którymi:

"opodatkowaniu w danym państwie podlega dochód lub kapitał osiągnięty przez nierezydentów, jeżeli jego źródło lub miejsce położenia (situs) znajduje się w tym państwie. <...> źródło dochodu z tytułu odsetek znajduje się tam, gdzie jest miejsce rezydencji dłużnika".

Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 6 Modelowej Konwencji, odsetki powstają w danym państwie, jeżeli płatnikiem tych odsetek jest osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym państwie. Dodatkowo, uważa się, że odsetki powstają w danym państwie, jeżeli osoba wypłacająca odsetki posiada w tym państwie zakład lub stałą placówkę. Wskazany przepis uzależnia zatem miejsce źródła przychodu w postaci odsetek od siedziby podmiotu będącego płatnikiem, czyli podmiotu wypłacającego odsetki.

Z powyższego wynika, że, aby w Polsce powstał obowiązek zapłaty podatku u źródła z tytułu odsetek od obligacji, odsetki te muszą powstać w Polsce, a więc emitent papierów wartościowych (dłużnik z tytułu wypłaty odsetek) musi mieć w Polsce miejsce zamieszkania lub siedzibę.

W konsekwencji, w przypadku inwestowania środków pieniężnych wniesionych tytułem zabezpieczenia w obligacje wyemitowane przez podmiot niebędący polskim rezydentem podatkowym, źródło dochodów z tytułu tych obligacji nie znajduje się w Polsce, zatem takie odsetki uzyskiwane przez nierezydentów nie mogą zostać opodatkowane w Polsce. Nie powstanie również obowiązek poboru podatku u źródła w Polsce, co oznacza, że Wnioskodawca, na gruncie polskiej Ustawy CIT, nie będzie miał obowiązku pobrania podatku i nie będzie mógł zostać uznany za płatnika podatku u źródła z tytułu wypłaty do nierezydentów odsetek od obligacji wniesionych tytułem zabezpieczenia.

Również w przypadku wypłaty przychodów z inwestowania środków pieniężnych wniesionych tytułem zabezpieczenia przez uczestnika będącego polskim rezydentem podatkowym w obligacje, z uwagi na fakt,że źródło przychodu nie będzie znajdowało się w Polsce, a ponadto przepis nakazuje pobór podatku u źródła tylko w stosunku do nierezydentów, Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku pobrania takiego podatku w Polsce. Uzyskane przez polskiego uczestnika przychody będą, co do zasady, opodatkowane w Polsce na zasadach ogólnych z uwzględnieniem ewentualnie odmiennych postanowień wynikających z umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 689 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie