Temat interpretacji

udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wskazania momentu uzyskania przychodów z tytułu:- opłaty za obsługę w domu,- opłaty przygotowawczej,- opłat związanych z windykacją przeterminowanych należności

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 05.12.2012r. (data wpływu 10.12.2012 r.), uzupełnionym w dniach 7 i 21 marca 2013r. na wezwanie odpowiednio- z dnia 26.02.2013r. znak IPPB3/423-997/12-2/MS oraz z dnia 08.03.2013r. znak IPPB3/423-997/12-4/MS, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wskazania momentu uzyskania przychodów z tytułu:

• opłaty za obsługę w domu (pytanie nr 1) jest nieprawidłowe,

• opłaty przygotowawczej(pytanie nr 2) jest prawidłowe,

• opłat związanych z windykacją przeterminowanych należności (pytanie nr 3) jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10.12.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowej dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wskazania momentu uzyskania przychodów z tytułu opłaty za obsługę w domu, opłaty przygotowawczej oraz opłat związanych z windykacją przeterminowanych należności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny/ zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest podmiotem udzielającym pożyczek osobom fizycznym. Pożyczki udzielane są na podstawie umowy zawieranej pomiędzy wnioskodawcą, a klientem. Pożyczki udzielane są na okres od kilku do kilkudziesięciu tygodni i spłacane w ratach co tydzień, co dwa lub co cztery tygodnie, w zależności od wyboru klienta dokonywanego przy zawarciu umowy Kwota pożyczki kalkulowana jest w ten sposób, iż suma pożyczki obejmuje opłaty związane z obsługą danego klienta, tj.: zryczałtowaną opłatę za obsługę klienta w domu; oprocentowanie pożyczki za cały okres jej trwania; opłatę przygotowawczą; składkę na ubezpieczenia.

Powyższe opłaty doliczane są do łącznej kwoty pożyczki, zaś łączna kwota pożyczki, pomniejszona o wymienione opłaty, daje sumę do wypłaty, która wypłacana jest klientowi.

Z praktycznego punktu widzenia powyższe rozwiązanie oznacza, iż wszystkie dodatkowe opłaty związane z zawarciem umowy nie są przez klientów wpłacane jednorazowo, lecz podlegają rozłożeniu na raty jako część umowy pożyczki.

Obsługa w domu to usługa polegająca na umożliwieniu klientowi dokonywania wszelkich czynności związanych z zawarciem i realizacją umowy bezpośrednio w jego mieszkaniu lub innym wskazanym miejscu. W ramach tej usługi przedstawiciel wnioskodawcy udaje się do klienta do jego domu z ofertą, tam także dokonywana jest wstępna ocena jego zdolności pożyczkowej, następuje też zawarcie umowy pożyczkowej i wręczenie kwoty do wypłaty. Jednocześnie w toku realizacji umowy przedstawiciel wnioskodawcy dojeżdża do klienta w celu poboru każdej kolejnej spłacanej raty, którą następnie sam dostarcza do siedziby wnioskodawcy lub wpłaca na rachunek bankowy. Usługa ma na celu maksymalne odciążenie klienta w zakresie czynności związanych z zawarciem i spłacaniem umowy pożyczki. Opłata za obsługę w domu obliczana jest przy zawarciu umowy i doliczana do kwoty do wypłaty i wraz z nią spłacana wraz z ratami kwoty do wypłaty jako część kwoty pożyczki.

Opłata przygotowawcza to wynagrodzenie za czynności pożyczkodawcy związane z rozpatrzeniem wniosku o udzielenie pożyczki, np. analizę wniosku, ocenę zdolności pożyczkowej, przygotowanie umowy, przygotowanie kwoty pożyczki. Opłata obliczana jest przy zawarciu umowy i doliczana do kwoty do wypłaty i wraz z nią spłacana wraz z ratami kwoty do wypłaty jako część kwoty pożyczki.

Spłata rat pożyczki zostaje zabezpieczona ubezpieczeniem grupowym obejmującym ryzyko zgonu, poważnego zachorowania, hospitalizacji, całkowitej niezdolności do pracy oraz utraty stałego źródła dochodów. Spółka posiada polisę grupową, zawartą z jednym z towarzystw ubezpieczeniowych i wobec swoich klientów (pożyczkobiorców) występuje w charakterze pośrednika, tj. zawiera z pożyczkobiorcami umowę ubezpieczenia działając jako pośrednik towarzystwa ubezpieczeniowego. Podpisując deklarację przystąpienia otrzymaną przed zawarciem umowy pożyczki, pożyczkobiorca występuje z wnioskiem o objęcie go ubezpieczeniem na podstawie umowy grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie pożyczkobiorców, zawartej pomiędzy pożyczkodawcą a towarzystwem ubezpieczeń oraz w przypadku przystąpienia do ubezpieczenia w zakresie ryzyka utraty stałego źródła dochodów również na podstawie umowy grupowego ubezpieczenia w zakresie utraty stałego źródła dochodów, zawartej pomiędzy pożyczkodawcą a towarzystwem ubezpieczeń. Składka ubezpieczeniowa obliczana jest przy zawarciu umowy i doliczana do kwoty do wypłaty i wraz z nią spłacana wraz z ratami kwoty do wypłaty jako część kwoty pożyczki. Jednocześnie pożyczkodawca - z racji pośrednictwa w zakresie zawarcia umowy ubezpieczeniowej - otrzymuje od towarzystwa ubezpieczeń prowizję, która wypłacana jest za okresy miesięczne za każdy zakończony miesiąc kalendarzowy.

W razie zwłoki pożyczkobiorcy z zapłatą dwóch pełnych rat pożyczki pożyczkodawca wzywa go do zapłaty pełnej zaległości na piśmie listem poleconym w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. W przypadku braku zapłaty w tym terminie pożyczkodawca może złożyć pożyczkobiorcy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Po dokonaniu wypowiedzenia umowy pożyczki pożyczkodawca ma prawo dochodzić zapłaty wierzytelności na drodze postępowania pozasądowego i sądowego. Pożyczkobiorca może zostać obciążony kosztami dochodzenia spłaty wierzytelności, w tym w szczególności kosztami sądowymi i egzekucyjnymi. Pożyczkodawca, w związku z realizacją swoich uprawnień jako wierzyciela, obciąża pożyczkobiorcę kosztami dochodzenia wierzytelności. Do kosztów tych należą m.in. opłata za wysłanie pisemnego monitu, opłata za monit telefoniczny, opłata za wizytę windykatora w domu. Jednocześnie z tytułu zadłużenia przeterminowanego, począwszy od dnia następującego po dniu, w którym pożyczkobiorca zobowiązany był do zapłaty na rzecz Pożyczkodawcy należności z tytułu umowy pożyczki, naliczane są odsetki karne według ustalonej w umowie wysokości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. W jakiej dacie powstaje po stronie wnioskodawcy przychód z tytułu opisanej powyżej opłaty za obsługę w domu...
2. W jakiej dacie powstaje po stronie wnioskodawcy przychód z tytułu opisanej powyżej opłaty przygotowawczej...
3. W jakiej dacie powstaje po stronie wnioskodawcy przychód z tytułu dodatkowych opłat związanych z windykacją przeterminowanych należności (np. opłat za monity i wizyty windykatora) oraz z tytułu odsetek karnych z tytułu opóźnienia...

Zdaniem Spółki:

Ad 1.

Przychód z tytułu opłaty za obsługę w domu powstanie w dacie jej faktycznej zapłaty, tzn. w dacie zapłaty raty pożyczki, w ramach której opłata jest spłacana.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Powołany przepis nakazuje ujmować dla celów podatkowych przychody, które jeszcze nie zostały otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń. Świadczenie należne podatnikowi musi być przy tym skonkretyzowane i wynikać z treści zobowiązania, którego jest on stroną. O jego wymagalności można natomiast mówić od momentu, gdy podatnik jako wierzyciel ma prawo dochodzenia spełnienia tego świadczenia a dłużnik obowiązek jego realizacji.

Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

• wystawienia faktury, albo
• uregulowania należności.

Należy zauważyć, iż z cytowanego przepisu art. 12 ust. 3a ustawy wynika jednoznacznie, iż w celu ustalenia daty powstania przychodów należnych, w pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy doszło do zaistnienia okoliczności wskazanych w zdaniu wstępnym powołanego przepisu.

Jeżeli więc dojdzie do wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, bez wystawienia faktury albo uregulowania należności, wówczas należy uznać, iż decydujące będzie wydanie towarów lub wykonanie usługi i to w tym dniu powinien zostać wykazany przychód należny z tego tytułu. Zatem, zgodnie z ww. przepisem, przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powstaje w dniu wykonania usługi.

Natomiast wykazanie przychodów należnych w innej dacie niż dzień wykonania usługi (częściowego wykonania usługi), a więc w dniu wystawienia faktury albo w dniu uregulowania należności, będzie możliwe, gdy wystawienie faktury albo uregulowanie należności będzie miało miejsce przed wykonaniem usługi. Uregulowanie należności przed dniem wykonania usługi oznaczać będzie, iż przychód musi zostać wykazany w dacie uregulowania należności, zgodnie z zasadą, ze przychód ten nie może powstać później niż dzień uregulowania należności (o ile wcześniej nie wystawiono faktury).

W przypadku prowadzenia działalności polegającej na udzielaniu pożyczek, ustawodawca poza odsetkami, nie przewidział szczególnego trybu opodatkowania, w związku z powyższym przychód z tytułu opłaty za obsługę pożyczki w domu, w przedmiotowej sprawie powstaje zgodnie z ogólnymi zasadami, wskazanymi w art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednakże opłata z tytułu świadczenia usług obsługi pożyczki w domu klienta jest wymagalna (należna) w momencie spłaty przez pożyczkobiorcę stosownej raty zaciągniętej pożyczki. Zatem, opłatę za obsługę zaciągniętej pożyczki w domu klienta Wnioskodawca przyjmuje do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w momencie wpłaty raty pożyczki przez pożyczkobiorcę. Wobec powyższego w przedstawionym stanie faktycznym datą powstania przychodu z tytułu opłaty za obsługę pożyczki w domu klienta będzie dzień, w którym następuje kolejna spłata raty pożyczki.

Powyższe stanowisko znajduje również oparcie w praktyce interpretacyjnej organów podatkowych. Przykładowo interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 11 lutego 2010r. sygn. ITPB1/415-906/09/DP w pełni potwierdza powyższy wywód. Jakkolwiek interpretacja została wydana w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zważywszy na analogiczny stan faktyczny i prawny, może mieć również zastosowanie do opisywanej w niniejszym wniosku sytuacji.

Ad 2.

W przekonaniu Wnioskodawcy - zważywszy na charakter opłaty przygotowawczej - stanowi ona przychód w dacie podpisania umowy pożyczki. Świadczenie to ma bowiem charakter jednorazowy. Jest to odpłatność za określone czynności, związane z zawarciem samej umowy i udostępnieniem kwoty pożyczki pożyczkobiorcy. Z ekonomicznego punktu widzenia celem opłaty przygotowawczej jest zrekompensowanie kosztów przygotowania umowy, np. analizy wniosku, oceny zdolności pożyczkowej, przygotowania tekstu umowy, przygotowanie kwoty pożyczki. Jest to ciąg czynności, które poprzedzają zawarcie umowy pożyczki, zaś zwieńczeniem całego procesu przygotowawczego jest podpisanie samej umowy i udostępnienie kwoty pożyczki pożyczkobiorcy.

Zgodnie z cytowanym już uprzednio art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Powołany przepis nakazuje ujmować dla celów podatkowych przychody, które jeszcze nie zostały otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń.

Z kolei stosownie z art. 12 ust. 3a ustawy za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

• wystawienia faktury, albo
• uregulowania należności.

Czynności wstępne, za które pobierana jest opłata przygotowawcza, zakończone zostają w dacie podpisania umowy pożyczki. W tej też dacie uznać należy, iż usługa, której dotyczy opłata, została wykonana w całości, zatem - stosownie do powołanego powyżej przepisu - w tej dacie powstaje po stronie wnioskodawcy przychód do opodatkowania.

Ad 3.

W przekonaniu Wnioskodawcy przychód z tytułu dodatkowych opłat związanych z windykacją przeterminowanych należności (np. opłat za monity i wizyty windykatora) oraz z tytułu odsetek karnych za opóźnienie, powstaje w dacie faktycznego otrzymania wskazanych opłat i odsetek. Należy mieć na uwadze, iż opłaty te i odsetki nie stanowią odpłatności za świadczenia ze strony pożyczkodawcy, w szczególności nie są wynagrodzeniem za świadczone usługi. Mają one za cel dyscyplinowanie pożyczkobiorców w zakresie realizacji obowiązków wynikających dla nich z zawartych umów pożyczek, a jednocześnie zmierzają do wynagrodzenia wierzycielowi szkód wynikających z naruszenia umowy przez drugą stronę. Z tego punktu widzenia należy traktować je jako zryczałtowane odszkodowanie należne w przypadku niewywiązywania się przez pożyczkobiorcę z obowiązków umownych i będące konsekwencją podejmowania przez wierzyciela czynności zmierzających do odzyskania należności.

Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień: wystawienia faktury, albo uregulowania należności. Literalne brzmienie powołanego przepisu wskazuje wprost, iż regulacja art. 12 ust. 3a odnosi się wyłącznie do sytuacji, gdy podatnik otrzymuje przychód związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, wynikający z: zbycia rzeczy (lub innej czynności prawnej, skutkującej wydaniem rzeczy), wykonania usługi, lub zbycia prawa majątkowego. Ust. 3c i 3d powołanego artykułu zawierają pewną modyfikację powyższej regulacji, jednak w dalszym ciągu dotyczą one świadczenia usług i dostawy energii elektrycznej, cieplnej oraz gazu przewodowego.

Stosownie do art. 12 ust. 3e ustawy, w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c i 3d, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. W przekonaniu Wnioskodawcy przychód z tytułu opłat związanych z windykacją przeterminowanych należności oraz z tytułu odsetek karnych powstawał będzie w dacie wynikającej z powołanego przepisu, tj. w dniu faktycznego otrzymania zapłaty. Raz jeszcze podkreślić należy, iż nie stanowią one wynagrodzenia za świadczone usługi lub wydania rzeczy bądź zbycia prawa majątkowego. Stanowią one specyficznie kalkulowane odszkodowanie, zmierzające do pokrycia szkód związanych z dochodzeniem roszczeń.

Wnioskodawca podkreśla, iż w praktyce interpretacyjnej organów podatkowych kwestia rozpoznania momentu powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do świadczeń odszkodowawczych została rozstrzygnięta stosownie do powyższego stanowiska. Na przykład Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 7 października 2011 r. Nr ILPB3/423-310/11-3/EK wskazał, iż zasadą wynikającą z treści art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest to, że przychodem związanym z działalnością gospodarczą osiągniętym w roku podatkowym jest przychód należny, choćby nie został jeszcze faktycznie otrzymany. Niektóre przychody z działalności gospodarczej rozliczane są według metody kasowej. Niewątpliwie przychody związane z otrzymaniem odszkodowania za poniesione straty oraz utracone korzyści związane są z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą.

W przypadku odszkodowań trudno jednak uznać, iż mamy do czynienia z wydaniem towaru lub świadczeniem usługi. Podmiot któremu przysługuje takie świadczenie, niewątpliwie nie dokonuje bowiem z tego tytułu żadnego świadczenia na rzecz dłużnika. Oznacza to, że przychody z tego tytułu należy zakwalifikować jako pozostałe świadczenia, o których mowa w art. 12 ust. 3e ustawy o podatku dochodowym od os6b prawnych.

W wyniku analizy wniosku Spółki z dnia 10.12.2012r., na podstawie art. 169 § 1w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa pismem z dnia 26.02.2013r. znak IPPB3/423-997/12-2/MS (doręczone w dniu 04.03.2013r.)organ wezwał do:

1. wyjaśnienia rozbieżności występujących pomiędzy opisem stanu faktycznego a własnym stanowiskiem w sprawie, poprzez jednoznaczne określenie daty powstania przychodu z tytułu pobieranej przez Spółkę opłaty za obsługę pożyczki w domu, gdyż, jak wynika z własnego stanowiska Spółki, przychód ten powstaje w dacie faktycznej zapłaty tej opłaty, przy czym, ze stanu faktycznego wynika, że opłata ta jest pobierana od klienta w momencie udzielania pożyczki (jak pisze Spółka: Powyższe opłaty doliczane są do łącznej kwoty pożyczki, zaś łączna kwota pożyczki, pomniejszona o wymienione opłaty, daje sumę do wypłaty, która wypłacana jest klientowi), zaś z uzasadnienia własnego stanowiska wynika, że opłata jest pobierana: W dacie zapłaty raty pożyczki, w ramach której opłata jest spłacana;
2. ustosunkowania się do poniższych przykładów obrazujących elementy kalkulacyjne pożyczki i związane z nią opłaty, w celu prawidłowego odczytania stanu faktycznego sprawy opisanego we wniosku następująco: Kwota pożyczki kalkulowana jest w ten sposób, iż suma pożyczki obejmuje opłaty związane z obsługą danego klienta, takie jak: zryczałtowana opłata za obsługę klienta w domu, oprocentowanie pożyczki za cały okres jej trwania, opłatę przygotowawczą oraz składkę na ubezpieczenia oraz Powyższe opłaty doliczane są do łącznej kwoty pożyczki, zaś łączna kwota pożyczki, pomniejszona o wymienione opłaty, daje sumę do wypłaty, która wypłacana jest klientowi i wskazanie, która sytuacja ma miejsce w Spółce - ewentualnie podanie innego własnego przykładu liczbowego odzwierciedlającego stan faktyczny, na gruncie którego Spółka występuje o interpretację:

Przykład 1)

Kwota nominalna pożyczki udzielonej na okres jednego roku (12 rat) 1.200,00 zł

Kwota opłaty przygotowawczej 120,00 zł

Składka na ubezpieczenie 81,00 zł

Zryczałtowana opłata za obsługę w domu 150,00 zł

Łączna kwota pożyczki określona w umowie 1.551,00 zł

Odsetki od kwoty pożyczki 1551 x 15 % w stosunku rocznym 232,65 zł

Miesięczna rata pożyczki (1.551+232,65):12 148,63 zł

Kwota do wypłaty dla klienta 1.200 zł

Przykład 2)

Kwota nominalna pożyczki udzielonej na okres jednego roku (12 rat) 1.200,00 zł

Kwota opłaty przygotowawczej 120,00 zł

Składka na ubezpieczenie 81,00 zł

Zryczałtowana opłata za obsługę w domu 150,00 zł

Łączna kwota pożyczki określona w umowie 1.200,00 zł

Odsetki od kwoty pożyczki 1200 x 15 % w stosunku rocznym 180,00 zł

Miesięczna rata pożyczki (1.200+180):12 115,00 zł

Kwota do wypłaty dla klienta 849,00 zł

Przykład 3)

Kwota nominalna pożyczki udzielonej na okres jednego roku (12 rat) 1.200,00 zł

Kwota opłaty przygotowawczej 120,00 zł

Składka na ubezpieczenie 81,00 zł

Zryczałtowana opłata za obsługę w domu 150,00 zł

Łączna kwota pożyczki określona w umowie 1.551,00 zł

Odsetki od kwoty pożyczki 1551 x 15 % w stosunku rocznym 232,65 zł

Miesięczna rata pożyczki (1.551+232,65):12 148,63 zł

Kwota do wypłaty dla klienta 849,00 zł

W dniu 07.03.2013r. do tut. BKIP wpłynęło pismo z dnia 05.03.2013r. (wniesione w dniu06.03.2013r.) stanowiące odpowiedź na ww. wezwanie, w którym Wnioskodawca stwierdził, że:

Stwierdzona przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie rozbieżność pomiędzy opisem stanu faktycznego, a uzasadnieniem jest pozorna i wynika z być może nie do końca precyzyjnego opisu dokonanego przez Wnioskodawcę. W związku z tym pragniemy wskazać, iż zryczałtowana opłata za obsługę w domu (podobnie jak opłata przygotowawcza) doliczana jest do kwoty pożyczki w celu ustalenia kwoty miesięcznych spłat. Jednakże spłata opłaty przygotowawczej i opłaty za obsługę w domu dokonywana jest w miesięcznych ratach, jako część miesięcznej raty pożyczki. Opłata ta nie jest wpłacana pożyczkodawcy przez pożyczkobiorcę w chwili zawarcia umowy. Jednocześnie w dacie zawarcia umowy wypłacana jest wyłącznie kwota podstawowa pożyczki. Poniżej przedstawiamy przykładową kalkulację według wzoru przygotowanego przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

Kwota nominalna pożyczki udzielonej na okres jednego roku (12 rat) 1.200,00 zł

Kwota opłaty przygotowawczej 120,00 zł

Składka na ubezpieczenie 81,00 zł

Zryczałtowana opłata za obsługę w domu 150,00 zł

Odsetki od kwoty pożyczki 1200 x 13 % w stosunku rocznym 156,00 zł

Łączna kwota pożyczki określona w umowie 1.707,00

Miesięczna rata pożyczki 1.707:12 142,25 zł

Kwota do wypłaty dla klienta 1.200,00 zł

W wyniku ponownej analizy opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, własnego stanowiska Wnioskodawcy oraz w świetle złożonych wyjaśnień organ ponownie pismem z dnia 08.03.2013r. znak IPPB3/423-997/12-4/MS wezwał Wnioskodawcę do doprecyzowania własnego stanowiska, poprzez wskazanie momentu w jakim Wnioskodawca - w świetle art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - wykaże przychód należny z tytułu opłaty za obsługę w domu w sytuacji, gdy: pożyczkobiorca zaprzestanie spłaty rat pożyczki lub będzie dokonywać spłat w terminach innych niż wskazane w harmonogramie.

Pismem z dnia 19.03.2013r. (nadanym w dniu19.03.2013r., data wpływu- 21.03.2013r.) stanowiącym odpowiedź na ww. wezwanie Spółka oświadczyła, że w przypadku, gdy pożyczkobiorca zaprzestanie spłaty pożyczki, w przekonaniu Spółki przychód z tytułu opłaty za obsługę w domu nie wystąpi. Natomiast w sytuacji, gdy pożyczkobiorca będzie dokonywał spłat w terminach innych, niż określone w harmonogramie, zdaniem Spółki przychód będzie powstawał w terminie faktycznej spłaty. Stanowisko w powyższych sprawach jest konsekwencją przedstawionej w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej opinii Spółki, iż w odniesieniu do opłaty za obsługę w domu, przychód powstaje w dacie faktycznego otrzymania opłaty przez Spółkę.

Na tle przedstawionego opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 1, stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.; dalej: updop), za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

O przychodzie z działalności gospodarczej można zatem mówić już w momencie powstania uprawnienia podatnika do uzyskania przysporzenia, niezależnie od jego faktycznego otrzymania. Przychodami należnymi w rozumieniu powołanego przepisu są bowiem te przychody, które wynikają ze źródła przychodów i stanowią kwoty, których wydania może żądać podatnik. Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego.

Do przychodów należnych Wnioskodawcy uzyskiwanych z tytułu wykonywania opisanej we wniosku działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu pożyczek osobom fizycznym zaliczyć należy zryczałtowaną opłatę za obsługę klienta w domu.

Opłaty za obsługę klienta w domu, jako opłata ryczałtowa jest znana w momencie pozytywnego rozpatrzenia wniosku o udzielenie pożyczki i zostaje doliczona do kwoty określonej we wniosku. Zryczałtowana opłata za obsługę klienta w domu jest wynagrodzeniem należnym Wnioskodawcy za świadczenie usługi polegającej na doręczeniu lub odbiorze od pożyczkodawcy dokumentów/gotówki w uzgodnionym przez strony miejscu i terminie. Bez względu na przebieg spłaty przedmiotowej pożyczki (zaniechanie, opóźnienia) Wnioskodawca będzie jej dochodził, jako kwoty należnej na podstawie podpisanej umowy. Przedmiotowa opłata jest bowiem należna Wnioskodawcy bez względu na fakt czy pracownik odbierze należną w danym dniu ratę czy też nie. Dochodzi bowiem do wykonania usługi, której Wnioskodawca podjął się w dniu podpisania umowy. Na wartość opłaty nie ma też wpływu liczba rzeczywiście wykonanych wizyt, ponieważ jej wartość jest kalkulowana przed podpisaniem umowy. Opłata nie jest wyliczana za każdy miesiąc oddzielnie jest wyliczona w momencie udzielenia pożyczki, tylko jej spłata zostaje podzielona stosownie do ilości rat pożyczki. W momencie zaprzestania spłat wartość niespłaconej należności z tytułu wynagrodzenia za świadczenie przez Wnioskodawcę usługi obsługi klienta w domu stanie się wierzytelnością, której dochodzić będzie Spółka w postępowaniu windykacyjnym pozasądowym lub sądowym. Z wniosku nie wynika bowiem, że Spółka zwolni pożyczkobiorcę z tej opłaty w przypadku gdy zaprzestanie spłaty rat pożyczki.

Z powyższych względów, wartość zryczałtowanej opłaty za obsługę klienta w domu stanowi na podstawie art. 12 ust. 3 updop przychód należny.

Ustawodawca precyzyjnie określa także moment powstania przychodów podatkowych związanych z działalnością gospodarczą. Reguła ogólna zawarta w art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień (m.in.) wykonania usługi jednak nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz specyfikę działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę należy stwierdzić, że umowa potwierdzająca udzielenie pożyczki podobnie jak u innych podmiotów faktura stanowi dokument, w którym określone zostało wynagrodzenie Wnioskodawcy za wykonanie usług mieszczących się w zakresie jego działalności, i na podstawie którego Wnioskodawca dokonuje zapisów w księgach rachunkowych. Zatem, stosownie do art. 12 ust. 3a pkt 1 ustawy o pdop, za datę powstania przychodu z tytułu zryczałtowanej opłaty za obsługę klienta w domu należy uznać dzień podpisania umowy.

W świetle powyższego, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż przychody z tytułu zryczałtowanej opłaty za obsługę klienta w domu należy rozpoznawać w ujęciu kasowym oraz że w sytuacji zaprzestania przez pożyczkobiorcę spłaty rat, przychód z tytułu opłaty za obsługę w domu nie wystąpi.

Jednocześnie organ podatkowy pragnie wyjaśnić, że powołana w uzasadnieniu stanowiska własnego wnioskodawcy interpretacja indywidualna została wydana w indywidualnej sprawie innego wnioskodawcy, nie jest wiążąca dla organu wydającego niniejszą interpretację. Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu: Przede wszystkim organ ma ocenić stanowisko wnioskodawcy, a nie stanowiska innych organów wydanych w odrębnych sprawach.()Organ nie jest zobowiązany do analizowania stanów faktycznych spraw wskazanych przez skarżącą Spółkę i polemiki z tymi rozstrzygnięciami. Każda interpretacja indywidualna oparta jest na konkretnym stanie faktycznym (lub zdarzeniu przyszłym) przedstawionym we wniosku o jej wydanie. Interpretacje nie mają mocy powszechnie obowiązującej, a skutki prawne ich wydania odnoszą się wyłącznie do podmiotu wnioskującego o jej wydanie (wyrok z dnia 08.08.2012r. sygn. akt I SA/Po 367/12).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisu stanu faktycznego/ zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 1 uznaje się za nieprawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisu stanu faktycznego/ zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 2 i 3 uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, w zakresie pytania 2 i 3 odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr z 2012 poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 782 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie