Czy powstała strata będzie mogła zostać (i w którym momencie) zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych? - Interpretacja - IPTPB3/423-326/11-2/IR

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 15.03.2012, sygn. IPTPB3/423-326/11-2/IR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Temat interpretacji

Czy powstała strata będzie mogła zostać (i w którym momencie) zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2011 r. (data wpływu 22 grudnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie: możliwości zaliczenia straty z tytułu kradzieży towarów do kosztów uzyskania przychodów i momentu zaliczenia tej straty do kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe

UZASADNIENIE

W dniu 22 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia straty z tytułu kradzieży towarów do kosztów uzyskania przychodów i momentu zaliczenia tej straty do kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nabyła od kontrahenta niemieckiego opony, które znajdowały się w Grecji. Opony należało przewieźć z Grecji do Polski. Transport został zorganizowany przez Wnioskodawcę.

Starając się uzyskać jak najlepsze warunki cenowe przewozu oraz szybki czas jego realizacji, pracownik Wnioskodawcy wystawił w dniu 10 czerwca 2011 r. na giełdzie transportowej powyższy ładunek do przewozu z Grecji do Polski. Zaproponowany fracht za przewóz ładunku wynosił 1.500 EUR. Zgłosiła się firma A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Firma posiadała licencję na transport międzynarodowy wystawioną przez Ministra Transportu. Ponadto na stronie firmy A. widniało ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej - Polisa z sumą gwarancyjną 200.000 USD. Wysokość frachtu (na wniosek Spółki A.) została ostatecznie ustalona na 1.550 EUR.

W dniu 13 czerwca 2011 r. uzyskano od firmy A. numer samochodu i nazwisko kierowcy, który miał podjąć ładunek. Dane te przekazane zostały do firmy T., a ta przekazała je do Grecji. W dniu 15 czerwca 2011 r. kierowca nie zdążył dojechać do miejsca załadunku w miejscowości M. i ostatecznie towar został załadowany w dniu 16 czerwca 2011 r. Ostateczny termin przyjazdu do magazynu Wnioskodawcy ustalony został na 21 czerwca 2011 r. W tym dniu samochód nie przyjechał.

W dniu 22.06.2011 r. telefon pracownika firmy A. nie odpowiadał, nie było również możliwości skontaktowania się z nim poprzez giełdę transportową. Wnioskodawca poszukiwał kontaktu z firmą A. poprzez Internet i dotarł ostatecznie telefonicznie do właściciela firmy A., który oświadczył, że pod jego firmę podszywają się oszuści, którzy już oszukali co najmniej 5 firm z różnych branż.

Jeszcze w dniu 22 czerwca 2011 r. Wnioskodawca zawiadomił Policję o kradzieży opon. Na podstawie uzyskanej, od strony greckiej, kopii dokumentu CMR udało się odczytać, a następnie po dłuższym poszukiwaniu poprzez Internet odnaleźć firmę przewozową "B", której kierowca przewoził opony.

Na podstawie rozmowy telefonicznej z kierowcą udało się ustalić poniższe fakty:

  • zlecenie przewozu opon firma B otrzymała od firmy W z K., a ta otrzymała zlecenie od firmy A. z W.,
  • firma B dostała dyspozycję dostawy ładunku na adres w mieście K., zmieniony przez firmę W na adres R. (na podstawie zmiany wprowadzonej przez firmę A.),
  • kierowca firmy B. potwierdził, że opony zostały rozładowane w R. w dniu 20 czerwca 2011 r. i na CMR uzyskał pieczątkę i podpis firmy A.

Informacje powyższe zostały przekazane Policji w dniu 27 czerwca 2011 r.

Ponadto Wnioskodawca zgłosił szkodę w ramach ubezpieczenia OC przewoźnika w ruchu międzynarodowym (firmy A.) do firmy ubezpieczeniowej. Po kilkudniowym oczekiwaniu nadeszła informacja, że druk polisy jest sfałszowany i jako taki nigdy w zapisach firmy ubezpieczeniowej nie istniał.

Prokuratura Rejonowa powiadomiła Wnioskodawcę, że decyzją Prokuratora Rejonowego z dnia 12 lipca 2011 r. wszczęte zostało śledztwo w przedmiotowej sprawie.

Wnioskodawca posiada aktualnie następującą dokumentację:

  • zlecenie spedycyjne z dnia 10 czerwca 2011 r.,
  • licencja wynajętego przewoźnika na wykonywanie międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego (kserokopia),
  • ubezpieczenie OC przedstawione przez przewoźnika (j. w.),
  • notatki służbowe opisujące stan faktyczny od zlecenia przewozu, poprzez stwierdzenie nie dostarczenia ładunku, po szczegółowe czynności poszukiwawcze wykonywane przez pracowników realizowane z udziałem policji,
  • list przewozowy CMR,
  • odpowiedź ubezpieczyciela, w związku ze zgłoszeniem szkody, odmawiająca podjęcia czynności likwidacyjnych z powodu sfałszowania druku polisy i informacja, że ubezpieczyciel złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa,
  • zawiadomienie o wszczęciu śledztwa z Prokuratury Rejonowej w sprawie wyłudzenia mienia wartości co najmniej 200 tys. zł na szkodę Wnioskodawcy,
  • invoice dokumentujący zakup skradzionych opon - zapłata za towar została dokonana w terminie zapłaty, określonym w fakturze (invoice).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy powstała strata będzie mogła zostać (i w którym momencie) zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesiona strata w związku z kradzieżą może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych. Momentem zaliczenia do kosztów podatkowych jest okres/dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (bieżący rok kalendarzowy).

Za koszt uzyskania przychodów uważa się koszty, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów, z wyjątkiem niektórych kosztów enumeratywnie wykluczonych.

Wnioskodawca dokonał zakupu towarów handlowych (opon samochodowych), którymi stale handluje z zamiarem odsprzedaży z zyskiem co uzasadnia, że przedmiotowy wydatek ma związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Zakup towarów jest udokumentowany fakturą/invoice od kontrahenta zagranicznego wystawioną w dniu 27 czerwca 2011 r. Ponadto wydatek jest faktycznie poniesiony, nastąpiła zapłata, tj. realne uszczuplenie zasobów finansowych Wnioskodawcy.

Według Wnioskodawcy stan faktyczny wskazuje, iż padł On ofiarą zorganizowanej grupy, która prawdopodobnie podszywając się pod legalnie działającą firmę lub jako ta firma przywłaszczyła towar. Sposób postępowania owej grupy wyklucza przypadkową/okazyjną możliwość zaboru towarów. Wszystkie czynności podejmowane przez oszustów miały na celu uprawdopodobnienie legalnej działalności uniemożliwiającej zorientowanie się przez kontrahenta o prawdziwym powodzie działań, dążącym do nieprawnego przejęcia towaru. Oszust uwiarygadniał legalną działalność przedkładanymi dokumentami, negocjowaniem stawki za przewóz by stworzyć wrażenie, że zależy mu na osiągnięciu większej wartości ceny za usługę. Tym samym nie sposób przypisać pracownikom Wnioskodawcy winy za to, że ulegli zorganizowanemu działaniu nastawionemu z góry na oszustwo: kradzież. Zachowania pracowników Wnioskodawcy nie można określić jako niezachowanie należytej staranności bądź niedopełnienia obowiązków z uwagi na skryte i podstępne działanie oszusta. Naturalnym sposobem podejmowania działań podczas prowadzenia działalności handlowej jest dążenie do sprawnej realizacji transportu wraz z minimalizowaniem kosztów tej działalności.

Zwyczajowo ryzyko utraty towarów spoczywa na przewoźniku, w opisanych przypadkach przewoźnik/oszust legitymował się sfałszowaną polisą ubezpieczeniową, z tego też względu Spółka nie może dochodzić odszkodowania.

W chwili, gdy tylko wystąpiły przesłanki do uznania, że nastąpiła kradzież Wnioskodawca zgłosił sprawę na Policję oraz podjął szereg działań własnych mających na celu próbę zidentyfikowania osób uczestniczących w procederze oraz odzyskania utraconych opon.

Każdy przypadek straty w środkach obrotowych, należy rozpatrywać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych towarzyszących sprawie i oceniać pod kątem całokształtu prowadzonej działalności.

Wnioskodawca uważa, iż koszt utraty towarów podczas transportu, jako poniesiona strata, nie został enumeratywnie wyłączony z kosztów uzyskania przychodów. Tym samym strata w tych towarach uprawnia podatnika do zaliczenia wydatków na jego nabycie do kosztów uzyskania przychodów.

Wnioskodawca wskazuje, iż gdyby nie doszło do kradzieży, zakup opon zostałby uznany za koszt podatkowy - zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jako koszt bezpośrednio związany z przychodami i rozpoznany w księgach w momencie sprzedaży. W aktualnym stanie faktycznym Wnioskodawca uznaje powyższy wydatek zgodnie z art. 15 ust. 4d ww. ustawy jako koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami i rozpoznaje w księgach w dacie ich poniesienia przyporządkowując do bieżącego roku podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca nabył opony, które znajdowały się w Grecji. Opony należało przewieźć z Grecji do Polski. Zgłosiła się firma A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która posiadała licencję na transport międzynarodowy. Na stronie giełdy transportowej firmy A. widniało ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej - Polisa. Ostateczny termin przyjazdu do magazynu Wnioskodawcy ustalony został na 21 czerwca 2011 r. W tym dniu samochód nie przyjechał. Wnioskodawca dotarł telefonicznie do właściciela firmy A., który oświadczył, że pod jego firmę podszywają się oszuści.

W dniu 22 czerwca 2011 r. Wnioskodawca zawiadomił Policję o kradzieży opon. Ponadto Wnioskodawca zgłosił szkodę w ramach ubezpieczenia OC przewoźnika w ruchu międzynarodowym (firmy A.) do ubezpieczyciela, otrzymał jednak informację, że druk polisy jest sfałszowany i nigdy w jego zapisach nie istniał.

Decyzją Prokuratora Rejonowego z dnia 12 lipca 2011 r. wszczęte zostało śledztwo w przedmiotowej sprawie.

Wnioskodawca posiada dokumentację zgromadzoną w tej sprawie: zlecenie spedycyjne, licencję przewoźnika, ubezpieczenie OC przedstawione przez przewoźnika, notatki służbowe opisujące stan faktyczny od zlecenia przewozu po czynności poszukiwawcze wykonywane przez pracowników realizowane z udziałem policji, list przewozowy CMR, odpowiedź ubezpieczyciela, zawiadomienie o wszczęciu śledztwa z Prokuratury Rejonowej, invoice.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r., Nr 74, poz. 397) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określa konieczność spełnienia następujących przesłanek, ażeby można było go uznać za koszt uzyskania przychodu. Wśród warunków, które powinny być łącznie spełnione wymienić należy:

  1. poniesienie kosztu przez podatnika,
  2. definitywny (rzeczywisty) charakter poniesionego kosztu,
  3. związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  4. cel poniesienia kosztu, którym jest; uzyskanie przychodów, zachowanie lub zabezpieczenie ich źródła,
  5. właściwe udokumentowanie.

Tut. Organ zwraca uwagę, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy wśród kosztów podlegających wyłączeniu z kategorii kosztów uzyskania przychodów nie wymieniają strat w środkach obrotowych.

Oznacza to, iż ustawodawca co do zasady dopuszcza możliwość zaliczenia strat w środkach obrotowych w poczet kosztów uzyskania przychodów, jednak uzależnia to od spełnienia szeregu warunków.

Możliwość uznania straty w środkach obrotowych (w znaczeniu potocznie rozumianym, jako ubytek, brak czegoś co się posiadało) za koszty uzyskania przychodów wynikać musi z generalnej zasady zawartej w art. 15 ust. 1 ustawy, tj. związku z przychodem, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Jeżeli towar został zakupiony z zamiarem jego dalszej odsprzedaży, to należy uznać, iż wydatki poniesione na zakup towaru miały na celu osiągnięcie przychodu.

Należy zaznaczyć, że aby kradzież środków obrotowych zaliczyć w straty stanowiące koszt uzyskania przychodu poszkodowany musi wykazać, iż w danym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem losowym, rozumianym jako zdarzenie nieprzewidywalne i nie do uniknięcia.

Ponadto musi to być strata rzeczywista i prawidłowo udokumentowana. Istotnym warunkiem jest też, aby strata była niezawiniona, nie powstała z winy podatnika jako wynik niedochowania należytej staranności lub naruszenia przepisów albo braku nadzoru nad pracownikami.

Właściwym dokumentem na okoliczność powstania straty z tytułu kradzieży jest protokół strat, który powinien określać rodzaj szkody, jej ilość, wartość, przyczynę powstania straty, podpisy osób uprawnionych oraz datę. Zaistnienie szkody powinno być uprawdopodobnione przez właściwe organy np. policję, prokuraturę.

Podsumowując, należy wskazać, iż spełnienie powyższych warunków daje możliwość zaliczenia straty w środkach obrotowych z tytułu kradzieży towarów do kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc się z kolei do kwestii określenia momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów powstałej straty z tytułu kradzieży towarów należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Z kolei w myśl art. 15 ust. 4e ww. ustawy za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Zatem, z literalnego brzmienia powyższego przepisu art. 15 ust. 4e ww. ustawy wynika jednoznacznie, że ustawodawca uzależnia moment, w którym wydatek staje się kosztem uzyskania przychodów od momentu ujęcia go w księgach rachunkowych.

Końcowo tut. Organ podkreśla, iż niniejsza interpretacja ogranicza się do wykładni powyższych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i wskazania elementów faktycznych, które są istotne dla kwalifikacji przedmiotowych kosztów. Mając na uwadze treść przepisu art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) - tut. Organ nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego w zakresie okoliczności stanu faktycznego opisanego we wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi