Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16.07.2008r. (data wpływu 21.07.2008r.) uzupełnionym w dniu 25.09.2008r. o przedstawienie dokumentu potwierdzającego prawo do reprezentowania Spółki przez Pana Józefa Syskę, na podstawie wezwania z dnia 12.09.2008r. Nr IP-PB3-423-1162/08-2/JB oraz w dniu 20.10.2008r. o dodatkowe informacje dotyczące stanu faktycznego, przy piśmie z dnia 15.10.2008r., w związku z wezwaniem organu z dnia 08.10.2008r., nr IP-PB3-423-1162/08-4/JB, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Spółka miała prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zapłacone odsetki w wysokości 8% naliczone w związku z opóźnieniem wykupu obligacji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.07.2008r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Spółka miała prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu zapłacone odsetki w wysokości 8% naliczone w związku z opóźnieniem wykupu obligacji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 1999r. E S.A. (Spółka) wyemitował na podstawie uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki Obligacje Zamienne na akcje o wartości 440.000.000 EUR. Środki uzyskane z emisji miały być (i zostały) przeznaczone na inwestycje Spółki, dotyczące nabycia udziałów między innymi w firmie B oraz w spółce PTC Sp. z o.o. Nabywcą obligacji była spółka E Finance B.V. która następnie wyemitowała obligacje wymienne na obligacje zamienne na akcje E S.A.

W związku z tym, że wyemitowane przez E Finance B.V. obligacje miały w przyszłości skutkować zwiększeniem wartości firmy (wzrost kapitału akcyjnego), E udzielił bezwarunkowej gwarancji wszelkich zobowiązań E Finance B.V. wynikających z emisji obligacji oraz zobowiązał się do pokrywania wszelkich kosztów związanych z emisją obligacji wymiennych na obligacje zamienne na akcje Spółki.

Początkowo Spółka spłacała odsetki należne od obligacji; jednakże gdy w grudniu 2001r. obligatariusze skorzystali z opcji przedłożenia obligacji do wcześniejszego wykupu, Spółka ze względu na brak środków nie wykupiła obligacji.

Powiernik obligacji - firma T Corporation p.l.c. z siedzibą w L ( LD) wystąpiła do sądu w L domagając się zasądzenia kwoty spłaty; w 2002r. sąd brytyjski zasądził na rzecz LD od Spółki kwotę do zapłaty. Pod koniec 2002r. strony zawarły ugodę, w ramach której doszło do restrukturyzacji obligacji. Kwota główna obligacji została ustalona w wysokości 510.000.000 EUR. Do końca grudnia 2004r. Spółka płaciła odsetki zgodnie z umową; do tego czasu została również spłacona część kwoty głównej.

W styczniu 2005r. LD wezwał do natychmiastowego wykupu obligacji, powołując się na naruszenia umowy restrukturyzacyjnej. Z tym stanowiskiem zgodził się angielski sąd, który w wyroku z września 2005r. stwierdził, iż obligacje stały się wymagalne w dniu wezwania (18 stycznia 2005 r.)

Od tego dnia, zgodnie z prawem angielskim były naliczane odsetki za zwłokę w wysokości 8% rocznie. 26 października 2006r. Spółka zapłaciła, tytułem spłaty obligacji, 525 milionów EUR na rzecz LD, a 24 kwietnia 2008 r. dodatkowo jeszcze 42 miliony EUR.

W ramach tych płatności zostały również spłacone odsetki za zwłokę.

Pismem z dnia 15.10.2008r., (data wpływu: 20.10.2008r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek o następujące informacje:

Nabywcą obligacji wyemitowanych przez E S.A. była spółka E Finance B.V., która następnie wyemitowała obligacje wymienne na obligacje zamienne na akcje E S.A. Obligacje te zostały wyemitowane na podstawie tzw. Umowy Powierniczej z dnia 2 lipca 1999r. Wyemitowane obligacje nie były zabezpieczone, a ich wykup został nieodwołalnie zagwarantowany przez E SA. Zakładano, że większość obligacji nie będzie podlegać wykupowi, tylko zostanie zamieniona na akcje E. Obligatariusze mogli złożyć oświadczenia o zamianie obligacji i w ten sposób objąć akcje o podwyższonym kapitale zakładowym E SA.

Termin wykupu obligacji ustalony został na dzień 02 lipca 2004 r. Do tego czasu, zobowiązania na rzecz obligatariuszy dotyczyły płatności odsetek. Zgodnie z warunkami emisji, odsetki od wyemitowanych obligacji miały być naliczane i płacone w okresach półrocznych. Do grudnia 2001 r. Spółka terminowo wywiązywała się ze swoich zobowiązań i płaciła odsetki tak, jak przewidywały to warunki emisji. Po raz ostatni przed restrukturyzacją obligacji, odsetki zostały zapłacone w dniu 17.12. 2001 r.

Warunki emisji obligacji zamiennych przewidywały prawo do wcześniejszego przedłożenia obligacji do wykupu w dniu 15 grudnia 2001r. ( tzw. opcja put) i obligatariusze skorzystali z tego prawa w szczególności ze względu na fakt, iż uważali sytuację finansową Spółki za niepewną.

E, w chwili złożenia przez obligatariuszy oświadczenia o skorzystaniu z przysługującego im prawa wcześniejszego wykupu wszystkich obligacji, nie dysponował środkami wystarczającymi do natychmiastowego zaspokojenia roszczeń obligatariuszy. W konsekwencji, w zaistniałej sytuacji jedynym rozwiązaniem było rozpoczęcie trudnych i długotrwałych negocjacji z posiadaczami obligacji. Spółka zwróciła się do Powiernika obligacji z propozycją wypracowania, wspólnie z doradcami finansowymi, zasad restrukturyzacji Obligacji, przy uwzględnieniu możliwości finansowych i perspektywy rozwoju Eu. Z uwagi na fakt, iż przedmiotowe obligacje wyemitowane zostały do inwestorów zagranicznych i podlegały prawu angielskiemu Spółka, mając na uwadze lepsze możliwości wykonywania usług, podjęła współpracę z zagranicznymi podmiotami profesjonalnie zajmującymi się doradztwem w takich kwestiach lub przedłużyła już podpisane umowy Z kancelariami prawnymi. Wyżej wspomniane firmy czynnie uczestniczyły w procesie, który w rezultacie doprowadził do podpisania w listopadzie 2002r. umowy, która zrestrukturyzowała warunki obligacji. W styczniu 2002 roku Powiernik Obligacji, którym była firma t Trust Corporation p.l.c., złożył pozew w Sądzie w L domagając się zasądzenia należności głównej, odsetek i kosztów postępowania oraz zwrotu kosztów Powiernika. Odsetki miały być naliczone do dnia wydania wyroku. W maju 2002 r. sąd angielski wydał postanowienie, w którym zasadził na rzecz Powiernika łączną kwotę ok. 495 milionów EUR.

W dniu 15 listopada 2002 roku podpisana została tzw. Druga Uzupełniająca Umowa Powiernicza, restrukturyzująca warunki obligacji zgodnie z którymi m.in. zwiększono kwotę zadłużenia do 510 milionów EUR bez żadnego ekwiwalentnego świadczenia ze strony obligatariuszy, ustanowiono zabezpieczenia spłaty obligacji na majątku E S.A. oraz ustalono tzw płatność dodatkową na rzecz obligatariuszy, zależną od wartości majątku Spółki i płatną po dokonaniu całkowitego wykupu obligacji (płatność ta jest obecnie kwestionowana przez Spółkę). E nie otrzymał żadnych środków pieniężnych w związku z restrukturyzacją obligacji, a zwiększenie kwoty głównej obligacji było warunkiem przeprowadzenia restrukturyzacji.

Zgodnie z Drugą Uzupełniającą Umową Powierniczą podpisaną 15 listopada 2002 r. termin wykupu obligacji został ustalony na dzień 15 grudnia 2005r. Odsetki były należne w okresach półrocznych. Od chwili podpisania umowy do końca 2004r., spłaty odsetek regulowane były terminowo, na zasadach ustalonych umową. Ostatnia płatność odsetek nastąpiła w dniu 15 grudnia 2004r. tj. również w terminie zgodnym z umową, poprzez wpłacenie środków do wypłaty obligatariuszom na tzw. rachunek specjalny, do którego wyłączne prawo dysponowania przysługiwało jedynie Powiernikowi ob!igacji Dodatkowo w okresie od listopada 2002r. do grudnia 2004r. E spłacił również niewielką część kapitału. W styczniu 2005r. Powiernik wezwał E do natychmiastowego wykupu obligacji i złożył kolejny pozew do sądu, domagając się zasądzenia należności głównej, odsetek i kosztów postępowania oraz zwrotu kosztów Powiernika, łącznie ok. 479 milionów EUR. We wrześniu 2005r. angielski sąd powszechny orzekł, że obligacje stały się wymagalne w dniu 18 stycznia 2005r., a zobowiązanym do dokonania wykupu obligacji jest El S.A., jako Gwarant obligacji w rozumieniu Drugiej Uzupełniającej Umowy Powierniczej. Do grudnia 2004 r. obligacje spłacane były ze środków własnych. W momencie wezwania do wykupu obligacji w styczniu 2005r., E nie posiadał tak dużej kwoty wolnych środków finansowych, nie miał także możliwości sprzedaży własnego majątku, którego niemal całość (ok. 75%) została zgodnie z Drugą Uzupełniającą Umową Powierniczą zabezpieczona na rzecz obligatariuszy. Możliwość dysponowania tym majątkiem była więc mocno ograniczona, wymagała bowiem uprzedniego uzyskania zgody Powiernika na zwolnienie zabezpieczenia na każdym składniku i majątku, w celu jego sprzedaży i pozyskania środków na spłatę obligacji. Powiernik nigdy nie wyraził zgody na zdjęcie tych zabezpieczeń.

W związku powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu zapłacone odsetki w wysokości 8%, naliczone w związku z opóźnieniem wykupu obligacji ?

Stanowisko wnioskodawcy.

Zapłata odsetek za zwłokę nastąpiła w dwóch ratach w 2006r. i 2008r. Tym samym dla rozpatrzenia kwestii możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na spłatę odsetek za zwłokę konieczna jest analiza przepisów ustawy o CIT obowiązujących w tych dwóch latach.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT w wersji obowiązującej w 2006r., za koszty uzyskania przychodu uważa się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Od początku 2007r. definicja ta uległa pewnej, jak się wskazuje w literaturze uściślającej zmianie (porównaj: Podatek dochodowy od osób prawnych Rok 2007, pod red. J. Marciniuka). Od 2007r. ustawodawca definiuje koszty uzyskania przychodu jako koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. W literaturze oraz orzecznictwie przyjmuje się, iż warunki jakie musi spełniać dany wydatek, by mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu są następujące:

1. musi być poniesiony przez podatnika,
2. musi być definitywny,
3. musi być właściwie udokumentowany,
4. musi mieć związek z działalnością gospodarczą wykonywaną przez podatnika,
5. musi mieć na celu osiągnięcie przychodu (lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu),
6. nie może być wskazany w art. 16 ust.1 ustawy o CIT.

W opinii Spółki, zapłata odsetek za zwłokę w spłacie obligacji spełnia wszystkie wskazane powyżej warunki.

Zapłaty Odsetek za zwłokę Spółka dokonała wraz ze spłatą pozostałych należności na rzecz LD z własnych środków, w formie przelewu bankowego na wskazany przez LD rachunek bankowy. Płatność została dokonana na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu brytyjskiego i jest płatnością ostateczną - Spółka nie otrzymała, ani nie przewiduje otrzymania w przyszłości zwrotu wydatków poniesionych na spłatę odsetek za zwłokę. W świetle powyższego należy uznać, iż warunki wskazane w pkt 1-3 powyżej są spełnione.

W opinii Spółki nie ma również wątpliwości, że wydatki na spłatę odsetek za zwłokę miały związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i miały na celu osiągnięcie przychodu. W momencie, gdy Spółka emitowała swoje, obligacje, planowała ona ekspansję na rynku informatycznym i telekomunikacyjnym. Środki uzyskane z emisji zostały przeznaczone między innymi na akwizycje podmiotów działających we wskazanych powyżej branżach. Oznacza to, iż emisja obligacji przez Spółkę była związana z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i miała niewątpliwie na celu rozwój Spółki i osiąganie przez nią dodatkowych przychodów. Niektóre z dokonanych przez Spółkę inwestycji przyniosły Spółce znaczne dochody.

Z uwagi na globalne załamanie się gospodarki w 2000-2001r. Spółka znalazła się w trudnej sytuacji finansowej, co uniemożliwiło jej terminowe wypełnianie zobowiązań wynikających z wyemitowanych obligacji. W 2005r., gdy zapadł wyrok sądu brytyjskiego Spółka nie była w stanie uzyskać wystarczających środków, by spłacić swoje zobowiązania na rzecz L. Gdy Spółka pozyskała wymaganą kwotę (między innymi poprzez zbycie udziałów w spółce PTC Sp. z o.o. nabytych w części za środki uzyskane z emisji obligacji), spłaciła ona swoje zobowiązania, w tym odsetki za zwłokę.

W związku z tym, że środki z emisji obligacji zostały przeznaczone na rozwój działalności gospodarczej Spółki, nie ma wątpliwości, iż kwota zapłaconych odsetek od tych obligacji spełnia warunki do uznania jej za koszty uzyskania przychodu wskazane w pkt 4 i 5 powyżej.

Dla możliwości zaliczenia zapłaty Odsetek za zwłokę konieczna jest również analiza przepisów art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, który zawiera wyłączenia poszczególnych kategorii wydatków z kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie przepisem art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodu naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Przepis ten wprowadza zasadę kasowego rozliczania w przypadku zapłaty odsetek. W związku z tym, że odsetki za zwłokę zostały przez Spółkę faktycznie zapłacone, przepis ten nie stanowi przeszkody dla zaliczenia odsetek za zwłokę, do kosztów uzyskania przychodu.

Ustawodawca wyłączył również z kosztów uzyskania przychodów płacone przez podatników kary umowne. Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodu kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Przepis ten ustanawia zamknięty katalog sytuacji, w której kary umowne i odszkodowania (do których można byłoby zaliczyć zapłatę odsetek za zwłokę) nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Oznacza to, że nie uznaje się za koszty uzyskania przychodu wyłącznie kar umownych i odszkodowań wynikających z:

• wad towarów, robót i usług,

• zwłoki w dostarczeniu towarów wolnych od wad, lub

• zwłoki w usunięciu wad towarów albo w usunięciu wad wykonywanych robót I usług.
  
  

Zapłata odsetek za zwłokę w zapłacie należności nie mieści się wśród przypadków wskazanych w powołanym powyżej przepisie, co oznacza, iż przepis ten nie stanowi przeszkody w zaliczeniu odsetek za zwłokę do kosztów uzyskania przychodu Spółki.

O prawidłowości takiego stanowiska świadczy również przepis art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodu odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej. A contrario należy uznać, iż skoro ustawodawca w tym przepisie wskazał, że wyłącznie odsetki z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, to inne odsetki z tytułu nieterminowych wpłat mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu.

Spółka wskazuje, iż stanowisko dopuszczające możliwość zaliczenia zapłaconych odsetek za zwłokę zajął również Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 27 marca 2008r., sygn. ILPB3/423-48/08-2/DS.

Podsumowując powyższe rozważania, w opinii Spółki, ma ona prawo uznać w koszty uzyskania przychodu wydatki na spłatę odsetek za zwłokę powstałych na skutek niewykupienia obligacji w terminie.

W odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z normą art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2006r., tj. okresie, w którym nastąpiła spłata przez Spółkę części obligacji wraz z odsetkami za zwłokę w tej spłacie, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1. Od 1 stycznia 2007r., zgodnie z znowelizowanym art. 15 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu:

1. osiągnięcia przychodów,
2. zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów

• za wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 16 ust.1 ww. ustawy. Nie wchodząc głębiej w rozważania czy w poprzednim stanie prawnym art.15 ust.1 pozwalał na zaliczenie do kosztów podatkowych także wydatków poniesionych w związku z zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów i przyjmując, że zmiana przepisu miała jedynie charakter doprecyzowujący, należy podkreślić, iż generalna reguła podatkowego kwalifikowania konkretnego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, zawarta w art. 15 ust.1 wymaga, aby wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, pozostawały w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami, służyły zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów.
  
  

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów został zwarty w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. I tak do kosztów uzyskania przychodów nie mogą zostać zaliczone m.in.:

• odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej (pkt 21)
• kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, niewykonania robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług (pkt 22).

Fakt, że w katalogu tym ustawodawca nie wymienił odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowego zwrotu zaciągniętej pożyczki (a za taką można uznać emisję obligacji przez Spółkę, bowiem stosownie do przepisu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995r. o obligacjach (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300 ze zm.) obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, świadczeniem tym jest wykup obligacji, który w przypadku gdy ma charakter pieniężny polega na zapłacie należności głównej wraz z odsetkami, w wyniku emisji obligacji emitent uzyskuje od obligatariuszy środki pieniężne do korzystania przez określony czas - zatem emisję obligacji należy traktować jak zaciągnięcie pożyczki) nie oznacza jednakże, że odsetki te mogą być za taki koszt uznane niejako automatycznie. Co do zasady, przyjmuje się bowiem, że przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem jego związku z przychodem i racjonalności działania dla osiągnięcia tego przychodu. W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy zatem rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku. Należy w tym miejscu podkreślić, że koszt uzyskania przychodów jest kosztem działalności gospodarczej, która ze swej istoty zmierza do osiągnięcia przychodów. Podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu, mimo że jest to jego prawo, a nie przywilej, odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Aby zakwalifikować przedmiotowe odsetki do kosztów uzyskania przychodów należy przede wszystkim wykazać związek pomiędzy osiągniętym przychodem a ponoszonym kosztem w takiej postaci, że możliwe jest, przy przyjęciu kryteriów obiektywnych, stwierdzenie, iż poniesiono wydatek w związku z działaniem które przyniosło, bądź miało przynieść efekt w postaci uzyskania przychodu lub zachowania bądź zabezpieczenia jego źródła. Nie wystarczy w tym przypadku samo subiektywne przekonanie podatnika o wpływie poniesionego wydatku na osiągnięcie przychodu (zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła). Prawdą jest, że w obrocie gospodarczym występują przypadki, w których strona zmuszona jest zapłacić karne odsetki z tytułu nie wywiązania się w terminie ze swych zobowiązań, jednakże należy wyraźnie podkreślić, iż podatnik ponosi ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, w związku z tym nietrafnych decyzji skutkujących powstaniem kosztów związanych z tą działalnością, nie może rekompensować przy pomocy przepisów podatkowych, gdyż oznaczałoby to w praktyce przerzucenie na Skarb Państwa całego ryzyka związanego z określonym przedsięwzięciem gospodarczym podejmowanym przez podmiot.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 1999r. Spółka wyemitowała obligacje zamienne na akcje o wartości 440 000 000 EUR. Początkowo Spółka spłacała odsetki należne od obligacji. Jednakże, z uwagi na załamanie się gospodarki w 2000-2001r. znalazła się w trudnej sytuacji finansowej, co uniemożliwiło jej terminowe wypełnianie zobowiązań wynikających z wyemitowanych obligacji. W związku z tym, gdy w grudniu 2001r. obligatariusze skorzystali z opcji przedłożenia obligacji do wcześniejszego wykupu, czego powodem była, w ocenie obligatariuszy, niepewność sytuacji finansowej Spółki, Spółka ze względu na brak środków obligacji nie wykupiła. Pod koniec 2002r. Spółka zawarła z obligatariuszami ugodę, w ramach której doszło do restrukturyzacji obligacji. Kwota główna obligacji została ustalona w wysokości 510 000 000 EUR. Do końca 2004r. Spółka płaciła odsetki zgodnie z umową; do tego czasu została również spłacona część kwoty głównej. W styczniu 2005r. powiernik obligacji- LD wezwał do natychmiastowego wykupu obligacji, powołując się na naruszenia umowy restrukturyzacyjnej. Z tym stanowiskiem zgodził się angielski sąd, który w wyroku z września 2005r. stwierdził, że obligacje stały się wymagalne w dniu wezwania, tj. 18 stycznia 2005r. Od tego dnia, zgodnie z prawem angielskim były naliczane odsetki za zwłokę w wysokości 8 % rocznie. 26 października 2006r. Spółka zapłaciła, tytułem spłaty obligacji 525 000 000 EUR na rzecz LD, a 24 kwietnia 2008r. dodatkowo jeszcze 42 000 0000 EUR. W ramach tych płatności zostały również spłacone odsetki za zwłokę.

Wygenerowana strata ekonomiczna Spółki, w postaci zapłaconych odsetek za zwłokę mogłaby zostać uznana za wydatek stanowiący koszt podatkowy jedynie wówczas, jeżeli ze wszystkich występujących w sprawie okoliczności wynikałoby, że działanie podatnika było na tyle staranne i racjonalne, że nie można mu przypisać zaniechań i zaniedbań prowadzących w efekcie do powstania sytuacji, w której Spółka nie mogła wywiązać się z obowiązków wobec obligatariuszy. W ocenie organu wydającego interpretację, nie można jednoznacznie stwierdzić, że Spółka w zakresie zabezpieczenia spłaty pozyskanych środków, w drodze emisji obligacji, podejmowała działania racjonalne i przy zachowaniu należytej staranności. Analizując stan faktyczny, należy zwrócić uwagę, że Spółka nie dokonała zabezpieczenia, umożliwiającego jej wykup obligacji w przypadku przedłożenia ich do wcześniejszego wykupu przez obligatariuszy; Spółka liczyła bowiem, że taka okoliczność nie wystąpi a obligatariusze zamienią obligacje na akcje Spółki, mimo że Warunki emisji obligacji zamiennych przewidywały prawo do wcześniejszego przedłożenia obligacji do wykupu w dniu 15 grudnia 2001r. ( tzw. opcja put). Spółka nie wskazała również przyczyn, z powodu których nie była przygotowana na wykup obligacji w dniu, w którym miał on nastąpić zgodnie z Drugą Uzupełniająca Umową Powierniczą, w konstruowaniu której przecież brała udział, tj. 15 grudnia 2005r. (wg Spółki), czy 18 stycznia 2005r. (wg sądu angielskiego). W uzupełnieniu stanu faktycznego, podano jedynie, że w momencie wezwania do wykupu obligacji w styczniu 2005r., E nie posiadał tak dużej kwoty wolnych środków finansowych, nie miał także możliwości sprzedaży własnego majątku, którego niemal całość (ok. 75%) została zgodnie z Drugą Uzupełniającą Umową Powierniczą zabezpieczona na rzecz obligatariuszy, a Powiernik nigdy nie wyraził zgody na zdjęcie tych zabezpieczeń. Skoro warunki Umowy Uzupełniającej były Spółce znane to powinna być przygotowana na wykup obligacji, chociażby w terminie 15 grudnia 2005r., wynikającym z Umowy. W rezultacie Spółka dokonała wykupu obligacji w przeważającej kwocie dniu 26 października 2006, w pozostałej kwocie 24 kwietnia 2008r., mimo że jak należy rozumieć powiernik nadal nie wyraził zgody na zdjęcie 75% zabezpieczenia z majątku Spółki. W tej dacie Spółka dysponowała więc wymaganymi środkami - Spółka informuje, że pozyskała je między innymi poprzez zbycie udziałów w spółce PTC Sp. z o.o., nie podaje jednak z jakich względów nie mogła skorzystać z tego źródła w 2005r.

Reasumując powyższe, organ nie podziela stanowiska Spółki, że zapłacone odsetki za zwłokę można zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie (a contario) art. 16 ust.1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie wywiązywanie się z obowiązków wobec oligatariuszy, bez uzasadnionych przyczyn i bez jednoznacznych działań mających na celu zagwarantowanie spłaty pożyczki, nie może stanowić przesłanki uzasadniającej zaliczenie odsetek za zwłokę w wysokości 8% zaległości, powstałych w związku z działaniem Spółki do kosztów uzyskania przychodu. Dlatego też, w przedstawionym stanie faktycznym, uznanie za koszt uzyskania przychodów zapłaconych odsetek byłoby sprzeczne z regulacjami wynikającymi z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym, wskazanych we wniosku odsetek za zwłokę Spółka nie będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na mocy ww. przepisu.

W odniesieniu do powołanej przez Spółkę interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, że wydana ona została w odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku innego wnioskodawcy, zaś wydawane interpretacje organów podatkowych nie stanowią źródła prawa i co do zasady wiążą strony postępowania w konkretnej sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.