Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2007 r. (data wpływu do tut. Biura 26 listopada 2007 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 grudnia 2007 r. (data wpływu do tut. Biura 27 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia wypłaconego przez Spółkę odszkodowania, zadośćuczynienia i renty do kosztów uzyskania przychodu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 listopada 2007 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia wypłaconego przez Spółkę odszkodowania, zadośćuczynienia i renty do kosztów uzyskania przychodu.Z uwagi na braki formalne pismem z dnia 05 grudnia 2007 r. Nr IBPB 3/423-338/07/AP wezwano Wnioskodawcę do ich uzupełnienia. Uzupełniony wniosek wpłynął w dniu 27 grudnia 2007 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W roku 2007 Spółka została (jako pracodawca, osoba prawna) zobowiązana przez sąd do zapłaty odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty pracownikowi podwykonawcy, który uległ wypadkowi podczas wykonywania pracy na budowie Spółki. Z tego powodu Spółka ponosi określone koszty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłata zadośćuczynienia stanowi koszt uzyskania przychodu?

Czy wypłata renty stanowi koszy uzyskania przychodu?

Zdaniem Wnioskodawcy stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zdaniem Wnioskodawcy przepis ten oznacza, iż do kosztów uzyskania przychodów podatnik może zaliczyć dane wydatki jeżeli między tymi wydatkami a osiąganiem przychodów istnieje taki związek, ze poniesienie tych wydatków daje możliwość osiągnięcia przychodów a więc że są to wydatki ekonomicznie uzasadnione z punktu prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej. Działalność podmiotu gospodarczego może doprowadzić czasami do naruszenia dóbr innych osób i z tego tytułu podmiot może być zmuszony do ponoszenia kosztów będących następstwem takiego naruszenia np. kar i odszkodowań, opłaty takie są następstwem prowadzenia działalności gospodarczej a ich poniesienie stanowi jeden z rodzajów wydatków poniesionych w celu osiągnięcia przychodów. Zdaniem podatnika wydatki związane z wypłatą pracownikowi odszkodowania na podstawie wyroku sądowego stanowią na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszt uzyskania przychodu. Wydatek musi mieć na celu uzyskanie przychodu. Tak wynika ze zwrotu koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów. Trudno zgodzić się ze stanowiskiem, w myśl którego konieczne jest wystąpienie bezpośredniego związku pomiędzy poniesionym wydatkiem a osiągniętym przychodem. Wynika to z analizy pojęcia w celu, którym posługuje się ustawodawca. Cel należy rozumieć jako dążenie do osiągnięcia jakiego stanu (w omawianym przypadku przychodu). W swej istocie nie stanowi o konieczności zaistnienia skutku tj. powstania przychodu. W takim ujęciu kosztami uzyskania przychodów są zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i wydatki pozostające w związku pośrednim (jeżeli podatnik wykaże, że zostały poczynione w celu uzyskania przychodów), nawet wówczas, gdy z obiektywnych przyczyn przychód nie został osiągnięty, wydatki poniesione w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów to wydatki poniesione w celu zagwarantowania ciągłości funkcjonowania np. działalności gospodarczej, tak aby źródło to przynosiło przychody w przyszłości.

Na tle przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Stosownie do zapisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. z 2000 roku Dz. U. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Oznacza to, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Są to więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, czyli związane z funkcjonowaniem firmy.

W związku z tym, aby zaliczyć konkretny wydatek do kosztów uzyskania przychodów, konieczne jest wykazanie, że poniesiony wydatek wpływa w sposób bezpośredni lub pośredni na osiąganie przychodu.

Działania podmiotu gospodarczego mogą czasami doprowadzić do naruszenia dóbr innych osób i z tego tytułu może być on zmuszony do zapłaty kar umownych i odszkodowań. Do kosztów poniesionych w celu uzyskania przychodów można zaliczyć wydatki z tytułu odszkodowań i kar umownych wypłacanych innym podmiotom, w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością z wyjątkiem tych, które ustawodawca wyłączył z kosztów uzyskania przychodów w art. 16 ww. ustawy. W myśl przepisu art. 16 ust. 1 pkt 16, 19 i 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów następujące kary i odszkodowania:

• jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowa składka ubezpieczeniowa w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy (pkt 16),
• kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska i niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy(pkt 19),
• kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług (pkt 22).
  
  

Jednakże, sam fakt niezaliczenia tego rodzaju kosztu do wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, nie decyduje o tym, czy wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodów. Podatnik bowiem zobowiązany jest, jak wskazano na to na wstępie, do wykazania, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Kosztami uzyskania przychodów będą bowiem tylko racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, której celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródeł przychodów.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na terenie budowy należącym do Spółki uległ wypadkowi podczas wykonywania pracy pracownik podwykonawcy, w związku z czym wyrokiem sądu Spółka została zobowiązana do wypłaty temu pracownikowi odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty. W omawianym przypadku nie ma znaczenia fakt, że poszkodowany nie był pracownikiem Wnioskodawcy tylko podwykonawcy. Istotnym jest natomiast to, że do wypadku doszło na terenie budowy Spółki. Tutejszy organ nie jest uprawniony do analizowania czy Wnioskodawca dokonał należytej staranności w celu zachowania bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie budowy, jednakże sąd przyznając poszkodowanemu odszkodowanie, zadośćuczynienie oraz rentę przesądził winę Wnioskodawcy.

Odszkodowania są sposobem naprawienia szkody, w tym m.in. szkody powstałej na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (tutaj: zabezpieczenie placu budowy). Zgodnie z przepisem art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonania lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wykonanie w sposób wadliwy zobowiązania jest równoznaczne z nienależytym wykonaniem zobowiązania w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego. Z art. 472 wynika zasada, że dłużnik jest odpowiedzialny za niezachowanie należytej staranności, jeżeli nic innego nie wynika z przepisów ustawy lub z umowy.

Biorąc powyższe pod uwagę wypłacone przez Wnioskodawcę poszkodowanemu kwoty odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Nie ma tutaj znaczenia fakt, iż koszty dotyczące wypłaty zasądzonych wyrokiem sądu odszkodowań nie znajdują się w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz to że wydatki poniesione na wypłacenie pracownikowi podwykonawcy odszkodowania, zadośćuczynienia i renty mogą zostać pośrednio powiązane z osiąganymi przez podatnika przychodami. Wypłacane przez Spółkę kwoty odszkodowań wiążą się pośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą, jednakże oceniając charakter omawianego wydatku nie można wykazać związku przyczynowo skutkowego pomiędzy zapłatą tych kwot a uzyskanym przez Spółkę przychodem. Bowiem celem zapłaty odszkodowań nie jest uzyskanie przychodu, lecz zwolnienie się Podatnika z zobowiązania będącego następstwem szkody wyrządzonej poszkodowanemu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.