Temat interpretacji

Stan faktyczny:

W dniu 08.05.2001r. pomiędzy Spółką z o.o. A a Spółką z o.o. H została zawarta umowa o wykonanie robót na osiedlu mieszkaniowym w budynku 3a.

W dniu 27.08.2001r. Spółka A zawarła z podwykonawcą Spółką z o.o. W umowę o wykonanie 12 kompletnych przyłączy kanalizacji deszczowej w tym budynku.

W dniu 25.10.2001r. wobec braku środków finansowych główny wykonawca Spółka H wstrzymała realizację ww. inwestycji.

W dniu 13.12.2001r. Spółka W wystawiła dla Spółki A fakturę za wykonane prace, jednakże Spółka A zwróciła tę fakturę wystawcy stwierdzając, że zobowiązanym do uregulowania należności z niej wynikającej jest S.A. D inwestor.

Spółka W wystąpiła do sądu z pozwem przeciwko Spółce A o zapłatę należności za wykonane roboty w dniu 04.02.2004r. Sąd Rejonowy w Słupsku uznał zasadność powództwa Spółki W i zobowiązał Spółkę A do uregulowania należności wynikających z ww. faktury.

Na podstawie ww. wyroku w dniu 19.03.2004r. Spółka W wystawiła dla Spółki A nową fakturę za roboty wykonane w 2001r.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest dochód, bez względu na rodzaju źródeł przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty; przy czym dochodem, z pewnymi zastrzeżeniami, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Z powyższych unormowań wynika, że dochód w danym roku podatkowym stanowi różnicę między sumą osiągniętych przychodów a sumą kosztów ich uzyskania, które wystąpiły w tym roku. Oznacza to, że między przychodami a kosztami podatkowymi, w określonym przedziale czasowym, powinna zachodzić odpowiednia symetria.

Ustawową definicję kosztów uzyskania przychodów zawiera art. 15 ust. 1 ustawy z 15.02.1992r., który stanowi, że kosztami tymi są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, a odwołując się do art. 7 tej ustawy można sformułować generalną zasadę, zgodnie z którą w danym roku podatkowym są potrącane jedynie koszty poniesione, wiążące się z przychodami tego roku.

W celu zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów, ustawodawca w art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wymienia trzy sytuacje umożliwiające potrącanie kosztów w roku podatkowym, którego dotyczą. W myśl tego przepisu w roku podatkowym w roku podatkowym potrąca się:

1. koszty uzyskania przychodów poniesione w latach poprzednich, lecz dotyczące przychodów danego roku podatkowego.

Są to tzw. wydatki ponoszone z góry, odnoszące się do okresów przyszłych i nie wiążące się z przychodami roku ich poniesienia. Odliczenie tych wydatków jest możliwe w roku podatkowym, w którym podatnik uzyskał przychód.

2. określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania przychodów, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego.

Koszty takie, aby mogły być potrącalne, muszą pozostawać w związku z przychodami danego roku podatkowego, a ponadto muszą być zarachowane.

Pojęcie zarachowania nie zostało zdefiniowane w samej ustawie, dlatego też należy odwołać się do potocznego jego znaczenia. Według słownika języka polskiego zarachować znaczy tyle co obliczyć, porachować, zaliczyć na poczet czegoś Słownik języka polskiego pod red. M.Szymkowiaka, t. III, Warszawa 1981r., str. 950.

Koszty ustalane wg tej reguły są rozliczane memoriałowo, tj. w roku podatkowym uwzględnia się koszty zarachowane, choćby ich jeszcze nie poniesiono (także przychody z tych źródeł ustala się memoriałowo).

3. koszty niezarachowane dotyczące przychodów danego roku podatkowego potracalne w roku, w którym zostały poniesione.

Brak możliwości zarachowania (udokumentowania) powoduje, że koszty wiążące się z przychodami danego roku podatkowego, nie mogą być w tym roku potrącone. Są one potrącalne w roku, w którym je opłacono, mimo że nie można wykazać ich związku z przychodami tego roku. W ten sposób prawo podatkowe wyłącza odliczenia od przychodu kosztów nieudokumentowanych, stawiając tym samym wymóg potrącania jedynie kosztów określonych co do rozmiarów.

Brak możliwości zarachowania danego wydatku w roku podatkowym, którego wydatek ten dotyczył, musi wynikać z okoliczności obiektywnych, niezależnych od podatnika. A zatem w sytuacji, gdy podatnik nie mógł zarachować danego wydatków, np. przez zapomnienie, zgubienie faktury itp., to nie może tych kosztów potrącić w innym roku niż rok, którego przychodów koszty te dotyczyły. Podatnik może natomiast dokonać korekty zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym powinien był te koszty potrącić.

W świetle powyższych przepisów, gdyby zarachowanie przez Spółkę A prawidłowej wysokości ww. wydatku nie było możliwe z przyczyn niezależnych od tej Spółki, to wydatek ten mógłby stanowić koszt uzyskana przychodów dopiero w momencie zapłacenia wynagrodzenia należnego Spółce W.

Jeżeli natomiast zarachowanie przez Spółkę prawidłowej wysokości tego wydatku nie byłoby możliwe z przyczyn zależnych od Spółki A, to Spółka ta nie mogłaby tych kosztów potrącić w innym roku niż rok, którego przychodów wydatek ten dotyczyły. Spółka A mogłaby natomiast dokonać korekty zeznania podatkowego za rok 2001, tj. za rok w którym powinna była wydatek ten odnieść w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku odmowa uregulowania należności Spółki A wynikającej z faktury wystawionej przez Spółkę W w dniu 13.12.2001r. nie stanowiła dostatecznej podstawy do anulowania tej faktury. Tym samym brak było podstaw do ponownego udokumentowania fakturą wystawioną w roku 2004 - faktu wykonania robót przez Spółkę W, które jak wynika z wyroku Sądu z 04.02.2004r. zostały wykonane w roku 2001.

W związku z powyższym wynagrodzenie wypłacone przez Spółkę A z tytułu robót wykonanych przez Spółkę W w roku 2001 nie może obciążać kosztów uzyskania przychodów Spółki A w roku 2004.