Temat interpretacji
w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b §
1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017
r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 13
października 2017 r. (data wpływu18 października 2017 r.) o wydanie
interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku
dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do
kosztów uzyskania przychodów odszkodowania za bezumowne korzystanie z
nieruchomości &‒ jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 18 października 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Spółka Akcyjna prowadzi działalność
gospodarczą na podstawie koncesji w zakresie wytwarzania, przesyłu i
dystrybucji ciepła z własnych źródeł, za pośrednictwem własnej sieci
ciepłowniczej.
Będąca w posiadaniu Spółki sieć ciepłownicza
wybudowana została w latach 60-70-tych i do dnia dzisiejszego podlega
stałej rozbudowie. Na chwilę obecną sieć ciepłownicza o długości ok.
170 km przebiega w większości przez grunty nienależące do Spółki. S.A.
od wielu lat prowadzi stopniowe działania w kierunku uregulowania stanu
prawnego związanego z lokalizacją sieci poprzez m.in. ustanawianie
służebności przesyłu, podpisywanie umów dzierżawy. W niektórych
przypadkach w związku z żądaniami właścicieli zadośćuczynienia za
wsteczne okresy korzystania z nieruchomości Spółka musi zapłacić
odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntu zanim ureguluje obecny
stan prawny. W przypadku zbyt wygórowanych żądań właścicieli gruntów
sprawę rozstrzyga sąd poprzez wydanie postanowienia o wysokości
odszkodowania.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy zapłacone odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ?
Stanowisko Wnioskodawcy:
Zdaniem Spółki zapłacone odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości w przypadku zdarzenia przyszłego opisanego jw. stanowi koszt uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust.1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2016.1888).
Zgodnie z przepisami art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Zatem aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu. Zapłacone odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości związane z posadowieniem tam przez Spółkę sieci ciepłowniczej jest związane z prowadzoną działalnością. Spółka prowadząc działalność w zakresie przesyłu i dystrybucji energii cieplnej do większości mieszkańców terenu musi korzystać z infrastruktury przesyłowej zlokalizowanej również na obcych gruntach. Niewątpliwie korzystanie z gruntów, na których posadowione są sieci ciepłownicze wiąże się z uzyskiwaniem przez spółkę przychodów z tytułu sprzedaży energii cieplnej. Interpretując pojęcie kosztów uzyskania przychodów zawarte w art. 15 ust. 1 ustawy należy również odnieść się do art. 16 ust.1. zawierającego enumeratywny katalog wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów. I tak do kosztów uzyskania przychodów nie mogą zostać zaliczone m. in. następujące kary i odszkodowania:
- jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (art. 16 pkt 16 ww. ustawy),
- kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska i niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 16 pkt 19 ww. ustawy),
- kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, (art. 16 pkt 22 ww. ustawy).
Przytoczona regulacja dotyczy zatem wyraźnie wymienionych w niej rodzajów kar umownych oraz odszkodowań. Tylko kary umowne i odszkodowania, których przyczyną zapłaty są określone w powołanym przepisie przesłanki, są wyłączone z kosztów uzyskania przychodu na tej podstawie. Powyższa regulacja nie może być samoistną przyczyną wyłączenia kar umownych i odszkodowań, których zapłata jest powodowana innymi przesłankami niż wymienione w tym przepisie.
Przedmiotem działalności Spółki jest wytwarzanie, przesył i dystrybucja energii cieplnej. Z kolei zapłacone odszkodowanie nie dotyczy zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy, wadliwości wyprodukowanych i sprzedanych przez Spółkę towarów. W świetle powyższego odszkodowanie, które wynika z bezumownego korzystania z gruntów nie stanowi odszkodowań, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 16, 19,22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a stanowi wynagrodzenie za korzystanie z tej nieruchomości bez podstawy prawnej.
Stosownie do art. 224 w związku z art. 230 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2017.459) właściciel ma prawo żądać wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy. Wynagrodzenie to jest konsekwencją korzystania z rzeczy bez zgody właściciela i stanowi formę zadośćuczynienia za naruszenie przysługującego właścicielowi prawa własności. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości obejmuje spodziewane korzyści z tytułu umowy najmu lub dzierżawy, która zostałaby zawarta, gdyby nieruchomość nie została zajęta.
Należy wskazać, iż odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości, nie są wyłączone z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem zakwalifikowanie wydatków w postaci odszkodowań wypłacanych w związku z bezumownym korzystaniem z nieruchomości, oparte winno być na przesłankach zawarte w art. 15 ust. 1 ww. ustawy, czyli związek wydatku z przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.
Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przytoczone regulacje prawne, zapłacone odszkodowanie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, wydatki te są ponoszone w celu utrzymania lub zabezpieczenia źródła przychodów i stanowią koszty pośrednie związane z osiąganymi przychodami w ramach prowadzonej działalności.
Podobne stanowisko zostało potwierdzone w:
- Wyroku WSA w Gdańsku z dnia 21 grudnia 2010 r. (sygn. akt I SA/Gd 1169/10),
- Interpretacji IBPBI/2/423-1021/09/BG z dn. 26.11.2009r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach,
- Interpretacji DP/P1/423-0075/05/AP z dn. 24.08.2005r. Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej