W zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków: na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konk... - Interpretacja - 0114-KDIP2-2.4010.164.2017.2.AG

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 28.09.2017, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.164.2017.2.AG, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

W zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków: na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego, na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatków poniesionych na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych, tj. telefon, laptop, samochód

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2017 r. (data wpływu 31 lipca 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 września 2017 r. (data nadania 19 września 2017 r., data wpływu 22 września 2017 r.) na wezwanie z dnia 13 września 2017 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.241.2017.1.EC, 0114-KDIP1-1.4012.381.2017.1.IZ, 0114-KDIP2-2.4010.164.2017.1.AG (data nadania 13 września 2017 r., data odbioru 15 września 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów:

  • wydatków na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego (pytanie nr 2) jest prawidłowe;
  • wydatków na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatków poniesionych na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych, tj. telefon, laptop, samochód (pytanie nr 4) jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego, wydatków na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatków poniesionych na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych, tj. telefon, laptop, samochód oraz dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych i dotyczącej podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, W. (zwany dalej spółką lub płatnikiem) zobowiązana była zawrzeć z członkami organu zarządzającego kontrakty menedżerskie.

Strony umowy/kontraktu łączy stosunek korporacyjny Spółki, którego źródłem jest powołanie Menedżera (dalej również jako Zarządzający) jako osoby fizycznej w skład Zarządu. Stosunek korporacyjny Spółki stanowi przyczynę zawarcia niniejszej Umowy.

Wolą Spółki, a zarazem obowiązkiem Menedżera, który Menedżer przyjmuje, jest wykonywanie postanowień niniejszej Umowy z uwzględnieniem zasad obowiązujących w Spółce dotyczących pełnienia funkcji w Zarządzie.

Zgodnie z zawartym kontraktem menedżerskim, Menedżer zobowiązuje się do prowadzenia spraw Spółki w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych, co obejmuje w szczególności:

  1. Podejmowanie i realizowanie czynności i działań zmierzających do realizacji przez Spółkę zadań wynikających z przedmiotu działalności Spółki i wyznaczenie jej przez przepisy prawa;
  2. Reprezentowanie spółki wobec organów i innych podmiotów trzecich;
  3. Podejmowanie i realizowanie czynności i działań zmierzających do osiągnięcia przez Spółkę odpowiednich wyników gospodarczych;
  4. Opracowanie i aktualizowanie planów strategicznych Spółki, przedstawienia ich organom Spółki, ich wdrażanie i nadzór nad realizacją;
  5. Koordynowanie działań poszczególnych obszarów działalności Spółki i nadzór nad realizacją przypisanych im działań;
  6. Prowadzenie polityki kadrowej Spółki, nadzorowanie spraw pracowniczych oraz dokonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy wobec pracowników Spółki;
  7. Wykonywanie innych obowiązków określonych we właściwych regulacjach wewnętrznych Spółki dla Prezesa Spółki.

Jak wynika z powyższego Menedżer nie będzie wykonywał usług doradczych w ramach ww. kontraktu.

Menedżer wykonuje obowiązki w siedzibie Spółki oraz w razie potrzeby w innych miejscach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i poza jej granicami, przy czym realizacja Umowy poza siedzibą Spółki nie może zakłócać jej płynnego funkcjonowania.

Czas i sposób realizacji obowiązków wynikających z Umowy przez Menedżera musi zapewnić należyte wykonywanie obowiązków wynikających z Umowy oraz prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki.

Menedżer zobowiązał się do wykonywania Umowy osobiście, bez względu na to, czy działa w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

W umowie określono m.in. zasady wypłaty wynagrodzeń Menedżerowi, które składa się z wynagrodzenia stałego i wynagrodzenia zmiennego (premia). Wynagrodzenie Stałe za dany miesiąc będzie wypłacane przez Spółkę nie później niż w ciągu 7 dni od doręczenia Spółce prawidłowo wystawionego rachunku, przelewem na rachunek bankowy.

Wynagrodzenie Zmienne przysługuje Menedżerowi wyłącznie po spełnieniu następujących przesłanek:

  1. zatwierdzenia sprawozdania finansowego Spółki;
  2. zatwierdzenia sprawozdania Zarządu z działalności Spółki;
  3. udzielenia absolutorium z wykonania przez niego obowiązków dotyczących roku obrotowego, którego premia dotyczy.

Może się okazać, iż Spółka zobowiązana będzie udostępnić Menedżerowi jako członkowi Zarządu odpowiednią infrastrukturę, a Menedżer będzie zobowiązany korzystać z powierzonych mu środków i udostępnionej infrastruktury zgodnie z wymaganiami Spółki. Mogą być udostępnione Menedżerowi następujące składniki:

  • infrastruktura biurowa i organizacyjna;
  • środki komunikacji elektronicznej umożliwiające porozumiewanie się na odległość (w tym telefon komórkowy i przenośny komputer, a także inne niezbędne urządzenia elektroniczne);
  • środki transportu, w tym samochód służbowy;
  • inne narzędzia/zasoby niezbędne do realizacji niniejszej Umowy.

Pokrywanie przez Spółkę kosztów, o których mowa powyżej, nie będzie stanowiło wynagrodzenia Menedżera, ani innego rodzaju świadczeń na rzecz Menedżera.

Kontrakt przewiduje dodatkowo, że jeżeli w wyniku wykonywania umowy Menedżer stworzy utwór, Menedżer przenosi na Spółkę, w całości autorskie prawa majątkowe do danego utworu, na polach eksploatacji wskazanych w kontrakcie menedżerskim.

W umowie zawarto również postanowienia dotyczące ponoszenia przez Menedżera odpowiedzialności wobec Spółki lub osób trzecich za szkodę wyrządzoną na skutek niedołożenia należytej staranności przy wykonywaniu obowiązków wynikających z Umowy (odpowiedzialność na zasadach ogólnych).

Odpowiedzialność, o której mowa powyżej nie uchybia zasadom odpowiedzialności Menedżera wobec Spółki określonych w przepisach Kodeksu spółek handlowych i innych właściwych przepisach z tytułu stosunku korporacyjnego spółki.

Wnioskodawca (Spółka) poniżej przedstawia wyciąg z treści kontraktu menedżerskiego dotyczący postanowień regulujących odpowiedzialność Menedżera:

3.1. Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu kontraktu, będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z umowy, z zastrzeżeniem treści ust. 3.

3.2. Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 1 jest niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu określonej przepisami Kodeksu spółek handlowych i innymi przepisami.

3.3. Strony zgodnie potwierdzają, że w celu zagwarantowania realnego wykonania przez Zarządzającego zobowiązania, o którym mowa powyżej, Zarządzający zawarł z ..., na własny koszt umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnoprawnej zarządcy działającego na podstawie umowy o zarządzanie (polisa nr ...) z sumą gwarancyjną w wysokości nie mniejszej niż dwunastokrotność Wynagrodzenia Podstawowego, o którym mowa w § 4 ust. 2, na jedno i wszystkie zdarzenia. Na dowód powyższego w dacie zawarcia umowy Zarządzający przekazał, Spółce co ta niniejszym potwierdza, kopie polisy potwierdzającej zawarcie umowy ubezpieczenia, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym oraz ogólne warunki ubezpieczenia stosowane do tej umowy ubezpieczenia, których kopia stanowi Załącznik nr 2 do umowy.

Celem wyjaśnienia Wnioskodawca wskazuje, iż menedżer na mocy art. 293 § 1 Kodeksu spółek handlowych ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec Spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy (statutu) Spółki. Członek zarządu ponosi ją wyłącznie wobec Spółki. Odpowiedzialność ta ma charakter odszkodowawczej odpowiedzialności ex contractu, tj. oparta jest na istniejącej między Spółką, a członkiem jej organu więzi zobowiązaniowej, której naruszenie skutkuje odpowiedzialnością odszkodowawczą.

Nawet jeśli następstwem wadliwego działania lub zaniechania członka zarządu będzie szkoda wyrządzona przez Spółkę osobie trzeciej, roszczenia te osoba ta skieruje wobec Spółki a nie wobec członka jej organu.

Z powyższego wynika, że Spółka odpowiada za działania i zaniechania swoich ustawowych organów zarządu jak za swoje własne.

Menedżer w związku z zawartym kontraktem menedżerskim zawiera również ze Spółką umowę o zakazie konkurencji. Na podstawie tej umowy, Menedżer jest zobowiązany do powstrzymywania się od podejmowania Działalności Konkurencyjnej na Obszarze Zastrzeżonym:

  • w okresie obowiązywania Kontraktu Menedżerskiego oraz
  • w okresie po rozwiązaniu/wygaśnięciu kontraktu tzw. przedłużony zakaz konkurencji.

Obowiązek powstrzymania się od podejmowania Działalności Konkurencyjnej, o którym mowa powyżej, tj. w okresie tzw. przedłużonego zakazu konkurencji powstaje tylko w przypadku, gdy przed rozwiązaniem lub wygaśnięciem Kontraktu Menedżerskiego Menedżer pełnił funkcję Prezesa Zarządu przez okres co najmniej 3 miesięcy.

W zamian za przestrzeganie przez Menedżera powstrzymywania się od podejmowania Działalności Konkurencyjnej w Okresie przedłużonego zakazu konkurencji, za każdy miesiąc Okresu Zakazu Konkurencji, Menedżerowi przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiedniego % wysokości Wynagrodzenia Podstawowego. Wysokość tego wynagrodzenia uzależniono od momentu rozwiązania umowy liczonego od dnia jej zawarcia. Odszkodowanie będzie wypłacane Menedżerowi w okresach miesięcznych, na podstawie prawidłowo wystawionego rachunku.

Na mocy kontraktu menedżerskiego, w przypadku rozwiązania tego kontraktu, zarządzający uprawniony jest także do otrzymania odprawy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Spółka jako płatnik będzie zobowiązana do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od odszkodowania wypłacanego Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej?

  • Czy wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej będzie dla Wnioskodawcy kosztem podatkowym
  • Czy z tytułu nieodpłatnego udostępnienia Menedżerowi infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych, tj. telefon, laptop, samochód Wnioskodawcy po stronie Menedżera powstaje przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia i Spółka zobowiązana będzie z tego tytułu do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych?
  • Czy wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatki poniesione na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych tj. telefon, laptop, samochód, stanowią dla Wnioskodawcy koszt podatkowy?
  • Czy nieodpłatne udostępnienie Menedżerowi składników majątkowych Wnioskodawcy na czas wykonania kontraktu menedżerskiego, jak również ponoszenie przez Wnioskodawcę kosztów związanych z używaniem tych składników majątkowych przez świadczeniodawcę, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

    Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytania nr 2 i 4, dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych. W części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych (pytania nr 1 i 3) oraz podatku od towarów i usług (pytanie nr 5) wniosek zostanie rozpatrzony odrębnie.

    Stanowisko Wnioskodawcy.

    Ad. 2

    Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

    Wydatek związany z wypłatą omawianego odszkodowania nie znajduje się na liście wydatków wyłączonych z kosztów podatkowych. Nie oznacza to jednak, że automatycznie może być do tych kosztów zaliczony. Dla uzyskania takiego prawa niezbędne jest bowiem wykazanie, że został on poniesiony w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Przy czym zwrot w celu wskazuje, że nie ma podstaw do wykazywania bezpośredniej zależności między poniesionym wydatkiem a uzyskaniem przychodu czy zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów jakim jest np. działalność gospodarcza. Istotne znaczenie ma rzeczywisty zamiar podatnika, a nie ostateczny skutek poniesionego kosztu.

    Wydatki poniesione w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów to wydatki poniesione w celu zagwarantowania ciągłości funkcjonowania np. działalności gospodarczej, tak aby źródło to przynosiło przychody w przyszłości. Do takich należy zaliczyć wydatek związany z wypłatą odszkodowania z tytułu zawarcia umowy o zakazie konkurencji. Umowy takie mają na celu ochronę ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić Spółkę (zleceniodawcę) na szkodę. Wypłata odszkodowania z tytułu zawartej umowy ma zatem na celu zabezpieczenie przed wpływami konkurencji i zabezpieczenie działalności Spółki, a zatem może stanowić koszt uzyskania przychodów.

    Podsumowując, dla celów podatkowych kosztem będzie odszkodowanie wypłacone na rzecz byłego Menedżera, który świadczył usługi na potrzeby działalności Spółki. Podobnie uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 29 listopada 2007 r., nr ILPB3/423-77/07-4/MC i z dnia 4 września 2008 r., nr ILPB3/423-337/08-2/MC. W przywołanych interpretacjach organ podatkowy przyznał rację spółce uznając, że w dobie gospodarki rynkowej i wiążącej się z tym konkurencji, wydatek poniesiony na ochronę rynku potencjalnych odbiorców produktów należy uznać za racjonalny. Wyeliminowanie bądź ograniczenie skutków konkurencji może bowiem przyczynić się do zwiększenia osiąganych przychodów.

    Ad. 4

    Zarząd jest organem wykonawczym Spółki. Członków zarządu, co do zasady, powołuje i odwołuje stosowny organ osoby prawnej. Powołanie członka zarządu tworzy stosunek organizacyjny. Niezależnie od tego, pomiędzy osobą prawną a członkiem zarządu może również powstać równolegle drugi stosunek prawny, oparty na przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (...) albo ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (...). Członek zarządu może zatem sprawować swoje obowiązki wyłącznie na podstawie powołania (np. w myśl przepisów art. 201 § 4, bądź art. 368 § 4 KSH), bez zawierania odrębnej umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, bądź na podstawie powołania oraz odrębnie zawartej umowy o pracę, umowy zlecenia, kontraktu menedżerskiego, umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem lub umowy o podobnym charakterze, do której mają zastosowanie przepisy KC.

    W przypadku, gdy Spółka za świadczenia wykonane na jej rzecz, na podstawie wcześniej wskazanych, skutecznie zawartych umów oraz z tytułu pełnionych funkcji, wypłaca swojemu Menedżerowi wynagrodzenia, to co do zasady, wynagrodzenia te podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych Spółki na podstawie art. 15 ustawy o CIT, jako koszt Spółki poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

    W kontekście powyższego przepisu, możliwe jest zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów świadczeń niewynikających ze stosunku pracy, ale mających charakter wzajemny, tj. kontraktu Menedżerskiego.

    Zakres świadczonych usług w ramach kontraktu menedżerskiego w Spółce obejmuje zarówno czynności, do których powołany jest zarząd na mocy przepisów KSH, jak i czynności faktyczne polegające na bieżącym zarządzaniu i nadzorowaniu Spółki (spraw pracowniczych, handlowych, technicznych, finansowych itd.), tj. takich, jakimi w przedsiębiorstwach faktycznie zajmują się zatrudniani w tym celu Menedżerowie, czy dyrektorzy. Nie ulega zatem wątpliwości, że wynagrodzenie członka zarządu za pełnienie funkcji w ramach kontraktu menedżerskiego będzie wykazywać związek z przychodami Spółki, tzn. będzie wydatkiem poniesionym w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Nie ma zatem przeszkód, aby wynagrodzenie to Spółka zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów.

    Reasumując, wynagrodzenia wypłacane członkom zarządu (tu Prezesowi zarządu) na podstawie kontraktu menedżerskiego będą stanowiły koszty uzyskania przychodu Spółki w pełnej wysokości. Wydatki na telefon komórkowy, samochód służbowy, laptop itp. z jakich korzysta Menedżer w celach służbowych, a także wyjazdy służbowe, szkolenia finansowane przez Menedżera (rozliczenie delegacji) będą również kosztem uzyskania przychodu dla Spółki ponieważ mają one służbowy charakter i służą działalności Spółki.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów:

    • wydatków na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego (pytanie nr 2) jest prawidłowe;
    • wydatków na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatków poniesionych na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych, tj. telefon, laptop, samochód (pytanie nr 4) jest prawidłowe.

    Na wstępie zauważyć należy, że zasady kwalifikowania wydatków jako kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1888 z późn. zm.).

    Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

    Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

    Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

    W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

    • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
    • jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
    • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
    • poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
    • został właściwie udokumentowany,
    • nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

    Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami. Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

    • przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
    • potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

    Jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego, Wnioskodawca (Spółka) zobowiązany był zawrzeć z członkami organu zarządzającego kontrakty menedżerskie. Strony umowy/kontraktu łączy stosunek korporacyjny Spółki, którego źródłem jest powołanie Menedżera jako osoby fizycznej w skład Zarządu. W umowie określono m.in. zasady wypłaty wynagrodzeń Menedżerowi, które składa się z wynagrodzenia stałego i wynagrodzenia zmiennego (premia). Może się okazać, że Spółka zobowiązana będzie udostępnić Menedżerowi jako członkowi Zarządu odpowiednią infrastrukturę, a Menedżer będzie zobowiązany korzystać z powierzonych mu środków i udostępnionej infrastruktury zgodnie z wymaganiami Spółki. Do składników tych mogą należeć: infrastruktura biurowa i organizacyjna, środki komunikacji elektronicznej (telefon, przenośny komputer i inne urządzenia elektroniczne), środki transportu (w tym samochód służbowy) oraz inne narzędzia niezbędne do realizacji umowy. Menedżer w związku z zawartym kontraktem menedżerskim zawiera również ze Spółką umowę o zakazie konkurencji. Na podstawie tej umowy, Menedżer jest zobowiązany do powstrzymywania się od podejmowania Działalności Konkurencyjnej na Obszarze Zastrzeżonym w okresie obowiązywania Kontraktu Menedżerskiego oraz w okresie po rozwiązaniu/wygaśnięciu kontraktu tzw. przedłużony zakaz konkurencji. W zamian za przestrzeganie przez Menedżera powstrzymywania się od podejmowania Działalności Konkurencyjnej w Okresie przedłużonego zakazu konkurencji, za każdy miesiąc Okresu Zakazu Konkurencji, Menedżerowi przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiedniego % wysokości Wynagrodzenia Podstawowego.

    Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych dotyczą możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego (pytanie nr 2), a także wydatków na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatków poniesionych na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych tj. telefon, laptop, samochód (pytanie nr 4).

    Mając na uwadze powyższe wątpliwości należy zauważyć, że stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 38a tej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.

    Ani w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ani w Kodeksie spółek handlowych nie przewidziano definicji organu stanowiącego osoby prawnej. Dlatego też przez pojęcie to należy rozumieć organy władne podejmować decyzje w sprawach spółki, w tym dotyczące jej funkcjonowania oraz powoływania i odwoływania jej organów wykonawczych. Organem stanowiącym będzie zatem odpowiednio zgromadzenie wspólników lub akcjonariuszy w spółce z o.o. lub w spółce akcyjnej, walne zgromadzenie członków (zebranie przedstawicieli) w spółdzielniach, walne zebranie członków w stowarzyszeniach itp. Co istotne, od organów stanowiących należy odróżnić organy wykonawcze osób prawnych, w tym zwłaszcza ich organy zarządcze. Dlatego też wydatki ponoszone na rzecz członków zarządu nie są objęte zakresem przepisu art. 16 ust. 1 pkt 38a, ponieważ zarząd nie jest organem stanowiącym, a organem zarządzającym, wykonawczym.

    Wobec powyższego, przywołany przepis art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajdzie w przedmiotowej sprawie zastosowania.

    Ad. pytanie nr 2

    W odniesieniu do wydatku na wypłatę odszkodowania za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej należy stwierdzić, że jak słusznie zauważył Wnioskodawca tego rodzaju wydatek nie znajduje się na liście wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Ponadto uznać należy, że został w omawianym przypadku poniesiony w celu zabezpieczenia przed wpływami konkurencji i zabezpieczenia działalności Wnioskodawcy, a wobec tego można stwierdzić, że został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Wyeliminowanie bądź ograniczenie skutków konkurencji w dobie gospodarki rynkowej może przyczynić się bowiem do zwiększenia osiąganych przychodów. W związku z tym wydatek ten można zaliczyć, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów.

    Ad. pytanie nr 4

    Odnosząc się natomiast do wydatków na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi zauważyć należy, że zgodnie z art. 368 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1577, z późn. zm.), zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.

    Oznacza to, że zarząd prowadzi sprawy spółki we wszystkich obszarach niezastrzeżonych wyraźnie do kompetencji innych organów spółki oraz reprezentuje spółkę. Prowadzenie spraw spółki dotyczy sfery wewnętrznej funkcjonowania spółki (podejmowania decyzji organizacyjnych i gospodarczych w spółce), natomiast reprezentacja odnosi się do relacji zewnętrznych (składania oświadczeń woli wobec innych niż spółka uczestników obrotu prawnego).

    Zarząd jest organem wykonawczym spółki kapitałowej (spółki z o.o. lub spółki akcyjnej), spółdzielni czy stowarzyszenia. Członków zarządu, co do zasady, powołuje i odwołuje stosowny organ osoby prawnej. Powołanie członka zarządu tworzy stosunek organizacyjny. Niezależnie od tego, pomiędzy osobą prawną a członkiem zarządu może również powstać równolegle drugi stosunek prawny, oparty na przepisach Kodeksu pracy albo Kodeksu cywilnego.

    Członek zarządu może zatem sprawować swoje obowiązki wyłącznie na podstawie powołania (np. w myśl przepisów art. 201 § 4 bądź art. 368 § 4 Kodeksu spółek handlowych), bez zawierania odrębnej umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej bądź na podstawie powołania oraz odrębnie zawartej umowy o pracę, umowy zlecenia, kontraktu menedżerskiego, umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem lub umowy o podobnym charakterze, do której mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.

    Należy przychylić się do stanowiska Wnioskodawcy, że w przypadku, gdy Wnioskodawca za świadczenia wykonane na Jego rzecz na podstawie skutecznie zawartej umowy oraz z tytułu pełnionych funkcji wypłaca swojemu Menedżerowi wynagrodzenie, to co do zasady, wynagrodzenie to podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako wydatek poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów świadczeń niewynikających ze stosunku pracy, ale mających charakter wzajemny, tj. kontraktu menedżerskiego. Zakres świadczonych usług w ramach kontraktu menedżerskiego w Spółce obejmuje zarówno czynności, do których powołany jest zarząd, jak i czynności faktycznie polegające na bieżącym zarządzaniu i nadzorowaniu Spółki.

    W związku z powyższym, wydatek na wynagrodzenie członka zarządu za pełnienie funkcji w ramach kontraktu menedżerskiego, jako wydatek poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

    Jeśli chodzi natomiast o wydatki na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych (telefon, laptop, samochód) należy stwierdzić, że wydatki te poniesione na podstawie zawartego kontraktu menedżerskiego, w celach służbowych, mających ułatwić Menedżerowi zarządzanie i kierowanie przedsiębiorstwem, również stanowią koszty uzyskania przychodów. Jak wskazano bowiem w stanie faktycznym wniosku, ww. infrastrukturę i składniki Spółka będzie zobowiązana udostępnić Menedżerowi jako członkowi zarządu, a Menedżer będzie zobowiązany do korzystania z nich zgodnie z wymaganiami Spółki. Wydatki te będą poniesione zatem w celu uzyskania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej Spółki.

    Podsumowując, w odpowiedzi na zadane we wniosku pytania (nr 2 i 4) należy zatem stwierdzić, że wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, a także wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatki poniesione na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych, tj. telefon, laptop, samochód, stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów.

    Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów:

    • wydatków na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, wypłacane Menedżerowi po zakończeniu kontraktu menedżerskiego (pytanie nr 2) jest prawidłowe;
    • wydatków na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatków poniesionych na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych, tj. telefon, laptop, samochód (pytanie nr 4) jest prawidłowe.

    Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

    Ponadto należy zaznaczyć, że to na Wnioskodawcy ciąży wykazanie w ewentualnym postępowaniu podatkowym, że przedmiotowe wydatki nie zostały poniesione na prywatne cele Menedżerów, a jedynie na cele służbowe związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Wydatki na zapewnienie odpowiedniej infrastruktury oraz urządzeń Menedżerom na cele inne niż zarządzanie Spółką nie stanowią bowiem wydatków związanych z jej działalnością i nie wykazują związku przyczynowo-skutkowego z osiąganym przez nią przychodem.

    Jednocześnie nadmienić należy, że w kontekście zadanych pytań wyznaczających zakres rozpatrzenia wniosku, przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia była wyłącznie kwestia dot. możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na odszkodowanie za powstrzymywanie się od podejmowania działalności konkurencyjnej, a także wydatków na wynagrodzenie wypłacane Menedżerowi oraz wydatki poniesione na zapewnienie Menedżerowi odpowiedniej infrastruktury biurowej i organizacyjnej oraz składników majątkowych tj. telefon, laptop, samochód. W konsekwencji przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia nie była kwestia dotycząca możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków z tytułu wyjazdów służbowych, czy też szkoleń.

    Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

    Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017, poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

    Stanowisko

    prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej