Temat interpretacji

Czy w sytuacji, jeżeli umowna kara pieniężna nałożona przez Zamawiajcego na Wykonawcę za nieterminowe wykonanie umowy nie jest kosztem uzyskania przychodu, to umowna kara pieniężna nałożona przez Wykonawcę na Podwykonawcę za nieterminowe wykonanie umowy nie jest zaliczana do przychodu Wykonawca na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2013 r. (data wpływu 11 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości powstania przychodu z tytułu otrzymania kary umownej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 lutego 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości powstania przychodu z tytułu otrzymania kary umownej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania instalacji elektrycznych i sieci teletechnicznych. Ewidencja księgowa prowadzona jest w formie ksiąg rachunkowych. Spółka podpisała umowę na wykonanie prac instalacyjnych. W umowie podpisanej pomiędzy Zamawiającym z Wykonawcą zawarta została klauzula nałożenia umownej kary pieniężnej na Wykonawcę w przypadku nieterminowego wykonania umowy (na podstawie art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego). Kwota ta nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Spółka na wykonanie robót podpisała umowę z Podwykonawcą, gdzie również została zawarta klauzula o karze pieniężnej w przypadku nieterminowego wykonania umowy. Na Wykonawcę została nałożona przez Zamawiającego kara pieniężna, lecz także Wykonawca obciążył Podwykonawcę umówioną kwotą karną. W przyszłości również może dojść do takich sytuacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji, jeżeli umowna kara pieniężna nałożona przez Zamawiającego na Wykonawcę za nieterminowe wykonanie umowy nie jest kosztem uzyskania przychodu, to umowna kara pieniężna nałożona przez Wykonawcę na Podwykonawcę za nieterminowe wykonanie umowy nie jest zaliczana do przychodu Wykonawca na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź w zakresie przedstawionego stanu faktycznego. Zagadnienie w zakresie zdarzenia przyszłego będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stanowisko Wnioskodawcy.

W sytuacji realizacji przedmiotu zamówienia wyłącznie przez Wykonawcę i nałożenia kary na niego za nieterminowe wykonanie umowy kara pieniężna nie stanowi dla Wykonawcy kosztu uzyskania przychodu, a stanowi dla Zamawiającego przychód. W przypadku kiedy jednak Wykonawca obciąża w dalszej kolejności umowną kwotą karną Podwykonawcę, gdyż to z jego winy nastąpiło nieterminowe wykonanie umowy, to kara płacona jest przez Wykonawcę Zamawiającemu, a następnie w tej samej wysokości żądana od Podwykonawcy na rzecz Wykonawcy. W przypadku takiego połączenia trzech podmiotów, gdzie Wykonawca jest niejako pośrednikiem w zapłacie kary umownej, według Spółki, kwota ta nie powinna zostać zaliczona u Wykonawcy do przychodu na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm. - dalej: ustawa), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodzącą do majątku podatnika, powiększającą jego aktywa, mającą definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną.

Stosownie do przepisów art. 12 ust. 3 ustawy, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Przychodem należnym, jest zatem przychód, który w następstwie działalności gospodarczej stał się należnością (wierzytelnością) ustaloną pomiędzy stronami.

Z kolei w art. 12 ust. 3a-3e ustawy ustawodawca określił datę powstania obowiązku podatkowego poprzez szczegółowe określenie daty powstania przychodu. W unormowaniach tych wskazano, jakie zdarzenia umiejscowione w czasie należy uznać za datę powstania przychodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 4 ustawy ustawodawca wylicza listę pożytków stanowiącą katalog zamknięty, którego zakres nie podlega rozszerzeniu czy też zawężeniu które nie są zaliczone do przychodów.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy, nie zalicza się do przychodów zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja tego przepisu daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ustawy), pod warunkiem, że wykaże istnienie związku przyczynowego pomiędzy ich poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu. Dotyczy to zarówno takich wydatków, które bezpośrednio przekładają się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i tych, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako zmierzające do ich osiągnięcia.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Kosztem uzyskania przychodów jest wyłącznie taki koszt, który spełnia kumulatywnie warunki określone w cytowanym art. 15 ust. 1 ustawy, czyli:

• został poniesiony przez podatnika,
• jest definitywny, a więc bezzwrotny,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• jego poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania; w momencie ponoszenia wydatku podatnik mógł, obiektywnie oceniając, oczekiwać skutku w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła,
• nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy,
• został właściwie udokumentowany.

Z kolei stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy stanowi, że kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Z przedstawionych okoliczności stanu sprawy wynika, że Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania instalacji elektrycznych i sieci teletechnicznych. Spółka podpisała umowę na wykonanie prac instalacyjnych. W umowie podpisanej pomiędzy Zamawiającym z Wykonawcą zawarta została klauzula nałożenia umownej kary pieniężnej na Wykonawcę w przypadku nieterminowego wykonania umowy (na podstawie art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego). Spółka wskazała, iż kwota ta nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

A zatem Spółka w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przesądziła, iż przedmiotowa kara umowna z tytułu nieterminowego wykonania umowy odnosi się do sytuacji, gdy spełnia jedną z przesłanek wynikających z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy i nie można jej zaliczyć do kosztów podatkowych.

Spółka na wykonanie robót podpisuje umowę z Podwykonawcą, gdzie również została zawarta klauzula o karze pieniężnej w przypadku nieterminowego wykonania umowy, tj. na Wykonawcę zostaje nałożona przez Zamawiającego kara pieniężna, lecz także Wykonawca obciąża Podwykonawcę umówioną kwotą karną.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz przedstawiony stan sprawy należy stwierdzić, że w sytuacji gdy wydatek poniesiony przez Spółkę - Wykonawcę w związku z zapłatą kary umownej na rzecz Zamawiającego nie stanowi kosztów uzyskania przychodów, wówczas żądana w związku z tymi okolicznościami od Podwykonawcy i otrzymana kwota kary stanowiącej zwrot tego wydatku, nie stanowi przychodu podatkowego Spółki w myśl art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując stanowisko Spółki wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego należy uznać za prawidłowe.

Końcowo należy wskazać, iż niniejsza interpretacja nie stanowi rozstrzygnięcia (nie przesądza) o możliwości zaliczenia przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów kary umownej, bowiem nie było to przedmiotem pytania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy