Temat interpretacji

Podatek dochodowy od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na pobyt, uczestnictwo w zajęciach i badania lekarskie pracowników skierowanych przez Spółkę do specjalistycznego ośrodka w celu zmniejszenia ryzyka zawodowego związanego z pracą w warunkach dużego stresu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 14 czerwca 2016 r. (data wpływu 21 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na pobyt, uczestnictwo w zajęciach i badania lekarskie pracowników skierowanych przez Spółkę do specjalistycznego ośrodka w celu zmniejszenia ryzyka zawodowego związanego z pracą w warunkach dużego stresu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na pobyt, uczestnictwo w zajęciach i badania lekarskie pracowników skierowanych przez Spółkę do specjalistycznego ośrodka w celu zmniejszenia ryzyka zawodowego związanego z pracą w warunkach dużego stresu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej jako: Spółka, A) wypełniając obowiązki nałożone na pracodawcę na podstawie przepisu art. 226 i 227 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (dalej jako: Kodeks pracy) wprowadził dla pracowników Spółki zajmujących stanowisko menadżerów i kierowników specjalistyczny program zdrowotny mający na celu zmniejszenie ryzyka zawodowego występującego u tych grup pracowników związanego z pracą w warunkach dużego stresu.

Pracownicy Spółki zajmujący stanowiska kierowników i menadżerów narażeni są na duże obciążenia psycho-fizyczne związane z odpowiedzialnością, koniecznością podejmowania szybkich i trudnych decyzji, stresem oraz obciążeniem wzroku i układu szkieletowo - kostnego.

W ramach programu pracownicy narażeni na powyższe obciążenia kierowani są przez Spółkę na dwutygodniowe pobyty w specjalistycznym ośrodku, w trakcie których uczestniczą w zajęciach antystresowych takich jak: hatha joga, pilates, masaże, porady dietetyków. Ponadto, w trakcie pobytu w specjalistycznym ośrodku oprócz zajęć antystresowych pracownicy poddawani są szczegółowym badaniom medycznym i laboratoryjnym, aby uaktualnić ich stan zdrowia.

Pobyt pracowników w specjalistycznym ośrodku trwa z reguły 2 tygodnie z czego jeden tydzień traktowany jest przez Spółkę jako realizowany w ramach czasu pracy pracownika, a drugi tydzień pracownik pokrywa urlopem wypoczynkowym.

Objęcie pracowników pobytem w specjalistycznych ośrodkach ma na celu redukcję stresu stanowiącego ryzyko zawodowe u tych grup pracowników jak również ma odnieść skutek w postaci poznania oraz nabycia umiejętności zastosowania przez pracowników technik antystresowych stanowiących niezbędny środek profilaktyczny zmniejszający ryzyko zawodowe, co w efekcie może stanowić istotny element zmniejszający występowanie/powstawanie u tej grupy pracowników chorób psychosomatycznych, zmian w układzie krążenia, nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, zawałów serca, zatorów mózgowych, czy też zmęczenia i przemęczenia.

Ponadto, przeprowadzane badania medyczne i laboratoryjne umożliwiają uzyskanie pracownikom kompleksowej wiedzy o ich aktualnym stanie zdrowia i wdrożenie właściwych dla poszczególnych pracowników środków profilaktyki zdrowotnej.

Powyższe działania Spółki mają na celu, oprócz zmniejszenia ryzyka zawodowego u opisanych powyżej grup pracowników, poprawę ich kondycji psychofizycznej, a w konsekwencji podniesienie jakości i wydajności ich pracy oraz zmniejszenie absencji.

Mając na względzie przepis art. 226, 227, 229 par. 6 Kodeksu pracy oraz przepis 39 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa higieny pracy Spółka jako pracodawca pokryje koszt pobytu oraz zajęć i badań medycznych skierowanych przez Spółkę do specjalistycznych ośrodków pracowników. Koszty te zostaną pokryte ze środków obrotowych Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy wydatki ponoszone przez Spółkę na pobyt, uczestnictwo w zajęciach i badania lekarskie pracowników skierowanych przez Spółkę do specjalistycznego ośrodka w celu zmniejszenia ryzyka zawodowego związanego z pracą w warunkach dużego stresu mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki w świetle przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W świetle powyższego przepisu kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, jeżeli:

1. koszty zostały poniesione przez podatnika, a więc zostały pokryte z jego zasobów majątkowych,
2. koszty są definitywne, a więc rzeczywiste, wartość poniesionego wydatku nie została zwrócona,
3. pozostają w związku z prowadzoną działalnością,
4. zostały poniesione w celu osiągnięcia, zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów, albo też mogą mieć wpływ na wysokość uzyskanego przychodu,
5. zostały należycie udokumentowane,
6. nie są ujęte w grupie kosztów, nieuznanych za koszt uzyskania przychodów w myśl art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Za koszty uzyskania przychodów należy więc uznać racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, poniesione w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, mające na celu osiągnięcie, zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów. Kosztami podatkowymi są w szczególności tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Koszty te mogą również obejmować pozostałe wydatki ponoszone na rzecz pracowników, ponoszone w związku z prowadzoną działalnością podatnika. Koszty pracownicze związane są ze stosunkiem pracy łączącym pracownika z pracodawcą (gdyby nie stosunek pracy pracodawca nie ponosiłby wskazanych wydatków).

Ponoszone przez Spółkę koszty skierowania pracowników Spółki na pobyt w specjalistycznym ośrodku stanowią realizację ciążącego na Spółce obowiązku wynikającego z przepisu art. 226 i 227 Kodeksu pracy. W świetle przepisu art. 226 Kodeksu pracy pracodawca:

1. ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;
2. informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami. Zgodnie z kolei z przepisem art. 227 § 1 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą.

Mając powyższe przepisy na względzie jak również fakt, że wydatki na pobyty pracowników mające na celu zmniejszenie ryzyka zawodowego występującego u tych grup pracowników związanego z pracą w warunkach dużego stresu ponoszone są w interesie pracodawcy, zdaniem Spółki, mogą zostać zaliczone do jej kosztów uzyskania przychodów. Wydatki na rzecz pracowników w postaci zakupu pobytów w specjalistycznych ośrodkach ze środków obrotowych Spółki, mają pośredni związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością. Skierowanie pracowników na pobyty w specjalistycznych ośrodkach ma na celu poprawę kondycji psychofizycznej i zdrowia pracowników co w efekcie ma zapewnić ciągłość wykonywanej przez pracowników, a także podnieść jej jakość i wydajność. Zatem ponoszone z tego tytułu wydatki związane są w sposób pośredni z przychodami uzyskiwanymi przez Spółkę i mogą być przez Spółkę zaliczone do jej kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

O możliwości obciążenia podatkowych kosztów uzyskania przychodów wydatkami ponoszonymi przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych decydują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

W tym miejscu należy zauważyć, że ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: w celu osiągnięcia przychodu, jak i zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

• celowość oznacza: przydatność do jakichś potrzeb, świadome zmierzanie do celu, taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu,
• zabezpieczyć oznacza: zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym, uczynienie bezpiecznym, zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie, zapewnienie komuś środków do życia, zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary, natomiast
• zachować oznacza: pozostać w posiadaniu czegoś, dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, uchronić przed zapomnieniem.

Można więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Podsumowując, wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu zaistnieje związek przyczynowy i koszt nie będzie objęty dyspozycją art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Kosztami podatkowymi są m.in. tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie, diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Mogą również obejmować wydatki ponoszone na specjalistyczny program zdrowotny dla pracowników (zajmujących stanowiska kierowników i menadżerów), ponieważ związane są z prowadzoną przez Spółkę działalnością. W każdej sytuacji jednakże trzeba sprawdzić, jaki jest cel poniesionego wydatku.

Jak wynika z opisu sprawy, wydatki na specjalistyczny program zdrowotny dla ww. pracowników zostały poniesione przez Spółkę w celu zmniejszenia ryzyka zawodowego u ww. grup pracowników, poprawę ich kondycji psychofizycznej, a w konsekwencji podniesienie jakości i wydajności ich pracy.

W tym miejscu należy wskazać na art. 226 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502), zgodnie z którym Pracodawca:

1. ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;
2. informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

Zgodnie natomiast z art. 227 § 1 ww. ustawy Pracodawca jest obowiązany stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że wydatki poniesione na specjalistyczny program zdrowotny mający na celu zmniejszenie ryzyka zawodowego występującego u grup pracowników związanych z pracą w warunkach dużego stresu tj. pobyt, uczestnictwo w zajęciach i badania lekarskie, spełniają przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; jednocześnie nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1, zatem stanowią one koszty uzyskania przychodów Spółki.

Reasumując, stwierdzić należy, że wydatki ponoszone przez Spółkę na pobyt, uczestnictwo w zajęciach i badania lekarskie pracowników skierowanych przez Spółkę do specjalistycznego ośrodka w celu zmniejszenia ryzyka zawodowego związanego z pracą w warunkach dużego stresu mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki w świetle przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto informuje się, że w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu