Temat interpretacji
Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na:organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą byli pracownicy Spółki;zakup prezentów przekazywanych na rzecz byłych pracowników Spółk
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 31 lipca 2015 r. (data wpływu 5 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na:
- organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą byli pracownicy Spółki - jest prawidłowe;
- zakup prezentów przekazywanych na rzecz byłych pracowników Spółki - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 5 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na:
- organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą byli pracownicy Spółki,
- zakup prezentów przekazywanych na rzecz byłych pracowników Spółki.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawca jest podmiotem działającym na rynku związanym z organizacją gier liczbowych i loterii pieniężnych oraz ich sprzedaży w wyznaczonych sieciach i punktach sprzedaży na terytorium całej Polski.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca organizuje spotkania robocze, w których uczestniczą pracownicy Spółki, jak również okazjonalnie zapraszani są m.in. zasłużeni byli pracownicy Spółki, którzy przeszli na emeryturę (dalej: Byli pracownicy).
Celem organizacji spotkań roboczych jest, w szczególności, podsumowanie bieżących spraw służbowych Spółki, tj. podsumowanie działań danej komórki / jednostki organizacyjnej funkcjonującej w strukturach Spółki lub wymiana informacji służbowych i biznesowych między pracownikami zatrudnionymi w różnych komórkach / jednostkach organizacyjnych. W przypadku spotkań roboczych, na które zapraszani są Byli pracownicy, Spółka kładzie dodatkowo nacisk na wymianę doświadczenia zawodowego młodszego pokolenia z doświadczeniem Byłych pracowników, w tym w szczególności na przekazaniu wiedzy i doświadczenia zawodowego Byłych pracowników, które jest pomocne w bieżącej działalności Spółki.
Spotkania robocze organizowane są zgodnie z tzw. procedurą organizacji spotkań roboczych w Spółce (dalej: Procedura). Generalną zasadą wskazaną w Procedurze jest organizacja spotkań roboczych w dwóch ośrodkach szkoleniowo-wypoczynkowych należących do Spółki oraz w przeznaczonych na ten cel salach konferencyjnych znajdujących się w siedzibie centrali Spółki lub oddziałach należących do Spółki. W sporadycznych i wyjątkowych sytuacjach, Wnioskodawca organizuje spotkania robocze poza ośrodkami lub siedzibą/ oddziałami Spółki w wynajętych na ten cel obiektach.
W związku z organizacją spotkań roboczych w siedzibie i oddziałach Spółki, Wnioskodawca ponosi w szczególności koszty zakupu artykułów spożywczych (kawa, soki, ciastka itp.), sporadycznie koszty zakupu usług cateringowych. W przypadku natomiast organizacji spotkań roboczych w ośrodkach szkoleniowo-wypoczynkowych należących do Spółki oraz w wynajętych na ten cel obiektach, Wnioskodawca ponosi m.in. koszty przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia, koszty ubezpieczenia, koszty związane z zakupem usług cateringowych oraz / lub koszty wynajmu sali konferencyjnej i sprzętu niezbędnego dla przeprowadzenia spotkania, koszty związane z dodatkowymi atrakcjami, takimi jak zorganizowanie spotkania wieczornego. Co więcej, na spotkaniach roboczych - na dowód uznania oraz wdzięczności za lata przepracowane w Spółce - Byłym pracownikom wręczane są różnego rodzaju prezenty.
Wszystkie powyższe wydatki, w tym zarówno koszty organizacji spotkań roboczych z udziałem Byłych pracowników oraz koszty zakupu prezentów dla Byłych pracowników, finansowane są ze środków obrotowych Spółki.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
- Czy wydatki poniesione przez Spółkę w związku z organizacją spotkań roboczych, w których uczestniczą Byli pracownicy mogą stanowić dla Spółki koszty uzyskania przychodów wświetle Ustawy CIT...
- Czy wydatki poniesione przez Spółkę na zakup różnego rodzaju prezentów przekazywanych na rzecz Byłych pracowników mogą stanowić dla Spółki koszty uzyskania przychodów w świetle Ustawy CIT...
Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno wydatki poniesione na organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą Byli pracownicy, jak również wydatki poniesione na zakup różnego rodzaju prezentów przekazywanych na rzecz Byłych pracowników, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów Spółki w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę, dotycząca uznawalności danych wydatków za koszty uzyskania przychodów, ma charakter ogólny. Z tego względu, zdaniem Wnioskodawcy, każdorazowo poniesiony wydatek powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej (za wyjątkiem, gdy Ustawa CIT wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 Ustawy CIT).
W praktyce stosowania prawa podatkowego ukształtował się pogląd, iż wydatek spełniać musi następujące warunki, by możliwe było uznanie go za koszt uzyskania przychodów:
- wydatek musi zostać faktycznie poniesiony przez podatnika,
- wydatek musi być definitywny (niezwrócony podatnikowi),
- musi istnieć związek pomiędzy wydatkiem, a prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- wydatek musi być poniesiony w celu uzyskania przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów lub wywierać wpływ na wysokość osiąganych przychodów,
- wydatek musi być właściwie udokumentowany,
- wydatek nie może być wymieniony w zamkniętym katalogu wydatków z art. 16 ust. l, które nie są zaliczane do kosztów podatkowych nawet w sytuacji, gdy są związane z działalnością prowadzoną przez podatnika i zostały poniesione w celu uzyskania przychodu.
W ocenie Spółki - przy zachowaniu przesłanek wymienionych powyżej w zakresie dokumentowania i definitywnego poniesienia wydatków - najważniejszym jest zatem zbadanie czy ponoszenie opisanych w stanie faktycznym wydatków następuję w związku z powstaniem przychodu bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodu. Innymi słowy, najważniejszym warunkiem zakwalifikowania wydatków jako kosztów uzyskania przychodów jest ich celowe poniesienie ukierunkowane na osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie ich źródła.
Zgodnie z ugruntowaną linią orzecznictwa, koszty poniesione w celu uzyskania lub zachowania przychodów to takie koszty, które zgodnie z zasadami logiki i racjonalności mogą doprowadzić do celu jakim jest osiągniecie przychodu lub też zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Istotne jest przy tym, aby istniały przesłanki wskazujące, iż osiągnięcie celu jest realne tzn. racjonalnie działający przedsiębiorca mógł w związku z poniesionym wydatkiem spodziewać się z wysokim prawdopodobieństwem efektu w postaci wystąpienia przychodu (jego zwiększenia) lub zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów.
W orzecznictwie ugruntowany jest także pogląd, zgodnie z którym nie ma znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł - obiektywnie oceniając - oczekiwać takiego efektu.
Wymaga również podkreślenia, że dla oceny, czy określone koszty zostały poniesione w celu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, nie powinno mieć znaczenia czy koszty te wiążą się z osiągnięciem przychodów w sposób bezpośredni czy też pośredni. Za koszty uzyskania przychodów uznaje się także takie wydatki, które wprawdzie nie wiążą się z uzyskiwaniem konkretnych (dających się zidentyfikować) przychodów lub z określonego rodzaju działalności (gospodarczej czy statutowej), ale dotyczą ogółu aktywności podatnika jako podmiotu prawa i podmiotu gospodarczego, wpływające lub mogące wpływać na wysokość oraz fakt uzyskiwania przychodów obecnie oraz / lub w przyszłości. Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 25 stycznia 2006 r. (sygn. akt I SA/Wr 1631/04) celowy charakter mają nie tylko te wydatki, które mogą mieć bezpośredni wpływ na uzyskanie przychodu, ale również te wydatki, które pośrednio wpływając na wysokość przychodu związane są np. z samym funkcjonowaniem podatnika.
Odnosząc powyższe uwagi do analizowanego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę, decydujące dla kwalifikacji wydatków ponoszonych przez Spółkę na organizację spotkań roboczych z udziałem Byłych pracowników oraz na zakup prezentów przekazywanych na rzecz Byłych pracowników jest to, czy będą one związane z działalnością gospodarczą Spółki i czy - co do zasady - będą miały na celu uzyskanie przychodów, lub zabezpieczenie ich źródła.
Oceniając analizowane wydatki należy podkreślić, że celem organizacji spotkań roboczych jest w szczególności podsumowanie bieżących spraw służbowych Spółki, tj. podsumowanie działań danej komórki / jednostki organizacyjnej funkcjonującej w strukturach Spółki lub wymiana informacji służbowych i biznesowych między pracownikami. W przypadku spotkam roboczych, na które zapraszani są Byli pracownicy, Spółka kładzie nacisk na wymianę doświadczenia zawodowego młodszego pokolenia z doświadczeniem Byłych pracowników, w tym w szczególności na przekazaniu wiedzy i doświadczenia zawodowego Byłych pracowników, które jest pomocne w bieżącej działalności Spółki. Organizowanie w ramach spotkań roboczych dodatkowych atrakcji takich jak zorganizowanie spotkania (w godzinach wieczornych) jest dodatkowym elementem mającym na celu integrację pracowników Spółki oraz poprawę atmosfery w pracy. Połączenie w ramach spotkań roboczych spraw służbowych z późniejszym - już mniej formalnym - spotkaniem pracowników Spółki oraz Byłych pracowników w trakcie zabawy, niewątpliwie pozwala obecnym pracownikom nie tylko zdobyć dodatkowe doświadczenie zawodowe (które niewątpliwie posiadają Byli pracownicy), ale również integrację wewnętrzną pracowników, dzięki której przełamywany jest między nimi dystans towarzyszący podczas normalnego dnia pracy. Pracownicy spędzając wspólnie czas wolny, poprawiają wzajemne relacje.
Również uczestnictwo w spotkaniach Byłych pracowników oraz wręczanie im przez Spółkę różnego rodzaju prezentów, tj. na dowód uznania oraz wdzięczności za lata przepracowane w Spółce, wpływa motywująco na obecnych pracowników Spółki oraz przekłada się na efektywność ich pracy. Okazany w ten sposób przez Spółkę szacunek dla Byłych pracowników oraz ich docenianie przez Spółkę już po ustaniu stosunku pracy, wzmaga poczucie przynależności pracowników do firmy, identyfikacji z jej nazwą. Przyjemna atmosfera podczas spotkań roboczych połączona ze zdobywaniem doświadczenia zarodowego wpływa na przekonanie pracowników do kontynuowania pracy w danym miejscu i pozwala w sposób bezpieczny i planowany realizować zadania Spółki. Uczestnicy spotkania, widząc zainteresowanie oraz aktywność Spółki w docenianiu byłej kadry chętniej decydują się związać swoją karierę zawodową ze Spółką.
Wydatki na organizację spotkań roboczych z udziałem Byłych pracowników, jak również wręczanie prezentów Byłym pracownikom są zatem celowe i efektywne z punktu widzenia interesów i funkcjonowania działalności Spółki oraz racjonalne gospodarczo. Wydatki te stanowią istotny element polityki kadrowej Spółki, która przekłada się na zwiększenie przychodów Spółki. Wszystkie powyższe elementy wymienione przez Wnioskodawcę, takie jak zdobycie dodatkowego doświadczenia zawodowego przez pracowników Spółki, integracja pracowników, ich motywacja do lepszej pracy w praktyce przekłada się na zwiększenie efektywności pracy i w konsekwencji wpływa na generowanie przychodów Spółki.
W ocenie Wnioskodawcy, wydatki wskazane w stanie faktycznym niniejszego wniosku będą spełniać kryteria uznania ich za koszty uzyskania przychodów w świetle art. 15 ust. l Ustawy CIT, z uwagi na fakt, że niewątpliwie wykazują związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz ponoszone są w celu uzyskania przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Spółka pragnie wskazać, iż powyżej przedstawiona argumentacja znajduje również potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo, w odniesieniu do wydatków na organizację spotkania branżowego z udziałem pracowników i emerytów wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 13 lutego 2013 r.(nr IPTPB3/423-429/12-2/GG) stwierdzając, że (...) wydatki na organizację spotkania o charakterze zamkniętym z okazji święta branżowego, tzw. Dnia Górnika w poszczególnych Zakładach Spółki oraz poza ich siedzibami w części przypadającej na pracowników i emerytów, jeśli nie noszą znamion wystawności, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów zgodnie z przepisem art . 15 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Z uwagi na ich charakter są to koszty pośrednie i stosownie do art . 15 ust. 4d ww. ustawy mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w dacie ich poniesienia.
Podobnie wyraził się Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 listopada 2012 r. (nr: IBPBI/2/423-937/12/MS), który uznał w odniesieniu do wydatków na zorganizowanie jubileuszu w części dotyczącej pracowników i byłych pracowników, że: Wskazane wyżej cele organizowania spotkania jubileuszowego są również adekwatne w odniesieniu do byłych pracowników (emerytów). Pracownicy Spółki widząc bowiem, iż Spółka nie zapomina o byłych pracownikach (emerytach) i dba o utrzymanie z nimi więzi lepiej postrzegają swojego pracodawcę. (...)Reasumując, w przedmiotowej sprawie, poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na zorganizowanie imprezy okolicznościowej dla pracowników Spółki i byłych pracowników Spółki (emerytów) mają znamiona kosztów ogólnych (pracowniczych) i dlatego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Również w interpretacji z dnia 28 lutego 2008 r. (nr IBPB3/423-352/07/MS) ten sam Dyrektor stwierdził, że Uczestnicząc w tego rodzaju spotkaniach pracownicy konsolidują się z firmą. Efektywność pracy wykonywanej przez silny zmotywowany i zharmonizowany zespół przedkłada się w konsekwencji na przychody uzyskiwane przez firmę. Nie bez znaczenia pozostaje również w procesie motywowania pracowników fakt, iż Spółka z należytym szacunkiem traktuje osoby, które świadczyły pracę na rzecz Spółki w minionych latach.(...)W związku z powyższym, wydatki na zorganizowanie imprezy integracyjnej dla obecnych i byłych pracowników Spółki, którzy przeszli na emeryturę mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem ich właściwego udokumentowania.
W ocenie Wnioskodawcy analizowane wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów, również ze względu na fakt, iż nie mieszczą się w dyspozycji art. 16 ust. 1 Ustawy CIT. W szczególności do niniejszej sytuacji nie znajdą zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 28 Ustawy CIT, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
W tym miejscu Spółka chciałby wskazać, że Ustawa CIT nie definiuje pojęcia reprezentacji. Warto również wspomnieć, iż obecnie w bogatym-orzecznictwie organów podatkowych oraz sądów administracyjnych jest prezentowany poglądy że reprezentacją jest takie działanie podatnika, które ma na celu utrzymanie kontaktów oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami, przyjmowanie i utrzymywanie delegacji lub kontrahentów, uczestniczenie w przyjęciach i co do zasady nie powinno być utożsamiane z wystawnością lub okazałością. Za wydatki związane z reprezentacją należy uznać te, które mają na celu kształtowanie własnego wizerunku firmy, powodujące pozytywne postrzeganie przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, co z kolei stanowi zachętę do podejmowania rozmów, czy współpracy. Jak stwierdził również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 27 listopada 2012 r. (nr IPPB5/423-758/12-4/JC): Norma ww. art. 16 ust. 1 pkt 28 nie zawiera żadnych wyjątków, tak odnoszących się do miejsca, w którym obowiązki przedstawicielstwa są realizowane, jak i do wystawności lub braku wystawności. Rozróżnienie wydatków zwianych z reprezentacją na przeciętne, typowe i wystawne, okazałe, nie ma żadnego uzasadnienia normatywnego.
Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze tak przyjęte pojęcie reprezentacji, wydatki związane z organizacją spotkań roboczych z udziałem Byłych pracowników oraz koszty zakupu prezentów przekazywanych Byłym pracownikom nie noszą znamion reprezentacji. O braku charakteru reprezentacji w odniesieniu do opisanych wydatków ponoszonych przez Spółkę świadczy chociażby fakt, iż głównym celem spotkania nie jest bezpośrednie oddziaływanie na zewnątrz w celu kreowania pozytywnego wizerunku Spółki na rynku lecz oddziaływanie do wewnątrz firmy celem dowartościowania pracowników, zwiększenie ich integracji oraz motywacji do pracy.
Spółka chciałaby również wspomnieć, iż przykładowo o braku znamion reprezentacji w odniesieniu do przekazywania prezentów na rzecz byłych pracowników wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 23 września 2011 r. (nr IBPBI/2/423-912/11/AP), który stwierdził, że (...) należy jednakże stwierdzić, iż poniesionych przez Spółkę wydatków na prezenty dla emerytów, sfinansowanych z Jej środków obrotowych nie należy rozpatrywać w zakresie kosztów reprezentacji, które to koszty są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na mocy cytowanego art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ nie są skierowane na zewnątrz, czyli do kontrahentów lub potencjalnych kontrahentów Spółki lecz dotyczą byłych pracowników. Wydatki te stanowią zatem koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Reasumując, w ocenie Spółki, zarówno wydatki poniesione na organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą Byli pracownicy, jak również wydatki poniesione na zakup różnego rodzaju prezentów przekazywanych na rzecz Byłych pracowników mogą stanowić koszty uzyskania przychodów Spółki w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy CIT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na:
- organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą byli pracownicy Spółki - jest prawidłowe;
- zakup prezentów przekazywanych na rzecz byłych pracowników Spółki - jest nieprawidłowe.
Zasady kwalifikowania wydatków jako kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851 z późn. zm.; dalej: updop).
Art. 15 ust. 1 updop stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem przychodu lub zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów. Kosztem uzyskania przychodów będą przy tym zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia.
A zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, jest by wydatek łącznie spełniał następujące przesłanki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy podatkowej. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zabezpieczenie tego przychodu.
W tym miejscu należy podkreślić, że to obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewentualną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 updop.
W myśl art. 9 ust. 1 updop, podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Z tak udokumentowanych wydatków winno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów.
Jak wskazano powyżej, ocena prawna danego wydatku wymaga uwzględnienia unormowań art. 16 ust. 1 updop. Stosownie do regulacji zawartej w art. 16 ust. 1 pkt 28 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji terminu reprezentacja. Próbę zdefiniowania tego pojęcia podejmowały wielokrotnie sądy administracyjne, w tym Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyroku z dnia 17 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11. Sąd ten stwierdził, że celem kosztów reprezentacyjnych jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, działalności etc., wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami (klientami). Dla uznania wydatków za koszty poniesione na reprezentację nie jest koniecznie, by posiadały one takie cechy jak wystawność, wytworność, czy okazałość. Nie są to bowiem wartości wymierne, nie ma możliwości stworzenia jednakowego miernika dla określenia poziomu wystawności, wytworności, okazałości, czy przepychu dla wszystkich podmiotów gospodarczych. Oceniając, czy dane koszty mają charakter reprezentacyjny, należy patrzeć przez pryzmat ich celu. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest wykreowanie takiego obrazu podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny. Wymienienie jako przykładowych kosztów reprezentacyjnych wydatków na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, nie oznacza, że wydatki te zawsze muszą zostać wyłączone z kosztów uzyskania przychodów. Nie są one kosztami jedynie wówczas, gdy mają charakter reprezentacyjny.
Ponadto NSA uznał za zasadne odwołanie się do etymologii terminu reprezentacja. Wyraz reprezentacja pochodzi od łacińskiego repraesentatio oznaczającego wizerunek. Upływ czasu nie zmienił jego znaczenia i formy. Oznacza to, że ,,reprezentacja w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 updop stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenie swojej zasobności, profesjonalizmu. Przy tak zdefiniowanym terminie reprezentacji kwestia wystawności, okazałości czy też ponadprzeciętności nie ma żadnego znaczenia.
Dokonując oceny kwalifikacji wydatków w okolicznościach konkretnej sprawy należy posłużyć się również dynamiczną wykładnią funkcjonalną, spowodowaną zmieniającą się rzeczywistością gospodarczą. To co dawniej mogło zostać uznane za reprezentację do takiej kategorii nie zostanie zaliczone obecnie ze względu na zmieniające się realia prowadzenia działalności gospodarczej, przyjęte w tym zakresie dobre praktyki i obyczaje. Dotyczy to akceptowanych i stosowanych powszechnie zachowań, bez których nie jest możliwe prowadzenie działalności gospodarczej. Każdy wydatek musi być poniesiony w celu uzyskania przychodu lub jego zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W innej sytuacji zbędne stają się rozważania dotyczące dalszej kwalifikacji konkretnego wydatku ze względu na dodatkowe kryteria wprowadzone w art. 16 ust. 1 updop (w tym wypadku wynikające z omawianego pkt 28).
Z powyższym stanowiskiem NSA koreluje treść interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 25 listopada 2013 r., nr DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521, w której wskazano m.in., że: wydatki na zakup żywności, napojów i usług gastronomicznych, wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i art. 23 ust. 1 pkt 23 updof należy uznać te, których wyłącznym bądź dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, czy działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z uczestnikami takich spotkań. () Poniesione wydatki na zakup żywności, napojów i usług gastronomicznych powinny spełniać wymogi przepisów art. 15 ust. 1 updop lub art. 22 ust. 1 updof, czyli być poniesionymi w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca ponosi wydatki na organizację spotkań roboczych, których uczestnikami są zasłużeni emerytowani pracownicy Spółki, tzw. Byli pracownicy. Spotkania te zlokalizowane są w ośrodkach szkoleniowo-wypoczynkowych należących do Spółki, w salach konferencyjnych w siedzibie Spółki lub w wynajętych na ten cel obiektach. W zależności od miejsca spotkania Wnioskodawca ponosi wydatki m.in. na: zakup artykułów spożywczych, catering, zakwaterowanie i wyżywienie, ubezpieczenie, wynajem sali konferencyjnej, dodatkowe atrakcje (np. organizację spotkanie wieczornego). Celem spotkań roboczych jest podsumowanie bieżących spraw Spółki oraz wymiana informacji. Byli pracownicy na takich spotkaniach dzielą się swoja wiedzą i doświadczeniem zawodowym. Ponadto Wnioskodawca obdarowuje byłych pracowników prezentami. Wszystkie powyższe wydatki finansowane są ze środków obrotowych Spółki.
Przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego wydatki nie noszą znamion reprezentacji, gdyż nie mają na celu stworzenia pozytywnego wizerunku Spółki. Nie należą zatem do katalogu wydatków, które zgodnie z art. 16 ust.1 pkt 28 updop nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto koszty organizacji spotkań roboczych pokryte ze środków obrotowych Spółki nie stanowią wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych i które z woli ustawodawcy są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 16 ust. 1 pkt 45 updop.
Stanowisko Wnioskodawcy dotyczące zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na organizację spotkań roboczych jest więc prawidłowe, gdyż koszty te spełniają ogólne przesłanki stawiane przez ustawodawcę w art. 15 ust. 1 updop. Ich celem jest bowiem motywacja obecnych pracowników, wymiana doświadczeń zawodowych oraz okazanie szacunku zasłużonym pracownikom.
Natomiast koszty poniesione na zakup prezentów dla Byłych pracowników nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wydatki te nie stanowią również kosztów reprezentacji, jednak zdaniem Organu nie mają w ogóle na celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów, ani nie mogą mieć wpływu na wielkość osiągniętych przychodów. Wydatki te nie spełniają zatem przesłanki koniecznej, normatywnie wymaganego celu, w jakim są ponoszone.
Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu. Wnioskodawca nie wykazał jasnego powiązania między wydatkami poczynionymi na zakup prezentów dla Byłych pracowników a celem jaki mają realizować. Nie wskazał w jaki sposób prezenty te mają się przyczyniać do osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.
Wnioskodawca powołał się jedynie na Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji z dnia 23 września 2011 r. (Nr IBPBI/2/423-912/11/AP) uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe w odniesieniu do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prezentów podarowanych emerytom w związku z przejściem na emeryturę. Organ uważa za nieprawidłowe powołanie się na interpretację, która dotyczy innego zdarzenia przyszłego, którego nie da się potraktować w sposób analogiczny. Powołana interpretacja dotyczy jednorazowego zwyczajowo przyjętego obdarowania pracownika w związku z przejściem na emeryturę. Obdarowywanie Byłych pracowników podczas spotkań roboczych nie jest tradycją i nie ma powodów by uznać je za racjonalne gospodarczo.
Uczestnictwo w spotkaniach roboczych ma na celu międzypokoleniową wymianę doświadczeń, prezenty wręczane byłym pracownikom w żaden sposób tego celu nie wyrażają. Należy zaznaczyć, że prezenty te wg opisanego stanu faktycznego nie noszą również znamion reklamy, nie mogą zostać zatem zaliczone do kosztów marketingowych.
Należy zatem uznać, że wydatki poczynione przez Wnioskodawcę na organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą byli pracownicy Spółki stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 updop. Nie stanowią natomiast kosztów uzyskania przychodów wydatki na zakup prezentów dla byłych pracowników Spółki, ponieważ nie spełniają przesłanki wymaganego celu, w jakim są ponoszone, niezbędnej do uznania za koszty uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 updop, tzn. nie są poniesione w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.
W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na:
- organizację spotkań roboczych, w których uczestniczą byli pracownicy Spółki - jest prawidłowe;
- zakup prezentów przekazywanych na rzecz byłych pracowników Spółki - jest nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN (PDF)
Treść w pliku PDF 540 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie