Temat interpretacji

Na podstawie art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137 poz. 926 z późn. zm.), w odpowiedzi na pisemne zapytanie podatnika w sprawie stosowania przepisów prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego wyjaśnia:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 1998r. Bank przejął inny Bank (Bank X) wraz ze wszystkimi należnościami i zobowiązaniami. Należności przejętego Banku stanowiły między innymi 3 lokaty terminowe z 1994r. w Banku Y. W dniu 11 stycznia 1995r. Sąd Wojewódzki Wydział Gospodarczy ogłosił upadłość Banku Y, w którym znajdowały się lokaty.

W ocenie Banku przejmującego przedmiotowe lokaty należy potraktować jako stratę w środkach obrotowych i zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albowiem między wydatkiem na założenie lokaty a osiągnięciem przychodu zachodzi związek przyczynowy tego typu, że odsetki od tej lokaty miałyby wpływ na zwiększenie przychodu Banku podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Lokata terminowa, jakkolwiek podjęta z zamiarem pomnożenia majątku, obarczona jest również ryzykiem gospodarczym i może, zamiast oczekiwanego dochodu, przynieść stratę, której zaistnienie jest pochodną zdarzeń niezależnych od woli Banku - np. upadłość banku przyjmującego lokatę.

W związku z powyższym podatnik (Bank przejmujący Bank X) uważa, że w momencie zakończenia upadłości Banku Y (przyjmującego lokaty) zasadnym będzie uznać, iż Bank przejmujący Bank X poniósł rzeczywistą stratę w środkach obrotowych, którą można zakwalifikować jako koszt uzyskania przychodów.

Analizując stan faktyczny sprawy przedstawiony w powyższym piśmie, należy stwierdzić, iż w momencie przejęcia przez Bank innego Banku, znana mu była sytuacja prawna Banku, w którym znajdowały się lokaty oraz stan założonych w nim lokat. Lokaty te zostały dokonane przez Bank przejmowany z jego własnych środków finansowych. Bank przejmujący nie wydatkował więc bezpośrednio swoich środków obrotowych na inwestycje w lokaty terminowe.

Bank, zwracając się o udzielenie odpowiedzi w trybie art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa, oparł swoje stanowisko na art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zgodnie z literalnym brzmieniem powyższego przepisu, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1.

Sądy administracyjne w szeregu wyrokach wysnuwają tezę, że zwrot ustawowy "koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu" oznacza, iż podatnik ma możliwość odliczenia wszelkich kosztów pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Jak wynika z powyższego stanu faktycznego, wydatkowane środki nie wiązały się bezpośrednio z prowadzoną działalnością przez Bank przejmujący Bank X. W chwili przejęcia przez podatnika Banku X środków pieniężnych, które zostały utracone w wyniku upadłości innego banku, nie należy traktować jako straty w środkach obrotowych Banku przejmującego, lecz jako nieściągalne wierzytelności.

Do wierzytelności tych będzie miał zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit.a w/w ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Zatem z uwagi na to, że wierzytelności z tytułu przejętych należności z lokat, nie stanowiły dla Banku przychodu, w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy, nie mogą być uznane za koszy podatkowe.

Reasumując, nie można podzielić stanowiska Banku, że w tym konkretnym przypadku strata w środkach obrotowych, poniesiona przez Bank przejmowany, może stanowić koszt uzyskania przychodu Banku przejmującego.