Temat interpretacji

uznanie za koszt podatkowy odszkodowania dla zwolnionego pracownika, które zostało uzyskane na podstawie ugody zawartej przed sądem

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. Nr 125, poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną wydaną w dniu 28 kwietnia 2008 r. nr ITPB3/423-57/08/DK przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, uznającą za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania za koszt podatkowy odszkodowania dla zwolnionego pracownika, które zostało uzyskane na podstawie ugody zawartej przed sądem stwierdzając, iż interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej oraz stanowisko przedstawione we wniosku są nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

Wniosek z dnia 28 stycznia 2008 r. o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego odnośnie podatku dochodowego od osób prawnych dotyczył uznania za koszt podatkowy odszkodowania dla pracownika z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę, uzyskanego na podstawie ugody zawartej przed sądem.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że pracownik zarządzanego przez Spółkę zakładu utylizacji odpadów komunalnych został zwolniony z dniem 31 grudnia 2007 roku na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 ustawy Kodeks pracy, z powodu nieprawidłowości w zarządzaniu zakładem utylizacji odpadów komunalnych i nieprzestrzegania obowiązujących w Spółce procedur. Pracownik wystąpił do sądu pracy z pozwem, kwestionując zasadność dokonanego wypowiedzenia umowy o pracę. Na mocy ugody sądowej zawartej przed sądem rejonowym, Spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz pracownika kwoty 15.500 złotych brutto jako odszkodowania z tytułu uznania wypowiedzenia za bezskuteczne (art. 45 § 1 ustawy Kodeks pracy) w terminie do dnia 14 grudnia 2007 roku oraz do zmiany sposobu rozwiązania umowy o pracę na rozwiązanie przedmiotowej umowy za porozumieniem stron z dniem 31 grudnia 2007 roku. We wskazanym terminie odszkodowanie zostało wypłacone.

Zdaniem Spółki, powyższe odszkodowanie może zostać zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Uzasadniając własne stanowisko w sprawie, Spółka podniosła, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, tj. z późn. zm.; dalej: updop). W zawartym w art. 16 ust. 1 updop katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskana przychodów nie wymieniono odszkodowań wypłacanych pracownikom z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę. Wymienione w tym katalogu w art. 16 ust. 1 pkt 16 updop wydatki nieuznawane za koszty uzyskania przychodów, a leżące w sferze prawa pracy i mające charakter odszkodowawczy, dotyczą jedynie jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy lub chorób zawodowych, nie zaś prawnej wadliwości rozwiązania umowy o pracę. W związku z powyższym, w ocenie Spółki, odszkodowanie wypłacone pracownikowi przez Spółkę można zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

W uzasadnieniu Spółka powołuje się również na pismo Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów z dnia 26 listopada 2004 r., nr US33/NG/423/232/AM/04, w którym stwierdzono, że: (...) ustawodawca wykluczył z kosztów uzyskania przychodów niektóre wydatki, które zostały wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Koszty dotyczące odszkodowań wypłaconych na mocy wyroku sądu pracownikom za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów zapisami art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jako nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów. Wobec tego wypłata odszkodowań dla pracowników jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą i może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Inaczej należy potraktować zasądzone (...) koszty procesowe. Koszty te, z uwagi na to, że nie służą osiągnięciu przychodów, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów (...). Spółka stwierdza następnie, że pomimo iż powyższa interpretacja dotyczy odszkodowań wypłacanych na podstawie wyroku sądowego, brak jest jakichkolwiek podstaw formalnych oraz prawnych do kwestionowania przyjęcia podobnego stanowiska w przypadku odszkodowań wypłacanych na podstawie ugody sądowej.

Zdaniem Spółki wypłacone pracownikowi odszkodowanie stanowi swoisty ekwiwalent zastępujący wynagrodzenie, jakie otrzymywałby, gdyby umowę rozwiązano bez naruszenia stosownych przepisów, a zatem zastępuje ono niejako koszt tego wynagrodzenia. W związku z powyższym, w ocenie Spółki zaliczenie wypłaconego odszkodowania do kosztów uzyskania przychodów w świetle updop ma swoje racjonalne uzasadnienie.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; Dz.U. Nr 112, poz. 770), wydał w dniu 28 kwietnia 2008 r. interpretację indywidualną (Nr ITPB3/423-57/08/DK), w której stanowisko Spółki uznał za prawidłowe.

W uzasadnieniu Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, iż zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu źródła przychodów.

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w art. 16 ust. 1 updop prawodawca zawarł zamknięty katalog wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Odszkodowania dla byłych pracowników z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę oraz odsetki za zwłokę od tych należności nie zostały ujęte w treści wskazanego przepisu.

Zatem, według opinii Dyrektora Izby Skarbowej, wydatek, o którym mowa we wniosku, jako świadczenie pozostające w ścisłym związku ze stosunkiem pracy jaki łączył Spółkę z osobą, na rzecz której świadczenia dokonano, wyczerpuje znamiona art. 15 ust. 1 updop., w związku z czym może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów Spółki.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważa, co następuje.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów, stanowiska Spółki oraz stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 stycznia 2008 r. (Nr ITPB3/423-57/08/DIC) nie można uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do przedstawionego problemu, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Odszkodowanie wypłacone przez Spółkę na mocy ugody sądowej z tytułu uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, mimo że nie zostało wymienione w katalogu wyjątków w art. 16 ust. 1 updop, zdaniem Ministra Finansów, nie może zostać zakwalifikowane jako koszt podatkowy, ponieważ nie spełnia wymagań z art. 15 ust. 1 updop, tj. odszkodowanie takie nie zostało wypłacone w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Brak spełnienia kryterium celu poniesionego wydatku, a także niemożność wskazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wypłaconym odszkodowaniem a osiągniętymi przychodami czy też możliwością osiągnięcia przychodów w przyszłości, przesądza o tym, że argumenty Spółki i Izby Skarbowej nie mogą zostać uznane za prawidłowe.

W ocenie Ministra Finansów, nieuprawniony jest również pogląd Spółki, że wypłacone pracownikowi odszkodowanie stanowi swoisty ekwiwalent zastępujący wynagrodzenie, jakie otrzymywałby, gdyby umowę rozwiązano bez naruszenia stosownych przepisów. Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla, że kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów (wyrok NSA z dnia 13 marca 1998 r., SA/Lu 230/230, LEX 33832). Odszkodowanie uzyskane przez pracownika na skutek niezgodnego z prawem działania pracodawcy, mimo iż może zostać uznane za związane z działalnością gospodarczą, nie ma z pewnością na celu uzyskania przychodu lub zabezpieczenia albo zachowania źródła przychodu. Celem wypłaty odszkodowania jest zwolnienie z ciążącego zobowiązania i wynagrodzenie szkody pracownika. Brak jest zatem podstaw do uznania odszkodowania wypłaconego pracownikowi za swoisty ekwiwalent zastępujący wynagrodzenie, które otrzymywane jest przez pracowników w zamian za świadczenie pracy.

W związku z powyższym postanowiono jak w osnowie.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienionej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz.U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Minister Finansów