Temat interpretacji

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nieodpłatne wykonywanie czynności kontrolnych przez Udziałowca pośredniego nie powoduje powstania po stronie Spółki przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych z tytułu nieodpłatnego świadczenia?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2012 r. (data wpływu do tut. BKIP 24 lipca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy nieodpłatne wykonywanie czynności kontrolnych przez Udziałowca pośredniego nie powoduje powstania po stronie Spółki przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych z tytułu nieodpłatnego świadczenia jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lipca 2012 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy nieodpłatne wykonywanie czynności kontrolnych przez Udziałowca pośredniego nie powoduje powstania po stronie Spółki przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji i sprzedaży produktów spożywczych.

Jedynym udziałowcem Spółki jest X z siedzibą w Danii (dalej: X bądź Udziałowiec), zaś jedynym udziałowcem X jest Y z siedzibą w Niemczech. Y jest więc pośrednim udziałowcem Spółki, potocznie zwanym spółką babką (dalej: Y bądź Udziałowiec pośredni).

W celu zapewnienia prawidłowego i efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstwa, czynności Spółki podlegają koordynacji ze strony Udziałowca pośredniego.

W związku z tym Udziałowiec pośredni wykonuje m.in. następujące czynności:

1. nadzór nad działem handlowym i księgowym Spółki;
2. weryfikacja zasadności wydatków ponoszonych przez Spółkę;
3. uczestnictwo w spotkaniach związanych z przeprowadzanymi przez Spółkę inwestycjami;
4. wdrażanie standardów jakości;
5. nadzór nad działem logistyki;
6. nadzór nad działem produkcyjnym, w szczególności kontrola poprawności procesu produkcyjnego, etc.

Powyższe czynności wykonywane są przez przedstawicieli Udziałowca pośredniego (członkowie zarządu) i podejmowane są - obok zapewnienia prawidłowego i efektywnego funkcjonowania Spółki - również dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony własnych interesów gospodarczych Udziałowca pośredniego. Kontrola sprawowana przez Udziałowca pośredniego stanowi bowiem (pośrednio) gwarancję ochrony jego własnych interesów związanych z działalnością prowadzoną przez Spółkę (Udziałowiec pośredni jest uprawniony do 100% udziału w zysku X, który z kolei jest uprawniony do 100% udziału w zysku Spółki w postaci dywidendy). Z kolei wysokość dywidendy, jaką może otrzymać Udziałowiec pośredni, uzależniona jest m.in. od realizacji celów biznesowych i gospodarczych Spółki, a to z kolei jest możliwe właśnie dzięki rzetelnemu nadzorowi i koordynacji działań podejmowanych przez Spółkę. Wskazać należy, że opisane powyżej czynności Udziałowiec wykonuje bez wynagrodzenia. W konsekwencji, Udziałowiec pośredni nie wystawia, a Spółka nie otrzymuje z tego tytułu faktur. Spółka nie rozpoznaje z tego tytułu przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w postaci nieodpłatnego świadczenia.

W ramach umożliwienia Udziałowcowi pośredniemu wykonywania ww. czynności, Spółka jest odpowiedzialna za organizację pobytu członków zarządu Udziałowca pośredniego w Polsce.

W związku z tym Spółka realizuje zadania związane z zakwaterowaniem i wyżywieniem członków zarządu Udziałowca pośredniego oraz zapewnia sprawne zarządzanie logistyczne w czasie ich pobytu (m.in. zapewnia transport członków zarządu Udziałowca pośredniego z hotelu do siedziby Spółki) ponosząc z tego tytułu wydatki. Wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z pobytem członków zarządu Udziałowca pośredniego związane są wyłącznie i bezpośrednio z ww. czynnościami wykonywanymi na rzecz Spółki. Spółka nie refakturuje na Udziałowca pośredniego ponoszonych wydatków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nieodpłatne wykonywanie czynności kontrolnych przez Udziałowca pośredniego nie powoduje powstania po stronie Spółki przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych z tytułu nieodpłatnego świadczenia...

Zdaniem Spółki, wykonywanie czynności kontrolnych przez Udziałowca pośredniego nie będzie skutkować powstaniem po stronie Spółki przychodu do opodatkowania z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r., nr 74, poz. 397 ze zm.; dalej: ustawa o PDOP).

Wskazać należy, ze zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOP, do przychodów zalicza się m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie świadczeń rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Niemniej jednak, ustawodawca nie umieścił bezpośrednio w ustawie o PDOP, definicji nieodpłatnego świadczenia. Ustawowe wyjaśnienie pojęcia nieodpłatnego świadczenia ogranicza się jedynie do wskazania sposobu i kryteriów ustalania ich wartości na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOP. Tym samym, przy interpretacji tego pojęcia uzasadnione jest odwołanie się do jego znaczenia wynikającego z doktryny prawa podatkowego oraz orzecznictwa.

W doktrynie prawa podatkowego powszechnie przyjmuje się, że z nieodpłatnym otrzymaniem rzeczy, praw lub innych świadczeń mamy do czynienia, gdy podmiot otrzymujący te rzeczy, prawa lub inne świadczenia nie ma - w zamian za ich otrzymanie - obowiązku wykonania jakiegokolwiek świadczenia. W związku z tym, do nieodpłatnego świadczenia dochodzi wyłącznie w przypadku, gdy otrzymujący jakąś rzecz, prawo czy też świadczenie nie wykonuje w zamian żadnego świadczenia ze swojej strony nie wykonuje żadnej usługi, nie wydaje rzeczy lub praw, nie dokonuje jakiejkolwiek płatności (tak m.in. Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz 2010, Wojciech Dmoch, wyd. C.H. Beck, str. 185).

Pogląd ten aprobują również sądy administracyjne. Tytułem przykładu wskazać można chociażby jeden z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA), zgodnie z którym przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy (wyrok z dnia 29 października 1999 r., sygn. akt I SA/Gd 1290/98). Warto również zwrócić uwagę na fakt że kwestia ta była przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego (dalej: SN). W wyroku z dnia 2 kwietnia 2003 r., sygn. akt III RN 49/02 SN uznał, że w zakres pojęcia nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOP, wchodzą wszystkie zdarzenia prawne wywołujące określone następstwo - przychód (przysporzenie majątku) podatnika będącego osobą prawną, uzyskany nieodpłatnie, to znaczy bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego. A zatem, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do sytuacji, w wyniku której jeden (i tylko jeden) podmiot uzyskuje przysporzenie kosztem drugiej strony. Natomiast w przypadku, gdy występuje świadczenie wzajemne od drugiego podmiotu, nie można mówić o nieodpłatnym świadczeniu powodującym powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Przenosząc powyższe na grunt opisanej w niniejszym wniosku sytuacji, zauważyć należy, iż zarówno Spółka jak i Udziałowiec pośredni nie uzyskują przysporzenia majątkowego po stronie aktywów - Spółka otrzymuje świadczenia w postaci czynności kontrolnych dokonywanych przez Udziałowca pośredniego, które mają wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, Udziałowiec pośredni zaś ma prawo pośredniego udziału w zysku Spółki w postaci dywidendy (za pośrednictwem Udziałowca). Oczywistym jest przy tym, że czym lepiej i sprawniej funkcjonuje Spółka, tym większe szanse na wyższe wpływy z zysku ma Udziałowiec pośredni (dywidenda wypłacana za pośrednictwem Udziałowca).

Zauważyć należy, iż pogląd zaprezentowany przez Spółkę znajduje potwierdzenie m.in. w orzecznictwie sądów administracyjnych i pomimo, iż dotyczy ono głównie czynności wykonywanych pomiędzy udziałowcem bezpośrednim a spółką, to jednak argumentacja w nich stosowana ma analogiczne zastosowanie w przypadku czynności świadczonych przez udziałowca pośredniego. Tytułem przykładu należy wskazać wyrok NSA z dnia 10 maja 2006 r., sygn. akt II FSK 313/06, w którym co prawda Sąd odniósł się do czynności zarządczych, niemniej nie budzi wątpliwości, że tezy z wyroku mogą mieć zastosowanie również w przypadku czynności kontrolnych. W wyroku tym Sąd podniósł, iż czynności zarządcze nie mogą być uznane za nieodpłatne świadczenie w sytuacji, gdy członek zarządu spółki jest jednocześnie jej wspólnikiem. Wspólnikowi posiadającemu udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością przysługują bowiem z tego tytułu określone prawa majątkowe (np. prawo do dywidendy, możliwość osiągnięcia przychodu z odpłatnego zbycia udziałów w spółce lub z umorzenia udziałów, prawo do części majątku spółki, który pozostanie po zaspokojeniu wierzycieli w razie likwidacji spółki). Oznacza to, iż zarządzanie spółką, nawet jeżeli następuje bez wynagrodzenia, może przynieść wspólnikowi wymierne korzyści ekonomiczne. Wspólnik jest zainteresowany osiąganiem zysku przez spółkę i zwiększaniem wartości jej majątku, gdyż prawo do udziału w zyskach spółki stanowi u niego źródło przychodów. W takim przypadku wystąpi zatem świadczenie drugiej strony, wykluczające tym samym nieodpłatność świadczenia pracy z tytułu członka zarządu.

Podobny pogląd znalazł również odzwierciedlenie w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 4 kwietnia 2002 r. nr PB4/AK-031-23/02. Odnosząc się do opodatkowania świadczeń wspólników na rzecz spółki kapitałowej, Minister Finansów uznał, iż: w przypadku tego rodzaju świadczeń wspólników na rzecz spółki nie można uznać, że spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie, nawet jeżeli nie zostało określone z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie wspólników. W takim bowiem przypadku wynagrodzeniem wspólnika jest prawo do udziału w zysku tej osoby prawnej. A zatem, jak wynika z orzecznictwa sądów jak również stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe, fakt, że czynności (np. zarządcze, kontrolne) są wykonywane na rzecz spółki właśnie przez jej wspólnika pozwala na uznanie, że nie stanowią one nieodpłatnego świadczenia powodującego powstanie po stronie spółki przychodu do opodatkowania. Stanowisko takie należy uznać za właściwe również w niniejszej sprawie, bowiem te same reguły powinny obowiązywać również wobec Udziałowca pośredniego, który również czerpie zyski w formie dywidendy (wypłacanej pośrednio przez Udziałowca).

Powyższe rozważania znajdują potwierdzenie również w szeregu interpretacji indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe.

Stanowisko takie zaprezentował Minister Finansów m.in. w pismach:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 3 lutego 2011 r., sygn. ITPB3/423-618/10/AM;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 10 lutego 2010 r., sygn. ILPB3/423-1061/09-2/KS;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 16 marca 2010 r., sygn. IBPBI/2/423-1594/09/JS;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 15 grudnia 2009 r., sygn. ILPB3/423-836/09-2/AO;
• oraz w piśmie Pomorskiego Urzędu Skarbowego w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 23 marca 2005 r. sygn. DP/P1/423-0015/05/AP.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości przedstawionego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi j.t. Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach