Temat interpretacji

Czy w świetle art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 1 pkt 61 w związku z art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetki płacone przez Spółkę w związku z uczestnictwem w cash poolingu, jako wypłacane z tytułu innego niż pożyczka w rozumieniu art. 16 ust. 7b ww. ustawy, nie podlegają ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji i - w konsekwencji - będą podlegały w pełnej wysokości zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych? (Dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2012 r. (data wpływu 13 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania ograniczeń w zaliczeniu odsetek do kosztów uzyskania przychodów wynikających z przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji w związku z przystąpieniem do systemu wspólnego zarzadzania płynnością finansową cash pooling  jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako Spółka) przystąpiła do systemu wspólnego zarządzania płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej. Spółka będzie Stroną porozumienia (umowy) w ramach swej grupy kapitałowej, którego celem jest zapewnienie optymalnej płynności finansowej wszystkich podmiotów uczestniczących (w tym Spółki), jak również zmniejszenie ich kosztów finansowania zewnętrznego (np. w postaci kosztów kredytowania w bankach).

Mechanizm prawny ww. systemu (tzw. cash poolingu), którego techniczną realizację zapewni Bank z siedzibą na terenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej, ale poza granicami Polski, będzie docelowo składał się z następujących elementów:

• Bank otworzy rachunek bankowy (dalej jako Rachunek Główny) pełniący rolę rachunku podstawowego, wobec którego wszystkie salda podmiotów uczestniczących (dalej jako Uczestnicy) zarejestrowane na rachunkach uczestników (dalej jako Rachunki Uczestniczące) wchodzących w skład wspólnego systemu zarządzania płynnością finansową będą zerowane na koniec każdego dnia roboczego. Rachunek Główny zostanie otwarty dla podmiotu N Holding z siedzibą w D wchodzącego w skład grupy kapitałowej (dalej jako Posiadacz Rachunku Głównego), do której należy Spółka. Funkcją Posiadacza Rachunku Głównego będzie zarządzanie płynnością finansową grupy kapitałowej.
• Aktualnie Spółka funkcjonuje w systemie w formule przejściowej, tj. okresowo (ale nie codziennie) nadwyżki bądź niedobory środków finansowych są przez Spółkę zgłaszane i przelewane/pobierane z systemu cash poolingu. Wysokość przepływających kwot uzależniona jest od bieżącego i przewidywanego poziomu zobowiązań oraz należności pieniężnych.
• Inne podmioty w ramach grupy kapitałowej (w tym Spółka) są uczestnikami cash poolingu.
• N jest ostatecznym właścicielem Spółki, tzn. pośrednio posiada 100% praw głosu w Spółce i sprawuje nad nią kontrolę. Posiadacz Rachunku Głównego nie jest bezpośrednim udziałowcem Spółki, ani nie posiada ze Spółką wspólnych udziałów, jak również Spółka nie posiada udziałów w . Posiadacz Rachunku Głównego nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce.
• W ramach ostatecznej wersji systemu cash poolingu będą prowadzone przez Bank: Rachunek Główny dla Posiadacza Rachunku Głównego oraz Rachunki Uczestniczące dla wszystkich uczestników, w tym Spółki i ewentualnie Posiadacza Rachunku Głównego. Rachunki Uczestniczące będą rachunkami bankowymi prowadzonymi w imieniu i na rzecz Uczestników. Dla potrzeb cash poolingu saldo księgowe oznacza saldo na Rachunku Uczestniczącym zawierające wszystkie transakcje (pomniejszone o transakcje w trakcie procesowania) zaksięgowane na Rachunku Uczestniczącym.
• Saldo na Rachunku Uczestniczącym wykorzystywane do obliczania odsetek to tzw. Saldo Podlegające Oprocentowaniu. Data Waluty oznacza dzień, począwszy od którego transakcja na Rachunku Uczestniczącym będzie (lub przestanie być) uwzględniana przy wyliczaniu Salda Podlegającego Oprocentowaniu Rachunku Uczestniczącego. Saldo według Daty Waluty oznacza w określonym dniu sumę wszystkich transakcji z identycznymi Datami Waluty zaksięgowanych na Rachunku Uczestniczącym w danym dniu.
• Obejmując w pełnym wymiarze Uczestnika systemem cash poolingu, Posiadacz Rachunku Głównego upoważni Banki i zleci Bankowi m.in.:
  • transfer środków z Rachunku Głównego na Rachunki Uczestniczące, w wyniku czego ujemne Saldo Księgowe, Saldo Podlegające Oprocentowaniu i Saldo według Daty Waluty na Rachunkach Uczestniczących na koniec każdego Dnia Roboczego osiągnie zero; oraz
  • transfer środków z Rachunków Uczestniczących należących do Posiadacza Rachunku Głównego na Rachunek Główny;
  • transfer środków z Rachunku Uczestniczącego na Rachunek Główny; w rezultacie dodatnie Saldo Księgowe, Saldo według Daty Waluty oraz Saldo Podlegające Oprocentowaniu na Rachunkach Uczestniczących na koniec każdego Dnia Roboczego osiągnie zero.
• Rachunki bankowe prowadzone przez Bank z siedzibą w Polsce w imieniu i na rzecz Uczestników (dalej jako Rachunki Własne), w tym Spółki, są związane z powyżej opisanymi Rachunkami Uczestniczącymi w ten sposób, że salda znajdujące się na Rachunkach Własnych (zarówno dodatnie jak i ujemne) w całości lub w części są przenoszone na Rachunki Uczestniczące (tj. salda ujemne będą pokrywane w drodze transferu z Rachunku Uczestniczącego). Oznaczać to będzie przepływ środków pieniężnych z Rachunków Własnych na Rachunki Uczestniczące - lub odwrotnie, dla celów konsolidacji na Rachunku Głównym.
• Rachunki Uczestniczące (w tym Rachunek Uczestniczący przypisany Spółce) zostaną w przyszłości poddane mechanizmowi zerowania w stosunku do Rachunku Głównego, w ramach którego wszystkie salda (dodatnie bądź ujemne) na Rachunkach Uczestniczących będą automatycznie na koniec dnia roboczego zerowane wobec Rachunku Głównego poprzez transfer środków. Każda z tak przetransferowanych kwot będzie miała taką Datę Waluty, jak Saldo według Daty Waluty, którego dotyczy. Saldo dodatnie Rachunku Uczestniczącego reprezentuje należność Uczestnika od Banku, saldo ujemne Rachunku Uczestniczącego reprezentuje zobowiązanie Uczestnika w stosunku do Banku. Po wykonaniu transakcji zerowania rachunków, saldo dodatnie przeniesione na Rachunek Główny z Rachunku Uczestniczącego reprezentuje należność tego Uczestnika od Posiadacza Rachunku Głównego, a saldo ujemne uzupełnione do zera w drodze transferu środków z Rachunku Głównego na Rachunek Uczestniczący reprezentuje należność Posiadacza Rachunku Głównego od Uczestnika. Od tak skonsolidowanego na Rachunku Głównym salda Bank będzie obliczał oprocentowanie na rzecz Posiadacza Rachunku Głównego (dodatnie lub ujemne w zależności od stanu tego skumulowanego skonsolidowanego salda). W chwili bieżącej system nie zeruje automatycznie w przypadku Spółki Rachunku Uczestniczącego, ale oprocentowanie naliczane jest na analogicznych zasadach.
• Dodatkowym elementem ww. struktury jest tzw. Bank Wewnętrzny grupy Spółki prowadzony przez Posiadacza Rachunku Głównego. Każdy uczestnik, w tym Spółka, prowadzi wewnętrzne rachunki bankowe w Banku Wewnętrznym. Takie założenie w połączeniu z zerującymi się saldami na Rachunkach Uczestniczących powoduje, że na koniec każdego dnia roboczego (lub tak jak obecnie - okresowo) fundusze z Rachunków Uczestniczących przenoszone są do Banku Wewnętrznego i vice versa. Na rachunkach w Banku Wewnętrznym naliczane są odsetki od zgromadzonych środków według stawek rynkowych. Odsetki nalicza się zgodnie z formułą faktyczna ilość dni/360 i wypłaca się je ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca uznając lub obciążając odpowiednie konto w Banku Wewnętrznym.
• Warunki handlowe (w szczególności stopy procentowe oraz wynagrodzenie Posiadacza Rachunku Głównego) dotyczące konsolidacji funduszy z Rachunków Uczestniczących na Rachunku Głównym odpowiadają warunkom rynkowym i zostaną potwierdzone na podstawie porozumienia (umowy) zawartego pomiędzy Uczestnikami cash poolingu a Posiadaczem Rachunku Głównego.
• Bank zrealizuje transfery i konsolidację sald zgodnie z powyższą metodologią na podstawie zawieranej z Posiadaczem Rachunku Głównego umowy (dalej jako Umowa zero-balancing). Uczestnicy przystępują do cash poolingu na postawie zawieranej z Bankiem stosownej umowy uczestnictwa (dalej jako Umowa Uczestnictwa) odnoszącej się do ww. Umowy zero balancing.Działalność Banku ogranicza do dostarczenia platformy (rozwiązania technicznego) do operacji w ramach zarządzania płynnością finansową oraz wykonywania czynności technicznych (prowadzenie Rachunku Głównego, Rachunków Uczestniczących, dokonywanie transferów i konsolidacji sald etc.).

Powyższe czynności będą w przyszłości przeprowadzane automatycznie, tj. bez konieczności składania dodatkowych dyspozycji przez Posiadacza Rachunku Głównego lub innych Uczestników.

Jednocześnie, Spółka oświadcza, że:

• w chwili obecnej wszystkie spółki uczestniczące w systemie cash pooling, do którego Spółka przystąpiła, są podmiotami powiązanymi ze Spółką w rozumieniu przepisów ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

• w chwili obecnej, w grupie spółek uczestniczących w systemie cash poolingu, do którego przystąpiła Spółka, znajdują się zarówno (i) spółki podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak również (ii) spółki podlegające ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w świetle art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z perspektywy Spółki, tj. nabywcy usługi zarządzania wspólną płynnością finansową (umowa cash poolingu), wykonywane przez Spółkę czynności w ramach umowy cash poolingu oraz umowy wewnętrznej, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług... (Dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego).

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi odpowiedź na pytanie nr 5 w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Wniosek Spółki w zakresie pozostałych pytań zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 5, odsetki płacone przez Spółkę w związku z uczestnictwem w cash poolingu nie podlegają ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji. W konsekwencji, odsetki te podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.).

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

1. odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych),
2. odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Wnioskodawca wskazuje, iż przez pożyczki, o których mowa powyżej rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę (art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Zdaniem Wnioskodawcy, transfery środków pieniężnych, które są dokonywane pomiędzy rachunkami uczestników a Rachunkiem Głównym, wykonywanymi w ramach cash poolingu, nie spełniają definicji pożyczki określonej w art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wnioskodawca wskazuje, iż stanowisko to wynika między innymi z następujących przesłanek:

1. nie są skonkretyzowane elementy przedmiotowe (essentialia negotii) pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tzn. nie dochodzi do zobowiązania się do przeniesienia własności określonej ilości pieniądza oraz zwrotu takiej samej ilości pieniądza, poszczególne transfery środków będą bowiem wykonywane automatycznie, w wysokości ustalonego na moment każdorazowego dokonywania konsolidacji salda rachunku technicznego (ujemnego lub dodatniego),
2. nie jest skonkretyzowana druga strona umowy, a tym samym nie dochodzi do zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Wynika to z faktu, iż w ramach struktury nie ma możliwości powiązania środków pieniężnych przeznaczonych na pokrycie danego, przejściowego niedoboru (salda ujemnego) na rachunku technicznym Spółki ze środkami pochodzącymi od jednego, konkretnego Uczestnika lub Agenta, efektywnie finansującego saldo ujemne Spółki wykazane w momencie konsolidacji salda jej rachunku technicznego.

Wnioskodawca zauważa, że w momencie rozliczania przez Posiadacza Rachunku Głównego odsetek pomiędzy uczestnikami cash poolingu, brak może być zadłużenia, od którego odsetki zostały skalkulowane lub może nie być możliwe powiązanie wypłacanych przez Spółkę odsetek (od występujących na jej rachunku technicznym sald ujemnych w danym okresie rozliczeniowym) z jej zadłużeniem wobec konkretnego innego uczestnika lub Posiadacza Rachunku Głównego występującym w momencie wypłaty, tj. odsetki wypłacane w danym okresie mogą nie dać się powiązać się z konkretnym zadłużeniem występującym w momencie wypłaty odsetek wobec konkretnego uczestnika lub Posiadacza Rachunku Głównego.

W opinii Wnioskodawcy, możliwość braku istnienia na dzień zapłaty odsetek zadłużenia, od którego miałby być liczony limit odsetek, które mogą stanowić koszt uzyskania przychodów Spółki, będzie uniemożliwiał stosowanie przepisów o niedostatecznej kapitalizacji do rozliczeń w ramach systemu zarządzania płynnością finansową.

Okoliczność ta, w ocenie Spółki, pozostaje w związku z twierdzeniem, iż intencją ustawodawcy nie było objęcie rozliczeń typu cash-pooling przepisami o niedostatecznej kapitalizacji.

Na brak podlegania omawianych płatności odsetkowych dokonywanych w ramach cash poolingu ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji, w ocenie Wnioskodawcy, wskazuje również wykładnia celowościowa przepisów zawartych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki, przedstawione powyżej ograniczenia mają na celu zapobieżenie nadmiernemu finansowaniu działalności spółek kapitałowych będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce przez ich właścicieli w sposób inny, niż poprzez neutralne podatkowo (tj. nie dające prawa do naliczania przez udziałowców wynagrodzenia za finansowanie) kapitały własne, co może skutkować obniżeniem podstawy opodatkowania polskich podatników dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Wnioskodawca zaznacza, iż przedstawiony przez Spółkę system cash pooling ma na celu optymalizację płynności finansowej Uczestników należących do grupy kapitałowej Spółki oraz zmniejszenie globalnych kosztów zewnętrznego finansowania Uczestników; zatem, ma w rezultacie spowodować zmniejszenie wysokości kosztów odsetek, które gdyby nie uczestnictwo w rozważanym cash poolingu, spowodowałoby obniżenie ich podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, uczestnictwo Spółki w ww. systemie nie powinno wpływać ani na obniżenie podstawy jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, ani skutkować naruszeniem interesów Skarbu Państwa, które legły u podstaw wprowadzenia przepisów o niedostatecznej kapitalizacji.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie podstaw do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 ani pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i odsetki wypłacane przez Spółkę w związku z uczestnictwem w rozważanym systemie cash pooling nie będą podlegały ograniczeniom z zakresu tzw. niedostatecznej kapitalizacji.

Powyższe stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w ugruntowanej praktyce organów podatkowych, np.:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 grudnia 2011 r., znak IPPB5/423-1043/11-3/JC,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 maja 2011 r., znak IPPB5/423-263/11-4/JC,

• interpretacji indywidualne> Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 kwietnia 2011 r., znak IPPB5/423-87/11-4/JC,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 marca 2011 r., znak IPPB5/423-78/11-2/JC,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 27 września 2010 r., znak IBPBI/2/423-1205/10/PP,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 września 2010 r, znak ILPB4/423-16/10-4/DS,

• nterpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 20 lipca 2010 r., znak IBPBI/2/423-588/10/CzP,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 maja 2009 r., znak IPPP2/443-351/09-4/AS,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 marca 2009 r., znak IBPBI/2/423-1135/08/PC,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 lutego 2009 r., znak ITPB3/423-705/08/PS,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 listopada 2009 r., znak IPPB3/423-1232/08-2/MŚ,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 31 października 2008 r., znak IPPB3/423-1231/08-2/MŚ,

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 września 2008 r., znak ILPB3/423-403/08-4/DS.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, odsetki płacone przez Spółkę w związku z uczestnictwem w oferowanej przez Bank strukturze zarządzania płynnością finansową cash poolingu rzeczywistego nie będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 1 pkt 61 w związku z art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowana przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. Pool leadera (Agenta), którym może być wyspecjalizowany bank, jak również (co ma miejsce w niniejszej sprawie) jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r., Nr 74, poz. 397 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 61 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b ww. ustawy, przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Umowa cash poolingu nie jest formą tradycyjnej pożyczki udzielanej sobie nawzajem przez podmioty powiązane, lecz ma charakter bieżącego wyrównywania sald w drodze wielostronnych i wielokrotnych świadczeń konsolidacyjnych o charakterze zwrotnym.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

W konsekwencji powołane przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji w opisanej strukturze nie powinny mieć zastosowania, z uwagi na niespełnienie jednej z przesłanek wskazanej w tych przepisach: podstawą dokonywanych transferów w ramach struktury nie będą bowiem pożyczki, o których mowa w tych przepisach. Uczestnicy zobowiązują się do konsolidowania swoich środków ze środkami innych podmiotów uczestniczących w Systemie, a nie do pożyczenia ich konkretnemu Uczestnikowi. Spółka uczestnicząc w Systemie nie jest zobowiązana do przeniesienia z góry ustalonej ilości pieniędzy na rzecz określonego podmiotu, lecz udostępnia lub pobiera środki w zależności od swojej sytuacji finansowej.

W kontekście powyższego, odsetki płacone przez Spółkę w związku z uczestnictwem w oferowanej przez Bank strukturze zarządzania płynnością finansowa cash poolingu rzeczywistego nie będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Odsetki te mogą zostać w całości uznane jako koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Na marginesie sprawy podnieść należy, że uzyskanie niezbędnych i koniecznych informacji, istotnych z punktu widzenia prawidłowego opodatkowania powinno stanowić element organizacji cash poolingu i umożliwić prawidłowe stosowanie przepisów podatkowych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego podanego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę zawartej umowy cash poolingu. Ocena ta zostanie poddana badaniu w prowadzonych przez organy skarbowe postępowaniach kontrolnych.

Zatem, jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od zdarzeń przyszłych, które wystąpią w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałych zdarzeń przyszłych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPB3/423-54/12-2/MF, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi