Temat interpretacji
Stosowanie art. 15d u.p.d.o.p. w zw. z art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej do rozliczeń między Spółką a kontrahentami w drodze potrącenia.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2016 r. (data wpływu 24 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie stosowania art. 15d u.p.d.o.p. w zw. z art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej do rozliczeń między Spółką a kontrahentami w drodze potrącenia jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
T S. A. wykorzystuje i wykorzystywać będzie po dniu 1 stycznia 2017r. kompensatę (potrącenie) wzajemnych wierzytelności jako sposób regulowania swoich zobowiązań między innymi z powodu korzystnych skutków finansowych w postaci np. ograniczenia kosztów przelewów bankowych. Rozliczenia w takiej formie dokonywane są zgodnie z art. 498 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 380 ze zm., dalej: K.c."), który stanowi Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.. Dalej przepis ten stanowi, że wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.
Wydatki odpowiadające wysokością kompensowanym zobowiązaniom Spółki, wynikającym z faktury/ rachunku, umowy lub innego dokumentu, jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury/rachunku, o ile spełniają dyspozycje z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: u.p.d.o.p."), a jednocześnie nie są wymienione art. 16 ust. 1 wymienionej ustawy, stanowią koszty uzyskania przychodów.
Z dniem 1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z 13 kwietnia 2016 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 780, dalej: ustawa nowelizująca"). Wprowadzi ona nowe przepisy ograniczające prawo do zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie z brzmieniem nowego art. 15d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.), została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
Według nowego art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:
- stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
- jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Z zaprezentowanych przepisów wynika zatem, że podatnicy nie będą mogli zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wydatku uregulowanego bez pośrednictwa rachunku płatniczego w tej części, która przekracza 15.000 zł. Nowelizacja dotyczy tych transakcji, których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy w świetle art. 15d ust. 1 u.p.d.o.p., który zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2017 r., T S. A. będzie mogło zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę wydatku odpowiadającego wysokością zobowiązaniu uregulowanemu w drodze kompensaty (potrąceniu) wzajemnych wierzytelności w części, która przekracza 15.000 zł?
Zdaniem Wnioskodawcy, uregulowanie zobowiązania w drodze kompensaty (potrącenia) nie ma wpływu na ograniczenie w zakresie kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15d ust. 1 u.p.d.o.p., co oznacza, że Spółka będzie mogła zaliczyć tak uregulowane zobowiązania w całości do kosztów uzyskania przychodu. Powołany przepis art. 15d u.p.d.o.p. odnosi się tylko do jednej z form (sposobów) regulowania zobowiązań, tj. płatności", która może być dokonana gotówkowo lub bezgotówkowo. Nie dotyczy natomiast regulowania zobowiązań w drodze kompensaty (potrąceń). Ustawodawca posługuje się pojęciem regulowanie zobowiązań" (art. 15 a ust. 7 in fine) stanowiąc o dniu uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.". Oznacza to, że, pojęcie regulowania zobowiązań należy rozumieć szeroko, tj. jako każdą dopuszczalną prawnie formę rozliczeń, skutkującą wygaśnięciem zobowiązania np. poprzez : zapłatę gotówkową, bezgotówkową (np. polecenie przelewu, polecenie zapłaty) i potrącenia (kompensaty) wzajemnych wierzytelności (należności). Oznacza to także, iż pojęcie płatności", którym posługuje się art. 15 d ust. 1 u.p.d.o.p., nie może być utożsamiane z każdą formą regulowania zobowiązań, w szczególności z kompensatą (potrąceniem) wzajemnych wierzytelności.
Stanowisko zaprezentowane przez Spółkę potwierdza orzecznictwo sądowe min. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 czerwca 2011 r., sygn. I FSK 1075/10, w którym postanowiono (...) zobowiązanie danego podmiotu wygasa przede wszystkim poprzez jego spełnienie, co w przypadku świadczenia pieniężnego ma miejsce w sytuacji zapłaty określonej kwoty pieniężnej. Należy mieć także na uwadze i to, że zobowiązanie pieniężne wygasa także poprzez kompensację wzajemnych wierzytelności, potrącenie, zgodnie z instytucją prawa cywilnego przewidzianą w art. 498 Kodeksu cywilnego, stosowaną w obrocie gospodarczym. Zastosowanie potrącenia pozwala uniknąć dwukrotnego, wzajemnego świadczenia należności, a co za tym idzie i kosztów z tym związanych. Zatem zobowiązanie pieniężne wygasa nie tylko poprzez jego zapłatę, ale także i poprzez potrącenie. Wobec tego przepis art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, mówiący o płatnościach, zapłacie, odnosi się do spełnienia świadczenia w formie pieniężnej, rozliczeń pieniężnych. W tym też zakresie wprowadza on obowiązek regulowania należności powyżej określonej w nim kwoty za pośrednictwem rachunku bankowego."
Ponadto, Spółka zaznacza, że temat kompensat (potrąceń) był przedmiotem konsultacji społecznych przed uchwaleniem ustawy nowelizującej. Minister Finansów stwierdził w toku tych konsultacji, że nowe przepisy odnoszą się jedynie do płatności gotówkowych i bezgotówkowych, a nie ogólnie do sposobów regulowania zobowiązań (które to pojęcie ma szerszy zakres). Minister wskazał w przypadku płatności, że może ona być dokonana w formie gotówkowej lub bezgotówkowej. Jeżeli zatem ma miejsce uregulowanie bądź wygaśnięcie zobowiązania z innych powodów niż dokonanie płatności, wówczas art. 15d ust. 1 u.p.d.o.p. nie stosuje się (Druk nr 322, Warszawa, 10 marca 2016 r., Zestawienie uwag). Przepisy dotyczące wyłączenia określonych wydatków z kosztów uzyskania przychodu winny być interpretowane ścieśniająco jako przepisu stanowiące regulacje o charakterze wyjątkowym. Przyjąć w związku z tym należy, iż odnoszą się zatem wprost do transakcji określonych w art. 22a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - a więc do regulowania zobowiązań jedynie w drodze płatności. W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że będzie mógł zaliczyć w całości wydatki odpowiadające zobowiązaniom umorzonym w drodze kompensaty (potrącenia) do kosztów uzyskania przychodu w takim zakresie, w jakim są poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy