Temat interpretacji

Czy Spółka jest uprawniona, aby niezależnie od przyjętej polityki rachunkowej i okresu efektywnej użyteczności gospodarczej Środków Trwałych oraz zasad prowadzonej polityki podatkowej, na początku roku podatkowego obniżać stawki amortyzacji wybranych Środków Trwałych do dowolnego (wyższego niż 0) poziomu, a z początkiem któregoś z kolejnych lat podatkowych podwyższać uprzednio obniżone stawki amortyzacji do poziomu nie wyższego niż maksymalny wynikający z Wykazu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 24 lipca 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 27 lipca 2015 r.), uzupełnionym 12 października 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Spółka jest uprawniona, aby niezależnie od przyjętej polityki rachunkowej i okresu efektywnej użyteczności gospodarczej Środków Trwałych oraz zasad prowadzonej polityki podatkowej, na początku roku podatkowego obniżać stawki amortyzacji wybranych Środków Trwałych do dowolnego (wyższego niż 0) poziomu, a z początkiem któregoś z kolejnych lat podatkowych podwyższać uprzednio obniżone stawki amortyzacji do poziomu nie wyższego niż maksymalny wynikający z Wykazu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy Spółka jest uprawniona, aby niezależnie od przyjętej polityki rachunkowej i okresu efektywnej użyteczności gospodarczej Środków Trwałych oraz zasad prowadzonej polityki podatkowej, na początku roku podatkowego obniżać stawki amortyzacji wybranych Środków Trwałych do dowolnego (wyższego niż 0) poziomu, a z początkiem któregoś z kolejnych lat podatkowych podwyższać uprzednio obniżone stawki amortyzacji do poziomu nie wyższego niż maksymalny wynikający z Wykazu. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 1 października 2015 r. Znak IBPB-1-2/4510-312/15/BKD wezwano Wnioskodawcę do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 12 października 2015 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest zarejestrowaną w Polsce spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce (Spółka ma tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce). Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i świadczenia usług związanych z produktami codziennego użytku. W szczególności, Spółka jest właścicielem jednej z największych fabryk na świecie produkującej ostrza i maszynki do golenia. Na podstawie posiadanych zezwoleń, Spółka prowadzi swoją działalność również na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Spółka jest właścicielem m.in. licznych maszyn, urządzeń, środków transportu, budowli, budynków oraz innych przedmiotów, które stanowią środki trwałe (dalej: Środki Trwałe) w rozumieniu art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: ustawa o PDOP). W odniesieniu do wszystkich wykorzystywanych Środków Trwałych Spółka stosuje tzw. liniową metodę amortyzacji, o której mowa w art. 16i ustawy o PDOP.

W toku prowadzonej działalności gospodarczej może dochodzić do sytuacji, w której na początku danego roku podatkowego Spółka będzie chciała, niezależnie od przyjętej polityki rachunkowej i okresu efektywnej użyteczności gospodarczej Środka Trwałego, obniżyć stawkę amortyzacji wybranych Środków Trwałych wynikającą z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych, stanowiącego załącznik nr 1 do ustawy o PDOP (dalej: Wykaz), do dowolnego (wyższego niż 0) poziomu. Następnie, z początkiem któregoś z kolejnych lat podatkowych Spółki, może dochodzić do sytuacji, w których Spółka będzie chciała podwyższyć uprzednio obniżoną stawkę amortyzacji dla wybranych Środków Trwałych, do poziomu nie wyższego niż poziom maksymalny wynikający z Wykazu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka jest uprawniona, aby niezależnie od przyjętej polityki rachunkowej i okresu efektywnej użyteczności gospodarczej Środków Trwałych oraz zasad prowadzonej polityki podatkowej, na początku roku podatkowego obniżać stawki amortyzacji wybranych Środków Trwałych do dowolnego (wyższego niż 0) poziomu, a z początkiem któregoś z kolejnych lat podatkowych podwyższać uprzednio obniżone stawki amortyzacji do poziomu nie wyższego niż maksymalny wynikający z Wykazu...

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka jest uprawniona, aby niezależnie od przyjętej polityki rachunkowej i okresu efektywnej użyteczności gospodarczej Środków Trwałych oraz zasad prowadzonej polityki podatkowej, na początku roku podatkowego obniżać stawki amortyzacji wybranych Środków Trwałych do dowolnego (wyższego niż 0) poziomu, a z początkiem któregoś z kolejnych lat podatkowych podwyższać uprzednio obniżone stawki amortyzacji do poziomu nie wyższego niż maksymalny wynikający z Wykazu.

Zasady ogólne dotyczące uznania odpisów amortyzacyjnych za koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest istnienie pomiędzy nim a osiągnięciem przychodu związku przyczynowo-skutkowego, czyli wykazanie, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, czy też jego zachowanie lub zabezpieczenie.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy PDOP, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16 ustawy o PDOP. Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy o PDOP, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. l6c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

-o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o PDOP, zwane środkami trwałymi.

Wysokość stawek amortyzacyjnych stosowanych przez podatników PDOP.

Amortyzacja podatkowa stanowi formę rozłożonego w czasie, obciążania kosztów podatkowych wartością używanych w prowadzonej działalności gospodarczej aktywów, które zużywają się w okresie dłuższym niż rok. Stosownie do art. 16h ust. 2 ustawy o PDOP, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16l i 16ł ustawy o PDOP, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonych w art. 16i - 16k ustawy o PDOP dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji. Wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego. Stosownie do art. 16i ust. 5 ustawy o PDOP, podatnicy mogą obniżać podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Tym samym, ustawodawca wprost przewidział możliwość obniżenia stawki amortyzacji w odniesieniu do środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika. Natomiast kwestia podwyższenia uprzednio obniżonej stawki amortyzacji nie została wprost uregulowana w ustawie o PDOP, niemniej jednak, powszechnie przyjmuje się, że takie uprawnienie przysługuje podatnikowi (z zastrzeżeniem stosowania stawek nie wyższych od maksymalnych wynikających z Wykazu).

W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że art. 16i ust. 5 ww. ustawy o PDOP w brzmieniu sprzed nowelizacji z 1 stycznia 2003 r. (ustawą z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2002 r., nr 141, poz. 1179) zezwalał wprost na obniżenie stawki bądź przyjęcie jej w poprzedniej wysokości, podczas gdy obecne, znowelizowane brzmienie dotyczy jej zmiany. Zdaniem Spółki, termin zmiana stawki może dotyczyć zarówno obniżenia jak i podwyższenia stawki amortyzacyjnej, przy spełnieniu ograniczeń wynikających z Wykazu.

Ponadto, w uzasadnieniu do ww. nowelizacji ustawy o PDOP, ustawodawca stwierdził, że zmiana regulacji podyktowana była koniecznością dostosowania ustaw podatkowych z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie o rachunkowości oraz stworzenia mocniejszego elementu polityki podatkowej prowadzonej przez podatników. Podatnicy będą mogli w okresie ponoszenia strat podatkowych zaplanować maksymalnie obniżone stawki amortyzacyjne i powrócić do stawek, tj. wyższych kosztów podatkowych, w okresie osiągania dochodów, a tym samym odpowiednio wpływać na wysokość straty podatkowej i dochodu do opodatkowania.

Należy również podkreślić, że literalna wykładnia przepisów ustawy o PDOP prowadzi do konkluzji, że możliwe jest wielokrotne obniżanie i podwyższanie stawek amortyzacji środków trwałych do czasu całkowitego zamortyzowania ich wartości. W praktyce podatnik ma możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo w interpretacji wydanej przez:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 27 listopada 2014 r. sygn. IPPB5/423-856/14-4/KS,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 2 października 2014 r. sygn. IBPBI/2/423-800/14/IZ).

Zdaniem Spółki, zmiana stawek amortyzacyjnych może nastąpić zarówno w stosunku do środków trwałych wprowadzonych po raz pierwszy do ewidencji, jak i środków trwałych już amortyzowanych. Dla środków trwałych wprowadzonych po raz pierwszy do ewidencji zmiana stawki amortyzacyjnej, tj. jej obniżenie, może nastąpić w momencie dokonania pierwszego w danym roku odpisu amortyzacyjnego. Natomiast obniżenie stawki amortyzacyjnej, a także zwiększenie uprzednio obniżonej stawki w stosunku do środków trwałych będących już przedmiotem amortyzacji powinno nastąpić od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.

W ocenie Spółki, możliwość obniżania lub podwyższania uprzednio obniżonych stawek nie jest uwarunkowana wystąpieniem jakichkolwiek okoliczności - ustawa o PDOP nie zawiera żadnych regulacji w tym zakresie. Tym samym, można stwierdzić, że kwestia obniżenia stawki amortyzacji pozostaje w gestii podatnika. Podobnie jest z późniejszym ewentualnym podwyższeniem stawki amortyzacji, jednakże w tym przypadku podatnik może to uczynić jedynie do granicy wyznaczonej maksymalną stawką wynikającą z Wykazu. W szczególności, zdaniem Spółki, zmiana stawek amortyzacji dla celów PDOP nie powinna być uzależniona od polityki rachunkowej przyjętej przez podatnika ani od okresu efektywnej użyteczności gospodarczej danego środka trwałego lub też od polityki podatkowej stosowanej przez podatnika.

Obowiązek posiadania polityki rachunkowości wynika z art. 10 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. W myśl tego przepisu, jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości, dotyczące w szczególności obszarów wskazanych w tym artykule. Natomiast ustawa o PDOP w ogóle nie posługuje się pojęciem polityki rachunkowości, ani tym bardziej nie nakłada na podatników obowiązku kształtowania stawek amortyzacji zgodnie z tą polityką. Dodatkowo, należy podkreślić, że zgodnie z powszechnie przyjętym podejściem prawo podatkowe (w tym ustawa o PDOP) wykazuje szeroką autonomię i przepisy ustawy o rachunkowości nie powinny mieć charakteru podatkotwórczego. Potwierdził to przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 17 kwietnia 2015 r. o sygn. ILPB4/423-456/11/15-S/MC, czy też Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 30 października 2013 r. o sygn. akt I SA/Wr 1381/13.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, nie jest ona obowiązana do ustalania stawek amortyzacji Środków Trwałych dla celów PDOP zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości.

Również pojęcie okresu efektywnej użyteczności gospodarczej środka trwałego nie zostało zdefiniowane na gruncie ustawy o PDOP. Tym samym, zdaniem Spółki, podatnik nie jest obowiązany do uwzględnienia przedmiotowego okresu przy ustalaniu wysokości stawek amortyzacji środków trwałych. W szczególności należy zaznaczyć, że w ustawie o PDOP ustawodawca ograniczył się do wskazania maksymalnych stawek amortyzacji w Wykazie, pozostawiając podatnikom swobodę kształtowania stawek amortyzacji do tego poziomu. Innymi słowami, ustawodawca nie wprowadził obowiązku dostosowania stawek amortyzacji do okresu efektywnej użyteczności gospodarczej amortyzowanych środków trwałych. W tym zakresie jedynym wyznacznikiem są maksymalne stawki amortyzacji ustalone przez ustawodawcę w Wykazie w sposób dyskrecjonalny, bez bezpośredniej referencji do okresu efektywnej użyteczności gospodarczej danego składnika majątku.

Analogiczne wnioski dotyczą polityki podatkowej - ustawa o PDOP również nie zawiera takiego pojęcia i podatnicy nie mają obowiązku, aby stosować stawki amortyzacji z uwzględnieniem tej polityki.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, nie ma wymogu, aby przy określaniu (obniżaniu, a następnie podwyższaniu) stawek amortyzacji Środków Trwałych dla celów PDOP, Spółka była obowiązana do uwzględnienia okresu efektywnej użyteczności gospodarczej środka trwałego czy też przyjętej polityki podatkowej. Stanowisko to zostało potwierdzone także w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 lutego 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 1557/11), a także w interpretacji indywidualnej wydanej na skutek tego wyroku przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB5/423-786/10/12-5/S/AS). W przedmiotowym wyroku sąd stwierdził m.in., że Równie dobrze, obniżając stawki amortyzacyjne, podatnik może jednak kierować się powodem pozbawionym racjonalnego uzasadnienia. Przepis art. 16i ust. 5 nie stwarza organom podatkowym żadnych możliwości dokonywania ocen w tym zakresie. Przede wszystkim zaś nie wprowadza posiadania i prowadzenia przez podatnika jakiejkolwiek polityki podatkowej jako warunku skorzystania z prawa do obniżenia stawki amortyzacyjnej. (...)

Zdaniem Sądu, brak jest również podstaw prawnych do sformułowania warunku, że wysokość obniżonej stawki amortyzacyjnej winna być ustalona z uwzględnieniem okresu efektywnej użyteczności gospodarczej danego środka trwałego. (...)

Omówione wyżej warunki, wskazane w zaskarżonej interpretacji, nie są warunkami, od których uwzględnienia przez Skarżącą uzależnione jest jej prawo do obniżenia stawek amortyzacyjnych, wysokość obniżonych stawek oraz moment, w którym obniżenie to może ona wprowadzić.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, Spółka jest uprawniona, aby niezależnie od przyjętej polityki rachunkowej i okresu efektywnej użyteczności gospodarczej Środków Trwałych oraz zasad prowadzonej polityki podatkowej, na początku roku podatkowego obniżać stawki amortyzacji wybranych Środków Trwałych do dowolnego (wyższego niż 0) poziomu, a z początkiem któregoś z kolejnych lat podatkowych podwyższać uprzednio obniżone stawki amortyzacji do poziomu nie wyższego niż maksymalny wynikający z Wykazu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo w odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądowych, należy stwierdzić, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Powołane interpretacje oraz wyroki sądowe nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnej indywidualnej sprawie, więc zawartych w nich stanowisk organów podatkowych oraz wyroków sądowych nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrzyć indywidualnie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 660 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach